سخنان معصومین
دانش و دانشمند
در اسلام
* رسولخدا صلی
الله علیه و آله:
«اقرب الناس من
درجه النبوّه اهل العلم و الجهاد».
(المحجه البیضاء-
جلد 1- ص 14)
نزدیکترین مردم
به رتبه پیامبری، دانشمندان و مجاهدان می‌باشند.
* رسولخدا صلی
الله علیه و آله:
«العلماء ورثه
الأنبیاء».
(کافی- جلد 1- ص
32)
دانشمندان،
وارثان پیامبرانند.
* رسولخدا صلی
الله علیه و آله:
اکثر النّاس قیمه
اکثرهم علماً، واقلّ الناس قیمهً اقلّهم علماً».
(بحار- جلد 1- ص
164)
ارزشمندترین مردم
دانشمندترین آنها است، و کم‌بهاترینشان، کم‌علم‌ترین آنان است.
* پیامبراکرم صلی
الله علیه و آله:
«من خرج یطلب
باباً من علم لیردّ به باطلاً الی حق او ضلاله الی هدی،کان عمله ذلک کعباده متعبّد
اربعین عاماً».
(بحار- جلد 1- ص
182)
کسی که برای کسب
دانشی از خانه یا شهر و کشور خویش خارج شود تا باطلی را به حق و یا ضلالتی را به
هدایت باز گرداند، این کار او همانند عبادت چهل ساله یک عابد است.
* امیر مؤمنان (ع):
«تعلّموا العلم
فان تعلّمه حسنه… بالعلم یطاع الله و یعبد و بالعلم یعرف الله و یوحّد و بالعلم
توصل الأرحام و به یعرف الحلال و الحرام، والعلم امام العقل و العقل تابعه، یلهمه
الله السّعداء و یحرمه الأشقیاء».
(بحار- جلد 1- ص
166)
به فراگیری دانش
پردازید که آموزش علم از اعمال نیک است. بوسیله دانش خداوند اطاعت و پرستش می‌شود
و بواسطه آن خداوند شناخته و انسان موحّد می‌گردد و صله ارحام و شناخت حلال و حرام
به علم حاصل می‌شود؛ علم پیش‌آهنگ عقل، و عقل پیرو آن است، خدا دانش را به نیک‌بختان
الهام و بدبختان را از آن محروم می‌گرداند.
* امیر مؤمنان (ع):
«العلم اکثر من
ان یحاط به، فخذوا من کل علم احسنه».
(غرر- ص 265)
علم و دانش،
افزون‌تر از آن است که تمام آن قابل احاطه و فراگیری باشد؛ پس از هر دانشی بهترین
آن را فرا گیرید.
* امیر مؤمنان (ع):
«یا مؤمن انّ هذا
العلم و الأدب ثمن نفسک فاجتهد فی تعلّمهما، فما یزید من علمک و ادبک، یزید فی
ثمنک و قدرک، فان بالعلم تهتدی الی ربّک…».
(بحار- جلد 1- ص
180)
ای انسان مؤمن!
دانش و ادب، بهای نفس تو است؛ پس در فراگیری آن دو نهایت تلاش را بنما، که آنچه از
علم و ادب تو افزایش یابد، قدر و بهای تو افزایش خواهد یافت و با علم بسوی
پروردگارت راهنمائی می‌شوی.
* امیر مؤمنان (ع):
«من لم یتعلّم فی
الصّغر، لم یتقدّم فی الکبر».
(غررالحکم- ص
697)
کسی که در
خردسالگی دانش نیاموزد، در بزرگی پیشرفتی نصیبش نخواهد شد.
* امیر مؤمنان (ع):
«العلم ضالّه
المؤمن».
(بحار- جلد 1- ص
168)
دانش، گم شدۀ
انسان مؤمن است.
* امیر مؤمنان (ع):
«یا معشر
الفتیان، حصّنوا اعراضکم بالأدب و دینکم بالعلم».
(تاریخ یعقوبی- ص
152)
ای گروه جوانان!
شرافت و آبروی خویش را بوسیله ادب و دینتان را با دانش محافظت نمائید.
* امام باقر (ع):
«تذکرالعلم ساعه
خیر من قیام لیله».
(بحار- جلد 1- ص
204)
یک ساعت مذاکره
علمی بهتر از یک شب عبادت است.
* امام صادق (ع):
«لست احبّ ان اری
الشّابّ منکم الاّ غادیاً فی حالین: امّا عالماً او متعلّماً، فان لم یفعل فرّط
فان فرّط ضیّع اثم وان اثم سکن النّار والذی بعث محمّداً بالحقّ».
(بحار- جلد 1- ص
55)
دوست ندارم جوانی
را از شما ببینم جز اینکه روز او به یکی از دو حال آغاز گردد: یا دانشمند باشد. یا
دانشجو، وگرنه به نادانی بسر برد و در اینصورت در انجام وظیفه کوتاهی ورزد که این
کوتاهی تضیییع حق جوانی است و تضییع جوانی موجب افتادنش به گناه است و سوگند به
خدائی که محمّد- صلی الله علیه و آله را به رسالت فرستاد، اگر به گناه افتد در آتش
سکونت خواهد گزید.