پوشش حرمت بخشیدن به زن
زن مسلمان، تجسّم حرمت و عفّت در جامعه است، حفظ پوشش به نوعى احترام گذاردن به زن و محفوظ نگهداشتن وى از نگاههاى شهوانى و حیوانى است. چنانچه زن، حدود را رعایت ننماید هر بیماردلى به او طمع نموده و با نگاه آلودهاش حریم زن را مىشکند. آن شخصیتى که باید سالم بماند و نسل سالم تربیت کند، تحت تأثیر دیدهاى آلوده به طرف شهوات سوق داده شده و در نتیجه هویّت واقعىاش را فراموش کرده در چنگال بیماردلان و هوسبازان، گرفتار مىآید و از منش انسانیش سقوط کرده و به غرقاب حیوانیّت فرو مىرود.
فاطمه زهرا سلام الله علیها فرمود: بهترین زنان، زنى است که مردى را نبیند و مردى هم او را نبیند.
تحمّل مشکلات
على علیه السلام فرمود: “در برابر دوستانت برخى از مشکلات را بر خود هموار ساز و تحمّل کن، اگر قطع رابطه کرد تو قطع نکن، رابطه و مهربانىها را تداوم بخش”.
(نهج البلاغه، نامه۳۱)
دوستىهاى پایدار
دوستان واقعى و صمیمى افرادى هستند که در وقت نیاز دوست، در انتظار بیان نیازش نمىمانند. امام سجاد علیه السلام از کسى که درباره دوستى خود با دیگران سخن مىگفت و از آن ستایش مىنمود پرسید: “آیا دوستى شما به جایى رسیده است که دست خود را در جیب یا کیسه یکدیگر کنید و به مقدار نیاز بدون اطلاع یکدیگر بردارید و بار دیگر آنچه را برداشتهاید برگردانید؟ آن شخص عرض کرد: نه، حضرت فرمود: پس شما هنوز دوست کامل و واقعى نیستید.”
(کیف یکسب الاصدقاء، ص۱۹۹)
دو نوع سخاوت
آوردهاند که روزى امام حسین از کنار جماعتى از کودکان گذشت که چیزى مىخوردند کودکان گفتند: اى امیر همراه ما باش و انگشت بر نمک زن. امام از اسب پایین آمد و با ایشان غذا خورد و به ایشان گفت: من با شما غذا خوردم اکنون شما نیز با من همراهى کنید و به خانه من آیید پس آن کودکان را به خانه برد و فرمود که بخشندگى ایشان بیشتر بود چرا که اول ایشان بخشش نمودند و دیگر آنکه آنچه داشتند پیش آوردند.
(جوامع الحکایات محمد عوفى)
دنیا و آخرت
از امیرى نقل کنند که پیش از آنکه به مقام فرمانروایى برسد روزى یک تاى اطلس براى وى آوردند و خواست که آن را براى خود بدوزد، هشتاد دینار آن را قیمت کردند آن را به دست بمالید گفت: درشت است و تن من تحمّل درشتى آن ندارد. چون بر تخت شاهى نشست بفرمود تا نایى از گلیم از بازار بیاوردند و گفتند بهاى آن شش درم است آن را نیز بمالید بعد گفت نرم است اگر این را بپوشم از رنج درویشان بىجامه که در حمایت من اند بىخبر مىمانم.
وزیر مىگوید: من او را از این تفاوت آشکار عجب داشتم. امیر در روى من تبسم کرد و گفت: بدان که مرا نفسى است شریف و همتى بلند دارم. هیچ درجهاى نیابم که به درجه بالاتر از آن کوشم، آن روز دنیا را خواهان بودم، و به دنبال آن بودم و امروز خواهان آخرتم و به دنبال آنم.
(جوامع الحکایات محمد عوفى)
نوشته خوب
شیخ صدوق از حضرت رسول اکرم(ص) نقل مىکند: هرگاه مؤمنى از دنیا رخت بربندد و تنها یک ورق از خود یادگار بگذارد که علمى در آن ثبت شده باشد در روز رستاخیز همین ورق به صورت مانع و پردهاى درخواهد آمد که میان آتش دوزخ و نویسنده آن حائل خواهد بود و در برابر هر حرفى که نوشته، شهرى به او عطا مىشود که از دنیا و محتویات آن وسیعتر باشد.
(امالى صدوق)
علم پیامبر و على
موسى بن عمران و خضر (ع) در کنار دریا ایستاده بودند مرغى آمد و با منقار خود قطرهاى از آب دریا بلند کرد و به سمت مشرق انداخت و قطره دیگر بلند کرد و به سمت مغرب انداخت قطرهاى به سمت آسمان و قطرهاى به سمت پایین. موسى و خضر نفهمیدند معنى این کار چیست، به آنها فهماندند که علم اهل آسمانها و زمین، مشرق و مغرب عالم در برابر علمى که خداى تعالى به پیغمبر آخر زمان و وصى او داده مثل این قطره است و دریا.
(انوار نعمانیه، محدث جزایرى)
برکت صدقه
آوردهاند که روزى عزرائیل در نزد حضرت داوود نشسته بود، جوانى با جمال و کمال نیز در آنجا حضور داشت آن حضرت از عزرائیل پرسید این جوان را چگونه مىبینى؟ گفت: این جمال را چه سود که بعد از هفت روز جان او را قبض خواهم کرد.
چون هفت روز گذشت، حضرت جوان را به سلامت دید چون از عزرائیل پرسید گفت: آن ساعت که از نزد شما رفت براى رضاى خدا صدقه به درویش داد و آن درویش در حق او دعا کرد که در عمر او برکت آرد، پس دعاى وى مستجاب شد و هر روز آن جوان به سالى مبدّل مىشود تا همنشین تو باشد از برکت آن صدقه.
(جامع التمثیل، ص۱۳۶)
زنى از بهشت
در حالات ام ایمن آمده که این زن کنیز آمنه مادر پیغمبر بود پس از فوت آن مجلله به رسول خدا رسید و رسول خدا او را آزاد کرد شوهر کرد، و پسرى به نام ایمن از او متولد شد، با این که آزاد شده بود باز خانه زهرا را رها نمىکرد و به عنوان یک کنیز خدمت دختر پیامبر بود، رسول خدا فرمود: هر که بخواهد با زنى از زنهاى بهشت ازدواج کند، ایمن را بگیرد. و بعد از شوهر اولش، زید بن حارث او را گرفت و اسامه بن زید هم از این مخدّره است.
(زندگانى فاطمه زهرا اثر شهید دستغیب، ۱۴۲)
دنیا و مردمان
ابوالربیع زاهد به داود طائى گفت: مرا پندى ده. گفت: از دنیا روزه بگیر و افطارت را آخرت نه. از مردمان نیز چونان بگریز که از شیر شرزه.
(کشکول بهایى)
نامه طبیبانه
طبیبى به جنگى، همراه پادشاه بود، هنگامى که پیروزى حاصل شد، شاه را نویسندهاى همراه نبود تا خبر بنویسد. از این رو طبیب را گفتند که نامهاى نویسد و وزیر را خبر پیروزى دهد. وى بنوشت: اما بعد با دشمن در حلقهاى چون دایره بیمارستان آن سان نزدیک بودیم که اگر آب دهانى مىانداختم به رگ فصد دستشان فرو مىافتاد. به اندازه جنبش یکى دو نبض که بگذشت، دشمن به بحرانى سخت دچار شد و تمامشان به سعادت تو، اى معتدل المزاج، هلاک شدند.
(کشکول، ص۲۸۳)
کوچک شمردن مؤمن
امام صادق علیه السلام فرمود: هر که مؤمنى را به خاطر ندارى و فقرش کوچک شمارد، خداوند در روز قیامت او را در برابر خلایق رسوا کند و به زشتى شهره سازد.
(اصول کافى، باب فى اذى المسلمین، ح۹)
دل آدمى
امام باقر علیه السلام فرمود: دلها سه گونه اند: دلِ وارونه، که هیچ خیرى را در خود جاى ندهد و آن دلِ کافر است. و دلى که در آن نقطه سیاهى است و خوبى و بدى در آن با هم در کشمکش باشند، پس هر کدام از آنها هم سنخ دل باشد بر دیگرى چیره گردد، و دلى باز و گشاده که در آن چراغهایى است تابناک و نورش تا روز رستاخیز خاموش نگردد و آن دلِ مؤمن است.
(اصول کافى، باب فى ظلمه قلب المنافق، ح۳)
دنیا
امام صادق(ع) فرمود:
در کتاب على (ع) آمده است که : حکایت دنیا، حکایت مار است که دست مالیدن به آن بسیار نرم و خوشایند است، در حالى که در درون زهر کشندهاى دارد، عاقل از آن بپرهیزد و کودک نادان بدان متمایل گردد.
(اصول کافى، باب ذمّ الدنیا، ح۲۲)
ذکر خدا
رسول خدا(ص) فرمود: هر که خدا را بسیار یاد کند، خدا او را دوست دارد و هر که خدا را بسیار یاد کند براى او دو برات ]منشور آزادى[ نوشته شود: یکى برات نجات از دوزخ و دیگرى برات رهایى از نفاق.
(اصول کافى، باب ذکر الله کثیراً، ح۲)
یاد خدا
امام صادق(ع) فرمود: هر که به سبب یاد من از درخواست چیزى از من غافل شود (به طورى که درخواست خود را فراموش کند) به او چیزى عطا کنم برتر از آنچه که به درخواست کننده از من عطا مىکنم.
(اصول کافى، باب الاشتغال بذکر الله، ح۱)
روا کردن حاجت مؤمن
امام صادق(ع) فرمود: در نیکى رساندن به برادران خود، با یکدیگر مسابقه گذارید و اهل نیکى باشید، زیرا بهشت داراى درى است به نام معروف ]نیکى و احسان[ و جز کسى که در زندگى دنیا نیکى کرده، داخل آن نشود.
(اصول کافى، باب قضاء حاجه المؤمن، ح۱۰)