در این جا مناسبت دارد که مقداری راجع به بعثه حضرت امام توضیح بدهم که حجاج خودمان موقعیت و نقش بعثه رادر حج بهتر توجه کنند و بدانند :
حضرت امام بعد از پیروزی انقلاب نماینده یا نمایندگانی در حج انتخاب می کردند که مقر نماینده او در حج و آن جمعی که به همراه نماینده امام بودند به عوان بعثه شناخته می شد و بعثه هم عنوانی است که تنها در ارتباط با ما نیست بکله درگذشته علما و مراجع هم هیئت هایی به نام بعثه به حج اعزام می کردند گر چه آن بعثه ها فعالیتشان بسیار محدود بوده و حالا هم به جز بعثه امام فعالیت بعثه هایی دیگر محدود است چرا که آن نقشی را که بعثه امام در اتباط با شخصیت خود امام و موقعیت جهانیشان می تواند داشته باشد سایر بعثه ها آن چنان نقشی را ندارند.
وقتی که در دوسال اخیر حضرت امام بنده را به عنوان نماینده خودشان سرپرست حجاج منصوب و تعیین فرمودند و آن چه که از وظایف عمدتا بر عهده نماینده خودشان بود در رابطه با مسائل سیاسی و افشای خطوط سیاسی استکباری و استعماری درحج بود وبیان مواضع انقلاب در ارتباط با استکبار جهانی و استعمار مخصوصا در ارتباط با امریکا و اخیرا هم باید گفت مخصوصا در رابطه با شوروی آن چه که در حکم با شوروی آن چه که در حکم امام برای بنده عمدتا آمده همین بخش است که فرموده اند در اجتماعات بزرگ خیانت ها و توطعه های جهانی علیه اسلام و مسلمین را به گوش مردم دنیا برسانیدو مواضع جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی در رابطه با آن ها به مسلمان ها اعلام کنید این در درجه اول برای نماینده اول بود وهست لکن به ملاحظه این که نماینده خودشان را به عنوان سرپرست حجاج منصوب فرمودند طبعا در رابطه با همه مسائل حجاج و آن چه را که در رابطه با زائران خانه خدا که از ایران اعزام می شوند وجود دارد طبعا به دلیل سرپرست بودن مسئولیت متوجه نماینده امام می باشد اما عمدتا همان بخش اول که همه به لحاظ اصل مسئولیت و هم به لحاظ اجرای اصل مسئولیت و هم به لحاظ اجرای آن نماینده امام مسئول است اما در بخش دوم در رابطه با تداکرات حج از نظر اجرایی مسئولیتش بر عهده سازمان حج است که البته در عین حال که نماینده امام باید نظارت در کار سازمان حج نیز داشته باشد مسائلی از قبیل نحوه اعزام حجاج به عربستان یا تهیه مسکن یا تهیه غذا و نیازهایی که آن جا هست و امکانات رفاهی دیگر یا مشکلاتی که برای حجاج آن جا احیاناً پیش خواهد آمد مسائل بهدشات و درمان یا مسائلی که در ارتباط با ارز و این قبیل چیزها پیش می آید به لحاظ اجرائی بیشتر متوجه سازمان حج و ستادهای حج مکه و مدینه است که البته همان طور که گفتم نماینده امام باید نظارت هم داشته باشد و آن ها هم بر اساس حکم امام باید پاسخگوی اشکالاتی که در کارشان ممکن است باشد بوده باشند. ولی در رابطه با همان وظیفه اول بعثه واحدهایی را درون تشکیلات خودش ایجاد می کند که کارهای مختلفی را انجام می دهند و به دلیل همین کارهایی که توضیح می دهم ضروروت وجود بعثه امام مشخص می شود.
شورا استفتاء عمده ترین مسئله ای که در رابطه با حجاج ایرانی در بعثه داریم مسئله شورای استفنا است چون با همه اهمیتی که مسائل سیاسی و تبلیغایتی حج دارد به نظر این جانب مسئولیت درست انجام شدن حج برای ما مطرح است و درجه اول اهیمت را هم دارد زیرا اگر ما صدهزار نفر را به مکه ببریم هر چند هم حرکت سیاسی بسیار خوب هم انجام دهیم اگر هنگام برگشتن دریابیم که اعمال و مناسک آن ها باطل شده است آن حرکت های سیاسی برای ما هیچ ارزشی ندارد.
حرکت های سیاسی در کنار حج صحیح مطلوب ماست نه این که حجمان باطل باشد و تنها خوشحال باشیم که حرکت سیاسی بزرگی انجام داده ایم!
بنابراین به دلیل اهمیتی که صحت مناسک حج برای حجاج از نظر ما داشته از همان سال اول که مسئولیت به من واگذار شد شورای استفناء را ایجاد کردم و از شخصیت های مورد قبول خود امام را با خود بردیم و در این دو سال خدمات بسیار مهمی داشتد و متوجه شدیم که بسیاری از مشکلات سال های قبل را هم این ها برطرف کردند.
واحد دیگری را در بعثه ایجاد کردیم که این واحد مسئولیتش تماس و گفتگو بحث و تبادل و نظر با شخصیت های علمی سایر کشورها که از کشورهای اسلامی به آن جا می آیند می باشد که ما در این رابطه از علما و بزرگان علمی خودمان دعوت می کنیم و به حج می بریم مخصوصا آن ها یی که آشنایی با زبان عربی داشته باشند و احیانا هم اگر مسلط به زبان عربی نباشند مترجمینی را با آن ها می بریم که آن واحد آن جا عمدتاً در درجه اول کارشان همین گفتگو ها و بحث ها با شخصیت های علمی سایر کشورها است و یا حیانا با نوشتن مقالات برای بعضی از روزنامه ها و مجلات یا مصاحبه هایی که در آن جا لازم می شود .بسیاری از نویسندگان مجلات کشورهای اسلامی و عربی و غیر عربی به حج می آیند و به دلیل حرکت های سیاسی حجاج ایرانی به بعثه برای مصاحبه می آیند که عمدتا مصاحبه یا نماینده امام می خواهند داشته باشند بخشی آن ها هم مایلند با شخصیت های علمی بنشینند و درباره انقلاب اسلام و جمهوری اسلامی صحبت کنند و که گاهی مصاحبه های چندین ساعته با آن ها دارند.
این ها ضرورت وجود بعثه را می رساند که چنین کاری کار بسیار مهمی است و تنها در کنار نماینده امام در بعثه امام قابل انجام است گذشته از این که حجاج غیر ایرانی هنگامی که به بعثه دعوت می شدند جلسات بسیار مفید تشکیل می شد سخنرانی هایی انجام می شد که این را تنها جاذبه بعثه امام میتواند انجام بدهد از یک کاروان که به صورت عادی در ان جا هست چنین کاری ساخته نیست حجاج غیر ایرانی که دعوت می شوند یا از قشر دانشگاهی کشورهای اسلامی هستند یا از چهره های انقلابی آن کشورها و از نویسندگان و شخصیت های مهم که به آن جا می آیند و با هم تبادل نظر می شود.
خبرنامه حج
کار دیگری که در بعثه داریم تهیه یک خبرنامه است که همه روزه به دست کاروان ها و حجاجمان برسد و مسائل حج و حوادثی را که در داخل عربستان برای حجاج چه ایرانی و چه غیر ایرانی رخ می دهد این ها را درخبرنامه درج کنند هم چنین در ایامی که حجاج در عربستان هستند اگر امام بیاناتی فرمودند یا بعضی دیگر مسئولان مملکتی مسائل با اهمیتی را عنوان کردند یا آیت الله العظمی منتظری اگر مسالئی داشتند درآن ایام چون همه حجاج فرصت استفاده از رادیو را ندراند و خوب هم صدای رادیوی ما به آن جا نمی رسد مخصوصا این که رادیوی عربستان با ایجاد پارازیت های بسیارشدید مانع است از این که بتوانند حجاج استفاده بکنند این اخبار در بعثه از طرق مختلف از ایران گرفته میشود و در آن خبرنامه درج می شود و همه روزه به دست حجاج می رسد. تهیه یک خبرنامه مفید و راهنما نسبت به بعضی از مسائل خود نماینده امام اگر پیامی یا توصیه هایی برای حجاج دارد اگر بخشنامه ای می خواهد صادر کند در رابطه با بعضی از وظائفی که بر عهده روحانیون بر عهده مدیران یا بر عهده حجاج است از طریق این خبرنامه به دستشان می رسد که البته این خبرنامه برای اولین بار در سال گذشته ترتیب داده شد. در سال جاری یک مقدار بهتر شده بود امیدرواریم در سال های آینده خبرنامه در سطح بهتر و وسیع تر از لحاظ کمی و کیفی انجام شود و لازم به تذکر است تهیه چنین خبرنامه ای و توزیعش در میان حجاج از کارهای مفید و ضروری است.
در ارتباط با بازرسی و نظارت بر کار روحانیون در داخل کاروان ها چون گزینش روحانیون از طریق واحد تبلیغات می شود و مربوط به مسائل مذهبی و روحانی است مناسب است که در بعثه محلی و مکانی باشد که ورحانیونی که در ایران انتخاب می شوند از این جا آن ها را برای کار منصوب کرده و در سفر حج هم چنان نظارت بر کار آن ها داشته باشد مثلا اگر مشکلاتی برای ان ها پیش می آید آن مشکلات را رفع کند و از کاروان ها بازدید به عمل آورد ببیند که آیا حجاج از آن روحانی راضی هستند یا نه ؟ اتفاق افتاده است مواردی هر چند بسیار نادر و بسیار کم، در همان کشور عربستان یک روحانی را از مسئولیتش خلع کردیم یعنی همانجا گزارشی رسیده از رفتار یک روحانی و پس از آنکه بازرس فرستادیم و کارش را تحقیق کردند معتوم شد که صلاحیت ندارد لذا او را از آن کار خلع کردیم و روحانی دیگری را بجایش منصوب کردیم که همراه حجاج بوده است. پس واحدی هم ضرورت دارد باشد تا تعدادی از روحانیون سرکشی کنند.
البته در این ضمن اگر احیانا مسائلی در ارتباط با افراد غیر روحانی از قبیل مدیر گروه یا ناظر هم باشد آن را هم گزارش می کردند اما بعثه در آن زمینه چندان خودش را درگیر نمی کرد چون این بر عهده خود سازمان حج است که ستادهای حجی در این رابطه واحدهای خوبی و مفیدی داشتنتد که از طریق نظار وضعیت گروه را روز به روز به ستاد گزارش می کردند علاوه بر آن هم ستاد بازرس به سراغ کاروان ها می فرستاد.
واحد مراسم:
در بعثه واحدهای دیگری هم هست از جمله واحد مراسم که در بعثه متمرکز است و واحد مراسم عمدتاً نیروهائی را جمع آوری می کند که سازماندهی حرکت های سیاسی را از نظر اجرائی برعهده می گیرند،؛ یعنی دعای کمیل که می خواهد برگزار بشود، طبعاً یک مراسم دعائی که ۵۰ هزار نفر ایرانی و غیر ایرانی شرکت می کنند این کار ساده ای نیست هرچند که بحمدالله آن نظم انقلابی که حجاج ایرانی آموخته اند خود آن عمده نظم در مراسم را انجام یم دهد و مشکل را حل می کند اما بهرحال از نظر صوت نیاز است که یک جمعی امکانات را فراهم کنند که صدا به یک جمعیت ۵۰ هزار نفری برسد و یا پلاکاردهائی که در آن مراسم باید در برابر دید مردم باشد و شعارهای اسلامی و انقلابی برآن نوشته شده باشد و همچنین انتظامات را که احیاناً اگر پلیس خواست عکس العمل نامناسبی در برابر جمعیت نشان بدهد انتظامات چه آموزشهایی را باید از قبل دیده باشند که آنجا در برابر رفتار پلیس عکس العمل مناسب را انجام بدهند به هر حال هر کس که کمترین اشنایی دارد با برگزاری این گونه مراسم می داند که کار سیرا مشکلی است .
در واحد مراسم تعدادی از نیروهای خوب و ورزیده و فعال می نشینند و طرح باصطلاح سازماندهی را می ریزند و آماده می شوند برای انجام آن که البته از نیروی جوان حجاجی که آنجا هستند از برادران مختلف (از نهادها، ارگانهای مختلف)هرکس آمادگی دارد از آنها دعوت می شود با شناسایی قبلی و آنها هم در انتظامات شرکت می کنند چون طبیعی است – مثلا- در راهپیمایی مکه که بیش از صد هزار نفر جمعیت هستند این تعداد نیروئی که لازم دارد برای انتظامات چیزی نیست که از اینجا به عنون واحد مراسم در بعثه به همراه خود ببریم، ما تعداد کمی را می بریم و این تعداد کم آنجا سازماندهی می کنند و از جوانهایی که به حج به عنوان زائر آمده اند ، استفاده می کنیم.
واحدهای دیگری نیز در بعثه هست که کارهای مشابهی را انجام یم دهد و همه اینها کارهایی است ضروری که با ید انجام شود و مناسب ترین جا همان بعثه است.
بنابراین کار بعثه در حج همان هدایت حرکتهای سیاسی ومتمرکز کردن نظارت و بازرسی و هدایت کار تبلیغات داخلی و همچنین مرجعی و ملجائی است برای حجاج ایرانی و غیر ایرانی . درسفر حج هیچ کشوری مثل کشور ایران یک مرجع معنوی و روحانی که در رابطه با رهبری ملت باشد، وجود ندارد اینها تنها حجاج ایرانی هستند که در ارتباط با مقام رهبری کشورشان و انقلابشان در حج نیز مرجع و ملجائی دارند که مردم و حجاج به آنجا به عنوان نمودی و نمایشی از مقام رهبری در داخل کشور نگاه می کنند یعنی آن برخوردو نگاه و اعتقاد و ایمانی که حجاج به بعثه دارند چیزی از قبیل توقعاتشان از ستاد و سازمان حج نیست، درست در داخل کشور همان برخوردی که با امام دارند در حج هم بعثه را به عنوان محل نماینده امام در همان رابطه معنوی احساس می کنند سایر کشورها هم نگاه توقع و انتظارشان از بعثه غیر از آن چیزی است که به سازمان حج دارند. کشورهای دیگر در حج تنها همان مرکزیتی را دارند که ما در آنجا به نام ستاد حج دریم ما در حج هم ستاد حج داریم که در رابطه با تدارکات و خدمات حج وظایفی را به عهده دارد و چیزی هم بنام بعثه داریم که نماینده امام هست و چه وظایف مهمی برعهده اش می باشد.
سایر کشورها فقط همان ستاد حج را دارند و حتی خود ما بسیار جویا شدیم که در حج در رابطه با حجاج غیرایرانی به جائی مراجعه کنیم که نظیر بعثقه خود ما باشد ولی چنان جائی را نیافتیم. ستاد یا بعثه در بعضی از کشورها از چند نفر پزشک تجاوز نمی کند و حتی در بعضی از ستادها آن پزشک هم وجود ندارد! و بعضی از کشورها اگر برای حجاجشان مشکلات درمانی و پزشکی پیش می آید به بیمارستان و درمانگاههای هلال احمر جمهوری اسلامی در عربستان مراجعه می کنند . این تنها کشور ایران است که از یک چنین موقعیتی در حج برخوردار است.
بهرحا تبلیغات بخش مهمی از سازمان حج است که عمده وظایف و مسئولیتهایش هم چیزهائی بود که به آنها اشاره کردم، البته این کارها از اصل بعد از پیروزی انقلاب شروع شده و بخصوص مثل همه کارهایی که بعد از ۱یروزی انقلاب آن نظام لازم خودش را از اول نداشته و به تدریج و آرام آرام بسمت یک نظمی سریع حرکت کرده است، کار حج هم بعد از پیروزی انقلاب بتدریج بسمت یک نظم و سازماندهی مطلوبی حرکت کرده که در این یکی دو سال اخیر بخاطر توجه بیشتر امام به مسئله حج این نظم و سازمان خودش را شکل یافته تر پیدا کرده که انشاء الله در سالهای آینده مفیدتر و بهتر هم خواهد شد.
در هرصورت حجاج سالهای آینده آموزش دیده تر و آشناتر خواهند شد با مسئولیتهایی که برعهده یک حاجی ایرانی هست یعنی بیشتر احساس خواهند کرد که هر یک شخصیتی سیاسی است که وارد عربستان می شود نه یک فرد عادی، ایرانی که امروز به خارج ایران سفرمی کند بخصوص ایرانی که امروز به عنوان زائر خانه خدا به حج می رود درست یک نماینده سیاسی تلقی می شود: رفتارش، گفتارش،کردارش در آنجا زیرذره بین گذاشته می شود خدای ناکرده اگر نقصی و عیبی داشته باشد اثرات منفی دارد امیدواریم با تلاش همه مصادر و دست اندرکاران حج و مخصوصاً با آماده تر شدن هرچه بیشتر روحانیون که نقش اول را در حج دارند و همچنین با آموزش دیدن ملت ایران، آنهایی که می خواهند در سالهای آینده به حج بروند خودشان هم پی گیری کنند و دنبال کنند که در آنجا چه روشی و رفتاری مؤثرتر است و در ایفاء آن رسالت پیامبری انقلاب انشاء الله با رعایت همه آن مسائل، سال به سال حجمان انقلابی تر و کوبنده ترو زنده تر خواهد شدو انشاء الله بسمت یک حرکت انقلابی و جهانی از کنار خانه کعبه خواهیم رفت که این امید ماست و چیزی است که به ما در روایات و اخبار اسلامی مان خبر دادند که چنین حرکت اسلامی عظیم از کعبه شروع خواهد شد و ما این حج انقلاب اسلامی را که در این سالها شروع شده به فال نیک می گیریم برای نزدیک شدن به آن حرکت جهانی.
