حجت الاسلام والمسلمین موسوی خوئینی ها
در بحثهای گذشته در رابطه با حج، قسمتی از دستاوردهای حج پس از پیروزی انقلاب اسلامی و خصوصاً حج سال جاری را بیان کردیم و در این بخش مفید می دانیم در باره تبلیغات حج مطالبی را بیان کنیم که برای حجاج و همه کسانی که با علاقه، مسئله حج را تعقیب می کنند بهره مند باشد.
یکی از وظایفی که در قانون به عهده سازمان حج گذاشته شده است، قسمت تبلیغات حج است که در حال حاضر، تبلیغات واحدی از سازمان حج به حساب می آید، تبلیغات حج دو قسمت دارد:
یک قسمت، تبلیغات داخلی، و یک قسمت، تبلیغات خارجی.
تبلیغات داخلی:
تبلیغات داخلی یعنی تبلیغات مربوط به حجاج ایرانی و کسانی که در هر سال عازم سفر حج هستند. واحد تبلیغات در ارتباط با آنها وظایفی بر عهده دارد که این وظایف عبارت است از تعلیم و آموزش مسائل و مناسک حج در درجه اول و همچنین تعلیم و آموزش آداب سفر حج مانند معاشرت حجاج با یکدیگر در سفر عموماً و بالاخص در سفر حج، واحد تبلیغات این قسمت را در قالب تعلیم روحانیون به عنوان روحانی کاروان انجام می دهد. روحانی کاروان مسئول آموزش و تعلیم مناسک حج و مسائل اخلاقی و آداب معاشرتی در سفر حج می باشد و هم چنین کلیه مسائل شرعی که برای حجاج در سفر پیش می آید، موظف است این مسائل را به زائر خانه خدا پاسخ بدهد و آنها را راهنمائی کند.
پیش از پیروزی انقلاب، رژیم گذشته عنایتی به مسائل مذهبی و دینی نداشته لذا در انتخاب روحانی برای سفر حج ضرورتی نمی دیده است که دقت کند و روحانی شایسته ای را برای کاروانها انتخاب نماید، لذا هر روحانی با انتخاب مدیر گروه و بدون هیچ ظوابطی تعیین می شد و معمولاً این افراد چندان تقید و تعهدی به وظایفی که بر عهده شان بوده و ضوابطی که یک روحانی باید داشته باشد، نداشته اند، و حتی بسیاری از روحانیون لایق و شایسته بدلیل اینکه علیه رژیم فعالیتهای تندی داشته اند و در ساواک آن روز پرونده داشته اند، به این دلیل ممنوع الخروج از کشور بوده اند و احیاناً اگر ممنوع الخروج هم نبودند جلوی آنها را می گرفتند. ولی پس از پیروزی انقلاب ، بدلیل اهمیتی که جمهوری اسلامی به مسائل شرعی و مذهبی می دهد و اساس کارش اسلام و مکتب می باشد، روی این مسئله توجه خاصی کرده و از همان اولین سال پیروزی انقلاب، واحد تبلیغات در سازمان حج شروع به تصفیه آن عناصری که بنام روحانی در داخل کاروانها بودند و شایستگی این کار را نداشته اند، می نماید و این کار تا حدودی انجام شده و از آن طرف،تعدادی روحانیون بسیار با فضیلت که از روحانیون موجه و مورد توجه جامعه بودند، در گروهها و کاروانها به عنوان روحانی کاروان انجام وظیفه کرده اند، لکن با همه تلاشهائی که شده چون اقدام متناسب با این کار بزرگ نشده است، هنوز در ارتباط با روحانیون، به آن مرحله عالی و مورد قبول خودمان نرسیده ایم یعنی ممکن است هنوز هم روحانیونی پیدا شوند که شایستگی ندارند، یا اینکه اگر به لحاظ تعهدات انقلابی و اخلاقی شایستگی دارند، آموزشهای لازم را در رابطه با این سفر ندیده اند، یا در رابطه با مسائل شرعی کلی غیر از مسائل حج هم معلومات کافی را ندارند یا از نظر معاشرت، اخلاق انها در حد بسیار بالائی برای هدایت و رهبری یک گروه کافی نیست.
باید در این اجتماع عظیم الهی، مسلمانان به بررسی مشکلات عمومی مسلمین پرداخته و در راه رفع آن ها با مشورت همگانی کوشش کنند. امام خمینی
نقش روحانیون در سفر حج:
این نکته قابل توجه است که نقش روحانی در سفر حج در میان یک کاروان خیلی حساس تر و ظریف تر و مشکل تر است تا نقش آن روحانی در داخل کشور در شرایط عادی، چون بحسب طبیعت سفر، به گونه ای که شخص ظرفیتهای روحی و اخلاقی خودش را در آن نشان می دهد همچنان که زندان هم یکی از جاهائی است که اشخاص ظرفیت و شخصیت معنویشان را بروز می دهند، خصوصاً وقتی که آن سفر همراه با رنج و سختی و مشکلات باشد لذا ممکن است یک فرد در زندگی عادی در معاشرت با همنوعان خودش خیلی از خود گذشتگی نشان دهد، از بسیاری چیزهائی که به آنها نیاز دارد آماده باشد که ایثار کند یا همنوعانش را شریک کند، اما سفر جائی است که بدرستی معلوم می شود یک فرد آیا اهل سخاوت هست یا نه؟ اهل ایثار و فداکاری هست یا نه؟ اهل از خود گذشتگی هست یا نه؟ در سفر همراهان که با هم زندگی می کنند و همه ساعات با هم می باشند، آنجا معلوم می شود که اهل خدمت به همنوع هستند یا نه؟ در آنجا معلوم می شود که آیا این افراد حاضرند برای خودشان محدودیت بپذیرند. برای اینکه همسفرهایشان در رفاه و آسایش باشند یا نه؟ آیا کارهای مربوط به خودشان را آمادگی دارند انجام بدهند یا دائماً کارهای روزمره شان را به عهده همسفران می گذارند؟ در تهیه غذا، شستن ظرفها، نظافت اطاقی که در آن زندگی می کنند و در مواردی دیگر، خودشان را مقدم می دارند یا دیگران را؟ همانگونه که گفتم سفر مثل زندان، جائی است که هر فردی آن ظرفیت وجودی و خصائل اخلاقی خودش را که ممکن است سالها در وطن و حضر برای کسی کشف نشود، در سفر کشف می شود.
وقتی که طبیعت سفر این است، پیداست که نقش یک روحانی چقدر حساس و ظریف خواهد بود، زیرا روحانی است که باید در سفربیشترین از خود گذشتگی و فداکاری را نشان بدهد، و در جائی که خدمت به همنوع در سفر یکی از فضائل اخلاقی انسان است، این فضیلت اخلاقی باید برای یک روحانی خیلی بیشتر مورد توجه و تأکید قرار بگیرد، همچنانکه اگر رعایت نکند، زشتیهای آن رعایت نکردن در روحانی بیشتر جلوه می کند! مثلاً در رژیم گذشته وقتی که حجاج بر می گشتند، از جمله حرفهائی که بعضی از حجاج می گفتند این بود که مثلا فلان روحانی در داخل کاروان یک اطاق را به خودش اختصاص داده بود در حالیکه سایرین در هر اطاقی ده نفر یا کمتر یا بیشتر –در محدودیت- زندگی می کردند! یا مثلاً در حین غذا مدیر گروه بهترین غذا را برای آن روحانی فراهم می کرد! یا سایر چیزهائی که در مسافرت است مثلا اگر میوه خاصی برای سایرین فراهم نمی کردند برای آن روحانی فراهم می کردند! هر چند ممکن است یک روحانی در میان صد روحانی این اخلاق را داشته اما این به دلیل اینکه از روحانی بسیار قبیح است، همه جا گفته می شد، طوری هم گفته می شد که شنونده خیال می کرد –خدای نخواسته- همه روحانیون چنین اخلاقی دارند!
با توجه به این نکات ظریف می فهمیم که نقش روحانی – چه نقش سازندگی و چه نقش تخریبی اش- مهم است: اگر خوب عمل کند تا چه حد اثرات مثبت دارد و اگر بد عمل کند تا چه حد اثرات بد و منفی دارد، و یا اینکه در ارتباط با مسائل شرعی که برای حجاج پیش می آید چه مسائلی شرعی که در رابطه با عمل حج و چه مسائل شرعی دیگری که عموماً برای هر فردی چه در مسافرت و چه در غیر مسافرت پیش خواهد آمد که آیا آن روحانی مسلح است به سلاح علمی که در پاسخ هر مسئله ای یا حاضر الذهن باشد یا چنانکه نمی داند، از کتب فقهی و رساله های عملیه با خود کتابی داشته باشد که بتواند با مراجعه به آنها، پاسخ مسئله را بگوید یا انیکه بطور کلی نه اطلاعات کافی دارد و نه قدرت استفاده از رساله عملیه را دارد و نه قدرت استفاده از رساله عملیه را دارد بلکه در هر مسئله ای که از او سوال می شود، جاهلانه پاسخ می دهد! و شنونده هم به گمان اینکه این پاسخ صحیح است عمل کند، بعد معلوم می شود اساساً گاهی حجش با اشکال روبرو شده است؟! اطلاع می دادند که یک روحانی سالها به عنوان روحانی کاروان، گروهی را می برده و بعد معلوم شده که در بسیاری از مسائل حج اطلاعی از مسائل شرعی نداشته و وقتی کسی به او تذکر داده با تعجب پاسخ داده یا تعجب پاسخ داده بود که من سالها است اینطور عمل می کنم!!
در هر صورت، ممکن است یک روحانی یافت شود که از لحاظ اخلاقی و تعهدات دینی و انقلابی، روحانی خوبی هم باشد اما آمادگی این مسئولیت سنگینی را نداشته چون آموزش کافی نداشته است و چون یک مسئولی بالای سر او نبوده که در حین گزینش با او برخوردی کرده باشد که بداند آیا این آمادگی پاسخ به مسائل شرعی را دارد یا ندارد؟در همین چا باید اشاره کنم که در این دو سال اخیر که من از طرف امام مسئولیت در حج بر عهده ام گذاشته شده بود با پیش بینی که کرده بودیم، در بعثه حضرت امام، گروهی را به عنوان شورای استقتاء همراه داشتیم که مورد قبول خود حضرت امام هم بودند، وجود این افراد محترم، بسیاری از نقصها و نارسائیهای سالهای قبل را بر طرف کرد.
مکه مکرمه را با هماهنگی زائران سراسر جهان و کانون فریاد علیه ستمگران تبدیل کنید که این یکی از اسرار حج است. امام خمینی
دفتر تبلیغات اسلامی و انتخاب روحانیون کاروانها:
با این تجربه دو سالی که داشتیم متوجه شدیم در رابطه با روحانیون که عمده مسائل تبلیغات داخلی بر عهده روحانیون کاروانها است، باید یک حرکت اساسی را آغاز کرد. اولین حرکتی را که ما در اولین سال انجام دادیم این بود که به نظرم رسید روحانیون حج که هر سال بر تعدادشان اضافه می شود و گاهی عدد آنها به ۱۲۰۰ نفر می رسد، توسط یک مرکزی انتخاب شوند. در مرحله اول، تنها جائی که شایسته این کار است حوزه علمیه قم می باشد هم به لحاظ اینکه محیط مانوس روحانیون است و هم به لحاظ موقعیت و وجاهت علمی، لذا حوزه براحتی می تواند این وظیفه و مسئولیت روحانیون رابر عهده بگیرد حوزه جائی است که برای هیچ روحانی مشکل نیست در برابر آن جا خودش را مسئول و پاسخگو بداند لذا در حوزه علمیه قم، دفتر تبلیغات اسلامی را که یک ارگان تبلیغاتی رسمی و مورد قبول حوزه ها بود اتنخاب کردیم که کار انتخاب و گزینش روحانیون بر عهده این دفتر باشد.
در شکل کار هم در نظر گرفته شد که بر خلاف سالهای قبل، امسال یک اعلام عمومی بکنیم که هر روحانی دارای شرایط خاص است- که آن شرائط هم تعیین و اعلام خواهد شد- و مایل است به عنوان روحانی کاروان انجام وظیفه کند، به دفتر تبلیغات اسلامی بیاید و ثبت نام کند یا از همان شهر و محلی که زندگی می کند، می تواند از طریق مکاتبه درخواست خودش را برای دفتر تبلیغات بفرستد و به این طریق ما مطمئن هستیم به نیروهای جدید و بسیار شایسته ای برخورد خواهیم کرد، بخصوص که پس از پیروزی انقلاب رفته رفته روحانیون این احساس را پیدا می کنند که کار روحانی یک کاروان شغلی به عنوان در آمد نیست.
اگر در رژیم گذشته در میان کاروانها، یا مدیر کاروان یا خود حجاج تصور می کردند که یکی از راههای کسب در آمد این است که فردی به عنوان روحانی کاروان در کاروان باشد این احساس الحمدالله از بین رفته و روحانیون این کار را به عنوان وظیفه ای در جهت خدمت به انقلاب و جمهوری اسلامی تلقی می کنند و به ویژه که حج، آن حالت گذشته اش را از دست داده و به شکل زنده کوبنده انقلابی تبدیل شده است و سال به سال هم انشاءالله بهتر خواهد شد، بنابراین روحانی با این احساس، مسئولیت در یک کاروان را به عنوان یک حرکت انقلابی می پذیرد نه اینکه یک جمع صد نفری را می خواهد ببرد به حج و همینطوری که مدیر کاروان از این راه درآمدی کسب می کند روحانی هم می خواهد درآمدی کسب کند!
اگر توجه کنید در گذشته کارهایی در کاروانهای حج انجام می شده که در شأن روحانیت نبوده است، از قبیل اینکه یک حاجی می خواسته مثلا نماز طواف را بخواند، چون مطمئن نبوده که قرائتش صحیح باشد و شرایط لازم در صحت نماز داشته باشد لذا پول می داد به یک روحانی که او برایش نماز بخواند! و همانطوری که در حج سال اول بعد از پیروزی انقلاب، حضرت امام در اعلامه مربوط به پیام حجشان از این نوع کارها جلوگیری فرمودند که ماهم در سال جاری و هم در سالهای آینده اگر متوجه شویم یک روحانی پول گرفته و برای یک زائر نماز خوانده است، این را به عنوان یک نقطه منفی در کار آن روحانی تلقی می کنیم و شاید اگر در کنار مسائل دیگری هم گذاشته بشود ممکن است عدم صلاحیت آن روحانی را اعلام کنیم.
بنابراین بسیاری از روحانیونی که شخصیتهای بزرگ علمی و اجتماعی و احیاناً سیاسی جامعه ما هستند (نه اینکه یک طبقه خاصی از روحانیون)، چه بسا مایل باشند که روحانی کاروان بشوند زیرا این مسائل تمام شده و محدودیتهای زمان سابق برداشته شده و هیچ اشکال ندارد که یک روحانی حتی اگر از شخصیتهای برجسته هم باشد و از کسانی باشد که مسئولیتهای بزرگی در جامعه امروز بر عهده اش است، در عین حال آماده باشد که روحانی یک کاروان بشود، چون احساس می کند سفر حج نه تنها عبادت است که یک حرکت انقلاب نیز می باشد.
با این شیوه جدید که بنا داریم امسال –انشاالله- از طریق دفتر تبلیغات انجام دهیم، به نظر می آید که چهره های بسیار برجسته و قابل قبول آماده برای این کار شوند، که من در همین جا از همه روحانیون فاضل و با تقوی و متعهد به انقلاب، کسانی که با حرکت انقلاب هماهنگ می باشند تقاضا می کنم که شخصیت اجتماعی و علمی و سیاسیشان مانع نباشد از اینکه آنها این کار بسیار مقدس را بپذیرند و از آنها تقاضا می کنم که بعد از اعلام دفتر تبلیغات اسلامی قم این مسئولیت را بپذیرند که طبعاً این خدمت در روند انقلابی حرکت حجمان نقش بسیار مهمی را خواهد داشت.
و اما در رابطه با آن روحانیونی که شخصیت عملی آنها محرز نیست قرار است امتحانی گذاشته شود، چه در رابطه با مسائل حج، و چه در رابطه با مسائل شرعی غیر از حج و چه در ارتباط با مسائل سیاسی و انقلاب هم چنین توسط چند نفر از روحانیون فاضل قابل قبول حوزه با این روحانیون مصاحبه شود که مصاحبه علاوه بر اینکه در امتحان کتبی قبول شده معلوم شود که شخصیت روحی، اخلاقی و معاشرتی هر کدام تا چه حد است؟ یعنی آیا این روحانی در حدی هست که یک گروه صد نفری یا صد و پنجاه نفری را هدایت کند یا نه؟ آیا آنقدر ظرفیت دارد که در مشکلات سفر مسلط بر اعصابش باشد، برخورد معاشرتیش سازنده و نسبت به همسفرانش جذب کننده باشد و به گونه ای نباشد که پس از سفر حج، اعتقاد و ایمان زائران خانه خدا نسبت به روحانیت کم شده باشد بلکه رفتارش طوری باشد که یک زائر بعد از سفر حجش، احساس کند که این قشر تا چه اندازه خدمتگزار و مفید می باشند.
دومین بخش از فعالیتهای تبلیغات داخلی این است که برای آن دسته از روحانیونی که آموزش کافی را ندارند، جلساتی و سمینارهایی گذاشته شود و آموزش لازم داده شوند و هر چه زودتر –انشاالله- روحانیون انتخاب شده، از چند ماه پیش از حج بدانند که مسافرینی که همراه آنها هستند، چه کسانی می باشند و آن مسافرین هم روحانیون خود را بشناسند و هر روحانی جلسات متعددی برای گروه خودش تشکیل دهد و در آن جلسات هم مسائل حج برای آنها بگوید و هم معاشرت و رفتار در سفر را و هم مسائل سیاسی را ، و در رابطه با حجاج سایر کشورها ، این آموزشها را در حدی که امکان دارد به حجاج کشورمان تعلیم دهند که انشاءالله آماده تر ، عازم سفر حج شوند.
بخش دیگری از تبلیغات داخلی مان که باز هم باید توسط روحانیون قسمت عمده اش انجام شود یک قسمت هم ممکن است توسط رسانه های گروهی انجام بدهیم ، و در این بخش از جزوه هایی استفاده خواهیم کرد و از انتشاراتی که چه بسا از طریق مجله پاسدار اسلام انجام بدهیم که وقتی حجاج ایرانی وارد عربستان می شوند ، در آنجا در برابر سایر کشورها مواجه با سئوالاتی می شوندکه آن سؤالها در رابطه با انقلاب و جنگ و خبرهای دروغینی است که رسانه های گروهی صهیونیستی جهانی در طول سال در دنیا پخش کرده اند و ذهن مسلمانان را در دنیا نسبت به انقلاب آشفته کرده اند ، و باید هر زایر ایرانی پاسخ آنها را بداند مثلاً در ارتباط با جنگ می پرسند : چرا جنگ تمام نمی شود ؟ چه کسی تجاوزگر و آغازگر جنگ بوده است ؟ شرایط ایران برای خاتمه جنگ چه می باشد ؟ باید حجاج ایرانی پاسخ تمام این سوالات را بدانند و به خصوص آن دسته از حجاجی که آمادگی و استعداد دارند که این پاسخها را در جمله های کوتاه عربی هم یاد بگیرند، باید در حد محدودی هم که شده با زبان عربی و لو کامل هم نباشد پاسخ این سوالات را بدهند که طبعا وقتی هر کدام از صد و پنجاه هزار زائر ایرانی بتواند چند جمله عربی را یاد بگیرد که با فرد غیر ایرانی که مواجه می شود در برابر سوال آنها این پاسخ را بدهند، طبعا ما از نظر خنثی کردن تبلیغات دشمن علیه خودمان موفقیت بزرگی را خواهیم داشت.
یکی از مهمات فلسفه حج ایجاد تفاهم و تحکیم برادری بین مسلمین است. امام خمینی
بخش خارجی تبلیغات:
قسمت دیگری از تبلیغات، بخش خارجی است. در رابطه با بخش خارجی، کار را به دو دسته می شود تقسیم کرد: یکی کارهایی که بصورت حرکتهای دسته جمعی انجام می گیرد از قبیل مراسم دعای کمیل یا مراسم راهپیمائی یا اجتماعاتی که حجاج ایرانی بمناسبتهائی در آنجا می توانند داشته باشند. یک قسمت دیگر هم عبارت از این است که با شیوه های مختلفی بتوانیم با حجاج غیر ایرانی تماس نزدیک داشته باشیم و پیام انقلابمان را به گوش آنها برسانیم، هر چند که من در رابطه با صدور انقلاب همیشه معتقد بودم که: ما انقلاب را صادر نمی کنیم بلکه اگر عکسش را بگوئیم درست است که انقلاب، ملت ایران و شخصیت مردم ایران را صادر می کند. و به عبارت دیگر مردم، از خارج ایران، به ایران می آیند که انقلاب را بشناسد، بلکه انقلاب به آنجا ها رفته و مردم علیرغم همه تبلیغات سوء دشمنان، حقیقت و جوهره انقلاب را فهمیده اند و مایه اصلیش که اسلام است را درک کرده، ضدیت این انقلاب را با استعمار و استکبار فهمیده اند، شخصیت امام و عظمت و قدرت رهبریش درست در ذهن حجاج غیر ایرانی جا افتاده است بلکه چیزی که برای آنها بسیار مهم و جالب است اینکه بیایند ایرانیها را از نزدیک ببینند که اینها چه نوع آدمهایی هستند که توانستند چنین کار عظیمی را در زمان معاصر انجام دهند که این چنین موج در دنیا ایجاد کرده و ملتی مثل ملت ایران با همه محدودیتهائی که دارند، انفجاری ایجاد کرده اند که همه قدرتهای جهانی را بفکر وا داشتند و دست و پا می زنند و همه نیروهایشان را جمع کرده اند که این انقلاب را نابود کنند، و با همه تلاش و تکاپوی قدرتهای جهانی برای بد نام کردن این انقلاب، بد جلوه دادن انقلاب، شکست دادن به نظام جمهوری اسلامی و بد معرفی کردن امام، همه تلاش مردم دنیا را متوجه عظمت انقلاب کرده که معلوم می شود یک جوهره اصیل و بسیار عظیمی است که آمریکا، شوروی، فرانسه و همه کشورهای اروپائی و همه قدرتهای شیطانی دستشان را در دست هم گذاشته اند که این انقلاب را بد نام کنند و جمهوری اسلامی را بد جلوه بدهند حتی اگر با جعل خبر دروغی مانند گرفتن اسلحه از اسرائیل باشد!! بنابراین حجاج غیر ایرانی پیش از آنکه بخواهند از زبان ایرانیها انقلاب را بشناسند از تماسهایشان می خواهند خود ایرانی ها را بشناسند و بفهمند اینها دارای چه افکار و عقایدی هستند؟ چه نوع اخلاق و رفتاری دارند؟ چه قدرتهائی در وجودشان هست که توانستند چنین کار عظیمی را انجام بدهند؟
بنابراین، با توجه به همین نکته، نقش تبلیغات خارجی ما اهمیت خاصی پیدا می کند یک قسمتش آموزش حجاج ایرانی است که اشاره کردم و هم چنین آموزش دادن به آنها، آداب معاشرت و رفتار و اخلاق آنها و مخصوصا با غیر ایرانیها و رعایت اصول مذهبی مورد احترام آنها، که در آنجا همانطور که مقدسات مذهبی و دینی ما برایمان با ارزش است و تحمل برخورد ناشایسته را با مقدسات مذهبیمان از ناحیه هیچ کس قبول نداریم، سایر مسلمانها هم همینطورند و ما باید در عمل نشان بدهیم که ما هم یک جزء لاینفک از امت واحده اسلامی هستیم و بالاتر اینکه نشان بدهیم ما برای یک حرکت عظیم اسلامی در جهان صلاحیت محور بودن را داریم.
بنابراین باید در جماعات آنها شرکت کنیم، در انجام عبادتمان نهایت دقت را داشته باشیم، آموزش بدهیم به حجاجمان که در انجام مراسم مذهبی رعایت چه نکاتی را باید بکنیم؟ در بقیع چگونه باید عزاداری کنیم؟ چه مطالبی را در آنجا نباید بگوئیم یا در مسجد الحرام برای انجام مراسم دعا، چه دعاهائی را بخوانیم؟
از این رو، بخشی از تبلیغات خارجی ما ارتباط به همان تبلیغات داخلی دارد، ما هر چه در انتخاب روحانیون دقت کنیم و هر چه در آموزش حجاج ایرانی کوشش کنیم ما در بخش تبلیغات خارجی قسمتی از موفقیتها را کسب کرده ایم.
قسمت دیگری از تبلیغات خارجیمان تهیه نشریات، جزوات و کتابهائی است در معرفی اسلام از دید اسلام شناسان بزرگ خودمان از علمای بزرگ که باید نوشته های آنها و کتابهای آنها که به زبانهای مختلف دنیا مخصوصا به زبان عربی ترجمه شده است را در اختیار حجاج غیر ایرانی قرار بدهیم، البته اگر در سطح وسیع نمی توانیم پخش و منتشر کنیم، لا اقل به تعدادی از علمائی که از کشور های اسلامی می آیند، از این کتابها بدهیم که در سال گذشته اینکار را آغاز کرده بودیم و موفقیت خوبی داشت خصوصاً در مکه که محدودیت دولت سعودی نسبت به ملاقاتهای غیر ایرانیها با ایرانیها کمتر بود بسیاری از شب ها گروه های صد نفری، صد و پنجاه نفری از مهمانهای خارجی را در بعثه داشتیم که با برادرانی که از ایران در بعثه بودند چه نمایندگان مجلس، چه شخصیت های علمی، در آن جلسات با شخصیتهای خارجی صحبت می کردند و مجموعه صحبتها و سخنرانیهایشان هم به صورت نوار تهیه شده است. اگر موفق بشویم این قسمت را توسعه دهیم، موفقیت بسیاری در تبلیغات خارجی خواهیم داشت.
ادامه دارد
لازم است در جماعت اهل سنت حاضر شوند و از انعقاد و تشکیل نماز جماعت در منازل و گذاشتن بلندگوهای مخالف رویه اجتناب نماید. امام خمینی
لازم است برادران ایرانی و شیعیان سائر کشورها از اعمال جاهلانه ای که موجب تفرق مسلمین است، احتراز کنند.
