O سوال:
از آن جايى كه اوضاع اقتصادى و مالى خيلى از افراد جامعه ما به خصوص نسل جوان براى تشكيل خانواده و بعضى از افراد ديگر براى ادامه زندگى در سطح پائينى قرار دارد و اين افراد براى انجام امور خود به كمك مالى نيازمندند و بانك ها و دولت قادر به جواب گويى به تمام آن ها نمى باشد و يا نبودن اعتبار مالى مانع از دادن وام به آن ها مى گردد, بنده به فكر افتادم كه به نحوى پول هاى اندك افراد پيرامون خود را جمع نموده و به صورت وام در اختيار افراد متقاضى قرار دهم همانند موسسه مالى و اعتبارى بنياد كه فرضا هر شخصى كه بخواهد مبلغ يك صد هزار تومان وام دريافت نمايد قبلا مبلغ پنجاه هزار تومان را به مدت سه ماه در اختيار اين موسسه قرار مى دهد و پس از مدت فوق يعنى سه ماه, پنجاه هزار تومان خود را اضافه مبلغ نود هزار تومان دريافت مى نمايد, البته ده هزار تومان در دفترچه پس انداز او باقى مى ماند تا پايان پرداخت آخرين قسط وام. وام پرداخت شده به وى ظرف مدت 2 سال يعنى 24 ماه بازپرداخت مى گردد, در هر ماه مبلغ پنج هزار و دويست و چهل تومان بابت قسط دريافت مى گردد كه اين مبلغ اگر در عدد 24 ضرب شود مبلغ يكصد و بيست و شش هزار و هفتصد و شصت تومان مى شود يعنى بيست و شش هزار و هفتصد و شصت تومان به علاوه صد هزار تومان يعنى 13% در هر سال و مبلغ حدود هزار و سيصد تومان در هر ماه به اضافه اصل پول دريافت مى گردد.
حال سوال بنده اين است كه : با توجه به پايين آمدن ارزش پول در هر سال و نيز كارى كه بنده براى دريافت و پرداخت و امور مربوط به حسابدارى و غيره مى شود و نيز مسووليتى كه به عهده بنده است تا در صورت عدم پرداخت بعضى از اقساط انجام مى شود و اعمال مربوط به وصول و غيره كه بايد انجام دهم آيا آن مبلغ 13% در سال و حدود 1/08% در هر ماه و يا مبلغ حدود هزار و سيصد تومان به ازاى هر يك صد هزار تومان حلال مى باشد و اين به عنوان حق مسووليت و حق العمل تلقى مى شود و حلال مى باشد يا خير؟
اميدوارم كه توانسته باشم سوال خود را به طور صريح و روشن بيان نموده باشم و نيز اميدوارم شما مرا راهنمايى كنيد كه اين كار را انجام دهم يا خير؟ خواهشمندم جواب اين سوال بنده را هرچه زودتر اعلام نماييد. قبلا از همكارى و مساعدت شما كمال تشكر و امتنان را مى نمايم.(مإمونيه: م ـ ح, افقى)
پاسخ:
پولى را كه به عنوان حق العمل مى گيريد ربا و حرام است. و مبلغى هم كه از ابتدا بايد افراد بپردازند اگر با شرط قرض دادن بعد باشد اين شرط هم ربا و حرام است.
O سوال:
1ـ چرا روزه كودكان را كه تا ظهر مى گيرند كله گنجشكى مى نامند؟ آيا در مسائل اسلام نام خاصى براى اين مورد ذكر گرديده است؟
2ـ اگر شخصى در مسافرت روزه بگيرد و يا نمازش را تمام بخواند, حال مى خواهد جبران كند چه كار بايد انجام دهد؟(بوشهر: ك, بيگدلى)
پاسخ:
1ـ اصطلاح مردمى است.
2ـ اگر عمدا چنين كرده است نماز و روزه را بايد قضا كند و كفاره ندارد فقط توبه كافى است.
O سوال:
1ـ آيا خوابيدن در اطاقى كه قرآن قرار دارد و به ديوار آن آيات قرآنى نصب است گناه دارد؟
2ـ روش توبه كردن چگونه است كه مى گويند بايد مراحلى را طى كند؟ و اگر كسى توبه كرد بايد چگونه از پذيرش توبه آگاهى يابد؟
3ـ درس اصلى حوزه علميه چيست و هر كس كه علاقه دارد به حوزه بيايد چه درس هايى را بايد بخواند؟(تهران: قصر فيروزه, عليرضا, س)
پاسخ:
1ـ اشكال ندارد.
2ـ ما وظيفه داريم توبه كنيم و اميد به پذيرفته شدن آن داشته باشيم اما اين كه حتما قبول شده است يا نه, راهى براى اطلاع از آن نيست و حتى اعمالى را كه انجام مى دهيم فقط اميد به رحمت خداوند داريم وگرنه اطمينانى به پذيرش آن ها نداريم و توبه در واقع اظهار پشيمانى و تصميم بر ترك گناه و درخواست عفو و جبران گذشته است. البته براى اطمينان بيش تر به قبولى هرچه در اين جهات تلاش بيش تر شود بهتر است.
3ـ درس اصلى حوزه, فقه و اصول و تفسير و عقايد است و براى مقدمه ادبيات عرب و منطق خوانده مى شود و چون غالبا كلاس آزاد است حد معينى ندارد و بستگى به تلاش انسان دارد. اخيرا مدرسه هايى ساخته شده كه كلاس هاى منظم و ترم هاى معين دارد بايد براى اطلاع از نظم و شرايط آن ها به خود آن ها مراجعه كنيد.
خمينى شهر اصفهان: برادر على, 674
پس از استبرإ هر رطوبت مشكوكى خارج شود پاك است و شما نبايد وارسى كنيد. و در فرض هر دو سوال آب پاك است و غسل ندارد, وضو را نيز باطل نمى كند.
مشهد مقدس: برادر كامياب
آب پاك بوده و اعمال صحيح است.
اصفهان: برادر دكتر طباطبايى
با سلام نامه جنابعالى دريافت شد, تذكرات سودمندى بود, اما در هر حال دلائلى در پاسخ مى توان آورد كه با توجه به اوضاع و احوال منطقه شايد با تإملى روشن گردد.
O سوال:
1ـ اين جانب يكى از آرزوهايم اين بود كه در حوزه مشخصى قبول شوم و به درس ادامه دهم لذا تصميم گرفتم كه اگر پذيرفته شدم, نماز شبم را ترك نكرده و هيچ شب بدون وضو نخوابم, اما متإسفانه بعد از پذيرفته شدن نتوانستم بر اين تصميم خود باقى بمانم. آيا در خصوص اين مسإله تكليف شرعى دارم يا خير؟
2ـ چند سال قبل سيگار مى كشيدم, بدون اين كه قصد نذر داشته باشم تصميم گرفتم سيگار را ترك كنم, با خود گفتم كه اگر سيگار بكشم به هر عدد بايد يك روز روزه بگيرم بعد از چند برج چون رفقاى سيگارى داشتم بنده هم با كمال بى ميلى نقض تصميم كرده سيگار كشيدن را شروع كردم ولى هر بار كه سيگار مى كشيدم خود را سرزنش مى كردم, تا بالاخره بر ترك آن انجاميد, آيا گرفتن اين روزه ها بر من واجب است؟
3ـ به فتواى بعضى از فقها نماز جمعه مكفى از نماز ظهر نمى باشد, كسانى كه مقلد اين دسته از فقها هستند و يا توفيق شركت در نماز جمعه را پيدا نمى كنند, حكم جهر و اخفات نماز ظهر جمعه اش چيست؟ ضمنا كسانى كه در ركعت دوم و يا سوم نماز مغرب و عشا به امام جماعت اقتدا مى كند باز هم جهر خواندن واجب است يا خير؟
4ـ به چه كسى جاهل قاصر و به چه كسى جاهل مقصر گفته مى شود, آيا حكم الهى در مورد هر دو يكسان است؟
5ـ آيا انسان مى تواند از چند مجتهد تقليد كند و يا به دستور چند مجتهد عمل نمايد؟
(دامغان, مصباح)
پاسخ:
1ـ تكليفى در اين زمينه ندارد.
2ـ واجب نيست.
3ـ جهر در نماز روز جمعه مستحب است و در مورد دوم جهر جايز نيست. مگر در ركعتى كه پس از پايان يافتن نماز امام مى خواند.
4ـ جاهل قاصر كسى است كه در جهل خود معذور باشد مثلا اعتماد به گفته كسى كرده است كه مورد وثوق او بوده ولى بعدا اشتباه او معلوم شده است و جاهل مقصر غير معذور است. و حكم آن ها در مواردى فرق مى كند.
O سوال:
آيا طلاى سفيد با پلاتين تفاوت دارد يا خير؟ در مورد استفاده مردان از طلاى سفيد و يا پلاتين چه حكمى صادر گرديده است؟
2ـ در وضو شستن دست ها بار اول واجب, بار دوم مستحب, بار سوم حرام است, آيا در اين جا منظور از دست ها از آرنج تا نوك انگشتان است يا از مچ به پايين؟
3ـ اگر دستمال نجس در جيب نمازگزار باشد نمازش باطل است يا خير؟
4ـ اگر در سجده علاوه بر انگشت شست, يا انگشتان ديگر هم روى زمين باشد آيا نماز باطل است يا خير؟
5ـ بوسيدن تكايا, مساجد يا ضريح امام زاده ها و غيره آيا در اسلام سفارش شده يا خير؟
6ـ اگر زن بدون جوراب در حال نماز خواندن باشد و در همان حين نامحرمى وارد شود و احيانا پاى او را ببيند آيا نمازش باطل مى شود؟
7ـ پولى كه در بانك به سپرده دراز مدت يا كوتاه مدت مى گذارند آيا سر سال خمس دارد؟
8ـ اگر انسان فرضا دويست تومان به كسى قرض بدهد و بعد از چند سال پس بگيرد آيا چون از پولش يك سال گذشته بايد خمس آن را بپردازد؟
9ـ اگر انسان خانه مسكونى خود را در مدت چند سال درست كند آيا فرضا مصالحى كه در اول سال استفاده كرده به قيمت آن در آخر سال خمس تعلق مى گيرد؟
10ـ اگر معلمى اواخر سال از دانش آموزان امتحان بگيرد اما برگه هاى امتحان تصحيح شده نزد وى باقى بماند آيا بايد آن ها را به مدرسه برگرداند در حالى كه هيچ استفاده اى از آن ها در مدرسه به عمل نمىآيد يا بايد قيمت آن كاغذها را به مدرسه بپردازد (در حالى كه برگه هاى امتحانى از مال مدرسه و بيت المال مى باشد) چه حكمى در اين گونه مسايل صادر شده است؟
11ـ آيا زن بعد از غسل جنابت, بايد وضو بگيرد يا خير؟
12ـ آيا عرقى كه به خاطر جنابت (حلال) از بدن خارج مى شود نجس است يا خير؟
13ـ در غسل ترتيبى اگر بعد از شستن سمت راست بدن, بفهمد مثلا يك قسمت از دست راست را نشسته, آيا شستن همان قدر از دست راست كافى است يا بايد بقيه را دوباره بشويد؟
14 ـ نماز خواندن روى فرشى كه از راه غش در معامله خريده شده چه حكمى دارد؟
15ـ اگر انسان بخواهد راجع به يكى از شخصيت هاى مهم جامعه اطلاعاتى به دست آورد براى آشنايى و شناخت بيش تر, كسى كه جواب سوالات را مى دهد آيا غيبت محسوب مى شود؟ اگر غيبت است پس چگونه مى توان اطلاعات به دست آورد؟(بابل, ش, حمزه يى)
پاسخ:
1 ـ استفاده مرد از پلاتين و طلاى سفيد اشكال ندارد.
2 ـ شستن سوم كه حرام است مربوط به همه دست تا آرنج است.
3 ـ باطل نيست.
4 ـ باطل نيست.
5 ـ سفارش نشده است ولى اشكالى ندارد.
6 ـ باطل نمى شود.
7 ـ اگر حلال باشد خمس دارد.
8 ـ خمس دارد.
9 ـ اگر راهى براى تهيه منزل به جز اين راه ندارد خمس ندارد.
10 ـ طبق مقررات بايد عمل كند.
11 ـ غسل جنابت وضو نمى خواهد.
12 ـ پاك است.
13 ـ شستن همان موضع كافى است.
14 ـ غش موجب بطلان معامله نيست و نماز صحيح است و كسى كه طرف معامله است حق فسخ دارد.
15 ـ اگر نياز به آن باشد مثل موارد انتخابات اشكال ندارد.
پاورقي ها: