در عملیات هفتم اکتبر مقاومت فلسطین یک پیوست حمایتی از جانب گروه‌ها و ملت‌های آزاده و مقاوم برنامه‌ریزی شده بود که با پیام محمد ضیف، فرمانده میدانی شاخه نظامی حماس در همان روز اعلام شد. او از کشورهای مقاومت دعوت کرد تا برای زنده نگهداشتن «مسئله فلسطین» به حرکت آنها بیپوندند. اولین لبیکی که در واکنش به پیام او داده شد، درست در فردای هفتم اکتبر از جبهه شمالی سرزمین‌های اشغالی و از سوی مقاومت لبنان بود. حزب‌الله لبنان با تمام محدودیت‌ها و فشارهای داخل و خارج لبنان، جبهه‌گشایی حمایتی خود را از آنچه که در غزه با جنایت‌های بی‌حد و مرز صهیونیست‌ها جریان دارد، ترک نکرده است.
رهبر فقید حزب، شهید سید حسن نصرالله نوع و گستره حضور در تنش جبهه شمالی را با تاکتیک ابهام و معادله گام به گام آغاز کرد و در پایان تابستانی که گذشت با تعریف معادله امنیت در شهرک‌های شمالی در مقابل آتش‌بس در غزه، عزم این حزب را برای حفظ پیوند تحولات جنوب لبنان با جبهه غزه نشان داد. صهیونیست‌ها در یک خطای محاسباتی به ظن خود با حذف مرد شماره یک و رهبر حزب‌الله لبنان خواهند توانست این معادله را به هم بزنند و ساکنان آواره شهرک‌های شمال فلسطین اشغالی به خانه‌های غصبی خود بازگردند و حزب‌الله در وضعیت شبه نابودی عقب‌نشینی کند. اما معادله امنیتی تحمیلی آنها تا کنون اشتباه از آب در آمده است و نشان می‌دهد هرچند آنها شناخت خوب و نسبتا جامعی از شخص رهبر مقاومت اسلامی داشتند، اما در نوع رهبری او و به معنای دیگر نحوه ساز و کار حزب‌الله و دوری از وابستگی به اشخاص خطای محاسباتی رخ داده است.
در واقع رسانه‌های اسرائیلی و غربی چنانکه در مورد شخصیت‌هایی همچون حاج قاسم سلیمانی و عماد مغنیه سابقه داشته است، در مورد سید حسن نصرالله نیز وی را شخصیتی تروریست و خطرناک جلوه می‌دهند و عملیات اهریمن‌سازی را پیش می‌برند تا با این گزاره غلط باور کنند که با حذف فرد مذکور، سازمان هدف دچار فروپاشی خواهد شد. اما فارغ از روند تصویرسازی از چهره‌های مقاومت و اشتباهات رایج، نگاه رسانه‌های جریان مسلط به رهبر شهید مقاومت لبنان در دوران قبل و بعد از شهادت او قابل توجه است. شجاعت بی‌نظیر در جهان عرب، تهدید‌های معتبر، وعده‌های صادق و استاد جنگ روانی، از سید شخصیت غیرقابل انکاری را در رشد و وزن‌دهی به مقاومت اسلامی لبنان و کل محور مقاومت در نگاه این رسانه‌ها بر جا گذاشت.
سید حسن نصرالله و پرچم سفید؛ هرگز!
ویژگی‌های متعدد فردی و رهبری در شخصیت سید حسن نصرلله چنان قوام یافته بودند که او را به چهره بی‌نظیر جهان عرب در قامت رهبری و همچنین شاخص در جهان اسلام تبدیل کرد. اما شاید بتوان گفت هیچ یک از این ویژگی‌ها به اندازه «شجاعت» در بیان و عمل او را به چنین جایگاهی نرساند. به‌ویژه با در نظر گرفتن جغرافیای عربی در برابر رژیم صهیونیستی، حلقه مفقوده شجاعت در تقابل و دشمنی و شکستن هیمنه شکست‌ناپذیری صهیونیسم بارزتر می‌شود. در چنین وضعیتی شهید نصرالله رهبری گروهی را به عهده داشت که حداقل دو بار افسانه نامیرایی اشغالگران را ابطال کرد. این جرئت طوفانی از لبنان به جریان‌های مقاومت فلسطینی هم منتقل شد تا در تقابل‌های متعدد بین جبهه غزه و اشغالگران طی دو دهه گذشته امکان عقب نشستن دشمن میسر شود.
یوسی ملمن، خبرنگار امنیتی صهیونیستی در کتاب «جاسوسان در آخرالزمان» در مورد دوران پسا ترور سید عباس موسوی می‌نویسد این اقدام پیامدهای وحشتناکی برای اسرائیل در پی داشت. معلوم شد حسن نصرالله جانشین موسوی بسیار پرجاذبه‌تر، پرشورتر، زیرک‌تر و خطرناک‌تر از اوست. [سید] نصرالله به یکی از دشمنان سرسخت اسرائیل تبدیل شد و برای دولت یهودی دردسرهای فراوانی ایجاد کرد. (۱)
گاردین در مقاله‌ای که روز بعد از شهادت سید حسن نصرالله منتشر کرد، با اعتراف به روحیه الهام‌بخش او در رویایی با اسرائیل، یادآور می‌شود که تحت رهبری حسن نصرالله عقب‌نشینی «تحقیرآمیز» اسرائیل از جنوب لبنان در سال ۲۰۰۰ میلادی رقم خورد که باعث شد به‌رغم خصومت بین اهل تسنن و شیعیان رهبر حزب‌الله لبنان مورد تحسین جهان اسلام قرار بگیرد.(۲)
فارن‌پالیسی در بررسی شخصیت رهبر مقاومت می‌نویسد که بعد از جنگ ۳۳ روزه نصرلله توانست به «نماد شجاعت و مقاومت» در سرتاسر خاورمیانه تبدیل شود.(۳) همچنین در میزگردی که کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی با موضوع تحولات جبهه شمالی ترتیب داد، عاموس ملکا، رئیس سابق دایره اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل انتظار تسلیم شدن رهبر حزب‌الله را دور از واقعیت دانست و تاکید کرد حسن نصرالله در شرایط سختی قرار دارد؛ اما این بدان معنا نیست که او پرچم سفید را به اهتزاز در خواهد آورد. معاو واردی، تحلیلگر مسائل سیاسی و تامیر هیمن، رئیس مرکز تحقیقات امنیت ملی در دانشگاه تل‌آویو، دیگر مهمانان شبکه بودند که با ناکافی دانستن اقدامات ارتش رژیم معتقد بودند ترور رهبران و ادعای از بین بردن توان نظامی آن به معنای پذیرش عقب‌نشینی حزب‌الله از مرز نیست.(۴) همین واقف بودن صهیونیست‌ها به روحیه تسلیم‌ناپذیری شهید نصرالله و غلبه شجاعت او بر فشار حداکثری به یکی از متغیرهای تصمیم ترور او تبدیل شد تا مقامات صهیونیستی به گمان خود بتوانند با شکستن این سد آهنی، معادله شمال در برابر غزه را تغییر دهند.
صداقت در تهدید و وعده؛ اعتبار جمعی و رسانه‌ای سید مقاومت
رسانه‌فهمی، مخاطب‌‌دانی، زمان‌‌شناسی و مهارت سخنوری سید حسن نصرالله مجموعه‌ای از سخنرانی‌های تاریخی از او به یادگار گذاشته که هرکدام در دوره زمانی خود معادله‌ساز و یا تعیین‌کننده و شرح دهنده تحولات جاری وقت بوده‌اند. صداقت در وعده و تهدید، اعتباربخش کلام سید بود. امیدواری یاران و حامیان حزب‌الله از وعده‌ها و نگرانی دشمنان از تهدیدها به‌وضوح در واکنش‌های بعد از هر سخنرانی او آشکار بود. به‌عنوان مثال، اعتبار تهدید رهبر شهید حزب‌الله در سطحی بود که سید نصرالله توانست در پاییز ۱۴۰۱گره مذاکرات میدان گازی کاریش میان دولت لبنان و رژیم اسرائیل را با میانجی‌گری آمریکا باز کند. دبیرکل شهید حزب‌الله با مشاهده نزدیک بودن نادیده انگاشتن حق مسلم مردم لبنان، طی سخنانی رژیم را تهدید کرد که اگر از زیاده‌خواهی‌های خود عقب‌نشینی نکند حزب‌الله را مجبور به اقدام خواهد کرد. با پرواز پهپادهای شناسایی حزب و مانور آنها در بالای میدان گازی کاریش، اسرائیل پی برد که طبق تجربه گذشته اراده مقاومت جدی است و ناچار به قبول توافق شد. تن دادن رژیم به این توافق انتقادهای گسترده‌ای را در داخل اسرائیل متوجه دولت وقت یائیر لاپید وارد کرد و منتقدان آن را «تسلیم شرم‌آور در برابر حسن نصرلله» نامیدند.
رون بن‌شای، کارشناس امنیتی یدیعوت آحارونوت، در یادداشتی با عنوان “حزب‌الله اصلی‌ترین تهدید اسرائیل” به کنایه، اشاره‌ای به میزان اعتبار قول و وعده‌های سران صهیونیست‌ها برای بازگشت آوارگان شهرک‌های اراضی اشغالی شمال در مقابل جدی بودن تهدید‌های سید مقاومت دارد. او در متن خود اذعان می‌کند تا زمانی که [سید] نصرالله و [آیت‌الله] خامنه‌ای اجازه ندهند آنها به خانه‌های خود باز نخواهند گشت.(۵)
شارون هاسکل، عضو کنست اسرائیل هم در ماه‌های گذشته، زمانی که تهدید‌های اسرائیل برای جبهه‌گشایی در شمال افزایش یافته بود در مطلبی با این مضمون که جنگ نمی‌تواند اثری در ادعاهای دبیرکل حزب‌الله داشته باشد، به‌درستی پیش‌بینی کرد که ما عقب‌نشینی حسن نصرالله را نخواهیم دید.(۶)
این اعتبار کلام سید مقاومت، نه تنها برای دولت اسرائیل که به شهرک‌نشین‌های اشغالگر هم منتقل شده است. نیویورک‌تایمز در گزارش تحلیلی در مورد سید حسن نصرالله شرح قابل تاملی را از وضعیت شهرک‌های اشغالی شمال فلسطین ارائه داده است. بخشی از این گزارش به کریات شمونه، شهر مرزی اشاره دارد که در حملات بی‌امان حزب‌الله لبنان تخلیه شده است. شهرک‌نشینان تا مدت‌ها سخنرانی‌های سید حسن نصرلله را تماشا می‌کردند تا بدانند در آینده چه چیزی در انتظار آنهاست. معاون شهردار کریات شمونه به نیویورک تایمز گفت: «از کودکی همیشه حرف‌ها و صحبت‌های او را دنبال می‌کردیم تا بدانیم آیا حملات موشکی انجام می‌شودیا خیر».(۷)
رژیم صهیونیستی، بدون هیچ شانسی در مقابل یاران نصرالله
شجاعت و عمل منحصر به‌فرد سید مقاومت در مبارزه دائمی با رژیم صهیونیستی بسیاری از تحلیلگران و حتی مخالفان مقاومت را به خطای راهبردی بنیامین نتانیاهو در تصعید جبهه شمالی واقف کرده است. اعتقادی که قبل از شهادت دبیرکل حزب‌الله مکرراً مطرح شد و با ترور او و ضربه‌های سنگینی که به حزب‌الله وارد شد باز همچنان پا برجاست. چنین نظری نشان می‌دهد که دوران سی‌ساله رهبری سید حسن نصرالله چنان ساختار مستحکم و پایداری را به وجود آورده است که مخالفان او را به عدم امکان فروپاشی مقاومت اسلامی لبنان مطمئن کرده و بیش از یک سال است که این نکته را به دولت صهیونیستی تذکر می‌دهند.
استفان والت، نظریه‌پرداز روابط بین‌الملل در تحلیلی در نشریه فارن‌پالیسی در مورد دردسر جدی برای اسرائیل در صورت جنگ گسترده با حزب‌الله و ایران هشدار می‌دهد (۸) که نشانه نگرانی در باره توانایی اسرائیل در مدیریت جبهه شمالی و کیفیت خروج از جنگ لبنان است که شاید مانند دو تجاوز گذشته به صورت عقب‌نشینی و ناکامی صهیونیست‌ها در دستیابی به اهداف تعیین شده باشد.
توماس فریدمن آمریکایی هم از جمله افرادی است که بیش از یک سال است جبهه‌گشایی‌های جدید را به‌مثابه دام و باتلاق برای اسرائیل می‌داند.(۹)
اعتقاد اکثر تحلیل‌گرانی که در مورد آینده اسرائیل احساس خطر می‌کنند این است که کارنامه رهبری سید حسن نصرالله نشان می‌دهد حذف او معادله جبهه شمال را تغییر نخواهد داد؛ زیرا حذف نفرات اصلی حزب‌الله بیش از آنکه آن را به مرز فروپاشی برساند، ظرفیت تاب‌آوری آن را ارتقا می‌بخشد و در یک جنگ فرسایشی بلند آمادگی خود را در دل بحران بازسازی می‌کنند، در حالی که اسرائیل تمام کارت‌های تقابل با حزب‌الله را بازی کرده و پیشاپیش از همه گزینه‌های خود برای نبرد طولانی مدت استفاده کرده است.
اسحاق بریک، ژنرال بازنشسته ارتش اسرائیل با اشاره به همین معضل برای اسرائیل در دوران پس از نصرالله معتقد است اگر صرفا با حذف [سید] نصرالله بخواهیم دچار سرخوشی شویم، فاجعه به بار خواهد آمد.(۱۰) چنین انعطافی در مقاومت اسلامی لبنان و آمادگی برای بدترین شرایط و سناریوها زیر سایه رهبری سید مقاومت امکان‌پذیر شده که حتی با فقدان او، کارشناسان حامی رژیم اسرائیل چندان امیدوار به خروج پیروزمندانه اسرائیل از نبرد جاری نیستند.
رونن برگمن، تحلیلگر نظامی – امنیتی صهیونیستی در کتاب خود با نام «برخیز و اول تو بکش» می‌نویسد اگر اسرائیلی‌ها این توهم را داشتند که با ترور [سید عباس]موسوی، حزب‌الله معتدل خواهد شد، انتخاب [سید حسن] نصرالله سریعاً آنها را از اشتباه در آورد.(۱۱) ترور سید مقاومت هم روزی رژیم را از توهم امکان انزوای مقاومت اسلامی لبنان بیرون خواهد آورد.
پی‌نوشت‌ها:
- ۱. ملمن، یوسی و راویو، دان(ترجمه مرتضی میرمطهری،۱۴۰۰)، جاسوسان علیه آخرالزمان. تهران: اطلاعات
- ۲. Hassan Nasrallah: Hezbollah’s leader inspired adulation and bitter enmity – they will find him very hard to replace. (28 Sep 2024).
https://www.theguardian.com/world/2024/sep/28/hassan-nasrallah-hezbollahs-leader-inspired-adulation-and-bitter-enmity-they-will-find-him-very-hard-to-replace
- ۳. Charisma and Militancy Powered Nasrallah’s Rise, but He Became One More Corrupt Warlord. (Sep,2024).
Foreignpolicy.com/2024/09/28/ ezbollah-leader-hassan-nasrallah-lebanon-israel/
- ۴. إعلام إسرائیلی: نصر الله لن یرفع الرایه البیضاء وسیقدم أفضل ما لدیه. (۲۵/۹/۲۰۲۴)
www.aljazeera.net/news/2024/9/25/إعلام-إسرائیلی-نصر-الله-لن-یرفع-الرایه
- ۵. כך הפך חיזבאללה לאיום המרכזי והדחוף ביותר על ישראל . (۱۸٫۰۶٫۲۰۲۴)
www.ynet.co.il/news/article/yokra13965783
- ۶. בצל המגעים המדשדשים: בישראל מודים לראשונה – “תהיה מלחמה בצפון. (۰۸٫۰۳٫۲۰۲۴)
www.maariv.co.il/news/politics/Article-1082188
- ۷. Killing of Nasrallah Pushes Mideast Conflict Into New Territory. (28 Sep 2024).
https://www.nytimes.com/2024/09/28/world/middleeast/nasrallah-israel-hezbollah-iran.html
- ۸. The Dangerous Decline in Israeli Strategy. (August 16, 2024).
https://foreignpolicy.com/2024/08/16/the-dangerous-decline-in-israeli-strategy/
- ۹. Why Everything Is Suddenly Spiraling for Israel.( 25 Sep. 2024).
https://www.nytimes.com/2024/09/25/opinion/israel-hezbollah-hamas.html
- ۱۰. כמו ב-۷ באוקטובר: האופוריה אחרי חיסול נסראללה עוד תמיט עלינו אסון.( ۰۳/۱۰/۲۰۲۴)
https://www.maariv.co.il/journalists/opinions/article-1137491
۱۱٫ برگمن، رونن(ترجمه هادی عبادی،۱۳۹۹). برخیز و اول تو بکش. تهران: صمدیه.