راحت
طلبان و فرار از جنگ
«óOs9r&
ts?
n<Î)
tûïÏ%©!$#
@Ï%
öNçlm;
(#þqÿä.
öNä3tÏ÷r&
(#qßJÏ%r&ur
no4qn=¢Á9$#
(#qè?#uäur
no4qx.¢9$#
$¬Hs>sù
|=ÏGä.
ãNÍkön=tã
ãA$tFÉ)ø9$#
#sÎ)
×,Ìsù
öNåk÷]ÏiB
tböqt±øs
}¨$¨Z9$#
Ïpuô±yx.
«!$#
÷rr&
£x©r&
Zpuô±yz
4
(#qä9$s%ur
$oY/u
zOÏ9
|Mö6tGx.
$uZøn=tã
tA$tFÉ)ø9$#
Iwöqs9
!$oYs?ö¨zr&
#n<Î)
9@y_r&
5=Ìs%
3
ö@è%
፯tFtB
$u÷R9$#
×@Î=s%
äotÅzFy$#ur
×öyz
Ç`yJÏj9
4s+¨?$#
wur
tbqßJn=ôàè?
¸xÏGsù
» (سوره نساء ـ آيه
77 )
ترجمه
آيا نديدی آن كسان را كه به آنها
گفتهشده بود: دست های خويش را (از جهاد)
بازداريد و نماز را به پا داريد و زكات بپردازيد؛ ولي هنگامی كه جهاد و پيكار بر
آنها مقرر شد،ناگهان گروهی از آنان از مردم می ترسيدند مانند ترس از خدا بلكه ترس
بيشتر و گفتند: پروردگارا! چرا جهاد را بر ما مقرر داشتی؟! چرا ما را تا مدّتی
نزديك مهلت ندادی ؟! بگو(ای پيامبر) : بهره دنيا اندك است و آخرت برای كسی كه
تقوی پيشه كند بهتر است و شما به اندازه نخ هسته خرمائی‌ظلم نخواهيد ديد .
لغت :
كفّ : به معنای منع و باز داشتن آمده
است . كفّوا ايديكم : يعنی دست ها را باز داريد و اين كنايه از منع است .
فريق : به معنای گروه است . در اصل
كلمه « فرق » است كه معنايش قطعه̾ جدا شده می‌باشد . در آيه می فرمايد : « فانفلق
فكان كل فرق كالطود العظيم » يعنی هر قطعه ای مانند كوه بزرگی شد .
فتيل : فتيل چيز تابيده شده را گويند .
راغب در مفردات گويد : فتيل چيزی است كه شبيه نخ می باشد و در شيار هسته̾ خرما است
و هر چيز حقير و بی ارزشی را به آن تشبيه می كنند .
شأن نزول :
شيخ طوسی در تفسير تبيان و برخی ديگر
از مفسرين از ابن عباس نقل كرده اند كه : گروهی از مسلمانان پس از آنكه در مكه تحت
فشار مشركين قريش قرار گرفتند و اذيّت و آزار زياد از دشمنان ديدند ، به ستوه
آمدند و به خدمت حضرت رسول رسيده و عرضه داشتند : ما دارای شخصيت و عزت و احترام ـ
قبل از اسلام ـ بوديم و اكنون كه مسلمان شده ايم ، عزت و احترام ما از دست رفته و
مورد اذيت و آزار دشمنان اسلام قرار گرفته ايم. اگر ممكن است اجازه بفرمائيد با
آنها بجنگيم تا عزت و احترام خود را بازيابيم . آن روز حضرت فرمود :فعلاً من
مأموريت ندارم كه با دشمنان به مبارزه بپردازم .
اين قضيه گذشت تا آن هنگام كه پيامبر
اكرم «ص» به مدينه هجرت فرمود و زمينه مبارزه آماده شده و عدّه̾ مسلمانان افزايش
يافته بود ، و دستور جهاد از سوی حضرت حق نازل گرديد . آن گاه حضرت ، مسلمانان را
به جهاد فراخواند . بعضی از آن افراد كه در مكه شور و شوقی برای پيكار نشان می‌دادند
، امروز كه وقوع جنگ را حتمی يافتند ، عقب نشينی كرده و با ترس و هراس فرياد
برآوردند كه چرا فرمان جهاد صادر شده و چرا برای مدّتی هرچند كوتاه تأخير نمی افتد
؟!
اين آيه نازل شد كه آن مسلمانان سست
عنصر را ملامت كند و مسلمانان با تقوی را تشجيع و تشويق نمايد .
موارد استفاده از آيه :
1- اين آيه نويدی است برای رزمندگان عزيز اسلام
كه در راه خدا پيكار می‌كنند و در راه او به دفاع مقدّس می پردازند كه در راه خود
استقامت ورزيده و هيچگاه عقب نشينی نكنند و مطمئن باشند كه لذائذ و بهره های دنيا
زودگذر است و پشيزی ارزش ندارد و همانا آخرت و لذت های بی پايان بهشت و بالاتر از
همه خشنودی خداوند ، پايدار و باقی‌است .
2- اين آيه به مسلمانان هشدار می دهد كه اگر رهبر
آنها دستور جنگ و قتال داد،سرباز نزنند و بهانه های بنی اسرائيلی برای فرار از
مرگ نياورند و بدانند كه مرگ خواه ناخواه در وقت مقرّر خواهد رسيد و يك لحظه تقديم
و تأخير ندارد ؛ پس چه بهتر كه اين مرگ ، شرافتمندانه و در راه خدا باشد .
3- آنان كه برای فرار از جنگ و دفاع ، ندای صلح
طلبی سر می دهند ، در صورتی كه جنگ بر آنها مقرر شده ، آنان به جای اينكه از خدا و
عذاب خدا بترسند ، از مردم می ترسند ولی تقواپيشگان از هيچ كس پروائی ندارند ،و
تنها از خدای خود می ترسند و لذا با شجاعت و شهامت با دشمنان خدا مبارزه می كنند و
هيچ هراسی به دل راه نمی دهند و در برابر اوامر او سر تسليم فرود می آورند .