ریشه های علوم تجربی در اسلام

حجه الاسلام سید محمدهاشمی اصفهانی

دکتر حسن عارفی

شیر وشیر خوارگی ۴

آیه ایکه بعنوان سرآغازو محور بحث درگذشته مطرح شد آیه ۲۳۲ازسوره بقره بود این آیه گرچه ازنظر کمیت وحجم درحد یک آیه متوسط قرآن است ولی از حیث محتوی و کیفیت بیانگر دوران حساسی از زندگی کودک می باشد که با کوچکترین غفلتی به موفقیت و سلامتی جسم وجان انسان ضربه وارد میسازد زیرا هرگونه خلل و افراط و تفریطی در کمیت ونوع تغذیه یک نوزاد توازن جسمی و روحی او را برای همیشه برهم می زند.  در مقالات گذشته مسائلی که بنا بود مورد بحث و گفتگو قرارگیرد دو دسته بود یکدسته مسائلی که مربوط به جهات جسمی نوزاد وروش صحیح تغذیه برای سلامت جسمی او بودودسته دیگرمسائلی بود که رعایت کردن ورعایت نکردن آن منافع ومضار روحی داشتو هر کدام از این مسائل در جای خود دارای اهمیت فوق العاده می باشد، در میان مسائل دسته اول چند مسئله را بخاطر اهمیتی که داشت طرح نمودیم حال برای گستردگی وتکمیل بحث لازم است مسئله را پی گیری نمائیم. گفتیم شیر مادر از حیث ترکیبات دارای خصوصیاتی است که شیر غیر مادر فاقد آن است خصوصا اگراز پستان مادرتغذیه کند که ارزش بیشتری دارد این واقعیت رابا استشهادونقل دو حدیث یکی از پیامبر ودیگری از امیرالمؤمنین مبنی بر اینکه هیچ نوع غذا وشیری بهتر و با برکت تر از شیر مادر وجود ندارد ثابت گردید.  این برتری وامتیاز شاید بخاطر این باشد که ترکیب وساختمان این ماده غذائی صددرصد براساس نیازهای طبیعی کودک انجام شده است از این جهت هیچ گونه کمبودی ندارد.  اگرچه در مقاله گذشته قسمتی از نظریات دانشمندان معاصررادرزمینه خصوصیات ومنافع، این ماده حیاتی یادآور شدیم اکنون برای تکمیل بحث قسمتی از این نظریات راباذکر نام دانشنمدان مطرح می کنیم تا ابهامی در این زمینه باقی نماند. در گذشته قسمتی از تحقیقات ومطالعات ویافته های دانشمندان را ارائه نمودیم، لکن تحقیقات دیگری نیز در لابلای کتب ومجلات بزرگ وکوچک طبی وجود دارد که برای ادای حق مطلب و تکمیل آن یاد آوریش لازم است با ذکر تاریخچه و سیرتاریخی وفوائد تغذیه نوزاد با شیر مادرمی توان کمک بزرگی به نوزادان آینده انجام داد.  هاگن من Haagensenمؤلف کتاب بیماری های پستان چنین نوشته است: بعقیده محقق علوم انسانی وزمین شناسان درحدود۱۶۰ملیون سال پیش پستانداران پا به عرصه وجودگذاشتند وغدد پستان پستانداران منجمله انسان ذخیره ذی قیمت ووالائی برای نوزادان خود بوده و مهیا برای ارائه تغذیه نوزادان بوده  است. این نوع تغذیه نوزادان از بدو خلقت تا چندی پیش ادامه داشته است. سئوال این است که چرا بشر ناگهان پشت پا باین موهبت الهی زده است وناگهان شیر مادر را که بدون شک از ارجحیت خاصی برای تغذیه نوزاد بر خورداراست کنار گذاشته و شیری که با خصوصیات بیولژیکی وزیست شناسی ما تطبیق میکند قطع نماید. ساموئل فومن Samuel Fomon استاد طب کودکان چنین بیان داشته دراوائل قرن۱۹کمترین نوزادی می توانست زنده بماندمگراینکه از شیر مادر تغذیه می شده ودر لندن نوزادانی که دراوائل قرن از شیر مادر تغذیه نمی‌شدند از هر ۸نوزاد ۷نفر فوت می شدند۱۹۱۱فورسیت Forstyو دانشمندان فوق بیان داشتند که به علت این شیوع مرگ ومیراستخدام دایه برای شیردادن نوزادان در صورتی که مادر بعللی قادر به تغذیه نوزادبا شیر خود نباشد شایع شد.  دربعضی نقاط جهان بجای تغذیه نوزادان با شیر مادر، ازشیر حیوانات دیگر مثل خر و بز و گاو استفاده می شد ولی رضایت بخش نبود وبمقدارکافی وبموقع نمی توانستند آماده نمایند. ووردباریWordbury در۱۹۲۵نتایج مطالعات خودراچنین بیان داشت که درسالهای ۱۹۱۶۱۹۱۱تعداد زیادی ازمادران نوزادان خود را۲-۳شیرمی دادندولی مطابق بررسی های Bain بین درسال ۱۹۴۸درحدود ۶۵%نوزادان در امریکا دربدو تولد از شیر مادر تغذیه می شدند در حالیکه در ۱۹۵۸فقط ۲۵%نوزادان از شیر مادر تغذیه ومطابق مطالعات Marlinezدرسال ۱۵۱۹۷۳-۱۰%نوزادان از شیر مادر تغذیه می شدند.  آمار های فوق با نسبت مشابهی در اروپا تطبیق می کند بنابرآنچه آمار نشان می دهد شیردادن به نوزادان در اروپا وآمریکا رو به کاعش است.  چنانچه در کتاب سال اطفال آمده در ۱۹۷۹درانگلستان فقط۲۰-۳۰%زنان نوزادان خود را شیر می دهند و این نسبت بعد از اینکه نوزاد ۱۴روز رسید رو به کاهش است.  آلن کانپین گام  Cunnin Ghim Allensدرمطالعاتش باین نتیجه رسید که گرفتاری به بیماریهای وخیم در سال اول عمرنوزادانی که ازشیر مادر تغذیه نموده اند شایع نیست ودرمقایسه درد شکم  Colic رنیت وضایعات جلدی در نوزادانی که از شیر غیرمادر تغذیه نموده اند شایعتر بوده است. درمطالعاتی که گرولیGruleوهمکارانش در۳۵سال پیش بر۲۰۰۰نوزاد درشیکاگوی آمریکا انجام شد نشان داد که نوزادانی که از شیرمادرتغذیه کرده اندبیشتر به بیماریهای عفونی گوارش وریوی مبتلاء شده‌اند به عفونت خونی ومنیژیت نیز در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه شده اند شیوع کمتری داشته است این آمار نیز امروز درممالک نیز رو برشد صادق است و همچنین نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند در مقابل ابتلای به عفونت ریویSyneytial Virusمقاومت نشان می دهند Sehefer,Oeanyاز وزارت بهداری آمریکا چنین می گوید نوزادانEskimoکه درسال اول عمر با شیر غیر مادر تغذیه  شده اند مبتلاء به بیماری عفونی گوش میانی شده اند دوگلاسDouglasدرمقاله تحقیقاتی خود می نویسد در اجتماعاتی که از نظر مالی وضع خوبی ندارند و وضع اقتصادی آنها بد است مرگ ومیر با تغذیه نوزاد ارتباط دارددر چنین اجتماعات فقیر نوزادانی که با شیرغیر مادر تغذیه می شوند مرگ و میر بیشتر است ولی در اجتماعی که فقر وجود ندارد و تفاوت زیادی بین نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می شوند و آنهائی که از شیر غیر مادر تغذیه میشوند  وجود ندارد پومیل Pomalrsومیردبال نونتMirdbalfontدردویست نوزادی که بواسطه در دپیدیاسهال دربیمارستان بستری شده اند بررسی نمود دریافت که ۹۵%نوزادان از شیر غیر مادر تغذیه می شده اند وکمتر از ۴%از شیر مادر تغذیه می کرده اند آمار فوق در تأیید مقاله Douglas است که در اجتماعات فقیر(مثل مردمی که درپور توریک زندگی میکنند)عفو نتهای ریوی و گوارشی در نوزادانیکه ازشیرغیر مادر تغذیه می کند شایع تراست.  مطابق گزارشهایSalberسال بروفئن لب Feinlbibدر۱۹۶۶وگزارشPiueraریورادر۱۹۷۱وFomanفومن واندرسAndersonدر۱۹۷۲تغذیه نوزادان با شیر غیر مادر در گذشته بیشتر در بین خانواده های متمکن و تحصیل کرده متمایل به تغذیه نوزادان خود با شیر مادر شده اند. موضوع فوق توسط محققینی بنامهای کلاکن برک Klakien bergولارسن Larsonدرسوئد وتوسطVewsonدر۱۹۶۲رچاردبرنال Richardsدر۱۹۷۰درانگلستان تأیید شده است ولی آمارهای جمع آوری شده توسط Riveraریورادرنیو یورک چنین نشان می دهد: که خانواده های کم درآمد. بیش از خانواده‌های متمکن تابامروزاز شیر غیر مادراستفاده می کنند واین نشان دهنده اینست که اطلاعات علمی راجع به فوائد شیرمادر در سوئد و انگلستان بیش از آمریکاست ولی بطور کلی تغذیه شیر مادر در ممالک اروپائی وآمریکائی کاهش یافته وآمارهای موجوداز بلژیک انگلیس وآمریکا موید این ادعاست ولی بعقیده Chan Harris هاریس چان در۱۹۶۹خانواده پزشکان بیشتر متما یل به تغذیه نوزاد با شیر مادر می باشند ومطابق بررسی های سال برSalberوFinlebفین لب درسال ۱۹۶۶نوزادان متولد شده در خانواده دانشجویان کالجها بیشتراز شیر مادر تغذیه می شوند. مطابق مطالب جمع آوری شده توسط تایلرTaylorلی ندهLyndaeورتینگنتون   WorthingtonیونیBunnieگواینکه بطور کلی درصد ما درانیکه نوزاد خود را از شیر مادر تغذیه می کنند کاهش یافته ولی جالب آنست نوزادانیکه درخانواده های تحصیل کرده در آمریکا متولد می شوند بیشتر با شیر مادر تغذیه می شوند و این مطالب مؤید این حقیقت است که بتدریج تحصیل کرده‌ها ومتمکنین بفوائد شیر مادرپی برده و نوزاد خود را از این موهبت الهی که حد اقل ۱۶۰ملیون سال در اختیار بشر بوده است بهره مند مینمایند.  در صد مادران شیرده در بعضی ممالک متمدن مثل آمریکا به کمتر از ۵%رسیده واین جای بسی تأسف است که با وجود ارائه مدارک دقیق راجع به خواص وفوائد شیر مادروتمایل تحصیل کرده ها ومتمولین به تغذیه نوزاد با شیر مادر توده مردم بطرف تغذیه نوزادان با شیر غیر مادر راهنمائی شده اند.  ادامه دارد.

 

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *