از تشدید همکاری فرانسه با صدام علیه ایران اسلامی
تا عملیات‌های موفق
در تیر و مرداد ۱۳۶۲ همکاری رژیم فرانسه با صدام علیه ایران اسلامی تشدید شد. در این روزها رزمندگان اسلام در جبهه‌ها درگیر عملیات‌های موفقی بودند که نشان از شکست رژیم بعث عراق داشت. ربوده شدن یک هواپیما در مسیر شیراز تهران و عزیمت آن به پاریس نیز نشان از همکاری فرانسه با ضدانقلاب داشت.
رویدادهای تیر و مرداد ۱۳۶۲ را به نقل از جرائد این روزها مرور می‌کنیم:
انتصاب اعضای جدید شورای نگهبان از سوی امام خمینی«ره»
در روز ۱۱ تیر ۱۳۶۲ در پی انقضای مدت عضویت سه تن از فقهای شورای نگهبان قانون اساسی آیات مهدوی کنی، ربانی املشی و رضوانی که به قید قرعه ازشورای نگهبان خارج شدند، طی احکام جداگانه‌ای از سوی امام خمینی«ره» رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی آیات شیخ محمد محمدی گیلانی، امامی کاشانی و محمد مؤمن به عنوان اعضای جدید شورای نگهبان منصوب شدند.
حمایت از سوریه وظیفه تمام کشورهای اسلامی
آیت‌الله خامنه‌ای در مصاحبه با صوت الخلیج کویت که در جرائد یک تیر ۱۳۶۲ منتشر شد اعلام کردند «ایران هرگز نقش ژاندارم منطقه را ایفا نخواهد کرد». آیت‌الله خامنه‌اى رئیس شوراى عالى دفاع و رئیس‌جمهور کشورمان در یک مصاحبه اختصاصى با خبرنگار مجله صوت الخلیج، چاپ کویت نظرات خویش را در زمینه هدف سفر وزراى خارجه کویت و امارات به ایران، روابط ایران با کشورهاى خلیج فارس، توطئه‌هاى حزب توده، رویارویى با توطئه‌هاى آمریکا در لبنان، ایستادگى ایران در مقابل تجاوز به سوریه از سوى صهیونیست‌ها و تسلیح رژیم عراق توسط قدرت‌هاى سلطه‌گر جهانى تشریح کردند.
رئیس‌جمهور وقت کشورمان در بخشی از این گفت‌وگو در زمینه برخی از مشکلات در روابط میان ایران و کشورهای همسایه نیز گفتند: «به عقیده ما قدرت‌هاى بزرگ و در رأس آنها آمریکا، سعى می‌کنند از متحد شدن کشورهاى اسلامى، به‌ویژه کشورهاى این منطقه حساس از جهان جلوگیرى کندو لذا به نظر ما علت اصلى حالت تشنج در روابط بین ایران و همسایه‌هاى آن همین قدرت‌ها هستند، وگرنه چه دلیلى براى وخامت روابط بین کشورهاى منطقه که همگى در آسایش و حالت رفاه به سر مى‌برند مى‌توان ذکر کرد؟»
ایشان افزودند: «ما همیشه بر این باور هستیم که چنانچه دلایل و عوامل داخلى وجود نداشته باشند، باید به جستجوى علل و انگیزه‌هاى خارجى بپردازیم و از همین جا نقش تبلیغات و توطئه‌هاى آمریکایی که از همان اوایل پیروزى انقلاب اسلامى ایران اقدام به برانگیختن نگرانى‌ها از ایران کرد، روشن مى‌شود.»
اکثر آنچه درباره حزب توده گفته می‌شود صحت ندارد
ایشان در پاسخ به سئوالی درباره تلاش حزب توده برای کودتا با کمک قدرت‌های خارجی نیز اظهار داشتند: «در این باره مطالب زیادى گفته شده است که اغلب آنها صحت ندارند. از جمله این مطالب غیرواقعى که درباره تدارک کودتاى نظامى و ربط دادن آن به طرف‌هاى خارجى اظهار شده است.»
رئیس‌جمهور وقت کشورمان ادامه دادند: «آنچه درست است این است که تدارک براى انجام یک سلسله عملیات تخریبى صورت مى‌گرفته و علاوه بر آن، حزب توده براى یک کشور بیگانه جاسوسى مى‌کرده است و این حقیقت را خود سران حزب توده هم در اظهاراتشان که از طریق تلویزیون پخش شد اعتراف کرده‌اند. از سوی دیگر، برخى انتظار عکس‌العمل‌هاى افراطى در قبال طرف‌هاى خارجى ذی‌ربط با رهبرى حزب توده داشتند، ولى ما در پى آن بودیم که اقدامات لازم و مناسب با ابعاد این قضیه اتخاذ کنیم که تقاضاى ایران مبنى بر خروج تعدادى از دیپلمات‌هاى روسى از خاک ایران در رابطه با همین مسئله بوده است و در صورتى که مسائل جدیدى در این زمینه کشف شود، ما نیز اقدامات مناسب با آن را خواهیم کرد.»
آیت‌الله خامنه‌ای در مورد توطئه‌های آمریکا در لبنان نیز اظهار داشتند: «جمهورى اسلامى ایران به‌طور صریح و قاطع نقشه‌ای را که آمریکا در مورد لبنان برنامه‌ریزى کرد شدیداً محکوم نمود و موضع خویش را به‌طور رسمى اعلام کرد. سیاست‌هاى رژیم صهیونیستى که به‌طور مستقیم توسط آمریکا پشتیبانى مى‌شود، منطقه را به تشنج کشاند. از پیامدهاى این سیاست این است که هم اکنون سوریه با خطر تجاوز صهیونیست‌ها روبروست. به عقیده ما این وظیفه تمام کشورهاى اسلامى است که از موضع سوریه حمایت کنند، همان طور که ما به نوبه خود با این وضع مقابله کردیم. در این زمینه من پیامى براى برادر حافظ اسد فرستادم که در آن اعلام داشتم که ما در کنار برادران سورى در مقابله با تجاوزات صهیونیستى خواهیم ایستاد.»
ایشان تصریح کردند: «ما در صورت تقاضا تمام امکانات موجودمان را در اختیار برادران سورى خواهیم گذاشت.»
ایشان درباره سلاح‌های جدید دریافتی رژیم عراق نیز اظهار داشتند: «سلاح‌هایى که عراق تا کنون دریافت کرده، بیشترین مقدارى بوده است که ابرقدرت‌ها مى‌توانستند عراق را با آنها مجهز کنند، با این وجود این عراق نتوانسته در این زمینه کارى انجام دهد، کما اینکه خطر جنگنده‌هاى میراژ ۲۰۰۰ کمتر از خطر موشک‌هاى اگزوست نیست و ما اطلاع داریم که عراق در حال حاضر در جنگ از جنگنده‌هاى آمریکایی مستقر در مصر و در جاهاى دیگر نیز استفاده مى‌کند. گفته مى‌شود خلبانان مصرى خود عهده‌دار آموزش خلبانان عراقى بر روى جنگنده‌هاى امریکایى هستند.(۱)
هواپیماربایانی که مسافران ایرانی را به پاریس بردند!
در روز ۱۵ تیر ماه ۱۳۶۲ یک فروند هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ مسیر شیراز تهران با ۳۹۰ مسافر از آسمان شیراز ربوده و به کویت و پس از تأمین سوخت از آنجا به پاریس برده شد. این هواپیما سه روز بعد به تهران بازگشت.
براساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی هواپیمای مسافربری ۷۴۷ هواپیمایی جمهوری اسلامی که با ۳۹۰ مسافر و خدمه توسط چند فرد مسلح از آسمان شیراز ـ تهران ربوده و به کویت برده شده بود، پس از آزاد شدن ۱۸۷ تن از مسافرینش با تهدیدات ربایندگان فرودگاه کویت را به مقصد پاریس ترک کرد.
این گزارش می‌افزاید علی شمس اردکانی سفیر ایران در کویت در فرودگاه حاضر و موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران را مبنی بر بستن باند فرودگاه در جلوگیری از پرواز هواپیما به مقامات کویتی ابلاغ کرد، ولی مقامات کویتی پس از آنکه سوخت مورد نیاز را تأمین کردند، به هواپیماربایان اجازه ترک کویت را دادند. سفیر وقت ایران در کویت در این باره گفت: «همکاری مقامات کویتی با هواپیماربایان تروریست کاملاً برای ما مشهود بود، به‌طوری که آنها حتی نیم ساعت پس از پرواز خروج آن را به ما اعلام کردند.»
حضور منافقین در فرانسه احتمال نقش این گروهک ضد انقلاب و همچنین همکاری فرانسه با آدم‌ربایان را تقویت می‌کند، دو سال پیش از این رویداد ابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور معزول و مسعود رجوی سرکرده منافقین نیز توسط یک هواپیما از ایران متواری شدند و به فرانسه رفتند.
علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ۱۵ تیر ۱۳۶۲ در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره کرایه ۵ هواپیمای سوپر اتاندارد(Super Étendard) از سوی فرانسه به رژیم صدام نیز گفت: «کمک‌های نظامی فراوان دولت به اصطلاح سوسیالیست فرانسه به عراق بیانگر عمق وابستگی حیات دو رژیم به یکدیگر است.».
وی افزود: «دولت میتران که تا کنون جز تورم، بیکاری و ایجاد نارضایتی دستاورد دیگری برای مردم فرانسه نداشته است، با این کمک‌ها و حمایت‌های اقتصادی سیاسی و نظامی شرایط بسیار سخت‌تری را برای مردم فرانسه ایجاد خواهد کرد، ضمن اینکه تحویل این هواپیماها هم دردی را از رژیم صدام دوا نخواهد کرد. باید دانست چیزی که باعث حفظ حکومت‌ها می‌شود رضایت و حمایت مردم از آنها است و نه سلاح و تجهیزات نظامی.»
یک روز پیش از این نیز محمد شریعتی نماینده وقت سمیرم و دهاقان و عضو کمیسیون امور خارجه مجلس در نطق پیش از دستور خود در جلسه علنی مجلس گفت: «مسئله‌ای که این روزها مطرح است کمک فرانسه به عراق است. سلاح‌های مدرن نیروهای مسلح فرانسه دراختیار ارتش صدام گذاشته شده است و این خود نوعی اعلان جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران است.»
وی تأکید کرد: «ما از دولت می‌خواهیم که به عنوان عکس‌العمل کارهای اخیر پاریس روابط اقتصادی ما را با فرانسه که طبق گزارش‌ها رو به افزایش است قطع کند و برای کنترل آن کمیته‌ای را تشکیل دهد.»
شکست صدام شکست فرانسه محسوب می‌شود!
روزنامه فرانسوی لوکوتیدین ۵ تیر ۱۳۶۲ با اشاره به پاسخ کلود شسون وزیر وقت روابط خارجی فرانسه به سئوال خبرنگاران در باره تعداد جنگنده‌های فرانسوی سوپر اتاندارد که بایستی به عراق اجاره داده شوند نوشت: «وی در پاسخ به این سئوال تنها اظهار داشت که من مسئول این حسابرسی نیستم.»
این روزنامه ادامه می‌دهد: «یا آقای شسون حقیقت را نمی‌گوید و او مسئول این حسابرسی هست و یا او در کابینه‌ای وزارت می‌کند که کاملاً غیرمسئول و نامربوط است که این البته چیزی است که ما به آن معتقدیم.»
این روزنامه سپس طی مقاله‌ای اقدامات دولت فرانسه در قبال رژیم صدام را شدیداً مورد انتقاد قرار داد و نوشت: «تصمیم دولت فرانسه مبنی بر قرض دادن پنج هواپیمای سوپر اتاندارد به بغداد حاکی از دستپاچگی پاریس از شکست هم‌پیمان خود در نتیجه شکست مالی خود است.»
لکوتیدین در ادامه افزود: «میتران رئیس‌جمهور فرانسه مجبور شده است در محافل خصوصی اعتراف کند که شکست صدام در مقابل ایران به منزله شکست فرانسه است.»
روزنامه فرانسوی لوموند نیز در آن ایام در یک افشاگری مهم نوشت: «سرانجام پس از ماه‌ها بحث و گفت‌وگو و مذاکرات پشت پرده و رفت و آمدهای متعدد بین پاریس و بغداد، فرانسه موافقت خود را در زمینه تحویل پنج فروند هواپیمای سوپر اتاندارد به رژیم بعث عراق اعلام داشت.»
در روز اول تیر ۱۳۶۲ جرائد به نقل از خبرگزاری فرانسه گزارش دادند که ۱۶ خلبان و تکنسین عراقی برای آموزش بر روی هواپیماهای سوپر اتاندارد به‌طور محرمانه وارد فرانسه شدند. در همین حال یک هفته‌نامه فرانسوی فاش کرد که کنسرسیوم مشترک فرانسه و آلمان به‌زودی ارتش صدام را به موشک‌های زمین به هوا مجهز می‌کند.
آغاز به کار اولین مجلس خبرگان رهبری با پیام امام خمینی«ره»
در ۲۳ تیر ۱۳۶۲ اولین مجلس خبرگان رهبری با پیام امام خمینی آغاز به کار کرد. آیت‌الله مشکینی در مراسم افتتاحیه مجلس خبرگان با ۴۵ رأی به ریاست این مجلس و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با ۳۸ رأی نائب رئیس مجلس خبرگان شدند. تعداد حاضرین در این جلسه ۶۴ نفر بود.
در بخشی از پیام امام خمینی به اولین مجلس خبرگان آمده بود: اکنون شما ای فقهای شورای خُبرگان و ای برگزیدگان ملت ستمدیده در طول تاریخ شاهنشاهی و ستمشاهی! مسئولیتی را قبول فرمودید که در رأس همۀ مسئولیتهاست و آغاز به کاری کردید که سرنوشت اسلام و ملت رنجدیده و شهید داده و داغدیده گرو آن است. تاریخ و نسلهای آینده دربارۀ شما قضاوت خواهند کرد، و اولیاء بزرگ خدا ناظر آرا و اعمال شما هستند. کوچک‌ترین سهل‌انگاری و مسامحه و اِعمال نظرهای شخصی و خدای نخواسته تبعیت از هواهای نفسانی که ممکن است این عمل شریف الهی را به انحراف کشاند، بزرگ‌ترین فاجعۀ تاریخ را به وجود خواهد آورد.
«شما که خود را پیروان اصحاب وحی و اولیاء عظیم‌الشأن میدانید و بحمداللّه هستید، خود را جزو خدمتگزاران به ملتهای ستمدیده بدانید و باید بدانید که تبهکاران و جنایت‌پیشگان بیش از هرکسی چشم طمع به شما دوختهاند و با اشخاص منحرفِ نفوذی در بیوت شما، با چهرههای صددرصد اسلامی و انقلابی، ممکن است خدای نخواسته فاجعه به بار آورند و با یک عمل انحرافی نظام را به انحراف بکشانند و با دست شما به اسلام و جمهوری اسلامیسیلی بزنند. اللّه، اللّه، در انتخاب اصحاب خود. اللّه، اللّه، در تعجیل تصمیمگیری، خصوصاً در امور مهمه و باید بدانید و میدانید که انسان از اشتباه و خطا مأمون نیست. به مجرد احراز اشتباه و خطا از آن برگردید و اقرار به خطا کنید که آن کمال انسانی است و توجیه و پافشاری در امر خطا نقص و از شیطان است.»(۲)
انجام عملیات والفجر ۲ در غرب پیرانشهر
در ۲۹ تیر ۱۳۶۲ انجام عملیات والفجر ۲ در غرب پیرانشهر به آزادسازی ۳۰ کیلومتر مربع از منطقه حاج عمران منجر شد. عراق در پی شکست در این عملیات برای اولین بار و به صورت محدود از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد.
پس از عملیات والفجر مقدماتی، دشمن با کمک استکبار جهانی تبلیغات وسیعی را به راه انداخت و ادعا کرد که ایران دیگر نخواهد توانست حمله‌ای مؤثر در جبهه‌ها انجام دهد. شرایط جنگ به‌نحوی مطرح شد که به نظر می‌رسید با افزایش توانایی‌های نظامی دشمن، بدون تغییرات اساسی در شیوه نبرد، ادامه جنگ مشکل خواهد بود. از این رو تا رسیدن به آن نقطه مطلوب لازم بود تا از رکود جبهه در زمان طولانی جلوگیری شود. بدین ترتیب پس از بحث و بررسی مقرر شد عملیات والفجر ۲، ۳ و ۴ انجام شوند.
مهم‌ترین مسئله‌ای که در این عملیات‌ها مورد نظر بود، به کارگیری نیروی اندک، دادن تلفات کم و جلوگیری از وارد شدن ضربه اساسی به توان یگان‌ها و تضمین موفقیت عملیات‌ها بود.
آنچه که بر اهمیت منطقه و ضرورت تصرف آن می‌افزود، تبعات بعدی آن بود که قسمتی از آن چنین است:
۱ـ تسلط بر تردد ضدانقلاب و کنترل آن،
۲ـ ایجاد تسهیلات و پشتیبانی لازم از اکراد مسلمان و مبارز عراقی،
۳ـ فراهم‌سازی امکان گسترش عملیات نامنظم در خاک عراق،
۴ـ حفظ پیرانشهر از هرگونه تهاجم و تجاوز عراقی،
۵ـ زمینه‌سازی نزدیکی بیشتر به شهر و تأسیسات نفتی کرکوک.
به این ترتیب عملیات والفجر ۲ در ساعت یک بامداد روز ۲۹ تیر ۱۳۶۲ با رمز «یاالله» و در حالی آغاز شد که قسمتی از نیروهای خودی ۲۴ ساعت قبل از آغاز تک به منظور دور زدن دشمن از خط عزیمت خود حرکت و پس از دو ساعت راه‌پیمایی موفق شدند خود را به مناطق تعیین شده برسانند و آماده شروع عملیات بشوند. به‌رغم اینکه نیروها پس از دو ساعت تأخیر در تمام محورها با دشمن درگیر شدند، ولی پیشروی قابل توجهی صورت گرفت.
پس از تأمین اهداف اولیه، نیروهای ایران برای تسخیر پادگان معروف حاج عمران پیشروی به سمت آن را آغاز کردند و لحظه به لحظه این هدف اصلی در معرض سقوط قرار گرفت. پس از محاصره پادگان استراتژیک حاج عمران و تنگ‌تر شدن حلقه محاصره سرانجام در ساعت ۹ شب، این دژ نفوذناپذیر به تصرف و تسخیر کامل درآمد.
پس از این عملیات منطقه دربند هم به‌طور نسبی تحت کنترل و در تیررس رزمندگان قرار گرفت و فعالیت تدارکاتی عراق به‌شدت دچار اختلال شد. در مرحله دوم والفجر ۲ در ارتفاعات «گردمند» در ۱۹ کیلومتری مرز و ۱۴ کیلومتری پادگان حاج عمران آزاد و به نام «حمزه سیدالشهداء» نام گذاری شد. ارتفاعات اطراف هم آزاد شدند و «شهید صدر» نام گرفتند..
قابل ذکر است که به لحاظ اهمیت منطقه، صدام در شهر دیانا حضور پیدا کرد و از آنجا به تشویق و ارعاب و تهدید نیروهای شکست خورده عراقی پرداخت. همچنین بنا به اظهارات اسرا، فرمانده تیپ ۹۱ پیاده از اهالی کردستان عراق به دستور صدام در شهر دیانا اعدام شد.
پایان والفجر ۲ برای رژیم بعث به جز ۴ هزار کشته و زخمی و ۲۰۰ اسیر، آزادی مناطقی چون پاسگاه مرزی تمرچین عراق، پادگان حاج عمران، گمرک مرزی، سلسله ارتفاعات «کلو»، ارتفاعات گردمند، سرسول، آزادی، سلمان، شیوه کارتا، «بردزرد»، روستاهای رایات، شیوش، ممی خلان، خوارو، میوتان بالا و پایین را برای نیروهای ایرانی به ارمغان آورد.
گفتنی است که در ۷ مرداد همین سال عملیات والفجر ۳ در منطقه مهران آغاز شد. با اجرای این عملیات دشت مهران و جاده مهران دهلران از تصرف عراق آزاد و ارتباط جبهه میانی و جنوبی برقرار گردید.
به دنبال این پیروزی‌ها بود که جنگنده‌های عراقی مناطق مسکونی گیلان غرب را در ۱۹ مرداد ۱۳۶۲ بمباران و تعدادی از هموطنان غیر نظامی ما را به شهادت رساندند و یا مجروح کردند.
پی‌نوشت‌ها
۱ـ کیهان، ۱ تیر ۱۳۶۲، صفحه ۲٫
۲ـ اطلاعات، ۲۳ تیر ۱۳۶۲، صفحه ۱٫