مقدمه
حضور منطقه‌ای و حمایت از جبهه مقاومت جمهوری اسلامی به‌عنوان نقطه قوت و امنیت‌ساز کشور، یکی از مواردی است که گهگاه مورد هجمه رسانه‌های بیگانه واقع می‌شود و با این بهانه تلاش می‌کنند مردم ایران را روبه‌روی نظام قرار دهند، از اینرو تبیین لزوم حضور منطقه‌ای کشور و حمایت از جبهه مقاومت، یک دیپلماسی فعال رسانه‌ای را می‌طلبد که این نوشتار به این موضوع می‌پردازد:
۱٫یک شبهه اساسی در افکار عمومی و شبکه‌های اجتماعی با منشأ تولید محتوای خارجی وجود دارد که چرا با وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی موجود در کشور، جمهوری اسلامی همچنان اصرار دارد در منطقه حضور داشته باشد و از گروه‌های مقاومت اسلامی در منطقه حمایت همه‌جانبه کند؟ هدف این گونه شبهات تحریف نقطه قوت جمهوری اسلامی و همانا حضور منطقه‌ای یا حمایت از محور مقاومت و جلوه دادن آن به‌عنوان نقطه ضعف است.از اینرو رهبر معظم انقلاب بر ضرورت تبیین این گونه موضوعات تأکید می‌کنند:
«دشمن در رأس نقشه‌هایش تبلیغات، به قول خودشان پروپاگانداست.علاجِ پروپاگاندا «تبیین» است. تبیین حقیقت با زبان‌های مختلف، از حنجره‌های مختلف، با تعبیرات مختلف، با ابتکارات مختلف. وسوسه‌ای را که روی آن جوان یا نوجوان اثر می‌گذارد، چه چیزی می‌تواند برطرف کند؟ باتوم که نمی‌تواند برطرف کند. آن وسوسه را تبیین می‌تواند برطرف کند. این مطلب اوّل. جهاد تبیین را باید جدی گرفت. همه، در حوزه، در دانشگاه، در صدا و سیما بالخصوص، در مطبوعات، در هرجایی که شما ایستاده‌اید و یک شعاع پیرامونی دارید و می‌توانید روی آن اثر بگذارید، باید تبیین انجام بگیرد؛ تبیین درست، تبیین صحیح.»(۱)
۲٫امروزه وجود یک دپیلماسی فعال رسانه‌ای در خصوص تبیین ضرورت حضور منطقه‌ای و حمایت از محور مقاومت در رسانه ملی در مقابل تبلیغات و پروپاگاندا غربی، امری ضروری است. دیپلماسی یعنی مدیریت توان‌ها و توانایی برای اجرای اهداف درج شده در سیاست خارجی تحت عنوان فن اداره، هنر تعامل و مدیریت ارتباطات خارجی.بنابراین در بحث دیپلماسی، با انواع آن ، از جمله دیپلماسی سنتی، دیپلماسی پنهان، دیپلماسی عمومی، دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی رسانه‌ای و… رو‌به‌رو هستیم. در حوزه دیپلماسی رسانه‌ای، بحث کاربرد رسانه‌ها توسط رهبران سیاسی برای ایجاد اعتماد و بسیج افکار عمومی برای پشتیبانی از سیاست‌ها و همکاری‌های بین‌المللی مطرح است.
- پرسش این است که رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه رسانه‌ی ملی، چقدر از ابزار دپیلماسی رسانه‌ای در اعتماد و بسیج افکار عمومی برای پشتیبانی ازسیاست‌ها و همکاری‌های بین‌المللی در جهت حمایت از حضور منطقه‌ای کشور و حمایت از محور مقاومت موفق بوده‌اند؟! در پاسخ باید اذعان داشت که در این خصوص نه در عرصه بین‌الملل و نه در داخل کشور چندان موفق نبوده‌ایم و معمولاً اقدامات انجام شده انفعالی بوده‌اند.
۴٫رهبر معظم انقلاب در حکم انتصاب ریاست کنونی صدا و سیما، رسانه ملی را «دانشگاهی برای ارتقای سطح آگاهی و معرفت عمومی، و آوردگاهی برای مقابله با امواج خصمانه تحریف» توصیف کردند. از اینرو فعال‌سازی دپیلماسی رسانه‌ای در خصوص حضور منطقه‌ای و حمایت از مقاومت و مقابله با امواج خصمانه تحریف علیه آن، امری ضروری است.
- نوشتار پیش رو هرچند در مقام پاسخ به دلایل حضور منطقه‌ای و حمایت از مقاومت نیست،اما به‌طور خلاصه باید گفت:
فارغ از وظیفه دینی(۲) و وظیفه ناشی از قانون اساسی(۳) مبنی بر حمایت از مستضعفان، حضور در منطقه اعم از عراق، لبنان، سوریه، یمن و حمایت از مظلومان فلسطین و….. اساساً یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر و راهبردی بر پایه منافع ملی است، نه یک انتخاب مبتنی بر اختیار، زیرا در جایی که دولت آمریکا با وجود فاصله ۱۲ هزار کیلومتری از غرب آسیا، حضور و مداخله بسیار پررنگی در این منطقه دارد، آیا منطقی است که ایران فقط به مرزهای ملی و سرزمینی خود بسنده کند؟
از سویی با بررسی فرمایشات رهبر معظم انقلاب ملاحظه می‌کنیم که علت حضور منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، «مقابله با ظالم»(۴)، «دفاع از تمامیت ارضی کشورهای منطقه»(۵)، «طرفداری از ملتهای مظلوم»(۶)، «خواست دولت‌ها»(۷)، «مقابله با عاملین آمریکا و صهیونیسم»(۸) و «دفاع از دور»(۹) جمهوری اسلامی است:
«یکی از مؤلّفه‌های قدرت، نیروی دفاعی، دفاع از دور و عمق راهبردی ماست. حضور در کشورهای منطقه و طرفداری از ملتهای منطقه، عمق راهبردی جمهوری اسلامی است. جمهوری اسلامی از این موضوع نمی‌تواند صرف‌نظر کند. هیچ دولت عاقلی صرف‌نظر نمی‌کند»(۱۰)
از این رو ایشان «امتداد عمق راهبردی» را از واجب‌ترین واجبات کشور دانسته و خطاب به فرماندهان سپاه می‌فرمایند: «این نگاه وسیع به جغرافیای مقاومت را از دست ندهید؛ این نگاه فرامرزی را از دست ندهید. قناعت نکنیم به منطقه خودمان. «ما غُزِیَ قَومٌ قَطُّ فی عُقرِ دارِهِم اِلّا ذَلّوا؛» این حدیث از معصوم«ع» است که کسانی که در خانه نشستند تا به آنها حمله شود دچار ذلّت شدند. این جوری نباشد که یک چهاردیواری را انتخاب کنیم و دیگر کاری به این نداشته باشیم که پشت این دیوار چه کسی است و چه تهدیدی وجود دارد. این نگاه وسیع فرامرزی، این امتداد عمق راهبردی گاهی اوقات از واجب‌ترین واجبات کشور است و باید مورد توجه قرار بگیرد. خیلی‌ها توجه به این ندارند. بعضی‌ها هم توجه دارند و به نفع دشمن حرف می‌زنند – [مثلاً می‌گویند] «نه غزّه، نه لبنان»؛ اما واقعیت این است که خیلی‌ها توجه ندارند. نگذارید این نگاه به این منطقه وسیع جغرافیایی که جزو وظایف و مسئولیت‌های سپاه است، در داخل سپاه تضعیف بشود»(۱۱)
این نگاه راهبردی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در حمایت از مقاومت باعث «خنثی شدن نقشه آمریکا در منطقه»(۱۲)، از بین رفتن داعش و تامین امنیت جمهوری اسلامی ایران شده است. آیت‌الله خامنه‌ای در این خصوص می‌فرمایند:
«جمهوری اسلامی، پرچم عزت و اقتدار ملت ایران را در منطقه به اهتزاز درآورد. جمهوری اسلامی برای شکستن کمر تکفیری‌ها در منطقه، سهم مهمی را ایفا کرد. جمهوری اسلامی توانست در بخش مهمی از این منطقه، شر تکفیری‌ها را از سر مردم کم کند و امنیت به وجود بیاورد. اینها کارهایی هستند که جمهوری اسلامی کرده و کارهای بزرگی هستند»(۱۳)
ایشان این امنیت را به برکت شهدای مدافع حرم می‌دانند و می‌فرمایند: «این شهدای [مدافع حرم] رفتند با دشمنی مبارزه کردند که اگر اینها مبارزه نمی‌کردند، این دشمن می‌آمد داخل کشور… اگر جلویش گرفته نمی‌شد، ما باید در کرمانشاه و همدان و بقیه استان‌ها با اینها می‌جنگیدیم و جلوی اینها را می‌گرفتیم. در واقع این شهدای عزیز ما جان خودشان را در راه دفاع از کشور، ملت، دین، انقلاب اسلامی فدا کردند.»(۱۴)
_ در مورد هزینه‌های مالی و اقتصادی جمهوری اسلامی در منطقه، بدیهی است که اغراق می‌شود. کل هزینه‌ای که ایران در ۲۰ سال گذشته در منطقه صرف کرده، بیش از ۱۸ میلیارد دلار نمی‌شود. این هزینه در مقابل فرصت‌ها و دستاوردهایی که این حضور برای جمهوری اسلامی ایران داشته و در مقایسه با هزینه ۷ تریلیون دلاری آمریکا در منطقه در ۲۰ سال اخیر، بسیار ناچیز است.
بنابراین مشکلات اقتصادی ایران ربطی به هزینه‌هایی که ایران در منطقه می‌کند، ندارد و منشأ این مشکلات اساساً در جای دیگری است که باید در فرصت مناسب مورد بررسی دقیق قرار بگیرد.
- ۶. بنابراین ضرورت دارد که رسانه‌های جمهوری اسلامی، به‌ویژه رسانه ملی، با یک دپیلماسی قوی رسانه‌ای و در قالب‌های مختلف به تبیین دلایل حضور منطقه‌ای و حمایت از جبهه مقاومت بپردازند تا بدین وسیله، ضمن خنثی کردن تحریف رسانه‌ای دشمنان در سطح بین‌الملل، ضرورت این اقدام مهم دینی و ملی برای همگان روشن و همواره موجب افتخار ملی شود.
پی‌نوشت‌ها:
- بیانات در دیدار مردم قم ۱۹/۱۰/ ۱۴۰۱٫
- از جمله آیات حج: ۳۹ ـ۴۰، روایات «مَنْ اَصْبَحَ لایَهْتَمُّ بِاُمورِ الْمُسْلِمینَ فَلَیْسَ مِنْهُمْ: کلینی؛ اصول کافی؛ ج۲، ص۱۶۳٫ «وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادی یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ حر عاملی، وسائل الشیعه؛ ج.۱۵؛ باب الاهتمام بامور المسلمین؛ ج.۵٫ ص ۱۴۱٫
- مقدمه قانون اساسی: در مقدمه‌ی قانون اساسی آمده است، با توجه به محتوای اسلامی انقلاب ایران که حرکتی برای پیروزی تمامی مستضعفین بر مستکبرین بود، دولت زمینه تداوم این انقلاب را در داخل و خارج کشور فراهم می‌کند. به‌ویژه در گسترش روابط بین‌المللی با دیگر جنبش‌های اسلامی و مردمی می‌کوشد تا راه تشکیل امت واحد جهانی را هموار نماید و استمرار مبارزه در نجات ملل محروم و تحت ستم در تمامی جهان قوام یابد. / اصل سوم قانون اساسی: بند ۱۶ اصل سوم قانون اساسی، تنظیم سیاست خارجی کشور را بر اساس معیارهای اسلام، تعهد برادرانه نسبت به کلیه مسلمانان و حمایت بی‌دریغ از مستضعفان جهان را یکی از اقدامات لازم برای رسیدن به اهداف مندرج در اصل دوم قانون اساسی می‌داند. اصل ۱۵۲- سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نفی هر گونه سلطهجویی و سلطهپذیری، حفظ استقلال همه‌جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرتهای سلطهگر و روابط صلحآمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است. اصل ۱۵۴ – جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد. بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملتهای دیگر، از مبارزه حقطلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند.
- بیانات ۲۵/۰۱/۱۳۹۷٫
- بیانات ۲۶/۰۵/۱۳۹۴٫
- بیانات ۱۴/۰۳/۱۳۹۷٫
- بیانات ۰۱/۰۱/۱۳۹۷٫
- بیانات ۱۵/۰۹/۱۳۹۶٫
- بیانات ۱۰/۰۷/۱۳۹۸٫
- بیانات ۲/۳/ ۱۳۹۷.
- بیانات۱۰/۷/۱۳۹۸٫
- بیانات ۰۱/۰۱/۱۳۹۷٫
- بیانات ۰۵/۱۱/۱۳۹۴٫
- بیانات ۰۱/۰۱/۱۳۹۷٫