دانستنيهائی از
قرآن
موجبات گمراهی
بسم الله الرّحمن
الرّحیم
چه مسائلی ممکن
است، انسان را به گمراهی بکشاند؟ در قرآن آیات زیادی وجود دارد که به موضوع گمراهی
انسان پرداخته و ما برخی از آن آیات را فهرست‌وار ذکر می‌کنیم، باشد که با دقّت
راه خود را تشخیص داده و از افتادن در این وادی پرخطر نجات یابیم.
حال به موجبات
گمراهی در قرآن می‌پردازیم.
1- طرح دوستی با کافران:
«یا ایها الذین
آمنوا لاتتخذوا عدوی وعدوکم أولیاء، تلقون الیهم بالمودّه وقد کفروا بما جاءکم من
الحق یخرجون الرّسول وایّامکم أن تؤمنوا بالله ربکم، إن کنتم خرجتم جهاداً فی
سبیلی وابتغاء مرضاتی، تسرّون الیهم بالموده وأنا أعلم بما أخفیتم و ما أعلنتم،
ومن یفعله منک فقد ضلّ سواء السبیل».
(سوره ممتحنه- آیه 1)
ای مؤمنان! هرگز
دشمنان من و خودتان را به یاری نگیرید. چطور با آنها طرح دوستی می‌ریزید در حالی
که کافر شدند به آنچه از حق بر شما آمد و رسول خدا «ص» و شما را آواره کردند برای
اینکه ایمان به خداوند که پروردگارتان است داشتید. پس اگر شما در راه من و برای
کسب رضای من، به جهاد بیرون آمدید، نباید با آنها در پنهانی طرح دوستی بریزید و
همانا من به آنچه مخفی می‌کنید و یا آشکار می‌سازید؟ از هر کس داناتر هستم. و هر
کس از شما چنین کاری کند (در پنهانی با آنها طرح دوستی و معاشرت بریزد) به راه
ضلالت و گمراهی شتافته است.
2- کفر را به جای ایمان برگزیدن:
«… و من یتبدّل
الکفر بالایمان فقد ضلّ سواء السّبیل».
(سوره بقره- آیه 108)
و هر که کفر را
بجای ایمان انتخاب کند، پس بی‌گمان از راه راست منحرف شده و به گمراهی روی آورده
است.
3- نافرمانی خدا و رسول:
«وما کان لمؤمن
ولا مؤمنه إذا قضی الله و رسوله أمراً أن یکون لهم الخیره من أمرهم، ومن یعص الله
و رسوله فقد ضلّ ضلالاً مبیناً».
(سوره أحزاب- آیه 36)
برای هیچ مرد و
زن مؤمنی در کاری که خدا و رسولش حکم کنند، اراده و اختیاری نیست و هر کس نافرمانی
خدا و پیامبرش کند و عصیان ورزد، پس به ضلالت و گمراهی سختی فرو رفته است.
4- کافر شدن به پیمان الهی:
«… لئن أقمتم
الصّلوه وآتیتم الزّکوه و آمنتم برسلی و عزّرتموهم وأقرضتم الله قرضاً حسناً
لأکفرّن عنکم سیئاتکم ولأدخلنکم جنّات تجری من تحتها الأنهار، فمن کفر بعد ذلک
منکم فقد ضلّ سواء السبیل».
(سوره مانده- آیه 12)
هر گاه نماز را
به پا داشتید و زکات را پرداختید و به پیامبرانم ایمان آوردید و آنها را یاری
کردید و خدا را قرض نیکو دادید، در این صورت، گناهانتان را بیامرزم و حتماً شما را
در بهشتهائی که رودها زیر آن جریان دارد، وارد خواهم کرد؛ پس هر کس از شما پس از
این پیمان الهی، کافر شد، سخت از راه حقّ منحرف شده و به گمراهی گرائیده است.
5- افترا و تهمت بستن به خدا:
«قد خسر الذین
قتلوا أولادهم سفهاً بغیر علم و حرّموا ما رزقهم الله افتراءً علی الله، قد ضلوا
وما کانوا مهتدین».
(سوره انعام- آیه 140)
«بی‌گمان کسانی
که از روی جهالت و نادانی، فرزندان خود را کشتند، زیان دیدند و آنچه را خدا به
آنها روزی داده بود بر خود تحریم کردند و بر خدا افتراء بستند، سخت گمراه شده و
هدایت نیافتند.»
6- صد از راه خدا:
«ان الذین کفروا
وصدّوا عن سبیل الله قد ضلوا ضلالاً بعیداً».
(سوره نساء- آیه 167)
آنانکه کافر شدند
و مردم را از راه خدا باز داشتند، بی‌گمان گمراه شده و از راه حق بسیار دور شدند.
7- هوا پرستی:
«افرأیت من اتخذ
إلهه هواه وأضلّه الله علی علم و ختم علی سمعه و قلبه و جعل علی بصره غشاوه، فمن
یهدیه من بعدالله، أفلا تذکرّون».
(سوره جاثیه- آیه 23)
آیا ندیدی کسی را
که هوای نفس خود را خدای خویش قرار داده و خداوند پس از اتمام حجّت او را گمراه
ساخته و بر گوش و قلبش مهر زده و بر دیدگانش پردۀ ظلمت کشیده است؟ پس کیست که بعد
از خدا، هدایتش کند؟ آیا متذکر نمی‌شوید؟