خلاصه آمار فعالیتهای درمانی هیئت پزشکی حج سال ۱۳۶۱
آمار مراجعین به بیمارستان و درمانگاههای مکه و مدینه و عرفات و منی ۱۰۲۶۸۳ نفر
آمار بستری شدگان در مکه و مدینه و منی ۱۴۳۶نفر
آمار مراجعین به تزریقات و پانسمان ۹۳۶۳نفر
آمار مراجعین به آزمایشگاه ۱۶۷۳نفر
آمار بیماران اعزامی به بیمارستان عربستان ۱۱۲نفر
آمار مراجعین به رادیولژی ۱۰۷۱نفر
آمار مراجعین به دندانپزشکی ۹۶۶نفر
آمار کل فوتیها در مکه و مدینه و منی و عرفات ۷۵ نفر
تعداد زایمان ۲۲نفر
آمار مراجعین اطاق عمل ۱۲۷ نفر
تعداد مراجعین غیر ایرانی به بیمارستانهای هیئت پزشکی حج ۱۰۰۰نفر
ضمناً از مراجعین فوق به علت عدم امکانات مورد نیاز ۱۲۰ نفر به بیمارستانهای عربستان جهت مداوا منتقل شدند و تعداد ۹۰ نفر بیماران به علت عدم تحمل به ایران اعزام گردیدند.
بااندکی دقت و آمار و مسائل پزشکی و بهداشتی حج سال ۶۱ و با توجه به تلاش پیگیر و شبانه روزی هیئت پزشکی حج در عربستان که از آغاز تا پایان مراسم حج در نقاط مختلف و پرجمعیت مکه معظمه و مدینه منوره و سرزمین مقدس منی و عرفات و فرودگاههای جده و ایران خدمات پزشکی و درمانی و بهداشتی را به بیش از ۱۲۰۰۰۰ زائر و حتی تعدادی از زائران دیگر کشورهای اسلامی ارائه داده است و همواره بر این خدمت افتخار نموده، اینک با الهام از مکتب نجات بخش اسلام و فتوای مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی مدظله العالی بمنظور سلامت حجاج و جلوگیری از تلفات احتمالی و خطرات ناشی از عدم رعایت بهداشتی و درمانی موارد و مسائلی را توصیه مینماید انتظار دارد امت انقلابی ایران اسلامی همواره در جهت تحقق اهداف عالیۀ اسلام کوشا باشند.
گزارشی اجمالی از چگونگی فعالیت هیئت پزشکی حج جمهوری اسلامی ایران در مراسم حج سال ۱۳۶۱:
از آنجا که همه ساله تعداد چشمگیر و قابل توجه زائر ایرانی جهت انجام اعمال حج به آن دیار مقدس مشرف میشوند و با توجه به شرایط سخت آب و هوای گرم آن منطقه مقتضی است که یک گروه پزشکی و بهداشتی همراه با این زائرین جهت انجام خدمات پزشکی بهداشتی. و درمانی به عربستان عزیمت نمایند.
لازم به یادآوری است که قبل از پیروزی انقلاب هر یک از کاروانها یک نفر پزشک همراه خود داشتند که این پزشک با امکانات خیلی کم و داروی محدود خدمات درمانی راارائه می نمود.
لکن از سال ۱۳۵۸ به بعد یعنی همگام با پیشرفتهای همه جانبه که به برکت انقلاب در کشورمان بوجود آمد حرکتی نیز در این امر مهم انجام گرفت که با اعزام هیئت بهداشتی درمانی ۵۰۰ نفره و تجهیزات کافی، بیمارستانهای مدینه منوره و با ۶۰ تخت و بیمارستان مکه مکرمه با ۷۵ تخت و همچنین بیمارستانهای صحرائی عرفات و منی و تعداد معتنا به درمانگاه در هر کدام از این شهرها در طول برنامه مراسم حج در خدمت زائرین برگزار گردید. در سال ۶۱ در مدینه منوره تعداد ۱۲ درمانگاه و در مکه مکرمه تعداد ۱۳ درمانگاه ایجاد شد که با آمدن زائرین از مدینه به مکه تعداد درمانگاهها به ۲۵ واحد افزایش می یافت که همگی بطور شبانه روز فعالیت می نمودند.
بیمارستانهای مدینه و مکه با تخصصهای جراحی- ارتوپدی- داخلی- زنان و زایمان دندانپزشکی رادیولژی، آزمایشگاه، قلب و سی سی یو داروخانه و تزریقات و دستگاههای مورد نیاز تجهیز شده بود، بیمارستانها نیز مانند درمانگاهها شبانه روز جهت ارائه خدمات درمانی به زائرین محترم انجام وظیفه می نمودند.
ضمناً تعداد ۱۵ دستگاه آمبولانس نیز جهت حمل بیماران از درمانگاهها به بیمارستانها و دیگر مراکز درمانی خدمات مربوطه را انجام می دادند و نیز تعدادی از این آمبولانسها بطور شبانه روز بین درمانگاهها بصورت گشت در حال فعالیت بودند.
در سال گذشته به علت عدم انجام دقیق معاینات و عدم وجود محدودیت در عزیمت زائرین به عربستان با مسافرت صدها نفر از سالمندان و بیماران و زنان باردار باعث گردید تا بیمارستانهای هیئت پزشکی حج جمهوری اسلامی ایران در مدینه منوره و مکه مکرمه از همان روزهای اول با ازدحام این بیماران مواجه شود و چون گرمای طاقت فرسای آن دیار مقدس بسیاری از بیماریها را شدت می دهد این امر باعث شد که تلفات جانی نیز داشته باشیم. گروهی از این بیماران ناگزیر بوسیله هیئت پزشکی به ایران بازگردانده شدند با اینکه مسئولین هیئت پزشکی حج در سال گذشته قبل از عزیمت توصیه های لازم را به خواهران باردار داده بودند ولی عدم توجه به این مسئله باعث گردید تا در مدت اعمال حج ۲۲ زایمان که ۶ مورد آن بصورت سزارین در مراکز درمانی هیئت پزشکی حج انجام شد که با کوشش بی نظیر کادر پزشکی و با وجود گرمای شدید و عدم امکانات کافی کلیه نوزادان سالم به ایران اعزام گشتند و تعداد سقط جنین در حدود ۶۵ مورد بود که تعداد ۶ مورد آن سقط های ۶ تا ۷ ماهه بوده است که این تلفات احتمالاً ایجاد عوارض ناگواری برای خواهران نیز داشت. یکی از فعالیتهای دیگر هیئت پزشکی حج اعزام اکیپهای بهداشتی به کاروانها بوده تا نظارت کاملی بر امور بهداشتی و غذائی حجاج داشته باشد.
توجه
در این شماره اوّلین قسمت از بخش مربوط به حج، برای استفاده عموم برادران و خواهران در مجله پاسدار اسلام به چاپ می رسد. در این برنامه، کوشش شده است، مطالبی جالب و مفید در رابطه با حج و مناسک آن چگونگی استفاده از این فریضه مهم عبادی – سیاسی، برای کلّیه زائران و راهیان خانه خدا و علاقمندان به مکتب و آنانکه در پی فراگیری آموزشهای دینی هستند، توسط دانشمندان متعهد، متخصصین مسائل دینی و نویسندگان مؤمن، منتشر شود، که امید است مورد توجه قرار گیرد.
در اینجا این نکته را لازم می دانیم متذکر شویم که به علت فشردگی مقالات مجلّه و کمبود فرصت در این ماه قسمت اول بخش مربوط به حج از نظر تنوع مقالات به حد تکامل نرسیده است، که امیدواریم در ماههای آینده، با تنوع بیشتر و رعایت ضرورتها و اولویتها مقالات جامعتری در این رابطه با عرض خوانندگان عزیز برسانیم، و امیدواریم آنان نیز متقابلاً اهمیت بیشتری داده، کلیه انتقادات، پیشنهادات سیاسی، اجتماعی و تبلیغاتی،طرحهای فرهنگی و هنری، عکسها و خلاصه، آنچه در زمینه مسائل گوناگون حج داشتند، برای ما ارسال دارند تا در مجله مورد استفاده قرار گیرد.