بی‌پرده با تاریخ/ تیر و مرداد ۱۳۶۰
سید روح‌الله امین آبادی
تیرماه ۱۳۶۰ در حالی شروع شد که ابوالحسن بنی‌صدر نخستین رئیس‌جمهور ایران با رای قاطع نمایندگان مجلس‌شورای‌اسلامی فاقد کفایت سیاسی تشخیص داده شده و با حکم امام خمینی از این سمت برکنار شده بود. در همان روزها منافقین علیه جمهوری اسلامی اعلام قیام مسلحانه کردند و هواداران این گروهک به خیابان‌ها ریختند و در جنایاتی بی‌نظیر ده‌ها تن از غیر نظامیان و مردم عادی را در کوچه‌ها و در منظر مردم به شهادت رساندند.
در این روزهای حساس ابتدا در ششمین روز تیر ماه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که در آن برهه امام جمعه تهران بودند، توسط گروهک فرقان ترور می‌شوند و یک روز بعد آیت‌الله بهشتی و ۷۲ تن از یاران و صحابی خاص امام خمینی با بمب‌گذاری منافقین توسط فردی به نام کلاهی، از نفوذی‌های این گروهک در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی به شهادت می‌رسند.
در مرداد ماه همین‌سال نیز ملت برای دومین بار برای انتخاب رئیس‌جمهور پای صندوق‌های رای می‌روند و این بار محمدعلی رجایی با رای قاطع ملت رئیس‌جمهور می‌شود و آیت‌الله باهنر را به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی می‌کند.
در روز رای اعتماد مجلس به کابینه آیت‌الله باهنر، منافقین دکتر حسن‌آیت یکی از مخالفین اصلی بنی‌صدر و نیز میرحسین موسوی(وزیر خارجه وقت) را ترور می‌کنند و به شهادت می‌رسانند.
روزهای حساسی است و ملت مسلمان ایران در امتحانی سخت آبدیده می شود…
ترور یک روز پس از خطبه‌های تاریخی
آیت‌الله خامنه‌ای در ۵ تیر ماه سال ۱۳۶۰ چند روز پس از برکناری بنی‌صدر از ریاست جمهوری توسط امام، در خطبه‌ای تاریخی به افشاگری علیه رئیس‌جمهور معزول و نیز گروهک نفاق می‌پردازند.
در ادامه گزارشی مختصر از این خطبه‌ها را ارائه می‌دهیم.
آیت‌الله خامنه‌ای در خطبه اول نماز جمعه ۵ تیر ۱۳۶۰ اظهار داشتند: «اساس نظام‌اسلامی بر این است که به مردم فرصت تفکر داده شود تا بتوانند در سایه معرفتی که پیدا می‌کنند حق را از باطل تشخیص دهند. اساس حکومت‌های ظالمانه در طول تاریخ بشر بر این بوده که وسیله تشخیص حق از باطل، یعنی اندیشیدن را از مردم بگیرند.»
ایشان افزودند: «ملت ایران امروز بیش از هر زمانی محتاج تعقل است، بنابراین وظیفه دستگاه‌های ارشادی، هدایت مردم است و وظیفه ملت ایران شنیدن ارشادها و تفکر است. دشمن امروز سعی می‌کند مانع رسیدن فریاد رسای حامیان امت به ملت ایران شود و با تخطئه گویندگان و سست کردن ایمان مردم، ملت را از شنیدن بازدارد و این کار امروز، در جو انقلابی ایران و در سطح جهان انجام می گیرد.
«باید دانست که حکومت‌اسلامی مردم را به اندیشیدن دعوت می‌کند و آنها را سرگرم هوی و هوس و سخنان بی‌ربط نمی‌کند. مردم در جامعه اسلامی بایستی همه حقایق را بشنوند و پیرامون آن فکر کنند.
«ملت ایران این روزها شاهد حادثه مهمی بودند که به عنوان یک نقطه برجسته در تاریخ باید از آن نام برد و آن عزل بالاترین مقام اجرایی مملکت بود. این امر یک جراحی عمیق بود که اگر در هر مملکتی رخ می‌داد با خونریزی شدید همراه می‌شد، ولی دست نیرومند انقلاب آن‌چنان به این امر پرداخت که هیچ مسئله مهمی به وجود نیاورد.
«خوشبختانه مردم ایران در همه حوادث موفق بوده‌اند و این برای دشمن قابل تحمل نیست، لذا سعی می‌کند با جلوگیری از اندیشیدن مردم، ملت را به بی‌تفاوتی بکشاند و برای تحقق خواسته‌اش جو تشنج و غوغا ایجاد و سعی می‌کند تعقل را از مردم بگیرد.»
ارتجاع در منطق اسلام یعنی ارتداد
آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از بیانات خود، به مسئله گروه‌ها پرداختند و تاکید کردند: «گروه‌هایی که به نام حمایت از خلق، جان مردم را تهدید می‌کنند، از نظر ملت، تاریخ و اسلام محکومند. شما ای مجاهدین خلق! مقابله خود با دولت و حکومت اسلامی را به حساب مقابله با ارتجاع می‌گذارید. ارتجاع با منطق چه کسی؟ منطق اسلام یا کمونیسم؟ ارتجاع در منطق اسلام یعنی ارتداد و شماها هستید که مرتد و مرتجعید نه ما.»
پاسخ منطق پولادین با ترور
یک روز پس از این خطبه‌های تاریخی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مسجد ابوذر تهران و به هنگام سخنرانی مورد سوء قصد قرار گرفتند و به‌شدت زخمی شدند.
به دنبال این سوءقصد، گروه‌ها، افراد و جریان‌های سیاسی در پیام‌های جداگانه‌ای خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای ضمن آرزوی سلامت برای ایشان ترور را محکوم کردند.
رجایی: روح بزرگ و ایثارگر آن برادر مجاهد، شهادت را فیض عظیم می‌داند
محمدعلی رجایی نخست‌وزیر نیز در اطلاعیه‌ای خاطر نشان کرد: «به قطع و یقین می‌دانم که روح بزرگ و ایثارگر آن برادر مجاهد، شهادت در راه اسلام و انقلاب اسلامی را فیض عظیم و الهی می‌داند و در راه بندگی خدا و خدمت به اسلام و امام و امت شهیدپرور از بذل جان خویش دریغ نداشته و ندارد.»
پیام آیت‌الله بهشتی یک روز پیش از شهادت، به مناسبت ترور آیت‌الله خامنه‌ای
آیت‌الله بهشتی رئیس دیوان‌عالی کشور نیز در تلگرامی تصریح کرد: «سوءقصد نافرجام دشمنان اسلام و انقلاب و میهن اسلامی به آن برادر بار دیگر نشان داد که این دشمنان قسم خوردۀ اسلام و ملت در راه مقاصد شوم خود از هیچ جنایتی خودداری نمی‌کنند.
از خدای متعال خواستارم که نعمت سلامت را هرچه زودتر به آن برادر عزیز و مجاهد بازگرداند و به جهاد خود در سنگر اسلام همچنان ادامه دهید. »
ستاد مشترک ارتش، جامعه روحانیت مبارز تهران و…نیز در اطلاعیه‌های جداگانه‌ای این ترور را محکوم می‌کنند؛اما پیام روح قدسی خدا پیام دیگری است.
تلگرام امام خطاب به«سربازی فداکار در جبهه و معلمی آموزنده در محراب و خطیبی توانا در جمعه و جماعات
امام خمینی رهبر انقلاب امروز در پیامی خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کردند: «اکنون دشمنان انقلاب با سوءقصد به شما که از سلاله رسولاکرم(ص) وخاندان حسین‌بن علی هستید و جرمی جز خدمت به اسلام و کشور اسلامی ندارید و سربازی فداکار در جبهه جنگ و معلمی آموزنده در محراب و خطیبی توانا در جمعه و جماعات و راهنمایی دلسوز در صحنه انقلاب می‌باشید، میزان تفکر سیاسی خود و طرفداری از خلق و مخالفت با ستمگران را به ثبت رساندند. اینان با سوءقصد به شما عواطف میلیون‌ها انسان متعهد را در سراسر کشور بلکه جهان جریحه‌دار نمودند. اینان آن قدر از بینش سیاسی بی‌نصیبند که بی‌درنگ پس از سخنان شما در مجلس و نماز جمعه و پیشگاه ملت به این جنایت دست زدند و به کسی سوء قصد کردند که آوای دعوت او به صلاح و سداد در گوش مسلمین جهان طنین‌انداز است… اینان در این عمل غیرانسانی به جای برانگیختن و رُعب، عزم میلیون‌ها مسلمان را مصمم‌تر و صفوف آنان را فشرده‌تر نمودند. آیا با این اعمال وحشیانه و جرایم ناشیانه وقت آن نرسیده است که جوانان عزیز فریب‌خورده از دام خیانت اینان رها شوند و پدران و مادران، جوانان عزیز خود را فدای امیال جنایتکاران نکنند و آنان را از شرکت در جنایات آنان برحذر دارند؟ آیا نمی‌دانند که دست زدن به این جنایات، جوانان آنان را به تباهی کشیده و جان آنان به دنبال خودخواهی مشتی تبهکار از دست می‌رود؟
«ما در پیشگاه خداوند متعال و ولی بر حق او حضرت بقیه‌الله- ارواحنا فداه- افتخار می‌کنیم به سربازانی در جبهه و در پشت جبهه که شب‌ها را در محراب عبادت و روزها را در مجاهدت در راه حق تعالی به سر می‌برند. من به شما خامنه‌ای عزیز تبریک می‌گویم که در جبهه‌های نبرد با لباس سربازی و در پشت جبهه با لباس روحانی به این ملت مظلوم خدمت می‌کنید و از خداوند تعالی سلامت شما را برای ادامه خدمت به اسلام و مسلمین خواستارم.»(۳)
و اما مصیبت بزرگ
هفتم تیر ماه ۱۳۶۰ بر اثر انفجار بمبی قوی در محل اجتماعات حزب جمهوری‌اسلامی آیت‌الله سید محمد حسینی بهشتی، رئیس دیوان‌عالی کشور و بیش از ۷۰ نفر از مقامات و چهره‌های برجسته سیاسی از جمله چهار وزیر، چند معاون وزیر، ۲۷ نماینده مجلس و جمعی از اعضای حزب جمهوری‌اسلامی به شهادت رسیدند.
بر اساس گزارش کیهان «حدود ساعت ۲۱ امشب دو بمب بسیار قوی در محل دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی منفجر شد. بر اثر شدت انفجار قسمت‌هایی از ساختمان فروریخت و موجب شهادت ده‌ها تن از مقامات مملکتی و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و چند تن از وزرا گردید.»(۴)
روزنامه اطلاعات نیز در گزارشی نوشت: «احتمالا دو بمب بسیار قوی منفجر شده که صدای انفجار آن تا شعاع حداقل یک کیلومتر به وضوح شنیده شد. این انفجار هنگامی روی داد که جلسه هفتگی حزب با حضور اعضای حزب، نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی و احتمالاً چند تن از وزیران در این محل تشکیل شده بود. گزارش خبرنگاران در ساعت ۲۳ دیشب [۷ تیر] از مقابل دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی ایران حاکی از آن است که در زمان مخابره خبر ۲۰ مجروح به وسیله آمبولانس به بیمارستان‌های مختلف تهران از جمله بیمارستان طرفه و سینا انتقال یافتند و از بیمارستان طرفه خبر رسید که تا آن ساعت هشت شهید را که پیکر آنها به‌کلی متلاشی شده به این بیمارستان آورده‌اند.» (۵)
بهشتی مظلوم زیست
امام خمینی رهبر انقلاب یک روز پس از این فاجعه در جمع گروهی از قضات دیوان‌عالی کشور به مناسبت فاجعه انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی اظهار داشتند: «بهشتی مظلوم زیست.»
ایشان تاکید کردند: «این را من کراراً گفته‌ام که مرحوم آقای بهشتی در این مملکت مظلوم زیست. تمام مخالفین اسلام و مخالفین این کشور حمله مستقیم‌شان را به ایشان و بعضی از دوستان ایشان کردند. کسی را که من بیشتر از بیست سال می‌شناختم و روحیاتش را مطلع بودم و می‌دانستم چه جور مرد صالح و به درد بخوری برای این کشور است، مخالفین او را در کوچه و بازار و محله و صحبت‌هایی که همه می‌کردند، آن‌طور جلوه دادند. یک مرد صالحی را به صورت یک دیکتاتور درآوردند. شما باید مهیا [ی] این‌جور مسائل باشید.(۶)
تعیین رئیس دیوان‌عالی و دادستان کل کشور از سوی امام
به دنبال انفجار دفترمرکزی حزب جمهوری اسلامی و شهادت آیت‌الله بهشتی رئیس دیوان‌عالی کشور، امام خمینی طی حکمی رئیس جدید دیوان‌عالی کشور و نیز دادستان کل کشور را منصوب کردند.
امام خمینی در احکام جداگانه‌ای آیت‌الله موسوی اردبیلی(۷) را به سمت رئیس دیوان‌عالی کشور و نیز آیت‌الله مهدی ربانی املشی را به سمت دادستان کل کشور منصوب نمودند.(۸)
دومین رئیس جمهور ایران اننخاب می‌شود
اندکی پس از برکناری بنی‌صدر در دومین روز مرداد ماه سال ۱۳۶۰ مردم مسلمان ایران برای دومین‌بار برای انتخاب رئیس‌جمهور پای صندوق‌های رای می‌روند.
از نخستین ساعات بامداد دومین روز مرداد ۱۳۶۰ میلیون‌ها نفر از مردم مبارز و انقلابی ایران در سراسر کشور با شور و اشتیاق در صفوف منظم پای صندوق‌های رای رفتند تا دومین رئیس جمهور ایران اسلامی و نمایندگان میان‌دوره‌ای مجلس را انتخاب کنند.
آیت‌الله خامنه‌ای در انتخابات به چه کسی رای دادند؟
آیت‌الله خامنه‌ای امام جمعه تهران نیز که کمتر از یک ماه پیش از آن توسط فرقان ترور شده بودند، رای خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری و نمایندگان میان‌دوره‌ای مجلس شورای‌اسلامی در بیمارستان به صندوق سیار انداختند.
امام جمعه تهران در پاسخ به سئوالی که شما به چه کسی رای داده‌اید و چه خصوصیاتی را برای رای دادن در نظر گرفتید اظهار داشتند: «به کسی رای دادم که به دیانت و تقوا و کارآیی او اطمینان داشتم و این همه را در او تجربه کرده بودم. من آقای رجایی را که به او رای دادم از سالیان طولانی می‌شناختم؛ او را در سلول‌های پر از رنج و شکنجه رژیم خون‌آشام شاه معدوم دیده بودم و همیشه قبل از آن و بعد از آن شاهد تلاش او در راه خدا و کوشش برای حاکمیت الله بوده‌ام که با رنج و شکنجه و محرومیت برای او توام بوده است. کارآیی او را هم از آغاز انقلاب تا به امروز مشاهده کرده‌ام. ایشان یک سال و نیم وزیر بودند، آن هم یک وزیر موفق. بعداً هم حدود ۱۱ ماه در سخت‌ترین شرایط و بحرانی‌ترین اوضاع و احوال یعنی شرایط جنگ تحمیلی و محاصره اقتصادی و مخالفت‌های داخلی با وجود یک رئیس‌جمهور آن‌چنانی، نخست‌وزیری این مملکت را به عهده داشتند و باز هم موفق بودند. امیدوارم که تجربه ریاست‌جمهوری ایشان یک تجربه موفق همانند تجربه‌های گذشته ایشان باشد.»(۹)
شش روز بعد از انتخابات، نتایج نهایی اعلام می‌شود. جهانگیر سلیمانی مدیرکل انتخابات وزارت کشور نتایج قطعی آرا انتخابات ریاست جمهوری را به‌طور رسمی اعلام کرد.
جمع‌کل آرای داخل و خارج از کشور: ۱۴ میلیون و ۷۲۲ هزار و ۴۲۹ رای بود.محمدعلی رجایی از مجموع آرای داخل کشور ۱۲ میلیون و ۹۷۰ هزار و ۵۰ رای و از مجموع آرای خارج از کشور ۳۱ هزار و ۷۱۱ رای به خود اختصاص داد و در مجموع با ۱۳ میلیون و یک هزار و ۷۶۱ رای به عنوان دومین رئیس‌جمهور ایران اسلامی انتخاب شد.(۱۰)
در همین‌روز بنی‌صدر، رئیس‌جمهور معزول به همراه مسعود رجوی سرکرده منافقین از کشور متواری می‌شوند.
مراسم تنفیذ دومین رئیس جمهور ایران اسلامی
مراسم تنفیذ دومین رئیس‌جمهور ایران اسلامی در ۱۱ مرداد همین سال با حضور مقامات کشوری و لشکری برگزار شد. در حکم تنفیذ محمدعلی رجایی که از سوی حضرت امام‌خمینی رهبر انقلاب صادر شد، آمده است: «به‌رغم تبلیغات دشمنان خارج و داخل، با اکثریت قاطع افزون از دوره سابق، جناب آقای محمدعلی رجایی ـ ایّده‌الله تعالی ـ را به ریاست‌جمهوری کشور اسلامی ایران برگزیده و این مسئولیت بزرگ و بار سنگین را بر عهده او گذاشته است. و چون مشروعیت آن باید با نصب فقیه ولی‌امر باشد، اینجانب رأی ملت شریف را تنفیذ و ایشان را به سمت ریاست‌جمهوری اسلامی ایران منصوب نمودم و مادام که ایشان در خط اسلام عزیز و پیرو احکام مقدس آن می‌باشند و از قانون اساسی ایران تبعیت و در مصالح کشور و ملت عظیم‌الشأن در حدود اختیارات قانونی خویش کوشا باشند و از فرامین‌الهی و قانون اساسی تخطی ننمایند، این نصب و تنفیذ به‌قوت خود باقی است. و اگر خدای ناخواسته بر خلاف آن عمل نمایند، مشروعیت آن را خواهم گرفت.»(۱۱)
نصیحت مشترک امام به بنی‌صدر و رجایی
امام‌خمینی همچنین در این مراسم طی سخنانی تاکید کردند: «من آنچه را که لازم است به‌طور نصیحت به آقای رئیس‌جمهور و به همه دست اندرکاران جمهوری‌اسلامی از لشکری و کشوری عرض کنم این است که آنچه که به سر انسان می‌آید از خیر و شر، از خود آدم است. آنچه که انسان را به مراتب عالی انسانیت می‌رساند، کوشش خود انسان است و آنچه که انسان را به تباهی در دنیا و آخرت می‌کشد، خود انسان و اعمال خود انسان است.»
رهبر انقلاب در ادامه، تذکر خود به بنی‌صدر را خاطر نشان کرده و افزودند: «امروز باید همان طوری که به رئیس‌جمهور سابق، بعضی مطالب را تذکر دادم، به آقای رجائی هم تذکراتی بدهم که قضیه مقام و ریاست هرچه باشد، وقتی که نظر انسان یک نظر محدود دنیایی باشد، این مقامات، انسان را از خود بی‌خود می‌کند. شما دیروز نخست‌وزیر و پریروز وزیر بودید و قبل از آن معلم و قبل از آن هم شاگرد بودید و بعد از این هم معلوم نیست کی از اینجا بروید. ممکن است خدای ناخواسته همین حالا که بیرون رفتید و یا همین حالا یک بمبی اینجا باز منفجر بشود و فاتحه همه را بخواند وقتی مطلب این است، چرا باید انسان قبل از ریاست‌جمهور و بعدش فرق بکند؟ مگر ریاست‌جمهور چه هست؟ کسی که دلش به نور توحید روشن است، مگر عالم چه هست؟»
رجایی رئیس جمهور، آیت‌الله باهنر نخست وزیر
دو روز پس از تنفیذ حکم رجایی توسط امام‌خمینی، مجلس شورای‌اسلامی در صبح ۱۴ مرداد در جلسه علنی خود با ۱۳۰ رای موافق، ۱۴ رای مخالف و ۲۴ رای ممتنع به نخست‌وزیری آیت‌الله محمدجواد باهنر رای مثبت می‌دهد(۱۲)
در همین روز حسن آیت نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در مقابل منزلش توسط ضد انقلاب به شهادت می‌رسد.
خبرگزاری پارس در تماسی با کمیته منطقه ۵ کسب اطلاع کرد که دکتر حسن آیت نماینده مجلس شورای اسلامی در ساعت ۷ و ۱۵ دقیقه امروز صبح در مقابل در ورودی منزلش واقع در خیابان سی‌متری نارمک توسط ضد انقلاب به شهادت رسید.
بر اساس همین گزارش در این حادثه دو پاسدار حسن آیت نیز زخمی شدند. تروریست‌ها از داخل یک اتومبیل بنز سفید رنگ، به سوی نماینده تهران اقدام به تیراندازی کردند و بلافاصله از محل گریختند(۱۳) شهید آیت یکی از سرسخت‌ترین مخالفان ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس جمهور معزول و میرحسین موسوی وزیر خارجه وقت بود.
پی‌نوشت‌ها:
۱– اطلاعات ، ۶ تیر ۱۳۶۰ ، صفحه ۴
۲- اطلاعات ، ۷ تیر ۱۳۶۰ ، صفحه ۱۲
۳-صحیفه امام، جلد ۱۴ ، صفحه ۵۰۳
۴-کیهان، ۸ تیر ۱۳۶۰ ، صفحه ۱
۵-اطلاعات، ۸ تیر ۱۳۶۰ ، صفحه ۱
۶- صحیفه امام، جلد ۱۴ ، صفحه ۵۱۵
۷- صحیفه امام، جلد ۱۴ ، صفحه ۵۱۲
۸- صحیفه امام، جلد ۱۴ ، صفحه ۵۱۳
۹- اطلاعات، ۳ مرداد ۱۳۶۰ ، صفحه ۲
۱۰- اطلاعات، ۸ مرداد ۱۳۶۰ ، صفحه ۲
۱۱-صحیفه امام، جلد ۱۵ ، صفحه ۶۸
۱۲- مشروح مذاکرات مجلس، ۱۴ مرداد ۱۳۶۰
۱۳- اطلاعات، ۱۴ مرداد ۱۳۶۰ ، صفحه ۲
سوتیترها:
۱٫
آیت‌الله خامنه‌ای در خطبه اول نماز جمعه ۵ تیر ۱۳۶۰ اظهار داشتند: «اساس نظام‌اسلامی بر این است که به مردم فرصت تفکر داده شود تا بتوانند در سایه معرفتی که پیدا می‌کنند حق را از باطل تشخیص دهند. اساس حکومت‌های ظالمانه در طول تاریخ بشر بر این بوده که وسیله تشخیص حق از باطل، یعنی اندیشیدن را از مردم بگیرند.»
۲٫
امام خمینی رهبر انقلاب امروز در پیامی خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کردند: «اکنون دشمنان انقلاب با سوءقصد به شما که از سلاله رسولاکرم(ص) وخاندان حسین‌بن علی هستید و جرمی جز خدمت به اسلام و کشور اسلامی ندارید و سربازی فداکار در جبهه جنگ و معلمی آموزنده در محراب و خطیبی توانا در جمعه و جماعات و راهنمایی دلسوز در صحنه انقلاب می‌باشید، میزان تفکر سیاسی خود و طرفداری از خلق و مخالفت با ستمگران را به ثبت رساندند.