در نمايشگاه دستاوردهاى بيست ساله انقلاب اسلامى نمايشگاه بين المللى تهران
بهمن ماه امسال, فرصت خوبى بود تا پس از گذشت بيست سال از انقلاب شقايق ها, بر فراز قله هاى سعادت, راه رفته را دوباره مرور كنيم و دستاوردهاى اين دشت هميشه سبز را به نظاره بنشينيم.
نمايشگاه دستاوردهاى بيست ساله انقلاب اسلامى در محل دائمى نمايشگاه هاى بين المللى تهران, اين فرصت را فراهم آورد تا ارگان هايى كه از بطن انقلاب برخاسته اند شاخسار پر برگ و بار خود را نظاره كنند.
بنياد شهيد انقلاب اسلامى كه نامش تداعى گر كلمه طيبه شهادت ـ رمز پيروزى انقلاب ـ مى باشد نيز با شكوه هرچه تمام در اين كاروان نور و نوا شركت جسته و با به نمايش گذاشتن دستاوردهاى خود, نامش را در اين قافله جاودانه كرده است. براى آشنايى شما خوانندگان عزيز با چگونگى حضور بنياد شهيد در اين نمايشگاه گزارشى از محل برگزارى نمايشگاه تهيه كرده ايم كه از نظر شما خواهد گذشت.
بنياد شهيد انقلاب اسلامى با اختصاص هفت غرفه از سالن 38 يكى از فعال ترين نهادهاى شركت كننده در نمايشگاه بود.
O غرفه فعاليت هاى آموزشى :
در اين غرفه سعى شده بود تا تلاش خادمان شهدا در خصوص پرداختن به آموزش فرزندان و همسران شهداى گرانقدر از سطح دبستان تا دانشگاه در معرض ديد علاقه مندان قرار گيرد. عمده فعاليت هاى بخش آموزش, در سه قسمت ارائه شده بود. يكى بخش دانشگاه شاهد, ديگرى بخش معاونت فرهنگى بنياد و بخش سوم معاونت ادارى و مالى بنياد مى باشد.
در بخش دانشگاه شاهد بازديدكنندگان با كيفيت آموزش, امكانات دانشگاهى, برنامه هاى علمى, تفريحى, هنرى, رفاهى و… دانشگاه شاهد آشنا شدند.
در بخش معاونت فرهنگى نيز بازديد كنندگان با فعاليت هاى اداره كل مددكارى و مشاوره, اداره آموزش عمومى, اداره كل آموزش عالى و معاونت ادارى و مالى بنياد شهيد آشنا گرديدند.
زمينه فعاليت اداره كل مددكارى و مشاوره بنياد ايجاد بسترى مناسب براى رشد و تعالى خانواده هاى معظم شاهد, برگزارى جلسات آموزشى در خصوص مسائل و مشكلات اجتماعى و روانى, توليد و ارايه آثار مكتوب و سمعى و بصرى مشتمل بر توصيه ها و نكات بهداشت روانى ـ تربيتى, برگزارى دوره تربيت مدرس آموزش خانواده شاهد توسط اساتيد دانشگاه و… است.
اداره آموزش عمومى نيز با همكارى وزارت خانه هاى آموزش در دو بخش عمومى و عالى فعاليت هاى خود را به شرح ذيل ارائه مى دهد:
الف: طرح نيمه متمركز ((مدارس شاهد)) در كليه شهرها و مناطق كشور.
ب: طرح پراكنده مشتمل بر رسيدگى به امور تحصيلى دانشآموزان شاهد, استعدادهاى درخشان شاهد و…
ج: طرح آموزش همسران و فرزندان بزرگسال شاهد و مراكز پيش دبستانى شاهد.
د: مركز دانش پژوهان شاهد كه در رابطه با شناسايى, جذب, پرورش, حمايت وهدايـت دانشآموزان برتر شاهد و اعتلاى علمى و فرهنگى آنان فعاليت مى كنند.
نمونه هايى از موفقيت هاى فرزندان شاهد در بخش آموزش عمومى كه در معرض ديد بازديد كنندگان قرار گرفته بود عبارت بودند از:
1ـ فرزند شهيد مكنونى نژاد طراح و سازنده سيستم ميكروكنترولر كامپيوترىM.F.C كه قادر به مبادله حجم زيادى از اطلاعات به طور همزمان مى باشد. اين طرح در جشنواره خوارزمى در سال 1375 به عنوان طرح برگزيده استانى معرفى شد.
2ـ فرزند شهيد عباس ميرزايى در سن 12 سالگى برنده مسابقه نقاشى و گرافيك كودكان در جهان شد و موفق به اخذ جايزه يونسكو گرديد.
3ـ تعداد 700 نفر از فرزندان و همسران شاهد حافظ كل يا بخشى از قرآن كريم مى باشند.
4ـ آقايان رحيم مرتضوى و كامران خاكسار از فرزندان شاهد استان مازندران در سن 17 سالگى هر يك موفق به ساخت هليكوپتر قابل پرواز با كنترل از راه دور شدند.
5ـ فرزند شهيد نيلچيان از استان اصفهان, در سن 18 سالگى موفق به ساخت آبگرمكن خورشيدى شده است.
6ـ فرزند شهيد محمدى 19 ساله از استان زنجان موفق به ساخت راديواسكوپى شده است.
7ـ تحقيقات نشان داده است درصد قبولى مدارس شاهد نسبت به ساير مدارس ويژه كشور 3/5% بالاتر است.
اداره كل آموزش عالى نيز با هدف حمايت و تقويت بنيه علمى دانشجويان شاهد در دانشگاهها و موسسات آموزش عالى, ارايه خدمات مشاوره اى به داوطلبان معزز شاهد در آزمون سراسرى دانشگاه ها و مساعدت مالى به دانشجويان شاهد تشكيل شده است.
در اين بخش از غرفه دستاوردها و موفقيت هاى دانشجويان شاهد در دانشگاههاى كشور به نمايش گذاشته شده بود كه اختراع فرزند شهيد دكتر احمد عسگرى ـ مخترع وسيله تزريق در دندانپزشكى ـ از نكات ديدنى آن به شمار مى رفت.
آخرين بخش غرفه فعاليت هاى آموزشى به كارهاى انجام شده در معاونت ادارى و مالى بنياد اختصاص داشت. اين معاونت, آموزش هاى مختلف از مبتدى تا پيشرفته را براى كاركنان بنياد به عهده دارد.
O غرفه فعاليت هاى پرورشى :
برگزارى مسابقات و برنامه هاى مختلف فرهنگى, هنرى و ورزشى; پركردن اوقات فراغت فرزندان شاهد; ايجاد اماكن سياحتى, تفريحى, اردويى و فرهنگى و توسعه اين واحدها از جمله دستاوردهاى بنياد است كه گوشه اى از آنها در اين غرفه به نمايش گذاشته شده بود.
عمده اين فعاليت ها و اقدام ها زير نظر معاونت فرهنگى بنياد قرار دارد كه اهم آنها عبارتند از:
ـ تإسيس دارالقرآن و كانون هاى فرهنگى و كتابخانه در سطح كشور.
ـ رسيدگى به امور ورزشى و تربيت بدنى فرزندان شاهد و آماده سازى آنان براى حضور در ميادين ورزشى و ايجاد كلاس هاى آموزشى.
ـ برگزارى نمايشگاه ها و جشنواره هاى فرهنگى و ورزشى در سطح كشور به منظور فراهم آوردن زمينه هاى رقابت فرزندان شاهد در عرصه هاى مختلف داخلى و خارجى.
ـ انجام سفرهاى زيارتى و سياحتى, برگزارى اردوهاى درون استانى و برون استانى و سراسرى و برپايى گردهمايى هاى مختلف.
ـ ايجاد برنامه هاى مختلف ادبى نظير: آموزش قصه نويسى و شعر, برگزارى 9 همايش ادبى در استان هاى مختلف, چاپ آثار ادبى, آموزش روزنامه نگارى, برنامه هاى مطالعاتى و تحقيقاتى, طرح اشتراك كتاب, برگزارى يك دوره مسابقه كتابخوانى و همچنين انتشار آثار ادبى خانواده هاى معظم شهدا (تاكنون شش مجموعه شعر و يك كتاب خاطرات كودكان شاهد و دو فصلنامه ادبى منتشر شده است).
ـ برگزارى جشنواره ها و نمايشگاه هاى مختلف در چهار رشته تئاتر, سرود, طراحى, نقاشى و خوشنويسى به منظور شناسايى و معرفى چهره هاى برتر فرزندان شاهد.
ـ برپايى اردوهاى متعدد براى فرزندان شاهد با هدف ايجاد نشاط و طراوت و افزايش روحيه تعاون و همكارى و هم چنين ترغيب و تقويت ابعاد علمى اين عزيزان.
ـ ايجاد كانون هاى شاهد به منظور فراهم كردن امكانات مناسب فرهنگى, هنرى, علمى و فنى و ورزشى براى فرزندان و همسران شاهد.
بخش ديگر اين غرفه به سازمان مجتمع هاى فرهنگى سياحتى كوثر اختصاص داده شده بود كه در آن عملكرد اين سازمان در زمينه تجهيز و نيز تإسيس اردوگاه هاى آموزشى و تفريحى در كرج و نوشهر به نمايش گذاشته شده بود.
O غرفه فعاليت هاى انتشاراتى :
بنياد شهيد انقلاب اسلامى در راستاى فعاليت هاى انتشاراتى خود, كليه فعاليت ها و عملكردهاى خود را از طريق انتشار كتاب, مجله, خبرنامه داخلى, كاتولوگ و غيره و با در نظر گرفتن اهداف عاليه بنياد به مخاطبين ارائه كرده است.
بنياد شهيد تا به حال ده ها جلد كتاب در زمينه علمى, تحقيقاتى, فرهنگى, ادبى و نيز در ارتباط با زندگينامه, خاطرات و وصاياى شهدا منتشر كرده است. هم چنين جمع آورى و تدوين وصايا, آثار ادبى و هنرى به جا مانده از شهدا و انتشار آثار مختلف در زمينه فرهنگ ايثار و شهادت از ديگر فعاليت هاى انتشاراتى بنياد مى باشند.
اين غرفه در سه بخش به نمايش دستاوردهاى انتشاراتى بنياد, در سال هاى پس از انقلاب تاكنون پرداخته بود:
1ـ معاونت پژوهش و تبليغات, كه سياست گذارى, برنامه ريزى و ساماندهى توليد و انتشار نشريات و كتب بنياد و هم چنين برنامه ريزى و ساماندهى مركز نشر شاهد و كتابفروشى هاى تابعه و انجام امور انتشارى را به عهده دارد.
يكى از ادارات كل اين معاونت در بخش انتشارات اداره كل مجلات و نشر شاهد است كه وظيفه چاپ و انتشار كتب و مجلات را به عهده دارد.
در اين زمينه مى توان به چاپ و انتشار مجلات شاهد, ماهنامه ياد ياران و ده ها عنوان كتاب با مضامين شهيد و شهادت, زندگينامه شهدا, كتب آموزشى, سروده هاى شاعران شهيد, اشعار شعراى معاصر و… اشاره كرد.
2ـ دانشگاه شاهد با فعاليت هاى انتشاراتى زير:
الف ـ انتشار 35 جلد كتاب با موضوعات متنوع علمى, روان شناسى, پزشكى, فيزيك, حقوقى و…
ب ـ چاپ و انتشار مجله دانشور (مجله علمى پژوهشى دانشگاه شاهد).
3ـ اداره كل دفتر رياست و روابط عمومى بنياد شهيد كه در راستاى وظيفه اطلاع رسانى خود, نشريه داخلى افضل را ـ كه حاوى اخبار مهم بنياد در اقصى نقاط كشور است ـ به طور ماهانه منتشر مى كند.
كتاب هاى منتشره از سوى اين حوزه شامل آشنايى با بنياد شهيد, جمع آورى و تدوين گزيده هايى از سخنان حضرت امام خمينى(س), رهبر معظم انقلاب و ديگر مسوولين كشور در خصوص شهيد, شهادت و خانواده شهيد و تعدادى نيز درباره شعر شهادت مى باشد.
اين اداره كل هم چنين از طريق انتشار بروشورها و جزوات مختلف به بيان اهداف بنياد و معرفى قسمت هاى مختلف اين نهاد مى پردازد.
از نكات قابل توجه در اين غرفه, برگزارى مسابقات حضورى پيرامون عملكرد بنياد در بين بازديد كنندگان بود كه نقش موثرى در معرفى بنياد به شركت كنندگان داشت.
O غرفه فعاليت هاى تبليغاتى :
در اين غرفه عملكرد بنياد در زمينه تبليغات در سه بخش زير به نمايش گذاشته شده بود:
1ـ معاونت پژوهش و تبليغات با مسووليت هاى:
الف ـ برنامه ريزى, هدايت و سازماندهى فعاليت هاى تبليغى بنياد شهيد و برگزارى يادواره ها و يادمان هاى شهيدان و تشكيل نمايشگاه هاى مختلف.
ب ـ آراستن فضاى جامعه با ياد و نام و تصاوير شهدا و هم چنين نام گذارى معابر و اماكن عمومى به نام شهدا.
ج ـ مشاركت در برگزارى مراسم ملى, يادواره ها و كنگره ها به منظور تجليل و گراميداشت ياد شهيدان.
د ـ تإسيس موزه شهدا با هدف ترويج فرهنگ شهادت و حفظ ياد و نام شهيدان.
هـ ـ نگهدارى شايسته و حفظ قداست و منزلت گلزار شهدا و محور قرار دادن اين اماكن مقدس به عنوان مراكز فرهنگى.
و ـ تإسيس حسينيه هاى شهيد با همكارى اهل بيت شهيدان از جمله تإسيس خانه شهيد رجايى و شهيد دستواره در تهران و شهيد باكرى در استان آذربايجان غربى و…
ز ـ راه اندازى مراكز فرهنگى گلزار شهدا در استان تهران, خوزستان, مازندران,ايلام, اصفهان, كردستان, كرمانشاه و لرستان.
2ـ گروه سيماى شاهد.
اين گروه با توليد چندين مجموعه تلويزيونى و بيش از 60 فيلم كوتاه و نيمه بلند داستانى و توليد و پخش برنامه هفتگى, سهم به سزايى در ترويج فرهنگ مقدس شهادت در جامعه داشته است.
از جمله توليدات موفق اين گروه سريال هاى گل پامچال, سيمرغ و توفان شن مى باشد.
3ـ اداره كل دفتر رياست و روابط عمومى بنياد شهيد با عملكردهاى زير:
الف ـ صدور اطلاعيه ها و بيانيه ها به مناسبت هاى مختلف.
ب ـ پلاكارد نويسى و نصب آن در مكان هاى مناسب.
ج ـ تهيه و ارسال اخبار بنياد براى رسانه ها و حضور نسبتا فعال در مطبوعات و رسانه ها.
د ـ برگزارى نمايشگاه هاى عملكردى در ايام سالگرد تإسيس بنياد و نمايشگاه كتاب و عكس در ساختمان مركزى بنياد شهيد.
O غرفه فعاليت هاى پژوهشى
بنياد شهيد انقلاب اسلامى در خصوص فعاليت هاى پژوهشى به مديريت بر تحقيقات علمى در محدوده اهداف عاليه نهاد و ترغيب و تشويق محققان, هنرمندان و اهل قلم براى خلق آثار مرتبط با شهيد و شهادت و نيز انجام امور پژوهشى و تحقيقاتى در دانشگاه شاهد در رشته هاى مختلف پرداخته است اين فعاليت در غرفه پژوهشى در بخش هاى زير به نمايش گذاشته شده بود:
1ـ معاونت پژوهش و تبليغات (دفتر تحقيق و پژوهش) با آثار زير:
ـ طرح تهيه و تدوين كتاب شناسى شهيد و شهادت.
ـ طرح نمايه سازى وصاياى شهدا.
ـ طرح احيإ, روش تدوين زندگينامه و عرضه آثار شهدا در شهرستان ها.
ـ طرح شاعران شهيد اسلام و ادبيات عرب و فارس.
ـ طرح سرگذشت پژوهى فرماندهان دفاع مقدس.
ـ طرح تدوين رمان زندگى شهداى لويزان.
ـ تشكيل بانك اطلاعاتى و ارائه خدمات اطلاع رسانى در خصوص كتب و نشريات و اسناد مربوط به شهيد و شهادت.
ـ مستندسازى و حفظ و نگهدارى آثار شهدا و آثار مرتبط به شهيد و شهادت كه تاكنون حدود يكصدهزار مورد از آثار شهدا جمعآورى گرديده و طرح جمع آورى آثار شهداى شاخص در سراسر كشور كه در حال اجرا مى باشد.
2ـ دانشگاه شاهد با آثار زير:
ـ در دست مطالعه و اجرا داشتن 45طرح تحقيقاتى كه از اين تعداد 12 طرح خاتمه يافته است.
ـ تإسيس كتابخانه مركزى و راه اندازى كتابخانه در هر يك از دانشكده هاى دانشگاه شاهد.
ـ فراهم نمودن امكانات شركت 500 نفر از اعضاى هيإت علمى دانشگاه شاهد در سمينارها و گردهمايى هاى علمى و كارگاه هاى آموزشى و پژوهشى.
ـ ارائه مقالات متعدد علمى در مجامع داخل و خارج كشور, توسط اعضاى هيإت علمى دانشگاه شاهد.
ـ احداث مزارع و باغات نمونه چاى و برنج و گل و گياه جهت پژوهش هاى كشاورزى توسط دانشگاه شاهد.
ـ بررسى و تصويب 20 فقره و اجراى 6 فقره طرح هاى تحقيقاتى بنيادى, علمى و كاربردى توسط دانشگاه شاهد.
ـ برگزارى 14 همايش علمى در سطح كشور توسط اين دانشگاه.
O غرفه فعاليت هاى اجتماعى
بنياد شهيد انقلاب اسلامى هم چنين در راستاى فعاليت هاى اجتماعى به ارائه خدمات مادى و معيشتى با صبغه فرهنگى, به خانواده معظم شاهد در قالب هاى حقوق و مستمرى, امور درمانى, امور مسكن, اشتغال و خوداتكايى, وام اشتغال, تإسيس صندوق تعاون و قرض الحسنه و ساير اقدامات حمايتى نظير ارائه خدمات مشاوره اى در امر تحصيل, ازدواج, اشتغال و هم چنين تإمين بهداشت جسمى و روانى خانواده هاى محترم شاهد مى پردازد, كه نمونه هايى از اين عملكردها در غرفه فعاليت هاى اجتماعى به نمايش گذاشته شده بود.
1ـ معاونت تعاون و امور مجلس با عملكردهاى زير:
ـ مشاركت در تإمين منازل مسكونى همسر و فرزندان شاهد از طريق پرداخت كمك هزينه , تكميل, خريد و احداث خانه براى آن ها.
ـ پرداخت حقوق و مزايا به همه همسران و فرزندان و والدين شهدا, مفقودين و اسرا بر اساس قانون حالت اشتغال و ساير قوانين مصوب مجلس شوراى اسلامى.
ـ پرداخت كمك هزينه درمان, ازدواج, مراسم اوليه شهيد و حوادث غير مترقبه.
ـ پى گيرى امور مختلف خانواده ها جهت استفاده آنان از معافيت ها, تخفيفات و اولويت هايى كه نظام براى آن ها در نظر گرفته است.
ـ حل و فصل مسايل حقوقى, قضايى خانواده هاى معظم شاهد.
ـ تلاش براى تإمين و ايجاد فرصت هاى شغلى با استفاده از تسهيلات در نظر گرفته شده در قانون ايثارگران و اعتبارات ناشى از تبصره هاى قانونى بودجه.
ـ ايجاد اشتغال با آموزش و سرمايه گذارى شغلى براى خانواده هادر مشاغل قالى بافى, بافندگى, خياطى, گلدوزى, ماشين نويسى, كامپيوتر و ايجاد مراكز توليدى صنعتى و كارگاه هاى كوچك خانگى.
ـ تإسيس صندوق قرض الحسنه شاهد با مشاركت خانواده هاى شاهد در سراسر كشور با سرمايه اى معادل 30 ميليارد ريال براى ارائه خدمات وامى به خانواده هاى شاهد.
2ـ دفتر حقوقى و امور مجلس با عملكردهاى زير:
ـ ايجاد و گسترش حسن ارتباط بين نمايندگان مجلس شوراى اسلامى و مسوولان نهاد به منظور تحقق اهداف بنياد.
ـ راهنمايى و معاضدت قضايى خانواده هاى شاهد به منظور جلوگيرى از تضييع حقوق آن ها با استفاده از زمينه هاى قضايى و حقوقى موجود در نظام.
ـ برنامه ريزى, نظارت و همكارى با مراجع قضايى جهت صدور احكام حقوقى و قضايى از قبيل: تعيين و نصب و عزل قيم, امين, گواهى انحصار وراثت, حكم تقسيم تركه, موت فرضى مفقودالاثر و تنفيذ وصاياى عادى شاهد و نظارت بر حسن اجراى احكام صادره.
3ـ معاونت ادارى, مالى و برنامه ريزى (اداره كل امور كاركنان) با عملكردهاى زير:
توسعه بيمه هاى تكميلى براى كليه پرسنل شاغل بنياد شهيد (تإمين اجتماعى, مضاعف درمانى و عمر) و اقدامات فرهنگى و تإمينى از جمله تإسيس صندوق تعاونى امور كاركنان, تشويق فرزندان ممتاز كاركنان, اعزام كاركنان به سفرهاى زيارتى, تإسيس مهدكودك و… از جمله خدمات رفاهى, اجتماعى اداره كل امور كاركنان مى باشد.
4ـ معاونت فرهنگى (اداره كل مددكارى و مشاوره) با وظايف زير:
ـ مددكارى و بازديد از خانواده هاى شاهد به منظور تكريم و تجليل از ايشان و هم چنين بررسى مشكلات آنها (اين بازديدها با استفاده از نيروهاى آموزش ديده و آشنا به مسائل مددكارى انجام مى شود, به نحوى كه مددكاران سالانه از همه همسران و فرزندان شاهد چند نوبت ديدار به عمل مىآورند.)
ـ تإسيس مركز مشاوره شاهد و راه اندازى دفاتر مشاوره شاهد در استان ها براى ارائه خدمات مشاوره اى و آموزش بهداشت روانى و تربيتى (تاكنون 85 مركز مشاوره حول محورهاى مشاوره تحصيلى, شغلى, ازدواج, تربيتى و مشاوره روانى راه اندازى شده است).
ـ برگزارى گردهمايى همسران, فرزندان و والدين شاهد , اهدإ هديه روز زن و هم چنين عيادت از بيماران بسترى شده در بيمارستان و منزل, و سركشى از خوابگاه هاى فرزندان شاهد.
5ـ سازمان پزشكان شفا:
اين سازمان با دارا بودن 4 بيمارستان در داخل و خارج از كشور با 1100 تخت , 7 كلينيك تخصصى, 14 داروخانه, يك مركز دارو و لوازم بهداشتى و تجهيزات پزشكى و بيمارستان فوق تخصصى خاتم الانبيا(ص) با داشتن بخش هاى فوق تخصصى, تخصصى و كليه بخش هاى پيشرفته و مجهز پاراكلينيكى كه به مردم خدمات عالى درمانى ارائه مى دهد, مورد توجه كليه اساتيد و دست اندركاران امر پزشكى كشور مى باشد.
O غرفه فعاليت هاى اقتصادى
بنياد شهيد انقلاب اسلامى در راستاى فعاليت هاى اقتصادى به منظور تإمين بخشى از منابع مالى و هزينه هاى مورد نياز اين نهاد و به تبع آن تإمين نيازهاى خانواده هاى معظم شاهد و نيز با هدف بكارگيرى سرمايه هاى اندك فرزندان شاهد در فعاليت هاى اقتصادى و سازندگى كشور, براى تزايد اين سرمايه ها, سازمان هاى اقتصادى وابسته, هم چون سازمان اقتصادى كوثر, شركت سرمايه گذارى شاهد و سازمان مجتمع هاى فرهنگى و سياحتى كوثر را تإسيس كرده است.
1ـ سازمان اقتصادى كوثر:
اين سازمان با سرپرستى و مالكيت 110 شركت و موسسه تجارى, صنعتى, توليدى و فنى, يكى از بزرگترين بنگاه هاى اقتصادى كشور است. كه در زمينه هاى توليدى, خدماتى, بازرگانى, صادرات و واردات, عمرانى, تحقيقاتى و آموزشى فعاليت دارد.
2ـ سازمان سياحتى كوثر:
اين سازمان با هدف ايجاد فضاهاى فرهنگى, تفريحى براى پرورش فكرى و روحى وابستگان شاهد و مردم عزيز و استفاده مطلوب از واحدهاى مختلف سياحتى, فرهنگى, تفريحى و اردويى متعلق به اين نهاد, تإسيس گرديده است و با دارا بودن سه اردوگاه بزرگ, شش باب زائرسرا و هتل چهار ستاره و چهار باب سينما نقش عمده اى در بسترسازى براى گذراندن سالم اوقات فراغت فرزندان شاهد و ديگر نوجوانان و جوانان جامعه دارد.
پاورقي ها: