*چرا فضای مجازی از تحریمهای ضد ایرانی مستثنا شد؟!
با توجه به پیشرفت فناوری و توسعه فضاهای مجازی و سایبری، ارتقای سواد رسانهای جامعه یکی از ضرورتهای کنونی کشور است. نتایج یک پژوهش دانشگاهی نشان میدهد در حال حاضر حدود ۱۰۰ میلیون سیم کارت در کشور ثبت شده که بالای ۷۰ میلیون آنها فعال است. ولی از نظر فرهنگی افراد جامعه آموزش لازم در خصوص آسیبهای اجتماعی و فرهنگیِ ناشی از استفاده از تلفن همراه را فرا نگرفته است. ۲۵ میلیون ایرانی در تلگرام عضو هستند و هر زن ایرانی در طول روز بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ پیام از طریق شبکههای اجتماعی در تلفن همراه دریافت میکند و این به معنای بمباران اطلاعات است که این حجم اطلاعات قدرت پردازش و تحلیل را از مخاطب میگیرد و تنها راهکار آن داشتن سواد رسانهای است. از سال ۱۳۸۲ تحریم ایران در زمینه تلفنهای همراه و فناوری آن توسط آمریکا برداشته شد و هیچ تحریمی در این خصوص وجود ندارد و ورود ویندوز و دیگر نرمافزارها به ایران، بدون هیچ مانعی انجام میشود که اینها یکی از اهداف دشمن در نفوذ به اذهان و جوامع خصوصی مردم است، لذا مردم باید بدانند چه اطلاعاتی در شبکههای اجتماعی مبادله میکنند تا مورد سوءاستفاده قرار نگیرند. طبق تحقیق دیگری که در سال ۲۰۱۳ در آمریکا انجام شده، ۳۸ درصد کودکان زیر ۲ سال از یارانههای لوحی یا تلفن همراه استفاده میکنند که با این روند تا سن ۱۰ سالگی ۸۰ درصد آنها موبایل به دست خواهند بود. بلوغ زودرس، تجاوز ذهنی، مشکل اخلاقی و جنسی و به خطرافتادن سلامت فرد، از مضرات چت کردن و ارتباطگیری در شبکههای اجتماعی است. شبکههای اجتماعی به دلیل جذابیت، کارایی، مقرون به صرفه بودن، دوستیابی، ارتباط آسان و استفاده آسان، مزیتهایی دارند که باید در این خصوص هوشیار بود زیرا در مرحله اول این رسانه است که به واسطۀ استفاده از فیلم و عکس، نظر و انتقاد به انسان قدرت میدهد. این تحقیق نشان میدهد با هر لایک در شبکههای اجتماعی شخصیت فرد شناسایی میشود. در تحقیقی که از سوی آمریکا انجام شده مشخص گردید، با بررسی هر ۱۰ لایک از یک نفر، اطلاعاتی بهتر از همسایه به دست میآید، با بررسی هر ۷۰ لایک، شخصیت و رفتار فرد بهتر از والدینش تشخیص داده میشود و با بررسی هر ۱۵۰ لایکِ هر فرد، به شخصیت و رفتار فرد بهتر از همسرش پی برده میشود.
*آیا تونس، سومالی خواهد شد؟
نیروهای امنیتی تونس از دولت خواستند «اقدامات فوقالعاده» برای مقابله با بازگشت ستیزهجویانی که برای گروههای تروریستی در خارج میجنگند، اتخاذ کند. آنها میگویند با توجه به اینکه شمار زیادی از اتباع تونس اکنون در صفوف گروههای تروریستی چون داعش در سوریه، عراق و لیبی میجنگند، بازگشت آنها برای امنیت کشور مشکلساز خواهد بود. به همین علت نیروهای امنیت داخلی تونس از دولت خواستهاند با اجرای تدابیری از جمله سلب تابعیت تونسیهای تروریست، مانع ورود آنها به کشور شود. اتحادیه ملی نیروهای امنیت داخلی تونس در گزارشی هشدار داده بازگشت این جنگجویان میتواند کشور را به سمت «تبدیل شدن به سومالی دوم» سوق دهد. سومالی تحت خشونتهای گروه تروریستی تکفیری بوکوحرام یکی از ناامنترین کشورهای آفریقایی است.
در این گزارش آمده است این تروریستها انواع آموزشهای نظامی را دیدهاند و کار با هر نوع سلاح جنگی پیچیدهای را میدانند و ممکن است به هستههای خفته کشور بپیوندند در نتیجه پذیرش آنها در کشور، به مثابه کمک کردن به گسترش حلقه تروریسم است.
بر اساس گزارشی که یک کارگروه سازمان ملل متحد منتشر کرده بیش از ۵۰۰۰ نفر از شهروندان تونسی به گروههای تروریستی در خارج از کشور پیوستهاند. صدها نفر از مردم تونس مقابل پارلمان تونس تظاهرات و گردهمایی اعتراضآمیز برگزار کردند. آنها مخالفت خود را با آزاد شدن و توبه تروریستهایی که به کشور باز میگردند اعلام کردند.
وزیر کشور تونس اعلام کرد تاکنون ۸۰۰ افراطی تونسی به کشور بازگشتهاند و مقامات امنیتی و قضایی کشور اطلاعات لازم را درباره این افراد دراختیار دارند. موضوع بازگشت و ضرورت برخورد کردن یا نکردن با این عناصر افراطی بعد از سخنان باجی قائد السبسی رئیسجمهور تونس در پاریس شکل جدی به خود گرفت. السبسی گفته بود «بسیاری از تونسیهایی که در صفوف داعش و دیگر گروههای تروریستی جنگیدهاند میخواهند به کشور بازگردند و ما نیز نمیتوانیم مانع بازگشت آنها به کشور شویم، اما باید هوشیاری بیشتری در این خصوص داشته باشیم و آنها را تحتنظر گیریم.» رئیسجمهور تونس تأکید کرده بود: «ما آنها را زندانی نخواهیم کرد، زیرا اگر بخواهیم این کار را انجام دهیم به اندازه کافی رندان نخواهیم داشت».
*فشار عربستان به مصر در سرچشمههای نیل
بعد از آنکه مصر در موضوع سوریه موضعش را از عربستان جدا کرد، ریاض همه اهرمهایش را برای فشار بر سرزمین اهرام روی میز گذاشت. در سالهای اخیر، یکی از مهمترین دغدغههای اصلی مقامات مصری، ساخت سد النهضه در اتیوپی بوده که با اتمام احتمالی آن در سال ۲۰۱۷ میلادی، سبب کاهش شدید آب ورودی نیل به مصر خواهد بود. رود نیل، به عنوان طولانیترین رود جاری در جهان، از اتیوپی سرچشمه گرفته و پس از گذر از سودان و مصر به دریای مدیترانه میریزد، ضمن آنکه کشورهای دیگری هم از زهکشیهای این رود بهره میگیرند.
نگرانیهای مقامات قاهره از زمانی بیش از پیش شده است که در پی شکر آب شدن روابط میان مصر و عربستان، چراغ سبز مسئولان سعودی و دیگر شیخنشینهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به اتیوپی برای تسریع روند ساخت سد النهضه فزونی یافته است. به تازگی یک هیأت سعودی و قطری با سفر به اتیوپی، از پروژه سد النهضه بازدید کردند؛ امری که از منظر مقامات مصری جزئی از خط قرمزهاست.
حمد الخطیب، مشاور عالی پادشاه عربستان، سفری رسمی به آدیس آبابا پایتخت اتیوپی داشته که همین امر سبب خشم زایدالوصف مقامات مصری شده است. عبدالرحمان الفضلی، وزیر کشاورزی عربستان سعودی نیز پیش از این از سد جنجالی النهضه اتیوپی بازدید کرد. روزنامه مصری الیوم نوشت که اتیوپی هم اکنون به کعبه آمال سعودیها و شیخنشینان خلیج فارس تبدیل شده است، چون آنها دریافتهاند که بدین وسیله میتوانند از پشت به مصر خنجر بزنند و با قطع شریان حیاتی مصر و فقیر ساختن این کشور، قاهره را به کرنش وادار کنند.
*رتبه پایین انسجام انتخاباتی در آمریکا
نتایج یک نظرسنجی از دانشمندان علوم سیاسی در آمریکا نشان میدهد که انسجام نظام انتخاباتی در این کشور با فاصله زیادی بسیار عقبتر از سایر کشورهای غربی قرار دارد.
پایگاه اینترنتی هیل، یافتههای یک پروژه تحقیقاتی که با مشارکت ۷۰۰ دانشمند علوم سیاسی آمریکایی و با همکاری دانشگاههای هاروارد و سیدنی استرالیا صورت گرفته، نشان میدهد که نظام انتخاباتی در آمریکا به لحاظ انسجام، بسیار عقبتر از سایر دموکراسیهای غربی است و در سطح کشورهای آرژانتین، مغولستان و رواندا قرار دارد.
در این تحقیق، از دانشمندان علوم سیاسی در آمریکا خواسته شده است که برداشت خود را از میزان انسجام نظام انتخاباتی در ایالتهای مختلف آمریکا بیان کنند. همچنین از آنها خواسته شده است تا دیدگاه خود را درباره عملکرد مقامات ایالتی در همه زمینهها، از قوانین انتخاباتی گرفته تا فرایند برگزاری انتخابات، محدودیتهای منطقهای برای انتخابات، ثبتنام رأیدهندگان و قوانین مالی مربوط به مبارزات انتخاباتی بیان کنند.
یافتههای این بررسی نشان میدهد که برخلاف بسیاری از دیگر دموکراسیهای غربی، نبود انسجام گستردهای در نظام انتخاباتی بین ایالتهای مختلف آمریکا که دارای اختیارات قانونی در اجرای انتخابات، ترسیم خطوط کلی مربوط به انتخابات در منطقه خود و تنظیم قوانین حاکم بر دسترسی رأیدهندگان هستند، وجود دارد. این بررسی نشان میدهد که در بین ایالتهای مختلف آمریکا، ایالت ورمونت دارای بهترین نظام انتخاباتی و آریزونا و ویسکانسین دارای بدترین آن هستند. نظام انتخاباتی در آمریکا از ۱۰۰ امتیاز تنها ۶۴ امتیاز به خود اختصاص داده است.
در سطح جهانی، یافتههای این پروژه تحقیقاتی حاکی است که دانمارک و فنلاند دارای قویترین نظام انتخاباتی در جهان هستند و پایینترین رتبهها در زمینه انسجام نظام انتخاباتی نیز به کشورهای اتیوپی، بوروندی و گینه استوایی اختصاص یافته است.
*منشأ پرورش تروریسم در مالزی کجاست؟
دانشگاه المدینه عربستان در مالزی با اتهام تروریستپروری با احتمال تعطیلی مواجه شد. انجمن پیشکسوتان حزب مالایی تباران متحد (آمنو) تعطیلی شعبه دانشگاه بینالمللی المدینه عربستان سعودی در ایالت سلانگور به دلیل فراهم کردن بستر پرورش تروریستها در این کشور را خواستار شد. پس از اینکه دو دانشجوی دانشگاه بینالمللی المدینه با اتهام فعالیتهای تروریستی مرتبط با داعش بازداشت شدند، مقامات رسمی آموزشی مالزی با مدیریت این دانشگاه در مورد برنامههای درسی بحث کردند. شعبه دانشگاه المدینه عربستان در شهر شاه عالم ایالت سلانگور در حال حاضر یک هزار و ۲۸۰ دانشجو از ۴۳ کشور دارد که بیشتر آنها از نیجریه، اندونزی و بنگلادش برای ادامه تحصیل به مالزی سفر کردهاند.
مصطفی یعقوب دبیرکل اتحادیه پیشکسوتان حزب مالاییتباران متحد مالزی میگوید این دستگیریها اثبات میکند که دانشگاه بینالمللی المدینه آشیانه خطرناک نمایندگان داعش است. این مقام پیشکسوت حزب مالاییتباران متحد از وزارت آموزش عالی مالزی، سازمان اسلامی سلانگور و همچنین سلطان این ایالت خواست با لغو مجوز این دانشگاه و ممانعت از فعالیت آن در مالزی، در مقابله با آن اقدامی جدی کنند. مصطفی یعقوب هشدار داد قبل از اینکه دیر شود باید کاری کرد تا آنچه در عراق، سوریه و یمن رخ میدهد در مالزی اتفاق نیفتد. چندی است در مالزی شیعهستیزی گسترش یافته به طوری که اقلیت اندک شیعیان در مالزی و نیز مسلمانان شیعه که به این کشور سفر میکنند حتی در اظهارات برخی مسئولان مالزی با فشار روبهرو هستند.
* سکوت شرمآور در قبال جنایات میانمار
موج خشونتهای دلخراش ارتش و بودائیان میانمار علیه مسلمانان روهینگیا در استان راخین در هفتههای اخیر شدت یافته است. سازمان ملل اعلام کرده بیش از ۳۰ هزار نفر بر اثر این خشونتها آواره شدهاند که نیمی از آنها در یک دوره دو روزه و زمانی بوده است که ارتش میانمار بالگردهای ارتش را به این منطقه اعزام کرد و بر اثر آن دهها نفر نیز کشته شدند. تصاویر ماهوارهای منتشر شده سازمان دیدهبان حقوق بشر نیز نشان میدهد بیش از دوهزار خانه در روستاهای مسلماننشین در غرب میانمار ویران شده است. این تصاویر همچنین نمایانگر این است که اخیراً بیش از هشتصد خانه در پنج روستا در ایالت راخین ویران شده است. این روستاها در محاصره ارتش میانمار است. شمار خانههایی که در چند هفته اخیر ویران شده است به دوهزار و دویست خانه میرسد. نیروهای دولتی به روستاهای مسلماننشین حمله میکنند، مردان را میکشند، خانهها را به آتش میکشند و به زنان مسلمان تجاوز میکنند. عملیات نظامی در ایالت راخین در غرب میانمار باعث شده است ۲۷ هزار مسلمان روهینگیا به بنگلادش بگریزند و افرادی که جان سالم به در بردهاند، گزارشهای وحشتناکی درباره قتلعام، تجاوز گروهی و شکنجه به دست نیروهای دولتی را روایت میکنند.
براساس اعلام سازمان ملل مسلمانان روهینگیا یکی از بزرگترین اقلیتهای قربانی آزار و اذیت در سراسر جهان هستند، با این حال این سازمان و یا سایر مجامع بینالمللی تا به حال هیچ اقدام و گام عملی برای توقف جنایات علیه بشریت و نسلکشی دولت میانمار علیه مسلمانان برداشته نشده است.
خبرگزاری آناتولی به نقل از شاهدان عینی در استان آراکان میانمار نوشت نیروهای ارتش میانمار شمار زیادی از زنان مسلمان را در روستاهایی که به آنها حمله کرده هدف تجاوز قرار دادهاند و تعدادی از آنها را نیز کشتهاند. عبدالخالد عبدالله که یک معلم است و از شاهدان اصلی این حوادث است گفت ارتش خانههای مردم و مدرسهای که من در آن کار میکردم را تخریب و سپس به ۲۵۰ زن و دختر تجاوز کرد و ۵۰ نفر از آنها را نیز کشت.
وی تصریح کرد نظامیان ارتش همچنین یک خانواده را در خانه خودشان حبس کردند و سپس خانه آنها را آتش زدند و برخی جوانان و کودکان را نیز به داخل این آتش انداختند. همچنین نظامیان به همراه بوداییهای تندرو وارد یک مسجد شدند و قرآن کریم را آتش زدند.
عبدالله تأکید کرد نظامیان ارتش میانمار زیورآلات، جواهرات و طلاهای زنان روستا را سرقت و سپس آنها را عریان و مجبور کردند در خیابانها حرکت کنند. در گزارش ۵۶ صفحهای دیدهبان حقوق بشر درباره درگیریهای اخیر میانمار آمده است: نیروهای امنیتی میانمار از مسلمانان مقابل بودائیان محافظت نمیکنند و در عوض، سربازان و نظامیان میانمار به جای حفاظت از زنان، بر روی آنها آتش گشوده و به آنها تجاوز میکنند.
برآوردها نشان میدهد حدود چهار درصد جمعیت میانمار یعنی چهارمیلیون مسلمان در این کشور زندگی میکنند. دولت مورد حمایت غرب در این کشور، سیاست کوچ اجباری مسلمانان این کشور را در پیش گرفته و به موجب قانونی که دولت میانمار سال ۱۹۸۲ تصویب کرد از دادن حق کامل شهروندی به صدها هزار مسلمان این کشور نیز خودداری میکند.
تاریخ گسترش اسلام در میانمار به قرن اول هجری برمیگردد. بعد از ظهور اسلام و گرایش اعراب و ایرانیان به اسلام، دریانوردان عرب و ایرانی و بازرگانان مسلمان از مسیرهای زمینی که از منطقه غربی میانمار و ایالت آراکان این کشور میگذشت، به مناطق غربی چین سفر میکردند و بسیاری از این افراد در منطقه حاصلخیز و مستعد ساحلی آراکان ساکن شده و اولین مناطق تجمع مسلمانان را ایجاد کردند.
بودائیان میانمار در طول استقلال این کشور، همواره نگاه مشکوکی به مسلمانان داشتهاند. در سال ۱۹۷۴ میلادی، رژیم نظامی میانمار قانون اساسی جدیدی را وضع کرد و براساس آن، اسم میانمار به جمهوری سوسیالیستی اتحادیه میانمار تغییر کرد و بعد از این تغییر، عملاً مسلمانان به عنوان ساکنان بیگانه و غیرقانونی معرفی شدند و تمامی اموال و دارییهای آنان توقیف و از شغلهای دولتی برکنار شدند و حق شهروندی آنها نیز توسط رژیم نظامی میانمار سلب شد.
*سردرگمی اسرائیل در مقابل حزبالله
ارتقاء مهارت و کارآزمودگی حزبالله لبنان در نبردهای سوریه، اسرائیل را نگران کرده است. عاموس هرئیل کارشناس مسائل نظامی در روزنامه هاآرتص اسرائیل نوشت؛ با توجه به حضور نیروهای حزبالله در سوریه در چند سال اخیر، این نیروها مهارتها و تجارب جنگی بزرگی را به دست آوردهاند و روشهای هجومی آنها تحتتأثیر فعالیت مشترک با ایران وروسیه ارتقا یافته است.
هرئیل معتقد است بعد از حل مناقشه سوریه و بازگشت بیشتر نیروهای حزبالله به لبنان، این نیروها در تلاش برای تخریب زیرساختهای اسرائیل برمیآیند. این کارشناس نظامی میگوید زرادخانه موشکی عظیم و آمادگی نیروهای کوماندوی «رضوان» این توان را به حزبالله میدهد.
هرئیل تاکید کرده، ارتش اسرائیل، حزبالله را بیش از اینکه یک سازمان تروریستی بداند، به چشم یک ارتش مینگرد. این کارشناس اسرائیلی با اشاره به اینکه توسعه توانمندی حزبالله اکنون در نهاد امنیتی اسرائیل به بحث گذاشته شده است، گفت؛ در این میان، اهرمهای قدرت ارتش اسرائیل به عنوان یک عامل قابل بحث عنوان شده است. هرئیل در توضیح این مطلب تصریح کرد، ارتش اسرائیل با تمرکز بر نیروی هوایی از عملیات زمینی غافل شد، اما در دو سال اخیر در منشور راهبرد ارتش اسرائیل برای سال ۲۰۱۵ تغییر آشکاری رخ داد، به این معنی که گادی ایزنکوت رئیس ستاد ارتش، بر لزوم استفاده از مانور زمینی به عنوان عنصر ضروری در شکست دادن دشمنان اسرائیل تاکید کرد.
هرئیل با اشاره به اظهارات گرشون هکوهن، فرمانده سابق منطقه شمالی ارتش اسرائیل تحت عنوان «بحران نیروی زمینی» گفت: هکوهن مدعی شد که حزبالله و حماس سامانهای نظامی ایجاد کردهاند که در برابر تهدید ارتش اسرائیل به میزان زیادی مصونیت کسب کرده است. این کارشناس نظامی اسرائیلی همچنین با یادآوری سردرگمی ارتش اسرائیل به ویژه در بخش نیروی زمینی گفت، استفاده از موشکهای با برد متوسط، موجب افزایش توان رزمی و هجومی نیروهای ارتش خواهد شد و علاوه بر این، مشکلات ناشی از حملات موشکی احتمالی حزبالله به پایگاههای نیروی هوایی را کاهش خواهد داد و این چیزی است که برای اولینبار از سوی سرلشکر یسرائیل طل و موشه ارنز وزیر پیشین جنگ در ابتدای دهه نود مطرح شد.
*پیمان پاریس، منفذی برای اسرار ایران
بسیج دانشجویی ۵ دانشگاه بزرگ تهران از شورای نگهبان خواستند از تصویب نهایی پیوستن ایران به پیمان پاریس خودداری کند. با توجه به اهمیت پیمان پاریس و نقش اساسی و زیرساختی آن بر اقتصاد ایران، بسیج دانشگاههای صنعتی شریف، امیرکبیر، علم و صنعت، علامه طباطبایی و شهید بهشتی تبعات مثبت و منفی آن را در پژوهشی بررسی کرده و نتیجه گرفته است این پیمان مغایرتهای صریحی با قانون اساسی، سیاستهای کلی نظام و همچنین تبعات خطرناک سیاسی، امنیتی، اقتصادی دارد.
ایران در این پیمان متعهد شده است سالانه بین ۴ تا ۱۲ درصد از انتشار گاز دیاکسید کربن خودداری کند. در عمل، این تعهد به معنای کاهش تولید و استفاده از منابع فسیلی است و محدود شدن استفاده از منابع نفت و گاز کشور است. در واقع به موجب این پیمان، سازمانهای بینالمللی بر کاهش تولید نفت و محصولات مرتبط با آن نظارتهای حقوقی انجام خواهند داد؛ که این مورد تناقض آشکاری با اصل ۱۵۲ قانون اساسی مبنی بر «هرگونه قرارداد که موجب سلطه بیگانه بر منابع طبیعی و اقتصادی، فرهنگ، ارتش و دیگر شئون کشور گردد ممنوع است» دارد.
دولت در این پیمان تعهد کرده است که به منظور ایجاد شفافیت و اعتمادسازی و ایجاد ابزارهای نظارتی برای اجلاس تغییرات آب و هوایی، مصرف سوخت همه صنایع کشور را به تفکیک کارخانه در اختیار کمیتههای مربوطه قرار دهد.
بر اساس این پژوهش به موجب این پیمان، جمهوری اسلامی ایران مجبور خواهد شد، سرعت توسعه صنایع نفت و گاز و بسیاری از صنایع زیرساختی مرتبط مانند صنایع پالایشگاهی، پتروشیمی را کند سازد که این مسئله برخلاف بند ۱۳ سیاستهای اقتصاد مقاومتی مبنی بر «افزایش صادرات گاز، برق، پتروشیمی و فراوردههای نفتی» است.
این توافق دارای موارد مبهم و مشکوک بسیاری است، به طوریکه تعیین جزئیات ۱۲ مورد از اصلیترین سازوکارهای اجرایی این توافق به بعد از امضای توافق موکول شده است که میتواند تبعات سیاسی، اقتصادی، امنیتی قابلتوجهی برای کشور داشته باشد.
پیمان پاریس به مانند برجام، تحت قاعده «پذیرش کامل همه بندهای پیمان یا عدم پذیرش همه بندها» یا همان اصطلاح «همه یا هیچ» تنظیم شده است، یکی از اصلیترین مشکلات این توافق مغایرت اصل «همه یا هیچ» با اصل ۱۳۹ قانون اساسی است. این اصل بیان میکند «صلح دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی در مواردی که طرف دعوی خارجی باشد و در موارد مهم داخلی باید به تصویب مجلس نیز برسد. موارد مهم را قانون تعیین میکند» در حالی که در توافق پاریس داوریهای بینالمللی مشروط به تأیید مجلس کشورها نیست.