تازه هاى علمى پژوهشى
درد زانوها مى تواند مهلك باشد
بر اساس جديدترين تحقيقات به عمل آمده باريك شدن عروق خونى در زانوها كه غالبا به هنگام راه رفتن سبب بروز درد در ناحيه ماهيچه ساق پا مى شود خطر ابتلا به حمله قلبى يا سكته را تا 50 درصد افزايش مى دهد .
دكتر (( دنيس كلمنت )) استاد طب در قلب و عروق مى گويد : عليرغم تشخيص و درمان نسبتا آسان بيمارى پيرامونى شريانهاpad) )ياdisease peripheral arterial) ) اين بيمارى غالبا درست تشخيص داده نمى شود كم اهميت در نظر گرفته شده و به خوبى درمان نمى شود .
كلمنت گفت : بيماران مبتلا به اين عارضه در معرض خطر حملات قلبى و سكته قرار دارند .
وى افزود : اگر شما مى خواهيد از قلب و پاهاى خود مراقبت كنيد , شريانهاى خونى در زانوان خود را مورد بررسى قرار دهيد .
دكتر ميشل كريكى مى گويد : 75 درصد از بيماران با علايم شديد بيمارىpad طى 10 سال فوت مى كنند وى افزود بيمارانى كه هيچ گونه علايمى ندارند ممكن است طى همين زمان فوت كنند .
دكتر آلن هايريش گفت : حملات قلبى , سكته و عارضهpad در اثر يك وضعيت مشابه , يعنى باريك شدن عروق خونى كه جريان خون به اندامها و عضلات را محدود مى سازد ايجاد مى شوند . اما پزشكان معمولا اين عارضه را جدى نمى گيرند و به بيماران مى گويند كه علت بروز اين عوارض پيرى است و عارضه اى است كه بايد با آن زندگى كنند .
كريكى در همايشى كه در خصوص عارضهpad انجام شد اعلام كرد بر اساس تخمينهاى به عمل آمده 20 ميليون نفر در آمريكا و اروپا از اين عارضه رنج مى برند .
اين عارضه سبب بروز درد در ناحيه پا در حدود 50 درصد از اين افراد مى شود .
هايريش و كريكى در يك تحقيق جديد اطلاعات بدست آمده در خصوص تإثير داروى (( كلوپيدوگرل )) در مقايسه با آسپرين را مورد تجزيه و تحليل قرار دادند .
در بين 19 هزار بيمار شركت كننده در اين تحقيق بيش از 6 هزار نفر مبتلا به عارضهpad بودند . اين بيماران در معرض خطر بالاى ابتلا به حمله قلبى يا سكته ها در دو سال بعد قرار داشتند .
هايريش گفت : در صورت شديد بودن بيمارى و قطع بخشهايى از پا يا زانو خطر بروز سكته يا حمله قلبى 50 درصد در مقايسه با ساير بيماران مبتلا به بيمارى قلبى افزايش مى يابد . در صورتى كه بيمار از عارضهpad و ديابت رنج مى برد اين خطر تا 60 درصد افزايش مى يابد در صورتى كه بيمار پيش از اين دچار سكته يا سكته هاى جزيى شده باشد اين خطر بيش از دو برابر افزايش مى يابد .
كريكى گفت : بروز اين عارضه حتى در بين افرادى كه از درد پا رنج نمى برند را مى توان با دقت و با روش غير تهاجمى اندازه گيرى كرد . اين روش شامل تعيين نسبت فشار خون در بازو و زانو است . اين شاخص فشار خون زانو ـ بازويى ياabi بايد در حدود 1 باشد . در صورتى كه اين شاخص كمتر از 0/9 باشد , بيمار داراى جريان خون ناقص در پاهاست و 95 درصد در معرض ابتلا به عارضهpad قرار دارد .
وى افزود : اگرچه دستگاههاى مخصوص براى اندازه گيرى فشار زانوها وجود دارد اما هزينه اين دستگاهها بطور تخمينى 500 دلار است و تست اسكن مى تواند در طى 15 دقيقه در مطب پزشك انجام شود .
كريكى و ساير همكارانش پيشنهاد كردند تمامى افراد بالاى 70 سال و ساير افراد بالاى 50 سال كه داراى ديابت هستند يا اينكه سيگار مى كشند بايد براى اين بيمارى تحت بررسى قرار گيرند . كريكى تخمين زد تا 20 درصد اين بيماران مبتلا به عارضهpad باشند .
كلمنت گفت : عارضهpad مى تواند با داروى آسپرين يا كلوپيدوگرل , يك سوپر آسپرين كه بطور خاص از چسبيدن پلاكتهاى خونى به يكديگر و تشكيل لخته پيشگيرى مى كند درمان شود . لخته سبب مسدود شدن عروق خونى باريك مى شود و سبب بروز حملات قلبى يا سكته يا درد در ناحيه پا مى شود . با انجام عمل جراحى نيز مى توان اين عارضه را درمان كرد .
درمان با آسپرين نشان داده است كه اين دارو خطر بروز حمله قلبى را تا 25 درصد كاهش مى دهد . داروى كلوپيدوگرل مى تواند اين خطر را تا 10 درصد بيشتر از آسپرين كاهش دهد .
بهر حال هايريش گفت : اكثر پزشكان مراقبتهاى اوليه كه بيماران با درد زانو ناشى از عارضهpad به آنان مراجعه مى كنند اين بيمارى را درمان نمى كنند .
وى خاطر نشان كرد عارضهpad بسيار شايعتر از بيمارى هوچكين يا سرطان سينه است O O O.
انجام موفقيت آميز پيوندهمزمان مغز استخوان و كليه
پزشكان يك زن مبتلا به سرطان مغز استخوان را كه دچار نارسايى كليوى نيز بود بطور همزمان تحت عمل پيوند مغز و استخوان و كليه از خواهرش قرار دادند .
پزشكان معالج اين زن مى گويند : اين بيمار ناچار به مصرف داروهاى سركوب كننده ايمنى به مدت يك سال نبوده و علاوه بر آن سرطان او نيز بطور قوى سركوب شده است .
دكتر بنديكت كاسيمى مى گويد : پيوند مغز استخوان خواهر بيمار به بدن اين زن به سيستم ايمنى بدن كمك كرد عضو پيوندى را تحمل كند .
وى افزود : با اين موفقيت روزى دريافت كنندگان عضو پيوندى مى توانند بدون خطرات و هزينه هاى مصرف مادام العمر داروهاى سركوب كننده ايمنى پيوند را تحمل كنند .
دكتر كاسيمى ابراز اميدوارى كرد اين روش در مورد پيوندهايى كه كمتر نظير هم هستند استفاده شود . اين شيوه براى بيماران نيازمند اعضاى پيوندى شانس انتخاب بيشترى فراهم مى كند .
پزشكان طى گزارشى مى نويسند : اين بيمار به علت سرطان مغز استخوان موسوم به مالتيپيل مايولوما دچار نارسايى كليوى شده بود .
پزشك معمولا در عمل پيوند مغز استخوان بايد مغز استخوان بدن بيمار را با دارو يا پرتوهاى قوى نابود كند . اما در اين مورد پزشكان به بيمار داروهاى ملايم و پادتن ضد سلولهاى تى دادند . سلولهاى تى يكى از سلولهاى سيستم ايمنى است كه مغز استخوان را مى سازد .
كليه بيمار بعد از پيوند دوگانه بطور طبيعى فعاليت مى كرد و هيچ علايمى دال بر پس زدن عضو مشاهده نشد . بيمار بلافاصله بعد از عمل پيوند يك داروى سركوب كننده ايمنى به نام سايلكو اسپورين دريافت كرد , اما مصرف دارو بتدريج كاهش يافت و 6 هفته بعد قطع شد .
دكتر توماس اسپيتزر كه سرپرستى اين مطالعه را به عهده داشته است مى گويد : اين عمل جراحى كه بيمار احتمالا در صورت عدم دريافت پيوند جان مى سپرد نتايج مهمى دربرداشته است . نتايج بدست آمده اين احتمال را مطرح مى كند كه ديگر بيماران مبتلا به سرطان گلبولهاى خون و نارسايى كليوى با همين روش بطور موفقيت آميزى درمان شوند .
تإثيرات كم كارى غده تيروئيد مادران باردار بر نوزادان
پژوهشگران با انجام تحقيقاتى اعلام كردند مادران باردارى كه غده تيروئيد آنها نامنظم كار مى كند احتمال اين كه فرزندان با ضريب هوشى پائين به دنيا آورند 4 برابر بيشتر است .
در اين گزارش آمده است : اين در صورتى است كه كم كارى غده تيروئيد درمان و كنترل نشده باشد .
نتايج اين تحقيقات كه به سرپرستى دكتر جيمز هادو انجام شده حاكيست 19 درصد از كودكانى كه مادرانشان داراى غده كم كار تيروئيد مى باشد ضريب هوشى آنها 85 يا كمتر است , در حالى كه مادرانى كه داراى چنين اختلالى در غده تيروئيد خود نيستند اين ميزان فقط 5 درصد است .
به گفته دكتر هادو اين كودكان كه داراى اين طيف هوشى پائين هستند , ممكن است در طول زندگى خود با چالشهاى رشدى روبرو شوند . به عبارت ديگر آنها هم در مدرسه و هم در زندگى به طور كلى با مشكل روبرو خواهند بود . در اين گزارش گفته شده است كه يك تيروئيد كم كار يا هيپوتيروديسم را توان به سادگى از طريق يك آزمايش خون تشخيص داده و با مصرف يك قرص در روز آن را درمان كرد .
غده تيروئيد ترشح كننده هورمونيست كه متابوليسم بدن را تنظيم كرده و براى رشد مغز حياتيست .
عوارض كم كارى تيروئيد عبارتند از خستگى شديد , ضعف عضلانى , دردهاى كشيدگى ماهيچه ها , يبوست , طپش ضعيف قلب , خشك شدن و ورقه ورقه شدن پوست , ريزش مو و يك صداى كلفت و خشن .
در اين گزارش آمده است : از هر 50 زن يك زن در دوران باردارى خود به هيپوتروديسم دچار مى شود .
دانشمندان به درمان ديابت نزديك تر شده اند
پژوهشگران علوم پزشكى انگلستان گامهاى مهمى در يافتن درمان قطعى براى بيمارى قند ديابت برداشته اند . اين بيمارى دهها ميليون تن را در سراسر جهان مبتلا كرده و بيماران هر روز ناچارند انسولين به خود تزريق كنند .
پژوهشگران چندين دانشگاه انگلستان روشى براى رشد مصنوعى و اصلاح ژنتيكى سلولهاى انسانى يافته اند كه پس از پيوند به بدن جريان انسولين را كنترل مى كند .
اكنون گروهى از محققان دانشگاه آبردين در اسكاتلند با سرمايه گذارى بنياد ديابت نوجوانان انگلستان در حال انجام مطالعات آزمايشگاهى بر روى اين سلولها هستند تا راه را براى معالجه ديابت ظرف 5 سال آينده فراهم كنند .
كوين دوچرتى رئيس بخش زيست شناسى مولكولى دانشگاه آبردين اين كشف را مهم توصيف كرد و گفت كه اين روش جديد درمان كاملا متفاوتى را براى بيمارى ديابت فراهم مى كند .
حدود 5/1 ميليون تن در انگلستان و 50 ميليون تن در سراسر جهان به بيمارى ديابت مبتلا هستند . كشف انسولين در سال 1922 جان بسيارى از مبتلايان را نجات داد اما از آن زمان تاكنون پيشرفتهاى اندكى در اين زمينه حاصل شده است .
از آنجايى كه بدن بيماران ديابتى نمى تواند انسولين كافى بسازد پيوند سلولهاى انسولين ساز لوزالمعده از ديرباز به عنوان يك راه درمان احتمالى مطرح بوده است . انسولين هورمون مهمى است كه ميزان قند خون را تنظيم مى كند .
اما مشكل هميشه كمبود اهدإ كنندگان و نابودى اين سلولها توسط سيستم ايمنى بدن بوده است .
زمانى كه محققان دانشگاه لستر موفق شدند بافت انسولين ساز لوزالمعده كودكان مبتلا به يك بيمارى نادر موسوم بهneo-natal hypoglycaemia را رشد دهند پيشرفت مهمى حاصل شد . در اين بيمارى بدن انسولين بسيار زيادى مى سازد .
اين گروه تحقيقاتى سپس توانستند با موفقيت اين سلولها را از طريق ژنتيكى تغيير دهند تا جريان انسولين را تنظيم كنند .
از آنجايى كه اين سلولها در آزمايشگاه ساخته مى شوند مقاوم كردن آنها در برابر حمله سيستم ايمنى بدن آسانتر است .
اين تنها يك راهكار براى يافتن معالجه نهايى بيمارى است , اما در كنار ديگر تحقيقات اميد زيادى فراهم مى كند .