هنگام شنيدن قرآن
((و اذا قرى القرآن فاستمعوا له وانصتوا لعلكم ترحمون))(سوره اعراف(7), آيه204)
و چون قرآن خوانده شود, پس به آن گوش فرادهيد و سكوت كنيد, تا مورد رحمت خداوند قرار گيريد.
انصات: سكوت كردن همراه گوش دادن.
اين آيه چنان چه از ظاهرش استفاده مى شود, كلى است يعنى هرگاه قرآن تلاوت شود, بايد انسان سكوت كند و به آن گوش بدهد تا حقايق و نصايحش را درك نمايد و از آن بهره گيرد. البته برخى از راويان اهل سنت و برخى مفسران شيعى نيز, سكوت را مخصوص نماز مى دانند و روايت هايى در شإن نزول آيه نقل مى كنند كه ضرورت سكوت كردن و گوش دادن به قرآن در هنگام برپايى نماز را مى رساند, ولى از ظاهر آيه چنين ويژگى برنمىآيد, گو اين كه در مجمع البيان از امام صادق عليه السلام روايتى نقل كرده است كه كلى بودن اين امر ارشادى را مى رساند. آن حضرت چنين مى فرمايد: ((يجب الانصات للقرآن فى الصلاه و غيرها)) بايد براى شنيدن قرآن سكوت كرد چه در حال نماز باشد و چه در غير آن. البته فقها اين لفظ ((وجب)) را حمل بر استحباب نموده اند هرچند بر آن تإكيد شده است.
به هر حال آن چه مسلم است بايد مسلمانان در هنگام شنيدن آيات قرآن, هم به احترام كلام خدا و هم براى شنيدن و استفاده كردن و احكام الهى را در زندگى خود پياده كردن و از نصايح قرآن بهره بردن, سكوت كنند و پيام خدا را با گوش جان بشنوند كه هيچ سخنى شيرين تر و دلرباتر و زيباتر و مفيدتر و مقدس تر و ارزشمندتر و شيواتر و موثر از سخن خدا نيست.
جدا ما هرچه شكر كنيم براى همين يك نعمت, توان آن را نداريم كه خداوند بر ما منت نهاده و ما را مورد لطف و مرحمت خويش قرار داده و با ما سخن گفته است; سخنى كه اگر در آن دقت كنيم زندگى دنيا و آخرتمان با سعادت و خوشبختى توإم خواهد شد و اگر ـ خداى نخواسته ـ از آن روى برگردانيم و به آن اعراض كنيم و از آن پند نگيريم, در دنيا جز ذلت و خوارى و در آخرت جز عذاب دردناك چيزى عايدمان نخواهد شد.
اين كه در قرآن تإكيد شده است كه مردم را يادآور كن و تذكر بده براى اين است كه فراموشى و غفلت در سرشت انسان وجود دارد, هرچند شياطين انس و جن و نفس اماره همواره او را به غفلت يا تغافل و خود را به غفلت و جهل زدن وامى دارند؟!
پس بايد هميشه به قرآن گوش فرا داد و همواره قرآن را خواند و شنيد و تلاوت كرد و حتى مطالعه نمود تا شياطين نتوانند انسان را به غفلت اندازند و در منجلاب شهوات و هواهاى نفسانى غرق سازند كه در نتيجه مورد استدراج قرار گيرد و زيغ و رين بر قلبش نقش بندد تا آن جا كه قلبش را مهر زنند ((ختم الله على قلوبهم)).
ما اگر همواره پيام هاى قرآن را گوش مى داديم, هرگز تن به ذلت و خوارى به خاطر زندگى بهتر در اين دنياى فانى نمى داديم و هرگز از عزتى كه خداوند براى ما خواسته است و آن را در خودش و رسولش و مومنين منحصر كرده است ((العزه لله و لرسوله وللمومنين)) دست برنمى داشتيم و آن قدر زرق و برق ماديات ما را به خود مشغول نمى كرد و توصيف و تعريف بيگانگان ما را فريب نمى داد.
اگر ما به نصايح خداوند با دقت گوش مى داديم, هرگز آزادى و استقلال خود را با معيارهاى مادى نمى سنجيديم و براى برقرارى روابط با دشمنان ديرينه مان, ذوق زده نمى شديم و شتابان به سوى تمدن جاهلى گام بر نمى داشتيم.
ما اگر پيام هاى قرآن را با گوش جان مى شنيديم به جاى دست دراز كردن پيش بيگانگان و استعمارگران ـ كه ما را فقط براى نوكرى مى خواهند ـ با چنگ و دندان از انقلاب خونينمان دفاع مى كرديم و براى پشتيبانى كردن از بند بند اصولش كه ارزان به دست نيامده, تا مرز از خود گذشتن و به يار پيوستن, به پيش مى تاختيم ((لعل الله يحدث بعد ذلك إمرا)).
جوانان غيور ايران اسلامى! اكنون كه ماه مبارك رمضان و ماه بهار قرآن و ماه خودسازى فرا رسيده است, فرصت را غنيمت بشمريد و با ديد فهميدن و درك كردن و استفاده نمودن و در زندگى خود پياده كردن, به قرآن بنگريد و آن را با دقت بيش تر بخوانيد و مطالعه كنيد و تفسيرش را از زبان مفسران واقعى اش بشنويد و متذكر شويد كه ((ان الذكرى تنفع المومنين)).
پاورقي ها: