حجه الاسلام دکتر محمد خاتمی وزیر ارشاد اسلامی
در دنیای سرسام زدۀ کنونی که عزت انسان آزداه، در پای معبد هوس خداوندگاران زر و زور قربانی می شود و قدرتهای وحشی و ویرانگر- که تبلور آزمندی بنگان شیطانند- می کوشند تا سرنوشت عالم و آدم را در دست گیرند، کعبه، رمزهائی و نشانۀ استوار پایمردی انسان خداجو است که لذت آزادگی را در بندگی خدا و بریدن از برگی “ما سوی الله” جستجو می کند.
نگاه گره خورده کعبۀ سرفراز در چشم آسمان خدا، راه کمال را به انسان خاکی می نمایاند تا با پرواز دادن جان به سوی فضای بیکرانۀ ملکوت، از تنگنای تعلقات ناسوتی رهائی یابد.
چهره گرفته اما مصمم خانۀ خدا – که مطمئن ترین پناهگاه بندگان خدا بر روی زمین است- جلوه گاه خشمی است مقدس و خدائی علیه همه ستمکاران کفر پیشه و راهزنان شرف انسانی در طول تاریخ، چنانکه نشانی است از همدردی و هم پیمانی کعبه با انسانهائی که مصممانه، استقرار دین خدا بر سرنوشت انسان را هدف گرفته اند و در راه آن عالیترین حد فدارکاری و ایثار و جهاد و اجتهاد را به کار بسته اند و….و طواف عاشقانۀ میلیونها انسان برگرد بلندترین پایگاه توحید – که راز کوششهای خدایمردان و شورشهای بی امان طاغوت ستیزان را از کهن ترین ادوار تاریخ تا به امروز در سینه دارد – خود بزرگترین دلیل بر پایائی و جاودانگی حس خداپرستی و رمز اقتدار و ماندگاری امت اسلامی است که وارث عظمت و حقانیت همه دینهای خدائی است و در سراسر تاریخ خونبار و رنج آلودش گرچه زندگیش بیشتر محکوم سلطه یا مورد توطئه و هجوم نیروهای طاغوتی و انسان ستیز و ضد خدائی بوده است اما، از مجرای اراده و پیکار فرزندان آگاه و درد آشنا و حقیقت یافتۀ خویش دمی از مبارزه برای استقرار دین خدا بر صحنۀ زمین نیاسوده است.
مبارزه ای که از آدم تا خاتم و از خاتم تا آخر الزمان همچون سیلی زوال ناپذیر جریان داشته و خواهد داشت و در عصر پرآشوب ما که مهیب ترین قدرتهای آدم خوار، سایه سنگین فرمانروائی ننگین خویش را بر حیات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جوامع بشری تحمیل کرده اند، در شکل انقلاب پرفروغ و ستم سوز اسلامی ایران تداوم یافته است و به پیروزیهای بزرگی در سراسر تاریخ مبارزه کم نظیر است،نائل آمده است.
و کعبه اینک نگران پیکار عظیمی است که گرچه کانون آن ایران اسلامی است اما سراسر دنیای اسلام بلکه جهان مستضعفین را بنحوی در برگرفته است و بار دیگر چون صدر اسلام تمامی کفر را رویاروی تمامی اسلام قرار داده است، و در چنین حال و هوائی است که حج بعنوان بزرگترین پایگاه وحدت امت، شرائط ذهنی تازه ای را می طلبد و مسلمانان بخصوص ملت مسلمانان و بپاخاسته ایران که برای اسلام و عزت مسلمانان تمام توش و توان خود را بکار گرفته است،لازم است که به تناسب بیداری فزاینده ای که امروز سراسر دنیای اسلام را فراگرفته است و نیز به تناسب خطرات بزرگی که اسلام و مسلمین را تهدید می کند نسبت به عمق و گستردگی و سرنوشت سازی حج بیشتر و بهتر بیاندیشد.
بدون تردید حج و مراسم شکوهمندان بزرگترین نقش را در زنده نگهداشتن شور توحید و شعور آزادگی در میان جوامع اسلامی امضاء کرده است و علیرغم همه بدآموزیها و اسلام زدائیهائی که بخصوص با ظهور کابوس استعمار و سلطۀ وابستگان اجانب بر کشورهای اسلامی شکل تازه ای گرفته است، مراسم والای حج و اجتماع بی همانندی که حج زمینه ساز آن است،بصورت دژی تسخیر ناپذیر، حافظ حریت فرهنگی امت و تأمین کنندۀ حس اعتماد بنفس و افتخار به سرمایه های دینی و ارزشهای الهی در میان ملتهای مسلمان بوده است.
در میان عبادات اسلامی که حج از مهمترین آنها است، ثقل و پایگاه سیاسی –اجتماعی این عبادت چهرۀ ممتازی را به حج بخشیده است که آشنایان به کتاب و سنت و سیرۀ سلف صالح به اهمیتی که در شرع مقدس اسلام به این جنبه از حج داده شده است به خوبی واقفند.
در متن حج است که انسان مؤمن، بریده از هر چه زمین گیر کننده است با روحی صفا یافته از آتش عشق و ایمان و دلی لبریز از شکوه پرستش و بالی سبک شده در پرتو نزدیکی به خدا – که حاصل عبادت است در میان جمعی پاکباخته از هم کیشان هم هدف به عالیترین نوع آگاهی سیاسی و اجتماعی می رسد و قدرت مطلق خداوند و تجلی گاه آن کعبۀ مقدس است برای رویاروئی با نیروهای ضد خدائی و ضد بشری درک و لمس می کند.
اسلام که دین جهانی است و به “امت واحده” می اندیشد، طبیعی است که باید زمینه ای را فراهم آورد تا قومیت و ملیت گرائی (که در حد مطلوبش نیز در اسلام نفی نشده است) مانع تحقق آرمان وحدت نگردد و پیوندهای اصیل اجتماعی که ریشه در وحی و ارزشهای جهانشمول اسلامی دارد در سایۀ انسانیت یا قوم و ملت گرائی رنگ نبازد. و حج تجسم جامعۀ آرمانی اسلامی و زمینه ساز تحقق “امت واحده” و تجربه ای عملی است برای سیر به سوی هدفی که خدای اسلام برای انسان مسلمان معین فرموده است.
علیرغم مرزبندیهای جغرافیائی که نوعاً متکی بر منافع سیاسی –اقتصادی حاکمان غاصب زمین است و بر خلاف سنت رایج سیاسی که تنها به نمایندگان دولتهاو نظام ها حق ورود به مجامع بین المللی را می دهد، حج تنها کنگرۀ جهانی است که ملتها شخصاً و مستقیماً از سوی خدای هستی بحضور در آن فرا خوانده شده اند و طبیعی است که در دنیای اسلام که دولتهای آن اکثراً ریشه در اراده و انتخاب ملتهای خود ندارند و بجای نمایندگی از ملت برای تأمین نامشروع شخصی یا به حکم وابستگی خود را “قیم” ملتها می دانند و برای تحمیل این قیومیت به زور و چماغ و پلیس و سلاح متوسل می شوند،طبیعی است که در چنین جوی کنگرۀ عظیمی چون حج تا چه حد می‌تواند در سرنوشت صدها میلیون مسلمان اثر تعیین کننده داشته باشد.
بنظر می رسد با پایگاه و نقش عظیمی که حج در زندگی و سرنوشت ملمانان دارد، اگر ذهن مسلمانان نسبت بابعاد گوناگون این کنگرۀ عظیم روشن شود و موقعیت عبادی ممتاز و جنبۀ سیاسی –اجتماعی بی همانند آن برای مسلمین مشخص گردد، بزرگترین گام در جهت نیل به “امت یگانه” اسلامی و نیز رهائی ملتهای مسلمان از قید سلطۀ کفر و استکبار و وابستگی برداشته شده است.
حج با چنین نقشی که از نظر فرهنگی و اجتماعی دارد، مهمترین موضوعی است که باید بدان توجه کرد. و چنین توجهی از سوی انقلاب اسلامی ایران که بیش از پیش از هر چیز، انقلابی فرهنگی است و نیز در کار سازمان دهی نظامی الگو برای همۀ مسلمانان می‌باشد، گریز ناپذیر می‌باشد.
اگر هدف از کار فرهنگی، اعتلاء شخصیت انسانهای جامعه و زمینه سازی برای سیر شتابان آنان به سوی صلاح مادی و کمال معنوی است کدام جریان در اسلام و جامعه مسلمین چون حج (اگر بنحو مطلوب انجام گیرد) می‌تواند چنین هدف والای فرهنگی را تأمین کند.
و اگر اساس رابطه جمهوری اسلامی ایران – که زاده قیام خونین زنان و مردان مسلمان ایرانی است – با دیگر ملتها و کشورها را مصالح ملتهاو پیوند با آنان تشکیل می دهد و اگر جمهوری اسلامی ایران که رویاروی ابرقدرتهای توسعه طلب و درگیر مبارزه ای بی امان با استکبار و صهیونیسم است پایگاه و پشتیبانی جز ملتها ندارد در کجا چون مراسم حج می توان باملتها و مردم مسلمان جهان رابطه ای بی پرده و کارساز داشت.
و بدینسان چه از نقطه نظر فرهنگی و چه از جنبۀ سیاسی حج باید محور فعالیتهای ارشادی و تبلیغاتی ما قرار گیرد. و همۀ ارگانهای دست اندرکار تبلیغ و ارشاد و سیاست می بایستی پرداختن به امر حج را در سرلوحۀ فعالیتهای فکری و عملی خود قرار دهند که در درجۀ اول، وزارت ارشاد و سیاست اسلامی و سازمان حج و زیارت در این زمینه وظیفۀ سنگینی را بر عهده دارند و باید تمامی امکانات خود را بسیج کنند تا امت شهید پرور مسلمان که در سایه انقلاب اسلامی بر قله شرف و آزادگی ایستاده است بتواند حداکثر بهره برداری معنوی وانسانی را از این کنگرۀ عظیم الهی بنماید.
گام شایسته و قابل تقدیر مجله پاسدار اسلام در این زمینه آغاز مبارکی است بر یک جریان گستردۀ ارشادی و تبلیغی نسبت به این مراسم بزرگ اسلامی که انشاء الله همچنان ادامه خواهد یافت و امید است که سایر رسانه ها و ارگانهای ذی ربط نیز بااقتدار به این عمل خداپسندانه، دین خود را در این زمینه بمردم مسلمان ایران و جهان اسلام اداء کنند.
کاری که مجله وزین پاسدار اسلام انجام می دهد در خور شأن بلند مجله ای است که خاستگاه آن حوزۀ علمیه قم این چشمۀ جوشان اسلام اصیل و پرورشگاه عالمان دین پرور و مجاهدان نستوه می‌باشد. و طبیعی است که مجله ای با هدف و محتوای مجله “پاسدار اسلام”، جایگاه شایسته ای است برای طرح آموزشها و مباحث گوناگون شرعی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مربوط به حج و توجیه حجاج محترم ایرانی نسبت به وظایفی که در این سفر بزرگ الهی بر عهده دارند.
بدون شک، همت اندیشمندان و صاحب نظران بلند قدر اسلامی در حوزه و خارج از حوزه، برادران مخلص ما را دراین مجله یاری خواهد کرد تا افقهای تازه ای را نسبت بابعاد گوناگون حج در برابر دیدگان ملت مسلمان ایران که خود گشایندۀ افق تازه ای در صحنۀ مبارزه با کفر و استکبار برای بشریت است، بگشایند.
بحث گسترده و همه جانبه پیرامون حج و جنبه های مختلف آن ضرورتی است انکارناپذیر و ناگفته نماند که نیل به هدفی که از طرح این مباحث در نظر است در سایه تداوم واستمرار این مباحث بصورت یک کار دراز مدت فرهنگی میسر است. چرا که این مراسم گرچه در هر سال بیش از چند روز عدهای از مسلمانان را در بر نمی گیرد ولی اثرات عظیم آن برای همیشه شامل حال همۀ مسلمانان می شود.
والسلام علی من اتبع الهدی
گام شایسته و قابل تقدیر مجله «پاسدار اسلام» در این زمینه آغاز مبارکی است بر یک جریان گستردۀ ارشادی و تبلیغی نسبت به این مراسم بزرگ اسلامی که انشاء الله همچنان ادامه خواهد یافت. و امید است که سایر رسانه ها و ارگانهای ذی ربط نیز با اقتداء به این عمل خداپسندانه، دین خود را در این زمینه به مردم مسلمان ایران و جهان اسلام اداء کنند.
کاری که مجله وزین پاسدار اسلام انجام می دهد، درخور شأن مجله ای است که خاستگاه آن حوزه علمیه قم، این چشمه جوشان اسلام اصیل و پرورشگاه عالمان دین پرور و مجاهدان نستوه می‌باشد.
و طبیعی است که مجله ای با هدف و محتوای مجله «پاسدار اسلام»، جایگاه شاسته ای است برای طرح آموزشها و مباحث گوناگون شرعی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مربوط به حج و توجیه حجاج محترم ایرانی نسبت به وظایفی که در این سفر بزرگ الهی بر عهده دارند.