سخنان معصومان عليهم السلام
حقـوق بـرادران
رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم :
عن سَلمان قال َ: دَخَلْتُ عَلى رسولِ اللّهِ صَلّى اللّه عليه و آله وَ هُوَ مُتّكِىء عَلى وِسادَةٍ فَاَلْقاها اِلَىَّ ثُمَّ قال َ: يا سَلْمانُ ما مِنْ مُسْلِمٍ دَخَلَ عَلى أَخيه ِالمُسْلِمِ فَيُلقى لَهُ الوِسادَةَ اِكراماً لَهُ الاّ غَفر اللّهُ لَه ُ(1)
از سلمان نقل شده است كه گفت خدمت رسولخدا(ص ) رسيدم , آن حضرت بر بالشى تكيه كرده بود, بالش را به من داد و آن گاه فرمود: اى سلمان ! هر مسلمانى بر برادر مسلمان خود وارد شود و او به احترام وى برايش متّكا بگذارد خداوند او را بيامرزد.
امام على عليه السلام :
اُبْذُل لاخيكَ دَمَكَ و مالَكَ و لِعَدوّكَ عَدْلَكَ و انصافكَ و للْعامَّةِ بِشْرَكَ وَ اِحْسانَك(2)
از جان و مال خود براى برادر مؤمنت درگذر و نسبت به دشمنت با عدل و انصاف رفتار كن و خوشرويى و احسان را از عموم مردم دريغ مدار.
امام على عليه السلام :
اذا لَقيتُم اِخوانكُمْ فَتصافَحُوا و اَظْهِروا لَهُمُ الْبَشاشَةَ والبِشر تفرَّقوا و ما عَليْكُمْ مِنَ الاَوزارِ قَدْ ذَهَب (3)
وقتى برادرانتان را ديدار كرديد به يكديگر دست بدهيد و خوشرويى و شادمانى خود را براى آنان اظهار كنيد كه در اين حال چون از هم جداشويد هرچه گناه بر شما بود از بين رفت .
امام على عليه اسلام :
لا تُضَيّعَنَ حقّ اخيكَ اتّكالاً عَلى ما بينكَ و بيْنَهُ فانَّهُ لَيْسَ لكَ بِاَخٍ مَنْ اضَعْتَ حَقَّه (4)
حقّ برادر دينى خود را با اتّكاء به رابطه اى كه ميان تو و او است ضايع نكن چرا كه هرگز كسى كه حقّش را ضايع و تباه كرده اى , برادر تونيست
امام باقر عليه السلام :
من حقّ المؤمن على اخيه المؤمن أن يشبع جوعَتَهُ و يُوارى عورته و يفرّج عنه كُرْبته و يقضىَ دَينَه , فاذا مات خَلَفَهُ فى اهله و وَلدِه (5)
از حقّ مؤمن بر برادر مؤمنش اين است كه گرسنگى او را سير كند و برهنگى او را بپوشاند و گرفتارى او را برطرف نمايد و قرضش را بپردازدو چون از دنيا رفت به جاى او خانواده و فرزندانش را سرپرست باشد.
امام صادق عليه السلام :
المسلمُ اخُو المُسلِمِ و حقّ المُسلمِ عَلَى اَخيهِ المُسلم اَنْ لايشْبَعَ و يَجُوعُ اخوهُ و لايَروى و يَعْطِش اخوهُ ولايَكْتسى و يعرى اَخوُه ُ, فَما اعظَمَ حق ُّالمُسْلِمِ عَلى أَخيهِ الْمُسْلِم ْ(6)
مسلمان برادر مسلمان است و حق مسلمان بر برادر مسلمانش آن است كه سير نشود در حالى كه برادرش گرسنه است و سيراب نگردد در حالى كه برادرش تشنه است و جامه بر تن نكند در حالى كه برادرش برهنه است , پس چه سترگ است حق برادر مسلمان بر برادر مسلمانش .
امام صادق عليه السلام :
الْمُسلمُ اخُو المُسلِم لايَظلِمُهُ ولايَخْذُلُهُ و لايَخُونُهُ و يَحِقُّ عَلَى الْمُسلمينَ الاجتهاد فى التواصل والتعاون على التعاطف (7)
مسلمان برادر مسلمان است , به او ستم نمى كند و خوارى او را روا نمى دارد, و بر مسلمانان است كه در ايجاد پيوند و همكارى براى جلب محبّت با يكديگر كوشش كنند.
امام صادق عليه السلام :
لاتُتْبِعْ اخاك بعد القطيعة وقيعَةً فيه فَتَسُدَّ عليه طريق الرّجوع اليك فلعلَّ التجارب ترُدّه عليك(8)
وقتى از رفيق خود جدا شدى پُشت سرش بدگويى و غيبت مكن كه با اين كار راه برگشت او را مى بندى , شايد تجربه هاى زندگى او را به راه آشتى و تجديد رفاقت بكشاند.
امام صادق عليه السلام :
انّ المؤمن اخو المؤمن , عينُه و دليله , لايخونه و لايظلمُهُ و لايَغُشُّهُ و لايَعِدُهُ عِدَّةً فيُخْلِفُه (9)
همانا مؤمن برادر ايمانى مؤمن است , چشم و راهنماى اوست به او خيانت و ستم روا ندارد و او را نفريبد و به او وعده اى ندهد كه آن را به جانياورد.
امام صادق عليه السلام :
ايّما مُسْلِمٍ لَقِىَ مُسْلِماً فَسرَّهُ سَرَّهُ اللّهُ عَزَّوجل َّ(10)
هر مسلمانى با مسلمانى ديدار كند و در برخورد او را شادمان سازد خداى متعال نيز او را خوشحال و مسرور خواهد ساخت .
پى نوشت ها:
1 سفينة البحار, ج 2 ص 707.
2 بحار, ج 78 ص 116.
3 خصال , ص 633.
4 الاختصاص , ص 27 .
5 كافى , ج 2 ص 169 .
6 كافى , ج 2 ص 174 .
7 بحار, ج 74 ص 166 .
8 كافى , ج 2 ص 169 .
9 كافى , ج 2 ص 166 .
1 اصول كافى , ج 2 ص 192 .
.
.