«إن ينصركم اللّه فلا غالب لكم وإن يخذلكم فمن ذا الذى ينصُرُكُم من بعده وعلى اللّه فليتوكَّل المؤمنون»
(سوره آل عمران – آيه 160)
اگر خداوند شما را يارى كند پس هرگز كسى بر شما چيره نخواهد شد، و اگر خداوند دست از يارى شما بردارد، پس چه كسى شما را يارى خواهد كرد؟! بايد مؤمنان تنها بر خداوند توكل كنند.
اين سنت تخلف ناپذير الهى است كه اگر بخواهد ما را يارى كند حتما يارى خواهد كرد و اگر ما در اثر نافرمانيها و سرپيچى ها، قابليت نداشته باشيم، تمام قدرتهاى جهان نمى توانند ما را يارى كنند و كمك نمايند.
خداوند اين مسأله مهم را در آيات مختلفى گوشزد كرده است كه اگر شما خدا را يارى كنيد خداوند شما را يارى خواهد كرد. پر واضح است كه يارى خداوند يعنى يارى دين خدا وگرنه خداوند هيچ نيازى به كسى ندارد.
گر جمله كائنات كافر گردند
بر دامن كبرياش ننشيند گرد
و همانگونه كه از ما مىخواهد تا دينش را يارى كنيم به ما مىفهماند كه اگر ما به امر او اطاعت كرديم و براى او قيام نموديم و در برابر دشمنان دينش ايستاديم خداوند اسباب و علل پنهانى را براى يارى رساندن ما به كار مىگيرد آنسان كه كسى باورش نشود. زيرا تنها خدا است كه با لطف و كرمش مىتواند وسائل نصرت را آماده سازد هرچند در مقابل دشمنانش با وسائل مادى بسيارى مجهز باشند.
البته لازم نيست نصرت خداوند منحصر باشد به پيروزى در جنگ چه بسا جنگى كه به صورت ظاهر اولياى خدا شكست بخورند و دشمنانشان بر آنان چيره شوند ولى نتيجه قطعا به نفع مؤمنان خواهد بود. نمونهاش نبرد نابرابر امام حسين عليه السلام و ياران بسيار اندكش در برابر سپاه بسيار زياد و مجهز يزيد لعنة الله عليه.
در آن نبرد تاريخى هرچند حضرت ابى عبد الله با تمام خويشان و يارانش به شهادت رسيدند و به صورت ظاهر يزيد بر او غلبه كرد ولى نتيجهاش قطعا به نفع امام و به زيان يزيد و اصحابش بود كه هم در كوتاه مدت، آنها تارومار شدند و هم در دراز مدت نام حسين چون گوهرى درخشان در قلب تاريخ ماندگار شد و نام يزيد و يزيديان به مزبله تاريخ فرو افكنده شد و تا جهان زنده است حسين زنده است و يزيد نابود و شكست خورده.
بنابراين آنچه در اين موقعيت خطرناك فعلى اهميت دارد اين است كه ما به خاطر خدا(و فقط خدا) از دين و سرزمين و امّت و آرمانمان دفاع كنيم و چون دوران انقلاب اسلامى بى محابا به سراغ دشمن اصلى برويم و با اطمينان خاطر به پيش بتازيم، البته با در نظر گرفتن مصالح ملى و مذهبى و با مشورت با خردمندانمان و با استفاده از ابزارهاى مادى و معنوى و با ايمان كامل به هدف و با توكل بر خدا.. كه در اين صورت هرگز شكست معنى ندارد. و من بر اين باورم كه اگر آن جوش و خروش دوران انقلاب زنده شود و دفاع ملت براى خدا باشد قدرتهاى استكبارى اصلا جرأت هجوم به ايران اسلامى را نخواهند داشت و اگر حماقت كردند و هجوم نمودند هم از نظر مادى و هم از نظر معنوى شكست خواهند خورد و نام ايران اسلامى همچون هميشه در تاريخ خواهد درخشيد.
اين آيه مباركه ضمن اينكه ما را بشارت مىدهد به يارى محبوب ، هشدار نيز مىدهد كه در صورتى از يارى او برخوردار خواهيم بود كه قابليت نصرتش را داشته باشيم.
و در پايان آيه، نتيجه گيرى مىكند كه اگر خواهان شقّ اول آيه كه نصرت خدا است باشيد يك راه بيشتر ندارد و آن توكل بر خدا زيرا مؤمنين فقط و فقط بر خدا توكل مىكنند.
اين نيز كاملا منطقى و روشن است كه اگر كسى بخواهد با دشمنش مبارزه كند نياز به يك قدرت برتر دارد كه به او بپيوندد و از او استمداد كند. و چه قدرتى بالا تر از قدرت خدا است كه ما از او درخواست كمك كنيم؟ حال بايد ديد توكل بر خداوند چگونه است؟ آيا توكل به اين معنى است كه ما تنها به حمايت و پشتيبانى خداوند بسنده كنيم و هيچ كارى انجام ندهيم ؟
قطعاً اين توكل نيست. مگر ممكن است كسى در خانه بنشيند و كارى انجام ندهد و فقط به اميد خدا باشد كه خداوند چون ارحم الراحمين است و رزاق همه موجودات است پس روزى او را بى زحمت خواهد رساند ؟ بى گمان از گرسنگى خواهد مرد و خداوند براى او قرص نانى از آسمان نمى اندازد ؟!
ما اگر مأمور به توكل هستيم، معنايش اين نيست كه دست روى دست بگذاريم و با دست خالى به مصاف دشمن تا دندان مسلح برويم و بگوئيم چون توكل داريم پيروز خواهيم شد؟
همه داستان آن اعرابى را شنيدهايم كه شترش را با خود آورد و به رسول خدا عرض كرد مىخواهم نماز جماعت بخوانم، آيا اين شتر را رها كنم و به اميد خدا باشم؟ حضرت فرمود : «اعقلها و توكل» آن را در جاى امنى نگهدار آنگاه توكل بر خدا كن.
در موارد مختلفى از قرآن و سنت مىخوانيم كه بايد تا آنجا كه امكان داريم وسائل و ابزار جنگى را براى دفاع آماده كنيم: « و أعدوا لهم ما استطعتم من قوة و من رباط الخيل» و بقيهاش را به خدا بسپاريم. امدادات غيبى با رفتن دست خالى به جبهه هرگز ميسر نمى شود. كار بايد كرد و آماده بايد شد و در آن صورت است كه خداوند با امداد غيبى به كمك ما مىآيد و سپاه مخفى خود را براى نصرت كردن مؤمنان مىفرستد.
پس نخست بايد آماده كار شد، سپس بر او توكل كرد. در غير اين صورت امكان نصرت نيست. و به هر حال شرط اول پيروزى هم ايمان به خدا و داشتن تقوا است.
اميد است با دو بال تقوا و توكل بتوانيم در تمام مراحل زندگى فردى و اجتماعى، و در مبارزه با شياطين انس و جن پيروز و بهروز گرديم. آمين رب العالمين.
پاورقي ها:
