شجره طيبه و شجره خبيثه
((إلم تر كيف ضرب الله مثلا كلمه طيبه كشجره طيبه إصلها ثابت و فرعها فى السمإ توتى إكلها كل حين باذن ربها))(1)
اى پيامبر نديدى كه چگونه خداوند كلمه پاك را به درختى پاك مثل زده كه اصل آن برقرار و شاخه اش در آسمان است, و به اذن پروردگارش هميشه ميوه هاى نيكو مى دهد.
كلمه در قرآن هم بر كلمات تكوينى و هم بر كلمات تدوينى اطلاق مى شود يعنى گاهى قوانين و احكام الهى, كلمه ناميده مى شوند و گاهى بر شخصيت ها و مردان حق و فضيلت اطلاق مى گردد.
و در برابر كلمه طيبه كه مانند شجره طيبه داراى ريشه هاى تنومند و نيرومند در اعماق زمين است در حالى كه برگ و شاخه هايش بر فراز آسمان ها بالا مى رود, كلمه خبيثه اى نيز وجود دارد كه نه ريشه و برگ دارد و نه قرار و دوامى. و اين دو مثل حق و باطل است.
در روز عاشورا دو صف در برابر يك ديگر قرار گرفتند: صفى از كلمات خبيثه و صفى از كلمات طيبه يعنى تفسير اين آيه كريمه هر سال در روز عاشورا محقق مى گردد. زيرا اساسى كه حكومت امويان بر آن اساس و پايه استوار بود همان شورايى بود كه قبلا آن را تشكيل دادند تا امويان ثمره اش را بچينند و در برابر اسلام ناب محمدى قد علم كنند. اين حركتى كه قوامش و پايه اش بر باطل و ظلم و فساد و تباهى بود, به حق نمودار و الگوى كلمه خبيثه ملعونه در قرآن است.
در مقابل, امام حسين عليه السلام شجره طيبه حق را پايه نهاد و هر چند اين شجره بيش از 72 برگ نداشت ولى آن چنان ريشه هايش در اعماق زمين فرو رفته بود كه تا ابد اين كلمه حق, ريشه هايش در اعماق قلوب مومنان خداجوى جاى دارد و هرگز قدرتى نمى تواند آن را از بين ببرد. و هرچند شجره خبيثه امويان داراى چندين هزار شاخ و برگ در آن روز بود ولى چون ريشه نداشت, به زودى ريشه كن شد و نابود گشت و جز لعنت و نفرين هميشگى, نتيجه اى براى صاحبانش نداشت. اما شجره حقه حسينى هر روز رشد و نمو مى كند و ريشه هايش پيوسته نيرومندتر و مستحكم تر مى گردد و سايه هاى بلند پايه اش بر سر ما و نسل هاى آينده تا روز رستاخيز, باقى و بادوام خواهد ماند و از همين درخت حق است كه انوار ايمان و پارسايى و تقوا بر فراز آسمان ها خواهد رفت و هر كه از اين درخت برگيرد, رستگار و هر كه از آن دورى گزيند بدبخت و سيه روز است.
نهضت بارور امام حسين عليه السلام آن چنان درس عزت و عظمت و انسانيت به دنيا آموخت كه بايد تمام بشريت در برابر عظمتش سر فرود آورند و در عزايش اشك بريزند.
در تاريخ الخلفاى سيوطى(2) آمده است: ((لما قتل الحسين احمرت السمإ و لم يرتفع حجر الا وجد تحته دم عبيط حتى فى بيت المقدس)) هنگامى كه حسين كشته شد, آسمان به رنگ سرخ درآمد و هيچ سنگى از زمين برداشته نمى شد, جز آن كه زير آن خونى تازه مى جوشيد, حتى در بيت المقدس.
اين انسان كامل و والايى كه جمادات را به تإثر درآورد ـ و چنان كه ابن ابى حاتم نقل كرده تا چهار ماه پس از شهادتش, آفاق آسمان ها گلگون بود ـ بايد تا روز قيامت, عقول دانشمندان و قلوب انديشمندان را به لرزه درآورد و بايد امت اسلامى ـ در روز عاشورا ـ همه با هم, يك دست و يك صدا, براى احقاق حق رسول خدا كه توسط گروهى جاهل و تبهكار, بر سرزمين تفتيده كربلا, پايمال شد, فرياد زنند و ناله كنند. و ما اگر بر امام حسين گريه مى كنيم, زيرا در شهادتش, حق رسول خدا ضايع شد و چيزى نمانده بود كه رسالت آسمانيش را از بين ببرند, جز آن كه حسين با نثار خون مقدسش, آن را زنده كرد و دوباره رسول خدا زنده شد و اين است معناى سخن رسول الله ـ صلى الله عليه و آله و سلم ـ كه مى فرمايد: ((حسين منى و انا من حسين)) چه زنده ماندن رسالت پيامبر با نثار خون حسين محقق شد و گرنه شجره خبيثه ملعونه يزيديان, مصمم بود نام پيامبر را از مإذنه ها و مناره هاى مساجد بردارد و قرآن را نابود سازد.
پس روز عاشورا, هر مسجدى براى حسين گريه مى كند و هر برگ قرآنى براى سيدالشهدإ اشك مى ريزد و هر نداى ((الله اكبرى)) بر او ناله مى كند. امروز كعبه و مسجدالحرام, مشعر و مقام بلكه تمام ستارگان و افلاك و كهكشان ها بر حسين گريه مى كنند زيرا به وسيله او, قوانين الهى پابرجاى ماند, پس آيا روا نيست ما در اين روز عزا, گريه كنيم و با زمين و زمان و افلاك هم ناله شويم و اشك بريزيم؟
اى حسين! اگر ما تو را نشناختيم, به خدا دهر و زمان ساكت نمى نشيند تا آن كه نور جمال دل آرايت از پشت ابرهاى تار بر دنيا بتابد و اشعه تابناك روح بلندت, صفحه گيتى را روشن سازد و جن و انس در برابر آن همه نور و فروغ, چاره اى جز تسليم و تعظيم نداشته باشند.
رسول خدا(ص) فرمود: ((ان الحسين بن على فى السمإ إكبر منه فى الارض و انه لمكتوب عن يمين عرش الله : مصباح هدى و سفينه نجاه))(3) حسين بن على در آسمان بزرگتر است تا در زمين, و همانا بر طرف راست عرش خدا نوشته شده است: حسين چراغ هدايت و كشتى نجات است.
بيائيم همه با هم از اين چراغ هدايت براى زندگى دنيا و آخرتمان فروغ بگيريم و در اين دوران تباهى و فساد كه جهان را غرق ساخته است, در كشتى نجات حسين سوار شويم تا به ساحل امن و امان برسيم و رستگار گرديم, آمين رب العالمين.
پاورقي ها:پى نوشت ها: 1 ـ (سوره ابراهيم, آيه24) 2 ـ تاريخ الخلفا, ص128. 3 ـ بحارالانوار, ج94, ص184.