تعليم و تعلم
رسول خدا(ص): ((افضل الصدقه ان يعلم المرء علما ثم يعلمه اخاه)).(1)
بهترين صدقه آموختن دانش و تعليم آن به برادر دينى است.
رسول خدا(ص): ((يجىء الرجل يوم القيامه و له من الحسنات كالسحاب الركام إو الجبال الرواسى فيقول: يا رب إنى لى هذا و لم اعملها؟ فيقول هذا علمك الذى علمته الناس يعمل به من بعدك)).(2)
روز قيامت مردى مىآيد با حسناتى فراوان هم چون ابر متراكم و يا هم چون كوه سر بر افراشته, مى گويد: پروردگارا اين حسنات را من انجام نداده ام! خطاب مى رسد اين, آن دانشى بود كه به ديگران آموختى, پس از تو به آن عمل مى كنند (در نتيجه اين حسنات به تو مى رسد).
رسول خدا(ص): ((من لم يصبر على ذل التعلم ساعه بقى فى ذل الجهل ابدا)).(3)
آن كس كه تحمل يك ساعت صبر كردن براى آموختن دانش را نداشته باشد براى هميشه در ذلت نادانى خواهد ماند.
رسول خدا(ص): ((من كتم علما نافعا عنده الجمه الله يوم القيامه بلجام من نار)).(4)
آن كس كه دانشى را (كه مورد نياز جامعه است) داشته باشد و كتمان كند, روز قيامت لجامى از آتش بر دهانش زده خواهد شد.
امام على (ع):((تعلموا العلم فان تعلمه حسنه, و مدارسته تسبيح, والبحث عنه جهاد و تعليمه لمن لايعلمه صدقه)).(5)
دانش را بياموزيد, آموختن آن حسنه, ادامه دادن آن ذكر خدا, بحث و گفت و گو پيرامون آن جهاد و آموختن آن به آن كس كه نمى داند, صدقه است.
امام على (ع):((تعلم علم من يعلم, و علم علمك من يجهل)).(6)
دانش را از آن كس كه دارد بياموز, و به آن كس كه نمى داند ياد بده.
امام على (ع):((العالم الذى لايمل من تعلم العلم)).(7)
دانشمند كسى است كه از آموختن دانش ملول و خسته نشود.
امام على (ع):((العالم من لايشبع من العلم و لايتشبع به)).(8)
دانشمند كسى است كه از آموختن علم سير نمى شود و وانمود سيرى هم نمى كند.
امام على (ع):((العالم والمتعلم شريكان فى الاجر و لا خير فيما بين ذلك)). (9)
ياد دهنده و ياد گيرنده در ثواب همانند و خيرى كه در بين اين دو باشد نيست (يعنى كسى كه نه عالم باشد نه متعلم مرده اى است بين زندگان)
امام مجتبى (ع):((علم الناس علمك, و تعلم علم غيرك, فتكون قد اتقنت علمك, و علمت ما لم تعلم)).(10)
دانش خود را به مردم بياموز و از دانش ديگران بهره بگير, هم پايه علميت محكم شده و هم آن چه را نمى دانى فرا خواهى گرفت.
امام سجاد (ع): ((لو يعلم الناس ما فى طلب العلم لطلبوه ولو بسفك المهج و خوض اللجج)).(11)
اگر مردم بدانند در طلب علم چه فايده اى است آن را مى طلبند اگرچه با ريختن خون دل و فرو رفتن در گرداب ها باشد.
امام صادق (ع): ((ان لكل شىء زكاه و زكاه العلم ان يعلمه إهله)).(12)
براى هر چيزى زكاتى است كه بايد پرداخت و زكات دانش آموختن آن به اهلش مى باشد.
امام صادق (ع): ((من تعلم العلم و عمل به و علم لله دعى فى ملكوت السموات عظيما فقيل: تعلم لله و عمل لله و علم لله)).(13)
آن كس كه براى خدا دانش فرا گيرد و به آن عمل كند و به ديگران بياموزد, در مقام هاى بلند آسمان ها عظيمش خوانند و گويند: آموخت براى خدا و عمل كرد براى خدا و تعليم داد براى خدا.
پاورقي ها:پى نوشت ها: 1 ) بحارالانوار, ج2, ص25. 2 ) همان, ص18. 3 ) همان, ج77, ص164. 4 ) كنزالعمال, ح29142. 5 ) بحارالانوار, ج1, ص171. 6 ) غرر الحكم, ج1, ص357. 7 ) همان, ص47. 8 ) همان, ص69. 9 ) همان, ص81. 10 ) بحارالانوار, ج78, ص111. 11 ) اصول كافى, ج1, ص43. 12 ) بحارالانوار, ج78, ص247. 13 ) اصول كافى, ج1, ص35.