براساس شواهد و واقعیت‌های موجود و اعتراف کارشناسان و نظریه‌پردازان سیاسی و اندیشکده‌های تحقیقاتی غربی و غیره، ایالات متحده آمریکا گرفتار مشکلات پیچیده‌ای است و نشانه‌های افول اقتدار جهانی آن در ابعاد مختلف نمایان شده و این نظام لیبرال غربی کاپیتالیستی و میلیتاریستی در سراشیبی سقوط و فروپاشی قرار گرفته است.
این واقعیت انکارناپذیر را اولین بار امام خمینی(ره) اعلام فرمود.(۱) ایشان در شرایطی که کشور ایران اسلامی زیر سلطه نظام آمریکایی و ایادی سرسپرده آن قرار داشت و هنوز از شروع قیام مردم مسلمان ایران علیه رژیم ستمشاهی پهلوی خبری نبود؛ در تاریخ ۲۲/۴/۱۳۵۱ سقوط و نابودی این نظام سلطه‌گر و استعماری را به‌طور قطعی پیش‌بینی کرده و فرموده بود:
«عوامل و ایادی استعمار می‌دانند با آشنایی ملت‌ها، به‌خصوص نسل جوان تحصیلکرده به اصول مقدسه اسلامی، سقوط و نابودی استعمارگران و قطع دست آنان از منافع ملت‌ها و کشورهای استعمار شده قطعی است.»(۲)
«مطمئن باشید که وعده حق تعالی نزدیک و ستاره نحس مستکبران رو به زوال و افول است.» (۳)
امام خمینی(ره) در شرایطی‌که کمتر از سه سال از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نگذشته بود و بخشی از سرزمین ایران اسلامی از سوی متجاوزان رژیم بعثی عراق با حمایت همه‌جانبه نظام سلطه جهانی به سرکردگی آمریکا اشغال شده بود، در تاریخ ۲۸/۳/۱۳۶۰ اضمحلال و شکست نظام سلطه را پیش‌بینی کرده و فرموده بود:
«دوستان عزیزم! بسیار دقت کنید و کاملاً به هوش باشید و هوشیارانه با آرامش کامل، ولی با تمام توان در صحنه باشید که بی شما هیچ کس، هیچ نمی‌تواند کند و با شما همه دشمنان رسول اکرم«ص» و ائمه اطهار«ع» نابود خواهند شد. به هوش باشید که ایران در آستانه به ثمر رسیدن انقلاب اصیل شماست. آگاه باشید که خط منفور ضد اسلامی و غرب در حال شکست کامل است.»(۴)
ایشان مجدداً چند ماه بعد، در تاریخ ۴/۸/۱۳۶۰ اضمحلال و فروپاشی نظام سلطه به سرکردگی آمریکا را مطرح و تأکید فرمود:
«شیاطین پیوسته آمریکا رو به اضمحلال است.»(۵)
امام خمینی در سالروز میلاد پیامبر«ص» آذرماه ۱۳۶۴ نیز در حسینیه جماران فرمود:
«در ولایت حضرت رسول«ص» قضایایی واقع شده است. قضایای نادری به حسب روایات‌ها و روایات اهل سنت وارد شده است که این قضایا باید بررسی بشود که چیست. از جمله قضیه شکست خوردن طاق کسری و فروریختن چهارده کنگره از آن قصر و خاموش شدن آتشکده‌های فارس و ریختن بتها به زمین… اینکه چهارده کنگره از کنگره‌های قصر ظلم خراب شد، به نظر شما نمی‌آید که در قرن چهاردهم این کار میشود، یا ۱۴ قرن بعد از این کار میشود؟ پیش ما این طور است که خیلی راه دور است که هزار سال طول می‌کشد، دو هزارسال طول می‌کشد، نخیر، اینها قریب است، نزدیک است و میشود. بتها شکسته خواهند شد ان‌شاءالله»(۶)
بر اساس نظرات بسیاری از کارشناسان و نظریه‌پردازان سیاسی و اندیشمندان مسلمان جهان اسلام، با توجه به ماهیت انقلاب اسلامی ایران و ویژگی‌های جهانی و جهان‌شمولی آن، این انقلاب تأثیرات قابل ملاحظه‌ای در حوزه‌های مختلف جهان اسلام داشته است. تأثیراتی که منجر به شکل‌گیری فرایندی شده که طی‌آن، اسلام ناب محمدی«ص» در جهان تحکیم یافته و در نقطه مقابل، جبهه استکبار و نظام سلطه جهانی به سرکردگی آمریکا، نه تنها در رسیدن به اهداف سلطه‌گرانه خود ناموفق بوده و شکست خورده، بلکه به‌تدریج دستخوش فرسایش میشود و در معرض افول و در سراشیبی سقوط قرارمی‌گیرد.
امام خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی بارها به مناسبت‌های مختلف درباره «افول آمریکا» با توجه به قدرت نرم و سخت این کشور اشاره کرده‌اند. در ذیل به برخی از مواضع ایشان در این باره اشاره میشود:
«قدرت استکبارى آمریکا هم از بین خواهد رفت، او هم متلاشى خواهد شد. این قدرت جهنمى ماندنى نیست، اسرائیل هم ماندنى نیست.»(۷)
«این بیتجربگیها و بیمعرفتیهای نسبت به حقایق ملت‌ها، همان چیزهایی است که آمریکا تا به حال سیلی و چوب آنها را خورده و بعد از این هم خواهد خورد. مسئولان بیتجربه امروز آمریکا، کشور بزرگ خود را با این حرف‌ها و با این کارها لحظه به لحظه به لبه پرتگاه سقوط نزدیکتر می‌کنند. اینها از معنویت و انسانیت و حقوق انسانی بویی نبردهاند. با ملت‌های مظلوم، اگر بتوانند، در نهایت شدت و خشونت عمل می‌کنند. با ملت‌هایی که در مقابل آنها تسلیم نشوند و به زانو در نیایند؛ اگر بتوانند، همان کاری را می‌کنند که امروز رژیم صهیونیستی با مردم فلسطین می‌کند؛ ولی نمیتوانند و در ارزیابی قدرت خود هم اشتباه می‌کنند.»(۸)
«آمریکا به خاطر مستی قدرت اشتباه می‌کند و این اشتباه هم زیر پای او حفره و گودال بسیار خطرناکی را به وجود می‌آورد.»(۹)
«غرب و آمریکا و صهیونیسم، امروز از همیشه ضعیف‌ترند. گرفتاری‌های اقتصادی، ناکامی‌های پی‌درپی در افغانستان و عراق، اعتراض‌های عمیق مردمی در آمریکا و دیگر کشورهای غربی که دامنه آن روز به روز گسترده‌تر شده است.»(۱۰)
«آمریکا روند نابودی رژیم استکباریِ خودش را آغاز کرده، خیلی هم پیش رفته و مردم دنیا شاهد این خواهند بود. هرچند با استفاده از قدرت، سر و صدایی می‌کند… امروز پرچم مبارزه با تروریسم در دست آمریکاست. این پرچم را گرفته است و مرتب به این طرف و آن طرف میتازد و خودش را به میمنه و میسره می‌زند که ما میخواهیم با تروریسم مبارزه کنیم. آن وقت ترور واضحِ با اعلام قبلیِ شخصیت‌های فلسطینی را که سلاخ‌ها و جنایتکارهای صهیونیست انجام میدهند، تأیید می‌کند. خجالت هم نمیکشند و شرم هم نمیکنند! خود همین دلیل بر این است که اینها رو به زوالند و نمی‌فهمند. برای یک نظام و یک رژیم سیاسی، ضعف حقیقی و افول قدرت وقتی شروع میشود که این رژیم و این نظام، استدلال سیاسی و قانع‌کننده‌ی برای کار خود، و حقانیت سیاسی خود را از دست بدهد. وقتی رژیمی حقانیت سیاسی‌اش از دست رفت و استدلال او برای موجودیت و کارهای خودش از دست او خارج شد، آن وقت قدرت معنوی خود را از دست داده است و سقوط او شروع شده است؛ ولو در ظاهر چیزی فهمیده نشود و خود او نفهمد. اینها این‌قدر مست قدرت و شهوتند که نمی‌فهمند ضعف استدلال و فقدان حقانیت سیاسی آنها در دنیا، با آنها چه دارد می‌کند..»(۱۱)
«در دنیا هیچ کسی نیست که شک داشته باشد در اینکه آمریکا در این سی سال، بیش از سی رتبه از لحاظ اقتدار و وجاهت جهانی سقوط کرده. همه این را می‌بینند و می‌دانند. خود آمریکائی‌ها هم به همین اقرار می‌کنند. سیاستمداران قدیمی کهنه‌کار آمریکائی، دولت‌ها و دولتمردان فعلی را که باید گفت دولت‌زنان، مسخره می‌کنند که شما آمریکا را از آنجا رساندید به اینجا. راست هم می‌گویند. آمریکا سقوط کرده. امروز هیچ دولتی در دنیا به قدر دولت آمریکا منفور نیست. اگر امروز دولت‌های منطقه ما و دولت‌های دیگر جرئت و روزی را به عنوان روز برائت و نفرت از دولت آمریکا معین کنند و به مردم بگویند در این روز بیایید راه‌پیمائی کنید، بزرگ‌ترین راه‌پیمایی تاریخ در دنیا اتفاق خواهد افتاد»(۱۲)
«هیمنه آمریکا شما را نترساند. دشمن ضعیف شده است. دشمن اسلام که استکبار است، امروز از همه این ۱۰۰ سال و ۱۵۰ سال ضعیف‌تر شده است. دولت‌هاى استعمارى اروپا را ببینید. گرفتار مشکلات اقتصادى، سیاسى، امنیّتى هستند. امروز دولت‌هاى استعمارى اروپا انواع و اقسام مشکلات را دارند. آمریکا بدتر از اینها. دچار مشکلات اخلاقى، سیاسى، مشکلات شدید مالى و پولى، ضعف حیثیّتِ ابرقدرتى نه فقط در دنیاى اسلام، [بلکه] در همه دنیا.»(۱۳)
سیاست‌های «تجاوزکارانه و سلطه‌طلبانه و متناقض»، «خروج از پیمان‌های بین‌المللی»، «بدعهدی و ایجاد تخاصم با کشورهای هم‌پیمان»، همه و همه نشان‌دهنده آن است که آفتاب ابرقدرتی ارباب اسلحه یعنی ایالات متحده آمریکا به سر آمده و حتی آثار و نشانه‌های «سقوط امپراتوری» آن در جهان نمایان شده است. متفکران و صاحب‌نظران که روزی جهان را بدون آمریکای ابرقدرت متصور نبودند، با آشکار شدن آثار و نشانه‌های «سقوط امپراتوری» آمریکا در جهان، به جهان پساآمریکا نظر دارند. جهانی با هندسه قدرتی بر مبنای علم و اقتصاد که دیگر خبری از فشنگ و باروت در آن نیست تا مظهر قدرت امپراتوری و ابرقدرت بودن، گسترش جنگ و تجاوز به کشور‌ها بشود.
امروز «افول آمریکا»، و حتی «سقوط امپراتوری» آن در جهان، داستان تخیلی بعد از جنگ جهانی دوم، رفته‌رفته برای اندیشمندان غربی واقعیت آشکاری است. امام خامنه‌ای در روز ۱۲ آبان‌ماه ۱۳۹۷، در دیدار با جمعی از دانش‌آموزان و دانشجویان درباره «افول آمریکا» با توجه به قدت نرم و سخت این کشور فرمود:
«در یک نگاه وسیع‌تر وضعیت آمریکا را که نگاه می‌کنیم، می‌بینیم قدرت و اقتدار و هیمنه آمریکا در دنیا رو به افول و زوال است و در طول سال‌ها دائماً دارد کم میشود. آمریکای امروز از آمریکای چهل سال قبل که انقلاب پیروز شد، به‌مراتب ضعیف‌تر است. قدرت آمریکا رو به افول است. نکته مهم این است.
بسیاری از سیاسیون و جامعه‌شناس‌های معتبر دنیا معتقدند که «قدرت نرم» آمریکا فرسوده شده و در حال از بین رفتن است. قدرت نرم چیست؟ قدرت نرم این است که یک دولتی بتواند خواسته و نظر و عقیده خود را به اطرافیان بقبولاند و آنها را به نظر خود اقناع کند. امروز قدرت آمریکا در زمینه‌های مختلف رو به ضعف و فرسودگی کامل است. در زمان اوباما هم همین جور بود، اما در زمان این آقا دیگر به‌طور واضح با او مخالفت میشود. در غالب زمینه‌هایی که او تصمیم می‌گیرد، دنیا با او مخالفت می‌کند. نه فقط مخالفت مردمی، حتی دولت‌ها هم که با آمریکا رودربایستی دارند با او مخالفت می‌کنند. چین، اروپا، روسیه، هند، آفریقا و آمریکای لاتین مخالفت می‌کنند. قدرت نرم آمریکا رو به افول و سقوط است. این را من نمی‌گویم. اینها حرف‌هایی هستند که جامعه‌شناس‌های مطرح دنیا می‌زنند. نه فقط اقتدار معنوی و قدرت نرم خود آمریکا رو به افول است، بلکه اینها حتی «لیبرال دموکراسی» را هم که پایه اساسی تمدن غرب است، بی‌آبرو کرده‌اند.
چندین سال قبل از این یک جامعه‌شناس مطرح دنیا گفت وضعیت کنونی آمریکا منتهی‌الیه تکامل تاریخی بشر است و بشر دیگر از این بالاتر نمی‌تواند برود. همان آدم امروز حرفش را پس گرفته است می‌گوید «نه» و حالا چیزهای دیگری را آرزو می‌کند. ممکن است صریحاً نگوید اشتباه کردم، اما دارد حرف‌های دیگری را که درست نقطه مقابل حرف‌های آن روز است، می‌زند. این وضع آمریکا است.
بنده قبل‌ها هم مکرّر این را گفته‌ام- خود ملّتهای غربی را که پایه و اساس حکومتشان و نظام اجتماعی‌شان بر لیبرال‌دموکراسی است، بدبخت کرده. لیبرال‌دموکراسی‌ای که امروز در غرب رایج است، خود آنها را بیچاره کرده؛ شکاف‌های اجتماعی، نبود عدالت اجتماعی، نابود شدن خانواده، فساد اخلاقیِ فراگیر و همه‌گیر، فردگرایی‌های افراطی و شدید؛ خود آنها بیچاره شده‌اند. حالا این آقا هم که آمده -این رئیس‌جمهورِ فعلیِ عجیب‌وغریبِ آمریکا- که دیگر به همه‌ی اینها چوب حراج زده و درواقع تتمّه‌ی آبروی هم آمریکا و هم لیبرال‌دموکراسی را برده.
اما قدرت سخت آمریکا هم به‌شدت ضربه دیده. قدرت سخت یعنی قدرت نظامی‌گری و اقتصادی. ابزار نظامی دارند، اما نیروی انسانیِ نظامی آمریکا به‌شدت افسرده، سردرگم، سرگشته و مردد [است]. برای همین است که در بسیاری از کشورهایی که آنها حضور دارند، برای اینکه بتوانند مقاصد خودشان را پیش ببرند، از سازمان‌های جنایتکاری مثل «بلک‌واتر» و از این قبیل استفاده می‌کنند. یعنی سرباز آمریکایی قادر به اجرای نقشه آمریکایی نیست؛ نیروی انسانی‌شان این است.
اقتصادشان هم همین جور است. امروز آمریکا پانزده تریلیون دلار بدهکار است که رقمی افسانه‌ای است. در همین سال جاری، کسری بودجه آمریکا قریب به هشتصد میلیارد دلار است که نشانه عقب‌ماندگی‌های اقتصادی است. حالا با زرق‌وبرق، شعار، حرف‌های گوناگون و ظاهرسازی‌ها روی اینها را می‌پوشانند، اما واقعیت‌های آمریکا این است. این قدرت سخت آمریکاست.
بنابراین آمریکا رو به افول است؛ این را همه بدانند. آن کسانی هم که به پشتیبانی آمریکا حاضرند مسئله فلسطین را در این منطقه به‌کلی فراموش کنند، بدانند که آمریکا رو به افول است. آن که زنده است، ملت‌های منطقه‌اند و حقایقی که در این منطقه وجود دارند. آمریکا در منطقه خودش هم رو به افول است، چه برسد در اینجا!
یکی از مظاهر شکست آمریکا این است که نتوانسته بر روحیه استقلال‌طلبی در ملت ما و بر روی جوانان ما تأثیر بگذارد. شما ببینید، امروز احساسات جوانان و نوجوانان عزیز ما در سرتاسر کشور احساسات استقلال‌طلبانه است. بعضی‌ها حتی به مبانی دینی هم چندان پایبند نیستند، اما نسبت به تسلط بیگانه احساس مقاومت می‌کنند. این نشان‌دهنده این است که آمریکا با این همه تبلیغات، با این همه تلاشی که انجام داده، با این امپراتوری خبری و رسانه‌ای که در دنیا به راه انداخته است، نتوانسته روی نسل جوان کشور ما اثر بگذارد و روحیه مقاومت و استقلال‌طلبی آنها را ضعیف کند و از بین ببرد. به‌جد عرض می‌کنم که امروز جوان‌های ما از لحاظ انگیزه ایستادگی و مقاومت از جوان نسل اول انقلاب اگر جلوتر نباشند، عقب‌تر هم نیستند. امروز این را انسان دارد به‌درستی مشاهده می‌کند. مخصوص جوان‌های ما هم نیست. این به‌تدریج در بین جوان‌های کشورهای دیگر هم تا آنجایی که ما اطلاع داریم، رسوخ پیدا کرده است؛ به‌خصوص کشورهای همسایه ما. انسان وقتی حرف‌های آنها جوان‌های عزیز مؤمن در کشورهای نزدیک و همسایه را می‌شنود و اقدام‌ها و پیام‌ها و رفتارهای آنها را می‌بیند، احساس می‌کند که روحیه استقلال در آنها زیاد است. البته آمریکایی‌ها بعضی از این چیزها را از چشم ما می‌بینند.
آمریکا رو به افول است؛ همه این را بدانند. آن کسانی که گرایش به این دارند که برویم و با آمریکایی‌ها «سازش» کنیم، نقشه بی‌اساس و بی‌پایه‌ای می‌کشند. آمریکا رو به افول است. عوامل افول آمریکا هم مربوط به امروز و دیروز نیست که یکی بخواهد بیاید علاجش کند. مربوط به طول تاریخ [است]. عامل این وضعیتی که آمریکایی‌ها دچارش شده‌اند، عامل بلندمدت است. اینها در طول تاریخ وضعیتی را به وجود آوردند که نتیجه‌اش همین است و به این آسانی‌ها علاج‌شدنی نیست. این سنت الهی است، اینها محکومند به اینکه ساقط بشوند و افول کنند و از صحنه قدرت جهانی زایل بشوند.»(۱۴)
آیت‌الله جوادی آملی از علمای بزرگ قم نیز در دیدار با دو تن از شخصیت‌های برجسته فرهنگی کشور روسیه(۱۵) فروپاشی آمریکا را پیش‌بینی کرده و گفته‌اند، «آمریکا نیز مانند ابرقدرت سوسیالیست شوروی، فروپاشی را در پیش دارد.»(۱۶)
شهید سید مرتضی آوینی در بحبوحه لشگرکشی آمریکا به خلیج فارس در جریان حمله رژیم بعثی عراق به کویت در سال ۱۹۹۱ میلادی (۱۳۷۰ شمسی) به‌خوبی این رویکرد جدید مسلمانان منطقه و قرار گرفتن نظام سلطه جهانی در سراشیبی سقوط و فروپاشی را پیش‌بینی کرد و نوشت، «جهان فردا دیگر از آنِ غرب نیست و همه تحولات حکایتگر این حقیقت هستند. غرب با این لشگرکشی می‌خواهد یکسره بر این تصور خط بطلان بکشد. در این جنگ چه امریکا پیروز شود و چه صدام حسین، تقدیر تاریخی بشر در این عصر جدید همان است که گفته شد. آمریکا و اروپا بعد از دو قرن روشنفکری و یک قرن توسعه صنعتی به همان عاقبتی دچار آمده‌اند که همه تمدن‌ها در طول تاریخ گرفتار شدند. اگر این هیولای قدرت از بین برود، خلأ وجود آن را چگونه باید پر کرد؟ به نظر می‌رسد که پیش از اضمحلال و فروپاشی کامل با رویکرد دیگرباره انسان به عالم معنا، خلأ درونی بشر که ناشی از بی‌ایمانی است پر خواهد شد و اثبات جای انکار خواهد نشست.»(۱۷)
پی‌نوشت‌ها:
۱- امام خمینی پیش‌بینی‌هایی داشت که در مقطع صدورآن کسی باورنمی‌کرد، اما بعد از وقوع آن پیش‌بینی‌ها باورپذیرمی‌شد. نگاهی به ۱۴ پیش بینی مطرح شده توسط حضرت امام(ره): ۱٫ امام راحل(ره) در سال ۱۳۴۳: سربازان من در گهواره‌ها هستند. ۲٫ پیش‌بینی فرار شاه و عاقبت رژیم پهلوی. ۳٫ پیش‌بینی تشکیل حکومت اسلامی در ایران. ۴٫ پیش‌بینی در مورد عاقبت آیت‌الله منتظری. ۵٫ پیش‌بینی در مورد رهبری امام خامنه‌ای(مدظله). ۶٫ پیش‌بینی نابودی مارکسیسم و سقوط شوروی. ۷٫ پیش‌بینی حمله رژیم بعثی عراق به کویت. ۸٫ پیش‌بینی عاقبت ذلت‌بار برای سران مزدور. ۹٫ پیش‌بینی حرکت مردم مصر و عاقبت حسنی مبارک. ۱۰٫ پیش‌بینی وقوع بیداری اسلامی در منطقه. ۱۱٫ پیش‌بینی فروپاشی آمریکا از درون. ۱۲٫ پیش‌بینی فتح قدس و آزادی فلسطین. ۱۳٫ پیش‌بینی نزدیکی ظهور و اتصال انقلاب اسلامی به ظهور. ۱۴٫پیش‌بینی مخالفت با امام زمان(عج) توسط کسانی که با ولایت فقیه مخالفت می‌کنند. مهم‌ترین آنها که به موضوع بحث ارتباط پیدا می‌کند پیش‌بینی فروپاشی شوروی است که در آن مقطع باورپذیر نبود ولی امام با استفاده از مخازن و معادن قرآنی و حکمت اطمینان بخش ازآن خبرداد و اتفاق هم افتاد. در آن مقطعی که امام پیش‌بینی افول شوروی را می‌کرد، پنج ماه بعد ازپذیرش قطعنامه ۵۹۸ بود و دیوار برلین هم هنوز پابرجا بود و امام در آن شرایط به گورباچف اعلام کرد که سقوط کمونیسم قریب‌الوقوع است و سران شوروی باید به راه حق گسیل یابند. (معافی، میثم، سایت بلاغ مازندران، «افول آمریکا واقعیتی قطعی»، ۲۱ آبان ۱۳۹۷) .
۲- امام خمینی، روح‌الله موسوی، صحیفه نور، جلد بیستم (تهران: انتشارات پیام عترت، چاپ نهم ۱۳۷۸) ص ۱۸۵٫
۳- همان، ج ۱۵، ص ۷۵٫
۴- همان، ج ۱۵، ص ۲۳٫
۵- همان، ج ۱۵، ص۲۰۶٫
۶- امام خمینى، سید روح اللّه موسوى، صحیفه امام، جلد نوزدهم (تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ره) چاپ سوم، ۱۳۷۹) ، ص ۴۳۲و۴۳۶٫
۷- بیانات در دیدار مردم خرم‌آباد در تاریخ ۳۰/۵/۱۳۷۰، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR،۳۰/۵/۱۳۷۰٫
۸- بیانات در دیدار کارگزاران حج و مسئولان برگزارکننده مراسم دهه فجر در تاریخ ۳/۱۱/۱۳۸۰، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR، ۳/۱۱/۱۳۸۰٫
۹- بیانات در خطبه‌های نمازجمعه در تاریخ ۱/۹/۱۳۸۱، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR، ۱/۹/۱۳۸۱٫
۱۰- پیام به کنگره‌ی عظیم حج در تاریخ۱۴/۸/۱۳۹۰، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR،۱۴/۸/۱۳۹۰٫
۱۱- بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان در تاریخ ۱۲/۲/۱۳۸۳، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR، ۱۲/۲/۱۳۸۳٫
۱۲- بیانات در دیدار دانش‌آموزان و دانشجویان در تاریخ ۱۰/۸/۱۳۹۱، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR، ۸/۱۰٫
۱۳- بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در «کنگره جهانى جریان‌هاى افراطى و تکفیرى از دیدگاه علماى اسلام» در تاریخ ۴/۹/۱۳۹۳، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR، ۴/۹/۱۳۹۳٫
۱۴- پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR، ۱۲ آبان ۱۳۹۷٫
۱۵- رئیس مرکز مطالعات ایران معاصر در مسکو و دبیرکل انجمن نخبگان و سردبیر روزنامه «زافترا» (فردا روسیه)
۱۶- تابناک، ۸/۱۲/۱۳۹۵، کد خبر: ۶۷۱۷۷۹٫
۱۷- آوینی، مرتضی، «هول از ابوالهول یا ترس از کدخد؟!»، کیهان، ۱۱/۶/۱۳۹۴، ص۸٫