مقدمه: با وجود تسلط فضای مجازی بر موضوع مطالعه کتاب و دریافت اطلاعات از این طریق که غالباً بدون هزینه و با سرعت زیاد ممکن می‌شود، کتاب به دلیل وزین بودن و اطلاعات دقیق‌تر همچنان جایگاه خود را حفظ کرده و برای مخاطبان و پژوهشگران جدی، بهترین منبع کسب اطلاعات ارزشمند است.

با توجه به کثرت کتاب‌های منتشر شده، غالباً انتخاب کتابی درخور که وقت و انرژی مخاطب را هدر ندهد و بر بصیرت و آگاهی او بیفزاید، کار چندان ساده‌ای نیست، لذا معرفی‌نامه‌ها و خلاصه کتاب‌ها می‌توانند در این زمینه به عنوان یک راهنمای جدی عمل کنند. معرفی‌ کتاب‌های ذیل برای دستیابی به چنین هدفی تدارک دیده شده است.

عنوان: خاطرات سفیر

پدیدآورنده: نیلوفر شادمهری

ناشر: سوره‌ی مهر

متأسفانه به دلایل گوناگون، موفقیت‌ها و فداکاری‌های بانوان در عرصه‌های گوناگون فکری، فرهنگی، علمی، سیاسی و… کم‌تر به چشم می‌آید و یکی از دلایل آن، مکتوب ‌نشدن آن‌ها یا دیده ‌نشدن این مکتوبات است. هم‌چنین، اگر این پیشرفت‌ها خارج از مرزهای ایران رخ داده باشد، افزون بر موفقیت‌های فردی، دستاوردهای اجتماعی بین‌المللی هم برای ایران به ارمغان می‌آورد. طبیعی است برجسته ‌ساختن این کامیابی‌ها می‌تواند بر اعتمادبه‌نفس بانوان توانمند و پرتلاش کشورمان، به‌ خصوص جوانان بیفزاید و پیشرفت‌های آن‌ها را دوچندان سازد.

خاطرات سفیر تجربه‌های دختر مسلمانی در کشور فرانسه را با قلمی روان و متنی خواندنی با مخاطبان فارسی‌زبان باز می‌گوید که هرچند برای ادامه‌ی تحصیل در مقطع دکتری به آنجا رفته بود، به سفیری برای اسلام تبدیل شد. مواجهه‌ی نیلوفر شادی‌مهر با آدم‌های گوناگون و رویدادهای متفاوت، این خاطرات را به‌ شدت جذاب می‌کند. از قبول ‌نشدنش در بهترین دانشگاه فرانسه به ‌دلیل حجابش و دست‌ ندادن با سرشناس‌ترین استادان مرد تا برگزاری دعای عهد در اتاق خوابگاه و خواندن دعای کمیل برای «یک سلیم‌النفس». او خاطرات منتشر شده در این کتاب را پیش از این، در وبلاگی به ‌نام «سفیر ایران» منتشر کرده بود؛ ولی در اینجا با افزودن بخش‌هایی به آن، حدود سی خاطره را که فقط بخشی از اتفاق‌های ریز و درشت آن سال‌هاست، با مخاطبان خود در میان گذاشته و ابراز امیدواری کرده است بتواند جلدهای بعدی این کتاب را هم تقدیم مخاطبان کند.

عنوان: ادب نبوی (چهار جلد)

پدیدآورنده: آیت‌الله مجتبی‌تهرانی

ناشر: مصابیح‌الهدی

بی‌گمان، یکی از اهداف مهم و برجسته‌ی‌ آموزه‌های اسلام، تربیت اخلاقی مسلمانان و البته عموم انسان‌هاست تا بتوانند در دنیا و آخرت راه رستگاری را در پیش گیرند. اهل‌بیت(ع) در راه تبیین معرفتی و نظری این آموزه‌ها و هم‌چنین، اجرای روش‌های مستقیم و غیرمستقیم تربیتی تلاش بی‌وقفه‌ای کردند و سرمایه‌ی گران‌بهایی در اختیار ما نهادند؛ البته پیامبر اسلام به دلایل گوناگون جایگاه ویژه‌ای دارند. بر همین اساس، سیره و روایات ایشان یکی از منابع ارزشمند و بی‌بدیل اخلاقی به حساب می‌آید. طبیعی است بررسی این آموزه‌ها و درس‌آموزی از آن‌ها فرایندی بی‌پایان و بی‌وقفه است و به‌ تناسب فهم انسان، هر روز می‌تواند عمق و گستره‌ی بیش‌تری یابد.

ادب نبوی که حاصل سخنرانی‌های آیت‌الله مجتبی‌تهرانی است، تلاشی برای تعمیق این فهم و گسترش این درس‌آموزی به حساب می‌آید. این مجموعه نیز مانند دیگر آثار ایشان دربردارنده‌ی دقائق و ظرائفی در گستره‌ی تربیتی و اخلاقی است که کم‌تر مشابهی برای آن می‌توان یافت. دفتر اول این کتاب در دو مجلد به بخش تربیت مستقیم رسول گرامی اسلام اختصاص دارد. یکی از بخش‌های درخور توجه این اثر شرح سفارش‌های شش‌گانه‌ی اخلاقی پیامبر اسلام(ص) به امیرالمؤمنین(ع) است که موضوعاتی هم‌چون ورع، راستگویی، گریه‌ی بسیار از خوف خدا و نیز بخشش مال و جان در راه دین را در بر می‌گیرد. آیت‌الله مجتبی‌تهرانی در مجلد اول از این کتاب ابتدا به چرایی سفارش‌های پیامبر اسلام(ص) به امیرالمؤمنین(ع) می‌پردازد تا عموم مخاطبان جایگاه این آموزه‌ها را به ‌خوبی دریابند و برای تبیین بهتر این نکته، نمونه‌هایی از سفارش‌های معصوم به معصوم دیگر را هم برمی‌شمرد. مجلد دوم این اثر گرانقدر به موضوعات توبه و قرائت قرآن و موانع بهره ‌بردن دل از قرآن اختصاص دارد. هم‌چنین، در این مجلد دوم به مناسبت تقارن این مجالس با شب‌های قدر، مباحثی درباره‌ی این شب‌ها نیز به چشم می‌خورد.

عنوان: مبانی مشروعیت نظام جمهوری اسلامی

پدیدآورنده: جعفر محسنی دره‌بیدی و رضا تابش

ناشر: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی مردم ایران ابعاد بسیار گوناگونی دارد که همه‌ی این ابعاد در نظریه‌های موجود درباره‌ی انقلاب‌ها نمی‌گنجد. برای مثال، مدل‌های ماکس وبر و سیادت سه‌گانه‌ی او که هم‌چنان بر نظریه‌های موجود در غرب حاکم است، نمی‌تواند به ‌خوبی انقلاب اسلامی را تحلیل کند. بی‌گمان، مشروعیت یکی از ابعاد درخور توجه حکومت برآمده از انقلاب اسلامی، یعنی جمهوری اسلامی است که نوعی نظام مردم‌سالار دینی به حساب می‌آید. این مشروعیت برآمده از پایبندی به قوانین اسلام است و بر بستر مقبولیت مردم حرکت می‌کند. طبیعی است ایجاد تعادل بین الهی ‌بودن و مردمی ‌بودن یکی اهداف مهم و شاید مهم‌ترین هدف این نظام دینی مردمی باشد و از مسئولیت‌های بزرگ رهبر انقلاب اسلامی است. مقام معظم رهبری در یکی از آخرین مواضع فکری خود درباره‌ی نظام جمهوری اسلامی ایران، مردم‌سالاری دینی را «حقیقت بسیط» توصیف کردند.

جعفر محسنی دره‌بیدی و رضا تابش در کتاب مبانی مشروعیت نظام جمهوری اسلامی می‌کوشند تا حد امکان در مشروعیت جمهوری اسلامی عمیق‌تر و دقیق‌تر کاوش کنند. بر همین اساس، مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران را در دو دوره‌ی زمانی تأسیس و استقرار نظام جمهوری و دوران استمرار نظام اسلامی برمی‌رسند. در این بررسی پس از مفهوم‌شناسی مشروعیت و مشروعیت سیاسی و بیان انواع مشروعیت سیاسی، سابقه‌ی بحث مشروعیت در اسلام و ایران با توجه به مشروعیت در اندیشه‌ی سیاسی اهل تسنن و شیعیان، مشروعیت در دوران باستان و دولت‌های صفویه و قاجار و پهلوی را به‌ تفصیل شرح می‌دهند. در پایان و به ‌عنوان هدف اصلی این پژوهش، نویسندگان محترم، مبانی مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران در قالب، اصل، مکتب، انقلاب اسلامی، رهبری امام‌خمینی(ره) و بهره‌گیری از مؤلفه‌های مدرن نظام سیاسی را تبیین می‌کنند.

عنوان: عصر حیرت

پدیدآورنده: محمود مطهری‌نیا

ناشر: مسجد مقدس جمکران

در ادبیات دینی ما به بیان‌های گوناگون این نکته به چشم می‌خورد که دوران غیبت امام‌زمان(عج) دورانی بسیار سخت برای مسلمانان و شیعیان و البته دورانی به‌ شدت تعیین ‌کننده به حساب می‌آید و منتظران واقعی باید به شیوه‌های گوناگون، خود را برای این برهه‌ی سرنوشت‌ساز از حیات بشر روی زمین آماده سازند. طبیعی است بخشی از این آمادگی، روحی و معنوی است و بخشی دیگر که سهم بسیار مهمی هم دارد، معرفتی است. مسلمانان و شیعیان باید با مطالعه و پژوهش بیش‌تر به این توانمندی فکری دست یابند و نگارش منابع معتبر به این بُعد از آمادگی مسلمانان کمک بسیار زیادی می‌کند.

کتاب عصر حیرت می‌کوشد به این نیاز حیاتی جامعه‌ی مسلمانان پاسخی درخور دهد. محمود مطهری‌نیا در فصل اول این کتاب پس از نگاهی گذرا به تألیف‌های موجود عصر حیرت، پیشینه‌ی حیرت شیعیان در دوره‌ی امامان شیعه را بیان می‌کند. نویسنده در فصل دوم به‌ تفصیل، درباره‌ی وضعیت فکری و سیاسی و اجتماعی مردم در دوره‌ی عباسیان سخن می‌گوید و افزون بر بیان وضعیت امامان و مشکلات شیعیان در این دوره، زمینه‌سازی امامین عسگریین برای ورود به عصر حیرت را شرح می‌دهد. فصل‌های سوم تا ششم این کتاب هم مطالب بسیاری درباره‌ی‌ تاریخچه، جغرافیا، مراحل و دوره‌های فعالیت سازمان وکالت امامین عسگریین، مدعیان معنویت و مهدویت، ابعاد و آثار حیرت بر مردم در عصر غیبت و پایان حیرت با ظهور امام زمان(عج) را در برمی‌گیرند.