سخنان معصومين (ع)
ارزش عزّت نفس
پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلم:
«ألا تبايعونى؟ تبايعونى على أن لاتسألوا النّاس شيئاً.»
(بحارالانوار، ج 96، ص 158)
آيا با من بيعت نمىكنيد؟ با من چنين بيعت كنيد كه هيچ چيز را از مردم تقاضا نكنيد.
امام حسن مجتبى عليه السلام:
«اذا أَرَدتَ عِزّاً بلاعشيرةٍ، و هَيبةً بلاسلطانٍ، فاخرُج مِن ذُلِّ معصية اللّه الى عزِّ طاعة اللّه».
(بحارالانوار، ج 44، ص 139.)
اگر خواستار عزّت بدون داشتن قوم و خويش، و طالب شكوه بدون سلطنتى، از ذلّت نافرمانى خدا به سوى عزّت اطاعت او حركت كن!
امام حسين عليه السلام:
«مَوتٌ فِى عِزّةٍ خيرٌ من حياةٍ فى ذُلِّ.»
(بحارالانوار، ج 44، ص 192)
مرگ با عزّت بهتر از زندگى با ذلّت است.
امام سجاد عليه السلام:
«ما أُحِبُّ أنَّ لِى بِذُلِّ نَفسِى حُمُرُ النَّعَمِ»
(مستدرك الوسائل، ج 2، ص 464)
دوست ندارم داراى شتران سرخ مو(و ثروت كلان) باشم، ولى در برابر تحصيل آن، لحظهاى تن به ذلّت دهم.
امام باقر عليه السلام:
«طَلَبُ الحَوائجِ اِلَى النّاسِ اِستِلابٌ لِلعِزِّ…وَاليأس عَمّا فِى أَيدِى النّاسِ عِزُّ المُؤمِنِ فِى دِينِه»
(بحارالانوار، ج 75، ص 112)
حاجت خواستن از مردم، موجب سلب عزّت خواهد شد، و قطع اميد از آنچه در دست مردم است، مايه عزّت مؤمن در دينش مىباشد.
امام صادق عليه السلام:
«شِيعَتُنا مَن لايَسأَلُ النّاسَ شَيئاً وَ لَو ماتَ جُوعاً».
(بحارالانوار، ج 96، ص 158)
شيعه ما از مردم چيزى را تقاضا نمىكند گرچه از گرسنگى بميرد.
امام صادق عليه السلام:
«مَن سَألَ مَن غَيرِ فَقرٍ فَاِنَّما يَأكُلُ الخَمر».
(بحارالانوار، ج 96، ص 158)
كسى كه فقير نيست ولى تقاضاى كمك مالى كند، همانا شراب مىخورد (يعنى گناهش همانند شراب خوارى سنگين است).
امام صادق عليه السلام:
«عزّ المؤمن استغناؤه عن النّاس.»
عزّت مؤمن، بىنيازى او از مردم است.
امام صادق عليه السلام:
«اِنَّ اللّه تَبارَكَ وَ تَعالى فَوَّضَ اِلَى المُؤمِنِ اُمُورَهُ كُلَّها وَ لَم يُفَوِّض اِلَيهِ أَن يَذِلَّ نَفسَهُ».
(فروع كافى، ج 5، ص 63)
همانا خداوند متعال همه كارهاى مؤمن را به خود مؤمن واگذار نموده، جز اين كه به او اجازه نداده است خود را ذليل كند.
امام صادق عليه السلام:
«لايَنبَغِى لِلمُؤمِنِ أَن يَذِلَّ نَفسَهُ قِيلَ لَهُ وَكَيفَ يَذِلّ نَفسَهُ؟ قالَ يَتَعَرَّضُ لِما لايُطيقُ.» (فروع كافى، ج 5، ص 63)
سزاوار نيست مؤمن خود را ذليل كند، سؤال شد: چگونه خودش را ذليل مىكند؟ فرمود: خود را در معرض كارى كه از او ساخته نيست، قرار دهد.
امام صادق عليه السلام:
«مَن سَألَ النّاسَ وَ عِندَهُ قُوتُ ثَلاثَةِ أَيّامٍ لَقى اللّه تَعالى يَومَ يَلقاهُ وَ لَيسَ فِى وَجَهِهِ لَحمٌ.»
(ثواب الاعمال (ترجمه شده) ص 630)
كسى كه غذاى سه روز را دارد و از مردم تقاضاى كمك كند، روز قيامت با خداوند ملاقات كند در حالى كه در صورتش گوشت نيست.