تإمل در انتخابات رياست جمهورى
حضور زيبا, پرشور و شكوهمند سى ميليونى ايران سرفراز, در دوم خرداد 1376 به ميزانى بود كه رسانه هاى جهانى را بر آن داشت تا با عنوان ((يك رويداد بزرگ در تاريخ معاصر)) از آن ياد كنند. در اين حماسه بى نظير, جناب حجه الاسلام والمسلمين خاتمى با احراز بيش از بيست ميليون رإى به رياست جمهورى اسلامى ايران برگزيده شد. چنين رخداد بزرگى را از زواياى گوناگون مى توان به ارزيابى نشست, لكن در اين فرصت تنها به بررسى اجمالى مسإله اى مهم و در خور توجه مى پردازيم.
شك نيست كه در جريان اعلام برنامه ها, هر چهار نامزد اين دوره بر نقش محورى ولايت مطلقه فقيه, دفاع از ارزش ها و آزادىها و حدود و موانع شرعى آن, ادامه توسعه و سازندگى, اهميت دادن به عدالت اجتماعى, مهار تورم و تمشيت بهينه زندگى مردم محروم, تصريح و اصرار داشتند, به طورى كه در سه ميزگرد مشترك (در زمينه هاى اقتصادى, سياسى و فرهنگى) معمولا به جاى نقد و بررسى برنامه و ديدگاه هاى يكديگر, به تإييد, توضيح و تشريح نظريات هم مى پرداختند.
با اين حال بيش از بيست ميليون از توده مردم, جناب آقاى خاتمى را براى اجراى اين برنامه ها برگزيدند; به ديگر سخن بسيارى از مردم از تورم و گرانى, قانون شكنى و عدم اهتمام جدى به مسائل فرهنگى ـ با وجود تإكيدهاى مقام معظم رهبرى ـ كه در رهگذر سياست هاى تعديل به وقوع پيوسته, افسرده خاطر بودند و رئيس جمهور برگزيده را نسبت به ساير رقيبان, در حل اين مشكلات تواناتر تشخيص دادند و لذا وى را براى اين مقام انتخاب كردند.
با وجود اين, گروهى كه عامل اصلى نا بسامانى ها بودند و در انديشه معرفى نامزدى مستقل; با احساس اقبال و گرايش عمومى به سوى نامزد نيروهاى پيرو خط امام, سرانجام به حمايت از وى شتافتند تا در سايه محبوبيت او, گذشته خويش را از نظرها بزدايند و در عين حال حضور خويش را در دولت آينده نيز تثبيت كنند. از اين رو, با تمام توان با شيوه تبليغاتى مخصوص به خود, به عرصه انتخابات آمدند, به گونه اى كه تنها تخلف رسمى از سوى طرفداران آقاى خاتمى, از جانب اين گروه بود كه به توقيف دو نشريه مربوط به آنها منجر شد و همين ها پس از پيروزى رئيس جمهور, وعده شتاب در سياست هاى تعديل را به مردم دادند!
اكنون جاى اين سوال ها باقى است كه آيا مردم به نيروهاى پيرو خط امام رإى داده اند تا برج سازىهاى تهران و شهرهاى بزرگ افزايش يابد و خصوصى سازىهاى بى مهار, اقتصاد كشور را در انحصار سرمايه داران زالو صفت قرار دهد و بنزهاى صدميليون تومانى در امثال شهرك غرب رژه بروند و عدالت اجتماعى قربانى توسعه گردد و پيشگامان جهاد و شهادت در مظلوميت و غربت بمانند؟ يا مردم مى خواهند, ضعف هاى گذشته اصلاح شود و تورم مهار; نه اين كه سياست هاى اشتباه پيشين, فربه تر گردند!
به نظر مى رسد, لازم آيد همه جريان هاى سياسى وفادار به انقلاب و رهبرى, درباره اين گروه, به درستى بينديشند; چه در نحوه شكل گيرى و پيدايش آنان, چه در ناحيه تبليغات و شگردهاى تبليغى آنها و چه در زمينه مواضع آنان درباره مسائل مهم داخلى و بين المللى.
پنهان نيست كه اين گروه شش نفره, در آستانه انتخابات پنجمين دوره مجلس شوراى اسلامى, خلق الساعه پديدار شد و با شيوه تبليغاتى مخصوص به خود; يعنى روشى روان شناسانه, پرحجم و سازمان يافته, مى رفت كه فضاى انتخابات اين دوره را به كلى دگرگون سازد, ولى موانعى آن را تا حدود زيادى از اين هدف باز داشت. در انتخابات رياست جمهورى نيز از اين شيوه بهره گرفت و عجيب اين كه يكى از افراد اين گروه در ميزگرد تلويزيونى ((به سوى انتخابات)), معتقد بود: نامزدهاى رياست جمهورى نبايد قبل از شروع رسمى انتخابات, خود را به مردم معرفى كنند و فقط بايد در ظرف همان چند روز تبليغات رسمى پيام خود را برسانند!
گذشته از بررسى ابعاد و جوانب تبليغات اين گروه, بايد درباره هزينه سرسام آور اين تشكل نيز انديشيد كه يك گروه اندك, اين همه مخارج را از چه منابعى تإمين مى كند؟ از منابع داخلى يا خارجى و اصولا با چه اهرم ها و قول و قرارهايى چنين توافقاتى به هم مى رسد؟
با اين كه يكى از چهره هاى سرشناس آنها, اولين كسى بود كه مذاكره مستقيم با امريكا را با افتخار مطرح ساخت و كسانى مانند سعيد رجايى خراسانى چند سال بعد همان نغمه را ساز كردند و در ايجاد فضاى فرهنگى تنش زا كه موجب حساسيت و واكنش جمعى از مردم مسلمان كشورمان شد, نقش اساسى داشتند و نيز در ايجاد تورم و گرانى, و دگرگون ساختن چهره شهرها در همانند سازى با غرب, و مسائلى از اين دست, چگونه به راحتى از زير بار اين مسووليت ها شانه خالى نمودند و به قولى خود را تطهير و در برابر اين مسائل واكسينه كردند.
بررسى اين پديده از آن رو ضرورى مى نمايد كه محتمل است همان بلايى كه بر سر متحد ديروز خود (روحانيت و تشكل هاى همسو) آوردند, بر سر هم پيمان امروز (روحانيون و ائتلاف خط امام) نيز بياورند كه در اين صورت فرجامى جز به كنار زدن هر دو جريان مهم نظام نخواهد داشت. گرچه ممكن است اين برداشت بر پاره اى گران آيد, ولى چون محتمل قوى است, تإمل در اطراف آن بى فايده نيست!والسلام على من اتبع الهدى
پاورقي ها: