اسفند ۱۳۵۷
انقلابی به گستره تاریخ
سید روح‌الله امین‌آبادی
با پیروزی انقلاب در حالی که نهادسازی به عنوان گام اول پس از پیروزی آغاز نشده بود،بحران‌هایکیپسازدیگریآغازو مرزهای شرقی و غربی کشور به فتنه‌ای بزرگ گرفتار شدند. فقر موروثی از نظام طاغوت در سراسر کشور به‌خوبی دیده می‌شد، ولی استعمار پیر برای مرزها اولویت ویژه‌ای قائل بود و دراینراستاباید بخش‌هایی از کشور از میهن اسلامی جدا می‌شدند. کردستان اولین منطقه‌ای است که دستخوش آشوب شد و ضد انقلاب تمام توان خود را در این منطقه به کار گرفت.
ارتش در واپسین روزهای نظام طاغوت با پیوستن به انقلاب، کمر نظام ۲۵۰۰ساله را شکست و خدمتی عظیم به انقلاب کرد. گروه‌های چپ آمریکایی مسلک در نخستین روزها و ماه‌های پس از پیروزی انقلاب تمام تلاش خود را صرف انحلال ارتش کردند، اما با مقاومت امام خمینی این نقشه نیز همچون سایر توطئه‌ها نقش بر آب شد.
با مشخص شدن زمان برگزاری رفراندوم در ۱۱فروردین ۵۸، امام خمینی مردم را دعوت کردند تا در انتخابات به جمهوری اسلامی، نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد رأی دهند.
درخواست چپ‌های آمریکایی برای انحلال ارتش!
انحلال ارتش ترجیع‌بند خواسته‌های چریک‌ها و منافقین در اسفندماه ۵۷بود. آنها با این ادعا که ارتش به رژیم گذشته تعلق دارد و با تصفیه‌های گسترده نیز نمی‌توان غبار وابستگی را از چهره آن زدود، از رهبر انقلاب می‌خواستند تا ارتش را منحل کنند، خواسته‌ای که امام قبلاً آن را به‌شدت نفی کرده بودند.(۱)
در یکی از بیانیه‌های منافقین در این زمینه آمده بود: «امپریالیسم برای حفظ منافع خود با ایجاد ارتش ضد خلقی سال‌های متمادی کوشید توسط رژیم منحط پهلوی استبداد و خفقان را بر ملت ما تحمیل کند. اینک استبداد رخت بربسته است، اما تا انحلال ارتش ضد خلقی و برپایی ارتشی مردمی، این پیروزی از شکست محفوظ نیست، زیرا سیستم حاکم بر این ارتش، سیستمی ضد خلقی و در جهت منافع امپریالیسم است».
رجوی سرکرده گروهک نفاق در مراسم سالگرد مصدق در ۱۵ اسفند نظر نهایی خود را در یک جمله اینگونه بیان کرد:«ما به دنبال انهدام سیستم ارتش هستیم و نه نفرات آن.»(۲)
از سوی دیگر چریک‌هایفداییخلقنیز درپایان یکی از تجمعات خود دردانشگاهتهرانقطعنامه‌ای صادر و بر انحلال ارتش تاکید کردند. دربخشیازقطعنامهپایانیتجمعچریک‌های به اصطلاح فدایی خلقبااشارهبهاینموضوعکهتصفیهارتشونیزجایگزینیامرایقبلیبافرماندهانجدیدچارهکارنیستآمدهاست: «ارتشودستگاه‌هایعریضوطویلاداری آنکهستون‌هایرژیموابستهبهامپریالیسمبهشمار می‌روندبایدهرچهزودترمنحلشوندوارتشنوینخلقوارگان‌هایادارینوینکهپاسخگویشرایطنوینهستندبهوجودآیند».(۳)
امام خمینی به‌شدت در مقابل این توطئه‌ها مقاومت و شاکله ارتش را به‌رغم تصفیه سران جنایتکار آن که در رژیم گذشته دستشان به خون مردم مستضعف ایران آلوده بود، حفظ کردند.
رهبر انقلاب با اشاره به انتصابات صورت گرفته در پادگان‌ها، شهربانی و…خطاب به علما و روحانیون فرمودند:«یکیازکمکهاییکهازآقایانساختهاستایناستکهدراینپادگانهاییکهاینهاکسیرامیگذارندودرشهربانی،درکلانتریهاکهکسیمیگذارندتأییدکنید. کارشکنینکنید»(۴)
پیروزی انقلاب و تجمعات مشکوک
در نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی و در حالی که هنوز نهادهای اداره کننده جامعه به‌خوبی شکل نگرفته و کار خود را در تمامی سطوح آغاز نکرده بودند گروه‌های مختلفی هر روز مردم را به ادامه تظاهرات و تحصن با عناوین مختلفی دعوت می‌کردند. گروه‌های چپ از جمله کمونیست‌ها و چریک‌های فدایی خلق در این راستا و در پوشش حمایت از امام و انقلاب از هواداران خود می‌خواستند که به سمت مقر امام حرکت تظاهرات کنند.
در یکی از این موارد و در حالی که چریک‌های فدایی خلق اعلام کرده بودند روز سوم اسفند به سمت مقر امام راه‌پیمایی خواهند کرد، دفتر تبلیغات امام با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد این راه‌پیمایی از طرف کمونیست‌هاست و شرکت خواهران و برادران مسلمان در راه‌پیمایی روز پنج شنبه و هر روز دیگری جایز نیست.(۵)
سالگرد مصدق در احمدآباد با حضور چپ و راست
در روز ۱۴اسفند ۵۷ اولین سالگرد مصدق بعد از پیروزی انقلاب برگزار می‌شود. از چند روز قبل از آن برنامه‌های وسیعی از سوی نیروهای ملی مذهبی و به‌ویژه دولت موقت برای هرچه با شکوه برگزار شدن این مراسم ترتیب داده شده بود.
آیت‌الله طالقانی در این مراسم نزدیک به یک ساعت سخنرانی کرد.(۶) ایشانباهدفدیگریازاینامراستقبالکردهبود. آیت الله طالقانیبهنزدیکانشگفتهبودکهبرایجلوگیریازمیدانداریگروه‌هایفرصت‌طلبدرمراسمآنروزشرکتوسخنرانیخودراطولانیکرد.
ازمسعودرجویکههوادارانگروهخودرابرایاولینبارپسازپیروزیانقلاببهیکاجتماعبزرگدعوتکردتاهدایت‌اللهمتیندفتریکهاینتجمعراوسیله‌ایبرایاعلامموجودیتجبههدموکراتیکملیقرارداد،درایناجتماعحضوریافتند. آناندرکنارجبههملی،کمونیست‌هایافراطیو… هدفگشودنیکجبههجدیددربرابرامامخمینیراتعقیبمی‌کردند. متیندفتریعضوفعالکانونوکلایدادگستریوازرابطانسفارتآمریکادرماه‌هایآخرسلطنتپهلویبود. ویباتشکیلیکجبههسیاسیازچپ‌هایمارکسیستتاراست‌هایجبههملیمی‌خواستخودرابهعنوانیکشخصیتسیاسیمحوریمطرحکند.(۷)
انعکاس وسیع نظر امام در مورد حجاب اسلامی
بعد از سخنان امام مبنی بر این که زن‌ها بایستی با حجاب در ادارات حاضر شوند، گروه‌های مختلفی به این سخنان واکنش نشان دادند.
در حالی که برخی از مخالفان حجاب هر روز به خیابان‌ها میریختند تا مخالفت خود را نشان دهند،علی‌اصغرحاجسیدجوادیبرادر وزیر کشور دولت موقت در مقاله‌ای تحتعنوان «نهاستالین،نهسلطان،سعیدبن‌تیمور»الزام به رعایت حکم الهی حجاب را موجب افزایش نارضایتی‌ها و نیز سرخوردگی از انقلاب دانستوگفت: «ایندستورکهزن‌هابایدحجاباسلامیبپوشندبهنتیجه‌ایجزافزایشنارضایتیوسرخوردگیازانقلابازطرفمردموافزایش فاصلهدیگریبینمردمومامورانکمیته‌هانمی‌رسد!»(۸)
این سخنان و نوشته‌های مشابه در حالی مطرح می‌شدند که انقلاب ملت ایران الهام گرفته از اسلام و آیات قرآن بود و مردم برای اجرای این احکام به شهادت رسیدند و رنج‌ها و سختی‌ها را تحمل کردند.
در حالی که برخی از گروه‌های منحرف تلاش داشتند از نظرات آیت الله طالقانی برای نفی ضرورت رعایت حجاب در سطح جامعه سوء استفاده کنند، ایشاندریکگفتگویرادیوتلویزیونیاینمطلبراکهحجاببهانه‌ایاستتازنانراازاداراتبرانند،مردوداعلامکردوگفت: «حجاباسلامییعنیحجابوقار،حجابشخصیت،ساختهمنوفقیهواینها‌همنیست،نصصریحقرآناست».(۹)
از جمهوری اسلامی تا جمهوری خلق!
یکهفتهپسازپیروزیانقلاباسلامیدر ۲۹بهمن شماریازبرجستهترینشخصیتهایعلمی،مذهبیوسیاسیکشور کهدرپیروزیانقلابنقشمهمیداشتندوازیاراننزدیکاماممحسوبمیشدند،حزبجمهوریاسلامیراتأسیسکردند.(۱۰)
به دنبال تشکیل حزب جمهوری اسلامی، حزب جمهوری خلق مسلمان ایران نیز اعلام موجودیت کرد. آیت‌الله شریعتمداری از مراجع تقلید از حامیان اصلی این حزب محسوب می‌شد.(۱۱) و (۱۲)
بسیاری از اعضای مؤسس این حزب از جمله سید‌هادی خسروشاهی به‌زودی با روشن شدن مشی آمریکایی و ضد ملی خلق مسلمان از آن کناره گرفتند و اعلام برائت کردند.
هرکس مسلمان است باید طالب جمهوری اسلامی باشد
یکی از مأموریت‌های محوله به دولت موقت از سوی امام، زمینه‌چینی برای برگزاری رفراندومی بود که براساس رأی مردم شکل نظام آینده کشور مشخص می‌شد. در روز۹اسفند ۵۷ اعلام شد که رفراندوم قطعاً در روز جمعه ۱۰فروردین ماه سال آینده انجام خواهد شد.(۱۳)
در حالی که گروه‌های مختلف از مردم می‌خواستند به جمهوری، جمهوری دموکراتیک، جمهوری دموکراتیک اسلامی و…رأی بدهند، امام خمینی بارها اعلام کردند مسلمانان باید به جمهوری اسلامی رأی دهند. در ادامه به برخی از نظرات امام در این زمینه که اسفند ماه ۵۷اعلام شده اشاره می‌شود:
ـ آنکهملتمامیخواهدجمهوریاسلامیاستنهجمهوریفقط،نهجمهوریدموکراتیک،نهجمهوریدموکراتیکاسلامی؛ «جمهوریاسلامی»
ـ رأیمنحکومتجمهوریاست، «جمهوریاسلامی»است.هرکسکهتبعیتازاسلامدارد،باید جمهوریاسلامیبخواهد. لکن،تماممردمآزادندکهآرایخودشانرابنویسندوبگویند،بگویندکهمارژیمسلطنتیمیخواهیم،بگویندکهمابرگشتمحمدرضاپهلویمیخواهیم.آزادند! بگویندکهمارژیمغربیمیخواهیم؛ «جمهوریباشدلکناسلامنباشد»!(۱۴)
ـ آنهاکهدرنوشتجاتشاناز «جمهوری»دممیزنندـجمهوریِفقطـیعنیاسلامنه. آنهاییکه «جمهوریدموکراتیک»میگویند،یعنیجمهوریغربی،جمهوریاسلامینه،آنهامیخواهندبازهمانمصایبرابافرمدیگربرایمابهباربیاورند. آنهااصلاًدرایننهضتدخالتنداشتند.(۱۵)
ـ همۀشمابایدرأیبدهید.رأی «جمهوریاسلامی»،نهیککلمهکمنهیککلمهزیاد.(۱۶)
تحریم‌کنندگان اولین انتخابات
جبهه دموکراتیک ملی، چریک‌های فدایی خلق و چند جمعیت دیگر از جمله گروه‌هایی بودند که اولین انتخابات جمهوری اسلامی را تحریم کردند.جبهه دموکراتیک ملی طی بیانیه‌ای نحوه برگزاری رفراندومی را که از سوی دولت درباره تعیین نوع رژیم آینده کشور اعلام شد، غیردموکراتیک خواند و اعلام داشت اگر رفراندوم به همین شیوه برگزار شود، نیروهای مترقی از جمله ما در انتخابات شرکت نخواهیم کرد.
سازمانچریک‌هایفداییخلقایراننیز طیبیانیه‌ایاعلامکرد بهدلیلاینکهطرحسئوالرفراندومیکجانبهومستبدانهاستودولتنیزقادربهتضمینآزادی‌هایسیاسیبرایهمهنیروهایسیاسینیست،اینسازماندررفراندومشرکتنخواهدکرد.
تجزیه‌طلبی تحت نام خودمختاری
به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در گوشه کنار کشور زمزمه‌های تجزیه‌طلبی و خودمختاری بلند شد. از سیستان و بلوچستان گرفته تا کردستان و خلق عرب. اگر چه در اعلامیه‌های رسمی و سخنرانی‌ها سخنی از تجزیه‌طلبی به میان نمی‌آمد، ولی روشن بود که عده‌ای به دنبال جدا شدن مرزنشینان ایران از کشور هستند.
در اسفندماه ۵۷اعضایجامعهدفاعازآزادیوانقلابکهدرسنندجتشکیلشدهبودهشداردادکهسازمانامنیتترکیهباهمکاریسازمانجاسوسیآمریکادرحالتوطئهبرایبه وجودآوردناغتشاشدر کردستان است. اینکمیتهتأکید داشت:«حوادثیکهفعلاًدرکردستانرخ می‌دهندمعلولیکتوطئهبین‌المللیهستند وریشه‌هایگسترده‌ای دارندکهاگردرکردستانبهنتیجهبرسند،درچهارگوشهایرانزمزمهتجزیه‌طلبیرابلندخواهندکرد.»(۱۷)
تأسیس بنیاد مستضعفان
امام خمینی در نهم اسفند ماه همین سال، طی حکمی فرمان تأسیس بنیاد مستضعفان را صادر کردند.(۱۸)
درپیحکمامام خمینیمبنی برمصادرهاموالمنقولوغیرمنقولخاندانپهلویوکارگرداناناصلیرژیمسابقوصرفآندراموررفاهیمستضعفانومحرومان،شورایانقلابمؤسسه‌ایبهنامبنیادمستضعفانرا ایجاد کرد.وظیفهاینبنیادشناساییوضبطایناموالاعمازاملاکوسپرده‌هایبانکیوپولنقدوغیرهوایجادواحد‌هایمسکونیبرایمحرومانبود.(۱۹)
حکم تشکیل کمیته امداد
در اسفندماه ۱۳۵۷امام خمینی فرمان تشکیل کمیته امداد را صادر کردند. رهبر انقلاب در ۱۴اسفند ۵۷ طی حکمی خطاب به مهدی کروبی تاکید کردند: «بهجنابعالیمأموریتدادهمیشودکهبهاتفاقآقایانحاجحبیباللّهعسگراولادیوآقایحاجحبیباللّهشفیقدرتشکیلکمیتههایامداددرتهرانوشهرستانهااقداملازمرانمودهوحسابیتحتعنوانامدادبازکردهووجوهی راکهتعیینشده،درحسابمزبورواریزنمودهوباحُسنتدبیرکمیتههایمزبورراسرپرستیکنید.»(۲۰)
شاه آواره!
شاه مخلوع که از روز ۲۶ دی‌ماه سال ۵۷ کشور را ترک کرده بود، پس از سقوط کامل رژیم سلطنتی در هیچ جایی احساس امنیت و آزادی نمی‌کرد. وی پس از شنیدن خبر اعدام هشت ژنرال ارتش که از دوستان نزدیک و قدیمی او بودند در حالت شوک و گیجی به سر می‌برد. مقام‌های دولت مغرب ضمن آنکه گفته بودند شاه می‌تواند تا هر وقت که بخواهد با همراهانش در قصر دارالسلام بماند، اما در عین حال رژیم جدید ایران را به رسمیت شناختند و به‌طور خصوصی گفته بودند که از رفتن شاه به یک کشور دیگر بسیار شادمان خواهند شد.(۲۱)
انگلیس نیز از طریق مجاری غیررسمی به شاه سابق ایران اطلاع داده بود که باید برنامه‌اش را برای اقامت دائم در انگلیس کنار بگذارد. دیلی تلگراف نوشت که لندن باید این حقیقت را بپذیرد که شاه دیگر به ایران بازنخواهد گشت و انگلیس تا آنجا که ممکن است باید به روابط بازرگانی خود با رژیم جدید ایران ادامه دهد.(۲۲)
روزنامه اسرائیلی معاریو نیز فاش کرد که شاه ایران از اسرائیل تقاضای کمک کرده، اما موشه دایان وزیرخارجه این رژیم تقاضای او را رد کرده است. یک منبع موثق در وزارت خارجه اسرائیل در این زمینه گفت: «موشه‌دایان از شش هفته پیش از کناره‌گیری اجباری شاه دریافته بود که پاسخ دادن به چنین تقاضایی بیهوده است و شاه روزهای آخرش را می‌گذراند».(۲۳)
در این میان این تنها مصر بود که خواهان حضور شاه در آن کشور بود. گویا سادات نیز به دنبال سرنوشت شاه بود!
ضربه‌ای که آمریکا از انقلاب ایران متحمل شد
پیروزی انقلاب بزرگ‌ترین ضربه را به منافع آمریکا در منطقه وارد کرد. رسانه‌های داخلی و خارجی در اسفند ماه ۵۷اخبار و تحلیل‌هایی را منتشر کردند که نشان از ضربه‌ای داشت که آمریکا و غرب از انقلاب ایران متحمل شدند.
به عنوان نمونه روزنامه‌هاآرتص از قول یک منبع دولتی نوشت: «قطع روابط اسرائیل با ایران یکی از شدیدترین ضربه‌هایی است که اسرائیل در سال‌های اخیر تحمل کرده است.»(۲۴)
جیمی کارتر رئیس‌جمهور امریکا نیز اعلام کرد:«از دست ما برای جلوگیری از سقوط شاه کاری ساخته نبود چون نمی‌توانستیم در مقابل نیروهای پیچیده اجتماعی، سیاسی و مذهبی که منجر به سقوط شاه شد مقاومت کنیم».(۲۵)
یکی از بانک‌های مهم آمریکایی نیز پیش‌بینی کرد که ناآرامی‌های ایران احتمالاً در سال جاری میلادی به قیمت ۲تا ۳میلیارد دلار (۲۱میلیارد تومان) برای پرداخت بهای بیشتر نفت و از دست دادن صادرات برای آمریکا تمام خواهد شد.(۲۶)
جرالد فورد رئیس‌جمهور پیشین آمریکا نیز گفت: «وجود ناهماهنگی در سیاست دولت کارتر نقش عمده‌ای در سقوط شاه سابق ایران داشت». جرالد فورد البته به این مسئله نیز اعتراف کرد که هماهنگی در دولت کارتر نیز نمی‌توانست شاه را از سقوط نجات دهد ولی این ناهماهنگی، سقوط رژیم سابق ایران را سرعت بخشید.(۲۷)
ویلیام کلبی رئیس پیشین سیا نیز بی‌نظمی این سازمان را عامل سقوط شاه دانست. وی گفت سیا نتوانست سقوط شاه را پیش‌بینی کند و در نتیجه این بی‌نظمی به سقوط رژیم سابق منجر شد.(۲۸)
نیویورک تایمز نیز در یکی از شماره‌های خود نوشت: «فقدان ایران به عنوان یک منبع اطلاعاتی درباره آزمایش موشک‌های شوروی به آمریکا در مورد هماهنگ شدن با قرارداد سالت ۲لطمه خواهد زد».(۲۹)
جرج بال معاون پیشین وزارت خارجه آمریکا نیز گفت: «غرب و متحدانش بایستی برای جلوگیری از وقوع اتفاقاتی نظیر آنچه که در ایران رخ داد بایستی قاطعانه وارد عمل شوند».(۳۰)
مؤسسه پیش‌بینی‌های اقتصادی چیس اکونومتریک شعبه چیس مانهاتان بانک نیز پیش‌بینی کرد که پیامدهای حوادث ایران برای موازنه بازرگانی آمریکا به قیمت ۵میلیارد دلار تمام شده و از نرخ رشد اقتصادی در بسیاری از کشورها خواهد کاست.(۳۱)
پی‌نوشت‌ها
۱ـ صحیفهامام، جلد ۶، صفحه ۱۵۱٫
۲ـ اطلاعات، ۱۵ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۷٫
۳ـ اطلاعات، ۵ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۷٫
۴ـ صحیفهامام، جلد ۶،صفحه ۲۴۸٫
۵ـ اطلاعات، ۲ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۱ و ۲٫
۶ـ اطلاعات، ۱۵ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۷ـ کیهان، ۱۸بهمن ۱۳۹۰،صفحه ۸٫
۸ـ روزنامهاطلاعات، ۲۰ اسفند ۱۳۵۷، صفحه ۴٫
۹ـ روزنامهاطلاعات، ۲۰ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۷٫
۱۰ـ کیهان، ۲۷ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۱۱ـ کیهان، ۶ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۲٫
۱۲ـ همان، صفحه ۸٫
۱۳ـ اطلاعات، ۹ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۷٫
۱۴ـ صحیفهامام، جلد ۶،صفحه ۲۶۹٫
۱۵ـ صحیفهامام، جلد ۶،صفحه ۳۵۰٫
۱۶ـ صحیفهامام، جلد ۶،صفحه ۳۵۶٫
۱۷ـ اطلاعات، ۲ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۱٫
۱۸ـ صحیفه امام، جلد ۶، صفحه ۲۶۷٫
۱۹ـ کیهان، ۲۲ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۳٫
۲۰ـ صحیفهامام، جلد ۶،صفحه ۳۶۷٫
۲۱ـ اطلاعات، ۵ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۲۲ـ کیهان، ۳ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۲۳ـ همان.
۲۴ـ کیهان، ۵ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۲۵ـ اطلاعات، ۹ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۲٫
۲۶ـ کیهان، ۹ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۲٫
۲۷ـ اطلاعات، ۱۰ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۲۸ـ اطلاعات، ۱۰ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۲۹ـ اطلاعات، ۱۶اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۳۰ـ کیهان، ۲۰ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
۳۱ـ اطلاعات،۲۲ اسفند ۱۳۵۷،صفحه ۸٫
سوتیترها:
۱٫
انحلالارتشترجیع‌بندخواسته‌هایچریک‌هاومنافقیندراسفندماه ۵۷ بود. آنهابااینادعاکهارتشبهرژیمگذشتهتعلقداردوباتصفیه‌هایگستردهنیزنمی‌توانغباروابستگیراازچهرهآنزدود،ازرهبرانقلابمی‌خواستندتاارتشرامنحلکنند،خواسته‌ایکهامامقبلاًآنرابه‌شدتنفیکردهبودند.
۲٫
درحالیکهبرخیازگروه‌هایمنحرفتلاشداشتندازنظراتآیتاللهطالقانیبراینفیضرورترعایتحجابدرسطحجامعهسوءاستفادهکنند،ایشاندریکگفتگویرادیوتلویزیونیاینمطلبراکهحجاببهانه‌ایاستتازنانراازاداراتبرانند،مردوداعلامکردوگفت: «حجاباسلامییعنیحجابوقار،حجابشخصیت،ساختهمنوفقیهواینها‌همنیست،نصصریحقرآناست».
۳٫
پیروزیانقلاببزرگ‌ترینضربهرابهمنافعآمریکادرمنطقهواردکرد. بهعنواننمونهروزنامه هاآرتصازقولیکمنبعدولتینوشت: «قطعروابطاسرائیلباایرانیکیازشدیدترینضربه‌هاییاستکهاسرائیلدرسال‌هایاخیرتحملکردهاست».