دشمن شناسى در كلام امام على
امام على عليه السلام:
((تكادون ولا تكيدون و تنتقص اطرافكم فلا تمتعضون لا ينام عنكم و انتم فى غفله ساهون غلب والله المتخاذلون))
دشمن طرحهاى مكارانه دارد ولى شما هيچگونه برنامه جهت خنثى سازى طرحهاى آنان نداريد, به محدوده هاى تحت اختيار شما حمله مى كنند و آنها را تصرف مى كنند و شما ناراحت نمى شويد, دشمن در مبارزه با شما به خواب نمى رود ولى شما در غفلت و فراموشكارى هستيد به خدا سوگند چنين افراد (بى برنامه و بى تفاوت و غافل) شكست خورده و مغلوبند.(نهج البلاغه صبحى صالح, خطبه34)
امام على عليه السلام:
((اكبر الاعد اخفاهم مكيده))
بزرگترين دشمنان كسانى هستند كه حيله هاى خصمانه خود را مخفى تر مى كنند.(مستدرك نهج البلاغه, ص159)
امام على عليه السلام:
((لا تستصغرن عدوا وان ضعف))
دشمن را ضعيف نشمريد هر چند از نظر ظاهر ضعيف شده باشد.(غرر الحكم, ص333)
امام على عليه السلام:
((آفه القوى استضعاف الخصم))
آفت قدرتمند و قوى اين است كه دشمن را ضعيف به حساب آورد.(غررالحكم)
امام على عليه السلام:
((ولكن الحذر كل الحذر من عدوك بعد صلحه فان العدو قارب ليتغفل فخذ بالحزم و اتهم فى ذلك حسن الظن))
و از دشمنت بعد از آن كه از در صلح و آشتى درآمد سخت بترس, زيرا او چه بسا بوسيله صلح نزديك مى شود تا از شيوه غافلگيرى استفاده كند, پس احتياط و دقت را پيشه كن و در چنين مواردى زود باور و خوش گمان مباش. (نهج البلاغه, نامه53) امام على عليه السلام: ((انما سمى العدو عدوا لانه يعدو عليك فمن داهنك فى معايبك فهو العدو)) همانا دشمن را از آن جهت دشمن نامند كه بر تو تجاوز روا مى دارد پس آن كس كه در عيب جويى تو راه مداهنه و سستى در پيش گيرد (زشتت را زيبا جلوه دهد) همو دشمن توست.(غرر الحكم, ج1, ص298)
امام على عليه السلام:
((استشر عدوك تجربه لتعلم مقدار عداوته))
از روى آزمايش با دشمنت مشورت كن تا اندازه دشمنيش را بدانى.(شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد, ج20, ص317)
امام على عليه السلام:
((اقتل الاشي لعدوك ان لا تعرفه انك اتخذته عدوا))
كشنده ترين چيزها براى دشمنت آن است كه به او نفهمانى كه او را دشمن خود گرفته اى.
(شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد, ج20, ص283)امام على عليه السلام:
((من ابغضك اغزاك))
آن كسى كه دشمن توست, تو را مى فريبد,(خدعه و نيرنگ از صفات دشمن است).(غررالحكم, ج2)
امام على عليه السلام:
((من عاند الحق قتله))
آن كس كه با حق دشمنى كند, حق او را بكشد.(غررالحكم, ج2)
امام على عليه السلام:
((من اظهر عداوته قل كيده))
هر كس دشمنى خود را آشكار كند حيله و نيرنگش كم است.(غررالحكم, ج2, ص626)
امام على عليه السلام:
((من ساتر عيبك فهو عدوك))
آن كس كه عيب تو را بپوشاند, پس او دشمن توست.(غررالحكم, ج2, ص 641)
امام على عليه السلام:
((من لم يبالك فهو عدوك))
آن كه در كار تو نپايد(و در روى تو بايستد) دشمنت به حساب آيد.(نهج البلاغه, نامه31)
