گزارشی کوتاه از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، دستاوردی عظیم از انقلاب شکوه مند امت مسلمان ایران
قسمتهائی از فرمان تاریخی امام خمینی در مورد افتتاح حساب شماره ۱۰۰
بسم الله الرحمن الرحیم
در رژیم منفور پهلوی مسئله مسکن یکی از مصیبت بار ترین مشکلات اجتماعی مردم ما بود. بسیاری از مردم در اسارت تهیه یک قطعه زمین و داشتن یک لانه بودند و چه بسا تمام عمرشان را در زیر بانکها و سود جویان و غارتگران بسر می بردند تا بتوانند پناهگاهی را برای خود و فرزندانشان دست و پا کنند. قشر عظیمی از مستضعفان جامعه هم بکلی از داشتن خانه محروم بودند و در زوایای بیغوله ها و اطاقک های تنگ و تاریک خرابه ها بسر می بردند و چه بسا قسمت مهمی از درآمد ناچیزشان را بایستی برای اجاره آن بپردازند و این میراث شوم برای ملت ما باقی مانده و اکنون جامعه ما با چنین مصیبتی دست به گریبان است. نظام اسلامی چنین ظلم و تبعیضی را تحمل نخواهد کرد و این از حداقل حقوق هر فرد است که باید مسکن داشته باشد.
مشکل زمین باید حل شود و همه بندگان محروم خدا باید از این موهبت الهی استفاده کنند. همه محرومان باید خانه داشته باشند. هیچکس در هیچ گوشه مملکت نباید از داشتن خانه محروم باشد. بر دولت اسلامی است که برای این مسئله مهم چاره ای بیندیشد و بر همه مردم است که در این مورد همکاری کنند.
اینجانب حسابی به شماره یکصد (۱۰۰) در تمام شعب بانک ملی افتتاح کرده و از همه کسانی که توانائی دارند دعوت می کنم که برای کمک به خانه سازی برای محرومان به این حساب پول واریز کنند.
و در هر محل از بین افراد صالح و مورد اعتماد گروهی حداقل مرکب از سه نفر از مهندسان و کارشناسان شهر سازی و خانه سازی و یک نفر روحانی و یک نماینده دولت انتخاب شوند تا با صرفه جوئی و دقت کامل خانه های ارزان قیمتی بسازند و در اختیار محرومان قرار دهند و در این طرح به هیچ وجه پولی در برابر خرید زمین پرداخت نشود. من امیدوارم همه کسانی که زمین های وسیعی در اختیار دارند به این امر مهم اسلامی و انسانی کمک کنند و زمین در مناطق مرغوب و قابل سکونت در اختیار این طرح بگذارند و نیز هر کس که توانائی دارد در تامین انواع مصالح ساختمانی به این خدمت اسلامی کمک کند و نیروی کار و کارگری بطور وسیع به کار افتد و دولت نیز تصمیمات لازم را در تامین آب و برق و اسفالت و وسائل ایاب و ذهاب و مدرسه و درمانگاه و دیگر نیازمندیهای عمومی فراهم سازد.
بنیاد مستضعفین نیز باید به کمک این طرح بشتابد و از اموال مصادره خاندان پهلوی و اطرافیانش در این طرح استفاده شود و نیز دولت باید طرحهای اساسی و دراز مدت خود برای حل این مشکل در سطح عموم طرحهائی تهیه کند و اکنون این یک تجربه تازه از بسیج نیروی ایمان جامعه در راه تعاون اسلامی و مبارزه با محرومیت است که ملت با توفیق الهی باید از آن نیز سرافراز در آید. من با کمال تواضع از ملت عزیز، در این امر حیاتی استمداد می کنم و سلامت و سعادت همگان را خواستارم.
۲۱/۱/۱۳۵۸
بدینسان بود که بنیاد مسکن انقلاب اسلامی این نهاد انقلابی تولد یافت و اگر بگوئیم که در تحقق بخشیدن به فرمان امام توفیق یافته است، سخن به گزاف نگفته ایم.
آمار و ارقام گویای این واقعیت است که بنیاد مسکن از نخستین روز تأسیس خود (۲۱/۱/۱۳۵۸)، تمامی هم خود را با امکانات تشکل نیافته در جهت آنچه که در فرمان امام بدان اشارت رفته است و در واقع خواستهای امام میتوان نامید، بکار گرفت. حاصل این تلاش همه جانبه در سرتاسر کشور خاصه روستاهای جنگ زده را می توان در آمار و ارقامی که گویای ارزشهای انسانی و معنوی است بوضوح مشاهده کرد.
این آمار بازتاب فعالیت پر توان و خستگی ناپذیر کارکنان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است که در سخت ترین شرایط ممکنه توانسته اند بر فرمان امام جامه عمل بپوشانند و از بوته آزمایش سرافراز بر آیند.
آمار بدست آمده نمایانگر فعالیت بنیاد را تا پایان سال ۱۳۶۱ می باشد. بدیهی است ساخت واحد های مسکونی توسط بنیاد به کمک اعتبارات مالی خاصی انجام پذیر بوده است که مهمترین آن، حساب ۱۰۰ امام بوده که میزان ۸،۰۰۰ میلیون ریال هزینه شده است. در این میان کمک های مالی دولت محدود بوده و هم چنین کمک های مالی بنیاد مستضعفان بسیار کم و غیر مطلوب.
در واقع حساب ۱۰۰ امام ستون فقرات فعالیتهای ساختمانی بنیاد به حساب می آید که بیشترین وام (قرض الحسنه) پرداخت شده به روستائیان که نتایج مطلوبی را داشته از این محل تامین گردیده است. در پرداخت وامهای ساختمانی بنیاد مسکن علاوه بر نقش پرداخت کننده نظارت بر مصرف وام که بعضاً جنبه تعمیراتی و یا کمک از طریق مصالح داشته به خود اختصاص داده بود.
لکن آنچه برای بنیاد مسکن افتخار آمیز است این است که تا پایان سال ۱۳۶۱ موفق گردید ۲۴۷۷۴۳ خانوار را با برخورداری از امکانات مختلف مانند دادن وام، زمین، مصالح، یا ساختمان زیر پوشش قرار دهد. این رقم دستاوردی بسیار جالب برای انقلاب اسلامی عزیزمان است.
پرداخت وام به روستاها که همزمان با فعالیت بنیاد در روستاها (۱۳۶۱) آغاز گردید، در حدود ۲ میلیارد تومان وام روستائی پرداخت گردیده این وام صرفاً کمک به ساخت خانه های روستائی که تامین مصالح، نقشه ساختمانی نظارت را به همراه داشت به مصرف رسید که با توجه به آمارهای منتشره در سال ۶۱ به تنهائی نیز ۵۶۱۴۷ خانوار را بطریق فوق زیر پوشش داشته و سرویس داده است.
در آغاز فعالیت های باز سازی و نوسازی مناطق جنگی از زمانیکه بازسازی روستاهای جنگزده به بنیاد مسکن محول گردید ابتدا مدت زمانی صرف شناخت روستاها و تشکیل «ستادها» صرف وقت شده و پس از آن کار باز ساز ی روستاهای مزبور آغاز و با سخت کوشائی ادامه یافت. این بازسازی به دو طریق انجام پذیرفت.
روستائی که بکلی ویران شده بود و نوسازی آنها پس از مطالعه و آمادگی نقشه ها یک جابجائی را الزام آور می ساخت.
روستاهای آسیب دیده که نیاز به بازسازی داشت.
آمار و ارقام
در نتیجه کل روستا های زیر پوشش نوسازی و باز سازی ۱۹۹ روستا بود که بدنی شرح نوسازی و بازسازی گردید.
استان خوزستان ۷۸ روستا
استان باختران ۶۶ روستا
استان ایلام ۴ روستا
استان آذربایجان غربی ۴۲ روستا
استان کردستان ۹ روستا
تعداد کل واحدهای مسکونی احداث شده ۱۳۳۲ واحد به شرح زیر است.
استان خوزستان ۹۲۶ واحد
استان باختران ۵۳۴ واحد
استان آذربایجان غربی ۵۲ واحد
به این آمار واحدهای احداثی در دست اجراء نیز اضافه می شود که کلاً به ۱۴۵۹ واحد می رسد.
استان خوزستان ۷۶۳ واحد
استان باختران ۱۷۳ واحد
استان ایلام ۱۶۱ واحد
استان آذربایجان غربی ۳۰۰ واحد
استان کردستان ۶۲ واحد
واحد های مسکونی تعمیر شده ۱۳۵۸ واحد.
استان خوزستان ۸۳۲ واحد
استان باختران ۵۲۴ واحد
استان آذربایجان غربی ۲ واحد
واحدهای مسکونی در دست اجرای تعمیر ۳۵۱ واحد.
استان خوزستان ۳۱ واحد
استان باختران ۲۶۵ واحد
استان آذربایجان غربی ۱۶ واحد
استان کردستان ۵۷ واحد
نتیجه حاصله تا تاریخ ۳۰/۶/۱۳۶۲
کل واحدهای مسکونی که بطریق فوق زیر پوشش قرار گرفته اند.
احداث شده ۱۳۳۲ واحد
احداثی در دست اجراء ۱۴۵۹ واحد
تعمیر شده ۱۳۵۸ واحد
تعمیری در دست اجراء ۳۵۱ واحد
جمع کل ۴۵۰۰۰ واحد که تا آخر سال ۱۳۶۲ انجام خواهد گرفت.
گرفتاریهای بنیاد مسکن
بنیاد مسکن از بدو تاسیس تا به حال با وجود کمبود ها، تنگناها و مهمتر، عدم توجه پاره ای سازمانها، همواره کوشیده است تا به وظیفه خطیر و در عین حال انسانی خود عمل نماید و در این راه نیز موفق هم بوده است. لکن در این رهگذر نیز انتظاراتی دارد که به شرح زیر می باشد که امید هر چه زود تر نسبت به رفع آن اقدام شود.
۱-همکاری صدا و سیمای ایران در بیان فعالیت های بنیاد.
۲-محدود بودن بودجه بنیاد که متاسفانه برای سال ۱۳۶۳ مبلغ ۵۰۰۰ میلیون ریال در نظر گرفته شده است. این رقم با توجه به برنامه های آتی بنیاد و ویرانی روستاهای این مملکت که پایگاه اقتصادی است بسیار کم و کافی به نظر نمی رسد.
۳-نداشتن اساسنامه ای که در برگیرنده خطوط فرمان مهم مورخ ۲۱/۱/۱۳۵۸ امام باشد.
۴-نبودن عضو رسمی در ستادهای پشتیبانی مناطق جنگزده.
۵-نداشتن عضویت رسمی در شوراهای عالی کشاورزی و امور روستاها در زمینه کار بنیاد مسکن در امور ساختمانی روستاها و نیاز شدید به استفاده از بودجه این شورا و همفکری مسئولین آن.
بدیهی است در صورت فرجام یافتن این انتظارات و اینکه بنیاد مسکن از سال ۶۱ فقط در روستاها فعالیت می کند با در اختیار داشتن امکانات بیشتر شعاع عملیات و فعالیت خود را گسترده تر نماید تا در تحقق بخشیدن به فرمان و کمکها و ایثار مردم جان بر کف ایران در حد صد در صد توفیق یابد . من الله توفیق.
