ر

شما را به خدا، اي مسئولين!

اسلام با رسالت پيامبر خاتم (ص) شکل گرفت و با ولايت
اميرالمؤمنين (ع) کمال يافت و با خون حسين (ع) تثبيت گرديد. حسين وارث آدم، نوح،
موسي، عيسي، محمد، علي و فاطمه، حسين وارث تمام خوبان و سمبل همه خوبيها، حسين خون
خدا و نور حق، حسين مصباح هدايت و کشتي نجات و و … که با نثار هستي خود و ايثار
جان و مال، خانه و زندگي، اهل و عيال، خواهر، برادر و ياران و اصحاب خود در راه
خدا زيباترين سرمشق و کاملترين خط را در سر لوحه ي تاريخ انساني و در صفحه آسمان
کمال به روشني خورشيد ترسيم نمود. او هم چون شمع در آتش خدا سوخت و با شعله اي که
برافروخت خورشيد هدايت شد، فرا راه انسان به سوي خدا، او راه مستقيمي را پيمود که
نزديکترين راه به سوي خداست، راه نزديکي که نزديکتر از رگ گردن است به انسان. راهي
که با يک جهش انسان را به مقام شهود و شهادت و زندگي جاويد مي رساند.

آري امت مسلمان ايران با ايمان به اسلام محمدي و تشيع علوي
و با عشق بي کران به مکتب حسيني در يک پرواز ملکوتي به سوي حق و کمال مطلق، فاصله
زمان و مکان را در نور ديد و خود در کربلاي عشق و عاشواري ايثار يافت و نداي «هل
من ناصر ينصرني» ثارالله را با گوش دل نيوشيده و با تمام وجود پاسخ مثبت بدان داده
و صادقانه «يا ليتني کنت معک فافوز معک» را تحقق بخشيده و با اين حال هنوز خود را
در نيمه راه يک خم کوي عشق ديده و در محضر خدا و راستاي کربلا و عاشورائي که حسين
و تمام جوانان و يارانش شهيد و همه خيمه و خرگاهش در آتش کين خاکستر و تمام اهل
بيتش اسير در راه خدا شدند، خويشتن را عقب مانده و شرمسار مي بيند. اين ملتي است
که جوانان برومندش مي گريند که چرا هنوز شهادت نصيب آنها نشده است و پدران و
مادران شهيد داده اش اشک حسرت مي ريزند که خود به فيض شهادت نائل نشده اند.

آنان که هنوز نمي دانند، بدانند که رمز مقاومت و شکست
ناپذيري اين ملت بي نظير در عشق و ايمان به حسين (ع) است و تا حسين و مکتب او را
نشناسد اين ملت را هم نخواهد شناخت.

و اکنون به مناسبت فرا رسيدن ايام عاشوراي حسيني و تقارن
آن با هفته جنگ گرچه سخن بسيار است لکن در اين مجال کوتاه ضروري است نکاتي چند که
مرتبط با سرنوشت جنگ و فداکاري امت اسلام است مورد اشاره قرار گيرد.

مي دانيم که حاکميت نظام فاسد و مفسد ستمشاهي با قيام ملت
اسلام ساقط گرديد و سران آن در زباله دان تاريخ فرو غلطيدند ولي کرمهاي کثيفي که
زائيده آن منجلاب سياه بودند و با طوفان انقلاب و تابش خورشيد اسلام در سوراخهاي
متعفن خود خزيدند، بعد از چندي در سايه ي کرامت و لطف اسلام و فراز و نشيبهاي
انقلاب و هماهنگ با توطئه هاي اربابانشان با تغييري جزئي در شکل و قالب ظاهري
دوباره کم کم به صحنه جامعه باز گشتند و با سوءاستفاده از شرائط جنگ و همگام با
صدام، به فساد و افساد و خيانت و جنايت دست يازيدند. در اينجا سخن از گروهکهاي
سازمان يافته و وابسته اي نيست که خيلي زود دستشان رو شده و انقلاب به آساني آنها
را از سر راه خود برداشته است زيرا که آنها اگر معبري را منفجر يا انساني را
دزدانه ترور مي کنند لعن و نفرين بيشتري را براي گور سياه خود مي خرند و مردم نيز
به جمهوري اسلامي دلبسته تر مي شوند.

بلکه سخن از ضد انقلاب در چهره هاي ديگري است که همچون
ميکربهائي کثيف و خطرناک در پيکره جامعه اسلامي نفوذ کرده و با بهره برداري از
امکانات و شرائط موجود انقلاب ناجوانمردانه تر از صدام، از پشت به جبهه اسلام خنجر
مي زنند. ضد انقلاب و ضد اسلامي که:

در يک چهره به صورت زنان هرزه بزک کرده با آرايش تند و
لباسهاي ننگين و خودنمائي در خيابانهاي شمال تهران، قرآن و آيات الهي را با وقاحت
و تجري، آشکارا و بي محابه به مسخره و ريشخند گرفته و با دهن کجي نسبت به انقلاب
اسلامي، خون دهها هزار شهيد به خون خفته را لگد کوب و پايمال کرده و گرگ صفت به
قلبهاي داغديده و پاک خانواده ها و پدران و مادران شهيد داده پنجه مي افکند و …
.

و در چهره اي ديگر با گرانفروشي و احتکار و سوءاستفاده هاي
گوناگون بخش عظيمي از مايحتاج مردم مستضعف را که با جانبازي و ايثار همين مردم و
پول متعلق به بيت المال فراهم شده به بازار سياه و بازار آزاد سرازير کرده و با
مکيدن خون همين ملتي که ولي نعمت و نگهبان کشور هستند، ميليون ميليون به جيب جهنمي
خود مي ريزند و هل من مزيد!

و در چهره اي ديگر در ادارات با کاغذپراني و دور سر گرداندن
مراجعين، کم کاري رشوه خواري، پارتي بازي و تبعيض، اسراف و تبذير بيت المال و
سوءاستفاده از امکانات آن، جوسازي عليه عناصر مؤمن و فداکار ادارات و کوبيدن آنها
و عدم اطاعت از دستورات مسئولين انقلابي و حتي اظهار اين تز که هم چون ريگ کف جوي
آب هستيم که مي مانيم و بايد همديگر را داشته باشيم ولي آنها! ــ يعني مسئولين
ادارات ــ رفتني هستند، جان مردم مستضعف و رنجديده و اميدوار و متوقع از جمهوري
اسلامي را به لب رسانده و به سوي نارضايتي و يأس از نظام اسلامي سوق مي دهند!

و در دهها چهره ديگر مانند دزدي، قاچاق فروشي و وارد کردن
مواد مخدر و توزيع آن بين جامعه، اشاعه فحشاء و منکرات و … در صدد تضعيف و هدم
جمهوري اسلامي هستند. آيا اين قابل تحمل است که همين ضد انقلاب با کمال جرات از
خارج بازگشته و مطالبه اموال توقيفي و مصادره شده را کند؟! و معاملات ده ميليوني و
صد ميليوني انجام داده و پولهاي حاصله را به خارج قاچاق نمايد؟

آيا شايسته است در حالي که دولت اسلامي و توده هاي ميليوني
مستضعف براي تامين نزديک به سه ميليون واحد مسکوني مورد نياز براي 40 ميليون جامعه
ايراني در اثر جنگ و گرفتاريهاي ديگر هنوز نتوانسته گامهاي موثري بردارد، برخي از
همين عناصر پليد و هتّاک به اسلام با کمال اطمينانِ خاطر به ساختن خانه هاي چهل
ميليون توماني در شمال تهران مبادرت کنند! و همه چيز هم برايشان فراهم باشد؛ در
حالي که عموم افراد جامعه و حتي پدري که چند شهيد به انقلاب تقديم کرده است براي
چند شاخه آهن و پول آن به منظور ساختن يک لانه محقر معطل نوبت و لنگ هزينه آن
باشد!

هيچ کس و حتي دشمنان انقلاب نمي توانند نقش انقلاب و دستاوردهاي
عظيم و بي نظير معنوي و مادي آن را منکر شوند ولي اين يک واقعيت تلخ است که هر
امري از امور کشور که رسوبات طاغوت در آن نقشي دارند با کينه توزي و تعمد آنها
براي تضعيف و هدم جمهوري اسلامي از زمان شاه 
معدوم بدتر شده است.

به خدا قسم اينان نه پايبند قانونند و نه ايمان به خدا
دارند و در چنين حالي نه نصيحت مي تواند مانع ادامه خيانت و جنايت آنها شود و نه
شعارهاي انقلابي و اکنون متاسفانه در مورد اينان نه انقلاب حاکم است و نه قانون.

آيا اين درست است که شعارها انقلابي باشد ولي در مقام عمل،
در مورد اينان، طبق قانون رفتار کرد آن هم در شرائطي که قانون و ضامن اجراي آن در
حدي است که از باب مثال دهها و صدها ميليون تومان اموال توقيفي را به سرمايه داري
که فراري بوده و اکنون بازگشته يا به وکيل او باز پس ميدهد ولي قانون از کنترل
جنايتها و خيانتهاي همين سرمايه دارها عاجز است؟!

آن گاه اين قانون در صورت تطبيق مصداق با حکم در مورد اين
افراد بايد اِعمال شود که قانون ديگري بتواند مثلا فرزند مشمول او را به سربازي
ببرد و يا از حرکت اتومبيل او در جهت معکوس خط ويژه اتوبوس بازدارد! و يا از
چپاولها و غارتها و زنان و دختران بي بند و بار آنان جلوگيري نمايد و يا .. آيا
بهتر نيست در شرائط کنوني در مورد اينان برعکس اين روش عمل شود؟

شما را به خدا اي مسئولين محترم و دل سوخته، به خاطر حفظ
اسلام و خون شهدا بياييد يا خودتان با برنامه ريزي و کمک حزب الله، منکرات و
زشتيهائي را که با اشکال مختلف مي رود تا چهره اسلام و انقلاب را لکه دارد کند با
قاطعيت انقلابي نابود سازيد و يا اجازه دهيد امت اسلام با عمل دقيق به رساله
عمليه، امر به معروف و نهي از منکر را خود عملي سازند که به يقين ملتي که پوزه
ابرقدرتها را در طي انقلاب و جنگ تحميلي در سرزمين غرب و جنوب کشور اسلامي به خاک
مذلت ماليد به آساني قادر است اين لکه هاي ننگ را نيز از جامعه اسلامي پاک کند.

و السلام. رحيميان

انتقادها وپیشنهادها

گفتاروکردار 2

درشمارۀ 49 سخنی داشتیم پیرامون دوگانگی گفتاروکردارکه
ظاهراسخن به پایان رسیده بود وبنا نبود دنباله ای داشته باشد. ولی باتذکر بعضی
ازبرادران وملاحظه برخی شواهد روشن وگویا، تصمیم گرفته شد که درادامه آن سخن به
ذکر بعضی ازاین نمونه ها بپردازیم . یادآوری جزئیات وموارد خاص گرچه خلاف روش
معمولی مااست ولی باتوجه به این نکته که راهنمائیهای کلی دراکثرانسانها موثرنیست
نیاز مبرمی به ذکر بعضی ازشواهد خارجی احساس می شود. انسان همواره سعی دارد که در دادگاه
وجدان که خالصترین وعادلترین دادگاه این جهان است خودرامحکوم نکند وازاین روی
عذرها می تراشد وخود را فریب می دهد؛ وشاید انگشت گذاشتن برجزئیات مسائل بعنوان یک
اتمام حجت راه خودفریبی رابسته یابه حداقل برساند.

شواهد نفاق عملی (اختلاف گفتاروکردار) درجامعه بسیار است
وماتنها به برخی ازنمونه هائی که روزانه با آنها برخورد می شود یا اخیرا توجه
مارابه خودجلب کرده اشاره ای داریم وسایر موارد رابه وجدان بیدارافراد واگذارمی
نمائیم :

نظارت بربهداشت

ازمسائلی که مانور تبلیغاتی درمورد آن نسبتاً چشمگیر است
ولی درمرحله عمل واجرا چندان اهمیتی به آن داده نمی شود، مساله بهداشت است. تاآنجا
که تعطیل یک رستورانی که پنجاه نفررادریک میهمانی مسموم کرده است ازحرکتهای
انقلابی دادگستری آن شهرستان شمرده می شود!درحالی که این برخورد حتی درکشورهای عقب
مانده یک امر بسیار عادی ومعمولی است. آیا این امر حکایت ازگستردگی مراکز غذائی
غیر بهداشتی نمی کند؟ معلوم نیست چه مرکزی مسئول پیگیری دستورهای بهداشتی است؟ چه
کسی باید چرخهای دستی که غذاهای کثیف وغیرسالم رابه خورد مردم وبخصوص کودکان می
دهند، جمع آوری کند؟ وچه کسی باید به وضع نانوائیها ، آب میوه گیریها، کبابیها
وامثال آنها رسیدگی بنماید؟ بارها درروزنامه خبربستن وتعطیل این گونه مراکز تغذیه
راشنیده ایم ولی آیا این تصمیم درپیشگیری کفایت می کند؟ یاپیشگیری به این معنی است
که مرکز بهداشت بطور مرتب مامور رسیدگی داشته باشد ومتخلفین رابه دادگاه بسپارد
البته بشرط آن که باتشدید عمل ، جلوی رشوه خواری اورابگیرند وگرنه نتیجه ای بجز
بالا رفتن قیمت موادغذائی نخواهد داشت!

چندی پیش در روزنامه ها اطلاعیه ای ازادارۀ نظارت برمواد
غذائی وبهداشتی پخش شد که درآن مردم راازاستعمال شیشه های شیرپلاستیکی مات برحذر
می داشت. ونظیر این گونه اطلاعیه ها بسیارصادرشده است. آیا تنها راه اجرائی
جلوگیری ازفرآورده های غیربهداشتی این اطلاعیه ها است؟ !

اصولاً چرا ساختن وعرضه داشتن یک کالای غیربهداشتی آزاد
باشد؟

فرآورده های دشمن بعثی

جالب این است که دراطلاعیه مذکور ازمصرف فراورده های غذائی
کشور عراق نیزبه دلیل غیربهداشتی بودن!آنها منع شده بود. این مطلب علاوه براشکالی
که درپذیرش جامعه نسبت به آن دارد چنین وانمود می کند که تنها مانع استفاده
ازکالاهای عراقی جنبه بهداشتی آن است. آیا واقعاً چنین است؟ آیا خریدن اجناس عراقی
بمعنای جنگ با رزمندگان اسلام نیست؟ آیا خریدن اجناس عراقی بمعنای جنگ بارزمندگان
اسلام نیست؟ آیا یک مسلمان باغیرت راضی می شود که باپول اوگلوله تهیه شود ودرسینۀ
فرزندان رشید اسلام بنشیند؟ آیا دراین کشورهیچ قدرت اجرائی نیست که کالاهای عراقی
راازبازار جمع آوری کند؟ !

چه باید کرد؟

بازگردیم به اصل مطلب. مسئولین بهداشت باید علاوه برتبلیغات
وتعلیمات وسیع ودامنه دار، امکانات رعایت بهداشت عمومی رافراهم آورند و ازپخش
هرگونه کالای غیر بهداشتی وزیانبار جدا ممانعت کنند. اکنون باکمبود صابون
استاندارد، انواع صابونها به بازارسرازیر شده است ومثلا باسه یا چهار تومان (خیلی
ارزان!) به دست می آید. بعضی ازآنها به تجربه مشاهده شده است که آثار نامطلوبی
برپوست باقی گذاشته. حال ازجهت دفع آلودگی ورعایت بهداشت آیادرحد مطلوب است یانه؟
لازم است موسسه استاندارد تحقیق کند ونظربدهد که این امرنیاز به تخصص دارد. گرچه
ظاهراً این مؤسسه نیز باتوجه به این که فاقد قدرت اجرائی است وقادربه تحقق بخشیدن
به آرمانهای خویش نمی باشد تدریجا صحنه را رها کرده وگرنه فعالیت بیشتری درمسائل
مربوط به بهداشت جامعه می داشت!.

نظارت برتولید

نظارت برتولید ازنظر پرستیژ واعتبار کشور درهمه موارد لازم
وضروری است ودرخصوص وسایل ولوازم بهداشتی وآنچه با سلامت جامعه ازهرجهت مرتبط است
ضرورت بیشتری دارد بویژه درتولیدهائی که اساساً برای معالجه بیماران تهیه شده است
. مثلا اگرثابت شود محیط یک کارخانه داروسازی آلوده است وداروهای آن بیش ازآن چه
نفع دارد، زیان دارد وبیمار بیچاره ای که آمادگی مبارزه بامیکروبها راازدست داده
به انواع بیماریها گرفتار می کند ، بدون شک مساله ای است بسیار خطرناک ومسئولیتی
است درخور اهمیت.

هم اکنون تبلیغات دامنه داری برای سرنگهای تولید داخلی، چشم
وگوش راپرکرده ولی مکرر شکایت وفریاد بیماران ازاین سرنگها که برای استاندارد بودن
آنها نیازی به مهر وآرم نیست به گوش میرسد. (البته نه بگوش مسئولین!) .

نرخ گذاری وبازارآزاد

ازمواردی که گفتار باکردارمخالف است قیمت گذاری برمحصولات
کارخانجات داخلی است که گاهی به این جمله تاکید برعمومیت قیمت گذاری نیزمی شود
«قیمت برای مصرف کننده درسراسر کشور. . . ريال»ولی هیچ گاه درنزدیکترین فروشگاه
آزاد به کارخانه باآن قیمت فروخته نمی شود تاچه رسد به جاهای دورافتاده کشور بلکه
دربیشتر موارد تاسه برابرقیمت دربازار آزاد به فروش می رسد واین نمونه ای ازنفاق
عملی است، بخصوص باتوجه به این که اکثر این شرکتها زیرپوشش سازمانهای دولتی هستند.

اینجا نیز جای این سئوال بی پاسخ باقی است که چه ارگانی
مسئول رسیدگی واجرای این قیمت گذاریها است؟ واگر مسئولی ندارد ظاهرا بهتراست قیمتی
برآن نوشته نشود تامصداق آیه (لم تقولون مالاتفعلون) قرارنگیرند وضمنا فروشندگان
بخصوص سوپرمارکتها به زحمت پاک کردن یا پوشانیدن آن نیافتند!.

نظارت برفیلم ها !

ازنمونه های بارز و علنی مخالفت گفتاروکردار، پخش بعضی
ازفیلمهای خارجی ازسیمای جمهوری اسلامی است که باهمه ادعاها وفریادها وشعارها
مخالف است فیلمهائی که درآن زنان بی حجاب آرایش کرده وعشوه گر خودنمائی نموده
وجامعه رابه فساد دعوت می کنند وبااین کار سیمای جمهوری اسلامی رسما وعملا بی
حجابی راترویج می نماید درحالی که خود باگزارش فیلمهائی که تلویزیونهای خارجی پخش
کرده اندانتقاد ازبد آموزی آنها نموده فریاد برمی آورد که پخش این گونه فیلمها ،
جامعه رابه سوی جنایت وآدمکشی سوق می دهد.

آیاجنایت تنها آدمکشی است ؟ !

بی گمان پخش یک فیلم آن چنانی سخنان دهها خطیب سخنور
ونوشتار دهها نویسندۀ توانا رانقش برآب می کند وما درست مانند آن زن می شویم که
هرشب بافته های روز خود را رشته می کرد«وَلاتَکوُنوا کالّتی نَقضَتْ غَزلها مِن
بعدِ قُوةٍ انکاثاً».

آیا مسئولین نظارت برفیلمها هیچ گونه احساس تعهدی دراین
زمینه ندارند یا اینکه چنین فیلمهائی بامقایسه با صدها فیلم دیگر که دراختیارآنان
است درنظر آنها یک فیلم ساده است که هیچ گونه مخالفتی بااحکام شرع ندارد؟ !

تبلیغ رایگان برای مسیحیّت

وبدتر ازآن فیلمهای تبشیری مسیحیت است که مکرراز سیمای
جمهوری اسلامی پخش می شود. دست اندرکاران رادیو وتلویزیون بدون شک به تاثیر عمیق
فیلم درروحیه افراد بخصوص جوانان ساده دل کاملاً توجه دارند وازسوی دیگر حتماً
ازفتوای حضرت امام دام ظله وسایر فقهای شیعه بلکه همۀ علمای اسلام اطلاع دارند که
هرگونه تبلیغ برای تبلیغ برای ادیان دیگر درکشور اسلامی جایز نیست .

حضرت امام در تحریر الوسیله مطلبی دراین زمینه دارند که
برگردن آن چنین است:

«کفار چه اهل ذمه باشند وچه نباشند حق ندارند ازادیان فاسدۀ
خود دربلاد اسلام تبلیغ کنند وکتب گمراه کننده خود رانشر نمایند ومسلمانان
وفرزندان آنها رابه سوی ادیان باطله خویش بخوانند. وتعزیر آنها (اگرچنین کنند)
واجب است. وبراولیای امور درکشورهای اسلامی لازم است آنان رابه هروسیله مناسبی
ازاین کارمنع نمایند. وبرمسلمانان واجب است ازکتابها ومحافل آنان دوری جویند
وفرزندان خود راازآنها منع کنند. واگرچیزی ازکتب ونوشتجات گمراه کنندۀ آنان به دست
مسلمانان رسید باید آنها راازبین ببرند، زیرا کتابهای آنان احترامی ندارد وتحریف
شده است. خداوند مسلمین راازشر اجانب وکید آنها نگهدارد وکلمه اسلام راسربلند بدارد».
(تحریر الوسیله ج2ص507)

باچنین فتوای واضح وروشن تکلیف فیلمهای گمراه کننده که تأثیرآنهاازنوشتجات،
بسیارعمیقتر است روشن می شود. نباید تصورکرد که این مطالب تاأثیری درروحیه جوانان
مسلمان ندارد، زیرا آن گونه که ازنامه های تاثیری درروحیه جوانان مسلمان ندارد،
زیرا آن گونه که ازنامه های رسیده به دست می آید فعالیت تبشیری مسیحیان بی اثر
نیست بخصوص درمواردی که ازغریزه جنسی نیزاستفاده شده است وانگیزۀ تمایل به مذهب
فاسد آنان قویتر گشته تاآنجا که بعضی ازجوانان مسلمان رسما به دین آنها درآمده
اند!

واضح است که بااین تبلیغ دامنه دارکه ازسوی مسئولین صدا
وسیما بخصوص درایام ولادت حضرت مسیج (ع)ارائه می شود جوانان ساده دل کاملا اغفال
می شوند وخود رافریب می دهندکه:چه فرق می کند همه ادیان آسمانی وازسوی خداوند است
حضرت مسیح (ع)نیزپیامبر خدااست وامثال آن. وازآن سوی آزادیهای مذهبی، انگیزه های
جنسی ومانند آن نیزاورابه گرایش به این دین فاسد تحریف شده وامی دارد ودرنتیجه
نیرومندترین وسیله تبلیغی دین اسلام وسیله ای برای تبشیر مسیحیت می شود.

واینجاست که باید واتیکان جشن بگیرد زیرا اومیلیونها دلار
باید خرج می کرد تادریک کشوراسلامی چنین تبلیغی بنمایدواکنون قلب کشورهای اسلامی
باخرج خود بهترین تبلیغ رابرای آنها به احسن وجه انجام می دهد.

وآنجا سرافکندگی به نهایت می رسد که درسیمای جمهوری اسلامی
به مناسبت ولادت حضرت مسیح (ع)تصویر پابرهنه ای ازحضرت مریم علیهاالسلام که به
فرموده قرآن بانوی عالم است باوضعی بسیار خجلت آورـ که اگر تصویر هرزنی رابه آن
نحو نشان دهند حرام ونامشروع است ـ به نمایش گذاشته می شود وهیچ فریاد اعتراضی
بلند نمی شود. نام این راچه می توان گذاشت بجز تقلید کورکورانه ازجهان مفتضح
ورسوای مسیحیت؟ وهمچنین گذاشتن تصویری ازصلیب درکنار گوینده تلویزیون درشب کریسمس
چه معنائی دارد بجز صحه گذاشتن برعقاید باطله مسیحیان؟ بااین که فقها صلیب رادرحکم
بت می دانند وخرید وفروش وتصویر وتجسیم آن راحرام می شمردند گویا درآن شب مرجع
تقلید آقایان پاپ بود؟ !!!یا ایها الذین امنوا لم تقولون مالاتفعلون . کبرمقتا
عندالله ان تقولوا مالاتفعلون.

وضعیت اسفبار بیمارستانها !

ودراین میان، قشری که بیش ازهمۀ اقشار باید به عهد و پیمان
خدائی خودپای بند باشند، پزشکان و سایر کادر درمانی بیمارستانها هستندزیرا از لحاظ
موقعیت شغلی، جان افراد جامعه به تعهد وپای بندی آنها وابسته است واز جهتی دیگر،
آنان بعلاوه عهدی که هر مومن با خدای خود دارد، سوگند یاد کرده اند وتعهد نموده
اند که جز خدمت به جامعه و تامین سلامت برای افراد، هدف دیگری راتعقیب نکنند.

راستی چه زیبا است این تعهد که سنت پیشینیان است و در همه
جوامع بشری مرسوم است ولی چه زشت ونفرت انگیز است آن لحظه ای که یک پزشک از وظیفه
خود سر باز می زند وبیمار مشرف به مرگ را به دلیل استراحت یا کارهای شخصی کم
اهمیت، رها می سازد تا به سختی جان بسپارد در حالی که تنها با یک آمپول می تواند
جان او را نجات دهد.

و ازآن بدتر پزشکانی هستند که تنها به دلیل حزب اللهی بودن
بیمار وریش داشتن، اورامحکوم به مرگ می کنند!!این مطلب افسانه وخیال نیست بلکه
واقعیت تلخی است که دربیمارستانهای کشور حزب الله، باکمال تاسف، جریان دارد وآنقدر
موارد آن زیاد است که هیچ نیازی به ذکر نمونه نیست.

چه بسیارند افرادی که بیمار اورژانس مشرف به مرگ
راآنقدرازاین بیمارستان به آن دیگری منتقل کرده اند که به دلیل کمبود جا ونبودن
تخت خالی وتشریف نداشتن جناب دکتر، حاضر به پذیرش نشده اند تا بیمار بیچاره جان
داده است.

شخصی که نوجوان چهارده ساله اش دچارضربه مغزی شده
بودوازبینی اوخون جاری بود، یک شب تاصبح فرزند بیچاره اش راازدست داد. اومی
گفت:بیمارستانهای دولتی وغیردولتی راگشتم وبه وضع اورسیدگی نکردند بااینکه حاضر به
پرداخت هرمقدار هزینه که می خواستند بودم وبه اعتراف پزشک ، قابل معالجه بود ولی
یاپزشک حاضر نبود یابیمارستان نمی پذیرفت. جالب است که به یکی ازمسئولین کشور
دراین باره تذکر داده شده است، وایشان گفته اند:اینها مسائل جزئی است.

وهمچنین برخورد پرستاران بابیماران بستری که مکرردرروزنامه
ها خوانده ایم ، شکایت افرادی که مرگ بیمارهایشان رانتیجه بی اعتنائی پرستاران می
دانند ولی هیچ تصمیم جدی برای رسیدگی به این فریادها گرفته نمی شود بجز تشکیل
سمینارهای تشویق کننده!راستی آیا بمناسبت روزپرستار، کسی به آنها تذکر داد ومعایب
ونقص هایشان راگوشزد نمود یا تنها به تشویق وتعریف وتمجید اکتفا شد؟ به نظر ما
بعضی تشویق ها ، خیانت به افراداست . البته حساب پرستاران متعهد ومخلص جدااست
وآنها بدون هیچ تعریف وتمجیدی وظیفه خود رابه بهترین وجه ادا می کنند وعددشان
نیزبسیار است ولی آنچه بطور عموم به چشم می خورد، برخوردهای نامناسب بخصوص با
افراد مومن وحزب اللهی است.

مسئولین باید به این امرمهم که بستگی به زندگی ومرگ مردم
دارد، اهمیت بیشتر بدهند ودست کم نگیرند وپزشکان باید به تعهد خود پای بند باشند
تامورد خشم الهی واقع نشوند«کبرمقتاً عندالله ان تقولوا مالا تفعلون».

معاد

قمست دهم

آيت الله حسين نوري

*چهره مرگ

*اولياي خدا در آستانه مرگ

*دشمنان خدا در آستانه مرگ

همانطور كه در مقاله گذشته گفته شد منازل و مراحل معاد از
«مرگ» آغاز مي گردد و مرگ در حقيقت دروازه اي است كه با عبور از آن چشم انسان بر
صحنه ديگري گشوده ميشود و يا نقش پلي دارد كه جهان آخرت را به دنيا متصل ميگرداند
و در رابطه با آن لازم است موضوعات بسياري مورد توجه ما قرار بگيرد و درباره آنها
بحث و بررسي بعمل بيايد و بر اين اساس درباره 2 موضوع:

1-   
حتمي بودن مرگ

2-   
اينكه بوسيله آن صحنه عوض ميشود و بسيارياز جريانها تغيير مي كند و اينكه پرده
ها بركنار مي رود و شعاع ديد و درك انسان وسعت بيشتري پيدا مي كند بحث كرديم.

اكنون با توفيق خداوند متعال سومين موضوع را مورد بحث قرار
ميدهيم.

چهره مرگ

از آنجا كه پاداش و كيفر اعمال انسان از لحظه فرار رسيدن
مرگ آغاز مي گردد، كيفيت مرگ و اينكه آيا با چهره زيبا و دل پسند به سراغ انسان
بيايد و يا اينكه با چهره ناپسند و ترسناك انسان را دريابد، با نحوه اعمال انسان
در زندگي دنيا ارتباط دارد.

و اين موضوع از احاديث بسياري كه از اهل بيت عصمت (ع) صادر
گرديده است بدست ميآيد و ما بذكر تعدادي از آنها ميپردازيم:

1- از حضرت اميرمؤمنان(ع) تقاضا شد كه مرگ را توصيف
بفرمائيد حضرتش در پاسخ فرمودند: مرگ بر 3 نوع است:

1- بشارت به نعمت هاي جاويد خداوند.

2- بشارت به عذاب هميشگي.

3- با چهره اي ترسناك ولي در پرده اي از ابهام.

 از آن پس توضيح
داده فرمودند:

اما دوستان ما كه در راه اطاعت و فرمانبرداري از اوامر ما
گام برميدارند و مي كوشند آنها به نعمت هاي جاويدان بشارت داده ميشوند.

و اما دشمنان ما كه راه مخالفت با ما را پيش گرفته اند چهره
مرگ براي آنها طوري است كه اشاره و مقدمه عذاب هميشگي خداوند است.

ولي كساني كه مرگ به سراغ آنها با چهره ترسناك ولي در عين
حال ابهام آميز ميآيد مؤمناني هستند كه داراي گناهان و اسر افكاري ميباشند.

اما هر چند چهره مرگ براي آنها ابهام آميز است ولي هرگز با
دشمنان ما در يك رديف نخواهند بود و ممكن است شفاعت ما آنها را دريابد و نجات پيدا
بكنند.

سپس در پايان كلام خود فرمودند: به وظائف خود عمل كنيد و در
راه اطاعت خدا كوشا باشيد و بجز عمل بوظيفه و اطاعت خداوند بر چيزي تكيه نكنيد.[1]

2- از حضرت مجتبي (ع)نيز از «مرگ» سؤال شد در پاسخ فرمودند:

مرگ بزرگترين مسرت و شادماني است كه بر افراد مؤمن رخ مي
دهد آنها بوسيله آن از دنيائي كه زندگي در آن با انواع سختيها آميخته شده است خارج
مي گردند و به نعمت هاي جاويد نائل مي شوند. و بعكس بزرگترين بليه اي است كه بر
كافران وارد مي شود و آنها بوسيله آن از بهشت خودشان (يعني دنياي خودشان) خارج
گرديده به آتشي كه هرگز خاموش نميشود وارد مي شوند.»[2]

3-   
حضرت سجاد(ع) در پاسخ سؤال از كيفيت مرگ فرمودند:

«براي فرد با ايمان مانند آنست كه لباس چركيني را كه در
بردارد بركند و قيد و بندهاي گران را از خود برگيرد و آزاد و راحت شود و بجاي آنها
فاخرترين و خوشبوترين جامه ها را در بر كند و بهترين مركب ها را سوار و در بهترين
منزل ها جاي بگيرد.

ول براي كافر مانند آن است كه لباسهاي فاخر را از تن بركند
و ازمنزلهائي كه به آنها انس گرفته بود جدا شود و بجاي آنها چركين ترين و درشت
ترين لباس را بپوشد و در وحشتناكترين منزلها سكني بگيرد و گرفتار بزرگترين عذابها
بشود.»[3]

4-   
حضرت صادق(ع) در جواب پرسش از مرگ و چگونگي آن فرمودند:

«مرگ براي مؤمن مانند آن است كه خوشبوترين گلها را ببويد و
آن بوي خوب در او بطوري تأثير كند كه همه دردها و رنجها را فراموش كند ولي براي
كافر مانند گزيدن افعي ها و عقربها است.»

اين اوصاف و خصوصياتي كه براي چهره مرگ ذكر گرديد همانطور
كه ملاحظه نموديد با كفر و ايمان و نحوه اخلاق و كردار انسان ارتباط دارد و
بنابراين براي ملاقات مرگ با چهره زيبا و لذت بخش راهي جز اصلاح و تكميل معارف
اعتقادي و تهذيب اخلاق و كوشش در راه انجام وظائف عملي وجود ندارد.

و مرگ در حقيقت مانند آئينه اي است كه در مقابل چهره
اعتقادي و اخلاقي و عملي انسان قرار داده شده است و روشن است كه آئينه جز نشان
دادن سيمائي كه در برابر آن قرار گرفته است ندارد.

مرگ هر يك اي پسر همرنگ اوست                  آينه صافي يقين همرگ روست

پيش ترك آئينه را خوش رنگي است                  پيش زنگي آيه هم زنگي است

***

اي كه ميترسي زمرگ اندر فرار                                آن زخود ترساين ايجان هوشدار

زشت روي تست ني رخسار مرگ                    جان
تو همچون درخت ومرگ برگ

از تو رستست ارنكويست اربد است                   ناخوش و خوش هم ضميرت از خود است

گر بخاري خسته اي خود كشته اي                   ور حرير و قز دري خود رشته اي

از آنچه ذكر گرديد رمز اين مطلب كه چرا اولياي خدا از مرگ
اساساً ترس و هراسي نداشتند و اينكه چرا هنگامي كه مرگ به آنها روي ميآورد آنرا با
آغوش باز ميپذيرفتند و چرا موقعي كه در آستانه مرگ قرار مي گرفتند عباراتي را كه
نمايانگر روح سرشار از شادماني و اطمينان بود بر زبان مي آوردند، روشن گرديد،
چنانكه معلوم شد كه چرا دشمنان خدا اين اندازه از مرگ ميترسيدند و چرا هنگامي كه
خود را در آستانه آن مي بينند سراسيمه و دست پاچه ميشوند و متأسف مي گردند و هاله
اي از غم و اندوه و آه حسرت چگونه بر زندگي آنها سايه ميافكند. كه ريشه همه اين
حالات و جريانات به جريانهاي فرهنگي و اخلاقي و عملي آنها مربوط مي گردد.

حضرت اميرمؤمنان(ع) ميفرمود: «و الله لابن ابي طالب آنس
بالموت من الطفل بثدي امه».[4]

يعني سوگند بخدا، «انس و الفت فرزند ابي طالب به «مرگ» از
انس و الفت كودك به پستان مادر بيشتر است».

و نيز ميفرمود:‌«فوالله ما ابالي دخلت الي الموت او خرج
الموت الي».[5]

سوگند بخدا نميترسم از اينكه من بسوي مرگ بروم يا مرگ بسوي
من بيايد».

و بالأخره هنگامي كه ابن ملجم مرادي شمشير زهرآلودش را بر
فرق همايون آنحضرت در سحرگاه نوزدهم رمضان در ميان محراب عبادت كوبيد، لبخندي بر
لب‌هاي مباركش نقش بست و با گفتن «فزت و رب الكعبة» از شهادت در راه خدا استقبال
كرد:

خرم آنروز كزين منزل ويران بروم                راحت جان طلبم از پي جانان بروم

اين شعار چنانكه گفتيم شعار اولياي خدا است چنانكه حضرت سيد
الشهداء(ع) و شهداء بزرگ ديگر نيز – همانطور كه در فصل «مرگ توام با شهادت» كه
زيباترين و كريمانه ترين مرگها است توضيح داده خواهد شد- اين قبيل عبارات را در
آستانه شهادت خود مي گفتند.

در اصول كافي آمده است كه حضرت سجاد(ع) آخرين عبارتي را كه
در هنگام رحلت از اين جهان گفتند اين بود:

«الحمدلله الذي صدقنا وعده و اورثنا الارض نتبوء من الجنة
حيث نشاء فنعم اجر العاملين».[6]

يعني: «حمد و ستايش مخصوص خداوندي است كه وعده خود را با ما
عملي ساخت و ما را وارث سرزمين بهشت كه در هر نقطه اي از آن كه بخواهيم جايگزين مي
گرديم، گردانيد. پس نيكو است اجر عمل كنندگان.»[7]

و در برابر آن همانطور كه گفته شد شعار دشمنان خدا سراسيمگي
و تأسف در هنگام فرا رسيدن مرگ است:

هارون الرشيد هنگامي كه گرفتار بيماري اي كه به زندگي ننگين
او پايان داد گرديد هر اندازه كه گام بگام بطرف مرگ ميرفت بر شدت حسرت و تأسفش
افزوده تر مي شد او كفن خود را حاضر كرد و دستور داد قبري را نيز براي او بكنند از
آن پس بستر خود را در كنار آن قبر قرار داده نگاه بقبر مي كرد و آه حسرتبار مي
كشيد و مي گفت:

«ما اغني عني ماليه هلك عني سلطانيه».[8]

يعني: «مال و ثروت من براي من نفعي و نتيجه اي نبخشيد و
سلطنت و قدرت من از بين رفت و پس از گفتن اين عبارت رخت از اين جهان بركشيد.»[9]

از اين قبيل نمونه ها از هر دو طرف (اولياي خدا و دشمنان
خدا) در تاريخ فراوان است:

بلال حبشي كه در اسلام سوابق درخشاني دارد از ياران بزرگ
پيغمبر اسلام(ص) بود و در جنگهاي مهمي از قبيل «بدر» و «احد» و «خندق» شركت داشت
بعلاوه افتخار مؤذن پيغمبر اسلام(ص) بودن را نيز بدست آورده بود.

بواسطه يك جريان تاريخي پس از رحلت حضرت رسول اكرم(ص) از
شهر مدينه خارج گرديد و در شام در نزديكي شهر دمشق- كه هم اكنون قبرش نيز در همان
نقطه است- زندگي مي كرد در پايان عمرش در گوشه بيابان، تنها، در آستانه مرگ قرار
گرفت در اين حال همسرش كه تنها فردي بود كه همراه او بود با تأسف گفت واحسرتاه
«بلال» با چهره اي شادمان لب بسخن باز كرد و همسرش را از تكرار اين چنين عبارات
بازداشت.

از آن پس با گفتن اين عبارت‌«اليوم القي الأحبة محمداً و
حزبه».

يعني: «امروز بديدار دوستان خود حضرت محمد(ص) و يارانش نائل
مي گردم».

اشتياق خود را به مرگ ابراز مي كرد و بالأخره با يكدنيا شوق
آنرا در آغوش گرفت و در حقيقت به آرزوي خود كه رسيدن به جوار قرب پروردگار است
نائل گشت:

چون بلال از ضعف شد همچون هلال          رنگ مرگ افتاد بر روي بلال

جفت او ديدش بگفتا واحرب                     پس
بلالش گفت ني ني واطرب

تا كنون اندر حرب بودم ز زيست                 تو چه داني مرگ چه عيشست و چيست؟

او همي گفت و رخش در عين گفت          نرگس و گلبرگ و لاله مي شكفت

گفت جفتش الفراق اي خوش خصال         گفت ني ني الوصال است الوصال

گفت جفت امشت غريبي ميروي              از
تبار و خويش غائب ميشوي

گفت ني ني بلكه امشت جان من            ميرسد خود از غريبي در وطن

گفت اي جان و دلم واحسرتاه                  گفت
ني ني جانم من يا دولتاه

گفت آن رويت كجا بينيم ما                      گفت
اندر حلقه خاص خدا

گفت ويران گشت اين خانه دريغ                       گفت اندر مه نگر منگر به ميغ

                                                                                          
ادامه دارد

لازمه پيروزي نهضت اسلامي در فلسطين

اعتراف به شکست

اسحاق شامير نخس وزير رژيم اشغالگر قدس تمام احزاب
صهيونيستي را به همدستي و يکپارچگي و وحدت فراخواند و از آنان خوست تا دراين
موقعيت حساس که از هر زماني حساسيتش بيشتر است، تمام دشمني‌‌ها و اختلافهاي
فيمابين را فراموش کنند و هماهنگ با ارتش اسرائيل و پشت سرآنها در برابر اين قيام
خطرناکي که کرانه غربي و غزه و برخي ديگر از شهرها را فرا گرفته است، مقاومت و
ايستادگي کنند. وي اضافه کرد:

«حزب کارگز از خط خودش منحرف شد هنگامي که پرچم
صلح را برافراشت به اين اميد که به تنهائي بتواند بر اسرائيل حکومت کند.»

وي ضمن اينکه پس از گذشت چندين روز از تظاهرا ملت
مسلمان فلسطين، اعتراف به شکست نيروهاي خويش کرد، افزود: «سياست صلح طلبانه‌‌اي که
برخي از احزاب اسرائيلي پيش گرفته‌اند و موافقت خود را به بازگشت به مرزهاي پيش از
جنگ 1967اعلام داشته‌اند، نمي‌تواند جهان عرب را به نوعي دوستي و مسالمت با
اسرائيل وادارد.»

اين سخنان که ضمن اعتراف به عجز و شکست، متضمن
درخواست عاجزانه از تمام قواي ضداسلامي در فلسطين اشغالي براي مقابله با فلسطينيان
مبارز مي‌باشد و اين در حالي صورت مي‌‌گيرد که ميدان مبارزه منحصر به چند نفر
سياست باز دورو نيست که با شعارهاي آتشين! خود نه تنها کاري را از پيش نبردند بلکه
هرگز نتوانستند، انگيزه واقعي را در مردم براي مبارزه جدي با دشمن به وجود آورند و
دشمن نيز هيچ وقت از آنها وحشت و هراسي بدل راه نداد چرا که ميدانست چيزي وراي
سخنراني و مصاحبه و شعار آن هم در محدوده عربي بودن قضيه فلسطين وجود ندارد و لذا
در تمام دوران رياست منافقانه عرفات و يارانش، يکبار هم ديده نشده است که يک مسئول
اسرائيلي از تمام قوا و احزاب موجود در کشور را کنار بگذارند و جدّا وارد ميدان
کارزار شوند و با تمام قوا در برابر چند نفر مسلمان بي‌سلاح که تنها فرياد «الله
اکبر» را سر مي‌دهند، ايستادگي و مقاومت کنند. و اين عمق قضيه را نشان مي‌دهد.

پيوند مسجد و صحنه سياست

آنچه در اين فترت حساس از تاريخ فلسطين ديده مي‌شود
اين است که امروزه ميدان سياسي فلسطين را نه چند حزب سياسي صرف اشغال کرده و نه
چند گروه ناسيوناليست بلکه ميدان سياست با مسجد پيوندي ناگسستني خورده و اين چيزي
است که دشمن را سخت به وحشت و هراس انداخته است. امروز يک وحدت و هماهنگي و انسجام
واضحي در اين ميدان ديده مي‌شود که کار را با عبادت و عبادت را با سياست و نماز را
با جهاد و جهاد را با پرخاش پيوند داده است و تنها چيزي که قطعاً اين ميدان سياسي
را محکم‌تر و مقاوم‌تر مي‌نمايد، رهبريّت روحانيوني است که اين پيوند را مقدس
شمرده و ان را به حرکت بي‌وقفه وا مي‌دارند.

وظيفه خطير روحانيون

اين حرکت جديد که تاريخش شباهتي به دوران عزالدين
قسام دارد، نياز به اين دارد که تمام روحانيون منطقه اشغالي راه غزالدين قسام را
با ديدي وسيعتر و جهشي محکم‌تر و نظري فراتر ادامه دهند و حال که ميدان کارزار با
شعله‌هاي فروزان انقلاب اسلامي روشن و مشتعل شده که راه را براي پويندگان روشن کرده
و کاخهاي دشمنان اشغالگر را مي‌سوزاند، و حال که کلّيات مسئله با رهبري حکيمانه
امام مسلمين خميني بزرگ براي عموم مردم، مسلم و قطعي شده جا دارد که روحانيون
فلسطين، اين راه مقدس را قاطعانه ادامه دهند و تحت هيچ شرايطي بازگشت نداشته باشند
چراکه دشمن، امروز خيلي بيدارتر و هوشيارتر از دوران عزالدين قسام است و سلاحها
کوبنده‌تر از ايمان نيست، پس لازمه پيروزي اين است که نخست ملت فلسطين خود را
بيابند و بدانند چه کاره‌اند؟ و براي چه آرماني مي جنگند؟ و در مرتبه دوم بايد بي‌وقفه
نهضت را ادامه دهند و با تاکتيکهاي شورگرانه، تمام نقشه‌هاي سياسي و نظامي
متجاوزين را نقش بر آب نمايند.

واين تکيه کردن بر روحانيون و رهبريت آنها براي
اين است که امروز بر تمام مسلمانان مبارز ثابت شده است، تنها راهي که به پيروزي مي‌رسد،
راهي است که از دروازه مسجدها مي‌گذرد و تنها طايفه‌اي که توان برافراشتن پرچم
مسجد را برفراز خيابان‌ها دارند روحانيون هستند، پس بايد روحانيون پيشاپيش مردم
گام بردارند و مردم را به سوي مبارزه فرا خوانند و چقدر جالب است که اين روزها
همين معني در فلسطين مشاهده مي‌شود، چند روز پيش بود که شيخ عبدالعزيز عوده يکي از
روحانيون مبارز فلسطين در مسجد جلو مردم ايستاد و با صداي بلند فرياد برآورد:
«جهاد تنها راه پيروزي است و فلسطين فقط از راه جهاد اسلامي پيروز مي‌شود و لاغير»
و مردم هم همصدا همين واژه مقدس (جهاد) را تکرار کردند.

مقاومت همگاني

در هر صورت، پرواضح است که تا مقاومت فلسطين همگاني
و مردمي نباشد و پير و برنا، زن و مرد، کوچک و بزرگ و تمام اقشار در آن شرکت نور
زند، چندان اميدي به پيروزي نمي‌رود، بويژه اينکه منافقان بين‌المللي در چهره‌ها و
قيافه‌هاي گوناگون براي منحرف کردن مسير انقلابي و خالي نمودن صحنه، به حرکت
درآمده‌اند و با پراکندن شايعه‌ها و ايجاد حالت يأس و نوميدي تلاش گسترده‌اي را
اغاز کرده‌اند ولي با اين حال آنچه بيش از همه ما را اميدوار مي‌سازد، اين است که
اين بار نه تنها دانشگاهيان و کارگران به ميدان کارزار گام گذاشته‌اند که نوجوانان
و نونهالان فلسطين که معدل سني آنها از 15 سال تجاوز نمي ‌کند و از روز ولادت با
محروميت و تحت فشار و اختناق فوق‌العاده رشد کرده‌اند و تجاوزات اسرائيل را با
تمام وجود لمس کرده‌اند و فريبکاريهاي دغلبازان انقلابي نما را احساس نموده‌اند و
تنها راه رهايي را در زير پرچم اسلام مي‌دانند، اينان امروز صحنه کارزار را بدست
تواناي خود گرفته‌اند و همانگونه که در فيلم‌ها مشاهده مي‌کنيم، بدون هيچ خوف و
وحشتي در برابر گلوله‌ها و بمب‌هاي آتشزا و گازهاي شيميائي، با شهامتي بي‌نظير
ايستادگي کرده، دشمن را به ستوه آورده‌اند، و ضمناً از آگاهي و هشياري سياسي فوق‌العاده‌اي
برخوردارند که اميد مي‌رود هرگز عقب‌نشيني نکرده از پاي ننشينند.

آغاز قيام

جالب اين است که اين حرکت نوين نيز با به شهادت
رسيدن يکي از دانش آموزان مدرسه «مخيّم جباليا» توسط گلوله‌هاي اسرائيلي آغاز شد.
برنامه از اين قرار بود که نوجوانان اين مدرسه به تظاهرات نسبتاً آرامي دست زدند
که رژيم براي پيشگيري و جلوگيري از گسترده شدن تظاهرات و شورش، با تيراندازي به
نونهالان مسلمان حمله‌ور شد و يک دانش آموز را شهيد و بيش از 30 شاگرد ديگر را
مجروح ساخت؛ غافل از اينکه اين وحشيگري، مقدمه حرکتها و تظاهرات‌هاي گسترده‌تري
خواهد شد، همانگونه که در 19 دي 56 تظاهرات آرام طلاب و مردم مسلمان قم به خون
کشيده شد و حرکت ادامه داشت تا سرنگوني رژيم منحط پهلوي.

بهرحال، يکهفته پس از وقوع اين تظاهرات خونين؛ در
«نابلس» تظاهرات ديگري برپا شد که انجا نيز دانش آموزان و وجوانان نقش عمده را
ايفا مي‌کدرند و يکي ديگر از شاگردهاي مدرسه به شهادت رسيد.

فرداي آن روز، حادث شکل ديگري به خود گرفت. مردم
خشمگين نابلس که آماده برگزاري نماز جمعه در مسجد «مخيّم بلاطه» مي‌شدند، با
فريادهاي «الله اکبر» به ارتش تا دندان مسلح رژيم يورش بردند. رژيم که سراسيمه شده
بود و توقع چنين حرکت مردمي را نداشت، در حالي که نيروهاي مسلحش، مسجد را احاطه
کرده بود، وحشت‌زده به مردم حمله کرد و گروه زيادي را به خاک و خون کشيد که منجر
به کشته و زخمي شدن افراد زيادي شد. مجروحين با آمبولانسها و يا با ماشين‌هاي شخصي
هموطنان به بيمارستان نابلس منتقل شدند و موج جمعيت به هدف خون رساندن به مجروحين
روانه بيمارستان گرديدند.

نيروهاي امنيتي باز هم ناشيگري کرده، به طرف مردم
آتش گشود و دگر بار تني چند به شهادت رسيده و گروه زيادي مجروح شدند. و بدينسان
قيام مسلمانان فلسطين جلوه‌گر شد و تمام شهرها را تا قلب قدس فراگرفت و هرچه
وحشيگري رژيم زيادتر مي‌شد، بر عدد تظاهرکنندگان افزوده مي‌شد؛ از آن طرف نيروهاي
صهيونيستي با بمب و گلوله وبا استفاده از تاکتيکهاي زمان جنگ و آوردن سلاح سنگين
به خيابانها و از اين طرف مردم کوچه و بازار ومدرسه با سنگ و چوب و شيشه‌هاي خالي!
و چقدر اين تظاهرات مردمي به تظاهرات مسلمانان ايران در چند ماهه آخر عمر رژيم
پهلوي شباهت دارد، گو اينکه اگر درآن دوران برخي از مردم کنار مي‌کشيدند، امروز در
فلسطين، همه هموطنان فلسطيني در تظاهرات شرکت مي‌کنند و ن تنها واهمه‌اي از بمب‌ها
و گلوله‌ها ندارند که با سينه‌‌هاي خود به استقبال شهادت مي‌روند واين شهادت طلبي
که رمز پيروزي انقلاب اسلامي ايران بود، امروز در فلسطين نيز به چشم مي‌خورد.

استفاده از حربه زنگ زده

و همانگونه که عوامل رژيم مزدور پهلوي سعي داشتند،
حرکت مردم مسلمان ايران را کوچک جلوه دهند و آن را وابسته به چند نفر فريب خورده!
يا چپ‌گرا! معرفي نمايند، رژيم صهيونيستي نيز در آغاز از همين حربه استفاده کرد و
اين قيام مرديم را يک حرکت شتابزده چند بچه افراطي و فريب‌خورده! معرفي نمود و طيّ
بيانيّه‌اي چنين وانمود کرد که اينان از خارج، دستور گرفته بودند و دولت آنها را
سرجاي خود نشاند! ولي هنگامي که ملاحظه کردند حرکت، تمام اقشار فلسطيني را در بر
گرفته و روز بروز بر عدد انقلابيون اضافه مي‌شود رسانه‌هاي گروهي نتوانستند اين
قيام بزرگ را ناديده بگيرند لذا با تيتر درشت در صفحات اول روزنامه‌ها و مجلات خود
آن را «قيام مردمي» خواندند که اين سخن حق بر رژيم خيلي گران تمام شد تا آنجا که
شامير حتي به روزنامه‌هاي خودشان نيز نفرين کرد و گلايه نمود. ولي پس از فراگيري
قيام، خود او نيز ناچار به اعتراف شد و از تمام احزاب صهيونيستي با التماس ول به
درخواست کمک کرد.

يکي از استادان دانشگاه قدس با بررسي ابعاد و
جوانب اين حرکت و قيام مردمي، و مقايسه آن با حرکتهاي گذشته، آن را بزرگترين و
خطرناکترين قيام از آغاز اشغال فلسطين تا امروز خواند و افزود:«اگر اين حرکت که
زنها و کودکان را نيز در برگرفته است، به هين نحو ادامه پيدا کند، جامعه اسرائيلي
را از هم مي‌پاشد!»

در هر صورت باز هم احتمال اين مي‌رود که ورشکستگان
سياسي براي مطرح کردن دوباره خودشان و سوء استفاده از خون شهيدان، با همن شعارهاي
رنگارنگ گذشته، پا در ميداني کنند و با قيافه‌هاي سالوس مآبانه حرکت مردم فلسطين
را لوث و يا محرف نمايند که اين بزرگترين خطر براي پامال کردن خون شهيدان فلسطين و
سرکوب قيام اسلامي آنان مي‌باشد و لذا لازم است محرومين فلسطين به راه اسلامي
انساني خود تا تحقق آرمان مقدس برافراشتن پرچم «لا اله الالله» برفراز فلسطين
ادامه دهند وتحت تأثير عوامل نفاق و نيرنگ قرار نگيرند هرچند براي آنان اشک تمساح
بريزند.

دانستنیهای قرآن

کوچک نشمردن کار خیر

بسم الله الرحمن الرحیم

(#qßJŠÏ%r&ur no4qn=¢Á9$# (#qè?#uäur no4qŸ2¨“9$# 4 $tBur (#qãBÏd‰s)è? /ä3Å¡àÿRL{ ô`ÏiB 9Žöyz çnr߉ÅgrB y‰YÏã «!$# 3 ¨bÎ) ©!$# $yJÎ/ šcqè=yJ÷ès? ׎ÅÁt/

(سوره بقره- آیه 110)

نماز را بر پا دارید
و زکات بدهید و بدانید که هر چه از کار خیر برای خود پیش می فرستید، آن را نزد خدا
خواهید یافت و به تحقیق خداوند به همۀ کارهای شما آگاه است.

همانچنانکه نباید
انسان گناهان را هر چند کوچک و محقرند، کوچک بشمارند و نادیده بگیرد زیرا ممکن است
غضب و سخط الهی در همان گناه کوچکی باشد که از نظر انسان کوچک است ولی از نظر خدا
بزرگ، گواینکه اگر انسان گناهان را کوچک شمرد، به تدریج قلبش پر از گناه می شود و
دیگر مجال هدایت و اصلاح برای او نمی ماند. به همین منوال است، اعمال و کارهای
خیر؛ پس ممکن است از نظر ما یک کار خیری کوچک و بی ارزش و بی ارزش باشد ولی از نظر
خداوند، بسیار ارزشمند باشد؛ از آن که بگذریم همین کارهای خیر کوچک است که به
تدریج زیاد می شود و هر چه بیشتر شود، از گناهان ما کاسته شده و بر ثواب و اجر ما
افزوده می گردد. و به هر حال تمام کارهای خیر ما چه کوچک و چه بزرگ، در روز قیامت
مایۀ خرسندی و اطمینان خاطر ما است.

پس هیچ کار خیری را
نباید کوچک شمرد، همچنانکه نباید به کارهای خیر بسیار، مغرور شد، زیرا قصد قربت و
خلوص در هر دو حالت لازم است، تنها چیزی که در اینجا مطرح است، این است که ضمن
داشتن خوف هراس از هر گناه کوچکی، انسان نباید به هر کار خیر و عمل صالحی که انجام
می دهد- هر چند کوچک- امیدوار باشد، ای بسا همان یک کار خیر موجب غفران تمام
گناهان انسان گردد و تأمین کنندۀ بهشت برین باشد.

در روایتی از حضرت
امیرالمؤمین (ع) نقل شده است که فرمود:

«افعلوا الخیر ولا
تحقّروا منه شیئاً فإنّ صغیره کبیر و قلیله کثیر».

(بحار- ج71- ص190)

کار خیر انجام دهید و
هرگز چیزی از آن کوچک مشمارید چرا که کوچکش بزرگ و کمش افزون است.

و در روایت دیگری از
امام صادق (ع) نقل شده است که می فرماید:

«لا تصغّر شیئاً من
الخیر، فانک تراه غداً حیث یسرّک».

(بحار- ج71- ص182)

و هیچ کار خیری را
کوچک مشمار، زیرا فردای قیامت آن را به نحوی خواهی دید که مایۀ خرسندی و خوشحالیت
باشد.

و در این آیۀ مبارکه
نیز به همین معنی تصریح شده است که نتیجه هر کار خیری را در روز رستاخیز خواهید
دید، و آنچه از اعمال صالحه که از پیش برای خود بفرستید، نتیجۀ شیرینش را در خواهد
یافت. و آنچه در این آیه دیده می شود تأکید بر نماز و زکات است، سپس می فرماید هر
کار خیری را پیش فرستادید، آن را نزد خدا خواهید دید. و با اینکه نماز و زکات نیز
از اعمال خیر است ولی چون از اهمیّت بیشتری برخوردارند لذا خداوند آنها را مقدم بر
تمام کارهای خیر داشته است؛ پس اگر انسان نماز بخواهد و رابطه معنوی خود و خدایش
را قوی و مجکم گرداند و زکات مالش را بدهد و از این راه نیز رابطۀ خود و بندگان
خدا را محکم نماید؛ بی گمان راه را برای سایر اعمال خیر بر روی خویش باز کزده و به
توفیقات الهی، موفّق خواهد شد زیرا کارهای خیر از این دو حالت خارج نیست یا برای
خودسازی و تزکیۀ نفس و ایجاد رابطۀ معنوی بین انسان و معبود است و یا برای بذل مال
در راه خدا و تقویت رابطۀ معنوی بین انسان و بندگان خدا است.

در آخر آیه آمده است
که: خداوند به هر کاری که انجام می دهید آگاه است. و این جمله برای تأکید بر این
مطلب است که خیال نکنید، کار خیری از کارهای شما نادیده گرفته و یا به حساب آورده
نشود بلکه خداوند تمام کارهایتان را به حساب می آورد و از هیچ کوچک و بزرگی فرو
گذار نخواهد بود. در سوره آل عمران آیه 30 نیز همین معنی را می بینیم که می
فرماید:

«یوم تجد کل نفس ما
عملت من خیرٍ محضراً»- روزی که هر کس هر چه کار خیر انجام داده است، روبروی خود
حاضر ببیند.

و در آخر سورۀ زلزال
نیز می خوانیم: «فمن یعمل مثقال ذرّة خیراً یره و من یعمل مثقال ذرة شراً یره» هر
که به اندازۀ ذره ای کار خیر داشته باشد آن را خواهد دید و هر که به اندازه ذره ای
کار بد داشته باشد، آن را خواهد دید.

نقش سياسي و نظامي تنگه هرمز

اهداف و استراتژي امريكا در منطقه خليج فارس

قسمت چهارم

اهداف و استراتژي امريكا در منطقه خليج فارس

امريكا همانند ساير قدرت‌هاي جهاني در جستجوي بهره‌گيري از
ارزشهاي خليج فارس بويژه نفت آن، پا به منطقه گذاشت. اولين قراداد تجاري و دريانوردي
امريكا در منطقه با كشو عمان در سال 1832م امضاء شد و كشف نفت در بحرين منجر به
نفوذ امريكائيان به منطقه خليج كه خود تحت نفوذ انگليس‌ها بود گرديد و بدنبال كسب
امتياز نفت روابط بين امريكا و بحرين از سال 1932 شروع شد و بعد از آن بدنبال كشف
نفت در تپه‌هاي نمكي عربستان پاي شركت‌هاي بزرگ آمريكائي به منطقه باز شد و شركت
نفتي آرامكو براي اكتشاف، توليد و صدور نفت عربستان تشكيل گرديد.

شركت نفتي عربي ـ امريكائي آرامكو، از چهار شركت نفتي
استاندارد اويل اف نيوجرسي، استاندارد اويل اف كاليفرنيا و تكزاكو و سوكوني موبيل
تشكيل شده است. شركت‌هاي امريكائي در سال 1934 امتياز نفت كويت را بدست آوردند و
در سال 1954 و بعد از كودتاي ايران درتاريخ 28 مرداد 1332ه.ش و با تشكيل كنسرسيوم،
امتياز نفت ايران را نيز كسب نمودند. امريكا همچنين در سال 1947 م مقداري اسلحه به
ايران فروخت و تعدادي مستشار جهت تقويت پليس ايران اعزام كرد.

بعد از جنگ جهاني دوم طرح كمك‌هاي امريكا به كشورها، كه
براساس اصل 4 ترومن انجام مي‌پذيرفت نقش عمده‌اي در گسترش نفوذ امريكا در منطقه
بعهده داشت و بدين ترتيب زمينه‌هاي سلطه بلند مدت امريكا بر ايران فراهم شد. در
سواحل جنوبي خليج فارس انگليس حضور علني داشت. ولي در عربستان زمينه‌هاي نفوذ
امريكا فراهم شده بود و اولين موافقتنامه مشترك دفاعي ميان دو كشور به امضاء رسيد
كه براساس آن امريكا متعهد گرديد در قبال استفاده از پايگاه هوائي ظهران اسلحه و
تجهيزات نظامي  به عربستان ارسال نموده و
نيروهاي نظامي آن كشور را آموزش دهد.

دكترين آيزنهاور مبني بر اينكه، امريكا متعهد مي‌شود بدون
قيد و شرط به كشورهاي خاورميانه در قبال تهديدات اقمار شوروي كمك نمايد منجر به
نزديكي بيشتر امريكا و عربستان شده و در سال 1957م كمك‌هاي نظامي امريكا به ارزش
180 ميليون دلار به عربستان فرستاده شد.

توجه خاص امريكا به ايران و عربستان و پرورش تدريجي آنها
مقدمات پذيرش مسئوليت واگذاري ژاندارمي منطقه را پس از خروج علني انگليس از خليج
فارس فراهم آورد كه نهايتا در سال 1971 شاه ايران با توافق مشترك امريكا و انگليس
بعنوان ژاندارم منطقه و مأمور حفظ امنيت در خليج فارس در چهارچوب استراتژي غرب و
امريكا تعيين شد و امكان تسلط مجدد ايران بر جزاير تنب و ابوموسي و تسليح و تقويت
ارتش ايران فراهم گرديد.

امريكا در منطقه خليج فارس بدنبال اهداف اساسي و مهمي است
كه از ارزش‌هاي نهفته در خليج فارس ناشي مي‌شود و براي امريكا داراي ارزش حياتي
است اهداف دسترسي به نفت، بازار منطقه‌اي خليج فارس، كنترل موقعيت استراتژيك خليج
فارس و تنگه هرمز، تقابل با نفوذ شوروي در منطقه و مقابله با انقلاب اسلامي و
غيره… در گذشته و حال مورد نظر آمريكا بوده و مي‌باشد. بمنظور تشخيص اهداف حياتي
امريكا در منطقه خليج فارس بهتر است سند از اظهارات سياست‌گذاران و صاحبنظران
مسائل امريكا انتخاب شود.

ويليام راجرز وزير امور خارجه اسبق امريكا در گزارش 26 مارس
1971 مي‌ويد:

«شبه جزيره عربستان، عراق و ايران در حدود دو سوم از ذخاير
شناخته شده نفت جهاني را دارا مي‌باشند، استفاده از اين نفت در شرايط مناسب سياسي
و اقتصادي براي كشورهاي متحد ما در اتحاديه آتلانتيك و ساير كشورهاي اروپاي غربي و
ژاپن واجد كمال اهميت است، ميزان سرمايه‌گذاري خصوصي امريكا در نفت شبه جزيره
عربستان و سواحل خليج فارس از يك ميليارد و نيم دلار تجاوز مي‌كند».

هارولد براون وزير دفاع وقت امريكا در سال 1980 اهداف
امريكا را در خليج فارس بشرح ذيل بيان كرد:

1- تضمين دسترسي به عرضه نفت كافي.

2- ايستادگي در مقابل گسترش و نفوذ شوروي.

3- ايجاد ثبات در منطقه.

4- توسعه فرايند صلح در خاورميانه.

او اضافه مي‌كند كه 16% نفت وارداتي جهان از اين منطقه است
كه حدود 13% نفت مصرفي امريكا و 45% نفت مصرفي آلمان و 75% مصرف فرانسه و ژاپن را
تشكيل مي‌دهد و قطع آن لطمه سنگيني بر اقتصاد آنها وارد خواهد كرد.

ژنرال ماكسول تايلور رئيس پيشين ستاد مشترك ارتش امريكا
گفت:

«سلاح نفت اوپك براي امنيت امريكا به همان اندازه مهم است
كه تهديدي كه از ناحيه نيروهاي پيمان ورشو متوجه نيروهاي ما در اروپاي غربي باشد».

اداره خدمات پژوهشي كنگره امريكا طي گزارشي اعلام داشت كه
چون نفت و گاز اين كشور كاهش يافته است، در آينده وابستگي آن به نفت خاورميانه
بيشتر خواهد شد و خطر تسلط شوروي بر چاه‌هاي نفت منطقه، تحريم نفت، جنگ‌هاي منطقه‌اي
و خرابكاري در امور استخراج نفت سبب شده است كه بيشتر كشورهاي صنعتي به فكر ذخيره‌سازي
نفت خود باشند.

نويسنده كتاب تكاپوي جهاني نوشت:

«امريكائي‌ها، سرانجام به اهميت عربستان پي مي‌برند و
كارشناسان پنتاگون به اين نتيجه مي‌رسند كه هر كه اين قلعه را در دست داشته باشد
برتري بزرگي خواهد داشت» و تا به آنجا مي‌رسند كه مي‌گويند، «ظرف ده سال هر كه بر
عربستان و خاورميانه مسلط باشد، بر هر قاره اروپا مسلط خواهد بود».

برژينسكي مشاور امنيتي اسبق رئيس جمهوري امريكا مي‌نويسد:

«تزهلال بحراني و لزوم تجديد نظر كلي در سياست امريكا در
منطقه خليج فارس را من از اواخر سال 1978 و به موازات اوج گرفتن بحران ايران عنوان
كردم و در سال 1979 طي يادداشتي براي رئيس جمهوري ضمن تأكيد بر لزوم اتخاذ يك
سياست جديد امنيتي در منطقه خليج فارس نوشتم كه امريكا در شرايط فعلي بايد از
تعقيب فكر غير نظامي كردن اقيانوس هند صرفنظر نمايد، در واقع با سلب مسئوليت
انگلستان در اين منطقه از اوائل دهه 1970 و فرو ريختن محور استراتژيك شمال خليج
فارس در اواخر همين دهه يك تجديد نظر اساسي در سياست امريكا در اين منطقه ضروري
بنظر مي‌رسد و مقدمات طرح جديد استراتژيك امريكا در منطقه از همين زمان فراهم شده
است».

برژينسكي بعد از بحران اشغال كويت از سوي عراق در سال 1990
گفت:

«در بحران كنوني خليج فارس آنچه براي امريكا اهميت دارد اين
است كه عربستان مورد تهاجم قرار نگيرد و وضعيت نفت از يك قيمت مقبول تجاوز نكند و
نگهداشتن قيمت نفت در سقف 30 دلار از اهداف اصلي امريكا در مقطع كنوني است و
جوانان امريكا نبايد فداي كويت شوند».

كارتر رئيس جمهور اسبق ايالات متحده امريكا در سال 1980 م
دكترين خود را در ارتباط با خليج فارس بشرح زير اعلام كرد:

«لازمست همه موضع ما را در ارتباط با خليج فارس بدرستي
دريابند، هر اقدامي كه توسط نيروهاي خارجي براي در اختيار گرفتن كنترل خليج فارس
انجام گيرد اقدامي عليه منافع حياتي ايالات متحده امريكا تلقي مي‌شود و با همه
وسائل از جمله نيروهاي نظامي دفع خواهد شد».

در سال 1981 ريگان رئيس جمهوري، اهداف امريكا در خليج فارس
را در مقابل كميته مشترك اقتصادي كنگره چنين تشريح كرد:

1- دسترسي به نفت خليج فارس و حفاظت از خطوط كشتي‌راني.

2- متوقف كردن توسعه‌طلبي شوروي.

3- تقويت روابط تجاري ـ اقتصادي ـ سياسي امريكا در منطقه.

4- دست‌يابي به نقاط كليدي و كشورهاي منطقه كه در پروژه‌هاي
نظامي امريكا قرار دارند.

ديك چني وزير جنگ امريكا در ارتباط با بحران كويت اعلام
داشت:

«براي ما آل صباح مطرح نيست، ما نفت را مي‌خواهيم».

همچنين بيكر وزير امور خارجه امريكا هدف عمده حضور نظامي آن
كشور را در منطقه پس از بحران كويت، حفاظت از نفت خليج فارس اعلام كرد.

بوش نيز اعلام كرد كه اگر از كشورهاي حوضه خليج فارس حمايت
نكنيم كنترل نفت منطقه بدست صدام خواهد افتاد و اين امر بر زندگي و صنعت ما كه به
نفت وابسته است تأثير خواهد گذاشت.

شلزينگر وزير انرژي سابق آمريكا اظهار داشت:

«در صورت هرگونه درگيري در خليج فارس قيمت‌هاي نفتي حتي تا
بشكه‌اي 50 دلار افزايش خواهد يافت، بعلاوه در صورت بروز جنگ تخريب چاه‌هاي نفت در
منطقه از اهداف دو طرف محسوب مي‌شود و اين مسئله ضربه مهلكي به اقتصاد كشورهاي
غربي وارد خواهد كرد و لذا همه كشورهايي كه به نفت اين منطقه وابسته‌اند بايد براي
حل بحران كنوني سهمي را تقبل كنند و نسبت به حل مسئله مشتركا اقدام نمايند».

سناتور جيمز مك كلوريكي از اعضاي كميته انرژي و منابع طبيعي
سناي امريكا در سمپوزيوم انرژي نوامبر 1987 در واشنگتن گفت:

«كاهش توليد نفت در امريكا باعث افزايش وابستگي آن كشور به
نفت خليج فارس در دهه 1990 خواهد شد».

جرج بوش رئيس جمهوري امريكا در گزارش اخير خود به كنگره تحت
عنوان«استراتژي امنيت ملي امريكا» به نكات مهمي اشاره كرد كهب يان فرازهائي از آن
در اينجا به روشن شدن اهداف امريكا در منطقه خليج فارس كمك مي‌نمايد.

«به رغم تحولات و ابهامات موجود، بي‌شك اتحاد شوروي كماكان
بعنوان يك قدرت نظامي باقي خواهد ماند، زيرا ابر قدرتي است كه از قابليت هسته‌اي و
غير هسته‌اي منهدم كننده‌اي برخوردار است كه تنها از طريق حفظ موازنه قدرت در
اروپا و ديگر نقاط جهان مي‌توان آن را كنترل كرد و حفظ موازنه قدرت با اتحاد
جماهير شوروي بعنوان يك اولويت غير قابل اجتناب براي امريكا ديده مي‌شود».

«اگرچه در برنامه‌ريزي استراتژي موازنه قدرت توان رزمي امريكا
از نظر كيفي كاهش مي‌يابد ولي از نظر كمي براي برخورد دقيق‌تر و چابك‌تر با
ناآرامي‌هاي منطقه‌اي آماده‌تر مي‌شود».

«اتكاي جهان آزاد به عرصه انرژي از اين منطقه(خاورميانه و
آسياي جنوبي) حياتي است و روباط قوي ما با بسياري از كشورهاي منطقه همچنان براي
منافع امريكا مهم مي‌باشد».

«خاورميانه نمونه روشني است از منطقه‌اي كه حتي اگر تشنجات
شرق و غرب در آن فروكش كند نگرانيهاي استراتژيكي امريكا همچنان بقوت خود باقي
خواهد ماند، منافع ما از جمله امنيت اسرائيل، امنيت كشورهاي ميانه‌روي عربي و
همچنين خروج آزادانه نفت از منطقه، از سوي منابع گوناگون مورد تهديد است از اين رو
ما به حضور نظامي خود در منطقه شرقي مديترانه، خليج فارس و اقيانوس هند همچنان
ادامه خواهيم داد».

«تروريسم مذهبي كماكان بعنوان عناصر تهديد كننده منافع
امريكا بويژه در جهان سوم بحساب آمده‌اند، از اين رو هدف اطلاعاتي و نظامي امريكا
بر خنثي كردن اين نوع تهديدات متمركز خواهد شد… خطر بنيادگرائي ممكن است ادامه
داشت و جان اتباع آمريكا و كشورهاي دوست در خاورميانه كه دنياي آزاد به منابع
انرژي آنها نيازمند است همواره مورد تهديد قرار گيرد.»

«ما سعي خواهيم كرد روابط خاص خود را با متحد ديرينه خود
يعني پاكستان گسترش داده و با هند روابط خود را بهبود بخشيم… در حاليكه ما از
عقب‌نشيني نيروهاي شوروي از افغانستان استقبال مي‌كنيم، ادامه عرضه حجيم تسليحات
روسي به رژيم غير قانوني، نيازمند ادامه حيات امريكا از مجاهدين است».

«تأمين مستمر عرضه انرژي براي پيشرفت و امنيت ما حياتي است،
تمركز 65% از خاير شناخته شده نفت جهان در خليج فارس بدين معني است كه بايد تضمين
كنيم كه در آينده هم به مواد نفتي با قيمت قابل رقابت در بازار جهاني دسترسي داشته
باشيم. علاوه بر اين بايد بتوانيم در صورت بروز هرگونه اختلال عمده‌اي در عرضه نفت
در اين منطقه پاسخي مناسب و سريع داشته باشيم، همچنين بايد ذخاير نفتي استراتژيكي
خود را در سطح مناسبي براي حفاظت از اقتصاد خود در مقابل بروز اختلال جدي در عرضه
نفت حفظ كنيم، بايد همچنين به ترغيب صرفه‌جويي در مصرف انرژي و متعدد نمودن منافع
نفتي و گاز ادامه دهيم، در حاليكه كل عرضه نفتي خود را براي تأمين نيازهاي اقتصادي
رو به رشد توسعه ميدهيم بايد تلاش‌هاي خود را براي ارتقاء منابع جايگزين
انرژي(هسته‌اي، گاز طبيعي، ذغال سنگ و همچنين مواد تجديد شونده) تشديد كنيم».

مؤسسات مطالعاتي مختلفي در آمريكا همزمان با انتخاب رياست
جمهوري بوش با بررسيهائي كه نموده‌اند اقدام به تبيين اهداف استراتژيك امريكا در
منطقه خليج فارس كرده‌اند، در اين مؤسسات افرادي چون كيسينجر، برژينسكي،
اسكوگرافت(مشاور امنيتي فعلي بوش)، راكفلر، كارتر، فورد، والتر مانديل(معاون
كارتر) ايگل برگر(قائم مقام وزارت خارجه امريكا) دنيس راس(مشاور بوش در امور
خاورميانه) و ده‌ها كارشناس و صاحبنظر مسائل استراتژيكي حضور دارند و نظرات آنها
معمولا شالوده سياست خارجي آمريكا را تشكيل مي‌دهد، اين مؤسسات عبارتند از:

1- انستيتو مطالعات واشنگتن.

2- بنياد هريتيج.

3- انستيتو مطالعاتي هوور.

4- انجمن سياست خارجي.

5- شوراي روابط خارجي.

6- مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي واشنگتن.

مؤسسات مزبور در ارتباط با اهداف آمريكا در خليج فارس به
بيان موارد زير پرداخته‌اند:

1- تأمين دسترسي جهان صنعتي به نفت و ذخاير منطقه.

2- ممانعت از كنترل و سلطه سياسي و نظام شوروي و يا هر قدرت
متخاصم با امريكا.

3- حفظ ثبات و استقلال كشورهاي منطقه خليج فارس و محدوديت
تهدي بنيادگرائي(انقلاب اسلامي) و حفظ امنيت دوستان آمريكا.

4- حفظ روابط خوب با كشورهاي ميانه‌روي عربي.

5- تأمين امنيت اسرائيل.

6- جلوگيري از گسترش نفوذ جمهوري اسلامي ايران در منطقه.

مدير مركز امريكائي در اسلام آباد پاكستان طي نامه‌اي رسمي
به تاريخ ژوئن 1987 براي رئيس مؤسسه مطالعات استراتژيك پاكستان اهداف بلند مدت
استراتژيك امريكا را در منطقه خليج فارس بشرح ذيل اعلام مي‌نمايد:

1- عدم ممانعت از عبور و خروج نفت از تنگه هرمز كه علاقه
حياتي امريكاست، و قطع آن بحران بزرگي براي سلامت اقتصادي جهان غرب محسوب مي‌شود و
همچنين آزادي كشتي‌راني در خليج فارس در چهارچوب آزادي و امنيت خطوط دريائي جهان.

2- امنيت، ثبات و همكاري با كشورهاي ميانه‌روي منطقه جزو
اهداف اقتصادي و سياسي مهم ماست كه در حال حاضر از سوي ايران(امام) خميني تهديد
ميشوند.

3- محدوديت نفوذ و حضور شوروي در خليج فارس كه يك ناحيه
استراتژيكي براي شوروي است زيرا غرب به عرضه نفت آن وابسته است.

اظهار نظرهاي بيان شده معرف اهميت منطقه خليج فارس و تنگه
هرمز براي امريكاست كه سعي دارد تسلط و كنترل خود را بر آن حفظ نمايد. امريكا بعد
از جنگ جهاني دوم كه به سوي سياست سلطه‌طلبي متوجه شد در داخل حدود 40 پيمان
امنيتي حضور داشته و از تمامي اين پيمان‌ها سه هدف:

1- تسلط بر نقاط استراتژيك.

2- كسب بازارهاي مصرفي.

3- كنترل منابع انرژي و مواد اوليه را تعقيب نموده است.

از مجموع اظهار نظرها نتيجه گرفته مي‌شود كه اهداف عمده
امريكا در خليج فارس عبارتند از:

ادامه دارد

سخنان مهم
رهبر انقلاب اسلامي پيرامون شخصيت زن و حقوق بشر

بسم الله
الرحمن الرحيم

ولادت بانوي
دو عالم و سيده زنان همه تاريخ حضرت صديقه کبري (س) را به همه زنان و مردان حق جو
و حق طلب در سراسر عالم و شما برادران و خواهران که از مراکز مختلف اعم از
دانشگاهي، فرهنگي و سياسي تشريف آورديد و نيز به شما خانواده هاي محترم شهدا که
اين مجلس را به ياد آن بزرگوار تشکيل داديد و اين اجتماع را فراهم آورديد، تبريک و
خوش آمد عرض مي کنم.

درباره ي
زهراي اطهر (س) هر چه انسان بيشتر فکر کند و در حالات آن بزرگوار بيشتر تدبر کند،
بيشتر دچار شگفتي خواهد شد. تعجب انسان نه فقط از اين جهت است که چطور يک موجود
انساني در سنين جواني مي تواند به اين رتبه از کمالات معنوي و مادي نائل بشود ( که
البته اين خود هم يک حقيقت شگفت انگيز است ) بلکه بيشتر از اين جهت است که اسلام
با چه قدرت عجيبي توانسته است تربيت والاي خود را به حدي برساند که يک زن جوان، در
آن شرايط دشوار، بتواند اين منزلت عالي را کسب کند! هم عظمت اين موجود و اين انسان
والا تعجب آور و شگفت انگيز است و هم عظمت مکتبي که اين موجود عظيم القدر و جليل
المنزله را پديد آورده است.

بنا بر قول
مشهور در سال پنجم بعثت است که با اين حساب، حضرت فاطمه زهرا (س) در هنگام شهادت
18 سال داشته است. بعضي هم گفته اند ولادت اين بزرگوار در سال دوم يا سال اول بعثت
بوده است که بنا بر اين قول حداکثر سن اين بزرگوار، 22 يا 23 سال سال مي شود. شما
يک زن را با همه محدوديت هايي که از جهات مختلف ممکن است براي او وجود داشته باشد
( به خصوص در آن دوران که محدوديت ها بيشتر بوده است ) در نظر بگيريد، آن وقت
ببينيد که اين بانوي مکرمه چه عظمتي را در آن شرايط و در طول اين عمر کوتاه، نشان
داده است. البته من از جنبه هاي معنوي و روحي و الهي آن بزرگوار حرفي نمي توانم
بزنم. من کوچک تر از اين هستم که آن چيزها را درک کنم، حتي اگر کسي هم بتواند درک
بکند، نمي تواند آن چنان که حق اوست، او را توصيف و بيان کند. آن جنبه هاي معنوي
يک عالم جداگانه اي است. از امام صادق (ع) روايت شده است « ان فاطمه کانت محدثه »
يعني آن بزرگوار محدثه بود، يعني فرشتگان بر او فرود مي آمدند، با او مأنوس مي
شدند و سخن مي گفتند. در اين مورد روايات متعددي در دست است. محدثه بودن ايشان
مخصوص شيعه هم نيست. شيعه و سني معتقدند که کساني در دوران اسلام بوده اند ( يا
ممکن است کساني وجود داشته باشند ) که فرشتگان با آن ها سخن بگويند. مصداق اين کس
در روايات ما، فاطمه زهرا (س) است. در اين روايت امام صادق (ع) بيان شده که
فرشتگان الهي مي آمدند نزد فاطمه زهرا (س) و با او حرف مي زدند و آيات الهي را بر
او مي خواندند و همان تعبيراتي را که نسبت به مريم ( ع) در قرآن هست که « ان الله
اصطفيک و طهرک و اصطفيک علي نساء العالمين » فرشتگان به فاطمه زهرا (س) خطاب مي
کردند و مي گفتند: « يا فاطمه ان الله اصطفيک و طهرک » خدا تو را برگزيده است، خدا
تو را پاک قرار داده است، « واصطفيک علي نساء العالمين » و تو را بر زنان عالم
برتري داده است. بعد امام صادق (ع) در همين روايت مي فرمايد: يک شبي که ملائکه با
آن حضرت مشغول صحبت بودند و اين تعبيرات را مي کردند، فاطمه زهرا (س) به آن ها
فرمود: « اليست المفضله علي نساء العالمين مريم » يعني آن زني که خداي متعال
فرموده که: « واصطفيک علي نساء العالمين » آيا او مريم نيست که خدا او را بر زنان
عالم برگزيد؟ ملائکه در جواب به فاطمه زهرا (س) عرض کردند که « مريم برگزيده بود
نسبت به زنان دوران خودش و تو برگزيده هستي نسبت به زنان همه دوران ها از اولين و
آخرين». اين چه مقام معنوي والايي است؟ انسان عادي مثل ما نمي تواند اين عظمت و
رتبه را حتي به درستي در ذهن خود تصور بکند.

در روايت
ديگري از اميرالمؤمنين (ع) نقل شده است که: فاطمه زهرا (س) به ايشان مي گويد
ملائکه مي آيند با من سخن مي گويند: و مطالبي را به من مي گويند. اميرالمؤمنين (ع)
به ايشان مي گويند: وقتي صداي ملک را شنيدي، به من بگو تا من بنويسم آن چه را که
تو مي شنوي و اميرالمؤمنين نوشت آن چه را که ملائکه به فاطمه زهرا (س) املاء مي
کردند و اين يک کتابي شد که در نزد ائمه (ع) بوده و هست. نام اين کتاب « مصحف
فاطمه » يا « صحيفه فاطمه » است.

در روايات
متعدد آمده که ائمه عليهم السلام براي مسائل گوناگون خود به « مصحف فاطمه » مراجعه
مي کردند. بعد امام (ع) مي فرمايند: « انه ليس فيها حلال و حرام » در اين کتاب
احکام نيست، حلال و حرام نيست، « فيها علم ما يکون » اما همه حوادث جاري بشري در
دوران هاي آينده در اين کتاب هست. اين چه دانش والايي است؟ اين چه معرفت و حکمت بي
نظيري استکه خداي متعال به يک زن در سنين جواني مي بخشد؟ اين مقام معنوي حضرت زهرا
(س) است. اين مسائل معنوي تا حدود زيادي به فضائل علمي ارتباط پيدا مي کند. ارتباط
پيدا مي کند به آن چه که از تلاش فاطمه زهرا (س) ناشي مي شود. اين مقام را مفت نمي
دهند و بدون دليل نمي بخشند. عمل انسان، در حد بالايي در احراز فضائل و مناقب
معنوي تأثير دارد. دختري که در کوره گداخته مبارزات سخت پيغمبر (ص) در مکه متولد
شد و در شعب ابي طالب يار و غمگسار پدر بود، دختري بود که حدود 7-8 سال يا يکي، دو
وسه سال ( بنا بر اختلاف روايات، کمتر يا بيشتر ) سن داشت و در عين حال آن شرايط
دشوار را تحمل کرد. در شرايطي که خديجه از دنيا رفت، ابوطالب از دنيا رفت و پيغمبر
تنها و بي غمگسار است و همه به او پناه مي آورند، کيست که غبار غم را از چهره ي او
بزدايد؟ يک وقتي خديجه بود که الان نيست، ابوطالب بود که الان نيست، در چنين شرايط
دشواري، در عين آن گرسنگي ها و تشنگي ها و سرما و گرماي دوران سه ساله شعب ابي
طالب ( که از دوران هاي سخت زندگي پيغمبر است ) که در يک شکاف کوه با همه مسلمانان
معدود در حال تبعيد اجباري زندگي مي کردند، در اين شرايط اين دختر مثل فرشته نجاتي
براي پيغمبر (ص)، مثل مادري براي پدر خود و مثل پرستار بزرگي براي آن انسان بزرگ
مشکلات را تحمل کرد. غمگسار پيغمبر (ص) شد، بارها را بر دوش گرفت، عبادت خدا کرد،
ايمان خود را تقويت کرد، خودسازي کرد و راه معرفت و نور الهي را به قلب خود باز
کرد. اينهاست آن چيزهايي که يک آدم را به کمال مي رساند، بعد هم در دوران بعد از
هجرت و در آغاز سنين تکليف، فاطمه زهرا (س) با علي بن ابي طالب (ع) ازدواج مي کند.
آن مهريه فاطمه (س) است. آن جهيزيه فاطمه (س) است. شايد همه شما بدانيدکه فاطمه
زهرا (س) که دختر شخص اول دنياي اسلام بود و پدرش بر آن مردم حاکم بود با چه سادگي
و وضع فقيرانه اي ازدواج خود را مي گذارند.

زندگي فاطمه
زهرا (س) در همه ابعاد پر از کار و تلاش و تکامل و تعالي روحي يک انسان است. شوهر
جوان او دائماً در جبهه و ميدان هاي جنگ است. مشکلات محيط و زندگي، فاطمه زهرا (س)
را کانوني براي مراجعات مردم و مسلمان ها قرار مي دهد. دختر کارگشاي پيغمبر (ص)
دراين شرايط زندگي را با کمال سرافرازي پيش مي برد. فرزنداني مثل حسن، حسين و زينب
تربيت مي کند و شوهري مثل علي را نگه داري مي کند. رضايت پدري مثل پيغمبر (ص) را
جلب مي کند. در دوراني هم که راه فتوحات و غنائم باز شده است، دختر پيغمبر ذره اي
از لذت هاي دنيا و تشريفات و تجملات و چيز هايي که دل دخترهاي جوان و زن ها متوجه
آن هاست را به خود راه نمي دهد. عبادت فاطمه زهرا (س) يک عبادت نمونه است.

« حسن بصري »
که يکي از عباد و زهاد دنياي اسلام است درباره ي فاطمه زهرا (س) مي گويد: به قدري
دختر پيغمبر عبادت کرد و در محراب عبادت ايستاد که « تورمت قدماها » پاهاي آن
بزرگوار از ايستادن در محراب عبادت ورم کرد. امام حسن مجتبي (ع) مي فرمايد: يک شب
جمعه اي تا صبح مادرم به عبادت ايستاد، تا صبح عبادت کرد. « حتي انفجرت عمود الصبح
» تا وقتي که فجر طلوع کرد مادر من از سرشب تا صبح مشغول عبادت بود و دعا کرد و
تضرع کرد. امام حسن (ع) مي گويد: « شنيدم که دائم مؤمنين و مؤمنات را دعا کرد،
مردم را دعا کرد، براي مسائل عمومي دنياي اسلام دعا کرد. صبح که شد گفتم « يا
اماه، اما تدعين لنفسک کما تدعين لغيرک » « مادرم، يک دعا براي خودت نکردي، شب تا
صبح براي ديگران دعا کردي. در جواب فرمود: « يا بني، الجار ثم الدار »، « اول
ديگران بعد خود ما ». اين، آن روحيه ي والاست.

جهاد آن
بزرگوار در ميدان هاي مختلف يک جهاد نمونه است. در دفاع از اسلام، در دفاع از
امامت و ولايت، در حمايت از پيغمبر (ص)، در نگه داري بزرگترين سردار اسلام يعني
اميرالمؤمنين که شوهر او بود. اميرالمؤمنين (ع) يک وقتي درباره ي فاطمه زهرا (س)
فرمود: « ما اغضبني و لا خرج من امري » يک بار اين زن در طول دوران زناشوئي مرا به
خشم نياورد، يک بار از دستور من سرپيچي نکرد. فاطمه زهرا (س) با آن عظمت و جلالت،
در محيط خانه يک همسر است. يک زن است همانطور که اسلام مي گويد. در محيط علم يک
دانشمند والاست.

آن خطبه اي
که فاطمه زهرا (س) در مسجد مدينه بعد از رحلت پيغمبر (ص) ايراد کرده است، خطبه اي
است که به گفته علامه مجلسي بزرگان فصحاً و بلغاً و دانشمندان بايد بنشينند کلمات
و عبارات اين خطبه را معنا کنند. اين قدر پرمغز است. از لحاظ زيبايي هنري اين سخن
فاطمه زهرا (س) مثل زيباترين و بلندترين کلمات نهج البلاغه و در حد سخنان
اميرالمؤمنين (ع) است. فاطمه زهرا (س) مي رود در مسجد مدينه مي ايستد در مقابل
مردم و ارتجالاً حرف مي زند. شايد ايشان يک ساعت صحبت کرده است با بهترين و
زيباترين عبارات و زبده ترين و گزيده ترين معاني. آن عبادتش، اين فصاحت و بلاغتش،
اين فرزانگي و دانشش، اين معرفت و حکمتش، آن جهاد و مبارزه اش، آن رفتارش به عنوان
يک دختر، آن رفتارش به عنوان يک همسر، آن رفتارش به عنوان يک مادر، آن احسانش به
مستمندان که وقتي پيرمرد مستمندي را پيغمبر (ص) به در خانه اميرالمؤمنين (ع) فرستاد
و گفت که برو حاجتت را از آن ها بخواه، فاطمه زهرا (س) يک پوستي را که حسن و حسين
روي آن مي خوابيدند و به عنوان زيرانداز فرزندان خود در خانه داشت وچيزي جز آن
نداشت، برداشت و داد به اين سائل و گفت: « اين را ببر بفروش و از پول آن استفاده
کن». اين شخصيت جامع الاطراف فاطمه زهرا (س) است. اين الگوست. الگوي زن مسلمان اين
است. زن مسلمان بايد در راه فرزانگي و علم تلاش کند. در راه خودسازي معنوي و
اخلاقي تلاش کند. در ميدان جهاد و مبارزه (از هر نوع آن) پيش قدم باشد.

نسبت به
زخارف دنيا و تجملات کم ارزش، بي اعتنا باشد. عفت و عصمت و طهارتش در حدي باشد که
چشم و نظر هرزه بيگانه را به خودي خود دفع کند. در محيط خانه دل آرام مرد، شوهر و
فرزندانش باشد. مايه آرامش زندگي و آسايش محيط خانواده باشد. در دامن پرمهر و پر
عطوفت و با سخنان پرنکته و مهرآميزش، فر زندان سالمي را از لحاظ رواني تربيت کند.
انسان هاي بي عقده، خوش روحيه و سالم از لحاظ روحي و اعصاب، در دامان او پرورش
پيدا بکنند. مردان و زنان و شخصيت هاي جامعه را به وجود بياورد. مادر از هر سازنده
اي، سازنده تر و با ارزش تر است. بزرگ ترين دانشمندان ممکن است يک ابزار بسيار فوق
پيچيده الکترونيکي را مثلاً به وجود بياورند، موشک هاي قاره پيما را به وجود
بياورند، وسايل تسخير فضا را به وجود بياورند ولي هيچ کدام از اين ها اهميت اين را
نداردکه کسي يک انسان والا به وجود بياورد و چنين کاري تنها از مادر ساخته است.
اين، آن الگوي زن اسلامي است.

اشتباه مي
کند دنياي استکباري سرشار از جاهليت خيال مي کند ارزش و اعتبار زن اين است که خود
را در چشم مردان آرايش کند تا چشم هاي هرزه به او نگاه کنند و از او تمتع بگيرند و
او را تحسين کنند.

بساط آن چيزي
که امروز به عنوان آزادي زن در دنيا از سوي فرهنگ منحط غربي پهن شده است، بر اين
پايه است که زن را در معرض ديد مرد قرار بدهند تا مردان از آن ها تمتعات جنسي و
لذت ببرند و زن ها وسيله ي التذاذ مردان بشوند. آن ها به اين، آزادي زن مي گويند.
آيا اين آزادي زن است؟ آن کساني که در دنياي جاهل، غافل و گمراه غربي ادعا مي کنند
که طرفدار حقوق بشر و حقوق زن هستند، در حقيقت ستمگران به زن هستند شما بايد زن را
با چشم يک انسان والا نگاه کنيد تا معلوم بشود که تکامل و حق و آزادي او چيست؟ زن
را به عنوان يک موجودي که مي تواند مايه اي براي اصلاح جامعه با پرورش انسان هاي
والا بشود نگاه کنيد تا معلوم بشود که زن چيست و آزادي او چگونه است. زن را به چشم
آن عنصر اصلي تشکيل خانواده در نظر بگيريد خانواده اگر چه از زن و مرد تشکيل مي
شود و هر دو در تشکيل و موجوديت خانواده مؤثرند، اما آسايش فضاي خانواده و آرامش و
سکونتي که در فضاي خانواده است به برکت زن و طبيعت زنانه است با اين چشم به زن
نگاه کنند تا معلوم بشود که زن چگونه کمال پيدا مي کند و حقوق زن در چيست. آن روز
که اروپايي ها تازه صنايع را به وجود آورده بودند (اوايل قرن نوزدهم) و سرمايه
داران غربي و کارخانجات فراوان را اختراع کرده بودند، احتياج به نيروي کار ارزان،
بي توقع و کم دردسر داشتند و لذا زمزمه آزادي زن را بلند کردند براي اين که زن را
در داخل خانواده به داخل کارخانه ها بکشانند و به عنوان يک کارگر ارزان از او
استفاده کنند و جيب هاي خودشان را پر کنند و زن را از کرامت و منزلت خود
بياندازند.

امروز آن چه
که به عنوان آزادي زن در غرب مطرح است دنباله ي همان داستان و ماجراست. لذا ظلمي
که به زن در فرهنگ غربي شده و برداشت غلطي که از زن در آثار فرهنگ و ادبيات غرب
وجود دارد، در تمام دوران تاريخ بي سابقه است. در گذشته تاريخ هم به زن ظلم شده
است، اما اين ظلم عمومي و فراگير و همه گير مخصوص دوران اخير است و ناشي از تمدن
غرب مي باشد که زن را به عنوان وسيله ي التذاذ مردان معرفي کرده اند و اسمش را
گذاشتند آزادي زن! در حالي که در واقع آزادي مردان هرزه بود براي تمتع از زن. غربي
ها نه فقط در عرصه کار و فعاليت صنعتي و امثال آن بلکه در عرصه هنر و ادبيات هم به
زن ظلم کرده اند. شما امروز نگاه کنيد در آثار هنري، در داستان ها، در رمان ها، در
نقاشي ها و در انواع کارهاي هنري آن ها، ببينيد با چه ديدي به زن نگريسته مي شود،
آيا جنبه هاي مثبت و ارزش هاي والايي که در زن هست مورد توجه قرار مي گيرد؟ آيا
عواطف رقيق، مهر و خوي مهرآميزي که خداي متعال در زن به وديعه “ذاشته است،
خوي مادري، روحيه نگه داري از فرزند و تربيت فرزند مورد توجه است يا جنبه هاي
شهواني و به تعبير آن ها عشقي که البته اين تعبير غلط و نادرستي است حقيقت مسئله،
شهوت است نه عشق. آن ها زن را اين طور خواستند پرورش و عادت بدهند. آن ها زن را به
عنوان يک موجود مصرف کننده، دست و دلباز و کارگر کم توقع و کم طلب و ارزان تلقي مي
کنند.

اسلام اين ها
را براي زن ارزش نمي داند. اسلام با کار کردن زنان نه تنها موافق است بلکه تا آن
جا که با شغل اساسي او که مهم ترين شغل اوست يعني تربيت فرزند و حفظ خانواده،
مزاحم نباشد، شايد لازم هم مي داند. يک کشور نمي تواند از نيروي کار زنان در عرصه
هاي مختلف بي نياز باشد. اما اين کار بايد با کرامت و با ارزش معنوي و انساني زن
منافات نداشته باشد. بايد زن را تذليل نکنند. زن را وادار به تواضع و خضوع نکنند.
تکبر از همه ي انسان ها مذموم است مگر از زنان در مقابل مرد ان نامحرم، زن بايد در
مقابل مرد نامحرم متکبر باشد. « فلا تخضعن بالقول » زن در حرف زدن با مرد نبايد
حالت خضوع داشته باشد. اين براي حفظ کرامت زن است. اسلام اين را مي خواهد و اين
الگوي زن مسلمان است و شما ببينيد وقتي زن مسلمان برمي گردد به فطرت و اصل خود، چه
معجزه عظيمي درست مي کند. آن چناني که در انقلاب و نظام اسلامي ما بحمدالله مشاهده
شده و امروز هم دارد، مشاهده مي شود کجا ما از زنان آن قدرت و عظمت را ديده بوديم
که امروز داريم از مادران شهدا مي بينيم؟ کجا ما از زنان جوان آن فداکاري را ديده
بوديم که در دوران جنگ ديديم که آن ها همسران محبوبشان را به ميدان هاي جنگ مي
فرستادندو راز و عفت و امانت آن ها را حفظ مي کردند تا آن ها با خاطر آسوده در
ميدان ها باشند.

اين عظمت
اسلام است که در چهره زنان انقلابي ما، در دوران انقلاب آشکار شدو امروز هم
بحمدالله آشکار است. کساني تبليغ نکنند که با حفظ حجاب، عفت، خانه داري و تربيت
فرزند، نمي شود زنان علم کسب کنند. چه قدر ما زنان دانشمند و عالم در رشته هاي
مختلف بحمدالله در جامعه مان داريم. عده زيادي از دانشجويان کوشا و با استعداد و
با ارزش، فارغ التحصيلان سطح بالا و پزشکان ممتاز و طراز بالا در رشته هاي گوناگون
علمي از خانم ها هستند.

امروز در
جمهوري اسلامي زن هاي ما هم عفاف و عصمتشان را حفظ مي کنند، هم طهارت زنانه شانم
را حفظ مي کنند. هم حجاب را به شکل کامل حفظ مي کنند، هم به تربيت فرزندشان به
شيوه ي اسلامي مي رسند و شوهرداري را همانگونه که اسلام گفته، انجام مي دهند و هم
فعاليت علمي و سياسي مي کنند. الان در بين شما خانم هايي که اين جا تشريف داريد
عده ي زيادي هستند که فعاليت هاي سياسي و اجتماعي دارند که بسيار هم خوب است
فعاليت هاي ممتاز و برجسته اي هم هست، چه خانم هاي مجرد و چه خانم هايي که متأهل
هستند. همسران خانم ها هم افتخار مي کنند (و بايد هم افتخار کنند) که زن هايشان در
ميدان هاي گوناگون پيشرو و پيشتازند و با روحيه ي اسلامي خود به دور از هرزگي ها،
تجمل گرايي ها، پست شدن ها و حقير شدن ها مي توانند در محيط اسلامي به کمال برسند.

من به خانم
هاي مسلمان، خانم هاي جوان و خانم هاي خانه دار عرض مي کنم سراغ اين تبليغ مصرف
گرايي که غرب مثل خوره اي به جان جوامع دنيا و ما انداخته است، نرويد. مصرف در حد
لازم خوب است نه در حد اسراف و خانم هاي مسئولين و زناني که همسرانشان يا خودشان
مسئوليت هايي در بخش هاي مختلف کشور دارند، بايد از لحاظ دوري از اسراف براي
ديگران الگو باشند. بايد به ديگران درس بدهند که زن مسلمان بالاتر از اين حرف هاست
که اسير زر و زيور و طلاجات و اين چيزها بشود.

نمي خواهيم
بگوييم اين ها حرام است مي خواهيم بگوييم که شأن زن مسلمان بالاتر از اين است که
در دوراني که بسياري از مردم جامعه ما در وضعي زندگي مي کنند که محتاج کمک هستند،
کساني بروند هي پول بدهند، طلا بخرند، زينت بخرند، وسايل رنگارنگ زندگي بخرند و در
انواع روش ها و منش هاي زندگي اسراف کنند. اين الگوي زن مسلمان است. اين يکي از آن
ميدان هايي است که ما در مقابل دنياي استکباري مدعي هستيم. من بارها به گويندگان و
مبلغين عرض کردم که در مورد مسئله ي زن اين ما نيستيم که بايد از موضع خودمان دفاع
کنيم، اين فرهنگ منحط غرب است که بايد از خودش دفاع کند. آن چه را که ما براي زن
عرضه مي کنيم چيزي است که هيچ انسان انديشمند و با انصافي نمي تواند منکر بشود که
اين براي زن خوب است ما زن را دعوت به عفت، عصمت، حجاب عدم اختلاط و آميزش بي حد و
مرز ميان زن و مرد، حفظ کرامت انساني و آرايش نکردن در مقابل مردان بيگانه براي
اين که لذت ببرند، دعوت مي کنيم. آيا اين ها بد است؟ اين کرامت زن مسلمان است. آن
ها که زن را تشويق مي کنند که خود را جوري آرايش کند که مردهاي کوچه و بازار به او
نگاه کنند و غرايز شهواني خود را ارضاء کنند، بايد از خودشان دفاع کنند که چرا زن
را تا اين حد پايين آوردند و تذليل کردند. نفرهنگ ما، فرهنگي است که انسان هاي
والا و انديشمند حتي در غرب مي پسندند و رفتارشان هم همين طور است. در غرب هم خانم
هاي عفيف، سنگين و متين و کساني که براي خودشان ارزش قائلند، حاضر نيستند خودشان
را وسيله اي براي ارضاء غرايز شهواني بيگانگان و هرزه چشم ها قرار بدهند.

فرنگ منحط
غرب از اين قبيل چيز ها زياد دارد. يکي از حرف هايي که مي زنند مسئله ي حقوق بشر
است.

آيا چيزي که
غرب از آن دفاع مي کند حقيقتاً حقوق بشر است؟ آن جا که حقوق يک ميليارد و اندي
مسلمان با اهانت به مقدساتشان تضييع مي شود، سردمداران حقوق بشر ساکتند. حتي تشويق
هم مي کنند. شما امروز مي بينيد که همه ي دستگاه هاي استکباري و نوکر ها و
مزدورهاي قلم به دست و جيره خوارشان در دفاع از يک انسان بي ارزش که آن آيات
شيطاني را در معرض ديد مردم قرار داد، آن انسان ملحد و مرتد يعني سلمان رشدي، صف
بسته اند. آيا اين دفاع از حقوق بشر است؟ چرا آن جا که دويست ميليون مسلمان هندي
حقوقشان تضييع مي شود و عبادتگاهشان به وسيله ي مشتي جاهل و متعصب و با تحريک
دشمنان اسلام و مسلمين ويران مي شود، ازحقوق بشر دم نمي زنند؟ چرا در بوسني و
هرزگوين که ميليون ها انسان در معرض سخت ترين عقوبت هاي ظالمانه قرار گرفته اند و
قتل عام مي شوند، بچه ها مي ميرند و زن ها نابود مي شوند و مريض ها کشته مي شوند،
از حقوق بشر دفاع نمي کنند يا حداکثر به يک اظهار زباني اکتفا مي کنند؟ اگر راستي
طرفدار حقوق بشرند چرا اينجاها مرده اند؟ چرا در فلسطين که يک ملت را از خانه
خودشان آواره کردند و زمين آن ها را غصب کرده اند و امروز هم به هر مناسبتي آن ها
و طرفدارانشان را در لبنان و اردوگاه هاي فلسطيني بمباران مي کنند، کساني که
طرفدار حقوق بشرند ساکت مي نشينند؟ اين ها طرفذار حقوق بشرند؟ يا آن ها دروغگو و
فريبگر هستند، و يا حقوق بشر به سبک غربي، حقوق ضد بشر است. حقوق ستمگران است. اين
حقوق بشر، حقوق بشر نيست. ما طرفدار حقوق بشريم. اسلام طرفدار حقوق انسان است. هيچ
مکتبي به قدر اسلام ارزش و کرامت انسان را والا نمي داند.

يکي از اصول
اسلامي که هميشه در تعريف اسلام مطرح شده، اصل تکريم انسان است. ما منتظر نمي
نشينيم تا غربي ها بيايند به ما حقوق بشر را ياد بدهند. يا ما را به حفظ حقوق
انسان توصيه کنند. ما خودمان اول طرفدار حقوق انسان هستيم، منتها حقوق انسان در سايه
اسلام قابل دفاع خواهد بود و حقوق انسان به حساب مي آيد. اسلام است که در احکام
خود، چه احکام قضايي و جزايي و چه احکام مدني و حقوق عمومي و مسائل سياسي، از حقوق
انسان ها دفاع کرده است نه آن چه که در اختيار آن هاست. آن چه که آن ها به فريب
حقوق انسان به حساب آورده اند و اسم گذاري کرده اند، حقوق انسان نيست ما طرفدار
حقوق بشريم و حقوق بشر را دنبال خواهيم کرد. کاري هم به گفته ي فلان کميسيون
سازمان ملل و فلان کميته بين المللي نداريم. ما خودمان به خاطر دستور اسلام طرفدار
حقوق انسان هستيم جرا که حقوق انسان، از اصول اسلام است. منتها آن چيزي را که آن
ها مطرح مي کنند يک فريب و دروغ مي دانيم. آن از طرفداريشان از حقوق زن، اين هم از
طرفداريشان از حقوق بشر.

مستکبرين و
مستبدين و غارتگران عالم و بي اعتنايان به حقوق ملت ها و نابود کننده يمنافع ملت
هاي ضعيف و اشغالگران سرزمين هاي کشور هاي ضعيف امروز پرچم دفاع از حقوق انسان و
حقوق زن را در دست گرفته اند. معلوم است که ملت هاي مسلمان نمي توانند به اين ها
اعتنا بکنند. مهم اينست که شما زنان مسلمان به خصوص زنان جوان، دختران داشجو و
خانم هايي که به فعاليت هاي علمي و اجتماعي و سياسي اشتغال داريد اين روش اسلامي
را با جديت و با اهتمام کامل دنبال کنيد و آن را رها نکنيد. تربيت اسلامي و
انقلابي زن مسلمان، مايه مباهات و افتخار جمهوري اسلامي است. ما به زنان مسلمان
خودمان افتخار مي کنيم. وقتي در اين راهپيمايي ها، دوربين ها مي رود روي خانم هايي
که با حجاب کامل حتي فرزندانشان را در بغل گرفته اند و در شرايط دشوار براي اعلام
موضع سياسي به راهپيمايي آمده اند يا براي کار عبادي سياسي در نماز جمعه شرکت کرده
اند، يا براي انتخاب منتخبين سياسي خود پاي صندوق هاي رأي رفتند، ما افتخار مي
کنيم. وقتي زنان ما در راه تحصيل علم در دانشگاه ها مراتب عاليه را به دست آورده
اند يا در رشته هاي گوناگون کنکوري هاي سراسري رتبه ي اول و دوم شده اند. جمهوري
اسلامي سربلند مي شود و افتخار مي کند. اين افتخاري است براي احکام نوراني اسلام
که در اين دوران اين طور مشغول سازندگي است. در جهاني که از همه طرف امواج تبليغات
غلط انحرافي در جريان است، زن مسلمان با اين شجاعت و با اين استقلال رأي، خودش را
مي تواند نشان بدهد. اين ها همه از برکات اسلام است.

محيط دانشگاه
ها بسيار مهم است. در محيط دانشگاه ها خانم هاي دانشجو و استاد بايد سعي کنند همين
روحيه و فرهنگ اسلامي را ترويج کنند. اگر کساني خداي ناکرده در دانشگاه هاي کشور
هستند که نسبت به حجاب اسلامي و زنان و دانشجويان دختر مسلمان بي احترامي مي کنند،
به آن ها اجازه ندهيد افکار فاسد خود را منتشر کنند. محيط دانشگاه بايد محيط
اسلامي باشد. بايد محيطي براي رشد انسان و زن اسلامي باشد، زني که الگويش فاطمه
زهرا سلام الله عليها است. اين براي آينده ي کشور فوق العاده مهم است. مخصوصاً در
بعضي از دانشگاه ها مثل دانشگاه تربيت مدرس که در حقيقت يک نهاد انقلابي است،
موضوع مهم تر است. من هميشه گفتم انتظاري که ما از دانشگاه تربيت مدرس داريم از
دانشگاه هاي ديگر بيشتر است. اگر چه امروز بحمدالله همه دانشگاه ها در زير سايه ي
اسلام زندگي مي کنند، اما دانشگاه تربيت مدرس پروريده و مولود اسلام و انقلاب و
ساخته شده با هدف تربيت استادان و مدرسين عالي مقام اسلامي است. انتظار ما از اين
دانشگاه بيشتر از دانشگاه هاي ديگر است. توجه مسئولين هم به اين جور مراکز بايد
توجه شايسته و بايسته باشد. اميدواريم خداي متعال شما را مشمول رحمت و عنايت خود
قرار بدهد و وجود مقدس ولي عصر ارواحنا فداه شما را مورد الطاف خود قرار دهد و روح
مقدس امام بزرگوارمان از همه شما راضي و شاد باشد. والسلام عليکم و رحمه الله و
برکاته

(25/9/71)

رهنمودها

مقام معظم
رهبری حضرت آیت الله خامنه ای

در قرآن کریم
که برای مسلمانان کتاب زندگی، حکومت، سیاست و عرفان محسوب می شد، بارها ماجرای
شیطان تکرار شده است و هدف خداوند از این مسأله دقیق روانی، هشدار به انسانها در
مورد مواجه بودن با شیطان در مسیر حرکت زندگی است. زیرا انسان هرگز بدون دشمن نیست
و جامعه اسلامی در راه تکامل خود هیچگاه نباید از شیطان به عنوان دشمن در کمین
نشسته و قوای شر آفرین غافل بماند. (7/1/72)

جمهوری
اسلایم ایران در برابر مطامع آمریکا، اروپا، قدرت های سلطه گر و صاحبان کمپانی های
بزرگ چند ملیتی قهرمانانه ایستاده است و به هیچکس اجازه زور گویی، دخالت و نفوذ در
ایران اسلامی را نخواهد داد.

هوشیاری
اتحاد و عمل صحیح به ظیفه، مکر شیطان را ضعیف می کند و ملت بزرگ و مقاوم ایران طی
چهارده سال گذشته به رغم تلاش شیطان توانسته است بارها، بینی او را بر خاک ذلت
بمالد و او را در ضعف و ترس نگهدارد.

ما تا هرگاه
که متحد و حاضر در صحنه و مرتبط با خداوند متعال بوده و آمربه معروف و ناهی از
منکر باشیم و تا زمانی که برکات ماه رمضان، حج خانه خدا، مسجد و نمازهای جماعت،
جوانان بسیجی مؤمن و مبارز در راه خدا و رهنمودهای امام بزرگوارمان،استمرار داشته
باشد، ملت ما از دشمنان و قدرت های بزرگ و کوچک هرگز باک نخواهد داشت.

توأم شدن علم
با دین به سود بشریت است و نیکبختی انسانها را به همراه دارد اما امروز
سیاستمداران و قدرتمندان دنیا با جدا کردن علم از دین، از آن به عنوان یک وسیله شر
آفرین در جهت سرکوب مردم و تاریک کردن فضای زندگی بسیاری از انسانها استفاده می
کنند. (1/2/72)

سخن گفتن بر
مبنای صحیح، عقلانی و متکی به مدارک متقن همان کلام حکیمانه است که در کنار آن
بهره گرفتن از موعظه و مجادله منطقی و مفید هدف تبلیغ را محقق می سازد.

در سایه دعوت
و تبلیغ صحیح بود که اسلام به هند، چین، اندونزی، مالزی و فیلیپین راه یافت و این
مسأله براین نکته تاکید دارد که اسلام دین دعوت و تبلیغ است نه دین شمشیر. لذا دست
اندرکاران تبلیغات اسلامی باید تلاش خود را بر سازماندهی صحیح و منطقی در امر
تبلیغ و ابتکار و نوآروی در این زمینه متمرکز کنند.

ما باید
معارف، اصول عقاید، اخلاق، آداب زندگی،سیاست و حکمت عملی را از مفاهیم قرآنی و
احادیث استخراج کنیم و مطالب خلق شده و تولیدی را با استفاده از انواع و اقسام
هنرها و ابتکارها و شیوه های بیانی گوناگون در اختیار مشتاقان دین مبین اسلام قرار
دهیم.

دشمن در حال
حاضر در جبهه های گوناگون با استفاده از تمامی امکانات رسانه ای و انواع خباثتها و
تحریک غرایز سعی می کند تا ملت ایران بویژه جوانان را از انقلاب اسلامی ناامید
ساخته و مقاومت و ایستادگی در برابر دشمن را بی ثمر جلوه دهد و از این راه آنان را
به فساد بکشاند. از این رو در مقابل این جنایت بزرگ، امروز واجب ترین کارها،
مبارزه فرهنگی است. (7/2/72)

انقلاب اسلامی ایران،انقلابی علیه فرهنگ
های نادرست مرسوم و حاکم بر نظامهای جهانی است لذا همه کارگزاران نظام باید با
انگیزه اسلامی و با احساس و دلسوزی در برابر تکلیفی که نظام اسلامی ایران بردوش
آنان گذاشته است کار کنند و همیشه برای خدمت به مردم و رفع مشکلات آنان با تلاش و
جدیت هرچه تمامتر بکوشند و مراقب باشند که در این راه، کوتاهی و سهل انگاری انجام
نپذیرد. (24/1/72)

اسوه كامل

اتون محشر

 شنيدم ز گفتار كار آگهان

بزرگان گيتى كهان و مهان

 كه پيغمبر پاك والا نسب

محمد سر سروران عرب

 چنين گفت روزى به اصحاب
خود

به خاصان درگاه و احباب خود

 كه چون روز محشر درآيد همى

خلايق سوى محشر آيد همى

 منادى برآيد به هفت آسمان

كه اى اهل محشر كران تا كران

 زن و مرد چشمان به هم
برنهيد

دل از رنج گيتى به هم برنهيد

 كه خاتون محشر گذر مى‏كند

زآب مژه خاك تر مى‏كند

 يكى گفت كاى پاك بى‏كين و
خشم

زنان از كه پوشند بارى دو چشم

 جوابش چنين داد داراى دين

كه بر جان پاكش هزار آفرين

 ندارد كسى طاقت ديدنش

زبس گريه و سوز و ناليدنش

 به يك دوش او بر، يكى
پيرهن

به زهر آب آلوده بهر حسن

 زخون حسينش به دوش دگر

فرو هشته آغشته دستار سر

 بدين سان رود خسته تا پاى
عرش

بنالد به درگاه داراى عرش

 بگويد كه خون دو والا گهر

ازين ظالمان هم تو خواهى مگر

 ستم كس نديدست از اين
بيشتر

بده داد من چون تويى دادگر

 كند ياد سوگند يزدان چنان

به دوزخ كنم بندشان جاودان

 چه بد طالع آن ظالم زشتخوى

كه خصمان شوندش شفيعان او

 “محمد بن يمين الدين فريومدى”

  جوهر صدق و صفا

 مريم ار يك نسبت عيسى عزيز

از سه نسبت حضرت زهرا عزيز

 نور چشم رحمة للعالمين

آن امام اولين و آخرين

 آنكه جان در پيكر گيتى
دميد

روزگار تازه آئين آفريد

 بانوى آن تاجدار هل اتى

مرتضى مشكل گشا شير خدا

 پادشاه و كلبه‏اى ايوان او

يك حسام و يك زره سامان او

 مادر آن مركز پرگار عشق

مادر آن كاروان سالار عشق

 آن يكى شمع شبستان حرم

حافظ جمعيت خيرالامم

 تا نشيند آتش پيكار و كين

پشت پا زد بر سر تاج و نگين

 وان دگر مولاى ابرار جهان

قوت بازوى احرار جهان

 در نواى زندگى سوز از حسين

اهل حق حريت آموز از حسين

 سيرت فرزندها از امهات

جوهر صدق و صفا از امهات

 مزرع تسليم را حاصل بتول

مادران را اسوه كامل بتول

 بهر محتاجى دلش
آنگونه‏سوخت

با يهودى چادر خود را فروخت

 نورى و هم آتشى فرمانبرش

گم رضايش در رضاى شوهرش

 آن ادب پرورده صبر و رضا

آسيا گردان و لب قرآن سرا

 گريه‏هاى او ز بالين
بى‏نياز

گوهر افشاندى به دامان نماز

 اشگ او برچيد جبريل از
زمين

همچو شبنم ريخت بر عرش برين

 رشته آئين حق زنجير پاست

پاس فرمان جناب مصطفى است

 ورنه گرد تربتش گرديدمى

سجده‏ها برخاك او پاشيدمى

 “اقبال لاهورى”

 1( كاشمر ) كشمير”دكتر سيد
محمد اكرم”

         از لاهور پاكستان

 هنگامه آزمون

              “محمود
شاهرخى”

 انتظار سحر

    “عبداللّه گيويان”

 آذرخش خشم

               “حميد سبزوارى”

 ترانه فتح

  نشان سرفرازى

 كس چون تو طريق پاكبازى
نگرفت

با زخم نشان سرفرازى نگرفت

 زين پيش دلاورا كسى چون تو
شگفت

حيثيت مرگ را به بازى نگرفت              حسن حسينى

 لبيك

 با نيت عشق بار بستند همه

از خانه و خانمان گسستند همه

 لبيك چو گفتند به سردار
سحر

يكباره حصار شب شكستند همه

 “سلمان هراتى”

 رجز هجوم

 ناگه رجز هجوم خواندند

برگرده گردباد راندند

 لرزيد زمين چنان كه گفتى

چندين رمه را زجا رماندند

 شستند به خون شب زمين را

شمشير به آسمان رساندند

 بر سينه خصم در شب فتح

صد پرچم خونفشان نشاندند

 تا باغ جنون ثمر دهد باز

در مزرعه بذر جان فشاندند

 زان وادى بى‏نشانه آن شب

يك يك همه را به نام خواندند

 ماندند به عهد خويش و
رفتند

رفتند ولى هميشه ماندند

 “قيصر امين‏پور”

  “مجذوب عشق!”

 يك بوسه زدم، بر رخ او،
مست شدم

مجذوب رخش گشتم، و از دست شدم

 من، او همه گشته بودم و،
او همه من

در او همه نيست گشتم و، هست شدم

    (محمد فكور)

  “قيام خون!”

 آلاله به چشم، جام خون
مى‏آيد

وز باغ، بگوش، نام خون مى‏آيد

 گلپوش كنيد شهر را، چون
زينب

فريادگر قيام خون، مى‏آيد

    (محمد جواد شفق)

 (تفسير نور )

   “شهر علم “

 ترا دانش و دين رهاند درست

ره رستگارى ببايدت جست

 اگر دل نخواهى كه ماند
نژند

نخواهى كه دايم بَوِى مستمند

 به گفتار پيغمبرت راه جوى

دل از تيرگيها بدين آب شوى

 چه گفت آن خداوند تنزيل و
وحى

خداوند امر و خداوند نهى

 كه من شهر علمم عليّم(ع)در
است

درست اين سخن گفت پيغمبر است

 گواهى دهم كاين سخن راز
اوست

تو گويى دو گوشم بر آواز اوست

 منم بنده اهل بيت نبى

ستاينده خاك پاى وصى

 ابا ديگران مرمرا كار نيست

جز اين مرمرا راه گفتار نيست

 حكيم اين جهان را چو دريا
نهاد

برانگيخته موج ازو تندباد

 چو هفتاد كشتى برو ساخته

همه بادبانها برافراخته

 يكى پهن كشتى بسان عروس

بياراسته همچو چشم خروس

 محمد(ص) بدو اندرون با على(ع)

همان اهل بيت نبىّ و وصىّ

 خردمند كز دور، دريا بديد

كرانه پيدا و بن ناپديد

 بدانست كو موج خواهد زدن

كس از غرق بيرون نخواهد شدن

 بدل گفت گر با نبىّ و وصىّ

 شوم غرقه دارم دو يار وفى

 همانا كه باشد مرا دستگير

خداوند تاج و لوا و سرير

 اگر چشم دارى بديگر سراى

به نزد نبىّ و علىّ گير جاى

  (حكيم ابوالقاسم فردوسى)

      خرقه موسى

 مصطفى(ص) را وعده كرد
الطاف حق

گر بميرى تو نميرد اين سبق

 من كتاب و معجزت را رافعم

بيش و كم كن راز قرآن مانعم

 من ترا اندر دو عالم رافعم

طاعنان را از حديثت دانعم

 كس نتاند بيش و كم كردن در
او

توبه از من، حافظى ديگر مجو

 رونقت را روزْ روزْ افزون
كنم

نام تو بر زرّ و بر نقره رنم

 منبر و محراب سازم بهرِ تو

در محبّت قهرِ من، شد قهرِ تو

 نام تو از ترس پنهان
مى‏كنند

چون نماز آرند پنهان مى‏شوند

 خُفيه مى‏گويند نامت را
كنون

خفيه هم بانگ نماز، اى ذو فنون

 از هراس و ترس كفّار لعين

دينت پنهان مى‏شود زير زمين

 من مناره پر كنم آفاق را

كور گردانم دو چشم عاق را

 چاكرانت شهرها گيرند و جاه

دين تو گيرد ز ماهى تا به ماه

 تا قيامت باقيش داريم ما

تو مترس از نسخ دين، اى مصطفا(ص)

 اى رسول ما تو جادو نيستى

صادقى هم خرقه موسيستى

 هست قرآن مر تو را همچون
عصا

كفرها را دركشد چون اژدها

 تو اگر در زير خاكى
خفته‏اى

چون عصايش وان تو آنچه گفته‏اى

 قاصدان را بر عصايت دست نى

تو بخُسب اى شهر مبارك خفتى

 تن بخفته نور جان در آسمان

بهر پيكار تو زه كرده كمان

 (مثنوى مولوى، دفتر سوم)

      جمال محمد (ص)

 ماه فرو ماند از جمال محمد

سرو نباشد به اعتدال محمد

 قدر فلك را كمال و منزلتى
نيست

در نظر قدر با كمال محمد

 وعده ديدارِ هر كسى به
قيامت

ليله اسرى، شب وصال محمد

 آدم و نوح و خليل و موسى و
عيسى

آمده مجموع، در ضِلال محمد

 عرصه گيتى مجال همت او
نيست

روز قيامت نگو، مجال محمد

 وآن همه پيرايه بسته جنت
فردوس

بو كه قبولش كند، بلال محمد

 همچون زمين خواهد آسمان كه
بيفتد

تا بدهد بوسه بر نعال محمد

 شمس و قمر در زمين حشر
نتابد

پيش دو ابروى چون هلال محمد

 چشم مرا، تا به خواب ديد
جمالش

خواب نمى‏گيرد از خيال محمد

 “سعدى” اگر عاشقى كنى و جوانى

عشق محمد بس است و آل محمد

 (سعدى شيرازى)

 تقديم به رزمندگان فلسطينى

 از تبار آتش و خونيم ما

از نژاد ايل مجنونيم ما

 بيدلستان مكتب تعليم ما

عشق را عنوان و مضمونيم ما

 از ديار جذبه و كشف و شهود

محرم اسرار مكنونيم ما

 عشق و شور و مستى و حال و
جنون

در سرشت اينگونه معجونيم ما

 خانه زاد كشور آوارگى

واله اندر دشت و‌هامونيم ما

 شير مردانيم در تعقيب گرگ

دشمنان قوم صهيونيم ما

 سينه‏ها آكنده از خشم عدو

آيه‏هاى قهر بيچونيم ما

 بندها بگسسته از زندان تن

تا مپندارند مسجونيم ما

 انتفاضه رهنماى راه ما

تابع اين حكم و قانونيم ما

 رأيت فتح و ظفر بر دوش
ماست

كس مپندارد كه مغبونيم ما

 فاتحان قله آزادگى

بر وصال دوست مفتونيم ما

 با شهادت عهد و پيمان
بسته‏ايم

تا اداى دين مديونيم ما

 لاله‏هاى پرپر بستان دين

اختران سرخ گلگونيم ما

 در هدف سبقت گرفتيم از ملك

تا بقاب قوس مقرونيم ما

 حافظان انقلابيم (احمدى)

از تبار آتش و خونيم ما

 (عباس احمدى)

  گوهر پاك

 شمس وجود احمد و خود زهرا

ماه ولايتست زِ اطوارش

 دخت ظهور غيب احد احمد

ناموس حق و صندُقِ اسرارش

 هم مطلع جمال خداوندى

هم مشرق طليعه انوارش

 صد چون مسيح زنده زانفاسش

روح الامين تجلى پندارش

 هم از دمش مسيح شود پران

هم مريم دسيه زگفتارش

 هم ماه بارد از لب خندانش

هم مهر ريزد از كف مهيارش

 اين گوهر از جناب رسول
الله

پاكست و داور است خريدارش

 كفوى نداشت حضرت صديقه

گرمى نبود حيدر كرّارش

 جناب عدن خاك در زهرا

رضوان زهشت خلد بود عارش

 رضوان بهشت خلد نيارد سر

صديقه گر به حشر بود يارش

 باكش زهفت دوزخ سوزان نى

زهرا چو هست يار و مددكارش

 “ناصر خسرو قباديانى”

  در مدح فاطمه زهرا

 چنين گفت آدم عليه السلام

كه شد باغ رضوان مقيمش مقام

 كه با روى صافى و باراى
صاف

ز هر جانبى مى‏نمودم طواف

 يكى خانه در چشمم آمد زدور

برونش منور زخوبى و نور

 زتابش گرفته رخ مه نقاب

زنورش منوّر رخ آفتاب

 كسى خواستم تا بپرسم بسى

بسى بنگريدم نديدم كسى

 سوى آسمان كردم آنگه نگاه

كه اى آفريننده مهر و ماه

 ضمير صفى از تو دارد صفا

 صفا بخشم از صفوت مصطفى!

 دلم صافى از صفوت ماه كن

زاسرار اين خانه آگاه كن

 زبالا صدائى رسيدم به گوش

كه با اى صفى آنچه بتوان بگوش!

 دعايى زدانش بياموزمت

چراغى ز صفوت برافروزمت

 بگو اى صفى با صفاى تمام

به حقّ محمد عليه السلام

 به حق على صاحب ذوالفقار

سپهدار دين شاه دلدل سوار

 به حق حسين و به حق حسن

كه هستند شايسته ذوالمنن

 به خاتون صحراى روز قيام

سلام عليهم، عليهم سلام

 كز اسرار اين نكته دلگشاى

صفى را ز صفوت صفايى نماى

 صفى چون بكرد اين دعا از
صفا

درودى فرستاد بر مصطفى

 درِ خانه هم در زمان باز
شد

صفى از صفايش سرانداز شد

 يكى تخت در چشمش آمد زدور

سراپاى آن تخت روشن زنور

 نشسته بر آن تخت مر دخترى

چو خورشيد تابان بلند اخترى

 يكى تاج بر سر منوّر زنور

ز انوار او حوريان را سرور

 يكى طوق ديگر به گردن درش

 به خوبى چنان چون بود در
خورش

 دو گوهر به گوش اندر
آويخته

زهر گوهرى نورى انگيخته

 صفى گفت يا رب نمى‏دانمش

عنايت بخطى كه برخوانمش

 خطاب آمد او را كه از وى
سؤال

بكن تا بدانى تو بر حسب و حال

 بدو گفت من دخت پيغمبرم

به اين فرّ فرخندگى درخورم

 همان تاج بر فرق من باب من

دو دانه جواهر حسين و حسن

 همان طوق در گردن من على
است

ولىّ خدا و خدايش ولى است

 چنين گفت آدم كه اى كردگار

درين بارگه بنده راهست بار

 مرا هيچ از اينها نصيبى
دهند

ازين خستگيها طبيبى دهند

 خطابى بگوش آمدش كاى صفى

دلت در وفاهاى عالم وفى

 كه اينها به پاكى چو ظاهر
شوند

به عالم به پشت تو ظاهر شوند

 صفى گفت با حرمت اين
احترام

مرا تا قيام قيامت تمام

 “محمد بن حسام الدين خوسفى”

احاديثى از امام على بن ابى طالب عليه السلام

امام على(ع):
صديق الاحمق معرض للعطب
(غرر الحكم, ج1, ص457, ح46.)
دوست نادان, هميشه در لب پرتگاه تباهى است.

امام على(ع):
مشاوره الجاهل المشفق خطإ
(غرر الحكم, ج2, ص767, ح148.)
با دوست مهربان نادان مشورت كردن, خطاست.

امام على(ع):
لاتإمن صديقك حتى تختبره و كن من عدوك على اشد الحذر
(غرر الحكم , ج2, ص810, ح151.)
از دوستت ايمن مباش تا اين كه او را بيازمايى و بسيار با احتياط با دشمنت برخورد كن.

امام على(ع):
الحازم من تخير لخلته, فان المرء يوزن بخليله
(غرر الحكم, ج1, ص89, ح2048.)
دورانديش كسى است كه دوست نيك را برگزيند, زيرا كه مرد به دوستش سنجيده مى شود.

امام على(ع):
اكرم ودك واصفح عن عدوك يتم لك الفضل
(غرر الحكم, ج1, ص117.)
دوستت را گرامى دار و از دشمنت در گذر تا فضل و مردانگى براى تو مسلم گردد.

امام على(ع):
اغتفر ذله صديقك يزكيك عدوك
(غرر الحكم, ج1, ص111.)
لغزش دوستت را ببخش تا دشمنت تو را پاك پندارد.

امام على(ع):
من عامل الناس بالمسامحه استمتع بصحبتهم
(غرر الحكم, ج2, ص689.)
هر كس با مردم گذشت و جوانمردى داشته باشد از دوستى آنان برخوردار گردد.

امام على(ع):
عاتب اخاك بالاحسان اليه واردد شره بالانعام عليه
(نهج البلاغه, حكمت 158.)
دوستت را با نيكى و خوش رفتارى سرزنش كن و بدىها و زشتى هاى او را با بخشش و هديه دفع كن و از خود دور ساز.

امام على(ع):
من كانت صحبته فى الله كانت صحبته كريمه و مودته مستقيمه
(غرر الحكم, ج1, ص69.)
هر كس در راه رضاى خدا (با ديگرى.) همنشينى كند, همنشينى با او نيك و گرامى و دوستيش پايدار است.

امام على(ع):
يغتنم مواخاه الابرار و تجنب مصاحبه الاشرار والفجار
(غرر الحكم, ج2, ص874.)
برادرى و دوستى با نيكان مغتنم است و همچنين دورى گزيدن از همنشينى با بدان و بدكاران.

امام على(ع):
صاحب العقلإ و جالس العلمإ واغلب الهوى ترافق الملا الاعلى.
(غرر الحكم, ج1, ص455.)
با خردمندان هم صحبت باش, با دانشمندان همنشينى كن و بر هواى نفس پيروز شو تا رفيق گروه برتر و بالاتر شوى.

امام على(ع):
صحبه الولى اللبيب حياه الروح
(غرر الحكم, ج1, ص455.)
همنشينى با دوست عاقل, روح را زنده مى كند.

امام على(ع):
كل موده مبنيه على غير ذات الله سبحانه ضلال والاعتماد عليها محال.
(غرر الحكم, ج2, ص548.)
هر دوستى كه بنايش براى غير خدا باشد, آن دوستى گمراهى و تكيه كردن بر آن مشكل و محال است.

امام على (ع):
من لم تكن مودته فى الله فاحذره فان مودته لئيمه و صحبته مشومه
(غرر الحكم, ج2, ص701.)
هر كه دوستيش با تو در راه خدا نيست از او بترس, زيرا كه دوستيش پست و همنشينى با وى زشت است.

امام على(ع):
موده إبنإ الدنيا تزول لادنى عارض يعرض
(غرر الحكم, ج2, ص763, ح117.)
دوستى دنيازدگان به كمترين چيزى كه پيدا شود و پيش آيد از بين مى رود.

امام على(ع):
الاخوان فى الله تعالى تدوم مودتهم لدوام سببها
(غرر الحكم, ج1, ص72, ح1809.)
آنان كه براى يارى خدا با هم برادرى مى كنند دوستى شان براى پايدارى سبب آن دوستى, پاينده و پايدار است.

امام على(ع):
اخوان الدين ابقى موده
(غرر الحكم, ج1, ص49, ح1405.)
برادران دينى دوستى شان پايدارتر است.

امام على(ع):
موده ذوى الدين بطيئه الانقطاع دائمه الثبات والبقإ
(غرر الحكم, ج2, ص762, ح94.)
دوستى دين داران با يكديگر دير بريده مى شود و دوام و ثباتش دايمى است.

امام على(ع):
من إحسن مصاحبه الاخوان استدام منه الوصله
(غرر الحكم, ج2, ص676, ح1052.)
هر كس به خوبى با برادران دينى همراهى نمايد پيوند دوستى اش هميشگى است.

امام على(ع):
صديق كل امرء عقله
(غرر الحكم, ج1, ص456, ح44.)
دوست هر كس عقل اوست.

امام على(ع):
موافقه الاصحاب تديم الاصطحاب
(غرر الحكم, ج2, ص768, ح158.)
با دوستان همراهى كردن, دوستى را پايدار مى دارد.

امام على(ع):
(اياك و مصادقه الكذاب; فانه كالسراب يقرب عليك البعيد و يبعد عليك القريب)
(نهج البلاغه, حكمت 38)
از دوستى با دروغگو بپرهيز, زيرا دروغگو چون سراب است. دور را در نظر تو نزديك و نزديك را براى تو دور جلوه مى دهد.

امام على(ع):
(لاتصحب المالق فيزين لك فعله و يود إنك مثله)
(نهج البلاغه, حكمت 293)
با چاپلوس رفاقت نكن كه او با چرب زبانى تو را اغفال مى كند, كار نارواى خود را در نظرت زيبا مى نمايد و دوست دارد كه تو نيز مانند وى باشى.

امام على(ع):
(اياك و مصادقه الفاجر; فانه يبيعك بالتافه)
(نهج البلاغه, حكمت 38)
از دوستى با انسان آلوده گناهكار پرهيز كن, زيرا تو را به چيز كمى مى فروشد.

امام على(ع):
(لاترغبن فى موده من لاتكشفه)
(غرر الحكم, ج2, ص800, ح18)
در دوستى كسى كه او را نمى شناسى رغبت مكن.

امام على(ع):
(اياك و مصاحبه الفساق; فان الشر بالشر ملحق)
(نهج البلاغه, نامه69)
از دوستى و همنشينى با بدان و افراد فاسق و فاسد بپرهيز, كه بدى با بدى و زشتى پيوسته است.

امام على(ع):
(احذر مجالسه قرين السوء; فانه يهلك مقارنه و يردى مصاحبه)
(غرر الحكم, ج1, ص142, ح21)
از همنشين و رفيق بد دورى كنيد, زيرا او رفيق خود را فاسد و هلاك مى كند.

امام على(ع):
(و اياك و مواطن التهمه والمجلس المظنون به السوء; فان قرين السوء يغر جليسه)
(بحارالانوار, ج23, ص55)
و از مراكز بدنام بپرهيز, از مجالسى كه مورد سوء ظن است دورى كن و بدان كه رفيق بد, دوست خود رافريب مى دهد و ميل او را به كارهاى ناپسند تحريك مى كند و سرانجام آلوده اش مى سازد.

امام على(ع):
(موده الجهال متغيره الاحوال و شيكه الانتقال)
(غرر الحكم, ج2, ص764, ح122)
دوستى با نادان, هر آن و ساعتى به يك رنگ است و از بين رفتنش نزديك است.

امام على(ع):
(صحبه الاحمق عذاب الروح)
(غرر الحكم, ج1, ص455, ح31)
همنشينى با نادان روح را رنج مى دهد.

امام على(ع):
(و ادوا من توادونه فى الله سبحانه وابغضوا من تبغضونه فى الله سبحانه)
(غرر الحكم, ج2, ص785, ح60)
هر كه را دوست مى داريد در راه خداوند بزرگ و براى او دوست بداريد و هر كس را دشمن مى داريد در راه خداوند بزرگ و براى او دشمن بداريد.

 

پيام حضرت امام خمينى(ره)به مناسبت شهادت آيت اللّه مدنى

با شهيد نمودن يك تن ديگر از ذرّيه رسول اللّه و اولاد روحانى و جسمانى شهيد بزرگ اميرالمؤمنين(ع) سند جنايت منحرفان و منافقان به ثبت رسيد. سيد بزرگوار و عالم عادل عاليقدر و معلم اخلاق و معنويات حجت‏الاسلام و المسلمين شهيد عظيم الشأن مرحوم حاج سيد اسداللّه مدنى رضوان اللّه عليه همچون جد بزرگوارش در محراب عبادت به دست منافقى شقى به شهادت رسيد. اگر با به شهادت رسيدن مولاى متقيان، اسلام محو و مسلمانان نابود شدند، شهادت امثال فرزند عزيزش مدنى هم آرزوى منافقان را برآورده خواهد كرد. اگر خوارج سياه بخت از شهادت ولى‏اللّه الاعظم طرفى بستند و به حكومت رسيدند، اين گروهك خائن نيز به آمال خبيث خود كه سقوط حكومت اسلامى و برقرارى حكومت آمريكائى است مى‏رسند. آنان لعنت خدا و رسول و ننگ ابدى را براى خود و اينان عذاب ابدى خدا و نفرت و لعنت قادر متعال و امت اسلام را براى خود و هم پيمانان و اربابان خونخوار خويش به بار آوردند.
ملت بزرگوار و روحانيون معظم چون صفى مرصوص ايستاده‏اند كه هر پرچمى از دست تواناى سردارى بيفتد، سردار ديگرى آن را برداشته و به ميدان آيد و با قدرت بيشتر در حفظ پرچم اسلامى به كوشش برخيزد. شهيد مدنى با شهادت مظلومانه خود ضد انقلاب و منافقين ضد اسلام را بكلى منزوى كرد. اين چهره نورانى اسلامى، عمرى را در تهذيب نفس و خدمت به اسلام و تربيت مسلمانان و مجاهده در راه حق عليه باطل گذراند و از چهره‏هاى كم نظيرى بود كه به حد وافر از علم و عمل و تقوا و تعهد و زهد و خودسازى برخوردار بود. به شهادت رساندن چنين شخصيتى به تمام معنى اسلامى، همراه با تنى چند از فرزندان اسلام و ياران با وفاى انقلاب اسلامى در ميعادگاه نماز جمعه و در حضور جماعت مسلمين، جز عناد با اسلام و كمر بستن به محو آثار شريعت و تعطيل جمعه و نماز مسلمين توجيهى ندارد.
اگر تا امروز براى جنايت‏ها و شرارت‏هاى خود بهانه‏هاى بى‏پايه‏اى مى‏تراشيدند، در شهادت اين عالم متقى كه جز درباره خدمت به اسلام و مسلمانان نمى‏انديشيد بهانه‏اى جز انتقام از اسلام و ملت شريف نمى‏توانند بتراشند. انتقام از اسلام كه آن را اساس سقوط دستگاه جبار و شكست ابرقدرت‏ها در ايران و پس از آن در منطقه مى‏بينند و از ملت قدرتمند كه پشت بر آنان نموده و كاخ آمال و آرزوى آنان را در هم كوبيده و تمامى آنان را از صحنه تا ابد بيرون رانده است، مى‏گيرند. مردم رزمنده ايران و خصوص مردم غيرتمند آذربايجان كه چنين روحانى متعهد و عالم عاليقدرى را از دست داده‏اند و حريف شكست خورده خود را مى‏شناسند، با عزمى جزم و اراده‏هاى خلل‏ناپذير انتقام خود را از آنان مى‏گيرند.
اينجانب شهادت اين مجاهد عزيز عظيم و ياران باوفايش را به پيشگاه اجداد طاهرينش خصوصاً بقية اللّه ارواحناله الفداء و به ملت مجاهد ايران و اهالى غيور و شجاع آذربايجان و به حوزه‏هاى علميه و خاندان محترم اين شهيدان تبريك و تسليت مى‏گويم.
خط سرخ شهادت خط آل محمد و على است و اين افتخار از خاندان نبوت و ولايت به ذريه طيبه آن بزرگواران و به پيروان خط آنان به ارث رسيده است. درود خداوند و سلام امت اسلامى بر اين خط سرخ شهادت و رحمت بى‏پايان حق تعالى بر شهيدان اين خط در طول تاريخ و افتخار و سرفرازى بر فرزندان پرتوان پيروزى آفرين اسلام و شهداى راه آن و ننگ و نفرين و لعنت ابدى بر وابستگان و پيروان شياطين شرق و غرب خصوصاً شيطان بزرگ آمريكاى جنايتكار كه با نقشه‏هاى شيطانى شكست خورده خود گمان كرده ملتى را كه براى خداوند متعال و اسلام بزرگ قيام نموده و هزاران شهيد و معلول تقديم نموده با اين دغلبازى‏ها مى‏تواند سست كند و يا از ميدان به در برد. اينان پيروان سيد شهيدانند كه در راه اسلام و قرآن كريم از طفل شش ماهه تا پيرمرد هشتاد ساله را قربان كرد و اسلام عزيز را با خون پاك خود آبيارى و زنده نمود.
ارتش و سپاه و بسيج و ساير قواى مسلح نظامى، انتظامى و مردمى ما پيرو اوليائى هستند كه همه چيز خود را در راه هدف و عقيده فدا نموده و براى اسلام و پيروان معظم آن شرف و افتخار آفريدند.
از خداوند متعال عظمت اسلام و مسلمين و رحمت براى شهيدان خصوصاً شهداى اخيرمان و بالاخص شهيد عزيز مدنى معظم و سلامت كامل براى مجروحين اين حادثه و صبر و استقامت براى ملت بزرگ مخصوصاً آذربايجانى‏هاى عزيز و بازماندگان شهيدان خواهانم. سلام ودرود بر همگان.

با سلاحهاي خود به پيش

«يٰا اَيُّهٰا الَّذينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُم
فَانْفِرُوْا أَوِ انْفِرُوا جَميعاً * وَ اِنَّ مِنْکُم لَمَنْ لَيُطَّبِئنَّ
فَإنْ أَصٰابَتْکُمْ مُصِيبْةً قٰالَ قَدْ انْعَمَ اللهُ عَلَيَّ اِذْ لَمْ اَکُنْ
مَعَهُمْ شَهِيْداً * وَ لَئِنْ أصٰابَتْکُمْ فَضْلٌ مِنَ اللهِ لَيَقُوْلَنَّ
کَأنْ لَمْ تَکُن بَيْنَکُم وَ بَيْنَهُ مَوَدَهٌ يٰا لَيْتَني کُنْتُ مَعَهُمْ
فَأفوُزَ فَوْزاً عَظِيماً».

(سوره نساء، آيه 73ـ
71)

ترجمه:

اي مومنان! سلاح خود را برگيريد، و آنگاه دسته دسته يا همه
با هم به يک بار، براي جهاد بيرون رويد. همانا برخي از شما سستي مي کنند (و در
کارزار شرکت نمي جويند) پس هر گاه حادثه ي ناگواري براي شما رخ دهد، مي گويند: خدا
به ما لطف کرد که با آنها در ميدان نبرد حاضر نبوديم و اگر پيروزي و فتحي نصيب شما
شد، حتما مي گويند‌‌‌ ـ گويا بين شما و ايشان دوستي و آشنائي وجود ندارد ـ اي کاش
ما هم با آنها بوديم که بهره اي بزرگ نصيبمان مي شد.

لغت:

 حِذر: حَذِرَ،
حَذَراً و حِذْراً، به معناي احتياط کردن و پرهيز نمودن است. خذوا حذرکم: يعني
آلات و ادوات احتياط را که همان اسلحه است با خود برداريد و يا به اين معني که: با
گرفتن سلاح، از دشمن خود بر حذر باشيد. ولي در روايت به همان معناي اول آمده است.

فانفروا: نفر به معني خروج و بيرون رفتن است. ولي اگر با
«مِن» و «عنِ» گفته شود، معنايش دوري و تفرق مي شود.

ثُبات: جمع ثُبه به معناي «سريّه» يا گروه و دسته اي از
مردم است. اين کلمه در اصل «ثُبَي» بوده است. جمع ثُبه، ثُبات و ثُبون و ثِبُون
است.

زهير گويد:

«و قد أغدوا علي ثبةٍ کرامٍ

نشاوي واجدين
لما نشاء»

ليبطئنَّ: بُطؤ به معناي تاخير کردن است. و در اينجا کلمه
ليبطئن و لازم است يعني برخي از شما تاخير مي کنند، ولي راغب اصفهاني و برخي از
مفسرين آن را متعدي مي دانند و بنا بر قبول آنها معناي اين جمله چنين است: برخي از
شما ديگران را به تاخير وا مي دارند.

شهيد: شهيد به معناي حاضر و شاهد است.

فَضْل: اصل معناي فضل، زيادي است. و از خداوند، احسان و
رحمت است و تاويل اين احسان در آيه همان غنيمت جنگي يا پيروزي است و شايد منظور
نظر آن افرادا، همان غنيمت جنگي باشد.

مِنْکُم: برخي از شما، چون آيه خطاب به مؤمنان است، لذا آن
چه از ظاهر آيه بر مي آيد، مقصود از «منکم» همان مؤمنان است که ــ مثلاــ داراي
ايماني ضعيف هستند و در اثر ضعف ايمان، به ترس از شرکت در جنگ کشيده شده اند،در هر
صورت بسياري از مفسرين مقصود از «منکم» را منافقين دانسته اند، نه مؤمنان ضعيف
الايمان.

موارد استفاده از آيه

1ـ مومن هميشه بايد هشيار و بيدار باشد و دشمنان را بشناسد
و پيوسته در حال آماده باش براي جنگ با دشمنان خدا باشد. وسايل و ابزار جنگي را
براي روز کار زار تهيه کند «و اعدوا لهم ما استطعتم من قوة و من رباط الخيل».

2ـ جنگ بايد طبق نقشه و تاکتيکهاي حساب شده نظامي باشد. پس
اگر لازم است، گروه گروه وارد ميدان نبرد شوند و اگر وضعيت اقتصادي حمله گسترده را
دارد، همه با هم در يک عمليات هماهنگ و وسيع شرکت کنند و دشمن را از پاي در آورند،
همان گونه که در «فتح المبين» و «طريق القدس» و ديگر عمليات گسترده ي قواي اسلامي
ايران رخ داد. خلاصه
آنچه مهم است، اين است که کارشناسان نظامي و جنگي‌، با دقت و سنجيدن تمام شرايط،
عمليات را شروع کنند.

3ـ پيش از دست زدن به به اقدام نظامي بايد صفوف مشخص شود
بز دلان و يا معرضان و منافقان که هرروز نوائي سر داده و از طريقي مي ـ خواهند
مردم را از جنگ و دفاع باز دارند، اينها را از خود برانيد و گوش به فرياد هاي
مغرضانه ي آنان ندهيد، زيرا آنها آرزويشان اين است که در غنيمت هاي شما شريک باشند
بدون اينکه کوچکترين رنج و آسيبي به آنان برسد. از اين روي، اگر شما شکست خورديد
خوشحال مي شوند که با شما شرکت نکردند و اگر پيروزي نصيب شما شد، گويا از همه جا
بي خبرند و اصلا آشنائي و رفاقتي با شما ندارند، لذا هر جا نشستند مي گويند: اي
کاش ما هم با آنها بوديم و چيزي از آن بهره هاي بزرگ نصيبمان مي شد. غرض اصلي
اينها باز داشتن شما از دفاع مقدستان است، پس فريبشان نخوريد و آنها را از خود
برانيد و از صحنه دور سازيد.

درگوشه وکنار جهان

*تیراندازی به هواپیمای انگلیسی درفضای بغداد

ماه گذشته ، یک هواپیمای مسافربری انگلیسی
ازنوع«ترایستار»با150سرنشین ، درفضای بغداد، پایتخت عراق، دچار آتش سوزی شد. آن
هواپیما که درارتفاع 900متری اززمین بود، مورد اصابت چند شلیک گلولۀ مخالفین رژیم
عراق قرارگرفت ودرحالی که آتش درآن برافروخته شده بود ، به زمین نشست. دراین میان،
یک مصدرمسئول دروزارت خارجه انگلستان ازدولت عراق خواستار تحقیق پیرامون این حادثه
شد. مسئولین عراقی گزارش دادند تاکنون نتوانسته اند بدانند کدام گروه اقدام به
تیراندازی به هواپیمای انگلیسی نموده اند. در هر صورت، این حادثه دلالت بروخامت
اوضاع درعراق دارد وگواهی است بروجود عناصر مسلح بسیاری که درخود پایتخت و بدور ازچشمان
جاسوسهای حزب بعث، حرکتهای مسلحانه ای رابرعلیه رژیم آغازکرده اند.

*بیکاری درشوروی

 روزنامه آمریکائی نیویورک تایمزضمن انتشارگزارشی ازبیکاری درشوروی می نویسد :این بیکاری روزافزون، نتیجه
اصلاحات نوینی است که گرباچف درنظام اقتصادی کشور پدید آورده است. همچنین می
افزاید:این وضع باکوچکترین مفاهیم اساسی سوسیالیستی تناقض دارد زیرا سوسیالیسم،
کاررابرای تمام افراد تضمین کرده است!

جالب اینجااست که رسانه های گروهی شوروی همواره پیرامون
بیکاری درغرب داد قلم داده وآن رادلیل افلاس نظام سرمایه داری وعقب ماندن ازچرخ
پیشرفت می دانند . این روزنامه انتظار دارد اصلاحات نوین دولت، 12الی 19میلیون
نفررابطورموقت ـ تنها دربخش صنایع ـ ازکاربی کارخواهد کرد. درنهایت چنین نتیجه
گیری کرده است که گرچه آمار دقیقی رانمی توان بدست آورد ولی معتقد است که نسبت
بیکاری درشوروی به سه درصد (3%) می رسد.

*وحدت دربرابراسلام!

ریچارد نیکسون رئیس جمهور اسبق آمریکا ازشوروی وآمریکا
خواست تمام اختلافها ودشمنیهای خود رافراموش کنند یا به آینده واگذارنمایند ولی
باهم یکقدم ویکدست شده ودربرابر حرکت دگرگون سازاسلامی که درآینده ای نزدیک رخ
خواهد داد، به شدت ایستادگی ومقاومت کنند. اوافزود:برشوروی لازم است که دراین امر
باآمریکاهمکاری کند زیرا یک سوم ملتش، مسلمان هستند . وانقلاب اسلامی ممکن است
خطربزرگی راتشکیل دهد که به منافع شوروی زیانهای جبران ناپذیردرجهان سوم وارد
آورد.

وی همچنین هشدارداد که باید دوابرقدرت دربرابر نیروهای
مسلمان بایستد نه اینکه به جهان سوم سلاح بفروشند زیراـ به عنوان نمونه ـ سلاحهائی
که به پاکستان فروخته شده، نتایج تلخ ومصیبت باری برای آمریکا وشوروی دربرخواهد
داشت .

*انتشار حجاب درترکیه

علی رغم فشار نیروهای امنیتی ترکیه برزنان مسلمان که باید
حجاب خودرا کناربگذارند ، اخیراً خیابانهای آنکارا واستانبول به صورت بی سابقه ای
شاهد زنان باحجاب شده ودرهمین حال ، مسجدهای پایتخت ودیگرشهرستانها که خالی
ازنمازگزاران بود، مملوازجوانان نمازگزار شده است. روزنامه«ملیت»ضمن وارد آوردن
اتهام به امام یکی ازمسجدها، اعتراف کرد که دریکی از سخنرانیهایش، 3000زن جوان مسلمان
راکه با حجاب بودند ومانند همیشه درمسجد حاضر شده بودند، به آنان هشدارداد که
ازتلویزیون ومجله های غیراسلامی که پرازفساد اخلاقی است، دوری گزینند وبا مظاهر
فساد مبارزه کنند.

*صرفه جوئی بی سابقه دربرق

دولت بلغارستان، درماه گذشته قانونی تصویب کرد که به موجب آن صاحبان مغازه ها
موظف اندـ برای صرفه جوئی دربرق ـ دوساعت قبل ازتمام شدن وقت رسمی، مغازه ها
راتعطیل کنند. وهمچنین خانواده هائی که بیش ازاندازۀ تعیین شده ، درمصرف برق زیاده
روی کنند، به عنوان جریمه تایکماه برق آنان قطع خواهد شد!قانون جدید همچنین استفاده
از ادوات برقی راتاپنج ساعت درصبح وشب منع کرده است!!

مكه در غروبي خونين

مكه معظمه اين حرم امن الهي در نخستين جمعه ذيحجة الحرام
شاهد جنايتي فجيع و هولناك بدست دست نشاندگان آمريكاي جنايتكار، در پيش چشم هزاران
زائر بيت الله بود كه از گوشه و كنار جهان اسلام براي اداي فرضه مذهبي حج، به آنجا
شتافته بودند و بدين ترتيب حكام آل سعود در عمل ثابت نمودند كه بدورغ داعيه خادم
الحرمين بودن و ميزباني از ميهمانان خانه خدا را داشته و جز خدمت به كاخ سفيد و
اربابان خون آشام خويش نقشي بعهده آنان واگذار نگرديده و الحق كه بخوبي از عهده
اين وظيفه برآمدند.

و اكنون گرچه مجله زير چاپ و آماده انتشار است، ولي اين
جنايت وحشتناك، چيزي نيست كه از آن به آساني بگذريم، و از اين روي چاره اي جز حذف
بعضي از مقالات هميشگي مجله- با پوزش از خوانندگان عزيز- و اشاره اي كوتاه به
ابعاد اين جنايت هولناك در اين شماره،‌ نداشتيم.

و اينك به درج پيام نماينده محترم امام و سرپرست حجاج
ايران، جناب حجة الاسلام و المسلمين آقاي كروبي در اين رابطه به حضرت امام امت و
جوابيه معظم له مي پردازيم تا بعنوان سندي در تاريخ براي هميشه باقي بماند.

بسم الله الرحمن الرحيم

محضر مقدس رهبر انقلاب و بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران آيت
الله العظمي امام خميني مدظله العالي.

بر اساس تكليف شرعي و احساس وظيفه ديني حجاج محترم ايراني و
ميهمانان معظم خدا و رسول خدا دوشادوش ساير برادران و خواهراني كه از سراسر جهان
در حرمين شريفين گرد آمده اند. پس از برگزاري شكوهمند راهپيمائي وحدت در «مدينه
منوره» با اجتماع عظيم و چشمگير خود در «مكه معظمه» ضمن قرائت و استماع پيام مهم و
تاريخي حضرت عالي آرام و منظم در صفوف فشرده با فرياد «مرگ بر آمريكا» «مرگ بر
شوروي» و «مرگ بر  اسرائيل» به سوي خانه
خدا حركت كردند تا برائت و تنفر خود را از سردمداران كفر و شرك ابراز دارند.

با نهايت تأسف، حكام مزدور سعودي به صفوف ميهمانان خدا حمله
كردند و حريم حرم را شكستند و امنيت كعبه و خانه خدا را نقض كردند و صدها نفر را
با گلوله و گازهاي خفه كننده به شهادت رساندند و هزاران تن را مضروب و مصدوم
ساختند و وقاحت را به جايي رساندند كه حتي مجروحين و بستگان آنان را نيز در
بيمارستان ها مورد تهاجم قرار دادند و به سوي آمبولانس هاي حامل مجروحين و شهدا
نيز تيراندازي كردند.

حمله وحشيانه رژيم آل سعود كه نمي تواند بدون هماهنگي و
همفكري آمريكاي جنايتكار صورت گرفته باشد،‌ دليل روشني است بر سرسپردگي اين رژيم
به آستان كاخ سياه كه اين روزها براي جبران شكستهاي نظامي و رسوايي سياسي خود خون
مي طلبد.

اينجانب ضمن ابلاغ سلام و دعاي خير صدها هزار زائر ايراني و
غير ايراني و تبريك و تسليت شهادت ها به محضر جناب عالي، اطمينان مي دهم كه مردم
ما محكم و مقاوم ايستاده اند و ما تا آخرين نفر و آخرين قطره خون به راه حق و اصول
الهي خود پافشاري خواهيم كرد و  منتظر
هستيم تا جان خود را سخاوتمندانه در معبد غشق و حريم رستگاري به خديا خويش تقديم
داريم.

از خداوند متعال براي آن امام عزيز سلامت و طول عمر و براي
رزمندگان اسلام پيروزي و نصرت و براي مجروحين شفا و عافيت و براي شهدا، رضوان و
رحمت و براي بازماندگان آنان صبر و كرامت و براي امت اسلام، صلاح و حسن عاقبت
خواستارم.

                                                                    
والسلام عليكم و رحمت الله و بركاته

 دهم مرداد 1366-
مهدي كروبي

 بسم الله الرحمن
الرحيم

والذي هاجروا في سبيل الله ثم قتلوا اوماتوا ليرزقنهم الله
رزقاً حسنا و ان الله لهو خير الرازقين.

جناب حجت الاسلام آقاي حاج شيخ مهدي كروبي دامت افاضاته

پيام استقامت و مظلوميت شما و زائران عزيزتر از جانمان را
از كنار كعبه مظلوم و حرم خون آلود خدا شنيدم. سلام خالصانه اينجانب و همه ملت
ايران را به همه عزيزاني كه در كنار خانه خدا و حرم امن خدا مورد تهاجم و گستاخي
اجيرشدگان شيطان بزرگ يعني آمريكاي جنايتكار قرار گرفته‌اند ابلاغ كنيد.

اين حادثه بزرگ نه تنها احساسات و عواطف ملت ايران كه
يقيناً دل همه آزادگان جهان و ملتهاي اسلامي را جريحه دار و متألم ساخته است ولي
براي ملت بزرگ و قهرماني همچون مردم عزيز كشورمان كه تجربه چندين ساله انقلاب را
ديده اند و نقاب از چهره ها و نيرنگهاي ايادي آمريكا چون شاه و صدام را در حمله به
عزاداران حسيني و آتش زدن قرآن ها و مساجد برداشته اند اين حوادث غير مترقبه و
شگفت آور نيست كه دوباره دست كثيف آمريكا و اسرائيل از آستين رياكاران و سردمداران
كشور عربستان و خائنين به حرمين شريفين بدر آيد و قلب بهترين مسلمانان و عزيزان و
ميهمانان خدا را نشانه رود و مدعيان سقايت حاج و عمارت مسجد الحرام، خيابان ها و
كوچه هاي مكه را از خون مسلمانان سيراب كنند.

ما در عين حال كه شديداً متأثر و عزادار از اين قتل عام بي
سابقه امت محمد(ص) و پيروان ابراهيم حنيف و عاملين به قرآن كريم گرديده ايم ولي
خداوند بزرگ را سپاس مي گذاريم كه دشمنان ما و مخالفين سياست اسلامي ما را از كم
عقلان و بي خردان قرار داده است.

چرا كه خودشان هم درك نمي كنند كه حركتهاي كورشان سبب قوت و
تبليغ انقلاب ما و معرف مظلوميت ملت ما گرديده است و در هر مرحله اي سبب ارتقاء
مكتب و كشورمان را فراهم كرده اند كه اگر از صدها وسيله تبليغاتي استفاده مي كرديم
و اگر هزاران مبلغ و روحاني را به اقطار عالم مي فرستاديم تا مرز واقعي بين اسلام
راستين و اسلام آمريكايي و فرق بين حكومت عدل و حكومت سرسپردگان مدعي حمايت از
اسلام را مشخص كنيم به صورتي چنين زيبا نمي توانستيم و اگر مي خواستيم پرده از
چهره كريه دست نشاندگان آمريكا برداريم و ثابت كنيم كه فرقي بين محمدرضا خان و
صدام آمريكايي و سران حكومت مرتجع عربستان در اسلام زدايي و مخالفتشان با قرآن
نيست و همه نوكر آمريكا هستند و مأمور خراب كردن مسجد و محراب و مسئول خاموش نمودن
شعله فرياد حق طلبانه ملتها باز به اين زيبايي ميسر نمي گرديد و همچنين اگر مي
خواستيم به جهان اسلام ثابت كنيم كه كليد داران كنوني كعبه لياقت ميزباني سربازان
و ميهمانان خدا را ندارند و جز تأمين آمريكا و اسرائيل  و تقدي منافع كشورشان به آنان كاري از دستشان
بر نمي آيد بدين خوبي نمي توانستيم بيان كنيم و اگر مي خواستيم به دنيا ثابت كنيم
كه حكومت آل سعود اين وهابي هاي پست بي خبر از خدا بسان خنجرند كه هميشه از پشت در
قلب مسمانان فرو رفته اند به اين اندازه كه كارگزاران ناشي و بي اراده حاكميت
سعودي در اين قساوت و بي رحمي عمل كرده اند موفق نمي شديم و حقا كه اين وارثان ابي
سفيان و ابي لهب و اين رهروان راه يزيد روي آنان و اسلاف خويش را سفيد كرده اند.

جمهوري اسلامي ايران الحمدلله در ميان زائران خانه حق از
مليتها و نژادها و كشورها و حتي در خود عربستان طرفداران بسيار زياد و دوستان صادق
و وفاداري پيدا نموده است كه براي گواه و شهادت حقانيت ما و معرفي ابعاد قتل عام
خونبار مسلمانان بدست خادم الحرمين و انتقال حقايق تلخ روز حادثه به مردم جهان ما
را ياري دهند. و چه بهرت كه بلافاصله و در حاليكه اجساد عزيزان ما بر زمين افتاده
اند صدام و حسين اردني و حسن مراكشي به حمايت از جنايت آل سعود اعلام همبستگي
نمايند.

گوئي عربستان سنگر بزرگي را فتح نموده است و در كشتن صدها
زن و مرد بي دفاع مسلمان و به رگبار مسلسل بستن آنان و عبور از روي اجساد مطهر
آنان به پيروزي نظامي بزرگي نائل آمده است كه به ديكديگر تبريك مي گويند و حال آنكه
جهان در اين ماتم نشسته و دل پيامبر خاتم شكسته است و چه كسي است كه نداند توسل به
زور و سرنيزه و لشكركشي در برابر زائران خانه حق و تهيه آن همه مقدمات و توسل به
بهانه هاي پوچ براي درگيري با زنان و مردان و جانبازان و مادران و همسران شهيدان
چيزي جز استيصال و خشم و ضعف آمريكا و عجز و نااميدي سرسپردگان آنان نخواهد بود.

يقيناً آمريكا و عربستان از شرايط خلع سلاح مسلمانان در حرم
خدا و احترام مؤمنين به احكام قرآن و پرهيز از جدال در كنار خانه خدا سوء استفاده
كرده اند و با وسائل از پيش فراهم شده و نقشه هاي دقيق روبه صفتانه به صفوف
شيرمردان و شيرزنان ما حمله نموده اند و آنان را غافلگير كرده اند.

حكومت سعودي مطمئن باشد كه آمريكا لكه ننگي بر دامنش نهاده
است كه تا قيام قيامت هم با آب زمزم و كوثر پاك نمي شود و خوني كه از دل اقيانوس
بزرگ ملت ما بر سرزمين حجاز جاري شده است زمزم هدايتي براي تشنگان سياست ناب اسلام
گرديده است كه ملتها و نسل هاي آينده از آن سيراب و ستمكاران در آن غرق و هلاك مي
شوند و ما همه اين جنايتها را به حساب آمريكا گذاشته ايم و به ياري خداو در موقع
مناسب به حساب آنان خواهيم رسي و انتقام فرزندان ابراهيم را از نمرودها و شياطين و
قارون ها خواهيم گرفت.

و مجدداً تأكيد مي كنم كه اينها بهاي گران حاكميت نه شرقي و
نه غربي و استقلال و آزادي و اسلام خواهي ماست و اينك از فرصت استفاده كرده به يكي
از آيات كتاب كريم اشاره مي كنم آنجا كه فرموده است: «أجعلتم سقاية الحاج و عمارة
المسجد الحرام كمن آمن بالله و اليوم الآخر و جاهد في سبيل الله لا يستوون عندالله
و الله لا يهدي القوم الظالمين» گويي آيه كريمه در همين عصر نازل شده او گويي براي
آل سعود و امثال آل سعود در طول تاريخ و براي ملت مجاهد و بزرگ ايران و حجاج بيت
الله الحرام در عصر حاضر و امثال آنان در همه اعصار آمده است.

خداوند متعال مي فرمايد: شما كوردلان آب رساني به حجاج و
تعمير مسجد الحرام را با ارزش آناني كه ايمان به خدا و به روز جزا آورده و در راه
خدا مجاهده مي كنند مساوي قرار داده ايد. حاشا كه اينان با شما مساوي نيستند و خداوند
ستمگران را هدايت نمي كند.

آيا سعوديها و امثال آنان در طول تاريخ ارزش خود را براي
تهيه آت در مواقف حج و زرق و برق تعميرات مسجد الحرام را با ارزش هاي مسلماناني كه
به خداوند و روز جزا ايمان دارند و بانثار خون خود و جوانان مجاهد خود در راه خدا
و براي دفع دشمنان خدا از حريم اسلام و حرم خداوند تعالي بپا خاسته اند مقايسه
نكرده اند و سعوديهاي عصر حاضر پا را فراتر از آن نگذاشته و بر مسلمانان افتخار
نمي كنند و با مجاهدان راه خدا آن نمي كنند كه روي آمريكاي جهانخوار و ارباب خود
را سفيد كرده است.

و جالب توجه اين كه خداوند در اين آيه ايمان به خدا و روز
جزا را ذكر فرموده و از ميان تمام ارزش هاي اسلامي و انساني مجاهده در راه خدا با
دشمنان خدا و بشريت انتخاب كرده است و در اين انتخاب به همه مسلمانان تعليم فرموده
است كه ارزش جهاد فوق همه ارزشهاست و آيا خداوند با ذكر «والله لا يهدي القوم
الظالمين» نمي خواهد بفرمايد خداوند، سعوديهاي عصر را و تمام اعصار تاريخ را
ستمگراني بيش نمي داند كه قابل هدايت نيستند و خداوند آنان را هدايت نمي فرمايد؟

آيا ستمكاري بر حق و خلق و بر رسول خدا و امت بزرگوار حضرت
رسول خاتم بالاتر از آنچه  آل سعود با كعبه
و حرم امن الهي و با زائران مجاهد آن كه همه چيز و هم كس خود را در راه دوست و
آرمان اسلام تقديم كردند مي توان تصور كرد؟

آيا جرم اين مجاهدان كه به فرمان خداوند تعالي نداي برائت
از مشركين را انجام دادند جز برائت از خدايان آل سعود و سعودي هاي عصر حاضر و شاه
حسين و شاه حسن و مبارك نامبارك و صدام عفلقي است؟

آيا سكوت در مقابل اين ستمگريها كه در طول تاريخ سابقه
نداشته است چيزي جز رضاي به اين جرم و شكرت رد ظلم و ستم ظالمين و ستمگران است؟

و در هر صورت آل سعود براي اصدي امور كعبه و حج لياقت
نداشته و علما و مسلمانان و روشنفكران بايد چاره اي بينديشند.

زائران شريف ايراني امسال پيام انقلاب و برائت خود را با
خونشان به جهان و به امت اسلام ابلاغ نمودند و با تقديم شهداي بزرگ به پيشگاه مقدس
حق از سازندگان و بانيان سياست به شرقي و نه غربي كعبه خداوند گشتند.

و ملت بزرگ ايران نيز با تجليل گسترده خود از شهداء و شركت
ميليوني خود در راهپيمائي و اعلان برائت از كفر خصوصاً آل سعود به وظيفه انقلابي و
الهي خود عمل نموده اند كه در اينجا لازم است از حضور گسترده آنان و همه اقشار و
خواهران و برادران تشكر كنم.

اكنون نوبت زائران ديگر كشورها و خصوصاً علما و روشنفكران و
گويندگان است كه پيام مظلوميت ما را به جهان ابلاغ كنند. انشاءالله زائران محترم
ايراني با مقاومت وصبر بقيه اعمال خود را به اتمام برسانند و با گامهاي محكم و دلي
آرام و قلبي سرشار از رضايت و لبي خندان،‌ شادي پيروزي خون بر شمشير و شهادت در
كنار خانه خدا را جشن بگيرند و افرادي كه به مدينه منوره مشرف مي شوند سلام شهيدان
به خون خفته كعبه و مجروحين خانه امن را به رسول خدا و ائمه هدي عليهم السلام
ابلاغ كنند و اين موفقيت بزرگ را به محضرشان تبريك بگويند و به راه خود با صلابت و
اطمينان ادامه دهند و مشكلاتي كه آمريكا و عربستان بر آنان تحميل نموده اند به
حساب خدا و دفاع از پيامبر بگذارند.

و از اينكه خداوند هديه ها و قربانان هاجر وار و اسمعيل
گونه اين ملت بزرگ را در كنار خانه خود پذيرفته است سپاسگذار و شاكر باشند كه
انشاءالله خداوند شهداي بزرگ ما را با شهداي صدر اسلام محشور و به بازماندگان آنان
صبر و اجر و به مصدومين و مجروحين شفا عنايت فرمايد و شر متجاوزان را به خودشان
باز گرداند و آنان را به عقوبت خود كيفر دهد.

از خداوند مسئلت مي كنم كه از اين زمان كه همه كفر و همه
شرك دست به دست هم داده اند و تصميم و عزم خود را براي شكست امت اسلام جزم كرده
اند و همه ضربه ها را بر عليه ما بكار گرفته اند خود ما را در حصار محكم خود و در
لواي مرحمت و لطف خود حفاظت فرمايد.

والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته

هفتم ذي الحجه 1407 هجري قمري روح الله الموسوي الخميني

«شعار نه شرقي و نه غربي شعار اصولي انقلاب اسلامي در جهان
گرسنگان و مستضعفين بوده و ذره اي هم از اين سياست عدول نخواهد شد و كسي گمان نكند
كه اين شعار شعار مقطعي است.»

«مسلمانان جهان بايد براي برچيدن پايگاههاي نظامي شرق و غرب
از كشورهاي خود تلاش كنند، چرا كه اين بزرگترين ننگ و عار كشورها و سران ممالك
اسلامي است كه بيگانگان به مراكز سري و نظامي مسلمانان راه يابند.»           امام خميني

در گوشه و کنار جهان

و چه شباهت‌ دارد نبرد شرافتمندانه مسلمانان
فلسطين به قيام جاودانه ملت بزرگ ايران در دوران ستمشاهي که اميد است به پيروزي
اسلام بر صهيونيست غدار بيانجامد.

هرچند رهبران قلابي فلسطين اشغالي، تلاش بيشتر
براي نزديک شدن به اسرائيل مي‌کنند، فلسطيني‌اي مسلمان سرزمينهاي اشغالي، بيشتر با
صهيونيست‌ها درگير مي‌شوند و در نتيجه فشار دشمنان افزوده مي‌گردد. در عکس ملاحظه
مي‌کنيد که ده‌نفر مسلح اسرائيلي، با يک مسلمان بي‌سلاح درگير شده‌اند. و اين
دليلي است روشن بر ترس فزاينده دشمن از مسلمانان انقلابي.

و اين هم عکسي ديگر از رودروئي مسلمانان انقلابي
فلسطين اشغالي با اشغالگران که چگونه بهت زده به مردم مي‌نگرند و گاهي هم به روي
خود نگاه مي‌کنند و شايد اين نگاه نه تنها از روي حيرت بلکه وحشت از آينده تاريکي
باشد که زندگيشان را تهديد مي‌کند.

در حالي که دنيا پيش‌بيني مي‌کند، اسرائيل درآينده‌اي
نزديک به مرتفعات جولان در سوريه هجوم کند، مردم اين منطقه با تظاهرات گسترده، خود
را آماده دفاع از منطقه مي‌نمايند. به اميد پيروزي مسلمين بر صهيونيستهاي پليد.
همت والاي مجاهدين افغاني را بنگريد که با ابتدائي‌ترين امکانات، با يکي از پرقدرت‌ترين
نيروهاي اهريمني به جنگي بي‌امان ادامه داده و هرگز از هدف خود عقب‌نشيني نمي‌کنند.

حجة
الاسلام شيخ علي اكبر آشتياني نمايندۀ ولي فقيه در ژاندارمري جمهوري اسلامي ايران

سرگذشت
هاي ويژه از زندگي امام خميني (قدس سره)

ارتباط
بيشتر اين جانب با بيت حضرت امام رحمت الله عليه زماني آغاز شد كه مسئله توزيع
شهريه آن حضرت ميان طلاب مطرح شد. در آن زمان توزيع شهريه به اسم معظم له اشكال
ايجاد مي كرد چرا كه رژيم حتي از مطرح شدن نام ايشان در اين حد نيز وحشت داشت.

از
طرفي حضرت امام به هيچ وجه مايل نبودند در امر توزيع شهريه خللي وارد شده و طلاب
عزيز با مشكل روبرو گردند. تصميم بر اين قرار گرفت كه شهريه با نامي ديگر توزيع
شود و اين كار با انتخاب نام «آيت الله آشتياني» كه در حقيقت نامي مستعار براي
حضرت امام به منظور توزيع شهريه بود، آغاز گشت و اين جانب به اتفاق حجت الاسلام و
المسلمين حاج شيخ محمد حسين شريفي و حجت الاسلام و المسلمين حاج سيد محمد موسوي
قافله باشي و برخي ديگر از دوستان عهده دار توزيع شهريه حضرت امام با نام «آيت
الله آشتياني» شديم.

بعدها
مشخص شد كه ساواك به اين امر پي برده بود. در پرونده هاي ساواك كه منتشر شده نيز
اين امر منعكس است كه شهريه هايي كه با نام آيت الله آشتياني توزيع مي شود، متعلق
به آقاي خميني است.

اين
جانب پس از پيروزي انقلاب اسلامي و طي ده ساله گذشته علاوه بر اين كه يكي از اعضاي
دفتر حضرت امام رضوان الله عليه بودم، افتخار توزيع شهريه امام را نيز داشتم و خدا
را شكر مي كنم كه چنين سعادتي را نصيبم ساخت كه از خدمتگزاران حضرت امام باشم.

§       
امام در مقاطع حساس
انقلاب اسلامي

الف
ـ آخرين شب قبل از پيروزي انقلاب اسلامي

روز
21 بهمن سال 57 همانطوري كه اطلاع داريد از سوي رژيم حكومت نظامي اعلام شد اما
مردم با پيروي از فرمان امام مبني بر شكستن حكومت نظامي و حضور در خيابان ها،
توطئه شوم رژيم در سركوب انقلاب و دستگيري انقلابيون را با شكست مواجه ساختند.
تصور بسياري از دوستان اين بود كه رژيم در اين روز دست به جنايت خواهد زد و
اقدامات از پيش طرح شده اي را به اجرا خواهد گذاشت و بر همين اساس در مدرسه رفاه
حالت غيرعادي وجود داشت و اضطراب و نگراني در چهره عده اي از دوستان به چشم مي
خورد؛ البته نگراني اين عزيزان نه براي خود، بلكه براي حضرت امام قدس سره بود و
خوف آن را داشتند كه رژيم با حمله اي وحشيانه جان آن حضرت را مورد تهديد قرار دهد
و هر چه به شب نزديكتر مي شديم اضطراب و نگراني دوستان بيشتر مي شد. عده اي از
رفقا به نزد امام رفته و با اصرار از ايشان خواستند كه مدرسه را ترك كرده و به يك
مكان امن بروند، اما امام عزيز ـ كه در نهايت آرامش به سر مي بردندـ با اين
پيشنهاد مخالفت كردند و اظهار داشتند به هيچ وجه مدرسه را ترك نخواهند كرد. و بدين
سان آن حضرت بدون اين كه تفاوتي ميان آن شب و شب هاي ديگر قائل شوند، نماز شب
خواندند و در كمال آرامش شب را به صبح رساندند.

ب
ـ اشغال افغانستان توسط شوروي و واكنش حضرت امام

اما
خاطرۀ به ياد ماندني ديگري كه از حضرت امام رضوان الله تعالي عليه در ذهن دارم،
مربوط است به شبي كه قواي شوروي، افغانستان را اشغال كرد. شب هنگام (تقريبا نيمه
هاي شب كه به صبح نزديك مي شد) به ناگاه سفير شوروي در تهران وارد دفتر حضرت امام
شد. اعضاي دفتر و از جمله خود من از حضور سفير شوروي در دفتر امام آن هم در آن وقت
از شب بسيار متعجب بوديم (البته همين جا داخل پرانتز ذكر كنم، اين كه چگونه سفير
شوروي بدون هر گونه اطلاع قبلي، به صورت سرزده وارد دفتر امام شد، مربوط است به
سادگي تشكيلات دفتر و اين سادگي همواره مورد نظر امام بوده و به آن سفارش مي
كردند) هر چه از او سوال كرديم كه چه مساله اي پيش آمده كه شما چنين سرزده و در
اين موقع از شب به اينجا آمده ايد؟ پاسخ مي داد: من كاري ضروري و حساس با حضرت
امام داردم و بايد ايشان را ملاقات كنم. پرسش هاي ما و پاسخ هاي گنگ سفير شوروي تا
ساعت هشت صبح ادامه يافت و عاقبت ايشان خدمت امام رسيدند.

سفير
شوروي خبر اقدام اشغال خاك افغانستان توسط قواي نظامي شوروي را به اطلاع حضرت امام
رساند. امام با حالتي عصبي و متحكم رو به سفير شوروي كرده و گفتند: «شما كار
اشتباهي كرديد. شما در اين كار هيچ موفقيتي به دست نمي آوريد و بي ترديد روزي به
اشتباه خود اقرار خواهيد كرد»، و همگان شاهد بودند كه زمان چه زود بر صحت كلام
امام گواهي داد.

ج‌
ـ‌ كودتاي آمريكايي نافرجام نوژه

خاطره
ديگري كه از حضرت امام رحمت الله عليه نقل مي كنم، مربوط به كودتاي آمريكايي نوژه
است. كودتاي نافرجام نوژه كه توسط برخي از عمال آمريكا طرح ريزي شده بود و هدف
سقوط نظام جمهوري اسمي را تعقيب مي كرد، در نظر داشت با كمك چند تن از افسران
وابسته به نظام سرنگون شده ستم شاهي با تصرّف مكان هاي حساس و بمباران محل اقامت
مسئولان بلند پايه كشور و از جمله با بمباران منزل حضرت امام، توطئه اي شوم را به
قالب اجرا گذارد. اما از آن جا كه خواست خدا بر افشاي آن و دستگيري عوامل دست
اندركار قرار گرفته بود، يكي از خودفروختگان موضوع را به اطلاع مادرش رساند. مادر،
او را موعظه كرد و گفت: «اين نظام، نظام حق است، حكومت اسلامي است و حكومت خدا است
و در راس آن يك مرجع تقليد كه نايب امام زمان «عج» است، قرار دارد و خداوند اطاعت
از او را واجب كرده و هر اقدامي عليه اين نظام، مخالفت با اسلام است».

سخنان
مادر در او موثر افتاد و وي جريان اين كودتا را با يكي از مسئولان كشور در ميان
گذاشت. آن طور كه به ياد دارم اين مسئول حضرت آيت الله خامنه اي بودند كه بلافاصله
به همراه يك نفر ديگر خدمت امام رسيدند و جريان را به اطلاع رسانده، خواهش كردند
كه امام محل خود را ترك گفته و به مكان ديگري بروند. امام بدون هيچ گونه تاملي
مخالفت خود را با اين نظر اعلام كردند و گفتند: «خير، من همين جا خواهم ماند» و
بعد فرمودند: «شما برويد از صداوسيما محافظت كنيد كه اگر حادثه اي به وقوع پيوست،
من از آن طريق به ملت پيام دهم و آنان را از اين توطئه آگاه سازم».

شخص
دومي كه با آقاي خامنه اي خدمت امام رسيده بود با لحني آميخته با خجالت و حيائ بر
تقاضاي خود پافشاري كرد و گفت: احتمال خطر وجود دارد و ما براي جان شما خوف داريم،
پس بهتر است كه به جايي ديگر برويد. امام لبخندي دلنشين بر لب آوردند و خطاب به
ايشان گفتند: «من هستم، شما خيالتان راحت باشد. اگر حادثه اي رخ داد، پيام مي دهم»
آرامش امام آن برادر را مجاب ساخت و تسلاي خاطر همگان را فراهم ساخت و ما شاهد
بوديم كه اين توطئه نيز خيلي زود نقش بر آب شد.

دـ
علاقمندي شديد حضرت امام به حفظ نظام

خاطرۀ
ديگري كه نقل مي كنم از توجه خاص امام به مسائل سياسي اجتماعي جامعه و هوشياري فوق
العاده ايشان در امور سياسي است. يادم هست برگزاري اولين انتخابات رياست جمهوري
مصادف شد با زماني كه حضرت امام در بيمارستان قلب بستري بودند. همه مسئولان بسيار
نگران حال حضرت امام بودند و مرتب براي ديدن آن حضرت به بيمارستان مي آمدند و همه
سعي داشتند مشكلات مملكتي را به جهت حال امام با ايشان مطرح نكنند و بسيار در حرف
زدن هاي خود احتياط مي كردند. ليكن حضرت امام حتي در آن حال از تمامي مسائل مي
پرسيدند و كسب اطلاع مي كردند. مردم عاشق هر روز گروه گروه به بيمارستان قلب مي
آمدند و حال امام را جويا مي شدند و در هر گوشه ميهن اسلامي نيز مراسم دعا و نيايش
به منظور بهبودي حال ايشان برگزار بود. در اين حال كه همه در فكر سلامتي حضرت امام
قدس سره بودند خود ايشان تنها از اوضاع و احوال كشور مي پرسيدند. از طرف ديگر
تاريخ انتخابات رياست جمهوري نزديك بود، امام عزيز با درك حساسيت برگزاري اين
انتخابات به حاج احمد آقا گفته بودند كه: «اگر خداي ناكرده مسئله اي براي ايشان
پيش آمد آن را مخفي نگه داشته و پس از برگزاري انتخابات اعلام كنند».

بنابراين
شاهديم كه امام عزيز تا چه حد براي حفظ نظام جمهوري اسلامي اهميت قائل بوده اند و
بر نسل حاضر و آينده است كه حافظ صالحي براي اين نظام باشند تا انشاءالله جمهوري
اسلامي ايران، زمينه ساز حكومت اسلامي جهاني حضرت مهدي (عج) گردد.

هـ
ـ كودتاي نافرجام عناصر وابسته به چپ

خاطرۀ
ديگري كه نقل مي كنم مربوط است به كودتاي نافرجام كه چند سال پس از كودتاي نوژه
طرح آن توسط عناصر وابسته به شرق ريخته شد. نظام نوپاي جمهوري اسلامي ايران هر روز
با توطئه اي جديد روبرو بود و تمامي قدرت هاي بزرگ، رشد كشوري اسلامي و مستقل را
تحمل نمي كردند و تمامي تلاش خود را معطوف ساخته بودند تا هر روز كشوري اسلامي را
با مشكلي تازه روبرو سازند و در اين بين از طرح توطئه هاي براندازي نيز خودداري
نمي كردند. اما روبروي آنان مردي نستوه، سازش ناپذير و مهمتر از همه خدايي روبروي
آنان بود اين كه مي گويم خدايي و اين بُعد را برجسته مي كنم دليل بر اين است كه
معتقدم در مراحل مختلف انقلاب اسلامي تنها همين خصيصه بوده است كه نصرت را بر
ايمان به ارمغان آورده است.

در
يكي از نيمه شب ها خبر آوردند كه قرار است كودتايي رخ دهد. حضرت حجت الاسلام و
المسلمين حاج احمدآقا شتابان خدمت امام رسيدند. امام به اداي نماز شب مشغول بودند
(كاري كه هميشه در اين ساعت انجام مي دادند). مدتي طولاني به انتظار ايستادند اما
امام غرق در راز و نياز با خداوند بودند، وقتي حاج احمدآقا موضوع را به اطلاع امام
رساند، ايشان با همان متانت و آرامشي كه همواره داشتند اشاره كردند و آرام
فرمودند: «مساله اي نيست؛ شما برويد و خيالتان آسوده باشد…».

و
ـ عزل بني صدر از رياست جمهوري

اجازه
بدهيد در ادامه واكنش هاي حضرت امام در مقاطع حساس انقلاب اسلامي به فتنه بني صدر
و اعوان و انصار آن و دفع آن توسط امام اشاره كنم. غالب دوستان به ياد دراند كه
حضرت امام اصولا در برابر رخدادهاي سياسي ـ اجتماعي و فرهنگي چه مواضع پيامبر گونه
اي را اتخاذ مي كردند. به ديگر سخن، حضرت امام در مواجهه با مسائل اجتماعي همان
رفتاري را پيشه مي كردند كه پيامبران الهي بدان عمل مي كردند. حضرت امام رضوان
الله تعالي عليه در برخورد با افرادي چون بني صدر كه به لحاظ اجتماعي و شخصيتي
بيمار مي نمودند، رفتار خاص خود را داشتند. امام معتقد بودند، بايد شخص بيمار را معالجه
كرد و اين شيوه درمان به صور مختلف كه پند و اندرز، صبر و بردباري و و … را شامل
مي شد، بود. و چنان چه اقدام هاي درماني موثر نمي افتاد ـ‌ همان گونه كه در بني
صدر موثر نيفتاد ـ اقدام نهايي را به عمل مي آوردند. در اين مرحله حضرت امام به
مواردي كه در اصطلاح عام مصلحت اجتماعي ـ سياسي ناميده مي شد توجهي نداشتند و توجه
اصلي ايشان معطوف به مصلحت اسلام و مسلمين بود. به ياد داريم، بني صدر جمعيت زيادي
را عوام فريبانه به دور خود جمع كرده بود و باور داشت كه از يك پايگاه مردمي
برخوردار است.

روزي
چند تن از ائمه جمعه شهرستان هاي مختلف از جمله شهداي محراب آيت الله صدوقي و آيت
الله مدني و عده اي ديگر خدمت امام رسيدند. اين عده پس از بازگشت از محضر امام
خوشحال به نظر مي رسيدند. كنجكاوانه پرسيدم چه شده كه شما اينقدر خوشحاليد؟ پاسخ
دادند: حضرت امام فرموده اند: «چنان چه حجت شرعي تمام شده باشد، درنگ نخواهم كرد و
بدانيد كه خلع بني صدر لحظه اي به طول يك دقيقه بيش نخواهد بود» حضرت به مخاطبان
خود فرموده بودند: «شما خيال نكنيد كه من از هياهو و جنجال مي ترسم، اگر تمام اين
جمعيتي كه در حسينيه حاضر مي شوند و فرياد بر مي آورند: درود بر خميني، زماني خلاف
آن را بگويند، براي من هيچ تفاوتي نخواهد داشت. من ذره اي به هوچي گري ها وقعي
نخواهم گذاشت من كاري به هياهو و درود گفتن ها ندارم بلكه تنها به تكليف شرعي ام
مي پردازم همين و بس».

زـ
كشتار حجاج بيت الله در حرم امن و واكنش حضرت امام

صلابت
و استقامت حضرت امام در مقاطع دشوار پس از انقلاب اسلامي بر هيچ كس پوشيده نيست.
ما شاهد بوديم در شهادت شهيد مظلوم بهشتي و يارانش به دست منافقين كوردل و هم چنين
در شهادت دكتر باهنر و شهيد رجايي امام خم به ابرو نياوردند و برخورد مناسب و
استواري ايشان چنان دل هاي داغدار و آلام امت را تسكين داد كه فاجعه اي كه در هر
كشور ديگر بدون ترديد سقوط دولت و نظام را به همره داشت، كوچك ترين خللي به نظام
نوپاي جمهوري اسلامي وارد نساخت. اما امام عزيز كه در سوگ عزيزان و يارانش و در
سوگ فرزند مجتهد، عارف و بزرگوارش شهيد حاج آقا مصطفي حتي قطره اي اشك از چشم جاري
نساخت، شكسته شدن حرمت امن الهي چنان ايشان را متاثر ساخت كه در طول يك روز بيش از
ده بار گريستند. ما بارها شاهد بوديم كه حضرت امام جز در مصيبت مظلومانه
«اباعبدالله الحسين عليه السلام» نگريسته اند، اما چگونه است كه واقعه خونين حج
چنين امام را متاثر مي سازد؟ اين نيست جز اين كه امام عزيز از زير پا گذاشتن آيات
الهي از سوي خائنين به حرم امن خدا متاثر شده اند.

§       
خصوصيات ويژه و زندگي
پيامبرگونه حضرت امام

به
عقيده من سادگي زندگي حضرت امام قدس سره در نوع خود بي نظير بود و نمونه زندگي ايشان
را بايد در ميان ائمه معصومين عليهم السلام جستجو كرد. در زمينه نكات ويژه در مورد
زندگي ايشان صحبت را با نقل خاطره اي كه از فرزند برومند امام، حاج احمدآقا شنيده
ام آغاز مي كنم.

الف
ـ‌حفظ بيت المال

حاج
احمدآقا نقل مي كرد: زماني كه حضرت امام در نجف اشرف بودند و فرزند والا مقام،
دانشمند، عالم، عارف و مجتهدشان حاج آقامصطفي شهيد شدند، اولا حضرت امام پس از
شنيدن خبر شهادت ايشان استوار و بردبار تنها به گوشه اي رفته و به تلاوت كلام الله
مشغول شدند و در حالي كه حاج احمدآقا و بقيه اعضاي خانواده مي گريستند، حضرت امام،
آنان را دلداري مي دادند. ثانياـ ماجرايي پيش آمد كه نقل آن بيانگر روح تعبد حضرت
امام نسبت به مسائل شرعي و احكام خدا را مي رساند. آن ماجرا به اين شكل بود كه
خانواده امام قصد داشتند از طريق تلفن منزل رهبر انقلاب با تهران تماس بگيرند.
ليكن رهبر انقلاب حتي در اين موقعيت كه فرزند خود را از دست داده بودند صريحا به
خانواده خود گفتند كه: تلفن بيت از اموال بيت المال است و خواست شما براي استفاده
از آن امري شخصي است، بنابراين تماس با آن جاز نمي باشد.

انسان
وقتي موقعيت امام و همسرشان را به عنوان پدر و مادري فرزند از دست داده تجسم مي
كند و حساسيت حضرت امام را حتي در آن موقعيت خاص نسبت به بيت المال مي بيند جدا
درس مي گيرد. انشاءالله تمامي افرادي كه كار اجرايي دارند از اين نكته الگو گرفته
و نسبت به استفاده به جا از بيت المال حساس شوند.

ب
ـ واكنش حضرت امام نسبت به اسراف

در
طول ده سالي كه از نزديك شاهد بوده ام يكي از نكاتي كه حضرت امام به آن فوق العاده
اهميت مي دادند، ساده زيستي و عدم اسراف كاري بود. بارها من خود شاهد بوده ام كه
امام عزيز از جا برخاسته و به طرفي مي روند پس از مدت كوتاهي متوجه شده ام كه
ايشان قصد خاموش كردن چراغي را دارند كه بي مورد روشن است.

و
يا در مورد تلفن هايي كه به دفتر ايشان مي شد، فرموده بودند: «آقايان سعي كنيد از
كارهاي تكراري و مسرفانه جلوگيري كنيد و از افراط نيز بپرهيزيد».

وقتي
ايشان ليوان آبي را مي خوردند اگر آب ليوان به نصف مي رسيد بر روي آن تكه كاغذي مي
گذاشتند و بقيه آب ليوان را براي رفع تشنگي بعدي خود باقي مي گذاشتند و يا اگر زخم
يا جراحتي بر قسمتي از بدنشان وارد مي آمد، دستمال كاغذي را به چند تكه تقسيم مي
كردند و تكه اي از آن را استفاده مي كردند.

حضرت
امام با تمام مشغله اي كه داشتند تمامي هزينه هايي كه براي منزل ايشان مي شد شخصا
كنترل مي كردند و مسئولين مالي موظف بودند قبل از انجام هر خريدي براي بيت ليست
اقلامي كه قصد خريد آنها را دارند به امام عزيز بدهند.

ج
ـ نظم در امور

نكته
ديگري كه به نظرم مي رسد نظم موجود در امور و كارهاي حضرت امام بود. حضرت امام
براي تمامي ساعات شبانه روز، برنامه اي خاص داشتند به طوري كه ساعات مطالعه، عبادت
و نيايش، رسيدگي به امور مسلمين و مملكت اسلامي، خواب و حتي امور شخصي ايشان
برنامه و زمان مشخص داشت و همين امر باعث شده بود ايشان از تمامي ساعات عمر پر
بركت خود به نحو احسن بهره گرفته و روحي والا و دور از توصيف داشته باشند.

حضرت
امام اول وقت به نماز مي ايستاد با خضوع و خشوع و حضور قلب نمازش را برگزار مي
كرد. قبل از فرا رسيدن وقت نماز حضرت به تلاوت قرآن كريم مي پرداخت و پس از برگزار
كردن نماز مغرب و عشاء به داخل حياط خانه رفته و رو به قبله در حالي كه با انگشت
به طرف قبله اشاره مي كرد حدود 15 دقيقه دعايي را زير لب زمزمه مي كرد. در اين
مورد از يك فرد موثق نقل است كه حضرت اين ذكر را كه: «تحصّنت بدارٍ سقفها لا اله
الا الله و نورها محمّد رسول الله و بابها علي ولي الله و اركان ها لا حول و لا
قوة الا بالله» مرتبا تكرار مي كردند و ضمنا از حضرت امام نقل است كه ذكر: «اللهم
صل علي محمد و آل محمد و ادفع عنّا البلاءِ المبرم من السماء انك علي كل شيءٍ
قدير» هفت مرتبه در ساعات آخر روز جمعه خواند شود.

حضرت
امام بدون استثناء هر شب نماز شب را اقامه مي كردند، براي اين منظور معمولا دو
ساعت پيش از اذان صبح از خواب بر مي خاستند و اگر وقت ياري مي كرد نمازهاي مستحبي
را نيز به پا داشته و چنان چه تا اذان صبح وقتي باقي بود بولتن هاي خبري مختلف را
مطالعه مي كردند.

حضرت
امام در به دست آوردن اخبار منعكس شده از راديوهاي بيگانه اهتمام داشتند و غالبا
اخبار راديوهاي بيگانه را گوش مي دادند و امت مسلمان خود از طريق سيماي جمهوري
اسلامي مشاهده كرد كه امام عزيز حتي در بستر بيماري نماز شب را تكر نكرده و از
راديو به منظور كسب خبر استفاده مي كردند حتي سه روز پس از عمل جراحي كه حال حضرت
امام رو به بهبودي گذاشته بود دستور دادند تلويزيون بياورند تا از آن استفاده
كنند.

ادامه دارد

سخنان معصومین

کوچک شمردن گناه

*امیرالمؤمنین (ع):

«أشدّ الذّنوب ما
استخفّ به صاحبه».

(نهج البلاغه-
حکمت477)

بزرگترین گناهان،
گناهی است که انسان آن را کوچک بشمارد.

*امیرالمؤمنین (ع):

«انَّ الله أخفی سخطه في معصیته، فلا تستصغرنّ شیئاً من معصیته، فربّما وافق سخطه
و أنت لا تعلم».

(خصال صدوق- ج1- ص99)

همانا خداوند غضبش را در نافرمانیش، پنهان کرده است؛ پس زنهار که هیچ معصیتی
را کوچک مشماری زیرا ممکن است همان معصیت کوچک، با سخط الهی سازش داشته باشد و تو
آن را ندانی.

*امام باقر (ع):

«اتّقوا المحقرات من الذنوب فإنَّ لها طالباً، یقول أحدکم: أذنب و أستغفر
الله، إن الله عزوجل» یقول: «ونکتب ما قدموا وآثارهم و کلّ شيء أحصیناه في إمامِ
مبین» وقال عزّوجل: «أنَّها أن تک مثقال حبَّة من خردلِ فتکن في صخرة أوفي
السّموات أوفي الأرض یأت بها الله، انَّ الله لطیفٌ خبیرُ».

(کافی- ج2- ص270)

بپرهیزید از گناهان کوچک چرا که نویسنده ای آنها را می نویسد؛ ممکن است یکی از
شما بگوید: من گناه می کنم و پس از آن، از خداوند طلب آمرزش می کنم! ولی خداوند می
فرماید: «می نویسم آنچه که از اعمال و آثار خودشان پیش می فرستند و همانا همه چیز
در راهنمائی روشنگر احصا و یادداشت می شود.» و خداوند می فرماید: «بی گمان اعمال
خوب و بد هر چند به اندازۀ خردلی در میان سنگی یا در آسمانها و یا در زمین باشد،
خداوند آن را در روز قیامت به حساب آورد، و همانا خداوند دقیق است و کاردان.»

*امام صادق (ع):

«إذا أذنب الرَّجل خرج في قلبه نکتة سوداء، فإن تاب انمحت و إن زاد زادت حتّی
تغلب علی قلبه فلا یفلح بعدها أبداً.»

(کافی- ج2- ص271)

هر گاه انسان گناهی کند، در دلش نکتۀ سیاهی پدید آید، پس اگر توبه کرد، این
نکته زدوده می شود و اگر بر گناهش افزود، نکتۀ سیاه بزرگتر می شود، و همچنین تا
اینکه کل قلبش را فراگیرد و پس از آن دیگر هرگز رستگار نخواهد شد.

*امام موسی کاظم (ع):

«لا تستکثروا کثیر الخیر، و لا تستقلّوا قلیل الذنوب، فإن قلیل الذنوب یجتمع
حتّی یکون کثیراً، و خافوا الله في السّر حتی تعطوا من أنفسکم النصف.»

(کافی- ج2- ص287)

کار خیر بسیار را بسیار مشمارید و گناه کوچک را کوچک مشمارید، زیرا گناهان
کوچک جمع می شود و سپس گناه بزرگی می گردد و از خداوند در پنهانی بهراسید تا این
که خوف شما بدرجه ای برسد که نسبت به مردم با عدالت و خوش رفتاری، برخورد نمائید.

*امام صادق (ع):

«ان رسول الله صلی الله علیه وآله نزل بأرضِ قرعاء فقال لأصحابه: ائتونا بحطب،
فقالوا یا رسول الله نحن بأرض قرعاء ما بها من حطب. قال: فلیأت کل انسان بما قدر
علیه، فجاؤوا به حتی رموا بین یدیه بعض، فقال رسول الله صلی اله علیه وآله: هکذا
تجتمع الذنوب. ثمّ قال: إیّاکم و المحقّرات من الذنوب، فأن لکل شيءٍ طالباً و إن
طالبها یکتب ما قدموا و آثارهم و کلّ شيء أحصیناه في إمام مبین.»

(کافی- ج2- ص288)

رسول خدا (ص) به سرزمینی خشک وارد شد. سپس به اصحابش فرمود: برای من مقداری
هیزم جمع کنید. عرض کردند: ای رسول خدا: ما در سرزمینی خشک هستیم و هیزمی در آن
دیده نمی شود. حضرت فرمود: بروید جستجو کنید، و هر کس به هر مقدار که توانست
بیاورد. پس رفتند و آوردند و هیزم ها روی هم انباشته شد. آنگاه حضرت رسول (ص)
فرمود: اینچنین گناهان جمع می شوند. سپس فرمود: زنهار از گناهان محقر و کوچک، زیرا
هر چیزی را نویسنده ای است و نویسندۀ گناهان هم آنها را یادداشت می کند و تمام
آثار و اعمال شما را می نویسد و همانا هر چیزی در کتابی راهنما و روشن ثبت می شود.

*امام رضا (ع):

«الصغائر من الذنوب طرق الی الکبائر، و من لم یخف الله في القلیل، لم یخفه في
الکثیر.»

(عیون الاخبار- ج2- ص180)

گناهان کوچک، راهی برای گناهان بزرگ است و هر کس از خداوند در گناهان اندک،
نترسد، در گناهان بزرگ نخواهد ترسید.

گفته و نوشته‌ها

پنج حكمت

امام صادق(ع): پنج چيز چنان است كه مي‌گويم:

1- انسان تنگ چشم و بخيل، هرگز آسايش و راحتي ندارد.

2- حسود و رشكبر هيچ وقت خوشي و لذت نمي‌بيند.

3- پادشاهان و سلاطين، وفا و پايداري با كسي نكنند.

4- هيچ دروغگوئي مردانگي و مروت ندارد.

5- هيچ سبك مغز و سفيهي، سرور نگردد.

بزرگترين و شريفترين عيد

مفضل بن عمر گويد:

از امام صادق(ع) پرسيدم: مسلمانان چند عيد دارند؟ حضرت
فرمود: چهار عيد من عرض كردم: عيد فطر و عيد قربان و جمعه را مي‌شناسم. حضرت
فرمود: بزرگترين و شريفترين اعياد، روز هيجدم ذي حجه است؛ همان روزي كه رسول
خدا(ص)، اميرالمؤمنين(ع) را به امامت مردم نصب كرد. عرض كردم: در آن روز چه بايد
كرد؟ حضرت فرمود، بر شما است كه به عنوان سپاس و حمد الهي آن روز را روزه بداري،
هر چند خدا اهل آن است كه هر ساعت مورد شكر و سپاس قرار گيرد، و چنين است كه پيامبران
به جانشينان خود دستور مي‌دادند كه روز نصب ولي امر را روزه بگيرند و آن را عيد
بدانند و همانا هر كه در اين روز فرخنده روزه بگيرد، روزه‌اش برتر و افضل از عبادت
شصت سال تمام است.

وحدت و همبستگي

بقراط روزي به نزد بيماري درآمد و نبض او بديد. آنگاه او را
گفت: بدان كه من و تو و بيماري سه نفريم و هر سه مخالف يكديگر. اگر تو يار من شوي
و آنچه ترا دستور دهم از آن نگذري و آنچه تو را از خوردن آن بازدارم، دست بازداري،
ما دو تن شويم و علت(مرض) تنها بماند؛ بر وي غالب آئيم چه هرگاه كه دو تن هم پشت و
يك دل شوند، بر يك كس غلبه توانند كرد.

جامعه خاص سلطان

از بهر روز عيد، سلطان محمود خلعت هر كسي تعيين مي‌كرد. چون
به طلحك رسيد فرمان داد كه پالاني بياوريد و بدو بدهيد. چنان كردند. چون مردم خلعت
پوشيدند؛ طلحك آن پالان در دوش گرفت و به مجلس سلطان آمد. گفت: اي بزرگان! عنايت
سلطان در حق من بنده از اينجا معلوم كنيد كه شما همه را خلعت از خزانه فرموده دادن
و جامه خاص از تن خود بركند و در من پوشانيد.

چاره جز صبر…

هيچ كس چاره ساز كارم نيست                               چه
كنم بخت سازگارم نيست؟

كشته صبر و انتظارم و باز                                        چاره
جز صبر و انتظارم نيست

«فلكي شرواني»

تيرباران حوادث قفس ما نشود

هر چه احسات تو دادست به ما آن داريم           

ما چه داريم ز
خود تا زتو پنهان داريم

تيرباران حوادث قفس ما نشود

                                                        ما
كه شيريم چه پرواي نيستان داريم

خيمه در مصر چو پيراهن يوسف زده‌ايم

                                                        جلوه‌ها
در نظر مردم كنعان داريم

روزي ما نبود غير دل ما صائب

                                                        خبر
عافيت از نعمت الوان داريم

«صائب تبريزي»

اسرار حق

روزي يكي به نزد بزرگ عارفي آمد و گفت: اي شيخ! آمده‌ام تا
از اسرار حق چيزي با من بگوئي. شيخ گفت: باز گرد تا فردا بامداد و فردا باز آي.

آن مرد برفت. شيخ بفرمود تا آن روز موشي بگرفتند و در حقه‌اي(قوطي‌اي)
كردند و سر آن حقه را محكم كردند. و ديگر روز آن مرد باز آمد و گفت: آنچه وعده
كرده اي بگوي. شيخ بفرمود تا آن حقه را به وي دادند و گفت: زينهار تا سر اين حقه
را باز نكني.

مرد آن حقه را بستد و برفت. چون به خانه رسيد، سوداي آتش
بگرفت(هوس شديد در او پيدا شد) كه آيا در حقه چه سر است. بسيار جهد كرد تا خويشتن
نگهدار، صبرش نبود. سر حقه را باز كرد. موش بيرون جست و برفت.

آن مرد پيش شيخ آمد و گفت: اي شيخ! من از تو سرخداي خواستم،
تو موشي در حقه به من دادي؟! شيخ گفت: اي درويش! ما موشي در حقه به تو داديم، تو
پنهان نتوانستي داشتن. خويش را به حق تعالي چون تواني نگهداشت و سر حق را با تو
چون گويم كه نگاه نتواني داشت.

ترسم نرسي بكعبه…

زاهدي مهمان پادشاهي بود. چون به طعام بنشستند، كمتر از آن
خورد كه ارادت(ميل) او بود، و چون به نماز برخاستند، بيش ازآن كرد كه عادت او تا
ظن صلاحتي در حق اوز يادت كنند.

چون به مقام خويش(منزل خويش) آمد، سفره خواست تا تناولي
كند؛ پسري صاحب فراست داشت، گفت: اي پدر! باري به مجلس سلطان در طعام نخوردي؟ گفت:
در نظر ايشان چيزي نخوردم كه به كار آيد. گفت: نماز را هم قضا كن كه چيزي نكردي كه
به كار آيد!

اي هنرها گرفته بر كف دست                  عيبها
بر گرفته زير بغل

تا چه خواهي خريدن اي مغرور                 روز درماندگي به سيم دغل

چه كنم؟

چه كنم دوستي يگانه نماند؟                   هيچ
آزاد در زمانه نماند

بر دل من زند فلك همه زخم                    مگرش
جز دلم نشانه نماند؟

«جمال‌الدين اصفهاني»

معاذ الله!

اگر رجوع بر اين در نياوردم چه كنم           

كه در زمانه جز
آنم نماند مرجعگاه

سرم ز خدمت اين آستان به عرش رسيد   

                                                                سر
از عبادت او بر زنم، معاذ الله!

«مجير الدين بلقاني»

پول كم و ارزش بسيار

از بزرگي روايت كنند كه در معامله‌اي كه با ديگري داشت، به
دو جو مضايقه از حد درگذرانيد. او را منع كردند كه اين محقر بدين مضايقه نمي‌ارزد.

گفت: چرا من مقداري از مال خود ترك كنم كه مرا يك روز و يك
هفته و يك ماه و يك ساله و همه عمر بس باشد!

گفتند: چگونه؟

گفت: اگر با آن پول نمك بخرم يك روز بس باشد. اگر به حمام
روم يك هفته اگر به فصاد(حجام و رگ زن) دهم يك ماه. اگر به جاروب دهم(جارو بخرم)
يكسال. اگر به ميخي دهم و در ديوار زنم، همه عمر بس باشد.

پس نعمتي كه چندين مصلحت من بدان منوط باشد، چرا بگذارم به
تقصير از من فوت شود.

طبابت كردن ميزبان!

صاحب عباد را نديمان بسيار بودند و وي در محاوره و مفاكهه
از همه بيشتر بود. روزي گفت كه من از هيچ كس ملزم نشدم چنانكه از بديهي(حاضر
جوابي) شدم. روزي در پيش حاضران مجلس، زردآلود آورده بودند و هر كس از آن تناول مي‌كرد
و آن مرد در آن باب غلو مي‌كرد(زياد مي‌خورد) و شرهي تمام به كار مي‌برد. من گفتم
كه: حكما چنين گفته‌اند كه: زردآلو معده را بيالايد و صفرا انگيزد.

بديهي گفت: بزرگان گفته‌اند كه: ميزبان را طبيبي كردن عيب
باشد!

من از آن كلمه چنان خجل شدم كه هيچ جواب نتوانستم گفت.

روزي صياد و روزي ماهي

صيادي ضعيف را ماهي‌اي قوي بدام اندر افتادف طاقت حفظ آن
نداشت، ماهي بر او غالب آمد و دام از دستش در ربود و برفت. ديگر صيادان دريغ
خوردند وملامتش كردند كه چنين صيدي در دامت افتاد و ندانستي نگاه داشتند! گفت: اي
برادران، چه توان كردن، مرا روزي نبود و ماهي را همچنان روزي مانده بود.

صياد بي‌روزي در دجله نگيرد و ماهي بي‌اجل بر خشك نميرد.

اثرا غلام سياهاز عبدالله بن جعفر منقول است كه روزي عزيمت
سفر كرده بود و در نخلتسان قومي فرود آمده بود. غلام سياهي نگهبان آن بود. ديد كه
سه قرص نان به جهت قوت وي آوردند. سگي آنجا حاضر شد. غلام يك قرص نان را پيش سگ
انداخت. بخورد، ديگري را بينداخت. آن را نيز بخورد، پس ديگري را هم به وي انداخت،
آن را هم بخورد.

عبدالله از وي پرسيد كه هر روز قوت تو چيست؟ گفت: آنچه
ديدي! گفت: چرا بر نفس خود ايثار نكردي؟ گفت: اين در اين زمين غريب است؛ چنين گمان
مي‌برم كه از مسافتي دور آمده است و گرسنه است؛ نخواستم كه آن را گرسنه بگذارم.

پس گفت: امروز چه خواهي خورد؟ گفت: روزه خواهم داشت.

عبدالله؛ گفت: همه خلق مرا در سخاوت ملامت كنند و اين غلام
از من سخي‌تر است. آن غلام و نخلستان و هر چه در آنجا بود، همه را خريد؛ پس غلام
را آزاد كرد و آنها را به وي بخشيد.

گفتم … گفتا

گفتم مگر ز رويت زاهد خبر ندارد              

گفتا كه تاب
خورشيد هر بي‌بصر ندارد

گفتم به كوي عشقت پايم به گل فروشد   

گفتا كه كوچه عشق راهي به در ندارد

گفتم سراي دل راه ره كو و در كدام است  

گفتا به دل رهي نيست اين خانه در ندارد

گفتم تو گوي خوبي از دلبران ربودي

                                                گفتا
كه ما درد هر چون من پسر ندارد

گفتم كه فيض در عشق از خويش بي‌خبر شد

                                                گفتا
كسي است عاشق كز خود خبر ندارد

«فيض كاشاني»

تفسير سوره ي
رعد

نفس مطمئنه و
آرامش دائمي

قسمت شصت و
يکم

آيت الله
جوادي آملي

« الذين
امنوا و تطمئن قلوبهم بذکرالله ألا بذکرالله تطمئن ااقلوب » « الذين امنوا و عملوا
الصالحات طوبي لهم و حسن مآب ». (سوره ي رعد – آيه 27و 28)

آنان که
ايمان آوردند و قلب هايشان به ذکر خدا آرام مي گيرد؛ آگاه باشيد تنها با ياد خدا
قلب ها مطمئن مي شود. آنان که ايمان آوردند و اعمال شايسته انجام دادند، بشارت باد
بر آن ها و چه خوش بازگشتي دارند.

***

همانگونه که
قبلاً بحث شد، انسان مطمئن، کسي است که در همه حالات، راضي است و خدا هم از او
راضي است. او چون از خدا مي ترسد، راضي است، لذا هرکاري که خداي سبحان دستور داد،
انجام مي دهد زيرا مي داند که به مصلحت او است و بر خلاف دستور خدا هم کاري انجام
نمي دهد، چون مي ترسد تنبيه شود. اين طور نيست که چون راضي است، در برابر دستور  خداوند بي تفاوت باشد. بلکه هر چه او دستور
داده انجام مي دهد و به هر چه خدا حکم کرد، رضايت مي دهد.

در اين
جريان، اگر حضرت سيدالشهدا عليه السلام در مدينه منوره، در کمال عزت مي فرمود: «
رضا الله رضانا أهل البيت »، آن وقت هم که از اسب بر زمين افتاد، باز همين بيان را
فرمود: « رضا الله رضانا أهل البيت ».

حضرت امير
سلام الله عليه در دعاي کميل مي فرمايد: براي من جهنم مطرح نيست؛ براي من دوري از
تو مطرح است.

نمي گويد: من
نمي توانم بسوزم. مي گويد: آن جا هر تصميمي گرفتي من راضي هستم، اگر هم در آن جا
مرا بردي و مي توانستم سخن بگويم، باز هم مي گويم: « اين کنت يا ولي المؤمنين ».
پس خوف و رجاء تا آخرين لحظه براي انسان وجود دارد منتهي به چه اميد داشته باشد و
از چه چيزي ترس داشته باشد؛ اين ها فرق مي کنند.

پس نتيجه اين
شد که طمأنينه در مسائل علمي، در کليات، در معرف؛ در مقابل شک و ترديد است ولي در
جزئيات اگر کسي صاحب نفس مطمئنه، آن عالي ترين درجه اش هم شد، يعني معصوم مطلق
يعني رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم شد، او در همه جزئيات هم صاحب بصيرت
است، اگر درجه ي پايين تر باشد، به همان اندازه صاحب بصيرت است تا برسد به مؤمنين
عادي که دلشان به رساله ي عمليه اي آرميده است، اين ها هم شک و ترديد ندارند و در
تقليدشان حساب شده از يک رساله اطاعت مي کنند و آرامش دارند. پس بايد مؤمنين در
اعتقدات و عقايد حقه شان، طمأنينه داشته باشند. بيان بسيار جالبي از حضرت
اميرالمؤمنين سلام الله عليه در اين باره رسيده است. مي فرمايد:

« اليوم انطق
لکم العجماء ذات البيان، عزب⁽¹⁾ رأي امرئ تخلف عني » آن کس که مرا تنها
گذاشت و با من نبود، اهل انديشه و فکر نيست؛ او فکرش گم شده و غروب کرده است. اگر
فکر غروب بکند، چيزي صفحه ي دل را روشن نمي کند چون صفحه ي نفس با انديشه روشن مي
شود.

در ادامه مي
فرمايد:

« ما شککت في
الحق مذ أريته ». از آن لحظه اي که حق را به من نشان دادند، تاکنون من شک و ترديد
نداشته ام.

آري! حضرت
امير عليه السلام در دوران خردسالي که در کنار رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم
بود، به اين معارف بالا دست يافته بود.

آنگاه به
عنوان يک سؤال مقدر، مطرح مي کند که اگر شما در حق شک نکرديد و در برابر حق،
هيچگونه اضطرابي نداشتيد، پس ساير معصومين هم بايد اين چنين باشند. آن جا که
خداوند به حضرت موسي عليه السلام مي فرمايد: « و اوجس في نفسه خيفه موسي»⁽²⁾
موساي کليم چرا در نفس خويش، ترس کرد. حضرت امير عليه السلام اين توضيح را مي
فرمايد که:

« لم يوجس
موسي عليه السلام خيفه علي نفسه بل اشفق من غلبه الجهال و دول الضلال » حضرت موسي
بر خودش نترسيد و باکي نداشت (زيرا قلبش مطمئن بود) ولي ترسيد که مبادا جهال و
نادانان چيره شوند و گمراهان و ضلالت پيشگان سبقت گيرند.

حضرت موسي
عليه السلام در قلبش اين معني خطور کرد که ساحران فرعون که صحنه ي مسابقه را پر از
مار و افعي کردند و ديدگان مردم را به خود جلب نمودند و همانگونه که قرآن مي
فرمايد: « جاؤوا بسحر عظيم »، با آن سحر شگفت انگيز نکند برنده شوند. فرمود: من هم
اگر عصا را القا کنم و به صورت يک مار دربيايد، نکند مردم نتوانند بين معجزه من و
سحر ساحران فرق بگذارند و فرعون چيره شود و حکومت ضلال و ظغيان دوباره سرکار بيايد
وگرنه از مار و افعي هرگز وحشت و هراسي نداشت. خداي سبحان به موسي فرمود: نترس،
معجزه را القا کن، من معجزه را پيروز مي کنم « انک انت الاعلي».⁽³⁾

در آيه بعدي
مي فرمايد: نترس که تو پيروز مي شوي. نمي فرمايد به اين که نترس؛ اين مار ها به تو
کاري ندارند! معلوم مي شود ترس از محکوم شدن دولت حق است و حاکم شدن دولت ضلال.

اگر کسي به
مقام مطمئن رسيد، هرگز در عقايد شک نمي کند و در مسائل علمي هم مضطرب نمي گردد اما
ممکن است بگريد و ناله کند زيرا نمي داند که آيا راهش مي دهند يا نمي دهند. او
مانند انسان تشنه اي مي ماند که مي داند تشنه است و مي داند که تنها چشمه اي که
اين عطش را برطرف مي کند در دامنه ي اين کوه است، و لذا اشک مي ريزد که آيا من به
اين کوه راه مي يابم که عطشم را رفع کنم يا خير؟ مرا راه مي دهند يا نه؟

بنابراين،
انسان مؤمن است که در امن و امان مي باشد چون قلبش آرام دارد ولي آن غافل بي خبر
که مي گويد: « ان هي الا حياتنا الدنيا»⁽⁴⁾ و چيزي جز دنيا نمي بيند؛
او هر چند در منزلش آرام و راحت به خواب رفته است، امنيت کاذب را دارد؛ او نمي
داند چه بلائي بر سرش مي آيد ولي خداوند راجع به مؤمنين وعده ي امان داده و وعده ي
خدا تخلف ناپذير است « الذين آمنوا و لم يلبسوا ايمانهم بظلم اولئک لهم الامن»⁽⁵⁾.
به هر حال مؤمن در هيچ حالي هر چند بيافتد و سرش هم بشکند و مصيبت ها ببيند، از
راه خود برنمي گردد تا به مقصد برسد و در هيچ امري مضطرب نيست.

نمونه هايي
که در قرآن کريم بود، چه در جريان مادر موسي عليهماالسلام و چه در جريان اصحاب
کهف، خداي منان مي فرمايد که ما قلب اين ها را به خود مرتبط کرديم. درباره ي حضرت
يونس عليه السلام هم مي فرمايد: يونس در حالات گوناگون هر چه فشار مي بيند، مي
گويد: خدا! نه از خدا مي رنجد و نه از خدا گله دارد. هر فشاري هم که مي بيند، باز
مي گويد: خدا. وقتي خواستند او را از کشتي بياندازند مي گفت: خدا. وقتي در دهان
ماهي رفت، مي گفت: خدا. در دل ماهيقرار گرفت گفت: خدا. اين طور نبود که اگر فشاري
ببيند, برنجد يا مضطرب شود. هر فشاري که مي آيد او را مصمم تر مي کند, چون مي داند
که راه همين است و بس؛ راه ديگري نيست. او مانند همان تشنه است. ديگري که نمي داند
تشنه است، به فکر تحصيل آب نيست يا اگر بداند تشنه است و نداند چشمه کجا است، به
فکر طي راه نيست. يا اگر بداند چشمه کجا است، وقتي که ديد راه، سخت است، به فکر
پيمودن راه نيست. او تشنه و عطشان مي ميرد. اما اين مومن است که مي داند راه کجا است،
به دنبال آن راه مي افتد و همه سختي ها را تحمل مي کند.

درباره ي
حضرت يونس مي خوانيم « فاستجبنا له و نجيناه من الغم » ما دعايش را مستجاب نموده و
او را از غم و اندوه نجات داديم. او صاحب نفس مطمئنه است ولي غمگين است؛ در برابر
خداي سبحان، سلم محض است مانند همان تشنه اي مي ماند که غمگين است که آيا مي رسد
يا نه؟ ولي مي داند که تنها راه، همين است و اين راه را طي مي کند.

« و کذلک
ننجي المؤمنين »، اين هم يک اصل کلي قرآني است که ذکر يونس سلام الله عليه باعث
نجات از هر غم است. مومن اگر غمگين شد، هر حالتي که او را مغموم کرده است، اگر اين
ذکر را بگويد – همان گونه که حضرت يونس مي گفت – 
از غم نجات پيدا مي کند.

در سوره ي
صافات آيه 139 به بعد اين جريان را مبسوط تر ذکر مي کند. معلوم مي شود سيره ي يونس
سلام الله عليه، تسبيح بوده، نه اين که فقط در آن حال، تسبيح گفته باشد. مي
فرمايد: « و ان يونس لمن المرسلين اذ أبق الفلک المشحون » يونس از انبيا و مرسلين
است. او به طرف کشتي که پر از مسافر و سرنشين بود گريخت. در بين راه، در بين راه
به يک ماهي عظيمي برخورد کردند. اگر يکي از سرنشين ها را از کشتي بيرون مي
انداختند و آن ماهي به عنوان لقمه، او را مي گرفت، کشتي در امان مي شد و راهش را
ادامه مي داد. براي اين که يکي از آن ها روي تعيين مشخصي نباشد و کسي را بي حساب
از کشتي بيرون نياندازند، قرعه کشيدند؛ اتفاقاً قرعه به نام حضرت يونس افتاد.

حضرت يونس
سلام الله عليه از کشتي بيرون افتاد و ماهي او را دربرگرفت و به کام خويش فروبرد.
« فلولا انه کان من المسبحين للبث في بطنه الي يوم يبعثون »، چون سيره ي حضرت يونس
تسبيح بود ( نه اين که فقط در آن جا تسبيح بگويد) و در حال آرامش و خطر همواره
تسبيح خدا مي کرد، لذا از شکم ماهي نجات يافت. در آيه مي خوانيم که اگر او از
تسبيح کنندگان نبود، تا روز قيامت در شکم ماهي باقي مي ماند. و اگر نعمت الهي شامل
حالش نمي شد، از دريا بيرون مي آمد در حالي که مذموم بود ولي چون نعمت شامل حالش
شد، لذا « ممدوح » از کام ماهي بيرون آمد. « فاجتباه ربه فجعله من الصالحين » و
خدايش او را برگزيد و از صالحين قرار داد.

زهرا در آينه هُدى

 قسمت اول

 × سرآغاز

  عن النبى (ص): “و لو كان الحسن شخصاً، لكان
فاطمة، بل هى اعظم، اِنّ فاطمة ابنتى خير اهل الارض عنصراً و شرفاً و كرماً؛1 اگر
حُسْن در قالب فردى تجسم مى‏يافت فاطمه مى‏شد بلكه او شخصيتى والاتر است. فاطمه
دخترم از نظر اصل و بزرگوارى و جود و بخشش بهترين اهل زمين است.”

 خواستم از فاطمه بنگارم، ليك
حقارت در برابر جلالتش، شرمگينم ساخت، اما قلبم، تب توصيفش را داشت، چون او، در
تاريكستانى كه زن به زنجير اسارت كشيده شده بود، حقيقت وجودى زن را نماياند و راه
آزادى‏اش را گشود، و بدين سان، الگوى تمام عيارى براى زن مسلمان براى هميشه تاريخ
گرديد. براى قدم نهادن در اين وادى و در حسرت انجام كارى كه كوچكترين توانايى در
خود نمى‏ديدم، قرآن راه را به روشنى در پيش پايم نهاد. آرى، ما گرچه از گوهر صدف
عصمت، ناتوانيم، اما كتاب خدا به زيبايى او را مى‏شناساند.

 چه رابطه دل انگيزى! قرآن
معرِّف آنان است و آنان مفسر قرآن، قرآن از ايشان مى‏گويد و ايشان از قرآن.

 پيامبر مصطفى (ص) در آخرين
روزهاى عمر شريفش همين را به مسلمين وصيت فرمود: “انى تارك فيكم الثقلين كتاب
اللّه و عترتى اهل بيتى فانهما لن يفترقا حتى يرداً على الحوض؛2 من در بين شما دو
چيز گرانبها به وديعت مى‏گذارم: كتاب خدا و خاندانم، اين دو از هم جدا نمى‏شوند تا
بر من بر حوض وارد شوند.”

 پس به قرآن رو آوردم و به
اندازه وسع ناچيز خود آنچه را كه در شأن فاطمه(س) نازل گشته بود گزينش نمودم و آن
دانه‏هاى مرواريدگونه را در رشته زندگى زهرا(س) مرتب ساختم و مجموعه را با آياتى
در توصيف و بزرگداشت آن سرور زنان عالم به پايان رسانيدم.

 گرچه فاطمه به عنوان انسانى
كامل و نمونه، يادآور تمامى قرآن است گويى روزهاى زندگى او برگهاى قرآنند و… .

 الف – زندگانى فاطمه زهرا (س):

  1 – ميلاد نور

 قرآن از تولد شخصيتهاى مختلف
تاريخى و ماجراهاى قبل و بعد از آن حكايتها دارد: گاه از دعاى همسر عمران (حنّه)
سخن به ميان مى‏آورد آنگاه كه باردار بود نذر نمود تا فرزندش را در خدمت محراب و
خانه خدا قرار دهد و پروردگار عالم به شايستگى دعايش را مستجاب گردانيد و مريم را
به او ارزانى داشت.3

 زمانى داستان موهبت عيسى به
مريم و تولد عيسى و ناگواريهاى مريم را به زيبايى و صراحتى شگفت نقل مى‏نمايد.4

 هنگامى از دعاى زكريا و
استجابت دعايش را عطاى يحيى5 و گاه بشارت فرزند به ابراهيم و همسرش6 و زمانى از
جريان تولد موسى و به آب سپارى او به امر پروردگار.7

 اما در هيچ يك از اينها،
آنچنان كه از تولد فاطمه سخن گفته، بيانى ندارد.

  مرورى بر چگونگى تولد فاطمه زهرا (س):

 جريان تكوّن و تولد بانوى در
عالم، صديقه كبرى – سلام اللّه عليها – شگفت‏انگيز و بى‏نظير و نشانگر اهميت و
علوّ شأن و مقام او، نزد پروردگار عالم است.

 پيامبر اكرم(ص) دستور يافت تا
چهل روز گوشه عزلت گزيده روزها را روزه داشته و به عبادت بپردازد. در پايان روز
چهلم فرشته وحى مائده‏اى آسمانى فرود آورد و پيام رساند كه خداوند عزوجل فرمان
داده تا روزه خود را با اين ميوه‏ها افطار نمايى و پس از آن به نزد خديجه باز گردى
و… بدين سان، نطفه فاطمه در حال حداكثر انقطاع پيامبر از ماده و ماديات، منعقد
شد.

 بدين رو پيامبر(ص) مى‏فرمود:

 “فاطمه انسانى حوريه صفت
است. هر گاه بوى بهشت را آرزو مى‏كنم، فاطمه را مى‏بويم.”8

 روزگار باردارى خديجه، ايامى
سخت و جانكاه بود، زنان مكه به خاطر دشمنى و عناد با اسلام، از خديجه دورى
مى‏جستند و به خانه‏اش نمى‏رفتند، به او سلام نمى‏كردند و اجازه نمى‏دادند كه زنى
با خديجه ملاقات نمايد.9

 همسر گرامى رسول خدا(ص) از سر
عشق و محبت زيادى كه به شوى خود داشت اين درد جانكاه را با وى در ميان نمى‏نهاد تا
مبادا خاطر شريفش مكدّر شود.

 روزى پيامبر(ص) وارد خانه شد و
شنيد كه خديجه با كسى سخن مى‏گويد. به او فرمود: “با چه كسى گفتگو مى‏كنى؟” خديجه
عرض كرد: “فرزندى كه در رحم دارم، يار و مونسم است و با من سخن مى‏گويد.”

 پيامبر (ص) فرمود: “جبرئيل به
من خبر مى‏دهد كه اين فرزند دخترى است كه خداوند از او نسلى پاك و مبارك، برايم
قرار مى‏دهد و پس از بسته شدن باب وحى، آنان خلفا و جانشينان من مى‏باشند.”

 زمان وضع حمل فرا رسيد، خديجه
براى زنان قريش پيام فرستاد كه آن گونه كه زنان يكديگر موقع زايمان مدد مى‏كنند
بياييد و ياريم دهيد. اما زنان قريش پيام دادند كه حرف ما را نشنيدى و سخنمان را
رد كردى و بالاخره با محمد(ص)، يتيم ابوطالب كه فقير بود، ازدواج كردى. نزد تو
نمى‏آييم و ياريت نخواهيم كرد.10

 حزن و اندوه خديجه، در آن
لحظات بى‏كسى، پشتش را به توكل بر خداوند متعال محكم‏تر ساخت و بى‏وفايى اهل دنيا،
وفاى او به مكتب را صد چندان نمود. خديجه با قلبى پر از درد و غم، حالت انقطاع و
گسستگى از دنيا پيدا كرد و چشمانش بر ناديدنى‏ها بصيرت يافت. در اين حال چهار زن
گندمگون و بلند قامت را ديد كه بر او وارد شدند.

 يكى از آنان گفت: “اى خديجه!
محزون مباش، ما از جانب خداوند مأموريم تا نزد تو باشيم. ما خواهران توايم. من
ساره (همسر ابراهيم خليلم) اين آسيه دختر مزاحم، همنشين تو در بهشت است11 آن ديگرى
مريم عمران و آن يكى كلثم12 خواهر موسى(ع) است آمده‏ايم تا ياريت دهيم.” و …
فاطمه در‌هاله‏اى از نور و معنا به دنيا آمد و دل خديجه را مملوّ از شور و شوق
ساخت.13

 محمد(ص) به تولد زهرا(س) بشارت
يافت. خداوند توسط فرشته وحى به او الهام نمود تا نام اين دختر مطهّر را فاطمه
گذارد و خطاب به كودك فرمود:

 “من تو را از جهالت باز
گرفته و به علم پيوندت دادم.”14

  بشارت كوثر:

 عبداللّه پسر پيامبر از دنيا
رفت. عاصى بن وائل سهمى به قصد زخم‏زبان، پيش آمد به همراهش گفت: “محمد(ص) ابتر
است،15 وقتى از دنيا برود نامش از صفحه روزگار محو خواهد گرديد.” حالت وى بر
پيامبر(ص) حادث شد و سوره مباركه كوثر بر قلب مطهرش نازل گشت. خداوند در پاسخ
جهالت و خصومت اين گونه افراد، فرمود:

 “بسم الله الرحمن الرحيم: “انا
اعطيناك الكوثر فص لربّك وانحر انَّ شانئك هو الابتر؛ ما به تو خيرى بزرگ عطا
كرديم، پس براى پروردگارت نماز بخوان و قربانى كن كه بدخواه تو خود، ابتر است.”

 مفسران در تفسير كوثر دچار
اختلاف شگفت‏آورى شده‏اند به طورى كه برخى از آنان در اين مورد 26 قول نقل
كرده‏اند. ليكن از تمام اينها، دو ايده بر روايت تكيه دارد و باقى بدون دليل است،
آن دو نظر عبارتند از:

 1 – خير كثير 2 – نهرى در
بهشت.

 سياق سوره نمايانگر اين حقيقت
است كه منظور از كوثر تنها و تنها كثرت نسل رسول گرامى اسلام(ص) و بركتى است كه
خداوند در آن قرار داده است، چون اگر مراد از آن نهرى در بهشت بود16 آوردن كلمه
انّ در جمله “اِنَّ شانئك هو الابتر” كه علاوه بر تحقيق، تعليل را نيز مى‏رساند –
تا آن را به ما قبل خود مرتبط سازد – دليل و معنايى نداشت.

 البته اين منافاتى با اين كه
كوثر در معنى خير كثير استعمال شده باشد ندارد، زيرا مفهوم كلى است و كثرت ذريه
مى‏تواند يكى از مصاديق آن باشد.17

 پس در اين سوره مباركه گويى
خداوند مى‏فرمايد:

 “اى محمد(ص) اگر پسرت از
دنيا رفت، به تو فاطمه را عطا كرديم، او گرچه ظاهراً كم و يكى است اما خداوند اين
يك را بسيار خواهد نمود.”18

 نه آن كه خداوند در اين سوره
ارزش اولاد را از پسر يا دختر بودن متوجه ارزش معنوى و اثراتى كه در جهان دارد
ساخت، بلكه آنچه اين سوره بر محمد(ص) و تمامى مسلمين بشارت داد نعمتى فراتر و
عالى‏تر از آن است و شخص فاطمه زهرا را خصوصيتى مى‏بخشد كه از تمامى زنان و به طور
كلى مردم جهان برترى و فزونى مى‏دهد.

 براستى قرآن راجع به كدام يك
از انبيا و اوصيا و اوليا چنين لقبى داده و كدام انسان پاكى جز زهرا لقب كوثر
يافته؟ جز اين است كه وصف، جهد بليغ نمودن در شناساندن شأن و مقام دختر پيامبر است
و بس.

 بشارت كوثر به پيامبر آخر(ص)،
مژده خير كثيرى است كه از ناحيه زهرا(س) عالم را فرا مى‏گيرد و كثرت ذريّه و نسل
او و اين كه اوصياى نبى(ص) از نسل اويند، – اگر چه عظيم است – تنها يكى از مصاديق
آن مى‏باشد و فاطمه، خود، كوثر و بزرگ است و روايات در اين باب بر پيش از اينها
دلالت دارد. بى‏جهت نيست كه امام صادق(ع) فرمودند:

 “… من عرف فاطمه حق
معرفتها فقد ادرك ليلة القدر و انّما سميت فاطمه لانّ الخلق فطموا عن معرفتها؛19
هر آن كس كه فاطمه را آنگونه كه بايد بشناسد، ليلة القدر را درك كرده و فاطمه،
فاطمه نام داشت زيرا مردم از شناختن قدر و منزلت او بريده شده‏اند.”

  2 – هجرت نور

 داستان هجرت زهرا(س) از مكه تا
مدينه، حكايت عشق و انقطاع كامل به سوى پروردگار است؛ خصوصاً كه در اين سفر، سالار
كاروان كوچك مهاجران، اميرمؤمنان على(ع) بود و دو فاطمه ديگر، يعنى فاطمه بنت اسد،
مادر بزرگوار حضرت على(ع) و فاطمه بنت زبير بن عبدالمطلب، نيز آنان را همراهى
مى‏نمودند. حضرت زهرا(س) در اين زمان، حدود هشت سال داشته‏اند. پيش از آن پيامبر(ص)
در ميان غوغايى از توطئه‏هاى خطرناك و دشمنى‏هاى سخت راه به سوى مدينه سپرده و به
على سفارش كرده بودند، امانات مردم را به صاحبانشان عودت نموده و دُردانه اشيان را
به مدينه آورد.

 قافله كوچك عشق، از مكه به سوى
مدينه به راه افتاد. نزديكى محلّى به نام “ضجنان” هشت تن از جنگاوران قريش را
مقابل خويش يافتند كه براى بازداشت مهاجران آمده بودند. على(ع) شجاعانه و در حالى
كه نوجوانى نورسته بود شمشير از نيام كشيد و به مقابله با آنان پرداخت. “حويرث بن
تقية بن قصىّ” – يكى از اين جنگجويان و كسى كه پيامبر(ص) را در مكه بسيار آزرده
بود – متوجه شترى كه فاطمه دخت عزيز پيامبر(ص) و يكى ديگر از فواطم را حمل مى‏كرد،
شد. پيش تاخت و شتر را رماند و دختر پيامبر(ص) و ديگر همراهش را به زمين زد.

 على(ع) به چهره امانت رسول
اللّه نگريست، دختر برگزيده خدا، رنگ در صورت نداشت. على(ع) خشمگين به “حويرث” و
اطرافيانش حمله آورد و جمعى از آنان را كشت و بقيه را آنچنان فرارى داد كه از شدت
ترس و عجله‏اى كه داشتند به هم برخورد مى‏كردند. آنگاه اميرالمؤمنين(ع) بازگشت و
فرمود: “اى فاطمه، اى پاره تن رسول خدا(ص) رنگ از چهره‏ات مى‏پرد در حالى كه من
پسر عموى (و مسؤول و نگاهبان) تو، على بن ابى طالبم؟” فاطمه(س) فرمود: “آن كه
متابعت تو كند، زيان نمى‏بيند.”20

 بدين گونه، كاروان عشق، به راه
خويش ادامه داد تا به “ضجنان” رسيد. در آن جا يك شبانه روز اقامت كردند. برخى از
ضعفاى مؤمنين در اين محل به آنان محلق شدند. على و فواطم تمام شب را نماز گزاردند
و نشسته، ايستاده و در حالى كه به پهلو خوابيده بودند، به ياد خدا بودند تا خورشيد
سر برآورد. سپس حركت كردند امّا در هر منزلى كه فرود مى‏آمدند، همچنان خداى عزوجل
را عبادت مى‏نمودند تا به مدينه رسيدند. قبل از ورود ايشان در شأن اين گروه موحد و
مخلص، اين آيات نازل شده بود:

 “همانا در آفرينش آسمانها
و زمين و در پى هم آمدن روز و شب نشانه‏هايى براى اهل خرد است همانا كه خدا را
ايستاده، نشسته و به پهلو خوابيده ياد كنند و در چگونگى آفرينش آسمانها و زمين
تفكر نمايند و گويند: اى پروردگار ما، اينها را باطل خلق نكردى. منزّهى! از عذاب
آتش نگاهمان دار. اى خدا همانا هر كه را داخل آتش نمايى خوار ساخته‏اى و ستمگران
ياورى ندارند.

 پروردگارا! شنيديم منادى‏گرى،
نداى ايمان سر داده بود، پس ايمان آورديم. خداوندا! ما را ببخشاى و نارواهامان را
بپوشان و ما را با خوبان بميران. اى پروردگار ما، آنچه به پيامبرانت وعده داده‏اى
به ما ارزانى دار و در روز قيامت خوارمان مساز به درستى كه تو در وعده‏هايت بى
وفايى روا ندارى. پس پروردگار دعايشان را پذيرفت كه من خدايشان مى‏باشم و كار هيچ
عمل كننده‏اى – مرد يا زن – ضايع نمى‏نمايم.”21

 بنابه روايات، منظور از مرد (اللذكر)،
على(ع) و زن (الانثى) فاطمه – عليها السلام – مى‏باشد و “بعضكم من بعض” در آيه،
به: “على از فاطمه” تفسير گشته است.”22

 پى‏نوشتها:

 1 ) احمد الرحمانى
الهمدانى، فاطمة الزهراء(س)، ص10.

 2 ) صحيح مسلم، ج7، ص123.

 3 ) آل عمران (3) آيه 37.

 4 ) مريم (19) آيه 16.

 5 ) آل عمران (3) آيه 38 و
مريم (19) آيه 15-1.

 6 ) هود (11) آيات 75 –
69؛ ذاريات (51) آيات 30 – 24.

 7 ) قصص (28) آيات 13 – 7.

 8 ) “ففاطمة حوراء انسيه
فكما اشتقت الى رائحة الجنة شممت رائحة ابنتى فاطمه فاطمةالزهراء(س)” ص12، به نقل
از عوالم العلوم و المعارف، ج6 – ص10.

 9 ) توجه داشته باشيد كه
خديجه قبل از ازدواج با پيامبر اسلام(ص)، از موقعيت اجتماعى و اقتصادى بالايى در
ميان مردم مكه برخوردار بود و اين، بايكوت عمومى را بر او ناگوارتر و سخت‏تر
مى‏ساخت.

 10 ) اين رفتار، نشانگر
عمق حضومت و دشمنى كفر با اسلام حتى در اوان رشد و نموش است.

 11) چرا از ميان اين جمع،
آسيه همنشين خديجه ذكر مى‏گردد؟ شايد به خاطر نزديكى حال اين دو بزرگوار – به
يكديگر باشد، چون آسيه به خاطر جانبدارى از حق، به رفاه مادى و جاه و مقامى كه در
دربار فرعون داشت پشت پا زد و خود را در وصف موحدان قرار داد و از اين كه فرعون او
را مُثله كند، باكى در دل راه نداد. خديجه – سلام اللّه عليها – نيز مدتها در
انتظار شناختن پيامبر(ص) موعود – كه او صافش را شنيده بود – روزشمارى مى‏كرد و سپس
از شناختن حجت حق دل در گرو او باخت و تمام ثروت و مكنت خويش را به پاى او و مكتب
نجات بخشش نثار كرد.

 12 ) در بعضى روايات،
صفراء (صفوراء) نقل شده است.

 13 ) رك: احمد الرحمانى
الهمدانى، فاطمةالزهراء(س) به نقل از بحارالانوار، ج43 ،16؛ حاج شيخ عباس قمى، بيت
الاحزان (ترجمه)، به نقل از بحار امالى شيخ صدوق.

 14) عن ابى جعفر (ع) قال: “لما
وُلِدَت فاطمة – عليها السلام – اوحى اللّه الى ملك فانطق به لسان محمد(ص) و سماها
فاطمة. ثم قال انّى فطمتكِ بالعلم…” كافى (ترجمه)، ج2، ص358؛ فاطمة الزهراء(س)،
ص149.

 15 ) عرب جاهلى، فرزند
دختر را موجب قطع نسل مى‏دانست و نوه دخترى را فرزند خويش و از نسل خود نمى‏دانست
و آن گونه كه مشهور بود مى‏گفتند:

 بنونا بنو ابنائنا و بناتنا

 بنوهنَّ ابناء الرّجال
الاباعد

 پسران پسران ما، پسران مانند
ولى پسران دخترانمان، پسران مردان غريبه و دور از ما هستند. لذا به مردى كه فرزندش
پسر نداشت بالكنايه، ابتر (دم بريده) لقب مى‏دادند.

 16 ) البته تفسير “كوثر”
به فاطمه‏زهرا(س) و نسلى كه از او باقى مى‏ماند، با تفسير كوثر به نهرى در بهشت،
قابل جمع است، زيرا فاطمه و اولاد مطهرش، نهر حقيقتند كه حق جويان و مؤمنان و
بهشتيان دائماً از من مى‏نوشند.

 17 ) رك: الميزان، ج20 (نشر
رجا)، ص850.

 18 ) فاطمة الزهراء(س)،
ص163 به نقل از علامه قزوين، فاطمة الزهرا من المهد الى اللحد، ص87 – 86.

 19 ) بحار الانوار، ج43 –
ص65.

 20 ) رك: ملا محسن فيض
كاشانى، الصافى فى تفسير القرآن، ج1، ص323؛ بحار الانوار، ج43، ص65 و سيره ابن
هشام، ج4، ص30 – 29.

 21 ) آل عمران (3) آيات
195 – 190.

 22 ) ملا محسن فيض كاشانى،
الصافى فى تفسير القرآن، ج1، ص323.

انتظار بشر از دين(6)

آيه الله جوادى آملى
نگارش و تدوين: حجه الاسلام والمسلمين محمد رضا مصطفى پور

معناى حجيت عقل
وقتى مى گوييم عقل و استدلال عقلى معتبر و حجت است, معناى آن اين است كه در مسائل علمى اگر كسى خواست حقيقتى را تصديق و باور كند, به استناد آن باور كند و در مسائل مربوط به عمل هم اگر خواست به چيزى عمل كند, به استناد آن عمل كند و به عبارت ديگر: استدلالى در مسائل عقلى و عملى معتبر است كه انسان را به يقين برساند, ولى در مسائل عملى جزم و يقين لازم نيست, همين كه حجت اقامه شد, گرچه ظنى باشد, مى تواند به آن عمل كند, نظير تعبديات, اگر اين دليل مطابق با واقع باشد, مى تواند به آن عمل كند و به استناد آن شخص مومن و معذر دارد يعنى در برابر خداوند به استناد آن دليل معذور است و در امان. اكنون بحث از حجت هاى عملى نيست, بلكه حجت هاى علمى يعنى امرى كه به استناد آن جزم و يقين علمى پيدا كند محل بحث است.

چگونگى و چرايى حجيت عقل
حجيت عقل به دليل راه نيافتن خطا و نسيان در آن است, به اين معنى همان طورى كه قرآن هر چه مى گويد حق است ((وما ينطق عن الهوى)) آن چه مى گويد براساس هوا نمى گويد, سنت معصومين حق است و هوا در آن راه نمى يابد, عقل ناب هم هر چه مى گويد, حق است ((و ما ينطق عن الهوى))(1) گرچه قبول اين حرف در آغاز دشوار است اما وقتى مطلب به خوبى تبيين و تحليل گردد معلوم شود كه اين سخن حق است.
توضيح مطلب اين كه: عقل يعنى آن چراغ الهى كه خداى سبحان آن را در نهان انسان تعبيه كرده و فجور تقوى را به او الهام نمود و در مكتب الهام هم جا براى ابهام و خطإ نيست. زيرا آن چه را كه خدا به فطرت الهام كرد نه معلم اشتباه مى كند و نه متعلم, خدايى كه فرمود: ((و نفس و ما سويها فإلهمها فجورها و تقويها))(2) از گزند سهو و نسيان مصون است ((و ما كان ربك نسيا))(3) عقل مستلهم و متعلم هم از آسيب سهو و نسيان مصون است. چون خدا اخبار كرد كه: من عقل و نفس را به فجور و تقوى الهام كردم. و از طرفى خداوند در سوره اعراف, جريان ميثاق گيرى را بازگو مى كند و مى فرمايد: ((و اذ إخذ ربك من بنىآدم من ظهورهم ذريتهم و إشهدهم على إنفسهم إلست بربكم قالوا بلى))(4) موطن ميثاق, موطنى است كه هم اكنون اگر كسى غبارروبى كند, به يادش مىآيد. چون خدا فرمود: ((و اذ إخذ)) اين ((اذ)) ظرف و منصوب است و ناصب آن ((اذكر)) و محذوف است, يعنى بياد بياور آن صحنه ميثاق را. يعنى اگر كسى اكنون هم غبارروبى كند به يادش مىآيد كه خدا فرمود: ((إلست بربكم)) و او گفت: ((بلى)) اگر چنانچه مربوط به عوالم گذشته باشد و هيچ ارتباطى بين فعليت انسان و آن عالم إخذ ميثاق نباشد, خدا نمى فرمايد: ((و اذ إخذ)) زيرا خداوند الان احتجاج مى كند و آن نشئه اى كه انسان ميثاق سپرده, زنده و معصوم و مصون است.
بنابراين, عقل ناب و فطرت آدمى مستلهم به الهام الهى است, ((ماينطق عن الهوى)) و مجموع اين ميثاق و الهام به صورت فطرت در آيه 30 سوره روم تبلور يافت كه ((و إقم وجهك للدين حنيفا فطره الله التى فطر الناس عليها لا تبديل لخلق الله))(5) و اين فطرت كه همان عقل ناب است محفوظ و مصون از خطإ است.
اگر عقل در خطوط اولى و امور بديهى مصون از خطا نبوده و براساس هوى سخن بگويد, ما هيچ راهى براى اثبات مبدء نداريم, ما با برهان عقل اثبات مى كنيم, جهان صانعى دارد, وحى و نبوتى هست, اعجازى هست, و هر كه معجزه بياورد پيامبر است و علوم غريبه غير از معجزه است, پيامبر معصوم است و اگر عقل گاهى بر اساس هوا بگويد و گاهى براساس هدى پس خود عقل يك معيار طلب مى كند, در حالى كه اين چنين نيست. زيرا حجيت مسائل عقلى به لحاظ منتهى شدن آن به بديهيات است.

تخطئه و تصويب
آنچه تاكنون گفته شد اين بود كه كتاب و سنت و عقل ناب معصومند. اما مجتهدانى كه از آيات قرآن يا سنت و روايات معصومين استنباط مى كنند, گاهى هدى است و گاهى هوى, متفكران عقلى هم آن چه را كه از منبع عقل استنباط مى كنند گاهى هدى است و گاهى هوى است وگرنه عقل همانند نقل جز هدايت چيزى ندارد. و به عبارت ديگر: ناقلانى كه از علوم نقلى طرفى مى بندند و عاقلانى كه از علوم عقلى استنباط مى كنند, دو گروهند: گروهى در كند و كاو مصيبند و صادق و مصاب. و گروهى در كند و كاو مخطئند و مإجور يعنى: آن چه را كه مجتهدان با كند و كاو از درون نقل و عقل بيرون مىآورند, گاهى درست به مقصد مى رسند و گاهى به بيراهه مى روند, گاهى با استنباط از منابع, حقايق صاف نصيب انسان مى شود و گاهى حقايق مشوب عايد انسان مى گردد, مثل آبى كه به وسيله مستنبط آن را از چاه استخراج مى كنند و آب مستور را مشهود مى كنند, گاهى آب صاف در اختيار انسان قرار مى گيرد و گاهى آب گل آلود و مشوب. قرآن هم اين چنين است, يعنى قرآن منبعى است كه بعضى احكامش نظير آب زلال است مثل خطوط كلى قرآن و آن چه كه به صورت صريح تبيين شده اند و گاهى اين چنين نيست, نظير آياتى كه مطالب نظرى آن نياز به استنباط و كاوش هاى علمى مجتهدان دارد و مجتهدان كه آن را مورد مطالعه قرار مى دهند گاهى خطإ مى كنند و گاهى به صواب نائل مى گردند. عقل هم اگر در مسائل بديهى يا مبين منتهى به بديهى اظهار نظر كند, درست به مقصد مى رسد و همان هم حجت است, ولى در مسائل نظرى گاهى به واقع مى رسد و گاهى خطإ مى كند و در نتيجه آن چه را كه عقل ناب به آن نائل آمد, براى انسان حجت است.

علت حجيت بديهيات
بعد از آن كه گفتيم ما مخطئه هستيم و نه مصوبه و تخطئه را حق مى دانيم نه تصويب را, و آن چه كه با عقل يافتيم براى ما حجت است. عمده آن است كه بدانيم چرا بديهيات حجتند؟ بعضى گفته اند: حجيت بديهى براى آن است كه انسان خود آن چيز را مى فهمد و از تصديق نقيض آن عاجز است. يعنى وقتى براى او ثابت شد كه فلان چيز موجود است ديگر نمى تواند تصديق كند كه نقيض آن هم هست و به عبارت ديگر: مى گويد امور بديهى و امور نظرى منتهى به بديهى, چون براى ما يقينآور است حجت است, به اين دليل حجت است كه ما نمى توانيم نقيض آن را تصديق كنيم. چون اگر خودش هست نمى توان گفت نقيض آن هم هست.

نقد اين دليل حجيت
گاهى به اين تفسير و دليل نقدى وارد مى كنند و مى گويند: معناى حجيت بديهى آن است كه ما نمى توانيم نقيض آن را تصديق كنيم, ولى صرف عجز عقل از تصديق نقيض, دليل بر صدق و حقانيت اين قضيه نيست, مثلا اگر قضيه اى داشتيم كه ((الف, بإ است)) و نتوانستيم تصديق كنيم كه ((الف, بإ نيست)) صرف عجز از تصديق نقيض دليل نيست كه ((الف, بإ است)) قضيه صادقه است و ما را به واقع رسانده و حجت است پس اين كه مى گويند: قضيه عقلى, معتبر و حجت است, تام نيست, چون اگر بخواهد با برهان عقلى اين قضيه را ثابت كند, مستلزم دور است, و يا بايد بگوئيم جز فرض چيز ديگرى نيست و بايد به عنوان پيش فرض, مفروض بگيريم.

تفسير صحيح حجيت بديهى
اين كه مى گوييم: قضيه عقلى حجت و معتبر است, بايد آن را درست تفسير كنيم نه اين كه تفسير به رإى كنيم زيرا تفسير به رإى چه در قرآن و چه درباره عقل باطل است از اين رو مى گوييم: آن ها كه مى گويند: عقل حجت است معنايش آن است كه: عقل دو حرف دارد 1ـ من مى دانم ((الف, بإ است)) 2 ـ من توانمندم و مى توانم تصديق كنم كه ((محال است الف, بإ نباشد)), خيلى فرق است بين اين كه ما بگوييم عقل از تصديق به نقيض عاجز است يا عقل قادر و توانمند است كه به استحاله نقيض فتوى بدهد, اگر قضيه ((چراغ روشن است)) رابه عقل عرضه كنيم, عقل مى گويد: اولا چراغ روشن است و ثانيا محال است با حفظ وحدت هاى نه گانه, در همان حال كه چراغ روشن است, چراغ روشن نباشد, زيرا عقل فتواى به مستحيل بودن جمع بين نقيضين مى دهد, پس سخن از عجز عقل نيست, سخن از قدرت بر فهم عقل است.

لزوم امور چهار گانه در يقين
در منطق مشخص كرده اند كه در استدلال براى رسيدن به يقين چهار چيز لازم است كه بازگشت آن چهار چيز بعد از تحليل به دو چيز است و آن امور چهارگانه عبارتند از: 1ـ انسان جزم داشته باشد به ثبوت محمول براى موضوع در هر دو مقدمه صغرى و كبرى 2ـ اين جزم قابل زوال و مقطعى نباشد, بلكه اين يقين با حفظ همه شرائط زمانى و مكانى و مانند آن محفوظ باشد مثلا اگر درختى در يك مكانى در يك زمانى وجود داشت, اگر پنجاه سال هم بگذرد و خود درخت هم از بين برود باز يقين به وجود درخت در همان زمان و مكان يقينى است از اين رو اين جزم و يقين زوال پذير نيست 3ـ جزم داشته باشد, به استحاله سلب محمول از موضوع, زيرا بين دوام و ضرورت فرق است. دوام آن است كه محمول براى موضوع هميشه ثابت است اما احتمال زوال محمول از موضوع مستحيل است. 4ـ جزم به استحاله سلب محمول از موضوع هم غير قابل زوال است. اما اين چهار امر را به دو امر برگرداندند و گفتند: جزم به ثبوت محمول براى موضوع و جزم به امتناع سلب محمول از موضوع.
عقل هم به قضيه اول, يعنى ثبوت يقينى محمول براى موضوع يقين و جزم دارد و هم به قضيه دوم يعنى استحاله سلب محمول از موضوع جزم و يقين دارد. با توجه به اين تحليلى كه از بديهى ارائه شد, حجيت بديهى با خودش آميخته است زيرا رسيدن به واقع چيزى, غير از اين نيست كه خودش هست و خلافش هم محال است, پس حجيت بديهى با خودش همراه و از او انفكاك ناپذير است.

پيش فرض بودن اعتبار استدلال عقلى يا بالذات بودن آن
علوم نقلى ما به عقل وابسته است و علوم عقل نظرى ما به بديهى كه او را معتبر قلمداد مى كنيم به كجا وابسته است, با توجه به تحليل فوق به جايى اتكإ ندارد. زيرا يك پيش فرض نيست و اگر پيش فرض باشد و به جايى تكيه نداشته باشد, چيزى غير از سفسطه و شك نخواهد بود و به عبارت ديگر: ما بديهى را ((مفروض الحجه)) در نظر مى گيريم و نظرى را به آن ((مفروض الحجه)) ارجاع مى دهيم پس حجيت بديهى به چيست؟ و به عبارت سوم: ما وحى را به پشتوانه عقل اثبات مى كنيم همان طور كه در گذشته گفتيم : جهان خدايى دارد و آن خدا اسمإ حسنايى دارد و يكى از اسمإ حسناى خدا حكيم و هادى است, خداى حكيم و هادى بشر را بدون راهنما رها نمى كند و آن راهنما بايد نشانه يعنى معجزه داشته باشد, معجزه با علوم غريبه فرق دارد, بين اعطإ اعجاز و صدق دعوت ربط ضرورى وجود دارد, همه اين ها فتواى عقل نظرى است كه بايد به بديهى برگردد, حجيت بديهى مفروض است وقتى مفروض شد يقين پيدا نمى شود و وقتى يقين حاصل نشد, ايمان پيدا نمى شود, بنابراين بايد بدانيم كه حجيت بديهى به چيست؟ در جواب مى گوئيم: حجيت عقل موصل به واقع, بالذات است نه اين كه ((مفروض الحجه)) باشد, زيرا عقل معتبر, اعتبارش به بين بالذات بودن است و بين و معلوم بالذات حجت بالذات است و چيزى كه حجيت او بالذات باشد, اساس و پايه بسيارى از مسائل است نه اين كه ما اصلا اساس و پايه اى نداشته باشيم.

مستدل در همه استدلال ها عقل است
براى اين كه بدانيم چگونه عقل حجت بالذات است, توضيحى لازم است و آن اين كه: اولا در تمام استدلال ها مستدل عقل است, آن سالكى كه از مقدمات پى به نتيجه مى برد عقل است. عقل است كه نتيجه را در سايه مقدمات مشاهده مى كند.
توضيح آن كه تقسيم استدلال به عقلى و نقلى به لحاظ صورت نيست, زيرا صورت قياس, در صورتى كه قياس اقترانى باشد يا شكل اول است و يا شكل دوم و مانند آن و اگر استثنايى باشد, يا شرطيه متصله است يا منفصله و اين ها نه عقليند و نه نقلى.
و هم چنين به لحاظ مبرهن و مستدل و سالك نيست, بلكه به لحاظ ماده استدلال است, يعنى ماده و مقدمات قياس يا معقولند و يا منقول, اگر مقدمات معقول بودند, برهان عقلى است و اگر نقلى بودند يا ملفق از عقل و نقل بودند, دليل و برهان نقلى است, زيرا نتيجه تابع اخس مقدمتين است.
بنابراين, در جميع موارد استدلال مستدل عقل است, يك فقيه اگر بخواهد از ظاهر كتاب و سنت استنباط كند, يا عقل استدلال مى كند, يك عالم اخلاق يا حقوق دان اگر استدلال مى كند با عقل استدلال مى كند, چه اين كه يك حكيم يا متكلم, چه در بخش حكمت عملى, چه در بخش حكمت نظرى, اگر استدلال مى كند از راه عقل استدلال مى كند, يعنى از مقدمات به نتيجه مى رسد. گرچه بحث مى شود كه آيا آن مقدمات معتبر است يا نه, اگر مقدمات نقلى باشد اعتبار آن به عقل است و اگر مقدمات عقلى بود اعتبارش به چيست؟ مى گوييم: مقدمات اگر بين و بديهى باشند نيازى به استدلال ندارند. زيرا مقدمات بديهى نه قابل اثبات است و نه قابل نفى و انكار, و اگر كسى بخواهد انكار كند, بايد با دليل عقلى انكار كند و اگر بخواهد اثبات كند بايد با دليل عقلى اثبات نمايد و چيزى كه اثبات و انكارش مستحيل است, پس معلوم بالذات است و استدلال عقلى معلوم بالذات است و نيازى به استدلال ندارد و اگر مسائل نظرى باشد به بديهى ارجاع مى شود, يعنى به چيزى ارجاع مى شود كه معلوم بالذات است و نياز به استدلال ندارد.
بنابراين , چون انسان در فضاى استدلال زندگى مى كند و هيچ حركتى را بدون استدلال انجام نمى دهد, بايد به جايى برسد كه بديهى يعنى معلوم بالذات باشد و نيازى به استدلال نداشته باشد.
اما اين كه انسان بدون استدلال كارى انجام نمى دهد, از باب نمونه مثالى آورده مى شود مثلا اگر كسى بخواهد از جايى به جايى حركت كند, حتما استدلال مى كند و مى گويد: من احتياج به آب دارم, هر كس كه مى خواهد اين نيازش را برطرف كند بايد وسايل آن را فراهم كند از اين جهت برمى خيزد و حركت مى كند و آب را فراهم مى كند و مى نوشد و آرام مى گيرد. و يا اگر كسى بخواهد عالم بشود مى گويد: من مى خواهم عالم بشوم از اين رو به سراغ استاد و كلاس درس مى رود و از استاد سوال مى كند تا عالم شود, پس انسان با استدلال عقلى به صورت شكل اول كه در هر انسانى مرتكز است همه كارهاى خود را توجيه مى كند.

دورى بودن استدلال به شكل اول و جواب آن
بعضى گفته اند: استدلال به صورت شكل اول مستلزم دور است. ولى اين سخن ناتمام است زيرا اولا آن كه مى گويد: شكل اول دور است مى خواهد با شكل اول, شكل اول را باطل كند به اين صورت كه ((در شكل اول دور است و هر دورى باطل است پس شكل اول باطل است)) يعنى ما با كبرايى كه مى گويد: هر دورى باطل است, مى خواهيم باطل بودن شكل اول را تبيين كنيم در صورتى كه بدون استدلال از راه شكل اول ابطال او ممكن نيست و ثانيا در شكل اول اصلا دورى راه ندارد, زيرا اگر ما بخواهيم صغرى را از راه اندراج تحت كبرى و كبرى را با صغرى اثبات كنيم دور است و الا اگر كبرى به عنوان قضيه حقيقيه باشد, حتى اگر انسان صغرى را نداند, رابطه محمول و موضوع را ضرورى مى بيند و بعد كه صغرى را فهميد, ملاحظه مى كند كه اصغر مندرج تحت اوسط است, كبرى را كه قضيه حقيقيه است و قبلا آن را اثبات كرده بود, به عنوان كبراى استدلال از آن استفاده كرده و استنتاج مى نمايد.
بنابراين, شكل اول باطل نيست, بلكه بديهى الانتاج است, اگر ما از صورتى كه بديهى الانتاج است, استفاده كنيم و مواد آن هم بديهى باشد پس استدلال عقلى معلوم بالذات خواهد بود.

تفكيك مسئله تخطئه يا تصويب و مسئله حجت
ما هميشه بايد بين دو مسئله تفكيك قائل شويم, يعنى مسئله تخطئه و تصويب غير از مسئله حجت و عدم حجت است.
مسئله اول: اين كه آيا هر دليلى كه مستدل اقامه مى كند مطابق با واقع است يا نه, يعنى آيا هر چه را انسان فهميد حق است و واقع تابع ذهن ما است؟ البته اين سخن باطل است; زيرا از يك طرف جمع بين نقيضين محال است , جمع بين ضدين محال است, و از سويى قضايا كه براساس فهم مختلف و خاص هر فرد تنظيم مى شود مختلفند و نمى شود همه آن ها درست باشد و از سوى سوم نفس الامر و واقع را نمى توان انكار كرد, بنابراين فهم بعضى ها مطابق با واقع اند و بعضى مطابق با واقع نيستند از اين رو بعضى صادقند و بعضى كاذبند, بعضى صوابند و بعضى خطإ. بعضى حقند و بعضى باطل و حق و صواب دانستن همه قضايايى كه انسان درك مى كند با خطاپذير نبودن عقل سازگار نيست چنان كه در گذشته تخطئه را پذيرفتيم.
مسئله دوم: مسئله حجيت است, يعنى اگر كسى دليل عقلى اقامه كرد و به نتيجه اى رسيد و نسبت به آن نتيجه قطع و يقين پيدا كرد, آن قطع و يقين براى او حجت است و بايد بر طبق آن عمل كند و نمى تواند بر خلاف آن عمل كند. البته در صورتى كه راه متعارف را طى كرده باشد, ولى اگر در مقدمات سهل انگارى كرده و بيراهه رفته باشد ممكن است معاقب قرار گيرد.
بنابراين, تخطئه و تصويب حكم خاص خود را دارد و به مقام معرفت و شناخت مربوط مى شود اما حجيت كه از راه يقين تحقق پيدا مى كند, مطلب ديگرى است كه به مقام عمل مربوط مى شود و مطلق است, چه مطابق با واقع باشد يا نباشد, شخص بايد برابر آن عمل كند و معذور است.

O تبعيت نتيجه از اخس المقدمتين
در منطق روشن است كه نتيجه هميشه تابع اخس مقدمتين است يعنى اگر دو مقدمه داشتيم كه يكى خست وجودى داشت و نه ارزشى و ديگرى شرف وجودى, در آن جا نتيجه تابع اخس از دو مقدمه است. اين سخن اصلش مبرهن است و موارد آن منحصر نيست گرچه به حصر استقرايى, چند مورد ذكر مى شود اما حصر عقلى نيست, ما هم در اينجا بعضى موارد را به عنوان نمونه تبعيت نتيجه از اخس دو مقدمه استدلال ذكر مى كنيم.
1ـ در كميت قضيه: اگر يكى از دو مقدمه كلى بود و ديگرى جزيى نتيجه جزيى است, نتيجه از جهت كميت, يعنى در كليت و جزئيت تابع اخس مقدمتين است كه جزيى باشد.
2ـ در كيفيت: اگر يكى از دو مقدمه موجبه و مقدمه ديگر سالبه بود, نتيجه در كيفيت يعنى در سلب, تابع اخس مقدمتين يعنى سلب است.
3ـ در جهت: اگر يكى از دو مقدمه ضرورى و مقدمه ديگر ممكن بود نتيجه در جهت قضيه, تابع اخس مقدمتين است, يعنى نتيجه ممكن است نه ضرورى.
4ـ در صنعت قضيه: اگر يكى از دو مقدمه يقينى و برهانى بود و مقدمه ديگر جدلى و يا ظنى و خطابى, نتيجه از لحاظ صنعت تابع اخس مقدمتين است, يعنى نتيجه خطابى و جدلى و ظنى خواهد بود.
5ـ در هست و بايد: اگر يكى از مقدمه ها از مسائل حكمت نظرى يعنى ((هست و نيست)) بود و ديگرى از مسائل حكمت عملى يعنى ((بايد و نبايد)), نتيجه بايد ونبايد است, مثل اين كه گفته مى شود: پروردگار عالم ولى نعمت است, و هر ولى نعمتى را بايد تكريم كرد و گرامى داشت, نتيجه آن است كه پروردگار عالم را بايد گرامى داشت و تكريم كرد يعنى نتيجه تابع اخس مقدمتين است.
6ـ اگر ما دو مقدمه داشتيم كه يكى از آن دو مقدمه عقلى بود و مقدمه ديگر نقلى, نتيجه به حكم قاعده كلى ((تبعيت نتيجه از اخس مقدمتين)) نقلى است. زيرا نقل تابع عقل است.
ادامه دارد
پى نوشت ها:
1- سوره نجم, آيه3.
2- سوره شمس, آيه8.
3- سوره مريم, آيه64.
4- سوره اعراف, آيه172. 5- سوره روم, آيه30.

 

سجاده خونين‏

اشاره‏

پرداختن به ابعاد مختلف زندگى شخصيت‏هاى بزرگ تاريخ اسلام و انقلاب اسلامى، ضمن تجليل از ايشان و ارج نهادن بر تلاشها و مجاهدتهايشان، گرفتن ره توشه‏اى از فضيلت‏هاى بى مثال آنهاست، پيروى از الگوهاى برجسته‏اى كه عمر شريف خود را در راه رسيدن به مقامات علمى و معنوى صرف نموده‏اند، جزء برنامه‏هاى تربيتى آيين آسمانى اسلام به شمار مى‏رود. تاريخ اسلام نمونه‏هاى فراوانى از اين شخصيت‏هاى نامى را در خود جاى داده است، بايد ضمن معرفى اين ذخاير گرانبها، نسل امروز و فرداى ميهن اسلامى را با يادگارى به جا مانده از اين فرزانگان آشنا سازيم. شهيد مدنى يكى از هزاران ستاره درخشان آسمان هدايت است كه زواياى زندگى او سرشار از درسهاى آموزنده است، قدمى برنداشت جز براى رضاى خدا، عاشق پاكباخته ولايت بود و صاحب اخلاق پسنديده، او كه عمرى را در تهذيب نفس و خدمت به اسلام و تربيت فرزندان اسلام گذراند، سرانجام با رجعتى سرخ، كسوت زيباى شهادت را در محراب عشق بر تن كرده و مانند جد بزرگوارش نداى «فزت و ربّ الكعبه» سر داد. و اين همه ما را بر آن داشت، تا برگى از دفتر زندگى سراسر افتخار اين اسوه اخلاص را جهت عرضه به جوانان الگو خواه و نمونه طلب تقديم برنامه سازان نماييم، اميد كه مثل هميشه حرمتشان را پاس داشته و در ترويج اهداف مقدسشان كوشا باشيم.

 پاسدار اسلام‏

سلام بر او، روزى كه زاده شد و روزى كه جامه سرخ شهادت بر تن نمود و روزى كه با افتخار در پيشگاه عدل الهى حاضر خواهد شد. قلم را ياراى توصيف آن بزرگ مرد نيست اما بر حسب تكليف و وظيفه، زندگى سراسر افتخار اين الگوى عشق و ايثار را در شش محور زير پى مى‏گيريم.

محور اول: دوران كودكى و ابعاد علمى شهيد مدنى‏

ولادت و دوران كودكى

در يكى از روزهاى به يادماندنى در سال 1293 شمسى (1333.ق) در شهرستان آذرشهر(1)يكى از شهرهاى آذربايجان شرقى در كانون با صفاى خانواده‏اى نجيب، فرزندى پا به عرصه وجود گذاشت كه بعدها خدمات ارزشمندى از خويش به يادگار گذاشت. پدرش به واسطه عشق و ارادت فراوانش به اميرمؤمنان على(ع) يكى از القاب آن حضرت يعنى اسد اللّه را براى او انتخاب كرد. سيد اسد اللّه در 4 سالگى مادر خود و در 16 سالگى پدرش را از دست داد و از آن سنين نوجوانى به ناچار مسئوليت سنگين اداره زندگى نامادرى و سه كودك يتيم را بر عهده گرفت.

تحصيلات‏

از همان دوران كودكى، آثار نبوغ و استعداد در ايشان نمايان بود و زودتر از همسالان خود به فراگيرى علم علاقه نشان داده و پيشرفت چشمگيرى نمود. هرچند در زمان حيات پدر، خواندن و نوشتن را در حد ابتدايى در مدرسه طالبيّه فرا گرفت، اما مرگ پدر، او را از ادامه راه باز نداشت و علوم مقدماتى را نزد علماى آذرشهر، از استادانى چون: ميرزا محمد حسن منطقى و ميرزا محسن مير غفارى آموخته و سپس براى ادامه تحصيلات عازم حوزه علميه قم شد.

هجرت به قم‏

هجرت ايشان به قم در حالى صورت گرفت كه اسلام و روحانيت از يكسو، باخودكامگى و استبداد رضاخان و از سوى ديگر با ظهور روشنفكران غربزده مواجه بود؛ به نحوى كه عرصه تلاش براى تبليغ اسلام تنگ شده بود. در چنين شرايطى سيد اسداللّه حجره بزازى پدرى را در «راسته بازار» ترك كرده و مشكلات هجرت را به جان خريد. او در پاسخ به اعتراض دوستانش كه باو گفتند: اكنون وقت اين سفر نيست چرا كه رضاخان فعاليت علماى اسلام را محدود ساخته و اجازه تبليغ نمى‏دهد، مى‏گفت: «حداقل براى خودم كه ملا و واعظ مى‏شوم.»(2)
از همان اوايل ورود به حوزه، رفتار و كردار و تقوا و فضيلت ايشان بسيار مورد نظر علما و بزرگان واقع شد؛ بنحوى كه آيت اللّه مشكينى مدظله در اين مورد مى‏فرمايد: تقوا و علم ايشان سخت مرا تحت تأثير قرار داده بود. مدنى سخت كوش در اين شهر پرآوازه، در پاى درس آيت اللّه حجت كوه كمرى(ره) و آيت اللّه سيد محمد تقى خوانسارى(ره) حاضر و به اندوخته‏هاى علمى خود مى‏افزود و از هيچ كوششى در راه كسب فيض فروگذار نبود. او مدت چهار سال از دروس فلسفه و عرفان و اخلاق امام خمينى(ره) نيز بهره‏مند گرديد.(3)

هجرت به نجف اشرف‏

شهيد مدنى از همان دوران جوانى مبارزات سياسى خود را براى سرنگونى رژيم حاكم آغاز كردند به علت مبارزه با فرقه گمراه بهائيت از قم به همدان و سپس به آذرشهر تبعيد شدند. پس از اتمام دوره تبعيد در سال 1363ق (چهل سالگى) به زيارت خانه خدا رفت و پس از انجام مراسم حج، براى ادامه تحصيل، به سوى نجف اشرف رهسپار گرديد و از محضر اساتيد بلند پايه‏اى همچون آيت اللّه العظمى حكيم و آيت‏العظمى شيرازى و سپس از محضر امام امت(ره) بهره‏هاى فراوانى بردند.

در كرسى استادى‏

شهيد مدنى در زمانى كوتاه، توجه اساتيد بزرگ حوزه نجف را به خود جلب كرد و در چندين رشته درسى از جمله كفايه، رسايل، مكاسب،درايه، به دستور مراجع بزرگوار كلاس درس برپا نمود. حضرت آيت اللّه‏راستى كاشانى در مقام توصيف مقام علمى ايشان مى‏گويد: در آن ايّام كه ما در خدمتشان بوديم مراحل اجتهاد را طىّ كرده و مشغول تدريس دروس مختلف بودند و از درس ايشان محصلين زيادى استفاده مى‏نمودند، به گونه‏اى كه در نجف درس ايشان، از همه درسها، پرجمعيت‏تر بود و شاگردانشان بايك عشق و علاقه خاصى در درس ايشان شركت مى‏جستند. ايشان روزانه 7 الى 8 درس برگزار مى‏كردند.(4)
خود ايشان مى‏گويد: وقتى در نجف بودم عده‏اى از من خواستند رساله (توضيح المسائل) بنويسم كه مخالفت كردم، براى اين كه مراجعى چون حضرت آيت اللّه خمينى وجود داشت كه بايد همه از ايشان تقليد مى‏كرديم.(5)

محور دوم: امام و شهيد مدنى‏

آيت اللّه مدنى، اطاعت از اوامر امام خمينى(ره) را هميشه براى خود و ديگران واجب و لازم مى‏دانستند و علاقه خاصى به امام داشتند؛ امام امت نيز متقابلاً به ايشان علاقه ويژه‏اى داشتند؛ تا جايى كه در جريانات همدان، حضرت امام به ايشان مى‏نويسند: «شما سيد العلماء الاعلاميد» او را دست راست خود به حساب مى‏آورند كه، كنايه از شرافت و اهميت ايشان است. يكى از شخصيت‏هاى آذربايجان به امام امت عرض مى‏كنند: آيت اللّه مدنى با توجه به كسالتى كه دارند، ملاحظه حال خود را نمى‏كنند و در بيست و چهار ساعت، فقط سه ساعت استراحت مى‏كنند. امام فرمودند: اگر ما و مدنى استراحت كنيم چه كسى كارها را انجام مى‏دهد؟ مدنى دست راست من است.(6) سخنان امام هميشه معيار دقيق و روشنى براى شناخت اشخاص و ويژگى‏هاى آنهاست. امام درباره خصوصيات ايشان فرمودند: شهيد مدنى از چهره‏هاى كم نظيرى بود كه به حد وافر از علم و عمل و تقوى و تعهد و زهد و خودسازى برخوردار بود.

اطاعت بى چون و چرا از رهبر

آيت اللّه راستى كاشانى مى‏فرمايد:
مى‏توان تعبير كرد كه شهيد آيت اللّه مدنى، فدايى و فانى در امام بود. از سويى ديگر، ايشان بسيار مورد اعتماد امام بودند و امور حساسى كه پيش مى‏آمد، امام به ايشان واگذار مى‏كرد.(7)
از نقطه نظر حجة الاسلام بروجردى (داماد شهيد محراب): شهيد مدنى با اين جلالت علمى و كفايت و لياقت شخصى، در مقابل امام راحل، كاملاً مطيع و دربست در اختيار ايشان بود. بلكه مى‏توان گفت فانى در امام عزيز بود و بى‏نهايت به او عشق مى‏ورزيد، يكى از اقوام نقل مى‏كرد، يك روز نشسته بوديم، شهيد مدنى تلويزيون را روشن كردند؛ به محض اينكه تصوير حضرت امام(ره) در صفحه تلويزيون ظاهر شد، بى اختيار خم شدند و تصوير مبارك امام را بوسيدند.(8) آيت اللّه ملكوتى نيز مى‏گويند: ديد شهيد مدنى نسبت به امام در يك كلمه خلاصه مى‏شود و آن اينكه او به تمام معنى فانى در امام بود؛ به نحوى كه هيچگاه نظر خودش را مقدم بر نظر امام نمى‏ديد و در تمام مراحل امام را در نظر داشت. شهيد مدنى بارها فرمود: دينم به من مى‏گويد بايد امروز خودت را فراموش كنى و خود را زيرپاى اين مرد (امام خمينى) بگذارى تا يك قدم بالا بيايد و به دنبال ايشان حركت كنى.
همچنين مى‏فرمود: امام هر زمانى فرمانى بدهد بايد بدون چون و چرا آن را اطاعت كنيم، حتى اگر به ضرر جانمان هم باشد و بارها ديده مى‏شد به محض اينكه پيام امام به دست ايشان مى‏رسيد تمام كارها را تعطيل مى‏كرد و دنبال آن چيزى كه امام مى‏فرمود حركت مى‏كرد به طورى كه اطاعت از اوامر امام را واجب و لازم مى‏دانستند و اين خود نشانگر تواضع عميق و ايمان راسخ ايشان بوده پس از به شهادت رسيدن آيت اللّه شهيد قاضى طباطبايى توسط گروهك فرقان، امام خمينى(ره) باصدور فرمانى ، شهيد مدنى را به عنوان نماينده تام الاختيار خود و امام جمعه تبريز منصوب مى‏نمايند. نزديكان شهيد مدنى نقل مى‏كنند: زمانى كه به ايشان اطلاع دادند حضرت امام فرمانى به اين مضمون صادر كرده‏اند كه به تبريز برويد، ايشان شبانه عازم حركت شدند و هرچه به ايشان اصرار كرديم كه حداقل صبح حركت نماييد، خطاب به ما فرمودند: اگر تا صبح زنده نمانم جواب خدا را در فرداى قيامت چه بدهم؟».(9)

استفاده از درس اخلاق استاد

شهيد مدنى از كلاس اخلاق علمى و عملى امام بهره فراوان برد و همين درس نيز باعث شد تا امام را در مقام عمل بالاتر و برتر از مرز علم بيابد و عشقش نسبت به ايشان فزونى يابد. او با داشتن چنين معلم اخلاقى، بيش از هرچيز به طهارت نفس و تقوا اهميت مى‏داد. و حتى پيروزى بر دشمنان و طاغوتيها را زمانى مفيد و مؤثر مى‏دانست كه همراه با تقوا و اصلاح نفس باشد و با بيان گيرا و شيرين خود مى‏گفت:
ما بايد بدانيم وقتى مى‏توانيم از اين پيروزى استفاده ببريم كه، اول نفسمان را اصلاح كرده باشيم، به اين معنا كه، اگر نفسمان اصلاح نشده باشد پيروزى به هر حدى برسد چاره دردهاى ما نخواهد بود. همه طاغوتها را سركوب كردن، وقتى به دردمان مى‏خورد كه در مملكت بدن خودمان حكومت الله مستقر شده و حكومت طاغوت ريشه كن شود.(10)
و اين مريد و مراد به واقع در مملكت وجود خويش حكومت الله را مستقر كرده و عمرى را در تهذيب نفس گذرانده بودند. آنچه مى‏گفتند و به ديگران تعليم مى‏دادند، خود در صف مقدم عاملين آن بودند. و گرنه چگونه مى‏توانستند در مقام معلم و مربى و اسوه براى ديگران، قرار گيرند و قلوب آنها را مالامال از محبت خود ساخته و به تسخير خود در آورند. آنها مردان عمل بودند و تمام رفتار و كردار و گفتارشان حساب شده و دقيق بود و خداى را ناظر اعمال خود مى‏دانستند. شهيد مدنى مى‏فرمود: «وقتى من مردم را به كار يا تظاهرات دعوت مى‏كنم؛ بايد اول خودم اقدام كنم و در پيشاپيش مردم باشم، تا اگر صدمه‏اى وارد شود، ابتدا متوجه خودم باشد». آنها بواسطه اطاعت و عبوديت محض، قلوبشان حرم امن الهى گشته و سخنانشان رنگ خدايى گرفته و تا اعماق روح انسان نفوذ مى‏كرد و آدمى را منقلب مى‏ساخت. فضايل اخلاقى در وجودشان ريشه دوانده و تا پايان عمر آنها را همراهى مى‏كرد و مراحل تثبيت خلق نيك و زدودن اخلاق زشت را پشت سر گذاشته بودند و با محاسبه مداوم نفس و مراقبت از خود، تا بدانجا رسيدند كه تمام اعمال و رفتار و حركات و سكناتشان در مدار رضايت الهى قرار گرفت. ما از آن زندگى سراسر آموزنده، نكاتى را انتخاب كرده‏ايم تا ببينيم كه اين «از خود رستگان و به خدا رسيدگان» چگونه فرمايش مولاى متقيان على(ع) «كونوا دعاة الناس بغير السنتكم ؛ مردم را نه با گفتار بلكه با عملتان هدايت كنيد» را جامه عمل پوشاندند و به بالاترين مدارج انسانى رسيدند.

محور سوم: جلوه‏هاى رفتارى شهيد مدنى‏

احتياط در بيت المال‏

در رويه عملى علماى بزرگ – با وجود اينكه مبالغ زيادى از وجوه شرعى پيش آنهاست – مى‏بينيم كه سعى دارند كه زندگى خود را هم سطح زندگى مردم ضعيف قرار دهند؛ چرا كه دستور اخلاقى خود را از مولاى متقيان على(ع) گرفته‏اند كه فرمود:
«اِنَّ اللّهَ فَرَضَ عَلى اَئِمَةِ العدل اَن يَقدِرُوا اَنفُسَهُم بِضَعَةِ النّاسِ(11)؛
خداوند بر رهبران عدالت واجب كرده است كه خود را هم سطح مردم ضعيف قرار دهند».
هرچند اموال زيادى در اختيار شهيد مدنى بود اما ساده زيستى در سراسر زندگى او مشهود بود، چنانچه گفته‏اند پس از شهادت ايشان، مبلغ 9360 تومان اموال شخصى از او در تبريز باقى ماند و بقيه حدود 14 ميليون تومان از وجوه شرعى بود كه در اختيار نماينده امام حضرت آيت اللّه مشكينى مدظلّه‏العالى قرار گرفت. شدت احتياطشان به حدى بود كه دوست و آشنا و غريبه برايش تفاوتى نداشت.

اهميت دادن به جوانان‏

آيت اللّه‏مدنى به جوانان عشق مى‏ورزيدند و توجه خاصى به اين قشر پرجنب و جوش جامعه داشت. وقت معينى از روز را به جوانان اختصاص مى‏داد و ساعتها سئوالات گوناگون آنها را پاسخ مى‏گفت. در پاسخ به سؤال يكى از نزديكانش كه پرسيده بود، حاج آقا! چرا اين قدر وقت خود را به اين بچه‏ها اختصاص مى‏دهيد، در حالى كه از وضعيت جسمانى خوبى برخوردار نيستند؟گفته بودند «اگر من آغوشم را براى بچه‏ها و جوانان باز نكنم، آغوشهاى باز شده نگران كننده‏اى هست كه اينها را در مى‏يابد.»(12)
لازم به ذكر است كه شهيد بزرگوار زين الدين نيز در خرم آباد با شهيد مدنى آشنا شد. و برخورد ايشان چنان تأثيرى در وجود اين جوان برجا گذاشت كه بعدها توانست با جذب و اداره جوانان قمى خدمات ارزنده‏اى در پيشبرد جنگ تحميلى از خود نشان دهد و سرانجام مانند استاد اخلاق خود جامه سرخ شهادت را بر تن نمايد.

مناجاتهاى نيمه شب‏

يكى از خصايص علماء توجه زياد به عبادت است، بزرگان حتى‏الامكان نوافل راترك نمى‏كنند و تقوا تنها لقلقه زبانشان نيست، بلكه سير و سلوك در زندگيشان، همواره جايگاه ويژه‏اى دارد. آنها لحظه‏اى از ذكر و نام خدا غافل نيستند. مرحوم آقا ميرزا جواد ملكى در كتاب اسرار الصلاة درباره آنها مى‏گويد:
اين روايات را انكار نكن؛ خدا را شاهد مى‏گيرم كه من از متهجّدين و شب زنده داران كسى را مى‏شناسم كه به هنگام سحر صداى فرشته‏اى او را بيدار مى‏كند و او را به لفظ آقا خطاب مى‏كند و آن شخص به اين خطاب بيدار مى‏شود و به نماز شب مى‏ايستد.(13)
از بين نمونه‏هاى فراوان، مى‏توان به امام خمينى و شهيد محراب اشاره كرد.
خواب امام در ساعت معينى شروع مى‏شد و رأس ساعت 2 نيمه شب جهت اقامه نماز شب از خواب بر مى‏خاستند و تا 4 صبح به راز و نياز با محبوب و شب زنده دارى مشغول بودند. برخى مواقع كه ما شبها بالاى سر امام بوديم مى‏خواستيم، ايشان را براى نماز شب بيدار كنيم، همين كه موقع نماز شبشان فرا مى‏رسيد خودشان به حالت عجيبى از خواب بيدار مى‏شدند كه گويى كسى ايشان را صدا كرده باشد.(14)
شهيد مدنى نيز هر شب، نماز شب را اقامه مى‏نمودند و گفتار و كردار و سكنات و در يك كلام زندگيش با خدا در آميخته بود. اطرافيانش مى‏گويند وقتى ما حالات ايشان را مى‏ديديم خيال مى‏كرديم روح در قالب او نيست. آقاى بهاءالدينى (داماد ايشان) در خاطراتش مى‏گويد: ما حالات نورانى و با صفاى ايشان را در مناجاتهاى نيمه شبشان، نظاره گر بوديم. در نيمه شب يك روز تابستانى در محلى نزديك همدان، من ديدم از ميان درختان باغ صداى ناله مى‏آيد، از رختخواب كه بلند شدم ديدم آقا (آيت اللّه مدنى) نيست و رفته در ميان درختان گريه مى‏كنند و مى‏گويد: خدايا من آمدم، اگر تو به من جواب ندهى و رهايم سازى، كيست كه مرا دريابد! اينها را مى‏گفت و اشك مى‏ريخت.(15)

عشق به ائمه اطهار(ع)

شيفتگان مكتب آل محمد(ص) از كمال عشق و تعبد نسبت به اهل بيت برخوردارند. اين روحيه به شدت در شهيد محراب به چشم مى‏خورد. خود ايشان در اينباره مى‏گويد: «وقتى به مشهد آمدم حاجتى داشتم و آن را به امام رضا(ع) عرض كردم، اما تا 12 روز اثرى نديدم، روز دوازدهم به امام عرض كردم: اى امام! من از افرادى نيستم كه زود دست بردارم، تا وقتى حاجتم را برآورده نكنى از در خانه ات نمى‏روم، فرداى آن روز در مسجد نماز مى‏خواندم، پس از نماز مردى كه با امام(ع) ارتباط قلبى داشت ؛ دستش را روى شانه من گذاشت و فرمود: سيد حاجتت برآورده شد! و همين طور نيز شد و به آنچه مى‏خواستم رسيدم.»(16)در نجف اشرف هم كه بودند، سالى چند بار با پاى پياده به كربلا مى‏رفتند ايشان در اين سفرها، قافله سالار بودند و در بين راه با ابراز احساسات پاك به ائمه(ع) دوستانش رامنقلب مى‏ساخت. در ايام محرم نيز در پيشاپيش دسته‏هاى سينه زنى به راه مى‏افتاد و به سر و سينه خويش مى‏زد، به محض شنيدن نام امام حسين(ع) چهره مباركش مملوّ از اشك مى‏شد. در ايام شهادت ائمه در منزلشان مجالس عزادارى ترتيب مى‏دادند. آرى اين بزرگان دريافته‏اند كه عشق به ائمه يعنى عشق به خدا عشق به خدا يعنى رستگارى؛ و دورى از اين خاندان، دورى از انسانيت و طريق انحطاط است.

نماز

كمتر مسلمانى يافت مى‏شود كه به اهميت نماز واقف نباشد. در مكتب وحى بهترين نمازگزاران معصومين(ع) بودند. حضرت على(ع) مى‏فرمايد: «رسول خدا(ص) هيچ چيز را بر نماز مقدم نمى‏داشت و آنگاه كه وقت نماز مى‏شد گويى،هيچ دوست و آشنايى ندارد.»(17)
خود اميرالمؤمنين(ع) در بحبوحه جنگ صفين با نگاه كردن به خورشيد فرمود: منتظر ظهر هستم تا نماز بخوانيم. گفتند: اينك در حال نبرديم چه وقت نماز است؟ فرمود ما براى اقامه نماز با اينها مى‏جنگيم.(18)
ره پويان راستينى همچون شهيد مدنى نيز با تأسى از رهبران الهى، مقيد به نماز اول وقت بودند و هيچ كارى در موقع نماز براى ايشان به اندازه نماز اهميت نداشت و ديگران را نيز تشويق به برگزارى نماز اوّل وقت مى‏كردند. شهيد مدنى، هنگامى كه به نماز مى‏ايستاد، سراپا مجذوب جمال الهى مى‏شد و عاشقانه با محبوب سخن مى‏گفت.
آيت اللّه راستى كاشانى در خصوص عبادتهاى شهيد بزرگوار آيت اللّه مدنى مى‏گويند:
ايشان در عبادتهايشان يك حالت خاصى داشتند، كسانى كه حالت عبادت ايشان را مى‏ديدند، لذت مى‏بردند. در خصوص تشويق ديگران به نماز اول وقت آمده: به شهيد مدنى اطلاع دادند،طلبه‏اى صبحها دير از خواب بر مى‏خيزد! او چهل روز، صبحها به ديدار او مى‏رود! او را از خواب بيدار مى‏كند، با او نماز مى‏خواند، قرآن مى‏خواند، صبحانه ميل مى‏فرمايد، تا آن عادت ناپسند را، از او بگيرد و موفق هم مى‏شود.(19)و اين همه تلاش و كوشش به خاطر درك و رسيدن ديگران به ثواب نماز اوّل وقت است.

تواضع‏

از عالى‏ترين فضايل اخلاقى هر انسان صاحب كمالى تواضع اوست. شهيد مدنى بسيار متواضع بود، ايشان آن قدر متواضع بود كه در سلام كردن بر ديگران پيشى مى‏گرفت؛ حتى اگر با بچه‏ها روبرو مى‏شدند به آنها نيز سلام مى‏كردند.
شهيد بزرگوار چنان در برخوردهايش با تواضع عمل مى‏كرد كه گاهى دوستانش را به تعجب وا مى‏داشت در اين باره آيت اللّه بنى فضل مى‏گويد:
در احترام و تواضع به ديگران حتى به كوچكتر از خودش از لحاظ علمى و موقعيت اجتماعى، به گونه‏اى برخورد مى‏كرد كه من فكر مى‏كردم خداوند متعال در او نفس اماره نگذاشته است.

جاذبه و دافعه‏

خصوصيت ديگر ايشان جاذبه و دافعه عجيبى بود كه داشتند، آن چنان جاذبه‏اى داشتند كه بچه‏هاى خودمانى، وقتى به او مى‏رسيدند، خيال مى‏كردند با پدرشان يا محرم اسرارشان روبرو شده‏اند و آنچنان دافعه داشت كه اگر دشمن ايشان را از دور مى‏ديد برخود مى‏لرزيد، اين مشخصه يك انسان كامل است.

صفات متقين

در موقع حرف زدن، هميشه چشم را به پائين مى‏دوخت و هيچ‏گاه چشم به صورت آدم نمى‏انداخت و اين شايد نشانه‏اى از خصوصيات اولياء الله باشد كه در خطبه متقين (همام) نهج البلاغه با جمله «وَ غَضّوا بِاَبصارِهِم» به اين خصوصيت اشاره شده است.

شجاعت‏

شجاعت آيت اللّه مدنى، ريشه در ايمان راستينش داشت او همواره در راه احقاق حقوق مردم، فرياد بر مى‏آورد و از در افتادن با حكومت هم هيچ وحشتى نداشت. آيت‏اللّه بين فضل مى‏گويند:
من از نزديك با آيت اللّه مدنى معاشرت داشتم، ايشان را انسانى غيور و جسور مى‏ديدم، غيرت دينى و انقلابى داشت. در گنبد كاووس تبعيد بودند، رئيس ساواك گنبد به صورت يك فرد ناشناس به ايشان تلفن زده و در مسئله تقليد از او سؤال مى‏كند كه به نظر شما امروز از چه كسى بايد تقليد كرد؟
وى با صراحت و بى‏پروا مى‏گويد: با وجود آيت اللّه خمينى ؛ معلوم است كه بايد از ايشان تقليد كرد. رئيس ساواك يكّه خورده بود، بعداً به ايشان پيغام فرستاد كه آقاى مدنى كمى ملاحظه كنيد ايشان در پاسخ مى‏گويد: «من آنچه عقيده‏ام هست مى‏گويم و از كسى هم باكى ندارم.»(20)

قناعت‏

قناعت و صرفه جويى در امور زندگى از اوصاف پسنديده است، اين خصلت در لابه‏لاى زندگى بزرگانى همچون امام راحل و شهيد مدنى آشكار است.
شهيد مدنى صرفه جويى را در همه ابعاد زندگى خود جارى مى‏ساخت و در اين جهت به مردم پيرامون خود توجه خاصى داشت. در اوايل جنگ وقتى ديد مردم با كمبود نفت مواجه شده‏اند از آن استفاده نكرد و در سرماى سوزان تبريز با پوشيدن پوستين، زندگيش را گذراند، زمانى كه همه نمى‏توانستند گوشت بخرند او گوشت نمى‏خورد و حتى در جزئى‏ترين امور چنان دقت مى‏كرد كه تعجب اطرافيانش را برمى‏انگيخت.
وقتى به مجلس عروسى دعوت مى‏شد، اگر پذيرايى، بيشتر از يك رقم ميوه بود يا مهريه قدرى گران و بالا بود ايشان آنجا را ترك مى‏كرد و بيرون مى‏آمد.

خدمت به محرومين

آيت اللّه مدنى خانه‏اش قبله آمال محرومان بود.
آقاى بهاءالدينى (داماد ايشان) مى‏گويد: يادم هست يك موقع پيرمردى رسيد و ما به جهتى او را توى خانه راه نداديم تا اين كه از فرصت استفاده كرد و دويد؛ خودش را به آقا رساند و نيازش را به ايشان گفت. ايشان بر سر ما فرياد زد كه آقا من جواب خدا را چه بدهم اين مرد كار داشت و شما راهش نداديد؟ آيت اللّه مدنى در همدان مؤسسه‏اى براى كمك به محرومان داشتند، هركس هرچه مى‏توانست از وسايلى كه مورد احتياج خانواده‏هاى مستمند بود مى‏آورد و شبها آن وسايل را با همكارى افرادى مى‏بردند و تحويل خانواده‏هاى بى‏سرپرست مى‏دادند و از آنها دلجويى مى‏كردند.
شهيد گرانقدر خود را وقف خدمت به مردم و جامعه كرده بودند و از هيچ خدمتى در اين راه دريغ نمى‏فرمودند. در همدان، خرم آباد و تبريز و حتى در اماكن تبعيدشان و يا محلهايى كه به طور موقت، مانند اطراف قزوين رفته بودند آثارى از خود بجا گذارده‏اند. مثلاً در همدان مهديه و بيمارستان و صندوق قرض الحسنه و مساجد و حسينيه ومؤسسات تعاونى امور مستمندان برپا نمودند، اين صندوق به كسانى كه نياز به ادامه تحصيل داشتند يا وسايل خياطى و گلدوزى و ساير هنرهاى دستى را درخواست مى‏كردند، كمك مى‏كرد. همچنين در فراهم نمودن جهيزيه براى نوعروسان نيز نقش فعالى داشت.

خدمات اجتماعى‏

آيت اللّه مدنى در روزهاى سخت زندگى خود كه در تبعيد به سر مى‏برد، همچنان در خدمت مردم بود. او به هر شهر و روستا كه مى‏رفت به رفع نيازهاى فردى و اجتماعى مردم اقدام مى‏كرد و افراد نيكوكار را در اين مسير هدايت مى‏نمود.
نمونه هايى از خدمات اجتماعى شهيد مدنى در جهت رفع محروميت زدايى به شرح زير است:
1- احداث مهديه‏اى باشكوه در همدان‏
2- راه اندازى صندوق قرض الحسنه در همدان‏
3- احداث درمانگاه مهديه همدان‏
4- ساختن حمام در دره مراد بيك‏
5 – بناى حسينيه‏اى در دره مراد بيك و ساختن پنج اتاق در جوار آن، براى طلبه هايى كه از حوزه علميه قم براى تبليغ به آنجا مى‏رفتند.
6- احداث مسجد و مدرسه دره مراد بيك‏
7- تشكيل و تجهيز كتابخانه دره مرادبيك‏
8 – راه اندازى صندوق قرض الحسنه در دره مراد بيك‏
9 – راه اندازى صندوق قرض الحسنه در قصر شيرين
10- هيجده دستگاه خانه در يكى از روستاهاى بويين زهرا به هزينه اهالى همدان‏
11- ساختن مسجد بزرگى در نورآباد ممسنى كه خود ايشان طرح و نقشه آن را داد.(21)
و خدمات ارزنده او پس از پيروزى انقلاب بر كسى پوشيده نيست.

محور چهارم: دوران مبارزات

آيت اللّه مدنى از دورانى كه هنوز جوانى بيش نبود به اهداف بلندى مى‏انديشيد و همان گونه كه در بعد علمى نردبان ترقى و كمال را پيمود و به اجتهاد نايل آمد. در سخت‏ترين شرايط نيز در كنار مردم قرار مى‏گرفت. ايشان پيش از نهضت سال 1342 ه.ش در ايران با فرقه‏هاى گمراه در ستيز بود و پس از پيروزى انقلاب نيز همگام با امام خمينى، همواره در دلش آتش تلاش و مجاهده شعله ور بود.

ستيز با بهائيت

بذر بد فرجام بهائيت در كشورهاى اسلامى به وسيله استعمار انگليس پاشيده شد، و نهال آن در دامن كج انديشان پرورش يافت. دستهاى پنهان آن را در ممالك اسلامى بويژه، شيعه نشين رواج دادند و با ورود فرهنگ بيگانه و بازگشت روشنفكران غربزده از پرورشگاه خود، اين كيش ضد مذهب به اوج خود رسيد.
رضاخان و عاملان ديگر غرب در ايران، براى كوبيدن اسلام خصوصاً مكتب حيات بخش تشيّع، به ترويج كنندگان مرام بهاييگرى ميدان دادند، به طورى كه در اندك زمانى، سرمايه داران بهايى در آذربايجان بويژه مناطق اطراف تبريز، بر صنايع عظيم استان از جمله كارخانجات برق مسلط شدند و اين قبضه كردن شريانهاى اقتصادى، روز به روز كارگران شيعه شاغل در اين مركز را با شبهات فكرى و عقيدتى مواجه مى‏ساخت. آيت اللّه مدنى كه در اين ايّام در حوزه علميه قم مشغول درس و بحث علمى بود؛ اين آشفتگى اوضاع منطقه را تاب نياورد و بى‏درنگ روانه زادگاه خود شد و با عشق و ايمان و مكتب و قلبى آكنده از خشم به دشمن، مبارزه‏اش را بر ضد بهائيت آغاز كرد.

آقاى بروجردى مى‏گويد:
ايشان احساس مى‏كند كه زادگاه اصلى شان (آذرشهر) در خطر محاصره اقتصادى فرقه ضاله بهائيت اين مسلك و مرام استعمارى – صهيونيستى قرار گرفته، مراكز حساس شهر مانند كارخانه توليد برق و غيره به دست آنهاست. با بيانات آتشين خود مردم را عليه آنان بسيج مى‏كند، تا آنجا كه مصرف برق آنها را تحريم مى‏كند، و مردم از چراغهاى نفتى استفاده مى‏كنند. از اين بالاتر، آذرشهر كه نزديك به تبريز واقع شده و در آن زمان مقدار زيادى از نان تبريز را تأمين مى‏كرد، به دستور آن بزرگوار، مردم از فروش نان و مايحتاج زندگى به اين فرقه گمراه خوددارى مى‏كنند و آنان مجبور مى‏شوند از اين شهر مذهبى و اسلامى كوچ كنند و بدين ترتيب، تب مبارزات ضد بهايى بالا گرفته و كم كم به مبارزه‏اى خونين تبديل مى‏شود. تمام اين حوادث از طرف شهربانى وقت پيگيرى شده و شهيد مدنى تنها عامل همه تحريكات ضدبهايى شناخته مى‏شود. در نتيجه او را به همدان تبعيد مى‏كنند. ولى قيام معظم له به ثمر مى‏رسد، مردم دست از ادامه مبارزه برنداشته و بالاخره اين شهر مذهبى را از لوث اين فرقه استعمارى صهيونيستى نجات مى‏دهند.

نهضت سال 42

جرقه انقلاب اسلامى ايران در سال 1342 ه.ش زده شد. دشمن، امام خمينى را دستگير و مدتها او را دور از شهر قم، تحت نظر قرار داد. آنها توطئه غير مذهبى جلوه دادن قيام و اعدام حضرت امام(ره) را در سر مى‏پرورانيدند. در اين روزها آيت اللّه مدنى از اساتيد حوزه علميه نجف اشرف به شمار مى‏رفت كه از دستگيرى امام اطلاع پيدا كرد و به عمق فاجعه و توطئه دشمنان پى‏برد، كلاسهاى درس و بحث خود را تعطيل و به سوگ شهداى نهضت ايران نشست، و با ترتيب دادن مجالس متعدد، چهره كريه حكومت ايران را در حد توان شناساند، توطئه دشمن را در انحراف اذهان عمومى از اسلامى بودن انقلاب ناكام گذاشت.
وقتى كه در سال 1342 حركت عظيم مردم مسلمان ايران به رهبرى حضرت امام خمينى در جبهه سرنگونى رژيم طاغوت آغاز گرديد، آيت اللّه مدنى نخستين كسى بود كه در نجف به نداى «هل من ناصر ينصرنى» امام لبيك گفته و با تعطيل كردن كلاسهاى خود در نجف و تشكيل مجالس سخنرانى، در جهت افشاى چهره پليد رژيم مزدور پهلوى گام برداشت. وى در اين زمان در نجف، سردمدار جريان دفاع و پشتيبانى از نهضت امام به شمار مى‏آمد و وقايع ايران را براى طلاب بيان مى‏كرد.
از آن شهيد بزرگوار چنين نقل است: من علما را در مسجد هندى جمع كردم. صحبت كردم كه به داد اسلام برسيد. از آقايان علما تقاضا كردم، من در آنجا گريه كردم و علما هم گريه كردند. همچنين گفتم: شنيديم امام را گرفته‏اند، سپس با يك عدّه از طلاب براى ديدن مرحوم آيت اللّه حكيم رضوان اللّه عليه رفتم، ايشان، در نجف نبودند، رفتم كربلا خدمت ايشان دستشان را بوسيدم و گفتم آقا، امروز آقاى خمينى، مظهر اسلام است. گفتند: باشد هرچه بگويى مى‏كنم. گفتم: اقدام كنيد. ايشان بلافاصله تلگراف زدند به شاه.(22)در روزهاى سخت در پشتيبانى از امام، مخصوصاً پس از سخنرانى مهم و افشاگرانه در رد كاپيتولاسيون توسط امام خمينى(ره)، شهيد آيت اللّه مدنى از جمله كسانى بود كه لحظه‏اى از پشتيبانى رهبر و مراد خود عقب نمى‏نشست.

ارتباط با آيت اللّه كاشانى‏

مرحوم آيت اللّه مدنى از دوران جوانى وارد مبارزات سياسى و اجتماعى شد و در زمان آيت اللّه كاشانى با ايشان ارتباط داشت، اين رابطه به حدى بود كه وقتى آيت اللّه مدنى خواست به تبريز مسافرت كند، مرحوم آيت اللّه كاشانى طى تلگرافى به آيت اللّه سيد مهدى انگجى دستور مى‏دهد كه هنگام ورود ايشان به تبريز، از وى تجليل به عمل آيد.(23)

مبارزه در هجرت‏

زمانى كه بعثى‏ها در عراق بسر كردگى عبدالكريم قاسم و عبدالسلام عارف انقلاب كردند، ابتدا نسبت به روحانيت اظهار ارادت مى‏كردند، مثلاً موقعى كه مرحوم آيت اللّه حكيم در بغداد بسترى بودند، عبدالكريم قاسم به خدمت ايشان رفت. آنها ابتدا به خاطر پيش برد مقاصد شومشان نسبت به روحانيت، ارادت نشان مى‏دادند و بعد بنا را بر مخالفت با آيت اللّه حكيم گذاشتند به اين دليل كه مرحوم آيت اللّه حكيم عليه كمونيستهاى آنجا فتوا داده بود.(24) در اين موقع شهيد مدنى شروع به فعاليت نمود و يك طايفه از محصلين امور دينى را در مسجد كوفه گرد هم آورد و بر عليه بعثى‏ها سخنرانى نمود. در نتيجه اين فعاليت، همه عشاير مسلمان عراق براى اظهار پشتيبانى از روحانيت و اسلام و مرحوم آيت اللّه حكيم از دهات و روستاها و شهرستانها به كوفه آمدند و دست به راهپيمايى زدند.(25) شهيد مدنى هم ابتكار عمل به خرج داده، طلاب را جمع كرد، كفن پوشيدند و به منزل آيت اللّه حكيم رفتند و از ايشان خواستند كه دستور جهاد بدهد.

در كنار نواب صفوى (ديانت و سياست)

آيت اللّه سيد اسدالله مدنى على رغم تحصيل و تدريس و فعاليت‏هاى اجتماعى فشرده در نجف اشرف هرگز با مسايل سياسى بخصوص با مسايل ايران بيگانه نبودند، از جمله مبارزات ايشان در آن ايام مبارزه با خطوط انحرافى كسروى و القائات سوء آن حركت ناصواب بود. شهيد مدنى بر حسب تكليف اسباب حركت شهيد نواب صفوى را به ايران فراهم مى‏كند و مقدارى از كتابهايش را فروخته و پولش را در اختيار وى قرار مى‏دهد تا با تهيه سلاح به ايران آمده و جلو كارهاى نابخردانه كسروى خائن را بگيرد، شهيد نواب صفوى پيوسته خود را از شاگردان و دست پروردگان آيت اللّه مدنى معرفى نموده و از ديدگاههاى اجتماعى و سياسى آيت اللّه مدنى تبعيت مى‏كند.(26) شهيد نواب صفوى عنصر فاسدى چون كسروى را كه دل به افسونهاى غرب و شرق سپرده و ارزشهاى اسلامى را به تمسخر و هتاكى گرفته و بر ضد تشيع علوى سخن مى‏گفت را از ميان برداشت.

پايان دوران تبعيد

بعد از هجرت امام از نجف به پاريس، در سال 1357 ه.ش تبعيد ايشان نيز پايان يافت. آيت اللّه مدنى از كردستان راهى همدان شدند و مورد استقبال با شكوه و بى نظير مردم مبارز آن خطه قرار گرفتند. مرد و زن و پير و جوان آمده بودند تا با مبارز نستوهى كه غبار ساليان دراز تبعيد و رنج را بر پيشانى دارد تجديد بيعت نمايند، او مسلم بن عقيل زمان و حامل پيامهاى آتشين پيشواى بزرگوارش به مردم ايران بود بعد از اينهم لحظه‏اى آرام و قرار نداشت و از جمله كارهاى مهم ايشان جلوگيرى از اعزام يگان تانك تيپ همدان جهت سركوب مردم تهران در آستانه پيروزى انقلاب بود.

شهيد مدنى در سالهاى بعد از انقلاب‏

همزمان با فجر انقلاب كه فريادگران ديروز اكنون پرچم پيروزى را بر دوش مى‏كشيدند. آيت الله مدنى نيز در كنار شهيد آيت الله بهشتى و صدها مبارز ديگر در صف مقدم مبارزه با ايادى استكبار و عناصر سرسپرده آنها قرار گرفت.
آيت الله مدنى در جريان تشكيل مجلس خبرگان قانون اساسى از سوى مردم مسلمان همدان به مجلس خبرگان راه يافت او در اين مجلس نيز در نقش يك مجتهد جامع الشرايط، جهت تدوين اصول قانون اساسى جمهورى اسلامى بر مبناى آيات قرآن و دستورات خداوند، لحظه‏اى از پا ننشست تا اينكه جريان شهادت آيت الله قاضى طباطبائى اولين امام جمعه تبريز به دست گروه تروريستى فرقان اتفاق افتاد. ايشان به دستور خمينى(ره) به عنوان امام جمعه تبريز و نماينده امام در آذربايجان، رهسپار تبريز شدند و زحمات و رنج‏هاى فراوانى در آن روزهاى بحرانى و پرآشوب در تبريز متحمل گشته و ضمن رسيدگى به اوضاع آذربايجان شرقى و غربى از وضع همدان و زنجان نيز غافل نبودند.

غائله خلق مسلمان‏

در آن روزهاى حساس كه مزدوران مسلح، قسمتى از غرب كشور را با خطر مواجه ساخته بودند؛ حزب خلق مسلمان، تبريز و شهرهاى اطراف آن را ناامن ساخته و بسيارى از مراكز انتظامى و امنيتى را در اختيار خود در آورده بود.
آقاى بهاءالدينى (داماد ايشان) كه در اين روزها، در كنار ايشان بود مى‏گويند: از 34 كميته، 30 عدد از آن در اختيار و خدمت حزب خلق مسلمان بود. يك روز نزديك غروب بود كه خلق مسلمانى‏ها كميته بازرسى را گرفته بودند و به طرف خانه ايشان هم تيراندازى مى‏شد، نزديك اذان بود، بچه‏ها رفتند و ايشان گفتند به مسجد نرويد، اتفاقاً زودتر رفتند، من جلو رفتم و عرض كردم: حاج آقا نرويد تيراندازى است اينها آمده‏اند براى كشتن شما، از اين طرف و آن طرف هم تلفن مى‏زنند كه حاج آقا را نگذاريد بروند بيرون، ايشان به من گفتند: «از تو توقع نداشتم، اگر من به مسجد نروم تضعيف روحيه مسلمانان كرده‏ام ؛ و من پيش خدا جواب ندارم. چه جوابى به خداى خودم بدهم؟ اگر به مسجد نرفتم به خاطر جانم بود. مى‏گويد اسلام و انقلاب از تو عزيزتر بود.» و ايشان به مسجد رفتند و نماز جماعت را اقامه كردند.(27)
بنابراين سخت‏ترين روزهاى زندگى ايشان در آشوب تبريز بوده است كه شجاعانه و دليرانه با تلاش و كوشش خود نفشه‏هاى تفرقه‏آفرين ضد انقلاب را در هم كوبيد. در اين مسير دردها و رنجهاى بى‏شمارى را به جان خريدند. روزى عناصر خلق مسلمان به نام هئيت قمه زنى به خانه‏اش مى‏ريزند و روزى محراب عبادتش را به آتش مى‏كشند، روز ديگر قصد جان او را مى‏كنند ودر يكى از خيابانهاى تبريز آب دهان به صورتش مى‏اندازند، اما او در هر حادثه، ناگوار استوار و ثابت قدم ايستاد و با الهام از كلام خدا«فاستقم كما امرت» مى‏گويد «من تا زنده‏ام نماينده امام هستم و نماز جمعه مى‏خوانم».(28)
آقاى بهاءالدينى مى‏گويد: ايشان در هجوم هيئت قمه زنى به منزلشان كوچكترين خوفى به دلش راه نداد، به كنار پنجره آمد و چنين گفت:
برادران خداى ما يكى است، پيامبر ما، دين ما يكى است، ما همگى يك كتاب داريم بگوييد كه چه مى‏خواهيد؟!
در اين هنگام، يك لحظه سرها پايين دوخته مى‏شود، آنها اين مرد را نشناخته بودند و به حقيقت ايمانش پى نبرده بودند، پس از روشن شدن اين امر، آنانى كه قصد جانش را داشتند او را به آغوش مى‏گيرند.(29)
و اينگونه بود كه اين سيد والامقام در مقابل سختيها و دشواريها مردانه ايستاد، و با تمام توان و با توكل و استقامت نقشه‏هاى توطئه گران را خنثى نمود.

در كنار رزمندگان‏

قبل از هر چيز مناسب است خاطره‏اى از آقاى بهاءالدينى در اين زمنيه نقل شود: «عده‏اى مى‏خواستند به جبهه بروند، بچه‏ها كه رفتند، ديديم حاج آقا آمدند خانه و سخت ناراحت هستند، اشك در چشمانشان حلقه زده است. گفتيم حاج آقا، چرا ناراحتيد؟گفتند: «تلفن بزنيد به دفتر امام و اجازه بگيريد كه من هم با اين بچه‏ها به جبهه بروم». پرسيديم: «چرا حاج آقا؟» گفتند:«آخر من نمى‏توانم ببينم اين بچه‏ها مى‏روند جبهه، آنجا مى‏جنگند و من نروم بجنگم، خوب من پيرشده‏ام: اگر من گذشت اين بچه‏ها را نداشته باشم، ايثار اين بچه‏ها را نداشته باشم، واى به حال من!» اما خوب معلوم بود كه حضرت امام هيچ وقت اجازه نمى‏دادند ايشان سنگر تبريز را رها كنند و به جبهه بروند. البته اين حركت ايشان هم نشانه عشق ايشان بود به شهادت و انقطاع ايشان از دنيا.»
نزديك به يك سال بود كه درهاى شهادت و رستگارى و جهاد در راه خدا به روى بندگان صالحش گشوده شده بود و شهيد مدنى با بى‏تابى، نظاره گر صحنه‏هاى جنگ و شهادت و ايثار بود، گاهى براى تقويت روحيه رزمندگان راهى جبهه‏هاى نبرد مى‏شد و هفته‏ها در كنار بسيجيان مخلص مى‏ماند. نقل مى‏كنند: وقتى يكى از جوانان تبريزى از ارتش اسلام با مسلسل هواپيماى دشمن را سرنگون كرد، در انظار مردم، بازوى اين جوان را بوسيد و فرمود: شما كه با اين دستتان از اسلام و ميهن دفاع كرده و هواپيماى كفر را سرنگون ساخته‏ايد، من به عنوان نماينده امام خمينى اين دستتان را مى‏بوسم.(30)
در قضيه محاصره سوسنگرد از سوى دشمن، شهيد مدنى پس از برقرارى ارتباط با رزمندگان اسلام متوجه شدند كه دشمن حلقه محاصره سوسنگرد را تنگ‏تر كرده اما نيروهاى تحت فرماندهى بنى صدر خيانت پيشه كارى را انجام نمى‏دهند، بى‏درنگ نزد امام شتافته و چاره جويى نمود، امام هم بلافاصله با قاطعيت دستور شكسته شدن محاصره سوسنگرد را صادر كردند. بعدها شهيد مدنى در خصوص تمرد بنى صدر خاين جمله زيبايى فرمودند:«اين مرد به جهت مخالفت با امام زمانش سرنگون مى‏شود.»(31)

محور پنجم: در سنگر نماز جمعه‏

يكى از دستاوردهاى انقلاب اسلامى احياى سنت مهم آيين عبادى، سياسى، نماز جمعه و اقامه آن مى‏باشد آيين ارزشمندى كه مسلمانان با اعتقاد قلبى و به عنوان فريضه در آن شركت مى‏كنند و دشمن را از طرحهاى خائنانه خود مأيوس مى‏سازند.
شهيد مدنى از شب جمعه با دعاى كميل و نماز شب و راز و نياز با معبود، خود را براى فردا مهيا مى‏ساخت غسل جمعه اين مستحب مؤكد را فراموش نمى‏كرد. و با فكرى آرام به تهيه و تنظيم خطبه‏ها مى‏نشستند.
نماز جمعه ايشان هميشه با شور و حال همراه بود، گريه بود و ناله و دعوت به تقوا و انسانيت، همواره سعى در متعالى كردن انديشه‏ها و سوق دادن آنها به سوى ايزد يكتا داشت.در نماز چنان با حرارت سخن مى‏گفت كه گويا جدش على ابن ابيطالب(ع) سخن مى‏گويد. همه حركت هايش خدايى بود. حتى سلاح بر دست گرفتنش. اين خطبه‏ها برخاسته از دل سوخته عارفى مهربان و واصل است كه پيام زنده‏اى را به نسل‏هاى آينده نيز در بردارد.

نماز آخر

اينك فرازهايى از آن حديث جاودانه را پى مى‏گيريم:

سفارش به تقوا

شما و خودم را به تقواى خدا سفارش مى‏كنم زيرا راه نجاتى جز تقوا نداريم روز جمعه روزى است كه بايد دردهايمان را دوا كنيم و درد هر انسانى خود انسان است. چون هر اندازه انسان به كمال برسد اگر روح او مريض باشد كمال برايش فايده‏اى ندارد.

مواظبت بر اعمال‏

ما معتقديم هر كلمه‏اى كه از زبان انسان درآيد نوشته خواهد شد و فردا بايد حسابش را بازپس دهد، پس هر حرفى كه مى‏زنيم بايد به نفع اسلام و انقلاب باشد. نصيحتى باشد براى مسلمين يا حداقل سخنى در جهت كسب حلال(32) نكند حرف ما باعث ريختن خون مسلمانى شود، مواظب باشيد گفتارتان، گفتار خوبى باشد.

تواضع و فروتنى‏

اخلاق حسنه رسول خدا(ص) سبب شد تا اسلام عالمگير شود و با اين كه در زمان ائمه اطهار سلام الله عليهم حكومت در دستشان نبود، با اين همه توانستند با اخلاقشان افراد كثيرى از ملل مختلف را جذب اسلام كنند.

تكبر و خودبينى

همان خودبينى است كه انسان با وجود يقينى كه دارد باز عمل نمى‏كند و زيربار نمى‏رود. منيّت و خودبينى و علوطلبى است كه باعث مى‏شود انسان، انسانيت خود را زير پا بگذارد. و نتيجه منيّت بدبختى است، هلاكت و افتادن بر سرسفره بيگانگان است همانطورى كه محمد رضاى خائن، بنى صدر و رجوى خائن عاقبت به صهيونيست و حاميان آنها پناهنده شدند.

نتيجه اخلاق اسلامى‏

در مقابل اين منيّت، و خودبينيها، متخلقين به اخلاق اسلامى را مى‏بينيم كه چگونه با اين كه عظمت اسلام را در برابر بيگانگان حفظ مى‏كنند، اما در ميان مسلمانان، متواضع اند، رهبر عظيم الشأن انقلاب نماينده آمريكا را قبول نكرد و قبلاً اخطار كرد كه وارد ايران نشود و در عين حال مى‏فرمايد من خدمتگزار ملت هستم. يا مى‏فرمايد: رهبر من نوجوان 13 ساله‏اى است كه نارنجك به كمر مى‏بندد. در اعلاميه‏اش به شهداى 17 شهريور مى‏فرمايد: كاش من در بين شما بودم، و كشته مى‏شدم.
تربيت شده و دست پرورده او شهيد رجايى هم درخواست ملاقات كارتر را رد كرد اما در يك مسجد محقر كه متعلق به سياهپوستان بود در صف آنها به نماز ايستاد.

در آرزوى وصال‏

آيت الله مدنى در هر حالى چشم به درگاه فيض الهى داشت و همواره در قنوت نمازهايش با سوز و گداز با خدا به نجوا مى‏ايستاد و از او شهادت در راه اسلام و انقلاب را طلب مى‏نمود.
چون در عالم رؤيا جام شهادت را از مولايش حسين(ع) گرفته بود؛ بى‏صبرانه در انتظار آن روز بود. خود مى‏گفت: «من در دو موضوع نسبت به خودم شك كردم. يكى اينكه به من مى‏گوييد(سيد اسدالله) آيا واقعاً من از اولاد پيامبر هستم؟ و ديگر اين كه آيا من لياقت آن را دارم كه در راه خدا شهيد بشوم يا نه؟» روزى به حرم امام حسين(ع) رفتم و در آن جا با ناله و زارى از امام خواستم كه جوابم را بدهد. پس از مدتى يك شب، امام حسين(ع) را در خواب ديدم كه بالاى سرم آمد و دستى به سرم كشيد و اين جمله را فرمود: «يا بنىّ انت مقتول» يعنى فرزندم، كشته مى‏شوى كه جواب دو سؤال من، در آن بود. امام فرمود: فرزندم! يعنى من سيد هستم، و ديگر به من «بشارت داد كه من شهيد مى‏شوم» و بدين جهت بود كه آيت‏اللّه مدنى همواره چون پروانه بى قرار در آتش عشق به شهادت مى‏سوخت.(33) ايشان در سال 1359(ه.ش) در مشهد مقدس به همراه شهيد دستغيب، شهيد صدوقى، شهيد هاشمى نژاد، چهارتايى پس از شستشوى ضريح مطهر، هر كدام دو ركعت نماز مى‏خوانند و از آقا على ابن موسى الرضا(ع) مى‏خواهند كه از خدا بخواهد شهادت را نصيبشان كند.(34) و بدين گونه دعايشان بركرسى اجابت نشست.

سجاده خونين

جمعه روز 20 شهريور 1360 روز ديگرى بود. نبض پرتلاطم زمان، از حادثه شوم و وحشتناكى خبر مى‏داد. خطبه‏هاى اين روز نيز حال و هوايى ديگر داشت، مردم مشتاقانه چشم به دهان اين اسوه تقوا دوخته بودند. و كلمات او را با گوش جان مى‏شنيدند. اما كسى نمى‏دانست كه روح خستگى‏ناپذير اين مجاهد نستوه تا دقايقى ديگر به سوى كوى دوست به پرواز در مى‏آيد.
هر لحظه كه مى‏گذشت؛ رخسار اين مسافر بهشتى، بشاشتر مى‏شد و نور شهادت بر پيشانى اش مى‏درخشيد و سكوت حاكم بر زمان آرامشى قبل از طوفان و براى مردم به آرامشى ابدى را براى اين فريادگر رقم مى‏زد، تاريخ خود را براى ثبت حادثه‏اى بزرگ و ناگوار آماده مى‏كرد. خطيب جمعه، نماز جمعه را هم به پايان برد و مثل هميشه در بين نماز جمعه و عصر به عبادت مشغول شد. در اين هنگام از صف سوم نماز منافقى از نسل خوارج برخاست و به سوى ايشان هجوم برد و آنگاه… پس از لحظه‏اى كوتاه، مرغ روحش به سوى ملكوت اعلا اوج گرفت و امام جمعه بر سجاده خونين غلطيد و محاسن سفيدش به خون سرخش خضاب شد؛ با حالتى رفت كه محراب به فرياد آمد و فرشتگان الهى نيز به همراه روح ناآرام شهيد محراب زمزمه سر دادند كه…
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
واندر آن ظلمت شب آب حياتم دادند
بى خود از شعشعه پرتو ذاتم كردند
باده از جام تجلى صفاتم دادند
چه مبارك سحرى بود و چه فرخنده شبى‏
آن شب قدر كه اين تازه براتم دادند
بعد از اين روى من و آينه وصف جمال‏
كه در آنجا خبر از جلوه ذاتم دادند
من اگر كام روا گشتم و خوشدل چه عجب‏
مستحق بودم و اينها به زكاتم دادند(35)

و پيكر مطهر اين شهيد بزرگوار در ميان باران اشك مردم تبريز، در حالى كه قلبشان مالامال از غم و اندوه بود، تشييع و به سوى شهر مقدس قم به حركت درآمد و در كنار بارگاه ملكوتى حضرت فاطمه معصومه(س) پس از اقامه نماز به امامت حضرت آيت الله العظمى گلپايگانى(ره) به آغوش خاك سپرده شد. و قلب امت را مالامال از غم و اندوه نمود.

پى‏نوشت‏ها:

1. آذر شهر يا دهخوارقان سابق يكى از شهرهاى آذربايجان شرقى و از توابع تبريز است كه در 54 كيلومترى آن قرار گرفته است. در سال 1316 به پيشنهاد فرهنگستان ايران نامش به آذرشهر تغيير يافت.
2. يادواره شهيد محراب آيت اللّه مدنى، ص 32.
3. ديدار با ابرار، ص 22.
4. يادوراه شهيد محراب آيت اللّه مدنى، ص 176.
5. مجله عروة الوثقى، شماره 82.
6. هفته نامه شما، 20/6/76.
7. مصاحبه با حضرت آية اللّه راستى كاشانى.
8. خاطراتى از حجة الاسلام بروجردى، يادواره شهيد محراب، ص 182 و 183.
9. هفته نامه شما، 20/6/76.
10. هفته نامه شما، 20/6/76.
11. نهج البلاغه، عبده، خطبه 209.
12. روزنامه جمهورى اسلامى، 18/6/61 ؛ به نقل از خاطرات آقاى بهاءالدينى (داماد ايشان).
*. بالام، كلمه تركى است يعنى فرزندم.
13. اسرار الصلاة، ص 219.
14. حجة الاسلام و المسلمين انصارى كرمانى، روزنامه رسالت، 9/3/72.
15. روزنامه جمهورى اسلامى، 18/6/61 ويژه نامه شهيد مدنى.
16. يادواره شهيد محراب آيت اللّه مدنى، ص 51.
17. مجموعه ورام، ص 323.
18. وسايل الشيعه،ج 3، ص 179.
19. ياد ايام، به نقل از داستانهايى از زندگى علما، محمد تقى صرفى.
20. به نقل از استاد جواد محدثى، ديدار با ابرار، ص 29.
21. اين مسجد همان مسجدى بود كه در كنار تشكيلات بهايى‏ها در نور آباد ساخته شد. آيت اللّه مدنى با اين كار مبارزه سختى را با فرقه بهايى نورآباد آغاز كرد. عاقبت هم صداى اذان اين مسجد آنها را نابود ساخت. (خاطره آقاى حاج احمدرضازاده از ياران آيت اللّه مدنى در تبعيد).
22. مصاحبه با آقاى بهاءالدينى، داماد شهيد مدنى، تاريخ 27/6/61.
23. ياران امام به روايت اسناد ساواك، كتاب چهارم، زندگى نامه، ص 12.
24. در زمان عبدالسلام عارف كه برادر عبدالرحمان عارف بود چنين فتوايى بر عليه كفر و الحاد داشتند كه از طرف بعثيين و كمونيستهايى كه در حكومت عراق نفوذ كرده بودند اهانتهايى به ايشان شد.
25. گفتارى از آيت اللّه ملكوتى به نقل از يادواره شهيد محراب آيت اللّه مدنى، ص 80.
26. نامداران راحل، ص 310.
27. جمهورى اسلامى، 18/6/61 ويژه نامه شهيد محراب.
28. عروة الوثقى، ش 82.
29. گفتگو با آقاى بهاءالدينى به نقل از ديدار با ابرار، ص 66.
30. مجله اعتصام، ش 5، سال 61.
31. عروة الوثقى، ش 82.
32. ما يلفِظُ مِن قَولٍ اِلا لَدَيهِ رَقيبٌ عَتيدٌ. سوره ق، آيه 18.
33. كيهان، 2/6/68 – مجله عروة الوثقى، ش 82 – ديدار با ابرار، ص 66.
34. حجة الاسلام بهاءالدينى (داماد ايشان).
35. حافظ شيرازى .

شناخت خداوند

آية الله العظمي منتظري

قسمت دوم

بحث پيرامون شناخت خداوند، از خطبه 186 نهج البلاغه بود. و
همان گونه که قبلا نيز تذکر داده ايم حضرت امير عليه السلام، براي معرفي خدا بيشتر
به صفات سلبيه يا صفات اضافيه مي پردازد زيرا صفات حقيقيه خداوند عين ذاتش است و
احاطه به ذات حق تعالي براي ما ميسر نيست.

قسمتي از خطبه که قبلا بحث آن گذشت، درباره حرکت و سکون
بود که حضرت مي فرمايد: حرکت و سکون بر خداوند تبارک و تعالي جاري نيست. در تعريف
حرکت گفتيم که وجود تدريجي از نقص به کمال است که درباره خدا راه ندارد و درباره
سکون هم تذکر داديم که عدم حرکت مطلق نيست بلکه عدم الحرکه اي است که استعداد حرکت
دارد. و اين هم در خدا راه ندارد.

اکنون براي توضيح بيشتر و براي اينکه برادران و خواهران
بدانند که عده اي از مسلمين به ظواهر بعضي از آيات استناد کرده و مي پنداشتند که
خداوند حرکت دارد، روايتي نقل مي کنيم.

در زمان امام صادق و امام کاظم عليهما السلام، اين قول بين
عده اي از مردم شايع بود که خداوند از آسمان به پائين مي آيد و به مخلوقاتش
مي  نگرد و اگر کار بدي ملاحظه کرد ناراحت
شده و اگر کار خيري را ببيند خوشحال مي شود!! (و العياذ بالله).

احاطه خداوند بر نظام وجود

در اصول کافي، روايتي را يعقوب جعفري نقل مي کند:

«… ذکر عند ابي ابراهيم عليه السالم قومٌ يزعمون ان الله
تبارک و تعالي ينزل الي السماء الدنيا». نزد امام موسي بن جعفر عليه السلام ذکر شد
که گروهي از مردم بر اين عقيده اند که خداوند از آسمان به زمين فرود مي آيد و نظري
بر بندگانش مي افکند!!

حضرت فرمود: «ان الله لا ينزل و لا يحتاج الي ان ينزل»
خداوند نه فرود مي آيد و نه نياز دارد که فرود بيايد.

خداوند پائين نمي آيد زيرا او اصلا بالا نيست که پائين
بيايد بلکه خداوند در همه جا هست. لذا پائين آمدن براي او متصور نيست زيرا کسي
پائين مي آيد يا بالا مي رود که جا و مکان دارد و خداوند جسم نيست که مکان داشته
باشد.

«انما منظره في القرب و البعد سواء» و همانا ديدگاه او بر
نزديک و دور يکسان است.

دور و نزديک براي خداوند يکسان است. در قرآن مي فرمايد: «و
هو معکم اينما کنتم» و او با شما است در هر جا که باشيد. و اين بلاتشبيه نظير روح
و جان انسان است که به تمام نقاط بدنش احاطه دارد. اگر چشم مي بيند، اگر مغز کار
مي کند، اگر دست حرکت مي کند، اگر پا مي جنبد و اگر هر جاي بدن در حال حرکت و جنبش
است به وسيله جان مي باشد. جان نگاهدارنده بدن است زيرا موجود مجردي است و اين
موجود مجرد ماده نيست که جا داشته باشد ولي احاطه قيومي و تدبيري نسبت به تمام بدن
انسان دارد.

و از اين رو يکي از شعرا گفته است: «حق جان جهان است و
جهان جمله بدن» البته اين تشبيه است و براي تقريب ذهن گفته مي شود.

پس خداوند تبارک و تعالي محيط به همه نظام وجود است و چنين
نيست که به آسمانها نزديکتر باشد تا به زمين. و همان گونه که جان و روح انسان به
تمام بدن احاطه دارد و هيچ گوشه اي از بدن نيست که زير تدبير جان نباشد، خداوند
نيز بر تمام نظام وجود احاطه دارد.

«لم يبعد منه قريب و لم يقرب منه بعيد» هيچ نزديکي از او
دور نمي شود و هيچ دوري به او نزديک نمي گردد.

«و لم يحتج الي شيء بل يُحتاج اليه و هو ذو الطَّول» به
هيچ چيز نياز ندارد بلکه همه به او نياز دارند و او است صاحب فضل و عطاء.

طَول به معناي فضل و عطاء است و هم چنين به معناي غنا و بي
نيازي هم آمده است.

عزيز حکيم

«لا اله الا هو العزيز الحکيم» نيست خدائي جز آن خداي غالب
و حکيم.

اين نکته را چندين بار تذکر داده ايم که هر جا ــ در قرآن
يا در روايات ــ کلمه ي «عزيز» آمده، پس از آن «حکيم» نيز گفته شده است. زيرا عزيز
يعني آن که غالب است و غلبه دارد و چون مردم از کساني که غلبه دارند چندان خاطره
خوشي ندارند لذا هر جا گفته مي شود: خداوند عزيز و غالب است، پس از آن کلمه حکيم
مي آيد که معلوم شود او مانند آن غالبهائي نيست که هر کار بخواهند مي کنند بلکه او
خداي حکيم و دانائي است که هر کاري را طبق حکمت و مصلحت انجام مي دهد و از غلبه اش
سوءاستفاده نمي کند.

نيازهاي متحرک

« أما قول الواصفين: إنه ينزل تبارک و تعالي فإنما يقول
ذلک من ينسبه الي نقص أو زيادة» و اما سخن آن وصف کنندگان که مي گويند: خداوند
تبارک و تعالي فرود مي آيد؛ اين سخن کسي است که خدا را به نقص و فزوني نسبت مي
دهد.

«و کل متحرک محتاجٌ الي من يحرکه أو يتحرک به» و هر متحرکي
نياز دارد به اينکه کسي او را حرکت دهد يا وسيله اي که توسط آن حرکت کند.

هر متحرکي نيازمند به يک محرکي است که او را به حرکت وا
دارد، خواه آن محرک، موجود نفساني باشد مانند نفس انسان که بدن را حرکت مي دهد يا
صور نوعيه اي که به وسيله آنها اجسام حرکت مي کنند يا مانند نيروئي که در سنگ
ايجاد مي شود و آن را به حرکت وا مي دارد. پس ممکن است محرک داراي عقل و شعور باشد
يا اينکه غير ذوي العقول باشد مانند نيروئي که در سنگ ايجاد مي شود يا قوه جاذبه
که اجسام را جذب مي کند.

«فمن ظن بالله الظنون هلک» هر که اين چنين گمانها را نسبت
به خدا داشته باشد، هلاک شده است.

«فاحذروا في صفاته من ان تقفوا له علي حد تحدونه بنقصٍ أو
زيادة أو تحريکٍ أو تحرکٍ أو زوال أو استنزال أو نهوض أو قعود» پس بپرهيزيد از
تعريف صفات خداوند که او را متوقف در حدي کنيد از قبيل نقصان يا افزوني يا حرکت
دادن يا حرکت کردن يا از بين رفتن يا پائين آوردن يا برخاستن يا نشستن (که اين صفت
ها همه مخصوص اجسام است).

«فان الله جل و عز من صفة الواصفين و نعت الناعتين و توهم
المتوهمين» و همانا خداوند جليل تر و عزيزتر است از وصف توصيف کنندگان و صفت
واصفين و خيال خيال کنندگان.

«و توکل علي العزيز الرحيم» ودر کارهايت توکل بر خدائي کن
که غالب و مهربان است.

«الذي يراک حين تقوم و تقلبک في الساجدين»[1]
همان خدائي که تو را مي بيند هنگامي که بلند مي شوي يا همراه سجده کنندگان به سجده
مي روي.

اکنون باز مي گرديم به دنباله ي خطبه:

«ولا متنع من الأزل معناه»

(اگر خداوند حرکت داشته باشد) از ازلي بودن امتناع پيدا مي
کند.

حرکت براي خداوند محال است

همان گونه که قبلا ذکر شد، شش امر لازم است تا حرکت پديد
آيد، يکي از آنها مبدأ است. در اين جمله حضرت مي خواهند بفرمايند: اگر خدا حرکت
داشته باشد، ازلي نيست زيرا مبدا پيدا مي کند؛ و ازليت به اين معني است که ابتدا
ندارد. پس اگر ضمير در «معناه» به خداوند برگردد، معناي جمله اين مي شود که:
خداوند از ازلي بودن امتناع پيدا مي کند و ديگر ازليت درباره او معنائي ندارد. و
اگر بازگشت ضمير به ازليت باشد، معناي جمله چنين مي شود: ممتنع مي شود از ازل
بودن، معناي ازل بودن و به عبارت ديگر ازليت معناي خود را از دست مي دهد يعني آن
خدائي که مي گوئيم ازلي است، اگر بنا باشد که حرکت داشته باشد، ديگر ازلي نمي تواند
باشد زيرا مبدا پيدا مي کند.

«و لکان له وراء اذ وجد له أمام»

و چون براي او جلوئي پيدا شد، پشت سري نيز پيدا مي کند.

يکي از ارکان حرکت انتهاء است، پس همان گونه که حرکت
ابتداء دارد، انتهائي نيز دارد. و در فرض اتومبيل که در بحث گذشته مطرح کرديم،
اتومبيلي که از قم به سوي اصفهان حرکت مي کند، اصفهان که منتاي حرکت است در جلوي
آن خواهد بود، در صورتي که مبدا (که قم باشد) پشت سر اتومبيل قرار خواهد گرفت. پس
آن شيء که حرکت مي کند چون برايش جلوي فرض مي شود، قطعا پشت سري نيز پيدا خواهد
کرد. و يا به عبارت ديگر: اگر خدا بخواهد حرکت داشته باشد جسم مي شود چون جلو و
عقب پيدا مي کند و وقتي جسم شد، مرکب مي شود و 
مرکب محتاج است و احتياج در ذات مقدس خداوند راه ندارد.

«و لا لتمس التمام اذ لزمه النقصان»

و خواهان تمام شدن و کامل شدن مي باشد، زيرا نقصان و کمبود
در او پيدا شده است.

لازمه حرکت، رفتن به سوي کمال است

اين جمله بيان همان جمله اي است که قبلا حضرت بيان فرمود:
«اذاً لتفاوتت ذاته». معناي حرکت و لازمه اش، از نقص به کمال رفتن است، بلکه حرکت
چيزي جز تکامل نيست. اتومبيلي که از قم به سوي تهران حرکت مي کند، در اين حرکت
اَيْني رو به تکامل مي رود؛ سيبي که سبز است بعد زرد مي شود يا کوچک است و پس از
آن بزرگ مي شود، در کَيْف آن تکامل پيدا مي شود. التماس تمام که در جمله حضرت آمده
است، همان معناي به سوي کمال رفتن است. و مي خواهد بفرمايد: خدائي که حرکت مي کند،
ناقص است و تقاضاي کمال دارد، با اينکه خداوند نمي شود ناقص باشد. و اصلا راه
شناخت خداوند همين است که ما خود را ناقص و نيازمند او مي دانيم که کمال محض است.
ما چون خود را ناقص مي دانيم، مرزوق و مخلوق و و … مي دانيم، لذا علم پيدا مي
کنيم که بايد خالق، رازق و صانعي داشته باشيم. پس خدائي که بخواهد حرکت داشته
باشد، لازمه ي حرکت نقصان و رو به کمال رفتن است، لذا حرکت براي خداوند محال و
ممتنع است.

«و اذاً لقامت آية المصنوع فيه»

و در اين صورت، نشانه ي مخلوق در او پيدا مي شود.

خدائي که او را از نقص رو به کمال مي رود، علامت مخلوق و
مصنوع در او پديدار مي گردد، و ساخته شده نمي تواند سازنده باشد.

«و لتحوّل دليلاً بعد أن کان مدلولاً عليه»

و او دليل مي گردد در صورتي که بايد عالم دلالت بر او کند.

خداوند، مدلولٌ عليه است

جهان هستي دلالت بر وجود خداوند دارد. بنابراين، خداوند
مدلولٌ عليه است يعني هر چه هست دلالت بر او مي کند زيرا تمام موجودات و مخلوقات
عالم داراي نقص اند، پس نيازمند به خالقي هستند که هيچ نقص و عيبي در او وجود
ندارد. حال اگر خداوند داراي حرکت باشد، ديگر نمي تواند مدلولٌ عليه باشد زيرا خود
ناقص مي شود و ناقص دال است نه مدلولٌ عليه يعني ناقص دلالت دارد بر اينکه يک وجود
کاملي او را ايجاد کرده که او نيازمند به آن وجود کامل است. پس عالم که ناقص است و
حرکت دارد و به سوي کمال مي رود، ما را دلالت کرده است بر وجود خدائي خالق که آن
را از کتم عدم به عرصه ي وجود آورده و اين خدائي که در اين جا فرض شد، اگر بخواهد
حرکت داشته باشد، تازه خودش بايد دليل شود بر خداي ديگري که به او نيازمند است و
چنين خداي فرضي که دليل بر خداي ديگري است ناقص است و وقتي ناقص شد و دليل واقع
شد، نمي تواند خدا باشد و نمي شود گفت که: اين عالم دليل بر وجود او است زيرا خود
او دليل بر وجود خدائي ديگر است که او را موجود کرده. و اصلا خداي ناقص و محتاجي
نمي شود فرض کرد زيرا خداوند کامل است و بي نياز.

«و خرج بسلطان الإمتناع من أن يؤثّر فيه ما يوثر في غيره»

و در آن صورت خارج مي شود به دليل محال بودن از اينکه در
او تاثير کند چيزي که در غير او تاثير مي کند.

خداوند، محل حوادث نيست

شارحين نهج البلاغه در اين جمله بحث زيادي کرده اند که
معطوف بر چه جمله اي است. دو احتمال داده شده است که هر دو صحيح است.

1ـ احتمال اينکه گفته شود اين واو، واو عاطفه نيست بلکه
واو حاليه است. و بنابراين معناي جمله چنين مي شود. خدائي که شما فرض کرده ايد،
لازمه اش اين است که محتاج به خداي ديگر شود و حال آنکه خداوند خارج است به دليل
امتناع از اين که در او چيزي اثر بگذارد که در غير او اثر مي گذارد. يعني اين حرکت
که موثر است در موجودات عالم، در خداوند تاثيري دارد زيرا خداوند در مقام والائي
است که هيچ چيز در او اثر نمي کند و امتناع دارد از اينکه چيزي در او اثر کند يعني
محال است که چيزي در او موثر افتد که در چيزهاي ديگر موثر مي افتد.

2ـ احتمال اينکه واو عاطفه باشد و جمله معطوف بر «لا يجري
عليه السکون و الحرکه» باشد. يعني اين جمله هائي که بين اين دو جمله است همه مربوط
به جمله اول مي باشد، و اين جمله هم معطوف بر آن است. در آنجا فرمود: سکون و حرکت
بر خداوند جاري نمي شود. آن گاه اين جمله هائي که پس از آن آمد براي بيان اين مطلب
بود که چرا حرکت و سکون در خدا نيست. و پس از آن اين جمله را آورد: و خداوند خارج
است به دليل امتناع از اينکه اثر بکند در او چيزي که در غير او اثر مي کند. و با
ربط اين دو جمله با هم نتيجه چنين مي شود: خدا حرکت و سکون ندارد و به دليل امتناع
که در او است، چيزي در وجود او تاثير نمي گذارد يعني به گونه اي است که ابا دارد از
اينکه اثر کند در او چيزي که در ديگري اثر مي کند. و به عبارت روشنتر: خداوند محل
حوادث نيست زيرا اگر محل حوادث باشد، لازمه اش اين است که خودش هم حادث باشد و اين
محال است.

ادامه دارد

بمناسبت سالروز ولادت حضرت زهرا«س»وروز زن

مقام زن دراسلام

یازدهم اسفند امسال، مصادف است بابیستم جمادی الثانی،
روزولادت باسعادت بانوی بزرگ اسلام، کفو علی (ع) و مادردوریحانۀ رسول خدا(ص)حضرت
صدیقه کبری، فاطمه زهرا (س).

مااین عید سعید وروز فرخنده رابه امام زمان روحی فداه
وفرزند ارجمند حضرت زهراء «س»، امام خمینی که نه تنها درعمل پیرو آن حضرت است،
بلکه سالروز ولادت مبارکش نیزباولادت جده اطهرش مصادف است، وبه مردان وزنان ایران
اسلامی که درولایت ومحبت وپیروی، الگوی دیگر مسلمانان می باشند ونمونه ای
بارزازمسلمانان صدراسلام می باشند ودرمحبت به حضرت زهرا«س»وپیروی ازنایب به حق
امام زمان «عج»گوی سبقت راازدیگرملتها ونسلهای گذشته وحال ربوده اند، تبریک وتهنیت
می گوئیم.

وبه این مناسبت مقاله ای کوتاه دربارۀ مقام زن دراسلام
تقدیم به برادران وخواهران عزیز می کنیم، به امید اینکه درآینده آن راکاملتر ارائه
دهیم.

زن درجوامع گذشته وحال

اسلام، انقلابی بزرگ درمقام زن ازنظراحیای حقوق طبیعی ومسلم
اووارج گذاشتن به او درجامعه به عنوان محور نظام درمنزل وداروی دردهای روزمره
وگرفتاریهای زندگی وآینۀ خوشبختی وسعادت نموده است. وازاین روی ، اصولی رابرای
رسیدن به این انگیزۀ والا قرارداده که همطراز بادیگر باورها وعقاید، ضروری ولازم
می باشد. ومقام زن رابالا برده وآن رااز هرهرج ومرج تباهی مصون داشته وازظلم وستمی
که ـ قبل ازاسلام ـ همواره گریبانگیر اوبوده ودرهای زندگی برروی او بسته ، حمایت
کرده است. همان ظلم وستمی که نمونه اش درجامعۀ بزرگ روم پدیدار بود. آنان براین
باور بودند که زن نه تنها دردنیا اجازۀ استقلال وآزادی ندارد که درآخرت نیز، او
راجائی نیست!!

فیلسوف بزرگ چین (کونفوسیوس) که برخی ازاسلام ناشناسان ما،
آن همه ازاودم می زنند درباره زن می گوید:«جایز نیست که زن امرونهی کند زیرا کارش
درخدمت کردن وکارهای منزل خلاصه می شودوباید اورادرمنزل زندانی کرد تأخیر وشرش
ازآستانۀ درب منزل فراتر نرود»!

فیلسوف آلمان «هگل»گوید:«زنی که مرا وادار به احترام وی می
کند، هنوزآفریده نشده ونخواهد شد!!».

وجالب اینجا است که دانشمندان واصحاب مکاتب بیگانه فلسفی
وسیاسی وحتی مذهبی درطول زمان، راجع به این مطلب بحث وجدال می کرده اندکه آیا زن
انسان است یانه ؟ !!وآیا خداوند به زن، روح انسانی داده است یا او همانند یکی
ازجمادات است؟ !!هندوها، سواد آموزی رابر زن تحریم کردند وبودائی ها معتقد شدند
کسی بازنی تماس بگیرد وبا اومشورت کند، راه رهائی براوبسته شده است! و نصاری ویهود
زن رامصدر و محور هرگناه دانستند ویونانی ها زنان را ازتمام حقوق مدنی واجتماعی
محروم کرده اند و جاهلیت عرب آنقدر به چشم بدبینی وذلت به زن نگریستند که آن را ازلحظۀ
شروع زندگی زنده به گورکردند وایرانیان شاه پرست!زن رامانند یک کالای ظریف ،
خریدوفروش نمودندو و.. . ودیگرجوامع بشر ازاین برنامه های غلط مستثنی نبودند،
تاجائی که «زن»خویشتن خویش رافراموش کردوخود نیز باورش شده بود که کالائی است قابل
خریدوفروش وسربارجامعه است ومانند دستمال باید ازدستی بدست دیگر منتقل شود
همانگونه که جامعۀ مترقی غرب امروز برای زن خواستاراست که ازصفحۀ تبلیغات مجله ها
وروزنامه وکالاها وبه صورت مانکن ها وعروسکهای زینت بخش ویترین ها، تجاوز نکرده
است.

زن ازدیدگاه اسلام

واما اسلام آمدکه کرامت انسانی زن رابه او بازگرداند. اسلام
آمد که اقرارکند:زن انسانی است مانند مرد وبراواست آنچه برمردان است ازواجبات
وحقوق«ولهن مثل الذی علیهن بالمعروف»[1]ودراین
اقرار، سه راز نهفته است:

1ـ گرچه سیاست ادارۀ امورخانواده به مرد واگذارشده است ولی
نباید مرد این حق راوسیلۀ ظلم وبرتری جوئی درکانون گرم خانواده بداند وبرآن درکوچک
شمردن زن وتحقیر وی، تکیه نماید.

2ـ زنان دارای حقوق اجتماعی مساوی هستند وزن حق دارد تاآنجا
که توان دارد، موهبت های الهی وفطری خود را درچارچوب نظام ثابت الهی، پرورش دهد.

3 ـ زن می تواندازتمام مزایای مشروع اجتماعی برخوردار باشد
وازآموزش وتعلیم وتعلم تارسیدن به اوج پیشرفت علمی بهره برد.

ودرمسائل اقتصادی حق دارد، مانند مرد ازاموال خودـ درحدود
قانون اسلام ـ استفاده کند وآن رااستثمار نماید وهیچ کس راحقی دراموال اونیست.
«للرّجال نَصیبٌ مما اکتسبوا ولِلنساءِ نَصیبٌ ممّا اکتسبْنَ»[2]وبالاتراینکه
اگر هرقدرهم ثروتمند ومالدارباشد، شوهر راازپرداخت نفقه اش بازنمی دارد. ودرانتخاب
همسر نیز، اختیار بازن است وبدون اجازۀ اوکسی حق ندارد، شوهر برایش انتخاب کند.

حق زن برمرد

وازهرسوئی دیگر اسلام برمرد واجب کرده است که بازن رفتاری خوب
ودرخورشان یک انسان کامل داشته باشد وزن مومن راکفو مرد مومن می داند. امام زین
العابدین(ع)دررسالۀ حقوقی خویش می فرماید:

«وَامّا حَقَّ الزّوجَة فأن تَعلَم انَّ اللهَ عَزَّوجل جَعلَها
لَکَ سَکَناً واُنساً فَتَعلمَ انَّ ذلک نعمةٌ منَ الله علیکُ فتکرمها وترفق بها،
واِن کانَ حَقُکَ علیها اوجب فانَّ لَها عَلَیکَ أن تَرحَمها»[3]ـ واما
حق همسرت این است که بدانی خدای تبارک وتعالی اورامایۀ آرامش وانس توقرارداده
وبدانی که این نعمتی است ازخداوند برتو، پس باید اورا محترم شماری وبه او مهربانی
کنی وگرچه حق توبراوواجب است ولی حق اوبرتونیز این است که بااو مهربان باشی.

ودرروایتی پیامبراکرم (ص)می فرماید:بهترین شما، کسی است که
باخانواده اش بهترین رفتارراداشته باشد، (فأنَّ خیارکم خیارٌ لأهله) . [4]

ملاک ارزش انسانی

وآن راهی که برای رسیدن به درجات والای پیشرفت روحی ومعنوی
میان مردوزن مشترک است:

«فًاستَجاب لهُم ربهم انّی لااُضیع عَمل عاملٍ مِنکُم مِن
ذکرٍ او أُنْثی»[5]پس خداوند
دعای آنانرا اجابت کرد که بتحقیق من (که پروردگار وخالق شما هستم) عمل هیچیک ازمرد
وزن راضایع نمی کنم وبی مزد نمیگذارم.

ودرجائی دیگر می فرماید:«وَمَن یَعملْ من الصالِحاتِ مِن ذَکرٍ
اواُنثی وهو مؤمنٌ فاولئِک یدخُلون الجَنَّة ولایُظلَمون نقیراً»[6]ـ
وهرمردوزن، اعمال صالح وشایسته رابجای آورد وباایمان باشد، آنان به بهشت روانه
شوند وبه اندازۀ پردۀ هستۀ خرمائی به آنها ظلم نمی شود.

این جزئی ازکل واندکی ازبسیاری آیات الهی است که زن
راازحضیض ذلت به اوج عزت بالا برده وشخصیت انسانی اورا به مردم گوشزد نموده که هم
جامعه زن رابشناسد وهم زن خودرا بازشناسد.

آری!خداوند زن ومرد رادرپاداش ومزد متساوی قرارداده
تادرامور زندگی نیز، حقوق اجتماعی هردو متساوی قرارداده تادرامور زندگی نیز، حقوق
اجتماعی هردو متساوی باشد وتامردها به آن برتری وامتیازی که دراداره کردن خانواده
وحکومت خلاصه می شود مغرور وخودبین نشوند وآن راوسیله ای برای اجحاف وظلم به
خانواده قرارندهند وزنها نیز به خود بدبین نشوند وچنین نپندارند که مرد برآنها
برتری دارد ومقتضای برتری این است که نزد خدانیز دارای درجه ای بالاتر ومقامی شامخ
تر هستند!!وخداوند دلیل این تساوی راچنین بیان فرموده:«بَعضُکُم مِن بعضِ»ـ برخی
ازبرخی دیگر به وجود آمده اید. یعنی مرد اززن وزن ازمرد به وجود آمده پس درخلقت
وآفرینش امتیازی بین شما نیست ، وتنها امتیازی که ازنظر خداوند قابل قبول است،
ایمان وعمل صالح است . پس اگر ایمان وعمل نیکو وشایسته درمرد فزونی یافت، نزد خدا
برتری خواهد داشت واگر زن دارای ایمانی بیشتر واعمالی شایسته تر بود، قریش نزد
پروردگار بیشتر خواهد بود وخداوند به هیچ یک اززن ومرد ظلمی روا نمی دارد حتی
اگربه اندازه پردۀ هستۀ خرمائی باشد. بنابراین ، انسانها نیز باید دررفتار
باهمدیگر ظلم نکنند وظلمی ناپسند تر ازاین نیست که مرد به خانواده اش ظلم کند
ورفتارش باهمسرش خشن وبی عاطفه باشد.

درخاتمه برای تیّمن وتبّرک ، قصیده ای رادرمدح حضرت
زهرا«س»نقل می کنیم:

ای رخ انورتو مطلع نور                     نورسیمای
تو تجلی طور

ازبنایت جهان جان آباد                    وزولایت
سرای دل معمور

فکرتو میبرد ملال ومحن                  ذکرتو
آورد نشاط وسرور

ازتوانوارحق عیان گردید                   هرکجا
بود ظلمتی شد نور

بود رخسارشاهد ازلی                    مدتی
درحجاب جان مستور

زیکی جلوه ئی تجلی کرد                       آمد
آن جلوه دربروز وظهور

تافت خورشید طلعت زهرا                       مقصد
خلقت خدای غفور

گرچه رویش کسی ندید چسان   
    طلعت آفتاب بیند کور؟

رفت ازیاد هاجر ومریم   
                تاکه گردید فاطمه مشهور

سوره هل اتی علی الانسان           آیه
ان سعیکم  مشکور

مدتی بود بحر فیض بخود                 پرورانید
لولو منثور  

کرد غواص قدرت آنکه غوص    
        یافت گردید درتمام بحور

یک صدف داد حق به پیغمبر             که
دراوبود یازده گوهر

                      ***

شمس دین تاکه نور گسترشد         همه
آفاق ازاو منورشد

بحر توحید پرزگوهر گشت                        چرخ
تمجید پرزاخترشد

مکه شد رشک آسمان که دراو         مولد دختر پیمبر شد

زهره آمد که بنگرد زهراء                  ازخجالت خفیف ومضطرشد

خودبخود گفت ذره باخورشید           کی
تواند کجا برابرشد

تاکه این غم زدل کند بیرون              رفت
سرگرم چنک ومزمرشد

پایه دین حق ازایندختر                    گرچه
بودی قوی قوی ترشد

وه چه دختر که بهرکسب ضیاء         مهرش
آمد مجاوردرشد

تافت تانور حضرت زهراء                   ذره
این آفتاب خاور شد

اصل میزان حق شناسیرا                بدو
کفه کشنده داورشد

خواست بیند بکفه ئی که علی است   کس برابرتوان بحیدرشد

دیدهم سنگ حیدرکرار                   که
نخواهد دگر میسرشد

کرد آنگاه خلقت زهراء                     آمد وباعلی برابرشد

مرتضی راکجا بدی همسر                گرنه زهراش جفت وهمسر شد

همۀ کائنات رامعلوم                               بس
به پیروجوان سراسرشد

زن نیامد برتبه چون زهراء                        مرد
هم چون علی ولی خدا

                     
***

ای تو بهترزرتبه ازمریم                            نور
حق مادردوعیسی دم

درد حب تو بهتر ازدرمان                  زخم
مهر تو خوشتر ازمرحم

گربدی می کشید بهرضیاء               خاک
پایت به چشم خود مریم

ایکه بهترزمریمت خاندم                  سرش
آن به عیان کنم دردم

آنکه مریم ازاورمیدی گفت                       من
امین حقم زمن تومرم

بهر خدمت بدرگهت میخواست   
      اذن چون مردمان نامحرم

خلقت هردوکون بهرتوشد                چون
توئی فخر عالم وآدم

گرنبودی نبود شمس وقمر              ورنبودی
نبود لوح وقلم

جفت حیدر حبیبۀ یزدان                          نور
چشم پیمبر خاتم

حادثت خوانده اندمن گویم                       شد
حدوث توباقدم همدم

نقش بند وجود پاک ترا                    زد
چه نقاش ذوالجلال قلم

بسراپای انورت ایزد                        زد
سراپا صفات خویش رقم

اینکه بینی سپهر مینازد                 وین
شب وروز اشهب وادهم

بخیالی که بازخواهد یافت                       چون
توئیرا بعرصۀ عالم

تاکه براوکند همیشه جفا                یاکه
براوکند همیشه ستم

نفشاند بدو بجز اندوه                     نچشاند
باو بغیر ازغم

تاگرفتار سازدش بادرد                    مبتلی
تاکه سازدش بالم

چهره اش رازکین کندنیلی                خصم بیدین زلطمه سیلی

حج سرخ

«من به تمام جهان با قاطعيت اعلام مي كنم كه اگر جهانخواران
بخواهند در مقابل دين ما بايستند ما در مقابل همه دنياي آنان خواهيم ايستاد و تا
نابودي تمام آنان از پاي نخواهيم نشست.»                  امام خميني

بسم الله الرحمن الرحيم

در پي شمردن وظائف حجاج هشت مورد را اشاره كرديم و هنوز
وظائف بسيار ديگري مانده است كه در يادداشتهاي مقدماتي اين سلسله مقالات آنها را
از كلمات حضرت امام استخراج نموده ام كه بتدريج بياورم و توضيح دهم و ليكن يك
وظيفه را از قلم انداخته بودم و هرگز بخاطرم نرسيده بود كه ناگهان خود حجاج آنرا
به من و به همه مسلمانان عصر ما و نسلهاي آينده 
آموختند و اگر آن بزرگواران مهاجر و هاجران بزرگوار با عمل و خون خويش
نگفته و ننوشته بودند شايد هرگز متذكر آن نمي شدم 
و گويا اين هاجرها و اسماعيلها به من مي خواستند بگويند كه وظائف حجاج را
بايد از خود آنان آموخت كه آنان هم همه وظائف خويش را مي دانند و هم اولويت و تقدم
مهمترين وظيفه را تشخيص مي دهند و بدان عمل مي كنند آنان به ما آموختند كه مهمترين
وظيفه حاجيان پس از طواف به دور كعبه قرباني است و نثار جان بر سر يك ديدار رخ او
كه حج واقعي و مقبول حجي است كه از زيارت خانه بگذريم و به زيارت صاحب خانه برسيم
آه كه چه حجها رفتيم و ليكن غافل بوديم از اينكه حج واقعي كدام است ما خود را
سرگرم نوشتن وظائف حاجيان بوديم و هاجرهاي شصت، هفتاد، هشتاد ساله از كنار خانه
كعبه با خون خود وظيفه اصلي را نوشتند و به جهانيان اعلام نمودند ما در اينجا به
نوشتن وظائف حجاج در طواف خانه كعبه و آنجا كه به حجر اسماعيل مي رسند مشغول بوديم
و اسماعيلهاي مجاهد كه يك بار به قربانگاه رفته و با دادن دست و پا و سلامتي خود
در جبهه ها به جبهه حج شتافته بودن با تقديم خون و جان عزيز خويش اصلي ترين وظيفه
حجاج را تبيين نمودند، حج سرخ در حرم خونين،‌ پديده اي شگفت در تاريخ حج سبحان
الله گويا جهان آبستن حوادثي عظيم و حتي عظيمتر از حوادث گذشته تاريخ است، كعبه در
انتظار قيامي محترم و جهاني است بايد مردم جهان و مسلمانان آرام آرام و قدم به قدم
به اين قيام بزرگ نزديك شوند، شهر مكه و اهل آن نيز بايد خود را براي قيامي عظيم
آماده كنند مسلمانان از اين پس بايد به مكه به مشابه يك پايگاه بزرگ قيام بنگرند،
قيام قائمي كه خميني نائب اوست پس پيروان خميني بايد مكه را براي آن قيام و
پرچمدارش آماده كنند پس اگر قربانيان كعبه از پيروان خميني هستند شگفت نيست كه جز
اين نمي توانست باشد، حج سرخ، جمعه خونين، شهر مكه، آخر نه مگر آن قيام جهاني روز
جمعه و در شهر مكه و از كنار كعبه آغاز خواهد شد؟!!! حراميان آل سعود، نوكران
آمريكا، سركرده استكبار و كفر جهاني؟!!!، پس چه كسي شقي تر و فرومايه تر از آل
سعود و ستمكارتر از آمريكا كه به خون بي گناهان مظلوم آلوده شود و خود را دشمن
سرسخت كعبه و قيام كعبه معرفي كند تا در لحظه قيام همه چيز براي مرد جهان روشن و
تبيين شده باشد آه از آن عصر جمعه خونين مكه در برابر ديدگان كعبه  طواف كنندگان آن. شنيده ام كه جلادان آل سعود
اين كافران آل نقود راهها را بر شيرزنان و جانبازان از هر سو بسته اند و آنگاه از
بالا باران سنگ و چوب برسر آنان باريده اند و از پائين رگبار گلوله ها را به طرف
آنان نشانه رفته اند و الله تاكنون نمي دانستم كه آمريكا و دست نشاندگانش تا اين
حد ضعيف و ناتوان و نيز پست و فرومايه اند، شكي نيست كه صدام در رأس همه نامردان
زمانه است اما رذالت و زبوني شاه فهد  دار
و دسته اش در خور نامي ديگر است خاك بر سر پادشاهان تاريخ كه موجودي به پستي و
رذالت فهد را در صف آلوده خود جا داده اند پادشاهي كه با انواع سلاحها به جنگ
پيرزنان شصت، هفتاد،‌ هشتاد ساله آنهم با دست خالي رفته است اعليحضرتي!!! كه با
چوب و چماق و سنگ و مسلسل به مصاف جانبازان بي دست و پائي رفته است كه روي چرخ
نشسته اند و براي حركت چرخ هم نياز به كمك دارند، شما گمان مي كنيد براي چنين شاهي
و آنهم براي چنني پيروزي نظامي!!! چه كسي بي شهامت تر از شاه حسن  شاه حسين كه هر چه شرف و انسانيت است را زير پا
بگذارند و بر اين پيروزيها تبريك بگويند واي بر مردم حجاز اگر خود و كشور خود را
از چنگال چنين آلودگان رسوا آزاد نكنند واما مكه و مدينه را كه مسلمانان از چنگال
اين فرزندان شهوت و شقاوت آزاد خواهند نمود، دغل بازان آل كفر و نفاق اصرار مي
ورزند كه حج بايد عاري از مسائل سياسي جهان اسلام باشد يعني آمريكا و اسرائيل
نبايد در ايام حج مورد تعرض مسلمين حتي در حد شعار و راهپيمائي برائت از مشركين
قرار گيرند و ليكن مسلمين را مورد تعرض نظامي قرار مي دهند و خون آنان را مظلومانه
مي ريزند و بدين طريق قوي ترين دفاع را از آمريكا و اسرائيل در ايام حج  انجام ميدهند و بعد هم مي گويند كه حج بايد
عاري از مسائل سياسي باشد زهي حماقت كه همان شايسته شاهان و سلاطين تاريخ است كه
گمان مي كنند ملتها فريب چنين نيرنگ بازاني را باور مي كنند. آل سعود با اين جنايت
هولناك كه هم حرمت حرم را شكستند و هم احترام حج و خون مسلمين را زير پا گذاشتند
ثابت كردند كه ايمان به خدا و كعبه و اسلام ندارند و اگر فردا چند نفر آخوند اينجا
و آنجا پيدا شوند كه بخواهند اين جانوران درنده را از انتقام قطعي الهي نجات دهند
و بر اسلام آنان صحه بگذارند آن آخوندها هم مانند آل سعودند و به خدا و اسلام و
پيامبر بزرگوار اسلام ايمان ندارند و همه محكوم به يك حكمند و آن اعدام و نابودي
همه آنهاست كه همه در جبهه كفر آمريكا قرار گرفته اند و همه در حكم محارب و مفسدند
و انما جزاء الذين يحاربون الله و رسوله و يسعون في الارض فساداً ان يقتلوا او
يصلبوا او تقطع ايديهم و ارجلهم من خلاف اوينفوا من الارض ذلك لهم خزي في الدنيا و
لهم في الآخرة عذاب عظيم. (مائده – آيه 33) و اين وظيفه را بخواست خداوند انقلابيون
مسلمان خصوصاً فرزندان جزيرة العرب انجام خواهند داد. از اين پس حج تا نجات كعبه
حج سرخ است و كعبه در خون نشسته است و ليكن فرعونيان خصوصاً آل كفر و نفاق در اين
اقيانوس خون غرق خواهند شد، ريختن خون صدها زن و مرد مسلمان در كنار كعبه و در حج
و در چند لحظه آنهم بدون كمترين گناه و جرمي براي جهان اسلام بسيار گران است و
قطعاً تحمل نخواهد شد.

«خوني كه از دل اقيانوس بزرگ ملت ما بر سرزمين حجاز جاري
شده است زمزم هدايتي براي تشنگان سياست ناب اسلام گرديده است كه ملتها و نسلهاي
آينده از آن سيراب و ستمكاران در آن غرق خواهند شد…» (از پيام سال 66 پس از جمعه
خونين)

دربار آل سعود دنيا را هم مانند خود احمق پنداشته است كه
باور كنند چند نفر غير ايراني با عده اي ايراني به درگيري و جدال برخاستند و چون
جدال در حج به حكم قرآن حرام است!!!مأمورين ناگزير از دخالت شدند و در نتيجه عده
اي كشته شدند و اما آن غير ايرانيان چه كساني بودن معلوم نيست چرا با ايرانيان
درگير شدند و به جدال برخاستند معلوم نيست، چند نفر از آنان شناخته و دستگير شدن
هيچ كس، ايرانيان از چه سلاحي در اين درگيري استفاده كردند؟ سلاحي نداشتند آيا
مأمورين قصد جلوگيري از درگيري داشتند پس چرا به سمت آنان تيراندازي مستقيم شده
است فهد و آل سعود جوابي ندارند، چرا پيكرهاي پاك اين شهيدان به اولياء دم تحويل
نمي شود، براي اينكه جنايت آل سعود افشا نشود و دهها سؤال ديگر كه در برابر دربار
سراپا جهل و جنايت قرار دارد و در برابر جهانيان پاسخي ندارد و آنچه مسلمانان د
ركنار اين پيكرهاي پاك و در خيابانهاي خونين مكه به قضاوت نشسته اند اينست كه
اولاً اين شهيدان مسلمان بودند و براي انجام وظيفه اسلامي خود از بلاد دور به شهر
مكه و به طواف كعبه آمده بودند، ثانياً از كشور انقلاب اسلامي پيروز و از ايران
خميني و نه ايران كورش و سلاطين آمده بودن و ثالثاً اين شهيدان پيام آوران اسلام
انقلابي و رهائي از چنگال شرك و كفر و جاهليت آمريكا بودن اينان مبلغ اصل ابدي
سياست نه شرقي، نه غربي براي امت اسلامي بودند، و خامساً همينان واژگون كنندگان
تخت و تاج سلطنت دو هزار و پانصد ساله شاهان ايران بودند، ملتي كه 444 روز جاسوسان
بزرگترين قدرت مادي و شيطاني زمانه يعني آمريكا را به گروگان گرفتند و ذلت و زبوني
شيطان بزرگ را در برابر چشم جهانيان به نمايش گذاشتند اينان از كشوري آمده اند كه
اراده كرده اند فقط احكام خدا را در زمين حاكم سازند، اينان شيرزنان و شيرمرداني
هستند كه فرياد در گلو شكسته آزادي فلسطين را دوباره و رساتر از قبل از سينه ها
بيرون كشيدند، و فرعون زمانه يعني آمريكا را در درياي عمان و خليج فارس به غرق و
نابودي تهديد مي كنند و خميني آنان بسان سرداري فاتح منشور يك انقلاب جهاني را با
يك جهان شهامت  صلابت خطاب به مسلمانان و
مستضعفان صارد مي نمايد و محو و نابودي سردمداران كفر را نويد مي دهد اينان همان
مسلماناني هستند كه از دل تاريخ و از صدر اسلام واز شهر مكه به سوي مدينه هجرت
كرده اند و اكنون پس از قرنها دوباره به مكه بازگشته اند تا دوباره مكه را از بت
پرستي مدرن زمان آزاد سازند و امروز همانند صدر اسلام و همانند پيامبر و يارانش از
طرف بت پرستان سنگ و گلوله باران ميشوند الحق خوني كه از دل اقيانوس بزرگ ملت
ايران در سرزمين حجاز جاري شد زمزم هدايتي است كه هرگز خشك نمي شود و هميشه جاري
است و ملتها را به قيام دعوت مي كند و اسلام و مسلمين را از نابودي نجات مي بخشد.
آيا ملتها سخن اربابان نوكر صفت دربار آل سعود را باور مي كند كه براي حفظ امنيت
حج و مسلمانان دست به كشتار زده اند و يا بي لياقتي آنان را براي تصدي امور حج به
قضاوت مي نشيند:

«آل سعود براي تصدي امور كعبه و حج لياقت نداشته و علماء و
مسلمانان و روشنفكران بايد چاره اي بينديشند…» (از پيام سال 66 پس ازجمعه خونين)

آري قضاوت صحيح همين است حتي اگر دروغ آل سعود را مسلمين باور
كنند كه دو دسته از مسلمانان به جدال و درگيري برخاستند و پليس براي جلوگيري از
آشوب اقدام كرده و مجبور به دخالت شده است آيا بي لياقتي بالاتر از اين كه اگر دو
دسته بدون هرگونه سلاح و حداقل يك طرف قطعاً بدون اسلحه با هم به جدال برخيزند و
سپس مأمورين براي جلوگيري از فتنه و آشوب با حمله و هجوم به جدال كنندگان و تيراندازي
به سوي آنان و قتل عام آندسته كه اسلحه ندارند فاجعه و فتنه اي بدني عظمت بيافريند
و آندسته ديگر همه از صحنه فرار كنند و پليس حتي يك نفر از آنان را دستگير نكند كه
حداقل معلوم شود چرا با هم به جدال برخاسته اند و قصدشان از اين جدال و آنهم در
حرم چه بوده است چون آن دسته كه به قتل رسيده اند و آنهم به دست مدعيان حفظ امنيت
نه به  دست طرفهاي درگير و ادعائي حاكمان
سعودي معلوم است چه مي كرده اند و چه مي گفته اند در خيابانهاي مكه بحالت دسته جمعي
و با نظم و آرامش كامل به سمت مسجدالحرام در حال حركت بوده اند و مي گفته اند مرگ
بر آمريكا و مرگ بر اسرائيل كه نه آمريكائي و نه اسرائيلي در شهر مكه حداقل در
ميان مردم نبوده است و اگر در شهر مكه كفار آمريكائي و اسرائيلي بوده اند در دورن
مراكز فرماندهي حمله و در كنار مسئولين سعودي بوده اند پس براي شناخت يكي از
طرفهاي درگيري مشكلي در بين نيست و ليكن طرف ديگر درگيري چه كساني بوده اند كه به
علت مخالفت با اين شعارها با شعاردهندگان به جدال برخاسته اند و پليس آل سعود هم
از شدت بي لياقتي براي جلوگيري از فتنه موهوم و ساختگي دست به قتل عام و كشتار يك
طرف زده و اجازه داده است كه طرف ديگر بدون كمترين تلفات از صحنه واز چنگ مأمورين
بگريزد و احمق تر از اين مأمورين بي لياقت درباريان آل سعودند كه اين اراجيف را به
عنوان نتيجه تحقيقات به مردم اعلام مي كنند الحق كه اگر ساد هلوحاني هم پيدا شوند
كه دروغهاي آل سعود را بپذيرند ليكن بي لياقتي آنان را نيز در تصدي امور كعله و حج
مي پذيرند چون مسئله بسيار روشن و بديهي است و آل سعود چون ثابت كرده اند كه ايمان
به خدا و رسول خدا و قيامت ندارند به اين جهت هم لياقت تصدي امور كعبه و حج  را ندارند زيرا تصدي اين امور بايد در دست
مسلمين باشد و نه كفار آل سعود و نوكران آمريكا.

امام خمینی ثابت و استوار(الگوی زن مسلمان)

سرمقاله

پیام امام خمینی به کارکنان صنایع بخصوص صنعت
نفت

پیام حضرت امام در رابطه با تدوین تاریخ انقلاب
اسلامی

مبعث، چراغی همیشه تابان در تاریکی ها

فرزند کعبه

امام حسین علیه السلام اسوه ایثار و آزادگی

امام سجاد و امام کاظم علیهما السلام اسوه های
زهد و عبادت

چرا توهین به پیامبر موجب اعدام است؟

ابلیس بزرگترین عبرت                                         آیت
الله العظمی منتظری

اشکالات کفار پیرامون وحی و نبوت                         آیت الله جوادی آملی

کیفیت حشر انسانها                                             آیت
الله حسین نوری

ظرافت در مسئلت و دعا                                      آیت الله
محمدی گیلانی

محاصره اقتصادی و ماجرای صحیفه ملعونه               حجة الاسلام و المسلمین رسولی محلاتی

خطر لجام گسیختگی

تغافل                                                            حجة
الاسلام و المسلمین محمدی ری شهری

قانون و جایگاه رفیع آن در نظام اسلامی                   حجة الاسلام اسدالله بیات

اسرائیل خنجر استکبارجهانی در قلب جهان
اسلام         حجة الاسلام سیدعلی
اکبرمحتشمی

فاجعه دگرگونی ارزشها                                      حجة
الاسلام محمد تقی رهبر

مشخصات کلی نظام آموزشی                                محمدرضا حافظ
نیا

خاطره ای از جبهه(در رثای حمید)

گفته و نوشته ها

جمعبندی اهم رویدادها

پاسخ به نامه ها

نگاهی به رویدادها

رهنمودهای امام و آیت الله العظمی منتظری

جاودانگي
راه امام «ره»

حجة
الاسلام اسدالله بيات

در
رثاء امام

تقريا
چهل روز از ارتحال عارفانه و ملكوتي امام عظيم امت اسلامي گذشت و امتي را كه سراسر
وجود و هستي آنان عشق و محبت امام بود و با آن عشق و اميد زندگي مي كردند، فقدان
رهبري عزيز و كريم داغدار ساخت. امتي كه به خاطر عشق به امامش به هر نوع هجران و
مفارقت ها و زجرها و نگراني ها آغوش خويش را باز كرده بود و در اين مسير پرمشقت به
هر نوع اهانت ها و تحقيرها و سخريّه ها از ناحيه قدرت هاي بزرگ و ايادي و اذناب
آنان، طاقت آورده و با انبساط وجه براي انجام وظيفه خطير انساني و الهي از همه
آنها پذيرا شده بود و به بدتر از آنها نيز آمادگي داشت و در مراحل گوناگون ارتباط
امامت و امت و در ابعاد مختلف اطاعت و تبعيت و انقياد، كمال خلوص و بي شائبگي را
اظهار و ابراز كرده بود و در مدارج قرب الي الله در مسير اطاعت و پيروي از امامت
الهي ابراهيم وار مصداق «اذ ابتلي ابراهم ربه» گشته و با مدد نازل غيبي و انجذاب
دروني و معنوي روسفيد و موفق از آزمايش ها بيرون آمده و به نحو احسن و متناسب با
رضوان الله اكبر الهي به اتمام رسانده بود و با خاتم زرين «فاتمهنّ» مهمور گرديده
بود و در معني عشق و عرفان الهي اسماعيل ها قرباني داده بود و خط سرخ شهادت و
انقلاب محمدي (ص) و حسيني را ترسيم و در مقابل انسان هاي ستمديدۀ تاريخ و محرومان
و مستضعفان عالم قرار داده بود و تازه با فرهنگ جديد و نو آشنا گرديده و براي
يافتن هويت خود به اصل و شجرۀ طيبه خويش برگشته و با آبياري يك دهه كامل با خون
مقدس ترين نسل حاضر و افراد صالح جامعه اميدوار بود كه تمامي دنيا و تشنگان معرفت
الهي و محرومان از اين حقايق و معارف حقه الهي كه در ايران اسلامي با رهبري
پيامبرگونه امام «قدس سره» تجلي پيدا كرده بود و اثرات و فروغ خودش را يكي پس از
ديگري نشان مي داد و انسان هاي مستعد را بهره مند مي ساخت برخوردار گردند و زمينه
امت واحدۀ اسلامي در ظل حاكميت الله و با امامت عباد صالح خداوندي فراهم گردد. و
با اميدي پايان ناپذير و با التجاء الي الله كه قابل توصيف و تبيين با كلمات و
الفاظ نبوده و تنها با ذوق عرفاني و شهود دل قابل درك است و با رجاء واثق و مطمئن
به اجابت حضرت حق با دلهائي متاثر و سوزان و چشماني اشك آلود و گريان از هر فرصت و
موقعيتي استفاده كرده و با ترنم و زمزمه «خدايا خدايا تا انقلاب مهدي (عج) خميني
را نگهدار» باورشان شده بود كه عنايت حضرت حق شامل حالشان گرديده و تا انقلاب
جهاني امام مهدي (عج) از نعمت رهبري حضرت امام برخوردار بوده و لحظه اي از اين
نعمت عظماي الهي محروم نخواهند بود و واقعا چنين باور وجود داشت و مردم با همين
باور اميدها داشتند و با همان اميدها زندگي مي كردند و به حركت الهي خويش ادامه مي
دادند. اما در كنار اين دعاي خالصانه و خاضعانه امت، دعاي ديگري با زمزمه و آهنگ
ديگري نيز وجود داشت و آن آهنگ دلنشين تر بود و در آن آهنگ شتاب و سرعت ديگري به
چشم مي خورد و آن آهنگ، رابطه عاشق و معشوق را بيشتر نشان مي داد و در آن آهنگف
سخن و كلام و بيان و و … طور ديگر و با صورت ديگري نمود داشت و در آن كلام از
ناله هاي فراق يادي به ميان آمده بود و شكوه جدائي ها را به ميان آورده بود و از
جذبه و انجذاب و وصل و رجوع به اصل و فنا در حق و منصوروار سر دار رفتن و از خودِ
محدود و فاني و متغير كنار رفتن و در «لا يتناهي» شنا كردن و او شدن و به او
پيوستن و متصل شدن به مبدا هستي سخن مي گفت و عاشق با زباني صحبت مي كرد كه آشنا و
مانوس حضرت معشوق و دوست بود و موجب جذب بيشتر و اتصال و كنار رفتن حجاب ها و عايق
ها مي شد. به طور طبيعي اين آهنگ بر آن آهنگ پيروز شد و سنت لا يتغير الهي جريان
يافت و امامي را كه به منزله دل و قلب براي امت اسلام و محرومان بود به عالم بقاء
و ملكوت اعلي ارتحال داد و مردم با فاجعه اي جبران ناپذير و ثلمه اي «لا يسدّها
شيء» مبتلي شدند و دنياي اسلام با بليه اي كه «مافوقها بليّه» و مصيبتي كه «مافوقها
مصيبة» گرفتار گرديد كه جز با عنايات لايزال الهي و توجهات خاصه حضرت بقية الله
(عج) قابل تحمل نمي باشد.

امت
اسلام به سوگ نشستند و در سوگ آن رهبر عظيم و فقيد همه عزادار و داغدار و ماتم زده
شدند و طوري اين مصيبت عظيم بود و هست كه تمام مصيبت هاي ديگر در مقايسه با آن
فراموش شدند و در مقابل اين فاجعه بزرگ از ذهن ها رفتند و محو گرديدند به طوري كه
قلم عاجز است از ترسيم و منعكس كردن گوشه اي از آن حالت و انقلابي كه در درياي
انسانها به وجود آمده بود.

عبارات
و الفاظ، وافي و كافي بر تاديه مفاهيم و واقعيت هاي موجود در دوران ارتحال حضرت
امام رضوان الله عليه و هم چنين جريانات و حوادث و دگرگوني هائي كه پس از آن به
وجود آمده است نبوده و با ابزار ديگري و از شيوه ديگري براي انعكاس و بازگو كردن
آنها بايد استفاده كرد. بايد بتوانيم از اين منبع فيّاض متصل به عالم غيب مكنون حضرت
حق كه ذخائر گرانبهائي را در اختيار ما گذاشته است و در سخنان و رهنمودها و هدايت
ها و پيام ها و شيوه ها و نامه هائي كه در آن حضرت امام «قدس سره» مسير امروزيان و
آيندگان را مشخص و روشن فرموده است، توشه هاي لازم را برداشته و براي ابد و جاويد
خط و فكر و ايدۀ آن امام عظيم را الگو و اسوۀ خويش قرار دهيم.

هشدار
به صاحبان قلم و انديشه

و
در اين راستا بيشتر از همه صاحبان ذوق و سليقه و قلم كه با سخنان آن امام فقيد
سروكار دارند و پيام ها و بيانيه و منشورهاي او را در جلو دارند و از نقش زمان و
مكان و موقعيت ها مطلع و آگاهند و مي دانند اگر مطالب مهم و تعيين كننده و حتي وحي
آسماني و الهي با لسان قوم و مردم فهم پرورده نشود و علي قدر عقول و فهم مردم حرف
زده نشود و از تذكارها و يادآوري ها استفاده مناسب به عمل نيايد، انسان فراموش مي
نمايد و با مرور زمان هم خوشي ها و هم بديها فراموش شدني است و حجاب زماني مسئله
اي قابل انكار نمي باشد اما تحليل ها و تذكارها و يادآوريها، آنها را زنده
نگهداشته و جلو كهنه شدن آنها را مي گيرد و مردم را به اهميت قضيه واقف و آگاه مي
نمايد و ضرورت توجه به آنها را هميشه در ذهن افراد مشخص و روشن مي سازد و لذا بر
صاحبان بيان و قلم لازم است به طور هميشه اين مطلب را زنده نگهداشته و براي حفظ
روحيه انقلابي و تحرك در مردم ياد امام و شعارهاي امام و اصول انقلاب امام و
بيانها و پيامها و سخنان امام را زنده نگهداشته و با بازگو كردن ابعاد و زواياي
مختلف آن، رابطه امامت و امت را حفظ و نگهداري نموده و با تذكرهاي مكرر از سردي و
كاهش و افول آنها جلوگيري به عمل آورند.

خدا
مي داند كه اگر قرآن كريم به عنوان معجزۀ خالده نبي اعظم اسلام (ص) نبود و نام آن
پيامبر عظيم الشان مكرر در مكرر در ميان مسلمانان و اهل اديان آسماني بازگو نمي شد
و در اذان و اقامه و تشهد نماز در هر روز تكرار نمي گرديد، معلوم نبود وضع چگونه
قابل پيش بيني بود و شايد خيلي از انسان هاي مسلم، حتي با نام پيامبرشان آشنا نمي
شدند و در فكر و عمل از آن فاصله مي گرفتند و براي همين نكته بسيار مهم است كه
صاحبان قلم و بيان بدانند كه چقدر نقش مي توانند در زنده نگهداشتن اين خط و حركت
انقلابي حضرت امام ايفاء نمايند و چقدر خطرناك است كه صاحبان ذوق و قلم از كنار
اين موضوع اساسي و مهم بي تفاوت عبور كنند و از انجام اين وظيفه مهم انساني الهي
سرباز بزنند تا چه رسد به اين كه خداي نخواسته قلم در مسير ديگري حركت كند و به
جاي روشنگري و تبيين خطوط كلي افكار و انديشه هاي حضرت امام امت اسلام و رهبري
انقلاب جهاني اسلام در بيانِ مطالب كوتاهي نمايد و يا مطالب را وارونه و محرف نشان
دهد و افكار غلط و منحرف را درست و مستقيم معرفي نمايد و مسائل ضد ارزشي را ارزشي
و ارزشي را ضد ارزشي قلمداد كند و افراد صالح را غير صالح و افراد فاسد را صالح و
مصلح معرفي كند و امثال ذلك، در آن وقت مي دانيد چه فجايعي در عالم رخ مي دهد و چه
جناياتي در دنيا به وقوع مي پيوندد و چه ظلم هائي كه واقع نمي شود و چه حقوقي كه
پايمال و لگدمال نمي گردد؟! اگر امروز در دنياي نامردمي به اصالتها و كرامتها، بها
داده نمي شود و به فرياد مظلومانه ملت ها و امت اسلامي ما گوش فرا داده نمي شود و
با تهاجم و قلدري، آن فريادها خفه مي شود و سكوت مرگ بار در تمام مجامع حاكم مي
گردد، براي اين است كه صاحبان قلم و بيان ساكت هستند و با سكوت خودشان موجب اين
همه حق كشي و ظلم و ستم و زورگوئي و استبداد و چپاولگري در سراسر عالم مي گردند.

اگر
قلم و صاحبان آن به وظايف خويش عمل مي كردند بدون ترديد اين همه ستم و نابرابري و
بي عدالتي در دنيا نبود و اين همه امام فقيد ما را به فرياد وا نمي داشت و اين همه
آن فريادگر تاريخ معاصر فرياد نمي آورد و تمامي محرومان را براي ايجاد تشكل
مستضعفين و براي بسيج عليه قدرت هاي بزرگ غارتگر دعوت نمي كرد. شما اگر ملاحظه
كنيد از سال 1342 فرياد امام براي مبارزه با ظلم و ظالم و دفاع از مظلومين و
براندازي حكومت هاي جور و طاغوتي و تشكيل حكومت عدل الهي و اسلامي بود تا در سايه
آن، آزادي ها و ارزشها تامين گرديده و زمينه بروز و رشد ريشه هاي گنديدۀ فسادها و
تباهي ها و انحراف ها منتفي گردد و امام در اين مسر از بيان و خطابه و پيام هاي
شفاهي و قلم استفاده كردند و جرياني را به وجود آوردند و اين فكر در زندگي و
برخورد و سخنان و پيام هاي حضرت امام متبلور است و اگر چه جامعه ما در خلا رهبري
امام «ره» به سر مي برد و از نعمت وجود وي محروم شده است و در عين حال از دايرة
المعارفي از مطالب گوناگون درباره موضوعات متنوع و مورد نياز جامعه اسلامي كه در
اختيار داريم و با مراجعه به آنها روزنه هائي از معرفت و اخلاق و سياست و فرهنگ و
اقتصاد و و … روبروي ما گشوده مي شود و مشكلات زندگي و فكري را به خوبي برطرف و
گره هاي كور باز مي گردد و تمام نوشته ها و پيام هاي امام اين ويژگي را دارد و در
تمام آنها توجه به مشكلات و بروز حوادث و تنگناها به عمل آمده است و به همين دليل
راهگشا و حلال تنگناها و مشاكل اجتماعي و غيره مي باشد و در عين حال در ميان آنها
بعضي از پيام ها و بيانيه هاي حضرت امام «ره» از اوج و بلندي ويژه اي برخوردار است
و همان ويژگي، آن را از پيام هاي ديگر ممتاز ساخته است و در ميان آنها به نظر ما
«وصيت نامه الهي سياسي حضرت امام قدس سره» از درخشندگي و پويائي و جاودانگي خاصي
برخوردار است كه شايد خيلي نياز به استدلال و بيان  نداشته باشد.

هر
كس به متن آن وصيت نامه مراجعه نمايد و فرازهاي مختلفي از آن را با دقت مورد
مطالعه قرار دهد اين برجستگي را خواهد يافت و شايد يكي از آن شاخص ها و ويژگي ها
كه در آن وجود دارد و آن را در اين سطح از بلندي و علوّ قرار داده است، توجه عميق
و حساس و پيامبرانه بر آينده و دوام حركت اصيل و انقلابي است كه حضرت امام از 15
خرداد سال 1342 آغاز فرمودند و معتقدند تا هميشه و تا دوران طلوع خورشيد تابناك
ولايت و امامت حضرت صاحب الامر (عج) بايد ادامه يابد و اين حركت توسط انسان هاي
مظلوم و ستمديده تاريخ بايد ادامه يابد و با توجه به عمق حركت و موانع آن كه ممكن
است ريشه ها در گذشته هاي بسيار قديمي داشته باشد و با شكل هاي مختلف خودنمائي
نمايد مردم در سراسر دنيا بايد هم راه انقلاب اسلامي را بياموزند و هم انقلاب كنند
و با توجه به مشكلات و موانع، جلو انحرافات و كجروي هاي كج انديشان را گرفته و
نگذارند با مرور زمان، روحيه انقلابي مردم كاهش پيدا كرده و تحرك آنان فروكش كند و
در تمام دنيا اگر مردماني روحيه انقلابي دارند و مي خواهند مبارزه كنند و با ظلم و
ستم به مقابله برخيزند، بايد توجه نمايند كه راه مبارزه اين نيست كه از ديگران
استمداد نمايند و با قدرت بيروني ديگران به مبارزۀ خويش ادامه دهند بلكه راه
مبارزه، آغاز از درون است و تحمل سختي ها است و با اعتماد به نفس و اتكال به خداي
عالم جلو رفتن و در مقابل قدرت هاي بزرگ ايستادن است.

باري
اين وصيت نامه تنها وصيت نامه نيست بلكه از يك جهت تاريخ انقلاب اسلامي است و از
جهت ديگر ترسيم دور نماي آيندۀ انقلاب است هم وظيفه ملت ها را بيان كرده است و هم
تكليف مسئولان و دولت مردان را، هم بيان معارف اسلامي است و هم تشريح نحوه و شيوۀ
پياده كردن آن است و لذا با عنايات حضرت حق و توجهات ولايت امر (عج) و با استمداد
از روح بلند و ملكوتي حضرت امام پرتو و پرتوهائي از وصيت نامه الهي سياسي را تبيين
و در اختيار عاشقان معرفت و راه و مسير حضرت امام «قدس سره» و كساني كه عشق و
علاقه به عدالت اجتماعي دارند و از سقوط و نابودي فكر و عقل و انديشه و انسانيت
هراس دارند و تنها راه نجات بشريت را در حاكميت الله مي دانند و سخنان و وصيت نامه
الهي سياسي امام را مترجم و مبين اين حقيقت مي دانند، مي گذاريم و همين را به صورت
مقدمه براي اين امر مهم و مقدس قرار مي دهيم. منتهي قبل از آنكه وارد متن وصيت
نامه بشويم در شماره آينده، انشاءالله نظري به اهميت اصل وصيّت در فرهنگ قرآن و
سنت مي اندازيم و سپس وارد بحث محتوائي وصيت نامه شده و مطالبي را در محور آن عرضه
مي كنيم.

ادامه
دارد

«به مناسبت بیست
و هفت رجب، مبعث پیامبر گرامی اسلام»

بعثت عید بزرگ اسلام

27 رجب، خجسته روز بعثت حضرت رسول (ص) است. بعثت، یکی از یزرگترین اعیاد
اسلامی است، زیرا در این روز فرخنده بود که رایت حق برافراشته شد و سرّ حقیقت پدید
آمد و دوای هر دردمند پیدا شد و امید هر ناامیدی به حقیقت پیوست و به گوش عالمیان
صلای رحمت و آوای وحدت رسید و دیهیم مقدس رسالت بر سر اشرف مخلوقات، واسطۀ وجوب و
امکان، صاحب وحی و محرم بارگاه لاهوت حضرت محمد بن عبدالله (ص)، گذاشته شد.

چهل سال از عمر گذشته بود که فرستادۀ خداوند، حضرت جبرئیل (ع) بر پیامبر بزرگ
اسلام (ص) نازل شد پس ابلاغ وحی و خواندن اولین آیه (اقرأ…) بر حضرت، احکام دین
و وضو و نمار را به او یاد داد و به او گفت: خداوند مرا به سوی تو فرستاده و تو را
رسول خودش قرار داده است. و تا مدتی، تنها علی و خدیجه (ع)، پشت سر حضرت به نماز
می ایستادند تا اینکه دستور رسید که تبلیغ رسالت را علنی کن و نخست عشیره و قبیلۀ
خود را دریاب و آنان را از عذاب الهی بترسان.

«و أنذر عشیرتک الأقربین.»

حضرت غذائی تهیه کرد و جمع خویشانش را به آن غذا دعوت فرمود؛ چهل نفر از
فرزندان عبدالمطلب دعوت شدند و پس از صرف غذا به آنها فرمود: همانا خداوند به من
دستور داده است که خویشان نزدیکم را دعوت به خداوند و ترک عبادت بتها نمایم و شما
یاران باوفا و خویشان نزدیک من هستید. و خداوند هیچ پیامبری را نفرستاد جز اینکه
از اهل خانواده اش، یکی را به عنوان برادر، جانشین و وزیر او تعیین فرمود، پس کدام
یک از شما با من بیعت می کند که برادر، وزیر و وارث من باشد. یک نفر از آن جمع
بلند نشد. حضرت فرمود: به خدا قسم او که باید بلند شود، بر خواهد خاست و شما
پشیمان خواهید شد، ناگاه علی (ع) بلند شد در حالی که تمام چشم ها به او دوخته شده
بود و دست بیعت به حضرت داد و فزمانش را اجابت کرد. حضرت به او فرمود: یاعلی!
خداوند تو را بر این جانشینی برگزیده است؛ بر تو مبارک باشد.

از همان روز بود که ابولهب به مخالفت برخاست و با بی ادبی و جسارت به حضرت
خطاب کرد: تبّاً لک! آیا برای این ما را دعوت کردی؟ ولی در جواب او خداوند سوره را
نازل کرد «تبّت ید أبي لهب و تب…» -دست ابولهب از هر خیری دور باد.

و از همان روز بود که دشمنی او و سایر کفّار قریش با حضرت آغاز شد و آنقدر به
آن حضرت اذیت و آزار رساندند که خود می فرماید: «ما اوذی نبي مثل ما اوذیب» هیچ
پیامبری به اندازۀ من اذیت نشد. ولی تمام آن اذیت ها را برای خدا تحمل کرد تا
اینکه دعوتش فراگیر شد و جهان را در برگرفت.

دعوت علنی تمام مردم

و هنگامی که این آیه مبارکه نازل شد: «فاصدع بما تؤمر واعرض عن المشرکین»
(سوره حجر- آیه94)- پس تو با صدای بلند، مأموریت خود را به مردم ابلاغ کن و از
مشرکان روی برگرداند. حضرت کنار حجرالاسود رفت و با صدای بلند فرمود:

ای معشر قریش! ای گروه اعراب! من شما را به خدا و ترک عبادت بتها و اصنام دعوت
می کنم و شما را دعوت می کنم که گواهی دهید به اینکه جز «الله» خدائی نیست و من
پیامبر و رسول اویم؛ پس مرا اجابت کنید تا فرمانروای جهان گردید.

قریش با کمال بی ادبی، او را مسخره و استهزا کردند و به او خندیدند و گفتند:
او دیوانه شده است (والعیاذ بالله) و زخم زبان زدند. در ادامۀ آیه ای که ذکر شد،
خداوند پیامبرش را از این برخورد بد قریش خبر داده و او تسلی می دهد.

می فرماید: «انّا کفیناک المستهرئین، الَّذین یجعلون مع الله الهاً آخر فسوف
یعلمون. ولقد نعلم انَّک یضیق صدرک بما یقولون. فسبّح بحمد ربّک و کن من الساجدین.
واعبد ربّک حتی یأتِیَک الیقین.»(آیات 95 الی99 سوره حجر) –ما ترا از شر مسخره
کنندگانی که با خدای یکتا، خدای دیگری قرار دادند، محفوظ نگه می داریم ولی آنها
بزودی خواهند دانست (و به سزای خود خواهند رسید) و می دانیم که تو از آنچه امّت در
طعنه و تکذیبت می گویند، سخت دلتنگ می شوی، امّا غم مخور و به ذکر اوصاف کمال
پروردگارت مشغول باش.

چندی نگذشت که اهل کتاب و محرومین و بردگان، فوج فوج به سوی پیامبر روی آورده
و دعوتش را لبیک گفتندو به او ایمان آوردند. قریش که از این اوضاع سخت ناراحت شده
بودند، و وضعیت خود را به خطر افتاده می دیدند، نزد ابوطالب رفته و عرض کردند: پسر
برادرت را از این کار منع کن. او تمام خوابهای ما را آشفته کرده، خدایانمان را سب
و شتم می کند، جوانانمان را گمراه می نماید! و وحدتمان را به اختلاف و تفرقه می
اندازد! ما حاضریم او را سرور خود قرار داده بیشترین پول و بهترین زن را در
اختیارش قرار دهیم، دست از خدایانمان بردارد و عبادت ما را خراب نکند!

حضرت در پاسخ عمویش که پیغام آنها را آورده بود فرمود: «والله- یا عم- لو
وضعوا الشمس في یمینی والقمر في یساری علی ان اترک هذا الأمر فعلت»- به خدا قسم
اگر آفتاب را در طرف راستم و ماه را در طرف چپم قرار دهند برای این که دست ا این
کار بکشم، دست نخواهم کشید.

بهر حال پیامبر (ص) بر تمام آن اذیت ها و شکنجه های کفار و مشرکین قریش، تحمل
و صبر کرد تا اینکه تبلیغ رسالت را به نحو احسن به انجام رساند در مدت زمانی
کوتاه، دین حق چنان جلوه کرد که تمام ادیان دیگر عملاً منسوخ شد و نور رسالت
محمّدی تمام جهان را فرا گرفت.

«هو الَّذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله ولو کره
المشرکین» (سوره توبه- آیه33)- او است خدائی که رسول خدا را با دین حق به هدایت
بندگان فرستاد تا بر همۀ ادیان عالم برتری دهد، هر چند مشرکان و کافران ناراضی
باشند.

در خاتمه فرا رسیدن این عید بزرگ اسلامی را به حضور مبارک ولی الله اعظم
ارواحنا له الفداء، مقام معظم رهبری و ملت بزرگ و متعهد ایران و تمام مسامانان
جهان، تبریک و تهنیت عرض نموده، امیدواریم خداوند به برکت این این عید سعید،
گرفتاریهای امت حضرت محمد (ص) را برطرف نموده، شرّ اشرار و کفار را به خودشان
برگرداند و توطئه های آنان را (ع) و مسلمین خنثی نموده، و دشمنان را به خودشان
مشغول سازد، و حکومت امام زمان سلام الله علیه را محفوظ بدارد و در فرجش تعجیل
فرماید. آمین ربّ العالمین.

امام راحل «
س» و فقه سنتي

خاتمه و جمع
بندي و استنتاج

آخرين قسمت

آيت الله
محمدي گيلاني

مقاله ي ختام
بحث است که مقصود از آن جمع بندي مقالات گذشته، درباره ي موضوع: « امام راحل و فقه
سنتي » است و سعي مي شود با مرور سريع به اهم آن ها و تأمل و تدبر در مضمونشان استنتاج
شودکه وصيت امام رضوان الله عليه در حفظ فقه سنتي به انگيزه ي اتصال آن به وحي
بوده است، و مراد آن حضرت، از « فقه سنتي » فقهي است که بر سنت و روش موروث از
فقها ء عظام و رؤساء مذهب اماميه اثناعشريه استوار است که آيت الله العظمي علامه ي
حلي در افتتاح تذکره همين مطلوب را به اين عبارت فرموده اند: « … احق الطرائق و
اوثقها برهاناً و اصدق الاقاويل و اوضحها بياناً … هي طريقه الاماميه الآخذين
دينهم بالوحي الالهي، والعلم الرباني لا بالرأي و القياس و لا باجتهاد الناس …
».

در آغازبحث
گفتيم: مسابقه و پيشي گرفتن در تحصيل سعادت حقيقي، مورد تشويق بلکه مورد طلب قرآن
کريم است، بلکه دراين جهت، رقابت و هم چشمي را نه جائز که واجب شمرده است. قال
تعالي: « و في ذلک فليتنافس المتنافسون ». (سوره ي مطففين – آيه 26)

بديهي است که
توفيق وصول به اين حيات مغبوط و سعادت جاوداني مرهون عقايد حقه و اعمال صالحه است
که فقط در پيروي آن کس که برهان بر عصمت وي قائم است، ميسور است و اين دعوي، قولي
است که جمله ي کبار و رؤساء مسلمين برآنند، که از آن جمله است محمد بن ابي بکر
معروف به ابن القيم الجوزيه متوفاي سال 751 هجري، در اعلام الموقعين مي گويد:

« ان اولي ما
يتنافس به المتنافسون، و أحري ما يتسابق في حليه سباقه المتسابقون، ما کان بسعاده
العبد في معاشه و معاده کفيلا، و علي طريق هذه السعاده دليلا، وذلک العلم المنافع
و العمل الصالح اللذان لا سعاده للعبد الا بهما و لا نجاه له الا بالتعلق بسببها فمن
رزقهما فقد فاز و غنم و من حرمهما فالخير کله حرم، و هما مورد انقسام العباد الي
مرحوم و محروم، و بهما يتميز البر من الفاجر و التقي من الغوي، والظالم من
المظلوم، و لما کان العلم للعمل قريناً و شافعاً و شرفه بشرف معلومه تابعاًف کان
اشرف العلوم علي الاطلاق علم التوحيد، و انفعها علم احکام افعال العبيد و لا سبيل
الي اقتباس هذين النورين و تلقي هذين العلمين الا من مشکوه من قامت الادله القاطعه
علي عصمته و صرحت الکتب السماويه بوجوب طاعته و متابعته و هو الصادق المصدوق الذي
لا ينطق عن الهوي، ان هو الا وحي يوحي ». (ج1- ص5)

حاصل ترجمه:
سزاوارترين چيز به مسابقه و پيشي گرفتن ذر آن، آن چيز است که کفيل سعادت عبد ذر
معاش و معاد است، و آن چيز، علم نافع و عمل صالح است که به هر کس که ارزاني شده،
رستگار گرديده و هر کس که از آن ها محروم گرديده است از همه ي خيرات محروم است و
چون شرف علم به شرف معلوم است، اشرف العلوم علي الاطلاق علم توحيد است و نافع ترين
آن ها علم احکام افعال عباذ است و راهي براي اقتباس اين دو نور و تلقي اين دو علم
نيست مگر از مشکوه آن کس که بر عصمت وي ادله قاطعه قائم گرديده و وجوب طاعتش مورد
تصريح کتب سماويه است و او آن صادق مصدوق است که قرآن عظيم او را به: « ما ينطق عن
الهوي ان هو الا وحي يوحي » مي ستايد.

مراد به وحي،
اعم از قرآن کريمکه وحي نص استيعني عين الفاظ آن از وحي تلقي شده که خود معجزه ي
جاوداني رسول الله صل الله عليه و آله و سلم بلکه معجزه همه پيمبران صلوات الله
عليهم است و از سنت که وحي معنا است، يعني معناي سنت را از وحي تلقي فرموده و با
الفاظ و کلام مؤلف از خويش براي مردم بيان فرموده اند که اين الفاظ و کلام، کلام
الله نيست، ولي متابعت از آن متابعت از کتاب الله، و تمسک به آن تمسک به کتاب الله
تعالي است که تفصيل آن گذشت.

و با عنايت
خداوند متعال، قرآن کريم به وسيله ي صدور و سطور محفوظ ماند و خواهد ماند و وعده ي
خداي تعالي: « انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون » (الحجر – آيه9) انجاز يافت.

و اما سنت،
فريقين اتفاق دارند بر اين که رسول الله صلي الله عليه و آله به اميرالمؤمنين علي
بن ابي طالب عليه السلام، عنايت مخصوصي داشت و در تعليم آن حضرت اهتمام تامي مبذول
مي فرمود و آيات نازله در هر زمان و مکان را به آن جناب املاء مي نمود و ايشان مي
نوشتند و متشابهات و ناسخ و منسوخ و عام و خاص را جهت او بيان مي کرد، و نواميس شريعتو
احکام دين حنيف و هر آن چه دخيل در سعادت انسان ها بود بر وي املا مي نمود و ايشان
همه را مي نوشتند همه آن ها را به صورت کتابي مدون درآوردند که صحيفه جامعه يا
کتاب علي ناميده شده است که در صحيحن نيز از آن نام برده و حديث روايت کرده اند و
بعضي از اعلام اهل سنت معاصر ائمه اهل البيت عليهم السلام آن را ديده اند و همين
کتاب که نزد ائمه اهل البيت بوده و يتوارثه امام بعد امام، مصدر بيان احکام شريعت
بوده و اصحاب ائمه عليهم السلام در محفل القاء حديث از امام عصر خويش با نهايت دقت
آن را ضبط و کثيراًما مي نوشتند که به صورت اصول اربعمأه تدوين گرديد که به دست
امام المحدثين جناب کليني عليه الرحمه رسيد و جوامع اوليه تنظيم و تدوين گرديد که
همين کتب اربعه ي موجود در دست ما است که کافي شريف کليني « ره » در وسط
سماءالاحاديث المرويه همچون خورشيد جهان افروز است.

و بنا بر اين
بيان موجز، که تفصيل آن مستدلاً در سلسله مقالات بيان گرديده و همان طور که از آيت
الله العظمي علامه ي حلي اعلي الله مقامه نقل کرديم، احق طريقه ها و اوثق آن ها
فقط طريقه اماميه اثناعشريه است که نواميس شريعت و احکام دين حنيف را از سرچشمه ي
زلال وحي اخذ مي کنند، و چنان که ابن قيم جوزيه مي گفت:

« سعادت عباد
در معاش و معاد مرهون علم نافع و عمل صالح است و تحصيل اين دو نور ممکن نيست مگر
در پرتو مشکوه عصمت که در قران او را به « ما ينطق عن الهوي … » ستوده است »
همان طريقه ي شيعه ي اماميه است.

و اما فقه
اهل سنت و جماعت و مباني و قواعد آن، با تدبر و ثور در آن چه که بزرگان قوم در
تدوين احاديث فرموده اند، اتصال احاديث و مباني آنان به وحي مورد ترديد است، بيان
امام حافظ احمد بن علي بن حجر عسقلاني در مقدمه فتح الباري در شرح صحيح البخاري را
نقل کرديم و خلاصه آن چنين بود:

« آثار و
احاديث نبي اکرم صلي الله عليه و آله و سلم در عصر صحابه و تابعين، به دو جهت نه
مدون بود، ونه مرتب. و جهت اول آن بود که آنان در آغاز حال از نوشتن و تدوين حديث
نهي شدند، چنان که در صحيح مسلم ثبت گرديده که مبادا به قران مختلط شود. و جهت دوم
وسعت حفظ و سيلان اذهان آنان بود، مضافاً به اين که اکثر آن ها به کتابت آشنا
نبودند، تا اين که در اواخر عصر تابعينن تدوين آثار پديد آمد، و اول کسي که در جمع
احاديث دست يازيد، ربيع بن صبيح متوفاي سال 160 هجري … بوده اند تا اين که کبار
طبقه ي سوم به پا خاستند و مالک کتاب موطأ را تصنيف کرد و در اين کتاب در طلب حديث
قوي اهل حجاز بوده که آن را به اقوال صحابه و فتاواي تابعين و بعد از تابعين ممزوج
و مخلوط کرد – درست تأمل شود –  » و هم
چنين کلام جلال الدين سيوطي را از تنوير الحوالک در شرح موطأ مالک – که اساس
مدونات جوامع بعدي آنان است – نقل نمودم که « مالک راوي يکصد هزار حديث بوده از
همه آن ها ده هزار را نيز تعدادي بعد از تعدادي استقاط مي نمود تا اينکه مقدار
فعلي باقي ماند» و قريب به اين ها کلام قسطلاني در ارشاد الساري در شرح صحيح بخاري
است و همچنين کلام ديگران.

با اعتراف به نهي رسول الله صلي الله عليه و آله  از کتابت احاديث و و امر به محو آن چه نوشته
شده است, خصوصا محو خليفه اول در زمان خلافت خويش, احاديثي را که خود نوشته بود و
محو ثاني بعد از ضربت خوردن, احاديث مکتوب خويش را نابود ساخت و همچنين عملکرد
بعضي ديگر از صحابه – که زمينه اي براي صحت دعواي تجويز کتابت از رسول صلي الله
عليه و آله باقي نمي ماند- روشن مي کند که احاديث مضبوط نزد آنان نه فقط در حجيت ,
معادل قرآن نبود , بلکه صبغه اي از حجيت نداشت, و گر نه چگونه مي شود, مانند
خليفتين راشدين از بقاء آن ها آن اندازه نگران بودند که با شتابزدگي آن ها را محو
کردند, احاديث مکتوب آنان, وقتي در زمان حياتشان آن اندازه بي اعتباذ بود که اعدام
آن ها را واجب شمرده و معدوم ساختند. پس چگونه ممکن ااست حال احاديثي که ممزوج به
اقوال صحابه و فتاواي تابعين و بعد از تابعين و بعد از تابعين است و بعد از بيشتر
از يکصدسال به تدوين و ترتيب در آمده است! و عجيب تر آن که بعضا حديث مسموع در
بصره مي نوشتند و مضاعفا بر اين نقل عمرا بن الحصين:« رجالي از صحاب رسول الله صلي
الله عليه و آله احاديثي را نقل مي کند که آن طور نيست» داستان « الوضاعون
الصالحون» را به تفضيل بيان کرديم, و اعتراف يحيي بن سعيد قطان: – لم نرالصالحين
في شيء اکذب من هم في الحاديث – را از صحيح مسلم, عرضه داشتيم و ده ها از اين نوع
امور مريب طريقه و مباني اهل سنت را مورد سوال و ترديد قرار مي دهدو راهي براي
اعتصام و اتصال به وحي باقي نمي گذارد تا بدان وسيله سعادت معاش و معاد تحصيل شود.
و شايد حکمت نهي نبي اکرم صلي الله عليه و آله همين باشد که بدين وسيله کتب روايي
اهل سنت زير سوال رفته و حجيت آنها مورد شک صريح واقع شود, و احاديث نبوي صلي الله
عليه و آله که به اميرالومنين علي عليه السلام املاء فرمودند و به صورت کتاب «علي»
تدوين گرديد, از اين امور مريب و شبه انداز, مصون و محفظ است و لزوما عدل کتاب
الله در حجييت است, کتاب الله تعالي با عنايت او به وسيله صدور و سطور محفوظ ماند,
و عدل آن يعني سنت با توديع در نزد ائمه اهل بيت عليهم السلام, که فرمودند: « اني
تارک فيکم الثقلين کتاب الله و عترتي ما تمسکتم بهما لن تضلوا ابدا».

والله سبحانه
يقول الحق و هو يهدي السبيل و الحمدلله رب العالمين

پايان – محمد
محمدي الگيلاني

مُدّرس  ديانت، در عرصه سياست

غلامرضا گُلى زواره

× ستاره آسمان كوير

 فقيه مجاهد و دانشور پرهيزگار،
آية اللّه سيّد حسن مدرس، يكى از چهره‏هاى درخشان جهان تشيّع به شمار مى‏رود. وى
از سُلاله پاك خاندان عصمت و طهارت است كه نسبش به حضرت امام حسن مجتبى(ع) مى‏رسد
و به استناد شرح حالى كه به قلم خويش نگاشته و براى روزنامه اطلاعات فرستاده1 و بر
حسب نسب نامه‏اى كه مرحوم آية الله العظمى مرعشى نجفى‏رحمه الله براى خاندانش
تنظيم نموده،2 از طايفه ميرعابدين زواره‏اى است. او از همان دوران كودكى با مصايب
و سختيها آشنا شد و طعم تلخ محروميت را چشيد و همين مشقّات در ساختن شخصيّت وى به
عنوان انسانى مقاوم، قانع و بردبار مؤثر بود. آن شهيد والامقام، اخلاق و رفتار
اسلامى را از مكتب اهل بيت آموخت و وجود پدرى زاهد و وارسته چون سيد اسماعيل در
ترسيم سيماى معنوى وى نقش مهمى را دارا بود. جدّش “مير عبدالباقى” كه به تربيت سيد
حسن همّت گماشت از سادات طباطبایی “زواره” بود كه به قمشه (شهرضا) كوچيد و در اين
شهر به افاضه علمى و نشر فرهنگ اسلامى مشغول شد.

 شهيد مدرس در سنين جوانى به
مقام اجتهاد رسيد و از لحاظ علمى و فقهى، شخصيتى نمونه، مجتهدى جامع الشّرايط،
صاحب فتوا و شايسته تقليد بود، مرحوم آيةاللّه العظمى مرعشى نجفى‏رحمه الله ضمن
اشاره به آثار قلمى و انديشه‏هاى فقهى وى مى‏نويسد:

 “… حقير در سفر اخير خود
در تهران نظر به مقام دوستى و علاقه‏مندى ايشان به مرحوم والد، مكرّر خدمتشان
مى‏رسيدم و از بيانات آن مرحوم مستفيض مى‏شدم و از آن بزرگوار در روايت احاديث
استجازه نمودم… .”3

 آية الله حاج سيد محمد رضا
بهاءالدّينى از مجتهدان با سابقه حوزه علميه قم مى‏گويد:

 “مرحوم مدرس يك رجل علمى و
دينى و سياسى بود و اين گونه فردى مهمتر از رجل علمى و دينى است، زيرا اين مظهر
ولايت است كه اگر ولايت و سياست مسلمين نباشد ديگر فروع اسلامى تحقق كامل
نمى‏يابد.”4

 از شهيد مدرس، آثار متعددى در
فقه، اصول و مباحث اجتماعى – سياسى باقى است كه اغلب آنها به صورت مخطوط باقى
مانده و هنوز به زيور طبع آراسته نشده است.

 × عزت قناعت

 مدرس، علاوه بر آن كه در
كمالات علمى و خصوصيات معنوى از نوادر محسوب مى‏شود، در عرصه سياست نيز نابغه است.
وى با شجاعتى كم‏نظير به جنگ با ستم و هرگونه سلطه‏گرى برخاست و در هولناك‏ترين
شرايط تاريخى و اختناق رضاخانى، عَلَم مبارزه را يك تنه بر دوش گرفت و در راه
انجام رسالتى كه عهده‏دار آن بود، ترور، زندان، تبعيد و شهادت را به جان و دل
پذيرفت.

 او تا پايان عمر، ساده زيست و
همين ويژگى او را در مبارزه مستمرش با استبداد و استعمار موفق ساخت، او با قناعت و
عزت نفس، همه بيمها را از دل خويش زدوده بود و عقيده داشت قناعت، استقلال را حفظ
مى‏كند. فقرى كه مدرس براى خود برگزيده بود، همان است كه پيامبر اسلام(ص) بدان
افتخار مى‏كند و مى‏فرمايد: “الفقر فخرى”.

 دولت فقر خدايا به من
ارزانى دار

 كاين كرامت سبب حشمت و
تمكين من است

 تلاش براى معاش همچون
ساده‏ترين كارگران، شيوه‏اى بود كه مدرس از مكتب مولايش اميرمؤمنان(ع) آموخته بود،
او دراين‏باره مى‏گويد:

 “براى تهيه مخارج روزانه و
هزينه تحصيل مجبور بودم كه در ايام تعطيلات به دهات بروم و لباس عوض كنم و مشغول
كار عملگى و بنّايى گردم تا مخارج تحصيل هفته بعد را فراهم كنم.”5

 مى‏نويسند: بعد از ظهر كه به
درس و بحث حاضر مى‏شد، شلوارش پُر از گِل بود، زيرا مدّتها در خانه مخروبه‏اى كه
شترداران مهيارى (برحسب نذرى كه داشتند) برايش خريده بودند، خشت مى‏زد تا آن را
بازسازى كند. به هنگام تحصيل در نجف اشرف نيز روزهاى جمعه كار مى‏كرد و از درآمد
آن، نان خشك مى‏خريد و تكّه‏هاى آن را روى صفحه كتاب خويش مى‏گذاشت و مى‏خورد تا
به قول خودش از تمام وابستگيها آزاد شود.

 وقتى در مدرسه سپهسالار تدريس
مى‏كرد، يكى از شاگردانش او را در روستايى از توابع شهريار ديده بود كه سرقنات
همراه با عدّه‏اى مقنّى مشغول كار است و چرخ كشى مى‏كند، وقتى اين شاگرد به استاد
خويش چنين برنامه‏اى را يادآور مى‏شود مدرس مى‏گويد: مگر نشنيده‏اى كه جدّم فرمود:

 “لنقل الصخرة من قلل
الجبال احبّ الى من منن الرجال؛ به نزد من، كشيدن سنگ از بلنداى كوه بِه از منّت
زمردان زمانه است.”

 محل پذيرايى مدرس در تهران (وقتى
نماينده مجلس بود) اتاقى بود به ابعاد چهار متر و نيم در شش متر كه در حدود سه
چهارم آن با زيلو فرش شده و بقيه بدون فرش بود.6

 لباس و پيراهن و قبا و عمامه و
جورابش ساده و بافت و دوخت وطن بود، چه آنكه به استعمال البسه وطنى و ساير مصنوعات
ساخت كشور التزام عملى داشت، خوراكش بيشتر نان و ماست و گاهى مختصر آبگوشت كم چربى
بود.7

 وجود چنين ويژگيها در شخصيت
مدرس است كه حضرت امام خمينى قدس سره مى‏فرمايد:

 “سعى كنيد مثل مرحوم مدرس
را انتخاب كنيد، البته مثل مدرس كه به اين زوديها پيدا نمى‏شود شايد آحادى مثل
مدرس باشند.”8

 و مقام معظّم رهبرى – حضرت آية
الله‏خامنه‏اى – طى پيامى به مناسبت سالروز شهادت اين روحانى مبارز فرموده‏اند:

 “. . . مدرس به عنوان يك
روحانى كه از چشمه فيّاض دين رهايى‏بخش و انسان‏ساز اسلام سيراب بود در انجام
تكليف الهى و شرعى خويش، تنها بودن را بهانه سكوت قرار نداد و چه بسا كه در بسيارى
از جريانات سياسى كشور، تنها يك فرياد مخالف بود كه پرده خفقان حاكمه را مى‏دريد و
آن فرياد خروش دشمن‏شكن مدرس بود. . . مدرس، به حق افتخار جامعه روحانيّت بخصوص در
قرن حاضر و نمونه‏اى از مقاومت جامعه روحانيّت در همه زمانهاست … .”9

 × تأكيد بر استقلال ايران

 مدرس بر استقلال همه جانبه
ايران مى‏انديشيد و هيچ گونه وابستگى را نمى‏پذيرفت، شعارش كه سرلوحه مبارزاتش با
سلطه‏گران بود، موازنه عدمى است، وى عقيده داشت جان و فطرت آدمى بايد از هرگونه
قيد و بند دنيوى آزاد باشد تا مراتب انسانيت و آزادگى خويش را حفظ نمايد.

 شعار “نه شرقى نه غربى”، كه
امروزه در تظاهرات ميليونى مردم مسلمان ايران به گوش مى‏رسد و كاخ استكبار را به
لرزه درآورده است، بازتاب فرياد تاريخى مدرس است، او اين شعار را در قالب “موازنه
عدمى” مطرح نمود و هدف از آن عدم وابستگى فرهنگى، سياسى، نظامى و اقتصادى به
قدرتهاى چپاولگر بود. او در ابراز عقايد و انديشه‏هاى خود ترسى به دل راه نداد و
گفت: “من عقيده خود را اظهار مى‏كنم ولو مخالفت با تمام مردم روى زمين باشد.”10
زمانى كه حاكمان عصر، زمزمه سرداده بودند كه نماينده هر عصر بايد مشهورترين فرد
منطقه باشد، مرحوم مدرس فرياد كشيد: اين حرف اشتباه است، نماينده هر منطقه بايد
بصيرترين شخص نسبت به اوضاع منطقه باشد، مشهورترين را مى‏خواهيم چه كنيم؟11

 او در تمام موارد با صراحت
خويش مطالب را بيان مى‏داشت و بدون كوچكترين لفافى، عقيده خود را كه از حقايق و
معارف اسلامى الهام مى‏گرفت بيان مى‏كرد، وقتى فرستاده دولت انگليس به او گفت: اگر
ما دست از رضاخان برداريم شما نيز دست از مخالفت با سياست ما برمى‏داريد، مدرس
مى‏گفت: وقتى شما او را رها كنيد، تازه من او را مى‏چسبم و هنگاميكه رضاخان ديوانه
و عاصى گريبان پيراهن كرباسش را در مشت گرفت و با نعره گفت: آخر سيّد تو از جان من
چه مى‏خواهى؟ مدرس با استوارى خاص و سيمايى مصمم گفت: مى‏خواهم كه تو نباشى.12

 معروف است موقعى كه مدرس به
ملاقات سلطان عثمانى رفته بود، ضمن مذاكره درباره اتحاد اسلام و احتمال وقوع حوادث
گفته بود: “من همين قدر مى‏دانم كه هر كس به حدود مملكت ما تجاوز كرد تفنگ
برمى‏داريم و اول او را مى‏كشيم و بعد اگر در او اثرى از مسلمانى ديديم، بر او
نماز مى‏گزاريم و بر طبق آداب اسلامى او را به خاك مى‏سپاريم.”13

 او هيچ گاه راضى نشد كه ايران
در زير پرچم يكى از دولتهاى بزرگ قرار گيرد، مدرس خطاب به گروهى فرصت طلب عصر خويش
كه ادّعاى روشنفكرى هم داشتند گفت: “آقايان عزيز ملت محض خاطر رضاى شما نمى‏خواهد
بميرد، شما هم راضى نشويد كه ملت ايران استقلالش فداى شهوت و رضاى شما شود.”14

 و در جايى ديگر اين نكته را
گوشزد مى‏نمايد كه: “يك اشخاص رنگ پيدا كردند، آمدند و گفتند كه عقيده ما تمايل به
سياست انگليس است، شايد يكى پيدا شود و بگويد عقيده سياست من روس است بر ضد او
هستيم، ايرانى مسلمان بايد مسلمان و ايرانى باشد دشمن ديانت ما دشمن استقلال ماست.”15
وقتى عده‏اى از رجال سياسى مطرح كردند كه براى حفظ موجوديّت و بقاى كشور به ناچار
بايد با قدرتهاى جهان روابط حسنه داشته باشيم، مدرس گفت: “البته روابط با تمام دول
بايد حسنه باشد، اما حسنه چيست نسبت به همسايه‏ها؟ به غير همسايه‏ها، نسبت به دولت
شمال ]روس[ نسبت به دولت جنوب ]انگليس[ تا چه اندازه و چه نسبت، من بايد حسن را در
ترازو بسنجم و ببينم سبكى و سنگينى آنها را، ببينم به اندازه خودش هست يا كم هست
يا زياد هست تا آن ميزان را نفهمم نمى‏توانم قانع شوم.”16 او اصولاً از هر نوع
دخالت بيگانگان كه تمامیت ارضى ايران را تهديد مى‏كرد، نفرت داشت و طىّ نطقى گفت: “هر
دولتى بخواهد رنگ يكى از قدرتها را داشته باشد، من كه مدرس هستم با او مخالفت
مى‏كنم، خواه رنگ شمال باشد، خواه رنگ جنوب، خواه رنگ آخر دنيا.”17 (منظور
آمريكاست) و در بيانى ديگر فرياد مى‏زند: “من با سياستهايى كه آزادى و استقلال ملت
ايران و جهان اسلام را تهديد مى‏كند مبارزه مى‏كنم، راه و هدف خود را هم مى‏شناسم،
در اين مبارزه هم پشت سر خود را نگاه نمى‏كنم كه شما يا كسان ديگر مرا همراهى
مى‏كنيد يا نه.” هنگامى كه روس و انگليس خود را براى دخالت در ايران مهيّا كرده
بودند مدرس به ملت ايران هشدار مى‏دهد كه براى جلوگيرى از تجاوز مهيّا باشند.

 “ما نسبت به دول دنيا دوست
هستيم، چه همسايه، چه غير همسايه، چه جنوب چه شمال، چه شرق چه غرب، و هر كسى
متعرّض ما بشود، متعرّض آن مى‏شويم، هر چه باشد، هر كه باشد، بقدرى كه ازمان
برمى‏آيد و ساخته است … ديانت ما عين سياست ما هست، سياست ما عين ديانت ماست …
اگر در همسايگى يك شخص، يك وضعيات غير مناسبى داشته باشد، تكليف آن شخص اين است كه
شب و روز مراقب و بيدار باشد كه مبادا از ناحيه او زحمتى برسد.”19 او براى آنكه
بتواند با شجاعت تمام به ابراز عقايد بپردازد و از استقلال ايران دفاع كرده و
حقايق اسلامى را بيان كند خويش را از قيد و بندهاى دنيوى رهانيده بود.

 در جلسه 284 دوره چهارم مجلس (در
مورخه 25 شوال 1341 ه . ق) طى نطقى اظهار داشت:

 “ . . . من ده رئيس
الوزراء و چهل پنجاه وزير را ديدم و رد كردم، اگر هر كدام از اينها در اين مجلس
مدعى شد كه مدرس يك توقعاتى از من كرده است، آن شخص خيلى مرد است، يك كاغذ در هيچ
كابينه ندارم، هيچ تقاضايى از كسى نكرده‏ام.”20

 و وقتى از او پرسيده بودند كه
چگونه با اين صراحت و استوارى عقايد خود را بيان مى‏كند؟ جواب داده بود: “به خاطر
اين است كه چيزى ندارم و از هيچ كس هم چيزى نمى‏خواهم، شما خودتان را آزاد بكنيد
تا بتوانيد حرف خود را بزنيد.”21

 در ملاقات با سلطان عثمانى به
وى، چنين مى‏گويد: “معذرت مى‏خواهم كه به صراحت صحبت مى‏كنم، ما روحانيون در زمان
حكومت استبداد در ايران آزاد بوديم در حكومت مشروطه هم من چون نماينده مجلس هستم
آزاد صحبت مى‏كنم، لذا آزادانه بيانات خود را ابراز مى‏دارم.”22

 × آذرخشى در صحراى بى‏خبرى

 اگر به زندگى مدرس نظرى
بيفكنيم سراسر حياتش را آكنده از درد و رنج مى‏بينيم، چندين بار مورد حمله عوامل
ستم و نيز دشمنان دوست‏نما قرار گرفته است، تبعيد، زندان، اختناق و فشارهاى سياسى
رنجهاى وى را مضاعف نموده بود، اما آنچه كه از همه اينها بيشتر براى مدرس دردآور و
مشقّت زاست و ذهن كنجكاوش را آزار مى‏دهد تاريكى جهلى است كه بر انديشه‏ها سايه
افكنده و اينكه مردم خيلى دير به ماهيت پلنگان تيز دندان و گرگهاى وحشى پى
مى‏برند، حتى برخى روشنفكران و رجال سياسى و عدّه‏اى از دوستان مدرس، سخن وى را
دير هضم مى‏كردند، اين وضع چون شرنگى تلخ، كام انديشه مدرس را ناگوار ساخته بود و
او را در‌هاله‏اى از مظلومى و گمنامى قرار داده بود، او زمانى با بينش سياسى قوى –
كه از معارف اسلامى و فرهنگ اهل بيت الهام گرفته بود – گرگ را در لباس ميش تشخيص
داد كه نه تنها كثيرى از مردم بلكه گروهى از رجال و معاريف، پى به آن نبرده بودند.
رضاخان در آغاز با چهره‏اى مردم فريب به صحنه سياست آمد تظاهراتِ دروغين و مزورانه
را با شدت هرچه تمامتر آغاز كرد، در ماه رمضان افراد قشونش را به روزه‏دارى تشويق
مى‏كرد، سوگوارى براى حضرت اباعبدالله‏عليه السلام به راه مى‏انداخت و در حالى كه
گِل به سر ماليده بود در جلو دسته سوگوار عبور مى‏نمود، در شب يازدهم عاشورا شمع
به دست مى‏گرفت و به عنوان شام غريبان در تكاياى تهران دور مى‏زد، رضاخان در
اعلاميه‏اى كه در يازدهم آبانماه سال 1304 صادر كرد (يعنى تقريباً يك ماه قبل از
آنكه به سلطنت برسد) چنين آورده بود: “عموم اهالى ايران بدانيد كه من هميشه دو اصل
مهم را سرسلسله مكنونات و عقايد خود قرار داده‏ام: اجراى عملى احكام شرع مبين
اسلام و تهيه رفاه حال عموم” و در همين اعلاميه به بستن مراكز مشروب فروشى و
قمارخانه‏ها تأكيد مى‏كند.23

 عمّال انگليس پس از مشروطيت در
سراسر ايران ناامنى و هرج و مرج پديد آوردند، اما وقتى شخصى چون رضاخان را براى
اجراى مقاصد پليد خويش يافتند، به وى دستور دادند كه طاغيان و اشرار را از ميان
بردارد، مردم تصوّر كردند كه اين فرو خوابانيدن هرج و مرج و ناامنى به دست رضاخان
صورت گرفته است و اوست كه مى‏تواند در رأس حكومت ايران قرار بگيرد. شيخ خزعل از
دست نشاندگان انگليس بود كه در مناطق خوزستان به آشوب دست مى‏زد و عليه دولت مركزى
تحريكاتى ايجاد مى‏كرد ولى رضاخان با حركتى ساختگى كه حتّى روسها را غافل نمود،
مأمور سركوبى تشكيلات وى گرديد.24

 دكتر قاسم غنى مى‏نويسد:
شاهزاده ابوالفتح قاجار (سالار الدوله) مى‏گفت: انگليسها در 1917 و 1918 م كتباً
به خزعل سند داده بودند كه اگر حكومت مركزى مسلّحانه به او حمله كند، مسلّماً از
او نگاهدارى كنند، ولى نكردند.25

 براى قهرمان سازى از رضاخان،
روشنفكران غرب باور، و خودباخته، تلاش مذبوحانه تبليغاتى را انجام دادند و او را
بر گرده رنجديده و زخمى ملت ايران سوار كردند، ذكاء الملك فروغى و على دشتى از اين
گونه افراد معلوم الحال بودند.26

 وقتى رضاخان پايه قدرت خود را
محكم كرد، مخالفان و حريفان قدرتمند را يكى پس از ديگرى در زندانها و شكنجه‏گاهها
به قتل رسانيد، تاريخ قمرى را نفى كرد و با پوشش اسلامى كه هويت دينى مردم ايران
را آشكار مى‏ساخت به مبارزه‏اى جدّى برخاست و پس از بازگشت از تركيه به كشف حجاب
اقدام نمود، به شكل خشنى از برگزارى مراسم سوگوارى براى خاندان پيامبر بويژه خامس
آل عبا حضرت امام حسين‏عليه السلام جلوگيرى كرد.

 اما مدرس همه اين حوادث و
وقايع را پيش‏بينى مى‏كرد و به افشاگرى چهره اين جرثومه فساد پرداخت. او به اين
نكته اشاره مى‏كند كه اگر رضاخان روى كار بيايد انتطام رشته‏هاى مختلف حيات فرهنگى
و مذهبى مردم ايران گسسته مى‏شود و ايرانى كليه خصايصى كه بقاى فرهنگى و اجتماعى
او را سبب مى‏شود از دست خواهد داد.

 در پيام مدرس به احمد
شاه27 آمده است: “در رژيم نوى كه نقشه آن را براى ايران بينوا طرح كرده‏اند، نوعى
از تجدد به ما داده مى‏شود كه تمدن مغربى را با رسواترين قيافه تقديم نسلهاى آينده
خواهد نمود… ممكن است شماره كارخانه‏هاى نوشابه‏سازى روز افزون گردد، اما كوره
آهن گدازى و كارخانه كاغذسازى پا نخواهد گرفت. درهاى مساجد و تكايا به عنوان منع
خرافات و اوهام بسته خواهد شد، اما سيلها از رمانها و افسانه‏هاى خارجى به وسيله
مطبوعات و پرده‏هاى سينما به اين كشور جارى خواهد شد، به طورى كه پايه افكار و
عقايد و انديشه‏هاى نسل جوان ما تدريجاً بر بنياد همان افسانه‏هاى پوچ قرار خواهد
گرفت. مدنيّت مغرب و معيشت ملل مترقى را در رقص و آواز و دزديهاى عجيب آرس‏لوين و
بى‏عفّتيها و مفاسد اخلاقى ديگر خواهند شناخت… .”28

 پيش بينى مدرس درست از آب
درآمد و مردم و حتّى سياسيون سالها بعد فهميدند كه رضاخان جز شيطانى پنهان شده در
نقاب فرشته نيست.29

 از اين جهت است كه مدرس ستيز
با رضاخان را در برنامه مبارزاتى خويش قرار داد و در جلسه 148 دوره چهارم مجلس (دوازدهم
مهر 1301( نطقى را عليه رضاخان بيان نموده و در آن اظهار داشت:

 “ . . . ما كه از رضاخان
ترسى نداريم، چرا حرف خودمان را در پرده بگوييم، ما كه قدرت داريم سلطنت را تغيير
بدهيم رضاخان را هم تغيير مى‏دهيم (در اين موقع رضاخان در مقام وزارت جنگ درصدد
طغيانگرى بود) كارى ندارد، وقتى تصميم بگيريم و بنا شود همچون قطعه قطعه‏اش
مى‏كنيم كه كأنّه از مادر متولد نشده باشد.”30

 در اختناق حكومت رضاخانى،
مسأله استيضاح وى را مطرح نمود و با مقدمه چينى ماهرانه به افشاگرى جناياتى كه
عمّال رضاشاه مرتكب شده بودند پرداخت.

پى نوشتها:

  1 ) روزنامه اطلاعات، 8
آبانماه 1306، شماره 346.

 2 ) تصوير دستخط آيةالله
العظمى نجفى مرعشى(ره) در خصوص نسب نامه مدرس در آخر كتاب “مدرس” از انتشارات
بنياد تاريخ انقلاب اسلامى آمده است.

 3 ) حسين مكى، مدرس قهرمان
آزادى، ج2، به نقل از يادنامه مدرس، ص129.

 4 ) مجله حوزه، سال سوم،
شماره 4، شماره مسلسل16، ص42.

 5 ) باستانى پاريزى، مقاله
نان جو، دوغ كو، مندرج در كتاب محيط ادب.

 6 ) حسين مكى، همان، ج2،
ص668 و 669.

 7 ) مدرس، مجاهدى شكست
ناپذير، ص323.

 8 ) مقاله اسوه امام، مجله
حوزه، مهر و آبان 1366.

 9 ) چهار سال با مردم،
ص15.

 10 ) مدرس، بنياد تاريخ
انقلاب اسلامى، ص174، نطق مدرس در حوت1302 در مخالفت با اعتبارنامه وكلاى تحميلى.

 11 ) مجله حوزه، گفتگو با
استاد آيةالله بهاء الدينى، شهريور1365، ص38.

 12 ) مردان تاريخ تا آخر
زنده‏اند، امور فرهنگى جهاد دانشگاهى دانشگاه علم و صنعت ايران، ص28.

 13 ) محمد محيط طباطبائى،
سيد جمال الدين اسدآبادى و بيدارى مشرق مشرق زمين، ص201.

 14 ) بنياد تاريخ انقلاب
اسلامى، مدرس، ج1، ص65.

 15 ) محمد تركمان، مدرس در
پنج دوره تقنينيه مجلس شوراى ملى، ص196.

 16 ) مدرس، ج1، ص161.

 17 ) يادنامه شهيد مدرس،
بخش فرهنگى جهاد دانشگاهى اصفهان، ص168.

 18 ) مدرس، ج1، ص181.

 19 ) محمد تركمان، مدرس در
پنج دوره تقنينيه مجلس شوراى ملى، ج1، ص430.

 20 ) همان، ص431.

 21 ) يادنامه شهيد مدرس،
بخش فرهنگى جهاد دانشگاهى دانشگاه اصفهان، ص73.

 22 ) عليرضا اسماعيلى
كليشمى، مدرس و جريان روشنفكرى عصر، روزنامه اطلاعات شماره 19781 و نيز مجله 15
خرداد، زمستان 1371.

 23 ) ن ك : حسين مكى،
تاريخ بيست ساله ايران، ج3، ص476 به بعد.

 24 ) براى آشنايى با اين
ماجرا مراجعه كنيد به حسين مكى، مدرس قهرمان آزادى، ج2، ص561 – 539.

 25 ) يادداشتهاى دكتر قاسم
غنى، ج8، ص199.

 26 ) بنگريد به على دشتى،
كتاب پنجاه وپنج، ص121 و نيز مقالات فروغى، ج2، ص231.

 27 ) در اين پيام كه مربوط
به قبل از به قدرت رسيدن رضاخان است فقراتى از پيش‏بينيهاى او درباره رفتار اين
ديكتاتور آمده است.

 28 ) ن ك : رحيم زاده
صفوى، اسرار سقوط احمد شاه، ص90 – 76.

 29 ) غلامعلى حداد عادل،
غربت تلخ، كيهان فرهنگى، ديماه 1366، شماره10.

 30 ) محمد تركمان، مدرس در
پنج دوره تقنينيه مجلس شوراى ملى، ج1، ص327 و 328.

دانستنى هايى از قرآن
راز بعثت پيامبران

((و لقد بعثنا فى كل امه رسولا إن اعبدوا الله واجتنبوا الطاغوت, فمنهم من هدى الله و منهم من حقت عليه الضلاله فسيروا فى الارض فانظروا كيف كان عاقبه المكذبين)).(سوره نحل, آيه36)
ما در ميان هر امتى پيامبرى را برانگيختيم كه (اى مردم) خداى را بپرستيد و از طاغوت و طغيانگرى دورى كنيد. برخى را خداوند مورد لطف قرار داده و هدايت كرد و برخى در گمراهى فرو رفتند (پس آنان را رها كرد) بنابراين در سرزمين هاى آنان بگرديد و بنگريد سرانجام تكذيب كنندگان چه گونه بود؟
((لقد بعثنا فى كل امه رسولا)) : در ميان هر امتى رسول و فرستاده اى را فرستاديم. معلوم مى شود بعثت انبيا اختصاص به امتى ويژه ندارد, بلكه اين يك سنت الهى است كه در ميان تمام اقوام و امتها جريان داشته و برقرار بوده است و علتش هم نياز مردم به رسول است كه احكام خدا را تبيين و تشريح نمايد و خداوند هم ـ بى گمان ـ بر نياز مردم واقف است, لذا بعثت را تعميم داده تا هيچ قومى در روز رستاخيز بهانه اى نداشته باشند و حجت بر تمام مردم تمام شود.
((إن اعبدوا الله واجتنبوا الطاغوت)) : علت و انگيزه بعثت در اين دو جمله كوتاه نهفته است: 1ـ اعبدوا الله 2ـ اجتنبوا الطاغوت. حقيقت بعثت پيامبر چيزى جز اين نيست كه مردم به بندگى و پرستش خدا روى آورند و از آن چه طاغوت است و غير خدايى است دورى جويند.
طاغوت مصدر است و معنايش تجاوز و تعدى از حد بودن حق مى باشد. اسم مصدر آن ((طغوى)) است. راغب در مفردات اللغه اش مى گويد: ((الطاغوت عباره عن كل متعد و كل معبود من دون الله)) طاغوت عبارت از هر متجاوز و معبودى غير از خدا است. اين كلمه هم در مفرد به كار مى رود و هم در جمع. در مفرد مثل همين آيه و در جمع مانند آيه سوره بقره كه در آن مى فرمايد: ((إولياوهم الطاغوت)) كه در اين جا طاغوت به صورت جمع آمده است. برخى طاغوت را شيطان خوانده اند, ولى اختصاص به شيطان ندارد بلكه تمامى شياطين انسى را نيز در بر مى گيرد.
((فمنهم من هدى الله)): گروهى را خداوند مورد لطف خود قرار داده و هدايت كرد. بديهى است كه منظور از هدايت در اين جا, بيان دليل و ارشاد نيست چرا كه بيان دليل و ارشاد, عمومى است و اختصاص به اهل ايمان ندارد.
((و منهم من حقت عليه الضلاله)) : و گروهى از دعوت پيامبران اعراض كرده و روى برگرداندند, پس خداوند آنها را در گمراهى رها كرد و خوارشان ساخت. معلوم مى شود ايمان به پيامبر يا انكار او نيز اختصاص به يك امت ندارد بلكه در ميان تمام امت ها و ملت ها وجود داشته است.
آنان كه ضلالت بر آنها ثابت و لازم شده است, معنايش اين نيست كه خداوند به عنوان مجازات, انسان ها را به گمراهى مبتلا مى نمايد زيرا در جاى ديگر مى فرمايد: ((فان الله لايهدى من يضل)) پس معلوم مى شود قبلا ضلالتى بوده است كه خداوند آن را تثبيت كرده و به خود نسبت داده است. اين ضلالت را خود انسان با اختيار خود به وسيله اعمال و كردار ناشايسته اش براى خويش ايجاد مى كند. وگرنه نسبت دادن آن ضلالت به خداوند درست نيست. خدا كسى را در ضلالت رها مى سازد كه خود مستوجب و مستحق آن است. ببينيد در آيه اى مى فرمايد: ((فلما زاغوا ازاغ الله قلوبهم)) وقتى آنها منحرف شدند, خدا قلوبشان را به انحراف واداشت يا مى فرمايد: ((والله لايهدى القوم الظالمين)) خداوند آنان را كه ظلم و تعدى به خويشتن يا به ديگران كردند, هدايت نمى كند. البته نخستين ظلم, ظلم به خويش است; كسى كه در گناه غوطه ور شد, پيش از آن كه به ديگران ستم كند به خود ستم روا داشته و به خود تجاوز نموده است. تجاوز از قانون الهى, ظلم به خويشتن است و اگر كسى به خود رحم نكرد, نبايد منتظر رحمت از خداى رحمان باشد.
((فسيروا فى الارض)) اين التفات از غيبت به خطاب براى اين است كه سخن تإثير بيشترى داشته باشد و حجت بر مردم تمام شود.
در سرزمين هاى آنان كه تكذيب رسالت و انبياى الهى كردند سير كنيد تا اگر سخن مرا كه رسول خدايم باور نمى كنيد, خود با ديدگان خويش ويرانى ها و خرابى هاى آنان را تماشا كنيد و ببينيد كه چگونه گرفتار عذاب و عقوبت شدند. و از اين ويرانى ها عبرت بگيريد تا سرنوشت شما مانند سرنوشت آنان نشود.
مطلب جالبى علامه طباطبايى در اين زمينه دارند كه خلاصه اش را عرض مى كنيم: ((رسالت و دعوت پيامبر از باب اراده تكوينى نيست كه وقتى مى گويد: بت ها را عبادت نكنيد, مشركين مجبور به آن شوند و بگويند دعوت, آسمانى نيست و اين مرد در ادعاى نبوتش دروغ مى گويد بلكه دعوت نبوى هم مانند ساير دعوت ها عادى است. خداوند هم به خاطر آن اشخاصى را مبعوث مى كند تا شما را به عبادت خدا و دورى از طاغوت ها دعوت كنند, و حقيقت اين دعوت انذار و تبشير است. دليل بر اين معنى هم آثارى است كه از امت هاى گذشته باقى مانده و از نزول عذاب حكايت دارد. ))
امام باقر عليه السلام در تفسير اين آيه مى فرمايد: ((ما بعث الله نبيا قط الا بولايتنا والبرائه من عدونا…; خداوند هيچ پيامبرى را نفرستاده جز با ولايت ما و تبرى جستن از دشمنانمان.))
به اميد اين كه خداوند ولايت ائمه معصومين عليهم السلام و برائت از دشمنانشان را به ما مرحمت فرمايد و ما را در ولايتمان پابرجا و مستحكم سازد, ((ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هديتنا و هب لنا من لدنك رحمه انك إنت الوهاب)).

ريشه يابى, پديده اباحيگرى

حجه الاسلام والمسلمين محمد تقى رهبر

امام على(ع):
((لاتعجلن الى صديق واش و ان تشبه بالناصحين; فان الساعى ظالم لمن سعى به, غاش لمن سعى اليه))
(غرر الحكم, ج2, ص812, ح176)
به سوى دوست نمام و سخن چين مشتاب, اگرچه او خود را مانند پند دهنده جلوه دهد, زيرا كه شخص بدخواه و نمام, درباره آن كس كه درصدد بدى با اوست ظلم كننده است و به كسى كه بخواهد با آن سخن چين بدى كند خائن است.

در بخش نخستين اين مقال از اباحيگرى به عنوان يك خطر و تهديد جدى براى اسلام و انقلاب سخن گفتيم, پديده اى هدايت شده از سوى دشمنان كه بر اثر سهل انگارى در مسائل فرهنگى و اجتماعى, ندانم كارىها و عملكردهاى نامناسب برخى خودىها در سالهاى اخير چنگ و دندان نشان داده و مانند غده سرطانى رو به رشد است بيم آن است كه انقلاب اسلامى و عقائد و اخلاق نسل جوان و نسلهاى آينده و نظام خانواده و امنيت اجتماعى را مورد تهديد قرار دهد و اگر دست اندركاران امور بدون فوت وقت براى آن چاره اى نينديشند جز ندامت و عقوبت پيش روى نخواهند داشت.
گفتيم: اباحيگرى مانند هر پديده ديگر اجتماعى علل و عواملى دارد و ريشه يابى اين عوامل و سپس يافتن راهكارهاى جمعى جهت پيشگيرى از گسترش آن و مبارزه با لايه هاى فسادى كه از اين رهگذر دامنگير قشرهايى از جامعه و جوانان ما شده است. مسئله جدى روز و تكليف شرعى ماست. و در اينجا تإكيد مى كنيم كه خطر اباحيگرى يك توهم نيست كه از بدبينى و بزرگ نمايى مسائل كوچك نشإت گرفته باشد بلكه يك واقعيت تلخ است كه دشمنان سوگند خورده اسلام و انقلاب به عنوان آخرين سلاح جهت درهم شكستن سد پولادين ايمان و آرمانگرايى و مقاومت امت ما تشخيص داده و در ترويج آن با تمام توان و همه ابزارها مى كوشند و پاره اى عناصر داخلى از روى جهل يا عمد در اين توطئه آنان را يارى مى رسانند!

O استفاده از تجارب تلخ تاريخى
دشمنان اسلام در گذشته تاريخ تجربه كرده اند كه براى تسخير جوامع اسلامى و استعمار و استثمار آن و غارت و چپاول سرمايه هاى ملى شان, سلاحى برنده تر از اباحيگرى و لاقيدى اخلاقى نيست. در اسپانيا كه قرن ها زير سيطره حكومت اسلامى بود, صليبى ها با همين سلاح و از راه ترويج مفاسد و سرگرم ساختن جوانان مسلمان به اميال نفسانى و در معرض قراردادن زنان و دختران در تفريحگاه ها و ترويج فرهنگ ابتذال و اشاعه منكرات و مسكرات و نفوذ در فضاى آموزشى و فرهنگى به ميدان آمدند و آن فاجعه بزرگ را سامان دادند و تمدن چند صد ساله اسلامى در غرب را ساقط كردند. مساجد و معابد اسلامى كه امروز در آن سرزمين گرد غربت گرفته و سر در جيب تفكر و تحسر فرو برده, حامل يك پيام تاريخى و تكان دهنده براى امت اسلام است تا بدانند صليبى هاى نوين و صهيونيسم و امپرياليسم امروزه با تكنولوژى و راهكارهاى جديد به ميدان آمده اند و بخصوص با ضربه هايى كه از انقلاب اسلامى در قرن بيستم خورده اند, همچون مار زخم ديده در جستجوى فرصت اند تا زهر خود را بپاشند و انتقام شكست هاى خود را بگيرند!
تإسف بار اينكه برخى از خودىهاى ساده دل از درك اين واقعيت و شناخت خطر صليبى گرى جديد و صهيونيسم جهانى غافل نشسته و با خوش باورى نسبت به غرب و غربى ها و غفلت از ترفندهايشان آنها را محرم راز خود گرفته و سفره دل خود را برايشان گسترده اند و برخى ديگر بر اين باورند كه غربى ها با گشودن بازارهايشان به روى كشور ما در صدد خدمت به ما هستند! و برخى رابطه صميمانه با غرب و حتى امريكا دشمن شماره يك انقلاب اسلامى را براى ادامه حيات ملت ضرورى مى دانند! و به رفت و آمدهاى جاسوسان و خبرنگاران غربى انگليسى و امريكايى با آغوش باز چراغ سبز نشان داده و بر اين پندارند كه اين اهريمنان كهنه كار و حراميان بين المللى از جنايت فطرى و خباثت ذاتى شان دست كشيده و تغيير رويه خواهند داد, در حالى كه تمام اينها جز توهمات پوچ و تصورات بى حاصل نيست كه بازتابهاى منفى آن را در گذشته ديده ايم و تجربه كردن تجربه ها از خرد و حزم دور است و جز پشيمانى ثمره اى ندارد ((من جرب المجرب حلت به الندامه)).

O استعمار تجربه ديگر
تجربه ديگر: پس از انقلاب مشروطيت و وزيدن نسيم آزادى در كشور, غربى ها به سرعت وارد عرصه سياسى كشور شده و مشروطه را به سوئى ديگر هدايت كردند و با صدور فرهنگ غربى و سلطنت استبدادى و آوردن رضاخان و دودمان كثيف او ثمرات فداكارىهاى مشروطه خواهان واقعى را بر باد داده و فرهنگ منحط اخلاقى غرب را به صورت كشف حجاب و شكستن مرزهاى اخلاقى و آزاديهاى به شيوه غربى, وارد كردند و كشور را وابسته به غرب و انگليس نمودند و بالاخره با كودتاى بيست و هشت مرداد, امريكايى ها سكاندار امور كشور شدند و جنايات بيشمارى را سامان دادند.
بطور خلاصه در اين مقطع تاريخى نيز عزت و شرف و استقلال ميهن اسلامى را غربى ها به يغما بردند و اگر انقلاب اسلامى به رهبرى بزرگ مرد تاريخ معاصر اسلام خمينى كبير(ره) رخ نمى داد و رژيم منحط و فاسد اين دودمان به زباله دان تاريخ رانده نمى شد, آن وقت مى ديديم كشور به كجاها رفته بود و اين نسل چه سرنوشتى داشت! انقلاب اسلامى با يك دگرگونى بنيادين در تارپود فرهنگ و بينش جامعه و سياست كشور ارزشهاى اسلامى را با ايمان عميق به جامعه بازگردانيد و نسلى موفق و صالح پديد آورد كه مى توانست الگوى مناسبى براى يك تحول بزرگ در كشورهاى اسلامى و انقلابى جهان باشد و دشمن با احساس خطر از چنين روندى بر آن شد كه انقلاب اسلامى را به شكست و بن بست بكشاند, انواع شگردها و ابزارهاى سياسى و فرهنگى و تبليغى و ترور و جنايت و گروهك سازى را به كار گرفت و بزرگترين حمله نظامى عصر را سامان داد اما در اين مصاف شكست خورد و بالاخره به سراغ تجربه ديگرى رفت, تجربه اولين و تجربه مشروطيت! و آن پوسانيدن نسل جوان از درون و پوك كردن مغزها از انديشه درست و ايجاد ترديد و ضعف و دگرانديشى در دل ها و برداشتن حجاب و حيا از زنان و مردان و در اين طراحى خائنانه پاره اى عوامل وابسته داخلى و روزنامه هاى زنجيره اى به يارى دشمن شتافته و زمينه ساز اباحيگرى شدند.
كه گام نخست آن, شكستن حصارهاى اخلاقى بود و سپس رخنه در عقايد دينى و تقدس زدايى و حرمت شكنى, و چه بى شرمى ها كه در اين مجال كردند كه آثار و تبعات آن پيش روى ماست بدينسان ترويج اباحيگرى را بى ترديد بايد از طرحهايى برشمرد كه دشمن در راستاى هجمه فرهنگى براى نابودى اسلام و انقلاب و وابسته كردن مجدد كشور و غارت سرمايه هاى مادى و معنوى آن ساماندهى كرده و به همين دليل مبارزه با آن يك تكليف است و اين مستلزم شناخت عوامل و شيوه مقابله و علاج اين بيمارى اجتماعى است.

O ريشه يابى عوامل اباحيگرى
هرچند براى يك پديده اجتماعى علل و عوامل بسيارى را مى توان برشمرد, اما در اينجا بر اهم موارد موثر بر اباحيگرى نگاهى گذرا مى كنيم:
1ـ توطئه و طراحى بيگانه كه بدان اشاره كرديم و با توسعه و وسائل ارتباط جمعى و ماهواره و اينترنت, القائات و بدآموزىهاى دشمن به خانه ها راه يافت و آثار آن در جامعه منتشر گرديد و اضافه مى كنيم كه اين عامل با زمينه ها و عوامل داخلى بيشتر موثر افتاده و بنابراين بايد به سراغ عوامل داخلى رفت كه زمينه نفوذ و تبليغات سوء در ترويج اباحيگرى را فراهم ساخته است.
2ـ غرب گرايى جديد
ريشه غرب گرايى از رسوبات فكرى است كه در ضمير قشرى اقليت باقى مانده و در سالهاى اخير مجال ظهور يافته است. غرب باورانى كه پس از انقلاب اسلامى به گوشه انزوا خزيده بودند, در فضاى باز سياسى و آزادى! اين سالها جان تازه گرفتند و انديشه هاى منسوخ خود را به فضاى فرهنگى كشور گشودند و در مقالات و سخنرانى ها مدافع آزادىها به شيوه غربى شدند و با حمايت مادى و تبليغاتى و رسانه هاى خارجى و بعضا داخلى مروج اباحيگرى شدند و با رخنه در عقايد و باورها به جنگ ارزشهاى اسلامى آمدند و پاره اى قشرهاى جامعه نيز كه از محدوديت هاى دينى دلخوش نبودند و لااباليگرى با مزاجشان سازگار بود به حمايت از آنان برخاستند و از شعار آزادى سوء استفاده كردند و اين در حالى بود كه گروه هاى اباحى طلب نه به چپ و به راست اعتقاد نداشتند و تنها با اين اميد و تكيه گاه كه جريان سياسى جديد فضاى مناسب ترى است براى تإمين خواسته هاى آنان و رسيدن به اميال و آمال كه در ضمير داشتند حضور برخى قشرهاى بى تعهد و برخورد انتخابات ها با اينكه به هيچ چيز اعتقاد نداشتند براساس چنين پندارى بود كه به زعم خود چنين فضايى را با آرمانهاى نفس پرستانه خود مناسب تر مى ديدند.

3ـ سوء استفاده از آزادى
تحريف مفهوم آزادى در فضاى كشور انقلابى از ديگر ستمهايى بود كه بر آزادى شد و زمينه ساز اباحيگرى گرديد. برخى مسئولان با تكرار واژه آزادى و تبليغات و آب و تاب دادن به آن, ناخودآگاه هوس گروه هايى را برانگيختند كه خواهان آزادى به معناى اباحيگرى بودند. طرح شعار آزادى در تبليغات سياسى اخير كشور, شعار گمراه كننده اى بود كه استخدام گرديد اما كسى به اين سوال پاسخ ندادند كه مگر شعار آزادى از شعارهاى مردم استبداد كشيده ما نبود كه سالها زير فشار رژيم ستمشاهى به ستوه آمده و خواهان آزادى و مفهوم اسلامى و انسانى شدند؟ طرح واژه آزادى در تبليغات سياسى و انتخاباتى اين مفهوم را تداعى مى كرد كه نوعى استبداد بر جامعه حاكم شده است كه سياسى كاران جديد خواهان رفع آنند؟! و اين تصور دشمنان اسلام از داخل و خارج بود كه نظام اسلامى را متهم به استبداد دينى مى كردند و محدوديت هاى اخلاقى يا سياسى و اجتماعى را منافى با آزادى مى دانستند! و مع الاسف و ناخودآگاه طرح شعار آزادى بدون تبيين حدود و ثغور آن نوعى همصدايى با دشمن تلقى شد, هرچند طرح كنندگان آن شعار بر اين باور نبودند اما در هر حال حق و باطل به هم آميخت و محدوديت هاى دينى, اخلاقى و سياسى نوعى استبداد تلقى گرديد! و زير لواى اين شعار گروه هاى اباحى طلب در عرصه فرهنگ و اخلاق و سياست وارد ميدان عمل شده و ديديم كه سوء استفاده از اين شعار چه ضربه ها بر فرهنگ و اخلاق و سياست ما فرود آورد و امروز جامعه ما غرامت آن را مى پردازد و سيل مخرب فساد اخلاق و اباحيگرى ارزشهاى جامعه را تهديد مى كند و اگر اين روند ادامه يابد ديگر جلوگيرى اين سيل بنيان كن با هيچ عاملى ميسر نخواهد بود. يك نگاه گذرا به فضاى عمومى اجتماع و نحوه روابط و لباس و تيپ و بازار و خيابان و پارك ها و نمايشگاه ها به خوبى نشان مى دهد كه چگونه آزادى به اباحيگرى سوق داده مى شود و مفهوم آزادى تحريف مى گردد و مورد سوء استفاده گروههاى لاقيد و اباحى طلب قرار مى گيرد.

4 ـ ضعف تشكيلاتى در هدايت جوانان
نداشتن يك طرح جامع و سياست فرهنگى كامل جهت هدايت نسل جوان و پاسخگويى به نيازهاى مادى و معنوى آنان نيز زمينه ساز روانى اين نسل براى پذيش بذر مسموم دشمن بوده و متإسفانه با گذشت 22 سال از انقلاب و استقرار نظام اسلامى فضاى آموزشى ما هنوز ضعف ها و كاستى هاى فراوان دارد و به همين دليل نتوانسته نسل جوان را به درستى هدايت و جذب كند و تغذيه نمايد و مصونيت روحى و روانى بدهد. تقسيم فضاى آموزشى به دو بخش انتفاعى و دولتى شكافى در محيط فرهنگى پديد آورده و نوعى اشرافى گرى و تبعيض ميان غنى و فقير را در تعليم و تربيت تداعى مى كند كه از تإثيرات آن بر روحيات نسل جوان نبايد غفلت ورزيد. بدآموزىهاى برخى اساتيد غرب باور و كج انديش در خلال كلاس هاى درسى دانشگاه و عدم مقابله با آنها را نيز از عوامل نفوذ ليبراليسم جديد و القاى انديشه سكولاريسم, بايد برشمرد كه متإسفانه با عنوان مغالطهآميز آزادى انديشه نضج گرفته و موجب لاقيدى اخلاقى و اباحيگرى شده است. فضاى هنر و تئاتر و سينما نيز در اين راستا به زن گرايى و زن ابزارى و فمينيسم جديد و عشق و عاشقى و يا بدزبانى كمك كرده و محدوديت هاى اخلاقى و اعتقادى را در روابط اجتماعى مرد و زن كم رنگ كرده و از اين طريق بدآموزيهاى هنر و نمايش بر روح اين نسل تإثيرگذار بوده و با عنوان هنر مجاز! به خورد جامعه داده شده كه ثمرات آن نوعى اباحيگرى بوده است. كشيده شدن ابزار لهو و لعب و تغنى و ترنم به رسانه هاى جمعى و ارتباطى نيز قبح برخى اعمال مبتذل, را از ميان برده و متإسفانه با سوء استفاده از عنوان مجاز, رايج گرديد! و تقيدات شرعى را در اين زمينه با ترديد مواجه ساخته است و عملا پاره اى اعمال خلاف شرع در قالب شرعى تزريق شده كه علاوه بر زيانهاى اخلاقى هويت دينى را نيز خدشه دار ساخته و مى رود تا اباحيگرى اعتقادى و عملى را ببار آورد و در اين راستا بايد افزود كه ضوابط شرعى و مسئله حجاب و روابط زن و مرد و احكام موسيقى مجاز و غير مجاز و مسائلى از اين قبيل به صورت استدلالى در رسانه ها كمتر تبيين شده و تنها به ذكر كليات بسنده گرديده در حالى كه شايسته بود رسانه ها, بويژه صدا و سيما با استفاده از كارشناسان اسلامى به تبيين و توجيه بيشتر اين مسائل مى پرداخت و محدوده شرعى را به وضوح بيان مى كرد تا مسائلى چون حجاب اسلامى و روابط زن و مرد و قلمرو آزادى زن و روابط و حقوق خانوادگى و اجتماعى به درستى روشن مى شد كه هر كس طبق سليقه خود از دين تفسير نداشته باشد و مسائل ضد اسلامى با عنوان اسلامى رسميت پيدا نكند!

5ـ مشكلات اقتصادى
از تإثير فشارهاى اقتصادى و گرانى و بى در و دروازه شدن نرخ ها در اين پديده نبايد غفلت ورزيد بى ترديد, مسائل اقتصادى و معيشتى جامعه يك واقعيت انكارناپذير است و روند نابسامان مشكلات معيشتى قشرهاى عمده اى از مردم و سير صعودى قيمت زمين و مسكن كه معلول سياست هاى غلط دستگاههاى اجرايى و ادارى ذى ربط و سوء استفاده سوداگران از اين آشفته بازار است از يك سو عقده هاى روحى را موجب شده كه با دهن كجى به تقيدات اخلاقى مجال ظهور يافته و لاقيدى و بى اعتنايى به توصيه هاى اخلاقى را پديد آورده و از سوى ديگر كارآيى برنامه هاى نظام را در حل مشكلات اقتصادى با ترديد مواجه ساخته و اميدها و نويدها در بهبودى اوضاع معيشتى را با يإس و حرمان پاسخ داده و اينها سبب گرديده نوعى واكنش منفى در برابر محدوديت هاى اجتماعى و اخلاقى و ارزشها را پديدار سازد.
و در كنار اين اوضاع و احوال ميدان دارى سوداگران پول و زمين و تجارت و شغل هاى سودآور ديگر نيز نوعى اشرافى گرى را كه معادل با اباحيگرى است موجب شده و شكاف فقر و غنا روحيه ها را ضربه پذير ساخته و فقر و بيكارى بسيارى از كودكان و نوجوانان و بالاتر را به بازار فروش قاچاق و مواد مخدر و ساير بزهكارىها كشانيده و به نظام خانواده نيز سرايت كرده است و در مجموع تركيبى نامناسب از طبقات مرفه و محروم بوجود آورده كه ميدان مناسبى براى ضربه پذيرى و رواج اباحيگرى و فساد و اخلاق شده كه بررسى حوادث جارى كشور و علل و عوامل بزهكاريها را مى توان شاهدى بر اين مدعا دانست.

6ـ تضاد قول و عمل
رفاه طلبى برخى مسئولان در رده هاى مختلف و تضاد آن با آنچه از عدالت اجتماعى سخن گفته مى شود موجب سستى و بى اعتمادى برخى عناصر ضربه پذير نسبت به ارزشهاى اخلاقى شده همانگونه كه در كلام رهبرى نظام نيز اين نكته به كرات آمده است و همواره مسئولان را به ساده زيستى و پرهيز از تجمل فراخوانده اند چرا كه هيچ چيز براى بى اعتمادى, موثرتر از تضاد و شعار و عمل نيست, همانگونه كه هيچ عاملى موثرتر از دعوت عملى نيست, لذا در روايات آمده است: مردم را با عمل خود و نه با زبان به خير و نيكى دعوت كنيد. مردم دوست دارند مسئولان خود را همسان و دردآشنا با خود ببينند همانگونه كه اميرمومنان(ع) در رفتار خود نشان داد. اگر خلاف آن را ببينند نه تنها دستخوش رخوت و سستى مى گردند بلكه اگر ضعيف النفس باشند عقائدشان نيز ضربه مى بيند و اين خطر بزرگى است كه جبرانش بسيار دشوار خواهد بود. البته نبايد فراموش كرد كه عملكرد مسئولان يكسان نيست و نقاط مثبت بسيارى وجود دارد. اما اصولا نقاط مثبت كمتر مورد توجه قرار مى گيرد و چشم ها معمولا به نقاط منفى دوخته مى شود و بالاخره اگر روحيه جامعه از اين طريق ضربه ببيند در اعتقاد و عمل به نوعى اباحيگرى منتهى خواهد شد.

7 ـ اختلافات جناحى
يكى از دردهاى مزمن اجتماعى ما اختلافات گروهى و گرايش هاى جناحى است كه هرچند در هر جامعه اى اجتناب ناپذير است اما در كشورى كه اسلام خط مشى ها را تعيين مى كند و روح ايمان بر مسئولان حاكم است و مردم الگوهاى خود را از چهره هاى مذهبى روحانى و غير روحانى برمى گزينند انتظار نيست كه به منازعات و كشمكش ها دامن بزنند. انتظار اين است كه همه با هضم نفس و كنترل خواسته ها و صفا و صميميت و تواضع و تفاهم و صبر و متانت مسائل را حل كنند و به بازار تهمت و ناسزا و تفسيرها مجال ندهند. مع الاسف نيروهاى بسيارى از گروه ها و جناح هاى فكرى و سياسى به جاى اينكه با يكديگر تشريك مساعى نموده و در صدد حل مشكلات كشور و مردم باشند, صرف مشاجرات سياسى وفكرى زيان آور مى شود و بر حجم مشكلات مى افزايد و عكس العمل روانى آن در ميان مردم بويژه جوانان باقى مى ماند و آن را نشانه خودخواهى ها و خودبزرگ بينى ها تلقى مى كنند و اعتمادشان به كسانى كه مى بايست سرمشق وحدت و فداكارى باشند سست مى گردد و گاه به نوعى لاقيدى و بى اعتقادى مى انجامد و زمينه اباحيگرى را فراهم مى سازد.

8ـ نبودن كنترل اجتماعى قاطع
در نظام اسلامى مى بايست اصل امر به معروف و نهى از منكر از طرق مختلف به اجرا درآيد تا شعائر دينى احيا شود و از بزه كارى و گناه و اعمال منكر پيشگيرى به عمل آيد كه اين خود مسئوليتى است خطير و شيوه عمل آن بسيار ظريف و دشوار است. اگر نظارت عمومى و نهادى به درستى در جامعه اعمال گردد و به متظاهرين به گناه عرصه و مجال داده نشود, بى شك چهره اجتماع به گونه اى ديگر خواهد بود. با تإسف بايد گفت: امروزه متظاهرين به گناه با احساس امنيت كامل و حتى گستاخى و دهن كجى به ارزشها, در ترويج ابتذال و روابط آزاد فعالانه مى كوشند و از پيامهاى عناصر ضدانقلاب داخل و خارج الهام مى گيرند تا حريم اخلاق را بشكنند و تقيدات اخلاقى را لوث كنند و اگر با آنان برخورد نشود فردا بدتر خواهد بود. با اين حال در اين روزها برخوردى لازم با متظاهرين به گناه و مروجان اباحيگرى نمى شود و اين بيمارى مسرى رو به گسترش است و اين بر عهده نهادهاى ارشادى و تبليغى و اجرايى و قضايى است كه راه هاى گسترش گناه و ترويج آن را به گونه اى شرعى و وفق مصلحت, سد كنند و از ملامت اين و آن نهراسند.

 

حيات طيبه

شمه‏اى از خاطرات مربوط به شهيد عاليقدر محراب حضرت آيت الله مدنى رضوان الله عليه را كه به عنايت داماد محترم ايشان حجة الاسلام والمسلمين بروجردى، فراهم آمده است تقديم مى‏داريم تا بتوانيم قدمى بهتر و كاملتر در شناساندن اين شهيد گرانبها برداشته و ان شاءاللّه خدمتى هر چند ناچيز به اسلام عزيز بنمائيم.

اجمالى از زندگى‏نامه‏

شهيد محراب ميراسد اللّه مدنى دهخوارقانى نماينده حضرت امام خمينى رحمةاللّه عليه و امام جمعه تبريز در سال 1293 هجرى شمسى در شهرستان آذرشهر تبريز به دنيا آمد و در 20 شهريور سال 1360 در سن 67 سالگى در روز جمعه در تبريز آنهم در حال نماز به فيض عظيم شهادت كه يكى از آرزوهاى ديرينه‏اش بود نائل گرديد.
شهيد بزرگوار ما دروس سطح مقدماتى را در قم شروع و پس از اتمام دروس مقدماتى و سطوح عاليه درس خارج، به محضر مقدس مرحوم آيت اللّه حجت كوه كمرى و ساير بزرگان آن عصر حاضر و همچنين از محضر مقدس و انسان ساز پيرجماران، عارف گرانقدر الهى نايب بر حق حضرت مهدى(عج) رهبر كبير انقلاب اسلامى امام خمينى نيز در مدرسه فيضيه قم حاضر و استفاده شايانى در راه تهذيب نفس و خودسازى و معارف الهى كسب نموده و بالأخره پس از مدتى براى زيارت خانه خدا به مكه معظمه مشرف و پس از مراجعت از بيت اللّه الحرام از طريق عراق مدتى در كنار تربت پاك و مقدس سالار شهيدان اباعبداللّه الحسين(ع) در كربلا ساكن و ضمن زيارت به ادامه تحصيل مى‏پردازند و پس از مدتى از آنجا راهى نجف اشرف جوار مرقد مطهّر باب مدينه علم النبى(صلى الله عليه و آله و سلم) مولى الموالى اميرالمؤمنين – عليه السلام – شده و از محضر مراجع بزرگ تقليد و آيات عظام همچون مرحوم آيت اللّه ميرزا آقا اصطهباناتى و مرحوم آيت اللّه سيد عبدالهادى شيرازى و مرحوم آيت اللّه حكيم و ديگران استفاده كرده‏اند.
بنابر اين شهيد عاليقدر ما به مراتب عالى از علم و كمال و تهذيب نفس و فضائل اخلاقى نائل و مهمتر آنكه مرد عمل بود كه نمونه هائى از مراتب علمى و عملى ايشان خواهد آمد:

ابعاد علمى و عملى شهيد محراب‏

شهيد بزرگوار ما با اينكه به مراحل عاليه از علم رسيده بود معذلك تا زمانى كه در نجف اشرف بودند (تا قبل از سال 50) در حوزه درسى بعضى مراجع حاضر مى‏شدند با اينكه يك شب بمن فرمودند: من از درس رفتن استفاده‏اى چندان نمى‏كنم، هفته‏اى دو سه مطلب شايد بدستم بيايد ولى معذلك بر خود لازم مى‏بينم آنرا ادامه دهم زيرا از جهات ديگر مفيد و وظيفه است.
خلاصه آنكه سعى داشت چيزى را به مردم بگويد كه خودش به آن عمل مى‏كرد و حقاً مرد عمل بود، هميشه گفتارش توأم با عمل بود. و همچنين در مقام تدريس در نجف اشرف با اشتياق و گرمى فراوان و متواضعانه از دروس سطوح متوسطه (شرح لمعه) گرفته تا سطوح عاليه (مكاسب و كفايه) تدريس مى‏فرمود و اوقات روز خود را از اين جهت پر مى‏كرد. با آن هواى گرم و ناراحت كننده نجف اشرف و دورى منزل ايشان از صحن مطهر اميرالمؤمنين(ع) و ساير مساجد و مدارس (مراكز و كلاسهاى درس طلاب علوم دينيه) معذلك صبح و بعداز ظهر و حتى شبها به درس و بحث اشتغال داشت تا آنجا كه يكى از دوستان ايشان مى‏گفت كه من به ايشان اعتراض كردم كه با اين هواى گرم و دورى راه و مزاج كسل و مريض احوال چرا شما اينقدر خود را به زحمت انداخته و تمام وقت خود را صرف درس و بحث مى‏كنيد؟ ايشان جواب دادند ما را كه دوبار به دنيا نمى‏آورند فقط همين يكبار است بايد كمال استفاده از عمر را نمود.
و بالأخره در سال 51 به امر مبارك حضرت امام خمينى رحمة اللّه عليه شهيد بزرگوار مأمور سرپرستى حوزه علميه خرّم آباد لرستان و سكونت در آن شهرستان مى‏شود و در آنجا حوزه گرمى تشكيل داده و به تدريس دروس سطح عاليه و درس خارج اشتغال داشت وقتى يكى از فضلاء محترم جامعه مدرسين فعلى قم به خرّم آباد رفته و درس خارج ايشان را از نزديك ديده بود خيلى مجذوب گرديده و اظهار مى‏داشت ما تصميم گرفته‏ايم هر وقت ايشان نخواهند در شهرستان خرم آباد بمانند، ايشان را به قم آورده و از ايشان در قم استفاده خواهيم كرد.

عشق ورزيدن به حضرت امام (مريد و مراد)

نكته جالب توجه اينجاست كه شهيد معظم با اين جلالت علمى و كفايت و لياقت شخصى ولى شايد بتوان گفت كه در مقابل رهبر عظيم انقلاب اسلامى امام خمينى (قدّس سرّه الشريف) كمتر از يك عوام و بى‏سواد مطيع و خود را دربست در اختيار حضرت ايشان قرار داده بود، بلكه مى‏توان گفت فانى در امام عزيز بود و بى‏نهايت عشق مى‏ورزيد يكى از باجناقهايم نقل مى‏كرد يك روز نشسته بوديم در محضر ايشان تلويزيون را روشن كردند بمحض اينكه تصوير مبارك امام در صفحه تلويزيون ظاهر شد كانّه بى اختيار ايشان خم شدند و تصوير مبارك امام را بوسيدند.
و اما يكى از دهها نمونه‏اى كه من خود بخاطر دارم اينكه در سال 54 در آن شدت خفقان و اختناق طاغوت (قبل از اينكه تبعيد شوند) تابستان بود، ايشان براى گرمى هوا و ديدار با دوستان همدانى به همدان و روستاى درّه مرادبيك از توابع نزديك همدان رفته بودند، يكروز عصر در باغى در همان روستا نشسته بود عدّه‏اى از طلّاب و فضلاى قم و نجف و عده‏اى از دانشجويان عزيز از تهران همراه يكى دونفر دكتر و مهندس آمده بودند، مسائل سياسى آنروز مطرح بود بعد صحبت از مرجعيت و زعامت پيش آمد شهيد عاليقدر ما بعد از آنكه بين مرجع تقليد و رهبر فرقهائى گذاشتند و مثالهائى زدند كه ممكن است مراجع متعدد باشند ولى رهبر حتماً بايد يك نفر باشد بعد اشاره‏اى به ويژگيهاى حضرت امام خمينى و برجستگيهاى معظم له كردند در آخر اين جمله را فرمودند: (اشاره كردند به فضلا و طلابى كه در باغ حضور داشتند و گفتند) آقايان و كسانى كه مرا مى‏شناسند مى‏دانند براى مثل من باصطلاح كسر شأن است كه از شخص ديگرى غير از خودش ترويج كند قاعدتاً بايد من از خود بگويم ولى چه كنم دينم به من مى‏گويد بايد از امروز خودت را فراموش كنى و بايد خود را زير پاى اين مرد (امام خمينى) بگذارى تا يك قدم ايشان بالا بيايند و بايد به دنبال ايشان حركت كنى. در اينجا بايد بگويم به همه كسانى كه خود را در خط امام عزيز(خط راستين اسلام و انبياء) مى‏دانند در هر پست و مقام و در هر مرتبه‏اى از علم و دانش و تخصص هستند بايد پيروى از امام را از اين شهيد گرانقدر ياد گيرند، آنچنان مطيع و فرمانبردار امام بود كه وقتى امام مى‏فرمايد به خرم آباد برو، فوراً از تهران به آنجا حركت مى‏كند و وقتى امام عزيز بعد از شهادت آيت اللّه قاضى قدّس سرّه در تبريز و اوضاع آشفته آنجا بخصوص جريان حزب خلق مسلمانان و فتنه انگيزى آنان از شهيد مدنى عزيز مى‏خواهند كه بعنوان نمايندگى حضرت امام و امام جمعه تبريز به آنجا بروند فوراً به آن سامان حركت مى‏نمايند و با اخلاق و حلم حسنى و شجاعت حسينى و فراست و كياست ايمانى و صبر و استقامت و پايدارى بر كوه مشكلات آنجا چيره گشته و بدون مبالغه مى‏توان گفت دو استان آذربايجان شرقى و غربى را از خطر توطئه و سقوط جلوگيرى كرد و مى‏توان گفت با در نظر گرفتن شرائط حساس آنروز تبريز و بلكه آذربايجان انتخاب معظم له از طرف حضرت امام رحمة اللّه عليه براى آنجا، عالى‏ترين انتخاب بوده وشايد بتوان گفت يكى از صدها نمونه تأييدات غيبى حضرت امام در امور رهبرى و مسائل پيچيده بويژه در روزهاى بحرانى مى‏باشد.

ابعاد سياسى، اجتماعى و مبارزاتى زندگى شهيد محراب آيت اللّه مدنى(ره)

مبارزات اين شهيد گرانقدر را بايد به دوران طلبگى ايشان از زمان رضا خان قلدر سوادكوهى (پهلوى) كشانيد آنطوريكه خود معظم له تعريف مى‏كردند كه يك موقع ايشان احساس مى‏كنند كه زادگاه اصلى شان (آذرشهر) در خطر محاصره اقتصادى فرقه ضاله و مضلّه بهائيت (اين مسلك و مرام استعمارى صهيونيستى) قرار گرفته مراكز حساس شهر مانند كارخانه توليد برق و غيره بدست آنهاست، با بيانات آتشين خود مردم را عليه آنان بسيج كرده تا آنجا كه استفاده و مصرف برق آنها را تحريم كرده و مردم از چراغهاى نفتى استفاده مى‏كردند ولى برق روشن نمى‏كردند و از اين بالاتر آذرشهر كه نزديكى تبريز واقع شده و در آنزمان مقدار زيادى از نان تبريز را تأمين مى‏كرد به دستور معظم له مردم از فروش نان و مايحتاج زندگى به اين فرقه ضاله و مضلّه خوددارى مى‏كردند تا مجبور شوند از اين شهر مذهبى و اسلامى كوچ كنند. اوج مبارزات ضدّبهائى و ضد صهيونيستى بالا گرفته، كم كم بعضى از جوانان غيور دست بكشتن و سر به نيست كردن آنان مى‏زنند تمام اين جريانات از طرف شهربانى وقت پيگيرى و تنها عامل همه تحريكات ضدّ صهيونيستى بهائى (شهيد گرانقدر ما) شناسائى و ايشان را به همدان تبعيد مى‏نمايند ولى قيام معظم‏له به ثمر رسيد و مردم دست از ادامه مبارزه برنداشته و بالأخره مردم، شهر مذهبى خود را از لوث اين فرقه استعمارى صهيونيستى نجات مى‏دهند.

اقتدار شهيد مدنى در برخورد با رئيس ساواك كلّ كشور

شهيد عزيز مدنى(قدّس سرّه) ايامى كه در نجف اشرف بودند مبتلا به مرض سل شديد مى‏شوند و مرض به حدّى شدّت پيدا مى‏كند كه گاهى كاسه كاسه خون استفراغ مى‏كردند بطوريكه خيلى از دوستان از ايشان مأيوس مى‏شوند ولى بحمداللّه پس از بسترى شدن در بيمارستان حلّه خداوند عافيت مرحمت كرده و هنگام مرخصى دكتر معالج ماندن در هواى گرم در نجف اشرف را براى ايشان منع مى‏كند روى اين حساب ايشان ناچار بودند كه تابستانها به ايران سفر كنند ولى معمولاً هنگام بازگشت به نجف اشرف در كشمكش و آزار ساواك ايران قرار مى‏گرفتند و با معطّلى و ناراحتى زياد اجازه خروج مى‏دادند تا اين كه در سال 48 يا 49 ايشان را هنگام مراجعت به عراق حدود 5 ماه در تهران معطل و سرگردان مى‏كنند تا پس از اين مدت وقتى به اداره گذرنامه مراجعه و علت تأخير و گيركار خود را مى‏پرسند در جواب آدرسى به ايشان داده مى‏شود كه براى روشن شدن وضع گذرنامه خود بايد به اين آدرس مراجعه كنيد، در اينجا شهيد بزرگوار ما مى‏فرمودند وقتى طبق آدرس رفتم ديدم كه اداره مركزى و محل كار رئيس ساواك كل كشور است كه ديگران از راهنمائى و نشان دادن آدرس مى‏ترسيدند بالأخره بقالى كه روبروى آن اداره بود گفت همين منزل روبروست ولى شما برويد بالا و برگرديد و زنگ بزنيد تا نفهمند كه من نشان دادم پس از وارد شدن بعد از گذشتن چند اطاق و سالن به اطاقى راهنمائى شدم، رئيس ساواك كل كشور نشسته بود برخاست احترام كرد و من نشستم ابتدا خواست عذرخواهى كند كه شما را زحمت داديم من حرفش را قطع كرده و گفتم من مى‏خواستم اينجا بيايم و ببينم چرا هر سال براى رفتن و بازگشت ما به عراق بازى در مى‏آورند اگر مانعى در كار است يكمرتبه بگويند ممنوع الخروج هستى ما هم سرگردان نمانيم و اگر ايرادى نيست پس چرا معطل و اذيت مى‏كنند.
رئيس ساواك جواب داد چند سؤال است شما جواب بدهيد كه عمده آنها نظرخواهى در مورد رهبر كبير انقلاب اسلامى امام خمينى(رحمة اللّه عليه) بود، من جواب دادم من ايشان(امام) را از دوران طلبگى مى‏شناسم و ارادت دارم، ايشان فردى به تمام معنى آراسته و كامل، غير از مدارج عاليه علمى و كمالات نفسانى از يك عظمت و تفوّق روحى برخوردار بودند كه وقتى هفته‏اى يك بار براى فضلا و طلاب علوم دينيه در مدرسه مباركه فيضيه درس اخلاق مى‏فرمودند و ما شركت مى‏كرديم تا هفته بعد روز پنجشنبه تمام گفتار و حركات ايشان مانند آئينه در مقابل ما قرار داشت، و من مفتخرم كه يكى از شاگردان ايشان هستم، آنگاه به رئيس ساواك گفتم شما ايشان را تبعيد كرده و با دوستان ايشان اينگونه برخورد مى‏كنيد، چكار مى‏خواهيد بكنيد؟ مى‏خواهيد به زور سر نيزه مردم را وادار كنيد كه از تقليد و پيروى ايشان دست بردارند و ايشان را دوست نداشته باشند اينكار شدنى نيست و با سر نيزه نمى‏توان به دل مردم راه پيدا كرد و مسلط شد…

ابهّت و اقتدار شهيد عاليقدر و تبعيد از خرم آباد

با روى كار آمدن زمزمه حزب فرمايشى رسواخيز (رستاخيز) شهيد گرانقدر ما موضع صريح و بسيار سرسختانه در مقابل آن گرفت و در جلسات عمومى و خصوصى علناً اظهار مى‏فرمود كه هر كس در اين حزب ننگين ثبت نام كند مانند آنست كه در لشگر عمربن سعد نام نويسى كرده و هر كس مردم را براى ثبت نام تحريك و تشويق كند و در اين راه تلاش و فعاليت كند مانند فرماندهان لشگر عمر بن سعد است لذا شوراى تأمين استان وقت تصميم گرفت معظم له را به نور آباد ممسنى از توابع شيراز تبعيد كند، شهيد سعيد مدت 22 ماه در آنجا تبعيد، بود در اين مدّت شمع جمع محفل دوستان انقلابى استان فارس و بنادر جنوب بوده و جوانان عزيز انقلابى و علماء و فضلا بعنوان ملاقات بنزد ايشان رفته و در اين پوشش جوانان آن سامان تشكل يافته مجدداً رژيم منفور طاغوت احساس خطر نمود محل تبعيد ايشان را عوض كرد و به گنبد كاووس (از جنوب به شمال) منتقل كردند. در آنجا هم پس از يازده ماه مطالب گذشته تكرار گرديد، رژيم ناچار شد ايشان را به يكى از بنادر دور افتاده جنوب (بندر كنگان) كه هواى گرم و كثيف داشت منتقل نمايد ولى بيش از 18 روز طول نكشيد سيل جوانان بيدار و خونگرم بنادر جنوب به آنجا روانه شدند و از طرفى نامساعد بودن هواى آنجا با مزاج شهيد گرانقدر و به مخاطره افتادن سلامت ايشان اين بار رژيم آمريكائى شاه مقبور تصميم گرفت براى مرتبه چهارم محل تبعيد ايشان را عوض كند و تبعيدگاه مغفورله را به مهاباد (كردستان) انتقال دهد و تا پايان مدت سه ساله تبعيد و اقامت اجبارى را در كردستان به سر بردند. در آنجا هم مردم ايشان را تنها نگذاشته از شيعه و سنّى با ايشان تماس داشته و مطالب لازم ردّ و بدل مى‏شد و گاهى ديده مى‏شد تا نيمه‏هاى شب و بلكه يكى دو ساعت هم از نيمه شب مى‏گذشت و ساعتها با جوانانى كه براى ملاقات آمده بودند صحبت مى‏كردند و مشكلات آنها را جواب گفته و آنها را ساخته و براى مبارزه با رژيم طاغوت شارژ مى‏كردند حتّى يكى از برادران پرسنل ژاندارمرى كه مأمور بدرقه شهيد گرانقدر از بندر كنگان به مهاباد بود در بين راه آنچنان شيفته اخلاق ايشان قرار گرفته بود كه در بين راه (در خرم آباد) ايشان را رها كرده و خودش به بروجرد رفت و از ايشان خواست كه فردا خودتان بيائيد و از آنجا با هم مى‏رويم.

مبارزات شهيد محراب با جريانات انحرافى پس از پيروزى انقلاب اسلامى

جريان تبعيد شهيد بزرگوار ما به مدت سه سال به شهرهاى مختلف به پايان رسيد. طولى نكشيد كه انقلاب شكوهمند اسلامى به پيروزى رسيد و آخرين تفاله نظام ستمشاهى و ريشه 2500 ساله‏اش با عنايات و الطاف خداوند منّان و رهبرى پيامبر گونه امام عظيم الشأن و همّت و فداكاريهاى امّت اسلامى و يكپارچه با تكيه به قرآن و مذهب، كنده و به زباله‏دان تاريخ سپرده شد و از طرفى هم خورشيد جهان تاب اسلام از غرب (فرانسه) طلوع كرد و شب پره‏ها و خفاشان به لانه‏هاى خود خزيدند/ شهيد گرانقدر ما در سنگر مجلس خبرگان با ليبرالها و منافقين ولايت فقيه همچون بنى صدر خائن و فرارى به مبارزه و ستيز بى‏امان خود ادامه داد و بالأخره پس از شهادت آيت اللّه قاضى امام جمعه محترم تبريز به دست گروه منافق فرقان اين پيروان ابن ملجم مرادى ملعون، باجار و جنجالى كه حزب باصطلاح خلق مسلمان! در آذربايجان بخصوص تبريز راه انداخته بود (حزبى كه اينجانب شاهد يكى از جنايات و حركات مذبوحانه‏شان در شهرستان مذهبى قم شهر خون و قيام و پايگاه علم و دانش بودم كه چماق بدستان حزب مذكور به داخل شهر ريختند و از سر كوچه منزل مرجع و رهبرشان تا حدود بازار قم شعار دادند و در مسيرشان هرچه ماشين و مغازه بود خرد كردند و شيشه‏هاى آنها را شكستند آن روز جوانان غيور قم كه اجازه ورود به چماق‏بدستان شاه مقبور و منفور باين شهر مذهبى را نداده بودند اين منظره دلخراش را مشاهده مى‏كردند ولى طبق دستور حضرت امام امت سكوت كرده و عكس العملى نشان ندادند).
تبريز كه در تاب و تب مى‏سوخت و اوضاع درهم ريخته و آشفته داشت به امر امام عزيز، شهيد گرانقدر ما رهسپار تبريز شد، با چه مشكلاتى و چه خطرات و كارشكنى‏ها و ناملايمات روبرو گرديد گاهى حزب خلق نامسلمان ايشان را به بهانه رفع خستگى پس از تظاهرات و سخنرانى به داخل كيوسك مجله فروشى برده و قصد ربودن وى را داشتند و گاهى به بهانه دستجات عزادارى در شب تاسوعا در حاليكه شمشير و قمه بدست گرفته ظاهراً حسين گويان وارد منزل ايشان شده هنگامى كه نزديك مى‏رسند قصد حمله را داشتند كه برادران جان بركف پاسدار جلو آمده خواستند كه دست به اسلحه بزنند ولى شهيد معظّم ما آنها را از هرگونه درگيرى و تيراندازى شديداً منع مى‏كنند و مى‏فرمايند كه اينها را به من واگذاريد با اصرار آنها را ساكت كرده و مقدارى براى آنان صحبت كرده و فى‏المجلس آنچنان آنها را منقلب مى‏فرمايند كه عده زيادى از فريب خوردگان آنان با اظهار شرمندگى و گريه و سرافكندگى دست ايشان را مى‏بوسند و درخواست عفو و بخشش مى‏نمايند كه: به ما تا بحال نحوه ديگرى فهمانيده بودند.
خلاصه اگر كسى بخواهد جريانات تبريز و مبارزات خستگى‏ناپذير شهيد نستوه ما را بنويسد شايد كتابى خواهد شد و چون بنده نيز كمتر توفيق شرفيابى حضورشان را پيدا مى‏كردم لذا به همين مقدار اشاره مى‏شود.

شهيد محراب و جاذبه و دافعه علوى‏

يكى از ويژگيهاى شهيد گرانقدر محراب آيت اللّه مدنى(ره) قدرت و جاذبه ايشان بود اين موضوع كه براى هر عالم روحانى لازم و ضرورى است در شهيد عاليقدر ما در حدّ اعلاى آن وجود داشت بطوريكه كمتر كسى بود كه دو سه جلسه خدمت ايشان برسد و مجذوب و شيفته اخلاق و معنويات وى نگردد.
يكى از برادران همدانى كه در زمان طاغوت فعاليتهاى چشمگير و زير زمينى داشت و رعب و وحشتى در دل ساواكيها و دژخيمان رژيم منفور پهلوى در همدان و حتى قم ايجاد كرده بودند مى‏گفت كه من، بيچاره اخلاق پيغمبر گونه ايشان شدم، از روزيكه براى پرسيدن يك مسأله سياسى خدمتشان رسيده بودم با يك دنيا ملاطفت و مهربانى مرا پذيرفت و پهلوى خود نشانيد و آرام دست خود را روى شانه من گذاشت و آهسته به پشت شانه من زد و جواب سؤالم را با شروع كلمه (بالام)(1) مى‏داد.
به خاطر دارم كه قبل از تبعيد شهيد معظم از خرم آباد سال 53 – 54 بود كه يك شب بعد از نماز مغرب و عشاء در مسجد، اعلام كردند كه نظر به اينكه تابستان و تعطيلات فرا رسيده و جوانان عزيز فراغت بيشترى دارند اگر بخواهند منزل ما بيايند و سئوالاتى داشته باشند هر روزه عصرها از ساعت 4 بعدازظهر تا غروب درب منزل به روى همگان باز است و سفارش مى‏كردند به دوستان و آشنايان خود نيز خبر دهيد، لذا هر روز عصرها جوانان پرشور و با ايمان خرم‏آباد به منزل ايشان رفته و با آغوش گرم آنها را مى‏پذيرفت. يكى از روزها جوانى كه آنروزها خود را به شكل هى پى‏ها در آورده بود از نظر ظاهر قيافه‏اش به حدّى زننده بود ماها كه جوان بوديم حاضر نبوديم با او هم صحبت و هم مجلس شويم ولى اين شهيد بزرگ آنچنان با گرمى با او برخورد كرد و بدون اينكه قيافه ظاهرى او را به رخش بكشد با او مشغول صحبت شد كه آن جوان كاملاً فريفته گشت، روزهاى بعد مرتباً شركت مى‏كرد و قيافه خود را تغيير مى‏داد و حتى در خانواده‏اش نيز اثر گذاشت و خواهرش‏را كه بى‏حجاب و با وضع زننده‏اى بيرون مى‏آمد نصيحت كرد و او را هم وادار به حجاب اسلامى و چادر نمود و كم‏كم مى‏خواست در پدرش نيز نفوذ كند و شايد او را حاضر كند كه سينمائى را كه داشت به حسينيه يا مسجد تبديل نمايد ديگر اطلاعى ندارم كه نتيجه چه شد چونكه شهيد عالى‏قدر را تبعيد كردند و در نتيجه رفت و آمد ما با خرم‏آباد قطع شد.

درس اخلاق و پشتيبانى از منبر

شهيد ارجمند محراب در سالهائى كه نجف اشرف مشرّف بودند در كليه ايام سوگوارى و وفات ائمه – عليه السلام – در منزل خود مجلس روضه خوانى ترتيب مى‏دادند و خود ايشان هم به منبر مى‏رفتند و با آن كلمات دلنشين و قيافه ملكوتيش همه را منقلب و خود ايشان بيش از همه منقلب مى‏شد نمونه آنرا اكثراً در سمينار ائمه جمعه در قم كه از طريق تلويزيون پخش شد ديده‏اند.

تهذيب نفوس و مدرسه اخلاقى سيّار

علماء و فضلاء و طلاب علوم دينيه نجف اشرف در ايام تعطيلات موسمى پياده راهى كربلاى حسينى(ع) مى‏شدند و در گروهها و كاروانهاى كوچك و بزرگى كه براه مى‏انداختند اين سفر معنوى و حركت بسوى مناى حسينى(ع) را مى‏پيمودند و گاهى كسبه و اهالى نجف نيز بخصوص در زيارت اربعين در پياده روى شركت داشته و گذشته از كسب فيوضات معنوى اين پياده روى عظيم سالانه در چند نوبت، خود يكى از شعائر بزرگ مذهبى محسوب مى‏گرديد(ولى متأسفانه با روى كار آمدن رژيم بعثى عفلقى صدّام اين جنايتكاران كم نظير تاريخ، از اين شعار عظيم مذهبى كم‏كم جلوگيرى شد) بين نجف اشرف تا كربلاى حسينى(ع) كه از طريق پياده‏روى (خاكى) حدود 16 فرسنگ است و به مدت 3 – 4 روز پياده طول مى‏كشيد تا به كربلا برسند در طول راه مى‏توان گفت كسانى كه در كاروان شهيد محراب(قدّس سرّه) بودند در حقيقت در يك مدرسه اخلاقى سيّار تعليم مى‏ديدند و غير از ثواب پياده روى براى زيارت و شعائر دينى بودن آن چه بسا در اين راه افراد از مكتب انسان ساز آن شهيد گرانقدر بهره‏هاى كافى مى‏گرفتند،حتى موقع خوابيدن گاهى آنچنان نكات ريزى را مراعات مى‏فرمودند كه روستائيان بين راه را به تعجّب و شگفتى وامى داشتند، توضيح آنكه سه شب بين راه مى‏بايست به سر مى‏برديم و اگر هوا سرد بود به مضيفها و ميهمانپذيرهائى كه در بين راه روستائيان عراق از چوبها و شاخه‏هاى درخت خرما ساخته بودند و در طول سال هميشه آماده پذيرائى از ميهمانان بودند بداخل آنها رفته و شبهاى سرد را به صبح مى‏آورديم و گاهى مى‏شد تعداد جمعيتمان 30 – 40 نفر مى‏شد و براى خوابيدن در آن مضيفها(كوخها) به مشكل كمبود جا برخورد مى‏كرديم در اينگونه موارد شهيد گرانقدر جلو مى‏آمد با ترتيب خاصى يكى يكى همه را مى‏خوابانيد و نوبت بخودشان و اين حقير سراپا تقصير كه مى‏رسيد جائى جز نزديك درب مضيف كه طبعاً جاى نامناسب و سردى بود باقى نمانده بود باز به اصرار جاى مناسبتر را به ما داده و خود با يك دنيا تواضع و فروتنى كنار درب مى‏خوابيدند تا بدين وسيله هم عملاً تواضع را تعليم فرموده و هم براى بيدارشدن براى نماز شب و تهجّد مزاحمتى نباشد.
والحاصل، شهيد محراب(قده) كسى بود كه تمام رفتار و كردار و گفتارش دقيق و حساب شده بود و آموزندگى داشت و آنقدر كه مى‏كوشيد از طريق عملى مردم را هدايت كند بيش از آن مقدارى بود كه از گفتارش استفاده مى‏شد.

يادآورى نكته اخلاقى و عرفانى‏

در يك شب بيست و يكم ماه مبارك رمضان، شب قدر و احياء بود كه در مسجد تركها (شيخ انصارى – قده) در نجف اشرف مجلس بسيار عظيم و باشكوهى ترتيب داده شده بود علماء و فضلا و كسبه و اقشار مردم براى برگزارى احياء آن شب در مسجد گرد آمده بودند، شب از نيمه گذشته بود شهيد گرانقدر ما بالاى منبر رفته و با آن بيانات جذّاب و سازنده همه را موعظه مى‏فرمود و دلها را براى دعا و تضرّع در خانه حق تعالى آماده مى‏كرد تا اينكه چراغها را طبق مرسوم خاموش كردند در آن تاريكى جمله‏اى شهيد عزيز محراب بيان كردند كه مجلس واقعاً منقلب و همه را سخت متأثر و گريان كرد و آن جمله اين بود فرمودند: رفقا اگر شماها امشب آمده‏ايد از گناهانتان در پيشگاه خداوند تبارك و تعالى توبه كنيد ولى من خدا را شاهد مى‏گيرم كه آمده‏ام از اعمال و عبادتهايم توبه كنم زيرا فكر مى‏كردم اين اعمالى كه انجام داده و خيال مى‏كنم عبادت خداوند است ولى با دقت مى‏فهمم كه آنها توهين به ذات مقدس حق تعالى بوده است، لذا امشب مى‏خواهم از آنها توبه كنم.

پرهيز از غيبت و گناه‏

يكى از ويژگيهاى شهيد محراب ما اين بود كه هم خود از كسى غيبت نمى‏كرد و هم به كسى كه در حضورشان بود اجازه نمى‏داد بدگوئى و غيبت افراد را بكند تا آنجا كه يكى از فضلاء مى‏گفت من خيال مى‏كردم ايشان دشمن ندارند و با كسى بد نيستند زيرا هر وقت به محضرشان شرفياب مى‏شدم يكبار نديدم بدگوئى از كسى بكنند ولى بعد از فوت آيت اللّه حكيم(قدّس سرّه) در يك مجلسى بودم ديدم چند نفر به شدت به ايشان (شهيد محراب) حمله كرده و ناسزا مى‏گويند و من تعجب كردم و گفتم چرا شما اينقدر دشنام مى‏دهيد و به ايشان ناسزا مى‏گوئيد مگر ايشان چكار كرده است جواب دادند چكار مى‏خواهد بكند، چرا بعد از آيت اللّه حكيم(ره) (تنها مرجع و رهبر شايسته مسلمين حضرت امام خمينى) را معرفى كرد اگر ايشان و (آيت اللّه) راستى كاشانى (دام تأييداته) نبودند در نجف مرجعيّت به فلان آقا مى‏رسيد!!

تكريم فوق‏العاده مراجع و علماء اسلام

شهيد عزيز محراب نسبت به تمام بزرگان كمال تواضع و خضوع را داشت و هرگز براى بالا بردن كسى حاضر نبود ولو بطور گوشه و كنايه زدن از ديگران تنقيد كند و بلكه عملاً سعى مى‏كرد احترام ظاهرى همه را نيز حفظ كند، يك شب هنگام وارد شدن به صحن مطهر اميرالمؤمنين على – عليه السلام – ديدند مرحوم آيت اللّه شاهرودى(قدّس سرّه) كه از مراجع بزرگ بود از در صحن مطهر خارج مى‏شوند اين شهيد عاليقدر جلو رفته متواضعانه خم شدند و دست مرحوم آيت اللّه شاهرودى را جلوى همه انظار بوسيدند و اظهار ادب كردند وقتى پس از اداء احترامات جدا شدند فرمودند علت اين كارم اين بود چون شبها احتراماً به درس آيت اللّه خوئى مى‏روم و نماز جماعت و منزل امام خمينى رفته و در مواقع لزوم، و كمال تجليل و تعظيم را از معظم له دارم ولى الآن فكر كردم فرصت مناسبى است كه با اينكار (بوسيدن دست در جلوى انظار همه) عرض ادب و احترام به ايشان (آيت اللّه شاهرودى قدّس سرّه) بنمايم چرا با يك عمل كوچك به وظيفه خود عمل نكنم.

مدنى و يگانه شرط براى ازدواج فرزند

يكى از نكات اخلاقى و آموزنده كه از ايشان بخاطر دارم و شايد براى اهلش مفيد و نافع باشد، مسأله شرط ايشان در هنگام عقد ازدواج دخترشان بود، بر خلاف معمول همه كه شرط و شروط در هنگام عقد نوعاً روى مسائل مادى دور مى‏زند مثل اينكه حقوق و درآمدش چطور باشد، خانه و زندگيش كجا و چگونه باشد و هكذا ولى ايشان مقيد بودند كه دامادهايشان طلبه درس خوان و بظاهر متّقى باشند و تنها شرطى كه با اينجانب كردند اين بود كه يكدوره رساله توضيح المسائل را به خانواده‏ام درس بدهم.

احتياط فوق العاده در مصرف وجوهات شرعيه‏

يكى از ويژگيهاى شهيد بزرگوار شدت احتياط ايشان در مصرف وجوهات شرعيه بود و بلكه بقول يكى از نزديكترين دوستانشان در اينجهت ايشان وسواس بود و نظرش اين بود كه غير از مراجع تقليد كه نوّاب حضرت ولى عصر ارواح العالمين له الفداء هستند و اختياراتى دارند ديگران بايد بنحوى سهم مبارك امام – عليه السلام – را مصرف كنند كه قطع برضاى آن بزرگوار داشته باشد و اصولاً مى‏فرمودند كه من وقتى بخواهم به يكى از دوستان يا آشنايان وجوهات شرعيه بدهم در خلوص نيّتم شك مى‏كنم در اين زمنيه قضاياى زيادى بخاطر دارم ولى براى اينكه خوانندگان عزيز بابى حوصلگى برخورد نكنند بذكر دو سه مورد اكتفا مى‏كنم:
بخاطر دارم كه يك سال تابستان به ايران آمده بودند و هنگام مراجعت به نجف اشرف كيف بزرگى پر از پول و اسكناسهاى درشت همراه آورده بودند كه به محض ورود اكثر آنها را به مراجع بزرگ تقليد آنروز دادند و قسمتى از آنها را نيز خودشان ردّ كردند و براى بعضى نيز مقدارى در پاكت گذاشته به وسيله اين حقير فرستادند وقتى همه آنها تمام شد دست كردند به كيف بغلى خود يك عدد اسكناس 5 دينارى (100تومان) به من دادند فرمودند چون موقع حركت از ايران عجله داشتم فرصتى نبود براى شما سوغاتى بگيرم از شما مى‏خواهم اين مبلغ را قبول كنى بجاى آن اگر چه ناچيز است، ولى از پولهاى مخصوص و باصطلاح خودشان از كيسه سياه است.
و از اين جالب‏تر آنكه بعد از اينكه بعثيان كافر عراق در سال 50 – 51 ايرانيها را از عراق بيرون كردند در قم سكونت نمودم و چند سال در خانه‏هاى اجاره‏اى با مشكلاتى مستأجر بودم تا اينكه تصميم گرفتم بهر ترتيبى هست يك منزل مسكونى شخصى تهيه كنم در جنوب شهر يك خانه مناسب پيدا كردم به فكر قولنامه كردن آن بودم كه شهيد بزرگوار ما باخبر شد و بمن فرمود بالأخره وقتى شما منزل خريديد ما بايد براى شما كادو بياوريم خوبست آنرا قبلاً نقدى بدهيم شايد بهتر بدرد شما بخورد و باصرار مبلغ سه هزار تومان دادند و بعدها كه منزل بحمداللّه خريدارى شد و تا مدتى بدهكاريهاى آن را داشتم و كم و بيش ايشان هم مطلع بودند ولى هيچوقت حاضر نبود كه آخرت خود را براى دنياى احدى حتّى نزديكترين بستگانش بخطر اندازد.
در همين زمينه يكى از باجناق‏هاى من مى‏گفت منهم براى خريد منزل بشدّت گرفتار ديون و بدهكاريهاى آن بودم يكروز با شهيد معظّم محراب جريان را در ميان گذاشتم و سپس گفتم اگر شما مى‏توانيد مبلغى بعنوان قرض در اختيار من بگذاريد تا از سنگينى قرضها راحت شوم. در جواب فرمودند: همينقدر بگويم من عثمان نيستم… با اينكه براى جبهه جنگ قلمهاى درشت چند ميليون تومانى مكرّر داشت و همچنين در مواقع لزوم و بخصوص خدمات اجتماعى دست بخشنده‏اى داشت و بالأخره روزى كه شهيد شد حدود 14 ميليون تومان پول نقد در حسابهاى بانكى و گاو صندوق منزلشان بود كه در كيسه و لفّافهاى جداگانه گذاشته بودند و روى آنها به خط مبارك خود مرقوم داشته كه مربوط به من نيست سهم مبارك امام عليه السلام است يا سهم سادات است يا كفارات و نذورات و كمكهاى مردم براى جبهه است و امثال آن فقط تنها پولى كه براى خانواده و ورثه ايشان آوردند از تبريز مبلغ 9360 تومان بود و غير از آن هرچه بود در اختيار نماينده محترم حضرت امام خمينى در آنوقت يعنى حضرت آيت اللّه مشكينى دامت بركاته قرار گرفت.
علاوه بر آن خانه‏اى كه در تبريز و همدان براى ايشان تهيّه كرده بودند با تمام وسائل زندگى در آن كه خودشان تهيه كرده بودند و يا ديگران براى ايشان هديه آورده بودند ولى ايشان عقيده داشتند كه اينها را مردم براى شخص من هديه نياورده‏اند بلكه براى عنوان من كه نماينده حضرت امام و امام جمعه تبريزم آوردند از اينجهت كلّيه آنهارا با خانه‏ها به حضرت امام بدهيد و در اختيار ايشان قرار دهيد كه حسب الوصيّه اينكار شد و اصلاً از اول شهيد عاليقدر نگذاشته بودند سند منزلها به نام ايشان شود.

يك نمونه كوچك ولى پر محتوى

ايّامى كه شهيد گرانقدر ما در نجف اشرف مشرّف بودند و ما هم در خدمتشان بوديم يكسال مقدار زيادى پتو به منزل ايشان آورده بودند كه به افراد نيازمند داده شود طول كشيد تا آن پتوها تمام شد و بدست اهلش رسيد پس از پايان كار فرمودند اگر مى‏خواستيم زودتر تمام شود ممكن بود بين خود و بستگان و دوستان تقسيم مى‏كرديم ولى در پيشگاه خداوند سبحان بايد سرافكنده و شرمنده باشيم.

ابعاد زندگى اجتماعى و خدمات رسانى شهيد محراب‏

شهيد گرانقدر ما همانطوريكه قبلاً هم اشاره شد فردى پركار و پرجوش و پرتحرك بود، هميشه يكى از آرزوهاى دختران و فرزندان ايشان اين بود كه فرصتى بيابند و يكساعت خدمت پدرشان بنشينند و ايشان براى آنها صحبت فرمايند و حتى در بين ميهمانان ايشان افرادى كه عالم و دانشمند بودند و نيازى براى ساخته شدن نداشتند و يا خودشان نمى‏خواستند، در حدّ متعارف گرم مى‏گرفت ولى جوانانى كه براى فراگيرى و حلّ مشكلات و يا راهنمائى و ساخته شدن آمده بودند چه بسا تا ساعاتى از نيمه شب گذشته با آنها صحبت مى‏كردند و آنها را دست پر روانه مى‏نمودند.
شهيد گرانقدر ما خود را وقف مردم و جامعه مى‏دانست و از هيچ خدمتى در اين راه دريغ نمى‏فرمود، در همدان و خرم آباد و تبريز و حتى در اماكن تبعيدشان و يامحلهائى كه بطور موقّت مانند اطراف قزوين رفته بودند آثارى از خود باقى گذارده‏اند مثلاً در همدان مهديه و بيمارستان مهديه و صندوق قرض الحسنه (كه شايد اولين صندوق وام بدون بهره بود كه در ايران تأسيس شد) و مساجد و حسينيّه و مؤسسات تعاونى امور مستمندان و غير ذلك داشتند آنهم مى‏فرمودند ما هرجا كه مؤسسه تعاونى خيريه تأسيس كرديم سعى داشتيم كه صرفاً كمك مالى تنها نباشد در واقع نمى‏خواهيم گداپرورى شده باشد بلكه نظر اينست اشخاص و يا خانواده هائى كه از نظر مادّى سقوط كرده و يا در تنگناى فشار ماديات قرار گرفته‏اند زير بغل آنها گرفته شود ضمن اداره امور مالى آنها احتياجات ديگر آنها نيز برطرف شود مثلاً اگر فرزندانى دارند كه قدرت كار ندارند بايد به مدرسه و دبيرستان فرستاده شوند و حتى اگر نياز به ادامه تحصيل در دانشگاه و بالاتر است بايد اسباب كار تحصيل آنان فراهم گردد يا اگر دختر و دخترانى در خانه دارند كه بايد هنر خياطى و گلدوزى و ساير هنرهاى دستى را فراگيرند به آنها نيز در اين زمينه كمك لازم انجام گيرد و هكذا براى نمونه مثال مى‏زدند اوائل تأسيس صندوق قرض الحسنه همدان يك كاسب آبرومند و محترم را رفقا معرفى كردند كه به او كمك بلاعوض مختصرى بشود ولى من گفتم مناسب است كه يك وام طويل المدت بطوريكه تا يكى دو سال اصلاً قسطى ندهد و بعد از آن اقساط كمى بپردازد به او بدهيم كه هم آبرويش خريده شده و هم او را به تحرّك و فعاليت بيشتر وادار كرده‏ايم دوستان همدانى پذيرفتند وام متناسبى در اختيار او قرار دادند پس از چند سالى يكبار سراغ همان شخص كاسب را گرفتم رفقا گفتند بحمداللّه وضعش خوب شده است وامى كه دريافت كرده سرمايه خود قرار داده و در اين فاصله 4 – 5 دختر دست شوهر داده است و اقساط خود را نيز تا حدودى پرداخته و خيلى خوش حسابى هم مى‏كند من (شهيد محراب) به دوستان گفتم اگر در طول خدمات خود فقط همين يك مورد را مى‏داشتيد كافى بود براى تمام شما و اثرات عينى خدمت خود را مشاهده مى‏كنيد.
در اين باره نمونه‏هاى بسيار زيادى است كه ذكر آنها چه بسا مثنوى هفتاد من كاغذ شود. كسى كه بخواهد آثار خدماتى اين شهيد گرانمايه را به چشم ببيند مى‏تواند به شهرهاى ذكر شده سفر كند و از نزديك ملاحظه نمايد.

پى‏نوشت‏ها:

1. بالام كلمه‏اى تركى است به معنى فرزندم!

 

تفسير سوره لقمان

آيه الله مشکيني ــ قسمت نهم

«… وعد الله حقا و هو العزيز الحکيم»[1]

آنان که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده اند از
براي آنهاست باغهاي پرنعمت بهشت و هميشه و جاودان در آن باقي خواهند ماند و اين
وعده ي الهي تخلف ناپذير است و او غالب و پيروز بر هر چيز و داراي حکمت است.

در قسمت قبل راجع به «خالدون فيها» بحث کرديم و اکنون بقيه
آيه را مورد نظر قرار مي دهيم.

وعد و وعيد

خداوند متعال در آيات پيش از اين آيه، دو گونه وعده داده
است:

1ـ وعده بهشت براي کساني که ايمان آورده و اعمال شايسته از
آنها صادر شده است.

2ـ وعده عذاب دردناک و خوار کننده براي مشتريان لهو الحديث

بنابراين اگر جمله «وَعَدَ اللهَ حَقّاً» ناظر به اين هر
دو وعده باشد، معنايش اين است که وعده هاي ما چه در مورد پاداش براي نيکان و چه در
مورد کيفر براي جهنميان، تخلف پذير نيست و هر وعده اي را که داده ايم به آن عمل مي
کنيم.

در اصطلاح قرآن و روايات به آن چه که خداوند براي کارهاي
نيک وعده ميدهد «وَعْد» و به آنچه که براي کارهاي زشت وعده مي دهد «وعيد» گفته مي
شود، بنابراين وعد به معني پاداش و ثواب و وعيد عبارت از عقاب و کيفر است.

با توجه به آن چه در مورد تخلف ناپذيري وعده هاي خداوند
گفتيم، اين سوال مطرح مي شود که: اگر خداوند در قيامت از وعده هائي که داده است
تخلف کند، آيا اين تخلف، خلاف عدالت است يا خير؟

وقتي اين مسئله را از ديدگاه عقل مورد بررسي قرار مي دهيم
مي بينيم که در قسمت «وَعْد» يعني ثواب، خداوند براي کارهاي نيک وعده بهشت داده
است در صورتي که در قيامت به آن عمل نکند، از نظر عقل برخلاف عدل خود عمل کرده است
و خداوند چنين کاري را نخواهد کرد، زيرا خلف وعده در مورد انسان يا به اين دليل
است که از عمل به آن عاجز و ناتوان است و يا اينکه بخل، مانع انجام آن مي شود و
اين هر دو درباره ي پروردگار محال است. پس اگر خداوند وعده داده است نمازگزاران را
وارد بهشت کند مسلمان به اين وعده خويش عمل خواهد کرد. و لذا در مواردي متعدد در
قرآن آمده است که: «لٰا يُخْلِفُ الْميعٰاد» ميعاد همان وعده است. يعني خداوند از
وعده خويش تخلف نمي کند.

بنابراين در مورد ثواب، خدا به وعده اش عمل مي کند، چه
اينکه آن وعده اي را که داده است مربوط به عمل قلبي انسان يعني ايمان باشد يا به
عمل بدني او که اعمال صالحه است، خداوند در همين آيه به آنهايي که ايمان آورده و
اعمال شايسته انجام داده اند وعده باغهاي پرنعمت بهشت داده است، پس حتما به آن عمل
خواهد کرد زيرا تخلف از وعده، خلاف عدالت است، و خدا برخلاف عدل خويش کاري انجام
نخواهد داد.