نماز در كلام معصومين عليهم السلام
تأثير قنوت و سجدهء طولانى
طُولُ الْقُنُوتِ وَ السُّجُودِ يُنْجى مِنْ عَذابِ النّارِ
قنوت و سجدهء طولانى در نماز, نمازگزار را از عذاب آتش نجات مى دهد.
(تصنيف غرر الحكم , ص 175 حديث 3453لباس تميز براى نماز
النَّظيفُ مِنَ الثَّيابِ يُذْهِبُ الهَمَّ وَ الْحُزْنَ وَ هُوَ طَهُورٌ لِلصَّلاةِ
لباس تميز غم و ناراحتى را برطرف كرده و آن لباس پاك (مناسب ) نماز است .
(وسائل الشيعه , ج 3 ص 346طولانى كردن سجده
اَطيلُوا السُّجُودَ فَما مِنْ عَمَلٍ اَشَدُّ عَلى اِبْليسَ مِنْ اَنْ يَرى ابْنَ آدَمَ ساجِداً لاَنَّهُ اُمِرَبِالسُّجُودِ فَعَصى
سجده را طولانى كنيد كه هيچ عملى بر ابليس گرانتر از اين نيست كه انسان را درحال سجده ببيند, زيرا خداوند او را امر به سجده كرد و او سر بر تافت .
(بحارالانوار, ج 85 ص 161جاذبه نماز
كانَ رَسُولُ اللّه ِ(ص ) لايُؤْثِرُ عَلَى الصَّلواتِ عِشاءً وَ لا غَيْرَهُ وَ كانَ اِذا دَخَلَ وَقْتُهاكَاَنَّه ُلايَعْرِفُ اَهْلاً وَ لا جَميعاً
رسول خدا(ص ) هيچ چيز را نه شام و نه غير آن را, بر نماز مقدّم نمى داشت ; هرگاه وقت نماز فرا مى رسيد, رسول خدا(ص ) ديگر نه خانواده مى شناخت و نه دوست .
(سنن نبوى , ص 14رسيدن صداى قرائت به گوش
اِذا صَلَّيْتَ فَاَسْمِعْ نَفْسَكَ الْقِراءَةَ وَ التَّكْبيرَ وَ التَّسْبيحَ
هنگامى كه نماز مى خوانى , قرائت و تكبير و تسبيح را چنان به جاى آور كه خودبشنوى .
(بحارالانوار, ج 85 ص 76مانع تقرّب به خدا
لاقُرْبَةَ بالنّوافِلِ اِذا اَضَرَّتْ بِالفَرائض
نوافل و مستحبات اگر به واجبات ضرر برساند موجب تقرّب به درگاه خداى تعالى نخواهد بود.
(غرر الحكم , ص 345برترى نماز
اوصيكُمْ بالصّلاة و حِفْظِها فانَّها خَيرُ العَملِ و هىَ عَمُودُ دينِكُم
شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش مى كنم , زيرا نماز برترين عمل و ستون واساس دين شما است .
(ميزان الحكمة, ج 5 ص 468عارف به حق نماز
مَنْ اَتَى الصَّلاةَ عارِفاً بِحَقِّها غَفَرَ اللّهُ لَهُ
كسى كه نماز به جا آورد در حالى كه عارف به حق آن باشد, خداوند او را مى آمرزد.
(بحارالانوار, ج 82 ص 207گناه زدايى نماز
وَ اِنَّها لَتَحُتُّ الذُّنُوبَ حَتَّ الْوَرَقِ
نماز گناهان را مانند ريزش برگ درختان فرو مى ريزد.
(نهج البلاغه , خطبه 199نماز وسيله راندن شيطان
الصَّلوةُ حِصْنُ الرَّحْمنِ وَ مِدْحَرَةُ الشَّيْطانِ
نماز قلعهء خداى بسيار مهربان , و وسيله اى براى دور كردن شيطان است .
(غرر الحكم , ج 2 ص 166حلال و مباح , شرط قبولى نماز
يا كُمَيْل ُ! اُنْظُرْ فيما تُصَلّى وَ عَلى ما تُصَلّى وَ اِنْ لَمْ تَكُنْ مِنْ وَجْهِهِ وَ حُلِّهِ فَلا قَبُولٌ
على (ع ) خطاب به كميل فرمود: اى كميل ! نگاه كن ببين كه در چه چيز نماز مى گزارى و بر روى چه چيز به نماز ايستاده اى , اگر آن چيزى را كه براى نمازت استفاده مى كنى ,حلال و مباح نباشد,نمازت قبول نيست .
(تحف العقول , ص 187نماز رحمت الهى
لَوْ يَعْلَمُ المُصَلّى ما يَغْشاهُ مِنَ الرَّحْمَةِ لَما رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ
اگر نمازگزار بداند كه چقدر از رحمت (خداوند تعالى ) او را فراگرفته است , سرش رااز سجده برنمى دارد.
(غرر الحكم , ص 261نماز پاسدار انسان
وَ عَنْ ذلِكَ ما حَرَسَ اللّهُ عِبادَهُ الْمُؤْمِنينَ بِالصَّلواتِ وَالزَّكَواتِ
و از اينجاست كه خداوند با نمازها و زكاتها و سختكوشى در نماز, از بندگان باايمانش پاسدارى مى كند.
(نهج البلاغه , ص 798نماز همراه با اذان و اقامه
مَنْ صَلّى بِاَذانٍ وَ اِقامَةٍ صَلّى خَلْفَهُ صَفٌّ مِنَ الْمَلائِكَةِ, لا يُرى طَرَفاهُ وَ مَنْ صَلّى بِاقامَةٍصَلّى خَلْفَهُ مَلَكٌ
هر كس نمازش را با اذان و اقامه بخواند, صفى از فرشتگان پشت سر او به نمازمى ايستند كه دو طرف آن صف ديده نمى شود و هر كس كه نماز خود را با اقامهء تنها بخواند, يك فرشته پشت سر اونماز مى گزارد.(ثواب الاعمال , ص 58
بركات نماز
اِنَّ الاِنْسانَ اِذا كانَ فِى الصَّلاةِ, فَاِنّ جَسَدَهُ وَ ثِيابَهُ وَ كُلَّ شَىءٍ حَوْلَهُ يُسَبِّحُ
هنگامى كه انسان در حال نماز است , اندام و جامه او و هر چه پيرامون اوست , خدا راتسبيح مى گويند.
(ميزان الحكمة, ج 5 ص 377تقرّب به وسيلهء نماز
تَعاهَدُوا اَمْرَ الصَّلاةِ وَ حافِظُوا عَلَيْها, وَ اسْتَكْثِرُوا مِنْه , وَ تَقَرَّبُوا بِها فَاِنَّها كانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنينَ كِتاباً مَوْقُوتاً
امر نماز را مراعات كنيد و آن را محافظت نماييد و بسيار به جا آوريد و با آن به خداتقرّب جوييد, زيرا نماز بر مؤمنين فريضه است نوشته شده و وقت آن تعيين گرديد.
(نهج البلاغه , خطبه 199مانع زكات
لايُقْبِلُ اللّهُ الصَّلاةَ مِمَّنْ مَنَعَ الزَّكاةَ
هر كس مانع دادن زكات شود, نمازش قبول نمى شود.
(بحارالانوار, ج 96 ص 29دزدترين مردم
انّ اَسْرَقَ النّاسِ مَنْ سَرَقَ مِنْ صَلاتِهِ
دزدترين مردم كسى است كه از نمازش كم بگذارد.
(بحارالانوار, ج 82 ص 222پاسخ اهل دوزخ
اَلا تَسْمَعُونَ اِلى جَوابِ اَهْلِ النّارِ حينَ سُئِلُوا: ما سَلَكَكُمْ فى سَقَرَ؟ قالُوا: لَمْ نَكُ مِن َالْمُصَلّين
آيا به پاسخ اهل دوزخ گوش فرا نمى دهيد كه وقتى از آنها مى پرسند: چه چيز شما راگرفتار دوزخ ساخت ؟ مى گويند: ما از نمازگزاران نبوديم .
(بحارالانوار, ج 82 ص 224نماز محبوب پارسايان
الصّلاةُ قُربانُ كُلِّ تَقِىٍ
نماز وسيلهء تقرّب و نزديك شدن هر پارسايى به خداست .
(نهج البلاغه , فيض الاسلام , ص 1152نماز صبح به صورت نماز جماعت
مَنْ صَلَّى الْفَجْرَ فى جَماعَةٍ رُفِعَتْ صَلاتُهُ فى صَلاةِ الاَبْرارِ وَ كُتِبَ يَوْمَئِذٍ فى وَفْدِالْمُتَّقينَ
كسى كه نماز صبح را به جماعت بخواند, نمازش در ميان نماز نيكان بالا برده مى شود, و آن روز در جرگهء پارسايان نوشته شود.
(دعائم الاسلام , ج 1 ص 153زمان نماز خواندن كودكان
عَلِّمُوا صِبْيانَكُمُ الصَّلاةَ وَ خُذُوهُم بِها اِذا بَلَغُو ثَمانى سِنينَ
نماز را به فرزندان خويش تعليم دهيد, و چون به هشت سالگى رسيدند, آنان را واداربه خواندن اين فريضهء الهى نماييد.
(وسائل الشيعه , ج 3 ص 12فوايد نماز شب
قِيامُ اللَّيْلِ مُصَحِّحَةٌ لِلْبَدَنِ وَ تَمَسُّكٌ بِاَخْلاقِ النَّبِيينَ وَ رِضى رَبِّ الْعالَمينَ
برخاستن براى نماز شب موجب تندرستى و پايبندى به اخلاق پيغمبران است و خدارا خشنود مى كند.
(ميزان الحكمة, ج 5 ص 421نماز شب , شعار پرهيزكاران
سَهَرُ اللَّيْلِ شِعارُ المُتَّقينَ وَ شِيمَةُ الْمُشْتاقينَ
شب زنده دارى , شعار پرهيزكاران و روش مشتاقان است .
(غرر الحكم , ص 192نماز شب در ليلة الهرير
ما تَرَكْتُ صَلاةَ اللّيلِ مُنْذُ سمعْتُ قَولَ النّبى (ص ): صَلاةُ اللّيلِ نُورٌ فَقالَ ابنُ الكَوّاء: وليلةَ الهَرير؟ قال َ: و لا ليلَةَ الْهَرير
از روزى كه شنيدم پيامبر اسلام (ص ) فرمود كه نماز شب نور است , هيچ گاه آن راترك نكردم . ابن كواء گفت : حتى در ليلة الهرير (شب عمليات جنگ صفين ) امام فرمود: حتى در آن شب .
(بحارالانوار, ج 40 ص 17بى احترامى به نماز
مَنْ لَمْ يَأْخُذْ اُهْبَةُ الصَّلوةِ قَبْلَ وَقْتِها فَما وَ قَرَّها
كسى كه قبل از نماز خود را براى اقامهء نماز آماده نكند, به نماز بى احترامى نموده است .
(شرح نهج البلاغه , ابن ابى الحديد, ج 20باب 768 ص 329نماز وداع
اِذا قامَ اَحَدُكُمْ اِلَى الصَّلوةِ فَلْيُصَلِّ صَلوةَ مُوَدّعٍ
هر گاه يكى از شما به نماز ايستد, بايد مانند كسى كه با نماز وداع مى كند, نمازبخواند (احتمال دهد كه اين آخرين نمازى است كه مى خواند, پس به بهترين وجه و توجّه كامل انجام دهد)
(غرر الحكم , ص 129لعن خدا بر تارك الصّلوة
اَللّهُمَّ الْعَنْ مَنْ تَرَكَ الصَّلوةَ مُتَعَمِّداً
خدايا لعنت كن كسى را كه عمداً نماز را ترك كند.
(جامع احاديث شيعه , ج 4 ص 76سجده مايهء تقرّب
اقربُ ما يكونُ العَبْدُ مِنَ اللّهِ اِذا سَجَدَ
نزديكترين چيزى كه بنده را به خدا نزديك مى كند, سجده است .
(بحارالانوار, ج 82 ص 233موانع حضور قلب
لايَقُومَنَّ اَحَدُكُمْ فِى الصَّلاةِ مُتَكاسِلاً وَ لا ناعِساً وَ لايُفَكِّرْنَ فى نَفْسِهِ فَانَّهُ بَيْنَ يَدَى رَبِّه ِوَ اِنَّما لِلْعَبْدِ مِنْ صَلاتِهِ ما اَقْبَلَ عَلَيْهِ مِنها بِقَلْبِهِ
در حال كسالت و چرت زدن نماز نخوانيد و در حال نماز به فكر خودتان نباشيد, زيرادر محضر خدا ايستاده ايد, به درستى كه آن مقدار از نماز بنده قبول مى شود كه قلباً به خدا توجه داشته باشد.
(بحارالانوار, ج 84 ص 239كار مانع از اوّل وقت
صَلِّ الصَّلوةَ لِوَقْتِها الْمُوَقَّتِ لَها وَ لاتُعَجِّلْ وَقْتَها لِفَراغٍ وَ لاتُؤَخِّرْها عَنْ وَقْتِها لاشْتِغالٍ وَاعْلَمْ اَنَّ كُلَّ شَىْءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلوتِكَ
نماز را در اول وقت مقرر آن به جاى آور, و به خاطر فراغت عجله مكن و به علت اشتغال آن را به تأخير ميفكن , و بدان كه همه اعمال تو بسته به نماز تو است .
(نهج البلاغه , نامهء 27شنيدن اذان و شركت در نماز جماعت
مَنْ سَمِعَ النِّداءَ فَلَمْ يَجِبْهُ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ فَلا صَلاةَ لَهُ
هركه بانگ (اذان ) را بشنود و بدون علت بدان پاسخ ندهد, پس نمازى براى او نيست .
(وسائل الشيعه , ج 55 ص 275آفات بى توجهى به اذان
مَنْ سَمِعَ النِّداءَ وَ هُوَ فِى الْمَسْجِدِ ثُمَّ خَرَجَ فَهُوَ مُنافِق ٌ, اِلاّ رَجُلٌ يُريدُ الرُّجُوعَ اِلَيْه ِ, أَوْيَكُونُ عَلى غَيْرِ طَهارَةٍ فَيَخْرُجُ لِيَتَطَهَّرَ
كسى كه صداى اذان را در مسجد شنيد, و بدون خواندن نماز (جماعت ) از مسجدخارج شود منافق است , مگر اينكه قصد برگشت براى نماز خواندن دارد, يا وضوندارد و براى گرفتن وضو از مسجد خارج شود.
(بحارالانوار, ج 84 ص 161نگاه شيطان بر نمازگزار
اِذا قامَ الرَّجُلُ اِلَى الصَّلاةِ اَقْبَلَ اِلَيْهِ اِبْليسُ يَنْظُرُ اِلَيْهِ حَسَداً لِما يَرى مِنْ رَحْمَةِ اللّهِ الَّتى تَغْشاهُ
هنگامى كه كسى به نماز بر مى خيزد, شيطان مى آيد و به نظر حسادت به او نگاه مى كند, زيرا مى بيند كه رحمت خدا او را فراگرفته است .
(بحارالانوار, ج 84 ص 207