نگاهي به
سيره حضرت فاطمه(ع)
در عصري که
استکبار جهاني در کار توطئه اي گسترده براي مسخ و محو ارزشهاي اسلامي است،بيش از
هر زماني ضرورت بازنگري به اين ارزشهاي اصيل احساس مي گردد، بويژه براي قشر بانوان
ما که در عصر سياه ستم شاهي پيش از مردان، قرباني اين توطئه شوم استعماري بودند و
اينک که با پيروزي انقلاب اسلامي در پي آنند که با شناخت بهتر الگوهاي راستين
اسلامي به بازشناسي و پاي بندي اين ارزشها بپردازند، چه بهتر که با مطالعه در سيره
بزرگترين اسوه زنان و بزرگ بانوي دو جهان حضرت فاطمه زهرا (س) به شناخت بهتر و بيشتر
اين ارزشها اقدام نمايند و بهيمن منظور صفحه اي از سيره درخشان اين بانوي نمونه
اسلام را در اين شماره گشوده و سالروز شهادتش را به تمام راهروان راهش تسليت مي
گوئيم:
جلوه اي از
نور خدا
جابر مي
گويد: به امام صادق(ع) عرض کردم، دليل تسميه فاطمه زهرا به اين نام چيست؟ امام
فرمود:
«لأنّ الله
عزوجلّ خلقها من نور عظمته فلمّا اشرقت، اضاءت السّموات و الأرض بنورها».
(بحار-جلد43- ص 12)
براي اينکه
خداوند عزوجلّ فاطمه را از نور عظمت خويش آفريد و چون فروغش بر آسمانها و زمين
پرتو افکند همه آنها را به نور خود روشن ساخت.
***
بزرگ بانوي
دو جهان
ابن عباس از
رسول خدا(ص) نقل مي کند که فرمود: «انّ ابنتي فاطمة سيدة نساء العالمين». دخترم
فاطمه، بزرگ بانوان دو جهان است. (بحار- جلد43- ص22)
***
روش همسرداري
امام باقر(ع)
درباره شيوه زندگي و روش همسرداري حضرت زهرا (س) چنين مي فرمايد:
فاطمه(س) کار
داخل خانه و ساختن خمير و تهيه نان و نظافت منزل را بعهده گرفت و علي(ع) امور
مربوط به خارج خانه از قبيل آوردن هيزم و مواد خوراکي را متکفّل گرديد.
روزي علي(ع)
به ايشان گفت: فاطمه! آيا در خانه چيزي هست؟
فاطمه(س):
سوگند به آنکه حقت را عظيم گردانيده سه روز است که در خانه چيزي نيست تا بتوانيم
از شما پذيرائي نمائيم!
علي(ع): چرا
بمن اطلاع ندادي؟
فاطمه(س):
«کان رسول الله (ص) نهاني ان أسألک شيئاً،فقال: لا تسألين ابن عمّلک شيئاً ان
جاءک بشيء عفو و الا فلا تسأليه». (بحار-جلد43-ص 31)
رسول خدا(ص)
مرا منع نموده که از شما چيزي درخواست نمايم و فرمود: از پسر عمويت چيزي نخواه،
اگر خود بدون درخواست تو چيزي برايت آورد، بپذير و گرنه از او درخواستي نکن.
***
خدمت به همسر
اميرمؤمنان
(ع) درباره زحمتها و رنجهاي همسر باوفايش (س) به مردي از قبيله بني سعد مي فرمايد:
«…و انّها
استقت بالقربة حتّي اثّر في صدرها و طحنت بالرّحي حتّي مجلت يداها و کسحت حتّي
اغبرّت ثيابها و اوقدت النار تحت القدر حتّي دکنت ثيابها فاصابها من ذلک ضرر
شديد…» (بحار-جلد43- ص 82)
فاطمه(س)
چندان با مشک، آب بخانه آورد که اثر آن در سينه اش نمايان گرديد و آنقدر گندم آرد
نمود که دستانش پينه بست و از جارو زدن خانه و افروختن آتش زير ديگ جامه اش غبار
آلود و دوداندود گرديده و از اينهمه زحمت، آسيب سختي بر او وارد شد.
***
دعاي نيمه شب
امام
مجتبي(ع) که شاهد عبادت مادربزرگوارش در شبي جمعه بوده است مي فرمايد:
«رأيت امّي
فاطمه (س) قامت في محرابها ليلة جمعتها فلم تزل راکعة ساجدة حتي اتّضح عمود الصبح
وسمعتها تدعو للمؤمنين و المؤمنات و تسميهم و تکثر الدعا لهم و لا تدعو لنفسها
بشيء، فقلت لها: يا اماه لم لا تدعين لنفسک کما تدعين لغيرک؟ فقالت يا بني! الجار
ثم الدار». (بحار-جلد43- ص 82)
مادرم
فاطمه(س) را شب جمعه اي در محراب عبادت ديدم که تا دميدن فجر به رکوع و سجود
اشتغال داشت و پيوسته با ذکر نام مرد و زن مؤمن، دعاي فراوان برايشان مي نمود ولي
براي خود دعائي نکرد، گفتم: مادر! چرا همانگونه که براي ديگران دعا مي کني، براي
خويشتن دعا نمي کني؟ فرمود: پسرم! نخست، همسايه و سپس خويشتن.
***
وضعيت جامه و
خانه حضرت
هنگامي که
آيات 43 و 44 آيات سوره «حجر» درباره جهنم نازل شد، رسول خدا(ص) شديداً شروع به
گريه نمود و هم چنان مي گريست، سلمان فارسي به خانه حضرت زهرا(س) شتافت تا با
آوردن ايشان پيش پدر، پيامبر تسکين يابد. سلمان جريان را با حضرت زهرا(س) در ميان
گذاشت. حضرت گريست و سپس از جا بلند شد و خود را با چادري کوتاه و کهنه پوشانيد که
دوازده جاي آن با برگ درخت خرما دوخته شده بود. سلمان با ديدن آن گريست و با حسرت
و اندوه گفت: دختران زمامداران روم و
ايران با جامه ديبا و حريرند و دختر محمد(ص) با چنين چادري!
حضرت
فاطمه(س) خدمت پيامبر رسيد و گفت: يا رسول الله،ان سلمان تعجب من لباسي فوالذي
بعثک بالحق مالي و لعلي منذ خمس سنين الا مسک کبش نعلف عليها بالنهار بعيرنا فاذا
کان الليل افترشناه و ان مرفقتنا لمن ادم حشوها ليف».
پيامب خدا!
سلمان از جامه ام تعجب نمود سوگند بخدائي که ترا بحق برانگيخته است،مدت پنج سال
است که من و علي(ع) را جز پوست گوسفندي نيتس که روز شترمان را بر آن علف مي دهيم و
شب زيرانداز ما است و متکاي ما ازپوستي است که با ليف خرما پر شده است.
«فقال
النبي(ص): يا سلمان، ان ابنتي فاطمة لفي الخيل السوابق»-سلمان! دخترم فاطمه در
گروه پيشروان بسوي بهشت است. (بحار-ج 43- ص 87)
***
زيارت قبور
شهداء
«عن ابي
عبدالله (ع) قال: انّ فاطمة (س) کانت تأتي قبور الشهداء في کل غداة سبت فتأتي قبر
حمزة و تترحّم عليه و تستغفرله». (بحار- جلد43- ص 90)
امام صادق(ع)
فرمود: فاطمه (س) در هر بامداد شنبه به زيارت قبور شهيدان مي آمد و سپس بر سر مزار
حمزه حاضر مي شد و براي او از خداوند طلب رحمت و درخواست آمرزش مي نمود.
***
حضرت زهرا در
جنگ احد
در جنگ احد
حضرت فاطمه (س) بهمراه پدر بزرگوارش شرکت داشت تا در کنار ديگر بانوان شرکت داشت
تا در کنار ديگر بانوان شرکت کننده در جهاد، در پشت جبهه رزمندگان را ياري رساند،
رسول خدا(ص) در جريان جنگ مجروح شد «و لما جرح رسول الله (ص) جعل علي(ع) ينقل له الماء
في درقته من المهراس و يغسله فلم ينقطع الدم، فانت فاطمه(س) و جعلعت تعانقه و تبکي
و احرقت حصيرا و جعلت علي الجرح من رماده فانقطع الدم». (الکامل لابن الاثير جلد
2- ص 109)
پس از مجروح
شدن پيامبر(ص)، حضرت اميرمؤمنان(ع) در کنار کوه احد با سپر خويش آب مي آورد و
جراحت بدن مبارک پيامبر را شستشو مي داد ولي خونريزي قطع نمي شد حضرت زهرا(س)
گريان به نزد پذر بزرگوار شتافته و با حضرت معانقه نمود و پس از سوزاندن حصير و
گذاشتن خاکستر آن بر روي جراحت حضرت، خونريزي قطع گرديد.
و چه خوش
سروده فؤاد کرماني که گفته است:
هر عقل که از
معرفتش آگاه است در هر دو جهانش
بحقيقت راه است
اين طرفه مقام را بهر کس ندهند کاين قدر و شرف «ذلک فضل الله»
است