فوت آیتالله خوانساری از مراجع تقلید، جنایت منافقین در میدان شوش تهران، کشف معادن اورانیوم و دیدار اسرای عراقی با خانوادههایشان در پادگان حشمتیه را میتوان تیتر چند رویداد مهم دی و بهمن ۱۳۶۳ دانست.
در این گزارش خواهیم کوشید به روزشمار تحولات این دو ماه به اختصار بپردازیم.
جنایت منافقین در میدان شوش
۴ دی ۱۳۶۳گروهک منافقین یک بمب نسبتاً قوی را در میدان شوش منفجر کرد که به شهادت ۴ رهگذر و مجروح شدن ۵۰ نفر دیگر منجر شد. «روزنامه اطلاعات» ۵ دی ۱۳۶۳ نوشت:
«در ساعت ۱۹ و ۱۵ دقیقه دیشب در حالی که گروهی از مردم مستضعف جنوب تهران پس از ساعتها کار روزانه عازم منازل خود بودند در خیابان ۱۷ شهریور، در صد متری میدان شوش، در ایستگاه اتوبوس با یک انفجار قوی رو به رو شدند که بر اثر این انفجار ۴ نفر شهید و بیش از ۵۰ نفر مجروح شدند. بمب در یک تاکسی کار گذاشته شده بود و شدت انفجار بهحدی بود که تاکسی بهکلی منهدم شد. بر اساس آمار اولیه ۴۲ مغازه در اطراف محل انفجار آسیب کلی و جزئی دیدهاند و ۱۲ خانه نیز در طبقه دوم مغازهها خسارات کلی و جزئی دیدهاند. مجروحین حادثه بلافاصله توسط مردم و آمبولانسهای اورژانس به بیمارستانهای مختلف تهران منتقل شدند. در میان شهدای این جنایت وحشیانه عوامل آمریکا، یک کودک یک سال و نیمه نیز دیده میشود.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد یک فرد ناشناس که خود را وابسته به مجاهدین خلق [منافقین] معرفی کرد در یک تماس تلفنی مسئولیت این انفجار تروریستی را بر عهده گرفت. بر اساس این گزارش مردم مسلمان منطقه بعد از وقوع این انفجار تروریستی با حضور در محل انفجار با شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر منافق نسبت به اینگونه اعمال وحشیانه ضد انقلابیون ابراز انزجار کردند.»(۱)
کشف معدن اورانیوم در ساغند یزد
دکتر بانکی رئیس سازمان برنامه و بودجه و سرحدیزاده وزیر کار و امور اجتماعی پس از بازدید از معادن اورانیوم یزد از وجود ذخایر حداقل ۵ هزار تنی در این منطقه خبر دادند. این ذخایر پس از سه سال جست و جو کشف شدند.«روزنامه جمهوری اسلامی» ۲۳ دی ۱۳۶۳ طی گزارشی در این زمینه نوشت:
«پس از ۳ سال تلاش بیامان کارشناسان و کارگران متعهد سازمان انرژی اتمی ایران، بیش از۵ هزار تن ذخایر اورانیوم در منطقه ساغند یزد کشف شد. بر اساس این گزارش آقایان سرحدیزاده وزیر کار و امور اجتماعی، بانکی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، معاون نخستوزیر و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به همراه تنی چند از کارشناسان برنامه و بودجه به منظور بررسی نحوه اکتشاف معادن اورانیوم و تصمیمگیریهای لازم از منطقه ساغند بازدید کردند. در پایان این بازدید، بانکی در گفت و گو با واحد مرکزی خبر یزد گفت: «نوار بسیار عظیمی از معادن غنی اورانیوم، آهن، سرب و روی در منطقه وسیعی از ساغند، چادرملو تا بافق یزد کشف شده و این امید را برای جمهوری اسلامی فراهم آمده که صنعت عظیمی را با استفاده از این معادن در این منطقه تدارک ببیند و پایهای محکم برای استقلال کشور بسازد.»(۲)
آیت الله خوانساری از دنیا رفت
۲۹ دی ۱۳۶۳آیت اللهالعظمی حاج سید احمد خوانساری یکی از مراجع بزرگ تقلید در سن ۹۸ سالگی دارفانی را وداع گفت. امام خمینی(ره) به دنبال فوت آیتالله خوانساری پیام تسلیتی را صادر کردند که در بخشی از آن آمده بود:
«این عالم جلیل بزرگوار و مرجع معظم که پیوسته در حوزههای علمیه و مجامع متدینین مقام رفیع و بلندی داشت و عمر شریف خود را در راه تدریس و تربیت و علم و عمل به پایان رساند، حق بزرگی بر حوزه دارد، چه که با رفتار و اعمال خود و تقوا و سیره خویش پیوسته در نفوس مستعده مؤثر و موجب تربیت بود.»(۳)
دیدار اسرای عراقی با خانوادههای خود در تهران
به ابتکار جمهوری اسلامی ایران گروهی از اسرای عراقی در محوطه پادگان حشمتیه با خانوادههای خود دیدار کردند. دهها اسیر عراقی همزمان با برگزاری مراسم ایامالله دههفجر با خانوادههای خود در اردوگاه حشمتیه تهران ملاقات کردند. در این ملاقات ابتدا فرمانده پادگان حشمیته طی سخنانی ضمن خیر مقدم به میهمانان و با اشاره به این اقدام انساندوستانه جمهوری اسلامی ایران گفت:
«امروز اسرای عراقی میهمان ما هستند و ما وظیفه اسلامی خود میدانیم که با آنان برخورد اسلامی و انسانی داشته باشیم.» وی افزود: «به کلیه سفارتخانههای ایران در خارج ابلاغ شده است که تسهیلات لازم را برای آن دسته از اشخاصی که بستگان آنان در ایران اسیر هستند و قصد ملاقات با آنان را دارند برای سفر به ایران ایجاد نمایند.» سرهنگ بهنود افزود: «این ملاقاتها از چندی پیش شروع شده و بهطور متناوب در سراسر ایران ادامه خواهند داشت.»(۴)
آغاز رسیدگی به قانون مطبوعات در مجلس
جلسه ۲۷ دی۱۳۶۳ مجلس شورای اسلامی به ریاست آیتالله محمد یزدی نایب رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در این جلسه طرح قانون مطبوعات مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این طرح شامل ۵ فصل و ۳۸ ماده است. در این طرح که در کمیسیون ارشاد و هنر اسلامی به عنوان کمیسیون اصلی مورد تصویب قرار گرفته، در فصل حدود مطبوعات آمده است: «نشریات جز در موارد اخلال به مبانی و احکام اسلام و حقوق عمومی آزادند.»(۵)
اعتراف تلخ دبیرکل سازمان ملل
خاویر پرز دکوئیار دبیر کل وقت سازمان ملل دی ماه ۱۳۶۳ طی اظهاراتی در شورای امنیت این سازمان گفت که نتوانسته است از عراق در مورد عدم استفاده از سلاحهای شیمیایی در جنگ این کشور با ایران تعهد بگیرد.
خاویر پرز دکوئیار این اظهارات را در یک جلسه غیرعلنی طی گزارشی به اعضای شورای امنیت در مورد آخرین تحولات جنگ عراق با ایران عنوان کرد. دکوئیار در این گزارش تاکید کرد تلاشهایش برای دستیابی به یک تعهد خاص مبنی بر محکوم کردن استفاده از سلاحهای شیمیایی تنها از جانب ایران موفقیتآمیز بوده و در مورد عراق به نتیجهای نرسیده است.»(۶)
هر وقت دسترسی به آقای خامنهای نداشتم، احساس ضعف میکردم
آیتالله هاشمی رفسنجانی ۸ دی ۱۳۶۳ در دیدار روحانیون حزب جمهوری اسلامی گفت: «اگر ما به عنوان حکومت سایه امیرالمومنین«ع» در دنیا باشیم، هیچگاه ابرقدرتهای ظالم با ما سازگار نخواهند بود. اگر روزی آمریکا به ما تمایل نشان بدهد دو دلیل دارد. یا از ترس است یا اینکه احساس میکند که ما دست از مبارزه برداشتهایم. در غیر این صورت هیچگاه سازش بین دیو و فرشته و آب و آتش امکان پذیر نیست، مگر اینکه آب ماهیتش را از دست بدهد و چیز دیگری بشود.»
رئیس وقت مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سئوال یکی از حاضران در مورد شایعه اختلاف وی و آیتالله خامنهای گفت:
«ما از زمان درس و در دوره مبارزات با هم بودیم. آن موقع هر وقت من دسترسی به آقای خامنهای نداشتم احساس ضعف میکردم. الان هم همین طور است. هرچه زمان میگذرد ایمان من به ایشان بیشتر میشود. ایشان یک عنصر بسیار برجسته، باسواد، مجتهد، مخلص و بسیار ارزنده هستند. سِمتهای دنیایی برای ایشان ارزشی غیر از تکلیف الهی ندارد و من هرگاه ایشان سخنی بگویند بیدرنگ میپذیرم و هر چیزی که ایشان بخواهند مورد درخواست من است.»
هاشمی در پاسخ به سئوالی در مورد صدور نفت نیز گفت:
«بر فرض که به عراق امکاناتی بدهند که هیچ کشتی ما نتواند نفت را ببرد. در آنصورت ما تنگه هرمز را بهراحتی میبندیم. در آن روز ما اعمال ریاضت میکنیم. خودمان هم اینجا نمیمانیم همگی به جبههها میرویم.»(۷)
پی نوشتها:
۱-اطلاعات، ۵ دی ۱۳۶۳، صفحه ۳
۲-جمهوری اسلامی، ۲۳ دی ۱۳۶۳، صفحه ۹
۳-صحیفه امام ، جلد ۱۹ – صفحه ۱۲۸
۴-اطلاعات، ۲۹ دی ۱۳۶۳، صفحه ۲
۵-اطلاعات، ۲۷ دی ۱۳۶۳،صقحه ۴
۶-اطلاعات، ۲۹ دی ۱۳۶۳، صفحه ۳
۷-اطلاعات، ۸ دی ۱۳۶۳، صفحه ۳