مصيبت بزرگ
عبدالله بن عمر در نامه اى به يزيد نوشت: ((مصيبت عظيم و مهمى به وقوع پيوست و واقعه اى در اسلام پديدار شد كه بسيار بزرگ است و روزى همچون روز حسين وجود ندارد. ))
(ارزيابى انقلاب حسين (ع), ص320)
قيام عدالتخواهانه
هرگاه در دنيا حكومت عدلى پيدا شد كه شرع اسلام را برپا دارد و حكومت جورى در مقابل آن احكام شرع را تعطيل كند بر هر مسلمانى واجب است حكومت عدل را يارى كرده و حكومت جور را منكوب سازد. نمونه اش خروج امام حسين سبط رسول خدا(ص) است بر رهبر جور و ظلم, آن كس كه زمامدارى مسلمانان را با زور و ارعاب و كارهاى زشت ديگر بر عهده گرفت, يعنى يزيد بن معاويه, كه خدا او را و هر كس را كه ياريش كرد خوار و ذليل گرداند.
(شيخ محمد عبده, تفسير المنار)
مبارزه با طغيانگر
… هنگامى كه خليفه و زمامدار كه خود مرد قانون است و خود بايد حافظ قانون اسلام باشد و بزرگترين مسووليت را در اين باره دارد فاسق شد و تظاهر به فسق نمود و خدا و رسول و مردم با ايمان را به مبارزه طلبيد, در چنين وضعى خضوع در برابر او يعنى خضوع در برابر فسق و خضوع در برابر فحشإ و منكرات, و اعتماد و اطمينان به او يعنى اعتماد به بازيچه قراردادن دين و فسق علنى. و همين است معناى تحليلى سخن امام حسين(ع) كه مى فرمود: ((و يزيد رجل فاسق شارب الخمر, و قاتل النفس المحرمه معلن بالفسق)).
(الامام الحسين(ع), علائلى, ص94)
انسان بى نظير
حسين بن على(ع) نبيره محمد(ص) كه از دختر محبوبه اش فاطمه(ع) متولد شده, تنها كسى است كه در چهارده قرن پيش در برابر حكومت جور و ظلم قد علم كرد, اخلاق و صفاتى كه در دوران حكومت عرب پسنديده و قابل احترام بود, در فرزند مولاى متقيان مشاهده مى شد, حسين شجاعت و دلاورى را از پدر خود به ارث برده بود, به دستورات و احكام اسلام تسلط كاملى داشت, در سخاوت و نيكوكارى نظير نداشت, در نطق و بيان زبردست بود و همه را مجذوب بيانات خود مى ساخت, مسلمانان جهان عقيده و ارادت زايدالوصفى به حسين(ع) دارند و هر ساله در ماه معينى(محرم) براى او عزادارى مى كنند.
(ماربين مورخ آلمانى)
مسووليت امامت
اگر حسين(ع) با يزيد بيعت مى كرد, يزيد فاسق و بى باك در گناه, كسى كه شراب و زنا را مباح كرده بود و مقام و منزلت خلافت را تا سر حد همنشينى با خوانندگان و نوازندگان تنزل داد, و در جايگاه قضاوت احكام, بزمهاى شراب ترتيب داد, و كسى كه بر پاهاى سگان و بوزينگان برنجنهاى طلايى آويخت در آن زمانى كه صدها هزار مسلمان از گرسنگى و محروميت جان مى دادند.
بارى اگر حسين(ع) با يزيد به عنوان خليفه رسول خدا(ص) در چنين وضعى بيعت مى كرد, اين بيعت فتوايى بود از آن حضرت به مباح بودن اين كارها براى مسلمانان, و حتى سكوت آن حضرت نيز به معناى رضايت بر آن جنايات بود, و رضايت بر ارتكاب منكرات حتى از طريق سكوت در شريعت اسلام گناه و جرم شمرده مى شود.
حسين(ع) با شخصيت استثنايى كه در زمان يزيد داشت اين مسووليت سنگين را در جزيره العرب و بلكه در همه بلاد اسلامى به دوش داشت كه از ميراث اسلامى حمايت كند; گذشته از نزديكى و قرابت با رسول خدا(ص) و اين كه پس از مرگ بزرگان مسلمين, از نظر علم و زهد و حسب و مقام از همگان بزرگتر و برتر بود.
(استادمحمدعبدالباقى,نخستين انقلابى دراسلام)
شهيد سرمشق
من زندگى امام حسين, آن شهيد بزرگ اسلام را بدقت خوانده ام و توجه كافى به صفحات كربلا نموده ام و بر من روشن شده است كه اگر هندوستان بخواهد يك كشور پيروز گردد بايستى از سرمشق امام حسين پيروى كند.
(مهاتما گاندى, رهبر فقيد هندوستان)
خاطره بزرگ تاريخى
شهادت امام حسين(ع) از همان زمان كه طفلى بيش نبودم در من تإثير عميق و حزنآورى مى بخشيد من اهميت برپاداشتن اين خاطره بزرگ تاريخى را مى دانم, اين فداكاريهاى عالم از قبيل شهادت امام حسين(ع), سطح بشريت را ارتقا بخشيده است و خاطره آن شايسته است هميشه بماند و يادآورى شود.
(پورشو تامداس توندون)
بيدارى انسانها
در طى قرون آينده بشريت و در سرزمينهاى مختلف, شرح صحنه حزنآور مرگ حسين, موجب بيدارى قلب خونسردترين خوانندگان خواهد شد.
(گيبون, مورخ برجسته)
بهترين درس
بهترين درسى كه از تراژدى كربلا مى گيريم اين است كه حسين و يارانش, ايمان استوار به خدا داشتند, آنها با عمل خود روشن كردند كه تفوق عددى در جايى كه حق و باطل رو به رو مى شود اهميت ندارد و پيروزى حسين با وجود اقليتى كه داشت باعث شگفتى من است.
(توماس كارلايل)
پاكى روح
آيا اقليتى پيدا مى شود كه وقتى درباره كربلا سخن مى شنود آغشته با حزن و الم نگردد؟ حتى غير مسلمانان نيز نمى توانند پاكى روحى را كه اين جنگ اسلامى در تحت لواى آن انجام گرفت, انكار كنند.
(پروفسور ادوارد براون)
اصول جاودانه
درس امام حسين و هر قهرمان شهيد ديگرى اين است كه در دنيا اصول ابدى عدالت و ترحم و محبت وجود دارد كه تغيير ناپذيرند و همچنين مى رساند كه هرگاه كسى بر اين صفات ابدى مقاومت كند و بشر در راه آن پافشارى نمايد, آن اصول هميشه در دنيا باقى و پايدار خواهد ماند.
(فردريك جمس)
مسووليت بزرگ
براى امام حسين(ع) ممكن بود كه زندگى خود را با تسليم شدن اراده يزيد نجات بخشد, ليكن مسووليت پيشوا و نهضت بخش اسلام, اجازه نمى داد كه او يزيد را به عنوان خلافت بشناسد. او به زودى خود را براى قبول هر ناراحتى و فشارى به منظور رها ساختن اسلام از چنگال بنى اميه آماده ساخت در زير آفتاب سوزان سرزمين خشك و در روى ريگهاى تفتيده عربستان روح حسين فناناپذير است. اى پهلوان و اى نمونه شجاعت و اى شهسوار من, اى حسين!
(واشنگتن, ايروينك مورخ آمريكايى)
سر عزادارى
بسيارى از مورخين ما از كم و كيف اين رسم و ازدياد عزادارى واقف نبوده, جاهلانه سخن مى گويند و وضع عزادارى پيروان حسين(ع) را مجنونانه مى پندارند و ابدا بدين نكته پى نبرده اند كه اين مسإله در اسلام چه تحولاتى را به وجود آورده و با جنبش و نهضت مذهبى كه از تعزيه دارى در اين قوم پيدا شده در هيچ يك از اقوام و ملل ديگر عالم پيدا نشده است.
(توماس ماساريك)
شيعيان و سوگوارى
بايد اعتراف نمود كه شيعيان از بذل جان و مال خود در راه مذهب و سوگوارى حسين(ع) دريغ ندارند. امروز در هر نقطه اى از عالم مسلمانان شايسته ترين افرادى مى باشند كه به معرفت علم واقف شده اند و بخصوص فرقه شيعه بر ساير فرق اسلام مزيت و برترى دارند.
(دكتر ژوزف فرانسوى)
پاورقي ها: