تکرارحملات موشکی صدامیان در پی عدم پاسخ متقابل از سوی ایران
شهریور و مهر ۱۳۶۲ جنگ در جبهه‌ها با شدت ادامه داشت، حمله موشکی رژیم عراق به شهرهای دزفول و اندیمشک و از سوی دیگر کمک رژیم‌های مرتجع عربی منطقه و همچنین کشورهای غربی به صدام از جمله خبرهای این دو ماه بود که روزنامه‌ها آن را پوشش دادند.
۲۷ مهر این سال نیز عملیات والفجر ۴ در مریوان و پنجوین شروع شد تا پاسخی باشد بر جنایات بی حد و حساب رژیم صدام در جبهه‌ها و همچنین موشک‌باران شهرهای بی‌دفاع و کشتار غیرنظامیان.
در ادامه به برخی خبرها و رویدادهای شهریور و مهر ۱۳۶۲ می‌پردازیم.
شلیک موشک به شهرها و شهادت ده‌ها شهروند غیرنظامی
۶ مهرماه ۱۳۶۲ شلیک ۵ فروند موشک ۹ متری عراق به شهرهای اندیمشک و دزفول به شهادت بیش از یکصد نفر از ساکنان غیرنظامی این دو شهر منجر شد.
این اقدام عراق در پی موفقیت‌های رزمندگان ایران در عملیات‌های والفجر ۲ و ۳ بود.
مطبوعات در گزارشی از این حمله وحشیانه اعلام کردند، «حمله وحشیانه موشکی عراق به شهرهای اندیمشک و دزفول که در نخستین ساعات بامداد اتفاق افتاد ۶۰ شهید و ۲۵۰ مجروح برجای گذاشت».
در اثر این حملات وحشیانه در دزفول بالغ بر ۹۳۰ واحد مسکونی و مغازه ویران شدند و یا خسارت سنگین دیدند. در اندیمشک نیز ۴۳۰ واحد مسکونی و مغازه ویران شدند. برپایه این گزارش ۴ موشک ۹ متری به دزفول و ۲ موشک به اندیمشک اصابت کرده بود. این جنایت هولناک در ساعت ۲ و ۲۰ دقیقه بامداد و زمانی که مردم این دو شهر در حال استراحت بودند اتفاق افتاد. در بین اجسادی که از زیر آوار بیرون کشیده شدند تعداد زیادی کودک خردسال از چند ماهه تا ۱۲ ساله و تعدادی پیرمرد و پیرزن در حالی که بدن‌های آنان تکه‌تکه و غرق به خون بود دیده می‌شد.
همچنین در بین شهدا اعضای خانواده‌های چهار نفره تا هفت نفره مشاهده می‌شد که همگی در خواب به شهادت رسیده بودند.(۱)
در پی حمله موشکی رژیم عراق به مناطق مسکونی دو شهر قهرمان‌پرور دزفول و اندیمشک، آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور وقت و رئیس شورای‌عالی دفاع طی پیامی تصریح کردند: «گردانندگان و کارگزاران این توطئه اینک حتی پنهان نمی‌کنند که این جنایات با تشویق و تائید آنان صورت می‌گیرد تا به خیال خود جمهوری اسلامی ایران را از این راه به پای میز مذاکره بکشانند و با تحمیل صلحی ننگین چرخ‌های انقلاب را از حرکت بازدارند، اما علی‌رغم توطئه‌های همه جانبه جنایتکاران بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران، رزمندگان دلیر ما به حول قوه الهی آخرین ضربات کاری را بر پیکر دشمن رو به زوال فرود خواهند آورد و انتقام خون شهیدان را از جنایتکاران خواهند گرفت.(۲)
اجتماع ۱۲ هزار نفری اسرای عراقی در همبستگی با انقلاب اسلامی
۵ مهر ۱۳۶۲ هزاران نفر از اسرای عراقی در اردوگاه‌های سراسر کشور همزمان با هفته جنگ اجتماعات باشکوهی برپا و ضمن اعلام همبستگی با انقلاب اسلامی تبعیت خود از امام خمینی و انزجار خود را از رژیم بعثی اعلام کردند.
در اجتماع ۱۲ هزار نفری اسرای عراقی مقیم تهران در محل قرارگاه تیپ مستقل ذوالفقار که با حضور تنی چند از مقامات کشوری و لشکری و همچنین اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق برگزار شد و آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور وقت کشورمان گفتند: «ما در این جنگ از اسلام دفاع می‌کنیم و علی‌رغم همه مشکلات به دفاع ادامه می‌دهیم. همه دنیا و دوستان و دشمنان ما نیز هر دو بدانند که ما از دفاع از اسلام دست نخواهیم کشید. ما نمی‌خواهیم کشورگشائی کنیم. نمی‌خواهیم انقلاب اسلامی را به‌زور وارد کشوری کنیم. ما در هیج جا قصد اجرای کودتا و بلوا نداریم.»
در پایان این مراسم آیت‌الله خامنه‌ای از نمایشگاه دست‌ساخته‌های اسرای عراقی بازدید کردند.(۳)
تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز
به دنبال کمک‌های برخی از رژیم‌های مرتجع منطقه و همچنین کشورهای غربی به صدام، نظام اسلامی در مهر ماه ۱۳۶۲ هشدار داد که تحمل ایران حدی دارد و ممکن است تنگه هرمز بسته شود.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رئیس وقت مجلس شورای اسلامی و نماینده امام در شورای‌عالی دفاع پس از پایان نشست ۶ مهر ۱۳۶۲ این شورا که به ریاست آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور وقت برگزار شد، در جمع خبرنگاران در مورد عکس‌العمل ایران در مورد ادامه کمک‌های نظامی و اقتصادی به رژیم عراق گفت: «ما به آنها نصیحت می‌کنیم که کمک‌های خود را به عراق قطع کنید، زیرا تحمل ما هم حدی دارد. البته آنها منکر کمک به عراق می‌شوند و هیچ وقت به‌طور رسمی به این مسئله اعتراف نکرده‌اند، ولی به‌طورکلی برای ما اصل امنیت خلیج فارس است و بعضی از مسائل را نیز به خاطر امنیت خلیج فارس نادیده می‌گیریم. البته این موضوع هم حدی دارد و آن حد را هم خودمان تعیین می‌کنیم.»(۴)
سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش نیز طی مراسمی با اشاره به قدرت رزمی رزمندگان اسلام برای مسدود کردن تنگه هرمز گفت: «توطئه‌گران جهانی پس از گذشت سه سال از جنگ تحمیلی باید به این شعور رسیده باشند که انقلاب اسلامی ایران به هر حرفی که می‌زند عمل خواهد کرد و در صورت لزوم اگر ضرورت داشته باشد قدرت مسدود کردن تنگه هرمز را دارد و با فرمان فرمانده کل قوا امام خمینی این کار را خواهد کرد.»(۵)
دکتر ولایتی وزیر امور خارجه وقت کشورمان نیز در سی و هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در مورد امنیت تنگه هرمز گفت: «ما طبق موازین بین‌المللی امنیت کامل عبور کشتی‌ها را تامین می‌کنیم، اما در عین حال نمی‌گذاریم کشتی‌هایی که حامل سلاح برای عراق هستند از تنگه هرمز عبور کنند و با قاطعیت می‌گوئیم هرگونه صدمه به منافع جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس، انسداد کامل تنگه هرمز را به دنبال خواهد داشت.
«ما به ابرقدرت‌هایی که از یک طرف ماشین جنگی عراق را تغذیه می‌کنند و از سوی دیگر با ایجاد تبلیغات وسیع دائر بر عدم وجود امنیت خلیج فارس برای حضور هر چه بیشتر نیروهای خود در خلیج فارس زمینه‌سازی می‌کنند هشدار می‌دهیم که دود این آتش به چشم خودشان خواهد رفت.»(۶)
اعترافات سران حزب توده
۱۸ تن از اعضای کادر رهبری حزب توده در ۱۱ مهر ۱۳۶۲ در یک میزگرد تلویزیونی ضمن افشای پاره‌ای از خیانت‌ها و جنایات این حزب در گذشته، برخی از سیاست‌ها و اهداف پشت پرده این جریان وابسته از جمله جاسوسی برای بیگانه و قصد براندازی جمهوری اسلامی را برملا کردند.
آصف رزم دیده و آوانسیان که به ادعای سازمان برون مرزی حزب توده در زیر شکنجه‌ها جان سپرده بودند، در مصاحبه تلویزیونی حضور داشتند!
حاضران در این مصاحبه تلویزیونی بر موارد زیر تأکید کردند:
ـ حزب در سال ۱۳۲۰ و در دامان اتحاد شوروی به وجود آمد. حزب توده جز یک ننگ تاریخی چیز دیگری نیست، ما با اشاره شوروی‌ها در کابینه قوام کسی که عامل و سرسپرده انگلیسی‌ها و بعداً آمریکا بو،د شرکت کردیم و مهر ضد امپریالیستی به آن زدیم و این خیانت بزرگی برای گمراه کردن مردم بود.
ـ در جریان کودتای ۲۸ مرداد حزب توده در عین حال که از تمام جزئیات جریان کودتا خبر داشت و می‌توانست مصدق را مطلع کند، اما این کار را نکرد.
ـ عملیات حزب به‌کلی مغایر با قانون اساس جمهوری اسلامی بود. تعداد زیادی از کادر مرکزی حزب برای شوروی جاسوسی می‌کردند و با کا گ ب سرویس جاسوسی شوروی در تماس بودند. اعضای حزب که پس از انقلاب و در سایه پیروزی انقلاب اسلامی به ایران آمدند، به جای تشکر و قدردانی از رهبر انقلاب براندازی حاکمیت جمهوری اسلامی را هدف اصلی خود قرار دادند.(۷)
آغاز عملیات والفجر ۴
۲۷ مهر عملیات والفجر ۴ در مریوان و پنجوین شروع شد.
عملیات والفجر ۴ در منطقه پنجوین و با هدف متصل کردن ارتفاعات سورن به سور کوه انجام شد. در صورت تحقق این هدف، خط دفاعی جبهه خودی در این منطقه (دشت شیلر) کوتاه و در به کارگیری نیرو صرفه‌جویی می‌شد.
همچنین راه ضدانقلاب از محور دشت شیلر مسدود و شهر مریوان از دید و تیر دشمن خارج می‌شد. علاوه بر این، شهر پنجوین و پادگان آن و پادگان گرمک به تصرف در می‌آمد و نیروهای دشمن منهدم می‌شدند و سرانجام، با پیروزی در این عملیات، مقدمات انجام عملیات در استان سلیمانیه عراق فراهم می‌گردید.
مهم‌ترین ارتفاعات منطقه پنجوین عبارتند از: سون، سور کوه و کانی مانگا که دهانه شیلر را تشکیل می‌دهند. ارتفاع دیگر منطقه، زله و به شهر پنجوین مشرف است. این شهر در طول جنگ به منطقه‌ای نظامی تبدیل و خالی از سکنه شد. دشمن با آگاهی از قصد رزمندگان برای حمله به این شهر، بخش عمده‌ای از آن را منهدم کرد.
بر اساس طرح مانور، قرار بود عملیات در دو مرحله، از دو محور بانه و مریوان آغاز شود. اهداف مرحله اول از محور بانه، تأمین ارتفاعات لری، گرمک و کنگرک، و از محور مریوان، ارتفاعات زله، مارو و خلوزه بود. در مرحله دوم نیز باید ارتفاعات سورن و کانی مانگا تصرف می‌شدند و با تکمیل هدف‌های واسط عملیات، ارتفاع سورن به سور کوه وصل می‌شد و هدف اصلی تحقق می‌یافت.
برای انجام این مانور، هشت لشکر و دو تیپ پیاده از سپاه و یک لشکر پیاده از ارتش مأمور شدند. در مرحله اول، ۲۲ گردان از سپاه و سه گردان از نیروی زمینی ارتش و در مرحله دوم، هفت گردان از سپاه و یک گردان از نیروی زمینی ارتش و در مرحله سوم، تنها ۲۵ گردان از سپاه وارد عمل شدند.
عملیات در ۲۷ مهر ۱۳۶۲ (حدود دو ماه و نیم پس از عملیات والفجر ۲ و ۳) آغاز شد. در مرحله اول عملیات، به دلیل سرعت عمل فوق‌العاده نیروها ارتفاعات لری، گرمک، کنگرک در محور بانه و مارو، خلوزه ۱، بلاله، سربلاله، تخم مرغی، سه درختی، پادگان گرمک، شهرک هرگنه و تپه شهدا در محور مریوان آزاد شدند.
مرحله دوم، دو روز پس از مرحله اول آغاز شد و طی آن، ارتفاعات خلوزه ۲، کلو، هفت توانا، ارتفاعات اطراف پنجوین، یال شرقی ارتفاع زله، ارتفاعات ۱۶۷۲ شرق سنگ معدن در محور مریوان و شاخ نالشکینه در محور بانه تصرف شدند و نیروهای خودی کاملاً بر شهر پنجوین تسلط یافتند، اما به دلیل عدم سقوط کامل ارتفاع زله، تصرف کامل شهر میسر نشد.
اگر چه قرار بود عملیات والفجر ۴ در دو مرحله انجام شود، ولی برای کامل کردن هدف‌ها، حدود ۱۳ روز بعد یعنی در ۱۲ آبان ۱۳۶۲، مرحله سوم این عملیات نیز انجام شد و طی آن، ارتفاعات استراتژیک شیخ گزنشین، شاخ تاجر از کانی مانگا به دست رزمندگان اسلام افتاد و در منطقه غرب ارتفاع کانی مانگا و چوارتا نیز نیروها دست به پیشروی زدند.
خاطره رهبر انقلاب از عملیات والفجر ۴
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در خاطره‌ای از عملیات والفجر ۴ می‌گویند، «در عملیات والفجر ۴ جوانان رزمنده کرد و فارس و بقیه جوانان رزمنده رفتند برای اینکه آتش دشمن را خاموش کنند و مریوان را از زیر آتش توپخانه دشمن بیرون بیاورند و این کار را هم کردند. دشمن بعثی شهر مریوان را با توپخانه دوربرد خود مرتباً زیر آتش قرار می‌داد. این جوانان مبارز، رزمندگان سپاه پاسداران و بسیج، متشکل از مردم مناطق مختلف از جمله دلاوران و جوان‌های کرد، عملیات والفجر ۴ را سازماندهی و آتش دشمن را خاموش کردند و دشمن را عقب راندند. حتی شهر حلبچه عراق را هم توانستند از تصرف دشمن خارج کنند. دشمن به انتقام این کار می‌دانید چه کرد؟ نمی‌توانست به اینجا نفوذ کند؛ چون دلاوران ما ضرب شست به او نشان داده بودند. دشمن بعثی بی‌رحم دور از انسانیت، شهر حلبچه را بمباران شیمیایی کرد. در آن بمباران شیمیایی صدها و شاید هزارها نفر از مردم کرد حلبچه و آن مناطق از بین رفتند، به خاطر اینکه صدام حسین می‌خواست از مردم کردی که در مقابله با نیروهای مؤمن جمهوری اسلامی مقاومت نکرده و با آغوش باز آنها را پذیرفته بودند، انتقام بگیرد.»(۸)
پی‌نوشت‌ها
۱ـ کیهان، ۹ مهر ۱۳۶۲، ص ۲٫
۲ـ اطلاعات، ۹ مهر ۱۳۶۲، ص ۲٫
۳ـ کیهان، ۵ مهر ۱۳۶۲، ص ۱۸٫
۴ـ اطلاعات، ۷ مهر ۱۳۶۲، ص ۳٫
۵ـ اطلاعات، ۷ مهر ۱۳۶۲، ص ۳٫
۶ـ اطلاعات، ۹ مهر ۱۳۶۲، صص ۳، ۴٫
۷ـ اطلاعات، ۱۲ مهر ۱۳۶۲، صص ۱۷-۱۸-۱۴-۲۰٫
۸ـ بیانات رهبر معظم انقلاب در جمع مردم مریوان، ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۸٫