محمد تقی علوی
از آگاهان بپرسید!
به خواست خدا، هر شماره در این صفحه، به دیدارتان می‌آییم و یکی دو مسئله شرعی مورد نیاز، همراه می‌آوریم. سعی‌مان این است که مسئله‌ها از بین موضوعاتی باشد که بیشتر مورد نیاز و به اصطلاح «محلّ ابتلا» است.
نکته دیگر این که مسائل و عبارت‌های فنی آن را به‌گونه‌ای می‌‌نویسیم که هم ساده و قابل فهم باشد و هم از نظر فتوای مراجع –تا جایی که امکان دارد-، مورد اتفاق همه علماء باشد. روشن است که وقتی فتوایی را همه علما قبول دارند، اگر کسی طبق آن عمل کند، تکلیف خود را انجام داده است.
- چرا در مسائل شرعی باید از مجتهد تقلید کنیم؟!
در هر کاری، رجوع به متخصّص آن رشته، مسئله‌ای عُقلایی است. به طور طبیعی، خردمندان در امور زندگی خود، به متخصّص مراجعه می‌کنند. روشن است که در احکام دینی هم –که امری کاملاً تخصّصی است- باید به کارشناسان دین اسلام –که فقیهان جامع الشرایط هستند- مراجعه کرد.
قرآن مجید در آیه «فَاسْئلوا اَهْلَ الذِّکر»؛ پس اگر نمی‌دانید، از پژوهندگان کتاب‌های آسمانی جویا شوید،(۱) هم اشاره به همین حکم عقلی دارد.
- آیا امام جماعت می‌تواند دو بار نماز ظهر و عصر را -مثلاً در دو مسجد و برای دو گروه از مردم- بخواند؟
بلی، امام جماعت می‌تواند برای گروه دیگری غیر از مأمومین نوبت اوّل، مجدداً نماز جماعت بخواند.
- اگر در هنگام قرائتِ امام جماعت، بدن مأموم حرکت کند، اشکالی دارد؟
مقدار مختصری که از حالت نماز خارج نشود، اشکال ندارد.
- خانم‌هایی که شاغل هستند و برای خود درآمدی دارند هم باید خمس درآمد خود را بدهند؟
آری. در تاریخی که اوّلین حقوق خود را می‌گیرند، اوّل سال مالی آنهاست، و هر مقدار از درآمدشان که تا آخر سال مصرف نشود و زیاد بیاید، خمس دارد. در این باره خوب است به حدیثی از امام صادق(ع) نیز توجّه کنیم. آن حضرت فرموده‌اند: «مَن مَنَع حقاً لِلّه –عَزَّوجل- اَنْفَقَ فی باطلٍ مِثْلَیه»؛ کسی که حقی از حقوق الهی را ندهد، دو برابر آن را در راه باطل صرف خواهد کرد (و از دست می‌دهد)(۲)
- آیا استفاده از زنجیر، انگشتر، و حلقه نامزدی طلا برای مردان جایز است؟
زینت طلا برای مرد، در هر صورت، حرام و نماز نیز با آن باطل است.
- سوره نحل، آیه ۴۳٫
- وَسائل الشیعه، ج۹، ص۴۴٫﷼