حج جایگاه
تبادل نظر و چاره جویی مسلمین
امام خمینی
قدس سره:
«باید توجه
داشته باشید که این اجتماع بزرگ که به امر خداوند تعالی در هر سال در این سرزمین
مقدس فراهم می شود، شما ملتهای مسلمان را مکلف می سازد که در راه اهداف مقدسه ی
اسلام، مقاصد عالیه ی شریعت مطهره و در راه ترقی و تعالی مسلمین و اتحاد و پیوستگی
جامعه ی اسلامی، کوشش کنید. در راه استقلال و ریشه کن کردن سرطان استعمار همفکر و
هم پیمان شوید».
آیت الله
خامنه ای:
«میعادی
همگانی، هر سال تشکیل می شود تا مسلمان، در آن محیط وحدت و تفاهم، و در پرتو ذکر
الهی، راه و جهت زندگی را بیاموزد، آنگاه به سرزمین خود و به میان کسان خود
برگردد، و در سالهای بعد، گروه های دیگر و گروه های دیگر بیایند و بروند، بیاموزند
و بیندوزند، بگویند و عمل کنند، بشنوند و تدبر کنند و در نهایت، همه ی امت، به
آنچه خدا خواسته و دین آموخته برسند».
حج، یکی از
ارکان و پایه های محکم اسلام است و پس از نماز و زکات، به عنوان بافضیلت- ترین
عبادات، نام برده شده است. خدای عزوجل وجوب حج را بر هر انسان مستطیعی که تمکن
مالی و بدنی دارد، در قرآن کریم بیان فرموده است:
«ولله علی
الناس حج البیت من استطاع الیه سبیلا».
رسول خدا صلی
الله علیه و آله در فضیلت حج می فرماید:
«لحجة مقبولة
خیر من عشرین صلاة نافلة و من طاف بهذا البیت طوافا … و احسن رکعتیه، غفرالله
له».
– همانا یک
حج پذیرفته شده در درگاه باریتعالی، برتر است از بیست نماز نافله و هر که خانه ی
خدا را طواف کند و دو رکعت نماز طواف را بجا آورد، خداوند گناهانش را می بخشد.
از آن که
بگذریم، ایام و زمان حج و آن مکان مقدس، اولین خانه ای است که خداوند برای مردم
بنا نهاده است، آنجا تنها جائی است که هیچ کس نباید احساس غربت کند، چرا که خانه ی
خودش است.
«ان اول بیت
وضع للناس للذی ببکة مبارکا».
– این مکان
مبارک و مقدس را خداوند برای گردآمدن مردم و برطرف شدن نیازهای جوامع بشری، قرار
داده است.
حج جایگاه
نزدیک شدن انسان به صاحب خانه است. کعبه، خانه ی خدا است و در کنار آن، خداوند است
که میزبان مهمانانش از شرق و غرب می باشد. جائی که میزبان خدا است و خانه، خانه او
است، اعمال و مناسک حج نیز مناسک زندگی و حیات است. آنجا است که ملت ها از هر نژاد
و قومی باید بیایند و اعمال ابراهیم خلیل الله را انجام دهند تا جزو پیروان محمد
حبیب و رسول خدا قرار گیرند؛ آنجا است که باید وحدت امت های اسلامی بلکه تمام
امتهای جهان محقق گردد و همه ید واحده شوند و با پیروی از رسول خدا، تمرین زندگی
توحیدی را در ایام حج و در آن مکان مقدس بنمایند.
حج، عرصه ی
به قدرت درآمدن نیروی لایزال الهی توسط مردان خداجوی است. حج جایگاه رقم زدن
سرنوشت مسلمانان است؛ در آنجا است که فریاد ستمدیدگان بوسنی و هرزگوین شنیده می
شود و ناله ی هزاران زن و کودک معصوم آن دیار اسلامی، به گوش جهانیان می رسد. آنجا
است که مسلمانان سیاه و سفید از ظلمها و ستمهای جنایت پیشگان و جهانخواران بر
یکدیگر آگاه می شوند. آنجا است که باید گرد فقر و تهی دستی از روی محرومان و
پابرهنگان زدوده شود. آنجا است که باید به تجاوز بی رحمانه صربهای پلید و صهیونیست
های ستمگر، خاتمه داده شود. آنجا است که باید با فریادهای برائت مسلمین، شیطان
زادگان، رجم شوند.
آنجا است که
باید با گفتن «لبیک» به خداوند به تمام شیاطین و طاغوتهای دوران «نه» بگویند و از
آنان برائت جویند.
باز هم سخن
یار در این زمینه از هر سخنی خوش تر است. با هم بشنویم امام عزیزمان «قدس سره» چه
می گوید:
«حج ابراهیمی
محمدی -صلی الله علیهما و آلهما- سالها است غریب و مهجور است، هم از جهات معنوی و
عرفانی و هم از جهات سیاسی و اجتماعی. و حجاج عزیز تمام کشورهای اسلامی باید بیت
خدا را در همه ی ابعادش از این غربت درآورند. اسرار عرفانی و معنویش به عهده ی
عرفای غیر محجوب. و ما اینک با بعد سیاسی و اجتماعی آن سر و کار داریم که باید
گفت: فرسنگها از آن دوریم. ما مامور به جبران مافات هستیم. این کنگره- ی سرا پا
سیاست که به دعوت ابراهیم و محمد -صلی الله علیهما و آلهما- برپا می شود و از هر
گوشه ی دنیا و از هر «فج عمیق» در آن اجتماع می کنند، برای منافع ناس است و قیام
به قسط است و در ادامه ی بت شکنی های ابراهیم و محمد است و طاغوت شکنی ها و فرعون زدودنهای موسی است.
و کدام بت به
پایه ی شیطان بزرگ و بتها و طاغوتهای جهانخوار می رسد که همه ی مستضعفان جهان را
به سجده ی خود و ستایش خویش فرا خوانند و همه ی بندگان آزاد خدای تعالی را بنده ی
فرمانبردار خویش دانند؟ …»
بهرحال فلسفه
ی حج آنچنان که حضرت امیر علیه السلام در نهج البلاغه فرموده اند، تقویت دین است
«و الحج تقویة للدین» و برای تقویت دین باید قیام کرد و چه جائی بهتر از بیت
الحرام برای قیام «جعل الله الکعبة البیت الحرام قیاما للناس» و این قیام باید با
اعلام برائت از مشرکین و متجاوزین و جهانخواران همراه باشد تا متدینین و اسلام
خواهان، با قناعت بیشتر به اسلام و مکتب محمدی روی آورند و این بعد سیاسی اسلام
برای همگان روشن شود و آزادگان از هر دین و آئینی، با این دید، به سوی اسلام گرایش
پیدا کنند و نجات و رهائی خویش را از چنگال ظالمان در پرتو اسلام محمدی بیابند.
از اینکه در
قرآن کریم، یکی از فواید حج را «لیشهدوا منافع لهم» می داند، قطعا این منافع، تنها
بهره های مادی نیست، بلکه این یکی از منفعتهای جزئی و کناره ای است. مهمترین بهره
ای که مسلمانان در این ایام و در این مکان مقدس می برند، همین است که در این
گردهمائی بزرگ، از مشکلات یکدیگر آگاه می گردند و سعی در برآوردن نیازهای یکدیگر
می کنند و چه نیازی بالاتر و ارزشمندتر از رهایی و آزادی است. چه نیازی ضروری تر
از پاره کردن بندهای استعمارگران و
استثمارگران است.
باز هم از
امام بشنویم که چه رهنمودمان می دهد:
«بر شما ملت
عزیز اسلام که برای اداء مناسک حج در این سرزمین وحی اجتماع کرده اید، لازم است از
فرصت استفاده کرده، به فکر چاره باشید. برای حل مسائل مشکله مسلمین، تبادل نظر و
تفاهم کنید.
باید توجه
داشته باشید که این اجتماع بزرگ که به امر خداوند تعالی در هر سال در این سرزمین
مقدس فراهم می شود، شما ملتهای مسلمان را مکلف می سازد که در راه اهداف مقدسه ی
اسلام، مقاصد عالیه شریعت مطهره و در راه ترقی و تعالی مسلمین و اتحاد و پیوستگی
جامعه ی اسلامی، کوشش کنید.
در راه
استقلال و ریشه کن کردن سرطان استعمار، همفکر و هم پیمان شوید.
گرفتاری های
ملل مسلم را از زبان اهالی هر مملکت شنیده و در راه حل مشکلات آنان از هیچ گونه
اقدامی فروگذار نکنید.
برای فقرا و
مستمندان کشورهای اسلامی فکری کنید.
برای آزادی
سرزمین اسلامی فلسطین از چنگال صهیونیسم، دشمن سرسخت اسلام و انسانیت، چاره اندیشی
کنید.
از مساعدت و
همکاری با مردان فداکاری که در راه آزادی فلسطین، مبارزه می کنند، غفلت نورزید».
آری! لازم
است در ایام حج، مشکلات یکساله ی مسلمین بررسی گردد و مسلمانان با وحدت و هماهنگی
در پی رفع این مشکلات و درصدد چاره جویی برای آزادی و رهائی مسلمین دربند برآیند.
مشکل بزرگ ولاینحل امتهای اسلامی این است که هیچ مجلس و مرکزی واقعی برای رسیدگی
به مشکلاتشان ندارند و خداوند خانه ی خودش را بهترین مرکز برای این کار مهم قرار
داده است و آن را برای «ناس» وضع کرده است تا با هم مصالح مسلمین را در نظر بگیرند
و در پی چاره اندیشی برای مشکلاتشان باشند. اگر چنین حجی داشته باشیم، حج مقبول
است.
ان شاءالله
به امید
اینکه تمام مسلمین از این راز مهم حج آگاه و مطلع گردند و به این بعد سیاسی و مهم
حج، جامه ی عمل بپوشند.
والسلام