پاسخ به نامه ها

پرسشها و پاسخها

 سؤال:

 1- اگر فردى به مسافرت برود و
بداند كه بيش از ده روز در آن مكان مى‏ماند ولى نيّت نكند نماز و روزه آن فرد چه
حكمى دارد؟

 2- در بحثها و روايات اسلامى
يكى از موارد مهمّ و مؤثر در ازدواج را شرافت خانوادگى همسر مى‏دانند و مى‏گويند
براى يك ازدواج اسلامى، خانواده و همسر بايد ديندار و اهل نجابت باشند حال سؤال من
اين است كه از نظر اسلام، منظور از خانواده چه كسانى هستند و چه فاميلهايى را شامل
مى‏شوند، مثلاً اگر در خانواده دختر، پدر و مادر نمازخوان باشند و دختر هم خوب
باشد ولى برادران او بى‏قيد باشند، در اين رابطه تكليف چيست؟

 3- صله رحم در شرايط امروزى تا
چه حدّى است، آيا حتماً بايد به ديدار خويشان رفت؟ با اين كه آنها آنقدر زيادند كه
امروزه به خاطر شرايط كارى نمى‏توان به همه سر زد پس تكليف چيست؟

 4- در حديث داريم كه صله رحم
عمر را زياد مى‏كند، مگر عمر انسان از روز اوّل نزد خداوند معيّن نيست پس چرا كم و
زياد مى‏شود؟(تبريز: عباس رضايى)

 پاسخ:

 1- اگر بداند ده روز در يكجا
مى‏ماند، نمازش تمام است هر چند قصد نداشته باشد كه بماند مانند زندانى يا سرباز.

 2- منظور اين است كه عموماً
خانواده‏اى با شرافت و نجابت باشند، هرچند در ميان آنها افراد غير صالح هم باشد،
زيرا وجود افراد نادر تأثير كلّى در خانواده ندارد. در ميان خانواده پيامبران و
ائمه‏عليهم السلام نيز افراد منحرف پيدا مى‏شدند. و البتّه اين يك شرط اساسى نيست.
بلكه شرط اساسى ديانت و اخلاق طرفين است و نجابت خانواده و ديانت پدر و مادر و
مُعْظَمِ فاميل يكى از امتيازات است.

 3- صله رحم مستحب است و منظور
از آن نيكى و احسان است در هر مناسبت و موردى كه پيش بيايد؛ مثلاً اگر كسى از
ارحام مريض شد از او عيادت كند و اگر مصيبتى بر او وارد شد، به او تسليت بگويد و
اگر نيازمند است، به او كمك كند و اگر با او ملاقات كرد از وى احترام و دلجويى به
عمل آورد و امثال آن. و هرگز معناى صله رحم اين نيست كه بايد مرتّب ديد و بازديد
داشته باشند گرچه اين نيز يكى از راههاى صله رحم است. و امّا آن چه تكليف است، عدم
قطع رحم است، زيرا قطع رحم يكى از گناهان كبيره است و معناى آن اين است كه انسان
با ارحام خود قطع رابطه يا دشمنى داشته باشد.

 4- تنها عمر انسان نيست كه از
ازل براى خداوند معلوم است بلكه همه سرنوشت او، معلوم و مشخّص است، ولى هرگز به
اين معنا نيست كه انسان از اسباب و وسايل رسيدن به اهداف خود دست بردارد، زيرا
آنچه مقدّر است همين است كه انسان به آن سبب معيّن متوسل مى‏شود و به آن هدف
مى‏رسد و همچنين در مورد ضدّ آن. تأثير صله رحم و يا قطع رحم و دعا و صدقه و امثال
آن فرقى با تأثير عوامل طبيعى ندارد و همچنان كه معقول نيست انسان به دليل قضا و
قدر دارو را مصرف نكند و بگويد اگر خدا بخواهد شفا مى‏دهد و اگر نخواهد دارو هم
اثر ندارد يا مثلاً ماشينى را با سرعت سرسام‏آور براند و بگويد اگر تصادف مقدّر
باشد واقع مى‏شود، – هرچند آهسته برانيد – و اگر نباشد واقع نمى‏شود! همچنين صحيح
نيست انسان مثلاً دعا نكند و بگويد هرچه مقدّر است واقع مى‏شود، صله رحم نيز از
همين قبيل است. سرنوشت انسان با قطع نظر از علل و اسباب ترسيم نشده است، بلكه از
راه علل و اسباب ترسيم شده است و معناى ترسيم سرنوشت اين است كه جهان يك مجموعه
علل و اسباب است مانند يك كارخانه كه هر جزيى جزو ديگر را لامحاله در پى دارد.

 × × ×

 سؤال:

 1- آيا به كالاهايى كه بنيادها
به قيمت دولتى به افراد تحت پوشش مى‏دادند، زكات تعلّق مى‏گيرد؟ اگر جواب مثبت است
به قيمت دولتى يا آزاد؟ و همچنين به حقوقى كه با عنوان مزايا و يا اهداى گروه يا
مقطع كارى به رزمندگان و جانبازان مى‏دهند، و حقوقى كه خود بنياد جانبازان
مى‏پردازد، (با توجه به اين كه بنياد اين حقوق را به عنوان هديه مى‏دهد) تعلّق
مى‏گيرد يا نه؟

  2- اگر به واسطه شنيدن يا خواندن مطالبى كه
تحريك كننده است ناخواسته از انسان منى خارج شود، آيا روزه باطل مى‏شود؟ در هر
صورت تكليف چيست؟

 3- اگر انسان بدون هيچ مصلحت و
ضرورتى در جواب فردى طورى سخن بگويد كه طرف خلاف آن را تصوّر كند دروغ محسوب
مى‏شود؟

 (اصفهان: معتزرى)

 پاسخ:

 1- حتماً منظور شما از زكات،
خمس است. و بنابر اين اگر آن كالاها به عنوان هديه باشند به فتواى حضرت امام‏قدس
سره خمس ندارند و اگر مزد كارى باشند اگر از كالاهاى مصرفى مانند برنج و روغن
هستند، در صورتى كه از مؤونه سال زياد بيايند خمس دارند و اگر از كالاهايى هستند
كه عين آن باقى مى‏ماند، مانند يخچال، اگر مورد نياز باشد خمس ندارد و اگر مورد
نياز نباشد و آن را بفروشد قيمت آن اگر تا سر سال، در مؤونه مصرف شود خمس ندارد و
اگر بماند خمس دارد. و خمس در خود كالا واجب مى‏شود و اگر قيمت آن را بخواهد حساب
كند بايد به قيمت عادلانه بازار محاسبه شود.

 2- اگر قصد آن را نداشته باشد
و عادتش هم چنين نباشد كه با چنين كارى منى خارج شود روزه صحيح است.

 3- اگر سخن او احتمال معناى
راست را هم دارد و همان منظور واقعى اوست دروغ نگفته بلكه توريه كرده است.

 × × ×

 سؤال:

 1- آيا خواندن قرآن در حالى كه
قواعد آن را خوب ياد نگرفته باشيم ثواب دارد؟ مى‏گويند ملايكه غلطهاى قواعد را
اصلاح مى‏كنند.

 2- در شهر ما بعضيها رو به غرب
نماز مى‏خوانند و بعضى مى‏گويند رو به جنوب غربى بايد خواند آيا در يك شهر نه
چندان بزرگ مثل انديمشك، مى‏شود دو جور رو به قبله ايستاد و نماز خواند؟

 3- در مجالس عزادارى دلم شكسته
مى‏شود، امّا نمى‏دانم چرا اشك ندارم، آيا همين مقدار هم ثواب دارد؟

 (انديمشك: ه . ميرعالى)

 پاسخ:

 1- رعايت قواعد تجويد لازم
نيست، سعى كنيد درست خواندن را ياد بگيريد و آن كافى است.

 2- از قبله‏نما استفاده كنيد،
اگر اسم شهرتان در آن نيست نزديكترين شهر را ملاك قرار دهيد.

 3- به حالت گريه درآمدن در
مجالس عزادارى امام حسين‏عليه السلام ثواب دارد.

 × × ×

 × فرديس كرج: برادر د. درويشى

 دروغ فى حدّ ذاته بد و حرام
است ولى اگر براى انسان يا براى كسى ديگر كه حفظ او لازم است ضرر بزرگى داشته
باشد، جايز مى‏شود، بلكه گاهى واجب است و راست گفتن حرام، مثلاً اگر حفظ جان انسان
يا مؤمنى ديگر بر آن متوقف باشد حتماً واجب است و راست گفتن در اين جا جايز نيست،
همچنين اگر راست گفتن موجب كدورت خاطر دو نفر مؤمن شود، جايز نيست بلكه لازم است
بين دو نفر مؤمن كه كدورت دارند، اصلاح كند حتى اگر با گفتن دروغ باشد، اينها همه
در روايات اسلامى بطور قطعى آمده است.

 × خمينى شهر اصفهان: براد ك. م
. د

 مى‏توانيد او را طلاق دهيد و
آن مدارك براى اثبات حقانيّت شما كافى است

 × تهران : برادر ن. و

 1- شما سالميد و آن حالت طبيعى
است، آن آبها پاك است و غسل ندارد.

 2- لازم نيست قطع رابطه كنيد
ولى در كيفيّت برخورد احتياط كنيد كه شيطان شما را فريب ندهد و گناه را به صورت يك
كار مستحب جلوه ندهد.

 × × ×

  تقدير:

 از خوانندگان محترم ذيل كه با
ارسال مقاله، شعر و ديگر آثار علمى و هنرى با مجله پاسدار اسلام همكارى نموده
صميمانه سپاسگزاريم:

 رضا اسماعيلى، عباس احمدى، صبا(على‌هاشمى‏پور)،
محمد رضا صادقى، رسول معتمدى، محسن‌هادى طحان زواره، مرتضى امامى‏پور، محمد رضا
صحرانورد فرد خراسانى، على سلطان محمدى، على قانع، بسيج دانش آموزى دبيرستان آية
الله طالقانى.

 × × ×

  تذكر:

 توجه همه خوانندگان گرامى را
به نكات ذيل جلب مى‏كنيم:

 1- مطالب ارسالى، در جهت اهداف
مجله و قلمرو اعلام شده در بخش “يادآوريها” باشد.

 2- مقاله‏ها و اشعار مربوط به
مناسبتها، حداقل تا پانزدهم ماه قبل، فرستاده شوند.

 3- تنها به نسخه‏هاى اصلى
ترتيب اثر داده مى‏شود.

 × × ×

  توجه:

 مقلدان مقام معظم رهبرى،
مى‏توانند سؤالهاى تلفنى خويش را از طريق دو شماره ذيل با دفتر استفتاء معظم‏له در
ميان بگذارند: قم 743232 – 743333