سوگنامه شمع انقلاب
درد فراق
از لحظهاى كه شنيديم قلب او
از حركت ايستاده است، دريافتيم كه پرواز روح آبى او در آسمان عشق آغاز شده است.
افسوس خورديم كه يك سرو بلند بالاى ديگر را نيز از دست مىدهيم و بهارى گل افشان
از فصلهاى ملكوتىمان خزان مىگردد.
او بوى امام مىداد، بوى نماز
شب، بوى مناجات، بوى عاشورا. حنجرهاش پر از ياحسينى بود كه ظهر عاشورا در حسينيه
كوچك جماران زمزمه مىشد، دستهايش عطر زيارتنامه و قرآن مىداد، همان قرآنى كه
امام مىخواند، لبهايش همان دعايى را زمزمه مىكرد كه لبهاى امام ترنّم مىكرد.
وقتى براى مردم صحبت مىكرد و برايشان از پدر مىگفت، احساس مىكرديم كه روح خدا
در ميان ماست و رائحه عبايش و شميم عمامهاش در مشام عاشقان باقى است.
صد افسوس كه براى ما دلسوختگان
و داغ ديدگان نگفت كه درد فراق و دورى از پدر مهربانش با وى چه كرد كه اين چنين عزم
سفر كرد و به آغوش گرم و دريايىاش پيوست براى ما نگفت كه در آن هجران عظيم و
طاقتفرسا چه مىكشيد.
باز هم آسمان ايران گريست.
زمين سيهپوش شد و دلهاى مالامال از عشق به ولايت و تولاّى خاندان كبير خمينى فقيد
به تلاطم درآمد، خبر سنگين بود و سوزناك و دردآور: يادگار گرامى امام به لقاء الله
پيوست.
دستهايى كه شفاى عاجلش را،
عاجزانه از خدا خواسته بودند بر سر و سينه فرود آمدند و بغضهاى گره خورده در گلو
شكست. زخمهاى التيام نيافته داغ فقدان پير جماران دوباره سر باز كرد و داغها تازه
شد، آن كه وجود نازنينش مرهمى بود بر دلهاى سوخته و گداخته از مصيبت جانكاه ارتحال
امام امت، ديده از جهان فانى فروبست و جماران را تنهاتر از هميشه در هالهاى از
اندوه و غم فرو برد.
روح بلند يادگار عزيز و ارجمند
امام به روح خدا پيوست، ستون استوارى كه تكيهگاه متين و محكمى بود براى امام
عزيزمان در سالهاى تبعيد و مبارزه پيش از انقلاب و دوران پرحادثه بعد از آن، هر
چند »فراق يار نه آن مىكند كه بتوان گفت« ولى هرگاه عشق ديدار يار پير و مرشد و
مرادمان، دلهاى لاله صفت ما را هوايى مىكرد به جماران و به حسينيه پرخاطرهاش
پناه مىآورديم و نور آفتاب وجودِ امام راحلمان را در سيماى ستاره آسمان ديدگان
ياران خمينى مىجستيم. »احمدآقا«ى عزيز براى ما يادآور چهره نورانى بنيانگذار
انقلاب بود و بوى گل از دست رفته را از گلاب وجودش جستجو مىكرديم.
دردا و دريغا كه چه كوتاه بود
ايام وصال در راه استفاضه از محضر آفتابى سايه آفتاب انقلاب. او كه دلش به عشق
امامش تپيده بود. امامى كه قلبش به گرماى همراهى وجود عزيز و پروانهسان او مىزد.
حاج احمدآقا محو امام بود چنانكه امام نيز محو خدا بود و در اسلام و انقلاب ذوب
شده بود.
× احمد آقا در نگاه ولايت
حضرت امام خمينىقدس سره بنيانگذار
كبير انقلاب اسلامى و پدر و مراد احمدآقا، درباره فرزندش مىفرمايد:
»من شهادت مىدهم كه احمد
فرزند اينجانب از موقعى كه در مسايل روز مورد مشورت است و تماس با كارهاى اين
جانب داشته است، تا حالِ تحريرِ اين كلمات از او خلاف دستورات اينجانب مشاهده نكردهام
و در اعلاميهها و امثال آنها تصرفى بدون رضاى من نكرده است و چيزى بر خلاف
گفتههاى من هم نسبت نداده است. و بالجمله خلافى از او مشاهده نكردم، لكن بايد
احمد بداند كسانى خصوصاً مثل او كه در اين امور اجتماعى يا سياسى وارد مىشوند،
مصون از افترا و ضربه نيستند و بايد او حساب خود را با خداى قادر متعال درست كند و
به ذات مقدسش اتكال نمايد و از بشر ضعيف هراس نداشته باشد، كه مكايد بشرى چون خودش
زودگذر و فانى است و همه به سوى او جلّ و علا خواهيم رفت و اكنون نيز در محضر
مبارك او هستيم.«1
رهبر معظم انقلاب اسلامى؛ حضرت
آية الله العظمى خامنهاى نيز در بخشى از پيام شيوا و ارزشمندش به مناسبت رحلت حاج
احمدآقا، به گوشههايى از زواياى شخصيت و اقدامهاى آن فقيد سعيد اشاره نموده،
فرمودند:
»در دوران پر حادثه انقلاب،
مرحوم حجةالاسلام والمسلمين حاج سيد احمد خمينى يكى از مؤثرترين عناصر در جريانات
كلى كشور و انقلاب بود. او براى رهبر كبير انقلاب فرزندى مهربان و در عين حال،
مشاورى امين و يارى ديرين و سربازى فداكار و مريدى گوش به فرمان و كارگزارى لايق و
كارآمد بود. امام بزرگ ما بارها محبت پرشور و اعتماد عميق و تحسين قلبى خود نسبت به
اين فرزند خاضع و مطيع خود را بر زبان آورده بود و نزديكترينها گواهى صادق آنچنان
پدرى را، در حق پسر يگانهاش از آن زبان پرهيزگار شنيده بودند.
در طول سالهاى انقلاب چه بسيار
گرهها كه به دست او گشوده شد و چه بسيار از كارهاى بزرگ كه به تدبير او انجام شد.
از اينها برتر نقش اين عنصر پرتلاش و پرتوان در حراست عاشقانه از سلامتى جسمى و
آرامش خاطر امام بزرگوار بود. بىشك سلامت و توان جسمى و قدرت كارى آن قائد
عظيمالشأن در دوران پرمخاطره دهساله، با وجود كهولت سنى و بيمارى قلبى در ميان
عوامل و اسباب عادى از همه بيشتر به ابتكار و مراقبت و پيگيرى دلسوزانه اين فرزند
مهربان، وابسته بود… بىشك در آخرين ماههاى دوران نهضت، هيچ كس در ارتباط با
امام بزرگوار نقشى تا بدين حد بزرگ و مؤثر از خود بروز نداده است.«2
× ويژگيهاى حاج احمد آقا
يادگار گرانقدر امام، از
ويژگيهاى برجستهاى برخوردار بود؛ او در همان حال كه كارگزارى لايق و توانا و
مشاورى امين و نخبه براى امام بود، سياستمدارى هوشمند و زاهدى پرهيزكار و عارفى
شيدا به شمار مىرفت كه معنويت و زهد وى تحت شعاع شخصيت سياسى – اجتماعى او قرار
گرفته و كمتر شناسانده شده است.
به هر حال در اين مختصر به
گوشههايى از زواياى شخصيت اين بزرگمرد اشاره مىكنيم:
1- حمايتهاى ايشان از مقام
ولايتفقيه و موضعگيريهاى داهيانه آن مبارز نستوه، خصوصاً بعد از ارتحال رهبر
كبير انقلاب اسلامى، همواره موجب دلگرمى و وحدت امت مبارز اسلامى بوده است.
يادگار امام عميقاً از رهبرى
حضرت آيةالله العظمى خامنهاى خرسند بودند و جدّاً معتقد به آن، از اين رو در
وصيتنامهاش – كه براى پس از مرگ نگارش يافته و هيچ شائبه انگيزه غير خدايى در آن
نيست – مىنويسد: »به حسن و برادرانش اين توصيه را مىنمايم كه هميشه سعى كنند در
خط رهبرى حركت كنند و از آن منحرف نشوند كه خير دنيا و آخرت در آن است و بدانند كه
ايشان موفقيت اسلام و نظام و كشور را مىخواهند. هرگز گرفتار تحليلهاى گوناگون
نشوند كه دشمن در كمين است.«3
آن فرزانه بزرگ در زمانِ
زندگانى پربركت خويش نيز بارها، اين مهم را يادآور مىشد كه به ذكر نمونههايى از
آن بسنده مىكنيم:
»رهبرى امروز نظام، تنها
تفاوتش با رهبرى قبلى، در شرايط سنّى است و هدف آيةالله خامنهاى، همان هدف امام
است.«4 »بايد همگى پشت سر رهبرى قرار گيريم و از آرمانهاى امام و رهبر عزيز و
محبوبمان؛ حضرت آية الله خامنهاى دفاع كنيم.«5 »اطاعت از مقام معظم رهبرى، حضرت
آيةالله خامنهاى بر همه لازم و واجب است.«6 »ما امروز رهبرى و ولايت داريم و مثل
زمان امام بايد ببينيم كه رهبرى چه مىگويد و به آن عمل كنيم و پشت] سر[ او حركت
كنيم.«7 »مواضع سازش ناپذير مقام معظم رهبرى، يادآور مواضع حكيمانه امام خمينى
است.«8 »ميزان تشخيص حق و باطل و ملاك عمل براى ما، رهنمودهاى مقام معظم رهبرى
است.«9
2- با اين كه آن فقيد سعيد
امكانات مالى فراوانى در اختيار داشت ولى همواره جانب زهد و پرهيز از مصرف
بيتالمال را در پيش مىگرفت، لذا بعد از رحلت حضرت امامرحمه الله وقتى برخى از
دوستان به ايشان پيشنهاد مىكنند كه دفتر امام با همان قدرت قبلى به كار خود ادامه
دهد، ايشان در پاسخ مىفرمايد: »بايد ببينيم هدف از اين كار چيست، براى خود است،
يا خدا، براى اين كه اگر مردم بر تقليد امامرحمه الله باقى هستند و سهم امامى در
اختيار دارند كه مىخواهند بپردازند بايد هدايت شوند كه بيتالمال در اختيار رهبر
معظم انقلاب قرار گيرد و ما نبايد در مسائل بيتالمال وارد شويم و اگر دفتر به
همين وضع باقى بماند تابعيت از هواى نفس است.«
از اين رو در وصيتنامه
آوردهاند:
»من شخصاً در هيچ بانك و
مؤسسهاى يا شركتى و از اين قبيل، وجهى ندارم و اگر مختصر پولى در بانك تعاون
اسلامى دارم، شهريههاى مراجع بزرگوار قم است كه بايد صرف فقرا گردد.«
»وجوهى كه نزد خودم است يا پول
شخصى و يا وجوه شرعيه است كه جاى هر كدام مشخص و روى هر كدام نوشته شده است اگر به
پولى برخورد شد كه مشخص نبود، از اموال خودم محسوب نگردد. كليه وجوهى كه سهم مبارك
و يا خيرات است در اختيار رهبر بزرگوارمان؛ حضرت آية الله خامنهاى دامت بركاته
قرار گيرد تا در موارد مقررهاش صرف گردد.«
3- دوستى و دشمنى او با افراد
در جريان انقلاب و پس از آن، فقط براى انجام وظيفه و اداى تكليف بوده است، از اين
رو در وصيتنامه مىنويسد: »بين خود و خداى خود رضايت كامل دارم كه تمام تلاشم براى
تقويت اسلام و نظام و امام بوده است و از اين جهت در آرامش كامل به سر مىبرم.
البته من هم مانند همه كسانى كه درگير كارهاى مختلف مبارزاتى و سياسى هستند
بىاشتباه نبودم و به اين اعتراف مىكنم، ولى تنها كسانى اشتباه نمىكنند كه كارى
نمىكنند، در زد و خوردهاى سياسى ممكن است كارهايى انجام داده باشم كه مناسب شأن
امام و ياران امام نبوده باشد، تقاضايم از خدا و ياران امام اين است كه مورد عفوم
قرار دهند. من در جهت مصلحت امام به هيچ فرد و گروهى رحم نكردهام و خيليها را در
اين راستا رنجاندهام كه هنوز هم از اين جهت ناراحت نيستم.«
4- احمد آقا كه پيوسته مورد
توجه حضرت امام بود، مىكوشيد تا در راه خودسازى و تهذيب نفس نهايت استفاده را از
وجود مبارك پدر بنمايد. از اين رو بنا به وصيت پدر، مىكوشيد تا مراحلى از سير و
سلوك معنوى را طى كند. لذا، گاه در ديدار با برخى از علما مىفرمود:
»هر چند عمر به دست خداست لكن
با توجه به خصوصيات جسمانى و بيماريهايى كه دارم، فكر نمىكنم عمر طولانى داشته
باشم و مىترسم خدا را در حالى ملاقات كنم كه كاملاً خالص نشده باشم. لذا از شما
مىخواهم مرا دعا كنيد كه در اين چند روزه كه از عمرم باقى مانده، خالصانه زندگى
كنم و در موضعگيريها واقعاً خدا را در نظر بگيرم و در ردّ و تأييد افراد جز خدا
چيز ديگرى را منظور نكنم.«
حاج احمدآقا، حضرت امامعليه
السلام را در خواب ديده و از ايشان پرسيده بود كه در عالم آخرت چه خبر است؟ آقا
فرموده بودند: پسرم، همه حقيقت است، حتى اعمال دستها منعكس است؛ انسان اگر دستش را
هم تكان داده باشد ثبت شده و در عالم آخرت، اين تكان دادن دست، روى هر حسابى بوده،
در آن جا وجود دارد، بنابراين سعى كن هميشه خوب باشى و در جهت تقواى الهى گام
بردارى و اين چهل – پنجاه سال زندگى دنيا آنقدر ارزش ندارد كه به زندگى جاودان
آخرت لطمهاى وارد كند بلكه كارى كنيد كه در آن سراى ابدى همواره سربلند باشيد و
فرموده بود: من كه بحمداللّه گذشتم اما محاسبه الهى بسيار سخت است!
حاج احمد آقا، ويژگيهاى
ارزشمند ديگرى نيز داشت و وجود مباركى بود كه پاسدار راستين اصول و ارزشهاى انقلاب
و بازوى تواناى رهبر معظم انقلاب به شمار مىرفت ولى تقدير الهى چنين بود و شايد
مرگ آن عزيز نيز از الطاف خفيه الهى باشد. او به ملكوت اعلى پيوست و در جوار اجداد
گرامى و پدر بزرگوارش آرميد و وصيت او كه دفاع از انقلاب اسلامى و دستاوردهاى بزرگ
آن و پيروى از مقام معظم رهبرى است براى ما به يادگار مانده است. و اميد كه آن بيت
گرامى، همچون مشعلى فروزان، ادامه دهنده آن راه مقدس باشد و امت قهرمانِ ايران با
حضور در صحنه و اطاعت از فرامين حضرت آيةالله العظمى خامنهاى به وصيت آن يار سفر
كرده جامه عمل بپوشانند.
درود خداوند بر او، آن زمان كه
زاد و آن زمان كه چهره در نقاب خاك كشيد و آن هنگام كه برانگيخته خواهد شد.
× × × × ×
گل سرخ
احمد اى نور خدا پور حسين
اىتوبيتالغزل پير خمين
اى فدا در ره خونبار حسين
ياور روح خدا يار حسين
نوگل سرسبد اين چمنى
شمع اين محفل و اين انجمنى
چه شد اين گونه شكستى رفتى
ديده از روى چه بستى رفتى
رفتى و ماند به جا
خاطرهها
بى تو شد خاك عزا بر سر ما
بى تو ايران دل خونين دارد
بى تو رهبر غم سنگين دارد
ساختى، سوختى و افسردى
اى گل سرخ چرا پژمردى؟
سوختى تا بخدا پيوستى
از كجاها به كجا پيوستى
بسكه آماج بلا بود دلت
سرخ چون كرب و بلا بود دلت
تو به جان ياور رهبر بودى
ياور ملت و كشور بودى
تا ابد ياد تو در سينه
ماست
كه وفا شيوه ديرينه ماست
(محمد حسن زورق)
پاورقيها:
1 ) صفر 1405.
2 ) جمعه، 26 اسفند ماه
1373.
3 ) وصيتنامه به تاريخ
1371/6/30
4) 68/4/1
5) 67/7/13
6) 68/11/18
7) 69/10/12
8) 71/12/9
9) 72/3/8