شکی نیست که شناخت شرایط دشمن یکی از مهمترین موضوعاتی است که هر نظام سیاسی به آن اهتمام میورزد. برگزاری انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی به علت حاکمیت نظام پارلمانی در آنجا، مهمترین رویداد سیاسی این رژیم شمرده میشود. این انتخابات زودرس که در اواسط فروردین برگزار خواهد شد به دلایل زیر اهمیت زیادی دارد:
۱- به علت اتهام نتانیاهو به فساد مالی و سیاسی و اعلام آن از سوی بازجوی پلیس و انعکاس این اتهامات از سوی دادستان به مشاور قانونی دولت برای تصمیمگیری (توجیه رسمی اتهام یا…) این مسئله اهمیت زیادی دارد، زیرا نتانیاهو بیشتر برای فرار از این شرایط، انتخابات زودرس را اعلام کرد. اگر این اتهامات در روزهای آینده از سوی مشاور قانونی اعلام شود، نتانیاهو از گردونه انتخابات حذف میشود و پیشبینیهای انتخاباتی تا حد زیادی تغییر میکنند. حزب لیکود به رهبری نتانیاهو در همه نظر سنجیها، اول اعلام شده و ممکن است بین ۲۵ تا ۳۰ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان را به دست آورد، ولی اگر نتانیاهو حذف شود به علت شخصی شدن این حزب، ممکن است حزب لیکود، حزب اول انتخابات نشود.
۲- در انتخابات پیشرو پنج حزب جدید اعلام موجودیت کردهاند و عملاً پنج حزب در انتخابات آتی مشارکت خواهند داشت. این پنج حزب عبارتند از: حزب قدرت اسرائیل به ریاست گانتس، رئیس سابق ستاد ارتش رژیم. حزب راست جدید به ریاست بنت و شاکیلد که از حزب بیت یهودی خارج شدند. حزب گیشر یا پل به ریاست اورلیلیفی که از یهودیان مغربیتبار است. حزب تیلیم به ریاست موشه یعلون. حزب هاتنوعا یا جنبش به ریاست خانم لیونی که از جنبش صهیونیسم و ائتلاف با حزب کار جدا شده است.
ظهور و افول احزاب جدید در اسرائیل یک پدیده همیشگی است و جالب اینکه گاهی احزاب جدید، رای قابل توجهی را هم به دست میآورند. طبق نظر سنجیهای اخیر، احزاب قدرت، راست جدید و تیلیم، رای لازم را به دست خواهند آورد و وارد پارلمان خواهند شد. حزب قدرت در اکثر نظرسنجیها با فاصله کمی پس از لیکود قرار دارد و احتمال داده میشود که بین بیست تا بیست و پنج کرسی از ۱۲۰ کرسی را به دست آورد.
۳- با توجه به پراکندگی سیاسی و حزبی در اسرائیل و سختی تشکیل ائتلاف حاکم که حداقل باید شصت و یک نماینده در مجلس داشته باشد، پارلمان یا کنیست تصمیم گرفت که در صد ورود احزاب به پارلمان را از یک در صد به ۲۵/۳ در صد از مجموع رایدهندگان افزایش دهد تا تنها احزاب بزرگ رای بیاورند و از ورود احزاب کوچک جلوگیری شود و ائتلافسازی راحتتر صورت گیرد. به عنوان نمونه کابینه فعلی رژیم صهیونیستی از ائتلاف شش حزب تشکیل شده است. در بیست سال گذشته با خروج هر حزبی، دولت ناگزیر بدون استثنا مجبور به اعلام انتخابات زودرس شده است.
۴- در قانون انتخابات این رژیم، کل اسرائیل یک دایره انتخاباتی و نمایندگی در آن فقط ملی است و نماینده این یا آن شهر وجود ندارد. این قانون برای این است که ضریب همبستگی اجتماعی و سیاسی از خُرد به کلان ملی تغییر یابد؛ اما در عینحال احزاب خُرد در صحنه سیاسی اسرائیل باز دیده میشوند. مانند حزب اسرائیل بیتونا که حزب روس تبارهاست و حزب شاس که مختص سفردیمها یا یهودیان شرقی است یا حزب متدینین، مانند حزب یهودات هاتورات یا حزب بیت یهودی که عمدتاً مختص یهودیان شهرکها در کرانه باختری است. به عبارت دیگر همبستگیهای خرد قومی، دینی، و جغرافیایی در این جامعه همچنان در کنار همبستگی ملی دیده میشود.
۵- احزاب عربی در حال حاضر به دو ائتلاف لیست مشترک و لیست تغییر مشترک تقسیم شدهاند و تقریباً پایگاه آنها برابر است و طبق پیش بینیها به هرکدام شش کرسی میرسد. اگر اینها ائتلاف کنند ـ که همه تلاشها در این جهت است ـ ممکن است عربها مشارکت سیاسی بیشتری داشته باشند و اگر این امر تحقق یابد ممکن است بین ۱۴ تا ۱۵ کرسی را به دست آورند. عربهای دارای تابعیت رژیم صهیونیستی، ۲۰% جمعیت این رژیم هستند و در آخرین سرشماری ۷۵۵۰۰۰ نفر بوده که عمدتاً در شهرهای ناصره، ام الفحم، و عفوله استقرار دارند، ولی هیچگاه تعداد نمایندگان آنها متناسب با درصد جمعیتی آنها نبوده است.
جمعبندیها:
۱- صحنه انتخابات فعلی با نظر مشاور قضایی دولت در توجیه اتهام به نتانیاهو ممکن است تغییر یابد. در حال حاضر سه اتهام خیانت در امانت، فساد اداری و دریافت رشوه متوجه نتانیاهو و همسرش ساراست و ممکن است یکی از آنها یا هر دو نفر به این اتهامات متهم شوند. سنگینترین اتهام آنها، دریافت رشوه است که سه سال زندان و هفت سال ممنوعیت فعالیت سیاسی در پی دارد و این بخش مستندترین بخش پرونده اتهامات شمرده میشود.
۲- در آخرین نظرسنجی شبکه۱۲ اسرائیل کرسیهای هر حزب روشن شده است. ائتلاف ژنرالها یا سفیدـآبی(۳۷) کرسی حزب راست لیکود(۲۹)، حزب چپکار(۶)، هیمین هداشبنت و شاکیر(۷)، حزب چپ میرتس(۴) لیست مشترک عربی(۱۲)، یهودات هاتورات دینی(۷)، اسرائیل خانه ماست لیبرمان(۴)، شاس(۵)، خانه یهود(۴)، کولانوبه رهبری کحلون(۵) و مابقی به احزاب کوچک میرسد.
۳- یکی از مهمترین پدیدههای این انتخابات ائتلاف سازیهاست. ائتلاف گانتس رهبر حزب مصونیت ولپید رهبر حزب آینده است و حمایت اشکنازی از آنها عملاً حزب سه ژنرالی را پدید آورده که همگی رییس سابق ستاد ارتش بوده و از آنزمان در همه نظر سنجیها اول شدهاند. اگر طبق نظر سنجیها این ائتلاف، حزب اول شود، سئوال این است که آیا میتواند ائتلافی اکثریتی را به وجود آورد؟ از مجموع۱۲۰ کرسی پارلمان، عربها حدود۱۴ کرسی دارند و در حکومتها شرکت نمیکنند و رقابت برای تشکیل کابینه محدود به احزاب صهیونیستی، روی ۱۰۶ کرسی است. هر کس بتواند ائتلاف ۶۱ کرسی را تشکیل بدهد یا ۴۷ کرسی را به دست آورد و بدون مشارکت، حمایت احزاب عربی را به دست بیاورد، توان تشکیل کابینه را خواهد داشت؛ در غیر این صورت شرایط انتخابات سال ۲۰۰۹ تکرار خواهد شد که حزب کادیما اول شد، ولی به علت شکست در ایجاد ائتلاف، حزب لیکود مامور تشکیل کابینه شد.
۴- اسرائیل با بالا بردن در صد(۵/۳) شرط ورود احزاب به پارلمان تلاش دارد احزاب کمتری وارد پارلمان شوند و ائتلافهای پایدارتری شکل گیرند که مانع از اعلام مجدد انتخابات زودرس در آینده باشد. در بیست سال گذشته هیچ ائتلافی نتوانست چهار سال حکومت خود را تکمیل کند و به علت اختلافات به وجود آمده همواره پارلمان منحل و انتخابات زودرس اعلام میشد. اجرای این اصل عملاً احزاب کوچک را حذف میکند، اما ائتلافسازی احزاب مدعی بزرگ را نیز سخت خواهد کرد و این راه حل ممکن است در آینده چالشهای جدیدی در ساختار سیاسی اسرائیل ایجاد کند. از هم اکنون بسیاری از احزاب دسته دوم رژیم صهیونیستی اعلام میکنند که با شرایط سختی با دو حزب بزرگ مصونیت یا لیکود ائتلاف خواهند کرد