حجه الاسلام سید محمد هاشمی اصفهانی
دکترحسن عارفی
مقدمه
درنظام آفرینش انسان موجود عظیم و سنبل خلقت و سرآمد ما سوی الله می¬باشد بگونه ای که پس از انجام خلقتش خداوند درباره ی خود می گوید:فتبارک الله احسن الخالقین.این موجود بزرگ از دو بعد آمیخته شده که با حفظ تعادل و میانه روی بین این دو نیرو می تواند به عالی ترین هدف آفرینش دست یابد.
برای حفظ این تعادل، مسائل مربوط به جسم و روح انسان مطرح شده و شیوه های بهره برداری از این نیروها را ذکر کرده وبرای جلوگیری از آفاتی که احیانا بعنوان مانع، سد تکامل میشوند ویا ازسرعت آن می¬کاهند دستورات لازمی را یادآوری کرده است.
با توجه به اینکه هدف اصلی از آفرینش انسان هدایت و تکامل اوست و درعین حال، مسائل مختلف علوم تجربی اعم از اقتصادی ، طبی وفرهنگی مورد دقت قرار گرفته است با طرح وسیع وگسترده علوم مختلف این سؤال پیش می آید که آیا چه عواملی موجب شده که اکثر دانشمندان علوم تجربی و گاهی برخی از علمای اسلام از این بخش عظیم مادی غفلت کرده اند آیا برای خارج کردن دین از صحنه علوم تجربی و محصورنمودن آن درماوراء الطبیعه دست باین نیرنگ زده اندو یا مهره های مستکبری که میدانند با آمدن دین در صحنه های اجتماعی قدرت آنان درهم شکسته میشود ازتبلور دین درمسائل مختلف مادی جلوگیری کرده اند شاهد این مطلب اظهار تاسف سادات معدوم از آمدن دین به صحنه های سیاسی و اجتماعی است.
درهرحال امروز که انقلابی بزرگ درایران اسلامی بزعامت یکی ازبزرگترین مردان اندیشه و عمل درتاریخ اسلام حضرت امام خمینی واقع شده است و خط انقلاب و رهبرنشان دادن چهره زلال اسلام است باید از تمام امکانات برای این هدف استفاده نمود.
یکی از راههای مؤثر برای رسیدن باین هدف، بدست آوردن نظریات دقیق این آیین مقدس از متون اصلی اسلام (قرآن و احادیث) است تا با وضوح روشن شود گرچه اساس مکاتب الهی هدایت و تکامل انسانها بسوی خداست ولی بهره مندشدن ازمظاهر مادی هم ممنوع نیست.
اگر برای دریافت صحیح نظراسلام نسبت به کل مسائل انسان (جسمی وروحی ) به متون اصیل قرآنی و روانی بنگریم می¬بینیم هرجا سخنی ازمسائل معنوی والهی آمده بموازات آن سخن از زندگی طبیعی و مادی نیز مطرح شده اگر در قرآن مسأله نماز که بزرگترین پل ارتباط بی نهایت کوچک یا بی نهایت بزرگ است مطرح می شودبلافاصله سخن از زکات و انفاق برای پرکردن خلأهای اقتصادی پیش می¬آید و یا اگر مسأله حج با تمام شکوه عرفانی و توحیدی اش که بزرگترین عامل سازنده و مقرب بخداست بعنوان یک تکلیف واجب می گردد می¬بینیم مسائل مادی بایک ظرافت خاصی دراین فریضه بزرگ الهی گنجانده شده.
اصولا اسلام دنیا را از آخرت و ماده را از معنی وروح را از جسم جدا نمی داند زیرا هرکدام از اینها بدون دیگری خاصیت و کارایی خاص خودرا از دست میدهد، و اصلا بزرگی انسان ازتمام آفرینش بخاطر دو بعدی بودن اوست که منشأ مختاربودن انسان است.
وگرنه موجودات یک بعدی چون فرشتگان پیش از خلقت انسان وجود داشته اند درعین حال پس از خلقت انسان خداوندبه فرشتگان خود با اینکه بندگان بزرگ خدایندو هیچ عصیانی درمقابل فرمان او ندارندو فرمانبردار بی چون وچرا هستند دستور می دهد به انسانی که در زمین فساد می کند و خونریزی می نماید سجده کنند و چون زبان به اعتراض باز می¬کند جواب میدهد آنچه را که من میدانم شما نمی دانید شاید رمز اجمال گویی خداوند درپاسخ اعتراض آمیز آنان این باشد که شما اگر افساد نمی¬کنید و یا خونریزی نمی نمایید بخاطراین است که زمینه افساد و خونریزی درشمانیست اگر مثل انسان درگیر جذبه ها وکششهای مختلفی شدید درعین حال توانستید خودرا از گیراین تضادها نجات دهید و به درجه خلیفه الهی برسید می توانید اعتراض به خلقت این موجود خاکی نمایید.
بحق پاره کردن زنجیرهای تمایلات و صعود به عالی ترین مراحل کمال کاری بسیار مشکل است ولی انسان است که با قدرت اختیار و اراده این مشکل را حل می کند و بجایی میرسد که حتی فرشتگان به آنجا راه ندارندپیامبراکرم فرمودند: مع الله لی وقت لایسعه ملک مقرب و لانبی مرسل. گاهی برای من حالتی است که فرشتگان مقرب وپیامبران مرسل را چنین حالتی نیست.
باز همین انسان اگراسیر جذبه ها و کشش های درونی شد به پست ترین وذلت بارترین مراحل سقوط میکند و حتی از حیوان نیز پست تر میشود که قرآن میفرمایددرحد چهار پایان بلکه گمراه تر می شود رمز این مسأله نیز روشن است چون در حیوان زمینه ای برای تعالی و تکامل نیست که به واسطه ی آن اوج گیرد برخلاف انسان که این زمینه دراو وجود دارد و زیر پا می گذارد.
با این بحث کوتاه روشن شد که غفلت از هریک از این ابعاد جسمی و روی به معنی از کارانداختن بعد دیگراست براین اساس قرار شد کاری مشترک دربعد جسمی انسان انجام گیرد و نظریات اسلام درعلوم تجربی عرضه گردد تاگامی هرچند کوچک درمقام عمل درجهت وحدت و همکاری بین فیضیه و دانشگاه برداشته شود تاروشن شودکه بین علم و دین تضاد و تنافی وجود ندارد و به همین منظور بناشد یکی از افراد حوزه و یکی از پزشکان متخصص دانشگاه مسأله ای را انتخاب و نظراسلام و علوم تجربی را درمعرض افکار عمومی قرار دهند تا از این رهگذر ثابت شود ادیان الهی مخصوصا اسلام بتمام ابعاد وجودی انسان توجه دارد و در زمانی که از طب و بهداشت خبری نبوده این همه عنایت به خرج داده اند این عمل بدان معنی نیست که احیانا آیه یا حدیثی از قرآن و سنت گرفته شود با یک فرضیه علمی ثابت یا غیر ثابت تطبیق گردد تا ازاین رهگذر بخواهیم صحه ای براجتماعی بودن اسلام گذاشته باشیم که اگر یک روز این نظریه از صحنه خارج شد آیه یا روایت هم رد شود بلکه قرار براین است که یک سری از مسائل مبرهن و روشن که درساختمان مادی انسان نقش دارد(چه ازنظر علوم تجربی و یا اسلامی ) عرضه گردد تا اندیشه بی تفاوتی اسلام نسبت به این گونه مسائل از اذهان بیرون رود.
فکر کردیم که آیا از کدامیک ازمسائل طبی شروع بکار کنیم باین نتیجه رسیدیم که اولین مرحله شروع زندگی انسان پس از تولد مساله شیر خواری و نقش شیرمادر درپرورش صحیح فرزند است آنچه درمقالات آینده می خوانید نظراسلام و دانشمندان علوم تجربی در مورد مساله حساس است.
ادامه دارد.
