حقوق
والدین
* پیامبر
اکرم (ص):
«نَظَرُ
الوَلَدِ إلی والِدَیهِ حُبّاً لَهُما عِبادَهٌ»
(کشف الغمه ص243)
نگاه
محبّت آمیز فرزند به پدرو مادرش، عبادت است.
* پیامبر
اکرم (ص):
«إیّاکُم
وَعُقُوقَ الوالِدَینِ، فَإنَّ رِیحَ الجَنَّةِ تُوجًدُ مِن مَسِیرَةِ الفِ عامٍ
وَلایَجِدُها عاقٌ وَلا قاطِعُ رَحِمٍ».
زنهار از
آزردن پدر و مادر که همانا نسیم بهشت گرچه از مسافت هزار سال می وزد، ولی نه عاق و
نه کسی که قطع رحم می کند، از آن نسیم بهره ای نمی برند.
* امام
صادق (ع):
«اَفضَلُ
الأعمالِ الصَّلاةُ لِوَقتِها وَبِرُّ الوالِدَینِ وَالجِهادُ فِي سَبِیلِ الله».
(بحار ج71 ص85 به نقل از عدة الداعی)
بهترین
اعمال، نماز اول وقت و احسان به پدر و مادر و جهاد در راه خدا است.
* امام
صادق (ع):
«مَن
اَحَبَّ أن یُخَفّفَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ عَنهُ سَکَراتِ المَوتِ، فَلیَکُن
لِقَرابَتِهِ وَصُلاً، وَبِوالدَیهِ بارّاً، فَإذا کانَ کَذلِکَ هوَّن اللهُ
عَلَیهِ سَکَراتِ المَوتِ وَلَم یُصِبهُ حَیاتِهِ فَقرٌ أبداً».
(امالی صدوق ص234)
هر کس که
می خواهد خداوند شدّت و سختی های مرگ را بر او کم کند، به خویشان خود رسیدگی کند و
به پدر و مادرش خوبی نماید، پس اگر کسی چنین بود، خداوند سختی های مرگ را بر او
آسان کند و در زندگی اش هیچگاه فقر و تنگدستی به او نرسد.
* امام
صادق (ع):
«لَو
عَلِمَ اللهُ شَیئاً أدنی مِن أفٍّ لَنَهی عَنهُ، وَ هُوَ مِن أدنَی العُقُوقِ.
وَمَنَ العُقُوقِ اَن یَنظُرَ الرَّجُلُ إلَی والدَیهِ فَیَحِدَّ النَّظَرُ
إلَیهِما»
(بحار ج71 ص64)
اگر
خداوند چیزی کمتر از «اف» سراغ داشت، از آن نهی می کرد و این کمترین مراتب آزردن
است. و همچنین از عقوق است اگر کسی به پدر و مادرش نگاه کند و با تندی به آنها
نگاه نماید. (یعنی حتی با یک نگاه تند پدر و مادر، انسان عاق می شود).
* امام
رضا (ع):
«بِرُّ
الوالِدَینِ واجِبٌ وَأن کانا مُشرِکَین، وَلا طَاعَةَ لَهُما فِي مَعصِیَةِ
الخالِقِ».
(عیون اخبار الرضا ج2 ص124)
نیکی به
پدر و مادر واجب است گرچه مُشرک باشند. ولی در معصیت پروردگار نباید آنها را اطاعت
کرد.
* امام
رضا (ع):
«إنّ
اللهَ عَزَّوَجَلَّ اَمَرَ بِثَلاثَة مَقرُون بِها ثلاثَةٌ أُخری: أمَرَ
بِالصَّلاة وَالزَّکاةِ فَمَن صَلّی وَلَم یُزَکِّ لَم تُقبَل مِنهُ صَلاتُهُ،
وَأمَرَ بِالشُّکرِ لَهُ وَلِلوالِدَینِ فَمَن لَم یَشکُر والِدَیهِ لَم یَشکُرِ
اللهَ، وَأمَرَ بِاتَّقاء اللهِ وَصِلَةِ الرَّحِمِ، فَمَن لَم یَصِل رَحِمَهُ لَم
یَتَّقِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ».
(عیون
اخبار الرضا ج1 ص258)
خداوند به
سه چیز امر کرده که آنها را با سه چیز دیگر مقرون نموده است: به نماز و زکات امر
کرده پس اگر کسی نماز بخواند و زکات ندهد، نمازش پذیرفته نمی شود. و به سپاس خود و
سپاس والدین امر فرموده پس اگر کسی پدر و مادرش را سپاس نگوید، خدا را سپاس نگفته
است. و به تقوی و صلۀ رحم امر کرده پس اگر کسی صلۀ رحم نکند، از خداوند نترسیده
است.