انقلاب و آسیبها
رسول اكرم – صلى الله عليه و آله و سلّم – :
“ثَلاثُ أَخافُهُنَّ عَلى
أُمَّتي مِنْ بَعْدي: ألضَّلالَةُ بَعْدَ الْمَعْرَفَةِ وَ مُضلاَّتُ الْفِتَنِ وَ
شَهْوَةُ الْبَطْنِ وَ الْفَرْجِ.”1
از سه چيز، پس از خود بر امتم بيمناك هستم: 1-
گمراهى پس از شناخت حق 2- فتنهها و آشوبهاى گمراهكننده 3- شكمپرستى و شهوترانى.
رسول اكرم – صلى الله عليه و آله و سلّم – :
“ما ذِئْبانِ ضاريانِ
أُرْسِلا فى زَرِيْبَةِ غَنَمٍ بِأَكْثَرَ فَساداً مِنْ حُبِّ الْجاهِ وَ الْمالِ
فى دينِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ.”2
زيان دو گرگ درندهاى كه به گله گوسفندى يورش
مىبرند، از رياست طلبى و مال دوستى براى دين انسان، كمتر است.
رسول اكرم – صلى الله عليه و آله و سلّم – :
“لَنْ تُقَدَّسَ أُمَّةٌ
لايُؤْخَذُ لِلضَعيفِ فيها حَقُّهُ مِنَ الْقَوِىِّ غَيْرَ مُتَتَعْتِعٍ.”3
ملتى كه حق ضعيفان را از
زورمندان با صراحت و قاطعيت نگيرد، هرگز روى سعادت را نخواهد ديد.
امام على – عليه السلام – :
“يُسْتَدَلُّ عَلى
إِدْبارِ الدُّوَلِ بِأَرْبَعٍ: تَضْييعِ الأُصُولِ و التَّمَسُكِ بِالْفُرُوع، وَ
تَقْديمِ الأَراذِلِ وَ تَأْخيرِ الاَفاضِل.”4
چهار دليل، علت واژگونى
دولتهاست: 1- از ميان رفتن اصول و مبانيى كه حكومتها براى آنها، تشكيل شدهاند، 2-
روى آوردن به كارهاى روبنايى و فرعى، 3- واگذارى امور به افراد ناصالح، 4- بها
ندادن به صاحبان فضيلت و نيروهاى توانمند.
امام على – عليه السلام – :
“وَ لاتَتْرُكُوا الأَمْرَ
بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَيُوَلّى عَلَيْكُمْ شِرارُكُمْ
ثُمَّ تَدْعُونَ فَلايُسْتَجابُ لَكُمْ.”5
اصل امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنيد كه
]اگر
چنين نماييد[ عناصر شرور بر شما حاكم
مىشوند، آن گاه است كه دعا مىكنيد و اجابت نمىشود.
امام على – عليه السلام – :
“آفَةُ الْوُزَراء سُوءُ
السَّريرَةِ.”6
آفت كارگزاران، بد انديشى است.
امام على – عليه السلام – :
“آفَةُ الزُّعَماء ضَعْفُ
السِّياسَةِ.”7
آفت زمامداران، كم مايه بودن در سياست است.
امام على – عليه السلام – :
“آفَةُ الرَّعِيَّةِ
مُخالَفَةُ الطَّاعَةِ.”8
آفت و وسيله نابودى فرمانبران، مخالفت با
فرمانروايان است.
امام على – عليه السلام – :
“آفَةُ الْجُنْدِ
مُخالَفَةُ الْقادَةِ.”9
آفت سپاهيان، مخالفت فرماندهان
با يكديگر است.
پاورقیها:
1) جامع السعادات، ج2، ص4.
2) منية المريد، ص51.
3) نهج البلاغه، صبحى
الصالح، نامه 53.
4) غررالحكم و درر الكلم،
ج2، ع86.
5) نهج البلاغه، صبحى
الصالح، ص422، رساله 47.
6) غررالحكم و درر الكلم،
ج1، ص304.
7و 8 و9) همان.