غدير خم
رسولخدا صلى اللّه عليه و آله:
«يوم غدير خم افضل اعياد امتى و هو اليوم الذى أمرنى اللّه تعالى ذكره فيه بنصب اخى على بن أبىطالب علماً لامتى، يهتدون به من بعدى، و هو اليوم الذى اكمل اللّه فيه الدين، و اتم على امتى فيه النعمة و رضى لهم الاسلام ديناً»
(امالى صدوق، ص 76)
روز غدير خم برترين و با فضيلتترين اعياد امت من است و آن روزى است كه خداوند متعال به من دستور داد كه در آن روز برادرم على بن ابى طالب را به عنوان نشانه براى امتم منصوب نمايم تا پس از من به وسيله او هدايت شوند و آن روزى است كه خداوند دين را در آن كامل كرد و نعمت را بر امتم تمام كرد و اسلام را به عنوان دين برايشان برگزيد.
امام باقر عليه السلام:
«آخر فريضة انزلها اللّه تعالى الولاية، ثم لم ينزل بعدها فريضة، ثم نزل (اليوم اكملت لكم دينكم) بكراع الغميم، فأقامها رسول اللّه بالجحفه، فلم ينزل بعدها فريضة».
(تفسير قمى، ص 150)
آخرين فريضه و امر واجبى كه خداى متعال، نازل كرد، ولايت بود كه بعد از آن هيچ فريضهاى نازل نشده است. سپس اين آيه در منطقهاى به نام كراع الغميم در حجاز نازل شد« امروز دين را بر شما كامل كرديم» پس رسول خدا در جحفه، مطلب را براى مردم بيان كرد و آن را برپا نمود و پس از آن ديگر هيچ فريضهاى نازل نشد.
امام صادق عليه السلام:
«لما نزلت هذه الآية بالولاية، امر رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله بالدوحات دوحات غدير خم فقممن، ثم نودى الصلاة جامعة، ثم قال: ايها الناس الست أولى بالمؤمنين من انفسهم؟ قالوا: بلى. قال: فمن كنت مولاه فعلى مولاه، ربّ وال من والاه و عاد من عاداه. ثم امر الناس ببيعته و بايعه الناس.»
(بحارالانوار، ج 37، ص 138)
وقتى آيه ولايت نازل شد، رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم دستور داد كه در غدير خم سايه بانى از درختان تناور درست كنند. سپس ندائى داده شد كه نماز به جماعت برپا مىشود. پس حضرت فرمود: اى مردم! آيا من نسبت به مؤمنين سزاوارتر از خودشان نيستم؟ عرض كردند: آرى. حضرت فرمود: پس هر كه من مولاى اويم، على مولاى اوست. پروردگارا، دوست بدار هر كه او را دوست دارد ولايتش را بپذيرد و دشمن بدار هر كه او را دشمن بدارد. سپس به مردم دستور داد كه با او بيعت كنند و مردم هم بيعت كردند.
امام صادق عليه السلام:
«ان رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله و سلم لما انصرف من حجة الوداع، و صار بغدير خم، امر اللّه عز و جل جبرئيل عليه السلام ان يهبط على النبى صلى اللّه عليه و آله وقت قيام الظهر من ذلك اليوم و امره ان يقوم بولاية اميرالمؤمنين عليه السلام و أن ينصبه علماً للناس بعده و أن يستخلفه فى امته.»
(اقبال، ص 474)
رسول خدا هنگام بازگشت از حجة الوداع (آخرين حج حضرت) وقتى به غدير خم رسيد، خداى عز و جل به جبرئيل دستور داد تا بر پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم در ظهر آن روز، نازل گرديده و به او امر كند كه براى معرّفى ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام بپا خاسته و او را براى بعد از خود، نشانه هدايت براى مردم و جانشين در امتش قرار دهد.
امام صادق عليهالسلام:
«ان هذا اليوم عظم اللّه حرمته على المؤمنين اذا اكمل اللّه لهم فيه الدين و تمم عليهم النعمة و جدّد لهم ما اخذ عليهم من الميثاق و العهد فى الخلق الاول…انه يوم عيد و فرح و سرور و صوم شكراً لله عزوجل.»
(اقبال، ص 472)
امروز (هيجدهم ذى حجه) روزى است كه خداوند حرمتش را بر مؤمنين، بزرگ و عظيم شمرده چرا كه در اين روز دينشان را كامل نمود و نعمتش را بر آنها تمام كرد و عهد و پيمانى را كه در روز نخست از آنان گرفت، تجديد نمود… امروز روز عيد و خوشحالى و شادمانى و روزهدارى به منظور شكر خداى عزوجل بر اين نعمت است.
پاورقي ها:
