سخنان معصومان عليهم السلام
با چه كسى رفاقت كنيم
رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم:
((المرء على دين خليله و قرينه)).(1)
انسان بر كيش دوست و همدمش خواهد بود.امام على عليه السلام :
((يا بنى اياك و مصادقه الاحمق فانه يريد ان ينفعك فيضرك و اياك و مصادقه البخيل فانه يقعد عنك إحوج ما تكون اليه و اياك و مصادقه الفاجر فانه يبيعك بالتافه واياك و مصادقه الكذاب فانه كالسراب يقرب عليك البعيد و يبعد عليك القريب)).(2)
پسرم! از دوستى نادان بپرهيز, چه او خواهد كه تو را سود رساند لكن دچار زيانت گرداند و از دوستى بخيل بپرهيز, چه او آنچه را سخت بدان نيازمندى از تو دريغ دارد, و از دوستى تبهكار بپرهيز كه به اندك بهايت بفروشد و از دوستى دروغگو بپرهيز كه او سراب را ماند: دور را به تو نزديك و نزديك را به تو دور نماياند.امام على عليه السلام:
((لاتصحب الشرير فان طبعك يسرق من طبعه شرا و انت لاتعلم)).(3)
با مردم شرير و فاسد رفاقت نكن كه طبيعت تو به طور ناآگاه بدى را از آنها مى دزدد و تو بى خبرى.امام على عليه السلام:
((اياك و مصاحبه الفساق فان الشر بالشر ملحق)).(4)
از رفاقت با بدكاران بپرهيز كه بدى به بدى پيوندد.امام على عليه السلام:
((و اياك و مواطن التهمه والمجلس المظنون به السوء فان قرين السوء يغر جليسه)).(5)
از مراكز بدنام و مجالسى كه مورد سوء ظن است بپرهيز, زيرا رفيق بد همنشين خود را فريب مى دهد[ .و او را به كارهاى ناشايست وامى دارد].امام على عليه السلام:
((قارن اهل الخير تكن منهم, و باين اهل الشر تبن عنهم)).(6)
با نيكان بنشين تا از آنان به حساب آيى و از بدان بپرهيز تا در شمار ايشان درنيايى.امام على عليه السلام:
((صحبه الاشرار تكسب الشر كالريح اذا مرت بالمنتن حملت نتنا)).(7)
همنشينى با بدان سبب بدبختى است, بسان بادى كه با عبور از فضاى مزبله, حامل بويى بد مى شود.امام حسن مجتبى عليه السلام:
((و اذا نازعتك الى صحبه الرجال حاجه فاصحب من اذا صحبته زانك و اذا خدمته صانك و اذا اردت منه معونه اعانك و ان قلت صدق قولك و ان صلت شد صولك)).(8)
اگر حاجتى تو را به مصاحبت مردان وادار سازد با كسى همنشينى كن كه چون با او مصاحبت كنى تو را زينت دهد و اگر او را خدمت كنى نگهدارت باشد و چنانچه از او كمك خواهى ياريت دهد و اگر سخن گويى تصديقت كند و هرگاه درگير شوى پشتيبانت شود.امام زين العابدين عليه السلام:
((و اياك و مصاحبه الفاسق فانه بايعك باكله و اقل من ذلك)).(9)
از رفاقت با فاسق بپرهيز كه او تو را به لقمه اى و بلكه كمتر از لقمه اى مى فروشد.امام صادق عليه السلام:
((خصلتان من كانتا فيه و الا فاعزب ثم اعزب. قيل: و ما هما؟ قال: الصلاه فى مواقيتها والمحافظه عليها, والمواساه)).(10)
دو صفت نيك اگر در كسى بود (شايسته دوستى و رفاقت است) وگرنه از او دورى كن سپس دور شو. عرض شد آن دو صفت كدام است؟ فرمود: نماز گزاردن در وقت و مراقبت بر آن و هميارى.امام جواد عليه السلام :
((اياك و مصاحبه الشرير فانه كالسيف المسلول يحسن منظره و يقبح اثره)).(11)
از رفاقت با آدم شرور بپرهيز كه مانند شمشير خوش منظر و بداثر است.پى نوشت ها:
1 . كافى مترجم, ج4, ص83.
2 . نهج البلاغه, حكمت 38.
3 . شرح ابن ابى الحديد, ج4, ص538.
4 . نهج البلاغه فيض, 1061.
5 . وسأل, ج2, ص270.
6 . نهج البلاغه, نامه31.
7 . شرح غرر, ج4, ص205.
8 . بحار, ج44, ص139.
9 . كافى مترجم, ج4, ص86.
10 . خصال, ج1, ص87.
11 . بحارالانوار, ج74, ص198.