اصول اعتقادي
اسلام
قسمت بيست و
هفتم
«معاد» کيفيت
حشر انسانها(3)
آيت الله
حسين نوري
از آنجا که
جهان آخرت صحنه جلوه و بروز حقايق است لذا کيفيت حشر انسانها با عقايد و اخلاق و
اعمال آنها ارتباط کامل دارد.
و بطور کلي
هر انساني که در دنيا در راه تحصيل و تکميل اعتقادات صحيح، اعتقاداتي که با براهين
قاطع و منطقي ثابت گرديده است گام برداشته و وجود خود را پس از آنکه از خلق و خوي
ناپسند پاک و منزله ساخته به خلق و خوي انساني آراسته و در انجام وظائف انساني و
اسلامي خود کوشيده است از همان لحظه که حيات مجدد خود را با قدرت پروردگار در روز
قيامت باز مييابد و سر از خاک برميدارد و رو به صحنه قيامت که محکمه عدل الهي است
حرکت ميکند با دلي آرام و روحي مطمئن و سيماي نوراني در حالي که فرشتگان الهي او
را همراهي و مشايعت ميکنند و با بشارتهاي مسرت آميز اطمينان و آرامش بيشتري به وي
ميبخشند راه خويش را در پيش ميگيرد و وارد صحراي محشر ميشود.
ولي کسي که
دستش از اين سرمايههاي انساني خالي و داراي عقائد انحرافي يا اخلاق زشت و ناپاک و
يا کردار ناپسند است و بار سنگيني از گناه و عصيان اوامر پروردگار متعال و تجاوز
به حقوق ديگران وظ لم و ستم، بر دوش او سنگيني ميکند از نخستين لحظه بازيافتن حيات
مجدد خويش آثار اين لغزشها و انحرافها در قيافه و سيما و اعضا و اندامش منعکس و
غرق در ظلمات متراکم، خوار و پريشان به صحنه محشر کشانده ميشود.
در اين مورد
بايد توجه داشته باشيم که انسانها ـ چه نيکوکاران و چه بد کاران ـ در روز قيامت
بطور پراکنده و متفرق بسوي صحنه محشر بحرکت در نميآيند بلکه پيش از شروع به
حرکت«گروه بندي» ميشوند و از آن پس فَوْج فَوْج روانه محشر ميگردند که قرآن مجيد
ميفرمايد:
«يوم ينفخ في
الصور فتاتون افواجا».[1]
يعني روز
دميده شدن در صور و زنده شدن مردگان، شما فوج فوج به صحنه محشر ميآئيد.
البته اين
گروهبندي براساس نحوه عقايد و اخلاق و کردار آنها صورت خواهد گرفت و قبل از هر
چيز به انتخاب رهبر و پيروي از آن بستگي دارد:
ميدانيم
انسانها هر يک در زندگي دنيا براي خود يک فرد را بعنوان رهبر(يا افرادي را) انتخاب
ميکنند و گفتار و رفتار او را در نظر ميگيرند گفتار او را سرمشق زنديگ و کردار وي
را الگو و اسوه خود قرار ميدهند و اين موضوع يعني انتخاب رهبر و پيروي از آن يکي
از عوامل مهم سازندگي انسانها است که:
خوي رهبر در
رعيت جا کند چرخ
اخضر خاک را خضرا کند
تأثير اخلاق
رهبر در وجود انسانها از اخلاق پدر و مادر هم بيشتر است که حضرت اميرمؤمنان(ع)
فرمودند«الناس بامرائهم اشبه منهم بآبائهم».
يعني: مردم
به پيشوايان خود بيش از پدران و مادران خود شباهت دارند.
اهميت و ارزش
موضوع ولايت اهلبيت عصمت و طهارت(ع) که اساس و رکن مهم دين اسلام شمرده شده و اين
همه احاديث و آثار اسلامي درباره آن توصيه و تأکيد بعمل آورده و ملاک و معيار همه
ارزشها محسوب داشته است از همين مطلب سرچشمه ميگيرد.
که حضرت
سجاد(ع) در اين مورد فرمودند: با فضيلتترين نقطه در روي زمين نطهاي است که در
کنار خانه مقدس کعبه ميان«رکن و مقام حضرت ابراهيم(ع)» واقع شده است و اگر کسي
باندازه مدتي که حضرت نوح(ع) قوم خود را بدين خدا دعوت کرد يعني: 950 سال روزها
روزه بگيرد و شبها در آن نقطه بعبادت بپردازد اما ولايت ما اهلبيت را نداشته باشد
اين عبادتها هيچ نفع و نتيجهاي بحال او نخواهد داشت[2]
در مورد تأثير انتخاب رهبر در نحوه محشور شدن در روز قيامت حضرت اميرمؤمنان(ع)
فرمودند:
انعکاس مسأله
انتخاب رهبر در زندگي دنيا، در آن جهان باين صورت مجسم ميشود که هر گروهي در دنبال
رهبر خود وارد صحراي محشر ميگردد.[3]
قرآن کريم
درباره فرعون و فرعونيان ميفرمايد:
«يقدم قومه
يو القيمة فاورد هم النار و بئس الورد المورود»[4]
يعني: فرعون
در روز قيامت در پيشاپيش قوم خود بحرکت در ميآيد و آنها را به آتش دوزخ که جايگاه
بسيار بدست وارد ميکند.
ما در مقاله
قبل براساس احاديثي که از اهلبيت عصمت سلام الله عليهم در رابطه با کيفيت حشر
انسانها صادر گرديده است کيفيت حشر منافقين را که با چه وضع رسوا کننده و پريشاني
به صحراي محشر احضار ميشوند را ذکر کرديم اکنون به توفيق خداوند متعال به ذکر
نمونههاي ديگري از کيفيت حشر انسانها ميپردازيم.
1- حشر
رباخواران
کساني که
بجاي اينکه پول و ثروت خود را در راه صحيح اقتصادي بکار بيندازند و آنرا در جريان
توليد مواد لازم زندگي و توزيع صحيح آن و در جريان تعليم و تربيت و تکامل جامعه و
در راه از بين بردن فقر و بيکار و محروميت و تقويت نيروي کار و فعاليت و در راه
عمران و آبادي و استخراج منابع ثروت بکار بگيرند آنرا در راه«ربا» که وسيله فقر و
بيکاري و افلاس و توسعه عقب ماندگي در يکطرف و تمرکز و تکاثر ثروت در طرف ديگر است
بکار بيندازند يعني: شکل صحيح و مستقيم جريان ثروت را کنار گذاشته، شکل غير الهي و
غير اسلامي يعني رباخواري را پيش بگيرند حضرت پيغمبر اکرم(ص) فرمودند اين دسته از
افراد«سرنگون» (به شکل حيوانات) محشور ميگردند.[5]
2- حشر
حرامخواران
کساني که
راههاي حلال و مشروع اقتصادي براي تحصيل مال و ثروت را زير پا گذاشته به راههاي
حرام و امشروع و شکستن حصار قانون مانند رشوه، اختلاس، قمار، سوء استفاده و بلعيدن
بيت المال مسلمين، وارد کردن مواد مخدر و خريد و فروش و توزيع آن، توليد مشروبات
الکلي و توزيع آن احتکار، گرانفروشي، بلعيدن مناب ثروت ملتهاي مستضعف، فروش
سلاحهاي مخرب و کشنده در سايه ايجاد جنگهاي ويرانگر دست زدهاند و همچنين کساني که
حقي که خداوند متعال در اموال آنها بعنوان خمس و زکات قرار داده است نپرداخته و
آنرا بمصرف خود رساندهاند حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: اين گروه از افراد بصورت
«خوک» که غذاهاي آلوده را ميبلعد محشور ميشوند.[6]
3- حشر قضاة
متخلف
قاضياني که
عهدهدار حفظ حقوق ملت و امنيت قضائي ميباشند و آنقدر قدرت قانوني دارند که
ميتوانند با صادر کردن يک حکم، فردي را بپاي چوبهدار بفرستند و فرد ديگري را به
گوشه زندان بسپارند و با گرداندن يک قلم پيکر انساني را آماج شلاقها بسازند در مسند
بسيار خطيري قرار گرفتهاند که حضرت اميرمؤمنان(ع) فرمودند کسي که در اين مسند مينشيند
بايد يا پيغمبر و يا وصي پيغمبر باشد[7]
در صورتي که قضاوت آنها براساس عدل و بر محور احقاق حق باشد خدمت بسيار بزرگي را
انجام ميدهند و خداوند متعال پاداش بسيار زيادي بآنها عنايت خواهد کرد ولي اگر در
قضاوت خود از مسير حق منحرف شوند و از حکم عادلانه چشمپوشي کنند و رأي ظالمانه
بدهند حضرت پيغمبر(ص) فرمودند: قاضيان ستمگر در روز قيامت با چشمان نابينا محشور
ميگردند.[8]
4- علمائي که
کردارشان با گفتارشان هماهنگ نيست
علمائي که در
گفتار خود دم از حق و عدالت ميزنند و مردم را به بکار بستن موازين اسلامي در کليه
شئون زندگي فرهنگي، سياسي، اجتماعي، اقتصادي و اخلاقي دعوت ميکنند ولي خودشان در
عمل موازين اسلامي را مراعات نميکنند و زبانشان با کردارشان هرگز هم آهنگي ندارد
بنا بگفتار حضرت رسول اکرم(ص) در روز قيامت در حالي که زبانهاي خود را با دندانهاي
خود ميجوند محشور ميشوند.[9]
5- فرورفتگان
در گرداب شهوات حرام
کساني که در
اشباع غريزه جنسي خود راه صحيح و مستقيم را در پيش نگرفته و در گرداب شهوتهاي حرام
فرو رفتهاند حضرت پيغمبر(ص) فرمودند اين گروه از افراد در روز قيامت در حالي که
بوي بد آنها نشانگر اعمال غير اسلامي آنها است قدم بعرصه محشر ميگذارند.[10]
ادامه دارد