مسائل فقهی حج
آیت الله قدیری: عضویت هیئت استفتاء حضرت امام مدظله
بسم الله الرحمن الرحیم
س11- محرم به محض وصول به مکه آیا میتواند استظلال نماید و یا بایستی به منزل
برسد
جواب- مکه منزل است و برسیدن بآن استظلال مانع ندارد.
س12- شخصی در مدینه مریض شده او را به مسجد شجره آوردهاند و به نیت عمرة تمتع
محرم شده و او را بمکه بردهاند وظیفه او چیست؟ و چنانچه نتواند حج بجا آورد،
تکلیف چیست و احرام او صحیح بوده یا نه؟
جواب- احرام او صحیح است و اگر میتواند عمره و حج را انجام دهد ولو با استنابه
در طواف و سعی، حج او صحیح است و اگر نمیتواند حج بجا آورد با احرام مزبور عمرهی
مفرده انجام دهد و اگر اعمال عمره تمتع را بجا آورده احتیاطاً یک طواف نساءِ هم
بجا آورد.
س13- کسی که از جده محرم شده و اعمال عمرهی تمتع را انجام داده تکلیف او
چیست؟
جواب- اگر از رفتن به میقات معذور نبوده و وقت دارد باید بمیقات برود و محرم
شود و عمرهی تمتع را اعاده کند و اگر رفتن به میقات ممکن نیست بخارج حرم برود و
از آنجا محرم شود.
س- حمل قمقمه آب که در محفظه دوخته نگهداری میشود برای محرم چه صورت دارد؟
جواب- احتیاط آن است که آنرا بدوش نیندازد و دست گرفتن آن مانع ندارد.
س15- آیا در مواردی که طواف و نماز باید اعاده شود لازم است با لباس احرام
باشد؟
جواب- لازم نيست.
س16- کسی که خودش محرم است و در طواف باید نائب بگیرد آیا لازم است نائب او
محرم باشد؟
جواب- لازم نیست
س17- اشخاص معذوری که میتوانند اعمال مکه را بر وقوفین مقدم بدارند، اگر جهلاً
بدون احرام، اعمال مکه را قبل از وقوفین انجام دادند چه صورتی دارد؟
جواب- کفایت نمیکند و باید با قبل از وقوفین آنها را با احرام اعاده کنند یا
بعد از وقوفین و اعمال منی آنها را بجا آورند.
س18- اگر کسی با پولی که خمس بآن تعلق گرفته و داده نشده و سال بر آن گذشته
لباس احرام خریده و با آن محرم شده و طواف و نماز بجا آورده است وظیفه او چیست؟
جواب- اگر از روی علم و عمد نبوده اصل عمره و حج او صحیح است ولی در صورتی که
جاهل مقصر باشد باید طواف و نماز را اعاده کند.
س19- اگر با پولی که معلوم نیست از درآمد منبر است یا وجوه شرعیهای که بعنوان
مصرف باو داده شده است، لباس احرام بخرد، آیا لازم است خمس آن را بدهد؟ و طواف
بدون دادن خمس در فرض سؤال چه صورت دارد؟
جواب- با فرض شک لازم نیست خمس بدهد و طواف صحیح است هر چند احتیاط، مطلوب
است.
س20- شخصی در جده یا مدینه مجنون شده است آیا لازم است محرماً وارد مکه شود یا
بدون احرام نیز جایز است و ولی او چه وظیفهای دارد؟
جواب- مجنون تکلیف ندارد و احرام بر او واجب نیست و ولی امر در این باره وظیفهای
ندارد و دخول او در مکه بدون احرام مانع ندارد.
س21- شخص لال که نمیتواند تلبیه بگوید، وظیفه او در تلبیه چیست؟
جواب- اخرس(لال) باید با انگشت بتلبیه اشاره کند و زبانش را هم حرکت دهد.
س22- کسی که حمد و سوره او صحیح نیست و نیابت پذیرفته است و حج را انجام داده
آیا حج او صحیح است و از احرام خارج میشود یا نه؟
جواب- اگر از قرائت صحیح معذور بوده نیابت او صحیح نیست و اصلا محرم نشده است
و اگر معذور نیست احرام او صحیح بوده و باید قرائت خود را تصحیح کند و عمل خود را
صحیحاً تدارک نماید.
س23- کسی رکن مستجار را یقین کرد که رکن حجر الاسود است پس از مستجار بعنوان
حجر الاسود شروع کرد و هفت شرط کامل بجا آورد، قبل از فوت وقت یا بعد از آن فهمید
یقین او خطا بوده، تکلیف او در هر دو صورت چیست؟
جواب- طواف مزبور باطل است و باید تدارک شود و حکم موارد بطلان طواف در مناسک
ذکر شده است.
س24- شخصی دو شرط طواف یا چهار شرط طواف را بنحو صحیح انجام داده بعد میگوید
بدلم نچسبید بدون اینکه از مطاف خارج شود و بدون هیچگونه منافی طواف را از سرمیگیرد
آیا صحیح است یا نه؟
جواب- طواف مزبور صحیح نیست و باید اعاده شود.
س25- نائب، حج را مطابق با نظر مرجع تقلید خود بجا میآورد در حالی که منوب
عنه مقلد مرجع دیگری است کافی است یا نه؟
جواب- نائب نباید عمل را بر خلاف نظر مرجع تقلید خودش انجام دهد ولی اگر منوب
عنه زنده است یا کسی که برای میت اجیر گرفته مقلد مرجع دیگری است احطو آنستکه
مراعات فتوای او هم بشود.
س26- صبّی ممیّز تمام اعمال حج را بنحو صحیح انجام داده آیا از صروره بودن
خارج میشود یا نه؟
جواب- بلی، خارج میشود هر چند حج صبی از حجة الاسلام کفایت نمیکند.
س27- شخصی محرم به احرام عمره تمتع وارد مکه شده و هشت روز مثلاً در مکه توقف
دارد و نماز او غلط زیاد دارد. آیا واجب است تا آخر وقت در احرام بماند و نمازش را
اصلاح کند و بعد شروع بطواف نماید یا وظیفه دیگری دارد؟
جواب- لازم نیست تا آن وقت صبر کند و اگر بعد از طواف تا قبل از فوات موالات
عرفیه بین طواف و نماز نتواند غلطهای خود را درست کند بهر نحو میتواند نماز
بخواند.
س28- متمتع بعد از تقصیر فهمید طواف و سعیش باطل بوده، مجدداً طواف و سعی را
انجام داد با لباس دوخته، آیا مجزی و صحیح است یا نه؟ و در فرض آیا باید تقصیر را
هم تکرار کند یا نه؟
جواب- طواف و سعی او صحیح است و اعادهی تقصیر لازم نیست اگر چه احوط است.
س29- شخصی بعنوان نیابت در مسجد شجره محرم شد و بمکه آمد در مکه فهمید که خودش
مستطیع بوده است آیا باید اعمال عمره را بقصد خود بجا آورد یا بقصد نیابت؟ و اگر
باید حج را بقصد خود بجا آورد نسبت به حج نیابی چه وظیفهای دارد؟ و آیا میتواند
برای آن نائب بگیرد؟
جواب- احرام او صحیح نبوده است و باید برگردد و برای عمره تمتع برای خودش محرم
شود و وظیفه خودش را انجام دهد و راجع به حج نیابی نمیتواند نائب بگیرد مگر اجازه
داشته باشد یا استیجار او برای مطلق تحصیل حج باشد.
س30- شخصی استطاعت مالی و بدنی دارد لکن سازمان حج باو اجازه رفتن بحج نمیدهد
مگر به نیابت. آیا میتواند نیابت را قبول کند یا قبل از آنکه برای خودش حج بجا
آورد نمیتواند نائب شود؟
جواب- چنانچه استطاعت سربی(از جهت راه) برای خودش ندارد و حج هم قبلا بر او
مستقر نشده میتواند نیابت را قبول کند و در صورت قبول نیابت باید عمل نیابی انجام
دهد و صحیح است.