پرسش: نشانه هاى حكومت جهانى حضرت را بيان نموده و تحليلى از آن ارائه فرماييد:
پاسخ: در منابع روايى انبوهى از رخدادهاى طبيعى و غير طبيعى و دگرگونى ها و تحولات سياسى و اجتماعى به عنوان علايم و نشانه هاى ظهور ياد شده است.
مرحوم شيخ مفيد در كتاب «ارشاد»(1) بيش از پنجاه نشانه را آورده ، علامه مجلسى نيز تعداد بيشترى از نشانه ها و علايم را كه در روايات نقل شده، برشمرده است.(2)
اين نشانه ها گوناگونند؛ بعضى به طور مطلق بيان شده بعضى به تحقق شرايطى مشروط گرديده است. بعضى شرايط متصل به ظهور را بيان كرده و بعضى ديگر به عنوان شرايط منفصل، بعضى شرايط ذكر شده عادي و طبيعى است، بعضى ديگر شرايط غير عادى و معجزه آميز و…
از ميان علايم نقل شده در روايات، آن چه تحقق آن قبل از ظهور قطعى است، علايمى است كه به عنوان «علائم حتمى» در روايات به آن تصريح شده است و به عنوان مقدمات ضرورى ظهور قلمداد شده است؛ مانند: خروج سفيانى، صيحة آسمانى، قتل نفس زكيه و …
اما علايم و نشانههاى عادى ديگر، تابع شرايط و اقتضائات زمان است كه اگر موقعيت اقتضا كند و موانعى فراروي آن پديده پيش نيايد، تحقق مى يابد، وگرنه تحقق آنها حتمى نخواهد بود؛ چون بسيارى از اين نشانه ها مشروط به شرايط خاصى است. پس، نبايد انتظار داشت كه همه آن چه به عنوان علايم و زمينههاى ظهور، ياد شده حتما تحقق يابد، بلكه اين امر فقط در مورد نشانه هاى حتمى، جارى است.
به نظر مى رسد، بسيارى از حوادث و تحولاتى را كه ائمه(ع) وقوع آن را در دوران غيبت كبرى و پيش از ظهور، پيش بينى كردهاند و از آنها به عنوان نشانههاى ظهور و نزديك شدن قيام مهدى(عج) ياد شده است، تحقق يافته است.
مانند: اختلاف شديد ميان امت اسلام، انحراف بنى عباس، جنگهاى صليبى، فتح قسطنطنيه به دست مسلمانان، رها شدن اعراب از قيد استعمار، جنگ و خونريزى فراوان، اختلاف و جنگ ميان شرق و غرب و… اشاره شده است، ولى هيچ كدام از اينها بعنوان علايم حتمى ظهور نميباشد.
نكته آخر در اينباره، توجه به اين مطلب است كه تحقق هر يك از اين نشانه ها نويدى است از نزديك شدن ظهور حضرت مهدى(عج). به گونهاى با تحقق اين پيشگوييها، اميد نزديك شدن ظهور حضرت افزايش مييابد و اين رخدادها چيزى جز نزديك شدن زمان ظهور را نشان نميدهد.
اما زمان دقيق و سال و ماه براى ظهور حضرت را هرگز نميتوان مشخص كرد؛ زيرا زمان دقيق ظهور حضرت را فقط خداوند ميداند و اگر ائمه معصومين(عليه السلام) هم از آن با خبر باشند از زمان ظهور اطلاعى به ما ندادهاند، بلكه تعيين كنندگان وقت ظهور را نيز تكذيب كردهاند.(3) به خاطر مصالحى كه وجود دارد؛ اين مسأله براى هيچ كس بازگو نشده است و برخى روايات، قيام حضرت را ناگهانى و «بغتة» دانستهاند.
بنابراين، اولاً: ممكن است بسيارى از نشانههاى نزديك ظهور حضرت، به وقوع پيوسته باشد
ثانياً: اين علايم، صرفا بر نزديكى عصر ظهور دلالت دارد نه بيش تر
ثالثاً: كسى حق تعيين وقت ظهور را ندارد و اين امر از اسرار الهى است كه ما به طوركلى با شناخت علايم حتمى و غير حتمى ظهور از آن باخبريم، اما شناخت تفصيلى ودقيق نداريم. چون امر ظهورحضرت و فرمان قيام از ناحيه خداوند ناگهانى مى باشد، پس لازم است كه همواره اين آمادگى را در خود پديد آوريم و حالت انتظار داشته باشيم تا جزو منتظران ظهور به شمار آييم. پرسش: پيشينه تاريخى جمكران را بيان فرمائيد؟
پاسخ: مسجد مقدس جمكران كه از جمله پايگاههاى مهدويت است، در چند كيلومترى شهر مقدس قم قرار دارد. آنچه مسلم است، اين است كه اين مسجد، بيش از يك هزار سال قدمت داشته و بر حسب نقل به فرمان حضرت بقية الله(عج) تأسيس گرديده و در طول قرون و اعصار، پناهگاه شيعيان و پايگاه منتظران بوده است.
مرحوم ميرزا حسين نورى(ره) در كتاب نجم الثاقب تاريخچة تأسيس مسجد مقدس جمكران را به شرح زير آورده است:
شيخ فاضل، حسن بن محمدبن حسن قمى در كتاب تاريخ قم از كتاب مونس الحزين بناي مسجد را به اين عبارت نقل كرده است: «شيخ عفيف صالح، حسن بن مثله جمكرانى ميگويد : شب سه شنبه هفدهم ماه مبارك رمضان 393 هجرى در سراى خود خوابيده بودم كه جماعتى به درب خانه آمدند و مرا بيدار كردند و گفتند: برخيز و امر امام مهدى صاحب الزمان(عج) را اجابت كن كه ترا ميخواند…»(4)
حسن بن مثله جمكرانى اين بناى مقدس را به فرمايش امام زمان(ع) بنا كرد. لازم به ذكر است كه اين قضيه در كتابهاي زيادي بيان شده است.(5) پرسش: نحوه پيروزى و تحقق حكومت حضرت مهدى(ع) را بيان فرماييد؟
پاسخ: حضرت در آغاز مانند اجداد گرامى خود، افراد را راهنمايى ميكند و پس از اتمام حجت فقط با كسانى كه اهل توطئهاند و جز زبان زور نمىفهمند، مبارزه ميكند.
تعداد سيصد و سيزده نفر، كادر اصلى ياران حضرت را تشكيل ميدهند و پس از آنها افراد ديگر به حضرت پيوسته و صفوف ياري او را تشكيل ميدهند.
تعداد سيصد و سيزده نفر، در مورد اصحاب حضرت(ع) در بسيارى از روايات ذكر شده است كه شرط تحقق ظهور شمرده شده است.
در بعضى روايات نيز عدد بيشترى نقل شده است؛ مثل عدد ده هزار نفر. ابوبصير از امام صادق(ع) روايت ميكند.كه فرمود:
تعداد ياران امام زمان(ع) هنگام خروج از مكه ده هزار ميباشد، آن گاه جبرئيل در طرف راست و ميكائيل در طرف چپ آن حضرت حركت ميكند و پرچم هميشه پيروز را به اهتراز در مى آورند . آن گاه مومنان چون قطعات ابر پاييزى از هر قبيلهاى به سوى او گرد مىآيند.(6)
تنوع روايات بيانگر مراحل مختلف قيام حضرت ميباشد. تعداد سيصد و سيزده نفر مربوط به آغاز قيام است كه تا اين تعداد افراد جمع نشوند حضرت قيام نمى كند. اين افرادج كه در روايات از آنان بعنوان پارههاي آهن ياد شده كه هرگز ترس و ترديد در آنها راه ندارد و به هرجا مأموريت مى يابند آن جا را فتح مى كنندج به عنوان فرماندهان و وزيران حضرت نقش ايفا مى كنند و در حكومت جهانى حضرت بعنوان «حكام الارض» مطرح مى باشند. اما تعدد ده هزار نفر ديگر در مرحله بعد از شروع قيام و حركت به سوى برپايى حكومت جهانى، مطرح مى باشند.
هم چنين در مراحل بعدى نيز تعداد ياران حضرت با ارقام، 12000، 5000، 10000 و 15000 نفر نيز نقل شده است.(7) پرسش: محل سكونت و اقامتگاه حضرت مهدى(ع) كجاست؟
پاسخ: بنا به اقتضاى غيبت، محل سكونت و اقامتگاه حضرت مشخص نيست، اما در رواياتى آمده است كه حضرت در موسم حج حاضر مى شوند و در شهرها و مناطق وارد مى شوند.(8)
درباره همسر و فرزندان او نيز، دلايل روشنى وجود ندارد. بنابراين، آن چه عدهاى به نام جزيره خضراء يا تعداد فرزندان آن حضرت مى گويند، افسانهاى بيش نيست.(9) پاورقي ها:پىنوشتها: – 1. ارشاد مفيد، ج 2، ص368.2. بحارالانوار، ج 52، ص 180.3. امام باقر(ع) فرمود: «كذب الوقاتون؛ يعنى دروغ گفتهاند كسانى كه وقت ظهور را معين مى كنند»؛ بحار الانوار ج 52، ص، 103.4. نجم الثاقب، ص 251.5. رجوع نمائيد به مجله انتظار، ش 5،ص 333 مقاله « مسجد مقدس جمكران» هم چنين ر.ك: تاريخ بناى مسجد جمكران ، تاريخ مسجد مقدس جمكران، تاريخچه بناى مسجد جمكران، در حريم جمكران، معجزه مسجد جمكران.6. بحار الانوار ج 52، ص 308.7. همان، ص 323، و الغيبة نعمانى، ص 307.8. تاريخ عصر غيبت، پورسيد آقايى، ص 253 كمال الدين، ج 2، ص440.9. ر. ك: جعفر مرتضى عاملى، كتاب جزيره خصراء افسانه يا واقعيت.
