نظام جمهوری اسلامی با سیاست‌گذاری‌های دقیق و به همت مردم، پس از گذشت ۴۴ سال، در بسیاری از حوزه‌ها به جایگاهی رفیع دست‌یافته است.
مهم‌ترین دلیلی که ایران اسلامی موفق شد در حوزه‌های مختلف، به چنین دستاوردهایی برسد «اعتماد به ظرفیت داخلی و نیروی جوانان مؤمن انقلابی» بود و در هر حوزه‌ای که سرعت پیشرفت کم بوده و یا متوقف شده است، حضور غرب‌گرایان پرمدعا به‌وضوح قابل‌مشاهده است.
در این مسیر، در دولت سیزدهم با وجود کاستی‌های انباشته شده و برخی نارسایی‌ها و اشکالات موجود شاهد دستاوردهای ویژه‌ای بودیم. در این مقاله بناست به دستاوردهای دو ساله اخیر کشور بپردازیم اما برای بیان این دستاوردها نیاز است دو نوع دسته‌بندی را در نظر گرفت.
۱ -دستاوردهای چالش‌محور
۲ -دستاوردهای نقطه‌ای و عینی
*دستاوردهای چالش‌محور، دستاوردهایی می‌باشند که نشان دهنده عملکرد صحیح کشور در جهت حل مشکلات اصلی مردم است. موضوعاتی که سئوالات ذهنی مردم و مشکلات عینی زندگی آن‌ها درباره این مسائل می‌باشد مانند: ارزش پول، تورم، مبارزه با بسترهای فساد و…
باید توجه داشته باشیم که دشمن به دنبال این است تا وضعیت اقتصاد ایران را مانند بیماری نشان دهد که روزهای آخر عمر اوست و در حال مرگ است. لذا ما باید با توصیف، تشخیص و تجویز، علائم حیاتی کشور را نشان دهیم.
*دستاوردهای نقطه‌ای و عینی نیز، دستاوردهایی هستند که به‌طور عینی و ملموس برای مردم قابل مشاهده است و باید کاربرد این دستاوردها در زندگی مردم و درآمدزایی آن‌ها برای کشور تبیین شود، دستاوردهایی مانند دستاوردهای علمی، دانش بنیان، صنعتی، نظامی، هوافضا، پروژه‌های آبرسانی، برق، گاز و….
در مقاله پیش‌رو از جهت اهمیت، به دستاوردهای چالش‌محور که شامل ارزش پول، تورم و مقابله با فساد می‌شود، می‌پردازیم و در خلال آن به وضعیت در سال‌های قبل نیز اشاره‌ای می‌شود.
* ارزش پول
اگر موضوع ارزش پول در اقتصاد ایران را به عنوان یک بیمار در ۲۰۰ سال اخیر در نظر بگیریم، درجه تب این بیمار همان میزان افزایش قیمت ارز خارجی است. در دوران پهلوی به‌جای اینکه سراغ علاج واقعی بروند، از مُسکن استفاده کردند که در علم اقتصاد به آن می‌گویند میخکوب کردن نرخ ارز. آن مُسکن، خام فروشی و درآمدهای نفتی بود.
این رویکرد پهلوی، مانند رویکرد عربستان سعودی در ثابت نگهداشتن یا همان میخکوب کردن نرخ ارز است. رویکردی که حدود ۲۲ سال در عربستان پیگیری می‌شود و اکنون نشانه‌های تضعیف این سیاست آشکار گردیده است.
استعمار نو در دوره پهلوی، خزائن نفتی ایران را به جای مسکوکات و جواهرات نشانه گرفت و در نتیجه تحمیل قواعد تجارت آزاد بر اقتصاد ایران، زیرساخت‌های تولیدی کشور نه تنها تقویت نشد، بلکه زیرساخت‌های موجود نیز ویران گشت. در این دوران، نفت صادر و اغلب مایحتاج ایران وارد می‌شد.
جمهوری اسلامی به جای استفاده از مُسکن، تصمیم گرفت به سراغ تقویت سیستم ایمنی بدنش برود. لذا تقویت تولید داخلی را کلید زد که این امر منجر به افزایش تولید داخلی و صادرات غیر نفتی می‌شد. این تولید نیاز دارد به فناوری و فناوری نیاز دارد به علم. طبق این خط‌مشی کلان که از ابتدای جمهوری اسلامی در ایران در پیش گرفته شده، موتورِپیشرانِ حرکت علمیِ کشور در دو دهۀ گذشته، با محوریت قراردادنِ پژوهش، با سرعت بسیار بالایی به حرکت درآمده است.
بنابر گزارش پایگاه علمی «نیوساینتیست»، ایران در سال ۲۰۱۰، بیشترین سرعت رشد را در زمینۀ تولیدات علمی، در میان تمامی کشورهای جهان، ازآنِ خود کرد. طبق این گزارش، براساس اطلاعات پایگاه علمی «کالریوِیت آنالیتیکس» یا ISI، سرعت رشد علمی ایران ۱۱برابرِ متوسط جهانی بوده است.
سهم ایران از تولید علم دنیا نیز از ۷۰ درصد در سال ۱۹۹۶، به ۲ درصد در سال ۲۰۲۰ رسیده است؛ یعنی اکنون سهم ما از تولید علم جهان، نزدیک به ۲ برابر سهم ما از جمعیت دنیاست.
بر اساس نتایجی که پایگاه استنادی «اسکوپوس» منتشر کرده است، تعداد مدارک علمیِ ثبت شده از جمهوری اسلامی ایران، در سال ۱۹۹۶، برابر با ۸۵۰ مورد بوده است و در سال ۲۰۲۰، این رقم به ۷۴۴۴۰ مورد افزایش پیدا کرده است و نسبت به سال ۱۹۹۶، رشد بیش از ۸۰ برابری را نشان می‌دهد. در سال۲۰۲۰ جایگاه ایران در
جهان، به رتبۀ ۱۶ و در منطقه، به رتبۀ اول ارتقاء یافته است و در بسیاری از علوم مهم دنیا مانند نانو، انرژی هسته‌ای، بیوشیمی، فیزیک و…رتبه ایران بسیار رشد پیدا کرده است و در جمع برترین کشورهای دنیا قرار گرفته است.
* تورم
در موضوع تورم در ایران، علائم مختلفی می‌تواند نمایان‌گر بهبود وضعیت نسبت به قبل باشد که برخی از این علائم در یک سال اخیر شامل موارد زیر می‌شود:
- افزایش تولید
- کاهش ۲۰ درصدی نرخ تورم از ۶۰ درصد در شهریور ماه ۱۴۰۰ به حدود ۴۰ درصد در شهریور ۱۴۰۱
- کاهش نرخ رشد دوازده ماهه نقدینگی از ۴۲٫۸ درصد در پایان مهرماه ۱۴۰۰ به ۳۴٫۳ درصد در پایان مهرماه ۱۴۰۱
- صفر شدن استقراض دولت بابت کسری بودجه از محل تنخواه و بانک مرکزی در دی۱۴۰۱
- نصف شدن تورم تولید کننده
- کنترل خلق پول بی ضابطه بانک‌ها
- افزایش ۲۷ برابری فروش اموال مازاد دولتی و دستگاه‌های اجرایی در پایان ۹ ماهه امسال نسبت به سال قبل
* مبارزه با فساد
در موضوع فساد، یک رویکرد این است که به مبارزه با فسادهای مختلف مانند رانت، اختلاس، رشوه و… بپردازیم که دستاوردهای مختلفی در این‌زمینه در سال‌های اخیر قابل بیان است. نظام جمهوری اسلامی در طول بیش از چهار دهه از عمر خود نشان داده است که در امر مبارزه با فساد با هیچ شخص و گروهی تعارف ندارد. همچنان‌که مشاهده کردیم نزدیک‌ترین افراد رؤسای جمهور و مقامات پیشین با محکومیت حبس، جزای نقدی و شلاق مواجه شده‌اند.
در ادبیات مبارزه با فساد به این رویکرد، رویکرد پسینی مبارزه با فساد گفته می‌شود. اما رویکرد بهتر این است که علی‌رغم رویکرد پسینی مبارزه با فساد که به تعقیب، محاکمه و محکومیت مجرمان منجر می‌شود، با رویکرد پیشینی به سراغ مبارزه با فساد برویم و با بسترهای فساد مبارزه مبارزه کنیم. در یک سال اخیر، اقدامات بسیار مهمی در این زمینه صورت گرفته است:
* جلوگیری از فرار مالیاتی
در گذشته بسیاری از افراد، تعداد زیادی دستگاه کارتخوان و میلیاردها تومان تراکنش داشتند و هیچ مالیاتی پرداخت نمی‌کردند. دولت سیزدهم برای جلوگیری از این مسئله و برخورد با فرار مالیاتی، سامانه مؤدیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی را راه‌اندازی کرد. با وجود این سامانه تغییرات جدی در حوزه اخذ مالیات روی داده است که شامل موارد زیر می‌شود:
رکورد کشف فرار مالیاتی از زمان قاجار تا به امروز و افزایش ۵۰ درصدی مؤدیان مالیاتی جدید.
ساماندهی ۱۹ میلیون درگاه پرداخت و کارتخوان و غیرفعال شدن ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار پذیرنده بانکی
وصول ۱۰۰ درصدی درآمدهای مالیاتی (۸۸ درصد درآمدهای مالیات مشاغل از پنج درصد مشاغل که به طور عمده پزشکان، وکلا، طلافروشان و آهن فروشان هستند دریافت می‌شود و از بسیاری از اصناف کم درآمد هم مالیات دریافت نمی‌شود).
افزایش ۱۹۳ درصدی مالیات ابرازی مؤدیان
تحقق ۱۱۳ درصدی درآمدهای مالیاتی سال ۱۴۰۰نسبت به میزان پیش‌بینی شده
پرداخت ۴۸ درصد از مجموع هزینه‌های دولت از محل وصول درآمدهای مالیاتی در سه ماهه نخست ۱۴۰۱
* درگاه ملی مجوزها
* سامانه پایش فروشگاه‌ها
* شفاف سازی صورت‌های مالی
* انتشار لیست ابر بدهکاران بانکی
* حذف ارز ترجیحی
* اصلاح نظام پرداخت یارانه آرد و نان
* طرح دارویار
* آزادسازی سواحل
* سامانه سوت زنی گزارش فساد
* سامانه پایش واحدهای تولیدی
* سامانه‌های شفافیت
* آزادسازی اموال تملیکی
دستاوردهای نقطه‌ای و عینی
بخش دیگری از دستاوردهای ۲سال اخیر، به صورت نقطه‌ای و عینی بوده است که ما فقط به ۳ نمونه آن در
حوزه برق، آب و اشتقال اشاره می‌کنیم:
بخشی از مهم ترین دستاوردهای صنعت برق کشور در یک سال اخیر
* رفع قطعی مکرر برق خانگی سال‌های گذشته در اوج گرما و پیک مصرف
* رکورد تاریخی افزایش ظرفیت تولید برق در کشور افزایش ۶ هزار مگاواتی تولید برق(۱)
* بهره‌برداری از ۶ نیروگاه برق با ظرفیت ١٠٢۶ مگابایت فقط در آبان ماه امسال(۲)
* ساخت یک نیروگاه توسط سازنده داخلی در کمتر از ۶ ماه برای اولین‌بار (ساخت یک نیروگاه در شرایط نرمال ۱۲ تا ۱۴ ماه زمان نیاز دارد.)(۳)
* نصب بزرگ‌ترین ترانسفورماتور قدرت (انتقال) سه فاز یکپارچه ایران در مازندران(۴)
* افزایش ۱۵ درصدی برق‌رسانی به صنایع کشور نسبت به سال گذشته در دوره اوج بار
*۴۰ درصد از مشترکان در تابستان امسال مشمول پاداش صرفه‌جویی شدند (هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان مجموع پاداش قبض مشترکانی که نسبت به سال گذشته مصرف کمتری داشتند.)(۵)
* در دستور کار قرار گرفتن تولید ۱۰ هزار مگاوات برق از انرژی هسته‌ای(۶)
بخشی از مهم‌ترین دستاوردهای آبرسانی کشور در یک سال اخیر
* بهره‌برداری از طرح آبرسانی سنندج: اجرا در مدت کمتر از ۲ سال، ۸۰ درصد پروژه در دولت سیزدهم و عبور مسیر خط انتقال از مناطق سخت گذر و در مسیرهای با وضعیت جغرافیایی سخت(۷)
* طرح آبرسانی غدیر خوزستان: بزرگ‌ترین طرح آبرسانی خاورمیانه، اجرای پروژه ۳ ساله آبرسانی غدیر در ۱۰ ماه پس از ۱۰ سال معطلی، برخورداری ۱۸ شهرستان در غرب و جنوب خوزستان از آب شرب با کیفیت و کمیت بالا و روستاها(۸)
* پایان ۱۸ سال معطلی یک پروژه انتقال آب به همدان: تحقق فاز اول اَبَرپروژه با دو ماه کار جهادی(۹)
* پروژه آبرسانی به شهر کرد در کمتر از یک هفته (پروژه‌ای که طبق بررسی کارشناسان ۶ ماه زمان نیاز داشت.)(۱۰)
* اَبَرپروژه جهاد آبرسانی به روستاهای کشور: آبرسانی ۲۷۵۷ روستا در ۱۰ ماه گذشته، معادل ۳۸ درصد کل پروژه(۱۱)
* آغاز پروژه آبرسانی از «خلیج فارس» به استان‌های سیستان و بلوچستان، یزد و اصفهان(۱۲)
* ماموریت ساخت آب شیرین کن رئیسعلی دلواری بوشهر با ظرفیت ۷۰ هزار مترمکعب پس از ۹ سال تاخیر
بخشی از مهم ترین دستاوردهای ایجاد اشتغال در کشور در یک سال اخیر
* ایجاد بیش از یک میلیون شغل تا انتهای دی ماه(۱۳)
* کمترین نرخ بیکاری ۲ دهه اخیر در پاییز ۱۴۰۱ با نرخ ۸.۲ درصد(۱۴)
* ایجاد سامانه درگاه ملی مجوزها برای دریافت مجوز کسب و کار با حذف حدود ۹۸۰ شرط اضافی، حذف امضاهایی طلایی، رشوه و…(۱۵)
* صدور بیش از ۲۳۰ هزار مجوز کسب و کار(۱۶)
*پرداخت بیسابقه‌ی ۷۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات اشتغال از نیمه دوم سال گذشته تاکنون در حوزه‌های مختلف(۱۷)
اقدامات نظام به جهت نبود منطق دقیقِ رسانه‌ای توسط متولیان امر، متاسفانه دیده نشده و در مقابل، دشمن با برجسته کردن نقاط ضعف، اجازه دیده شدن اقدامات مثبت را نداده و باعث ایجاد یاس در جامعه شده است، که امیدواریم با حل سایر مشکلات و نیز تبیین دقیق دستاوردها، امید واقعی در بین مردم خصوصاً جوانان تقویت شود.