اصول اعتقادي اسلام معاد

 شفاعت

يکي از موضوعات مربوط به معاد«شفاعت» است اصل شفاعت يک اصل قرآني و حديثي
و از معارف اعتقايد همه مسلمانان است و در ضمن احاديث اهلبيت(ع) تذکر اين مطلب نيز
وجود دارد که عدم اعتقاد به شفاعت حاکي از عدم اعتقاد کامل به اصل نوبت و امامت
است.

حضرت صادق(ع) ميفرمايند:

«مَنْ انکر ثلثة اشياء فليس من شيعتنا: المعراج و المسائلة في القبر و
الشفاعة».[1]

يعني کسي که به3 چيز ايمان نداشته باشد، از شيعيان ما نيست:

1- معراج حضرت رسول اکرم(ص).

2- سؤال در قبر.

3- شفاعت.

بطور کلي در مورد«شفاعت» لازم است چند بحث انجام بگيرد:

1- معناي شفاعت.

2- چه کساني در روز قيامت شفاعت ميکنند؟

3- شفاعت درباره چه کساني انجام ميگيرد؟

4- شفاعت در رابطه با چه اعمالي صورت مي‌گيرد؟

5- آيا شفاعت منحصر به روز قيامت است يا در عالم برزخ و غير آن نيز صورت
خواهد گرفت؟

6- ايراداتي که بر موضوع شفاعت وارد شده است.

اکنون بتوفيق خداوند متعال بحث خود را در مورد اول يعني معناي شفاعت آغاز
مي‌کنيم:

شفاعت بمعناي وساطت است و در اينجا منظور اين است افرادي که در پيشگاه
خداوند داراي موقعيت خاصي ميباشند درباره گناهکاران شفاعت ميکنند و خداوند بجهت احترام
و موقعيتي که آنان دارند از تقصير و گناه آن گنهکار ميگذرد و او را مشمول عفو و
رحمت خود قرار ميدهد.

در اينجا بايد توجه داشت که چون نظام و دستگاه ربوبي نظام قانون و حساب
است و هيچ جرياني در اين نظام بدون حساب و گزاف انجام مي‌گيرد لذا شفاعت نيز بدون
حساب نيست و بطر کلي با موضوع تجسم اعمال ارتباط دارد اگر بخاطر داشته باشيد در
يکي از بحث‌هاي گذشته در طي چند مقاله درباره تجسم اعمال بحث کرديم و گفتيم
کهعقايد و کردارها و گفتارهائي که در دنيا از انسانها صادر ميگردد در جهان ديگر
تجسم پيدا مي‌کند و اعتقادات حق و کردارهاي شايسته و گفتارهاي صحيح و مشروع و خوب
بصورت مقامات و نعمتهاي بهشتي و عقايد باطل و گفتارهاي نامشروع و گناهان و تخلف‌ها
با چهره جهنم و عذابهاي جهنمي مجسم و ظاهر مي‌گردد اکنون ميافزائيم که در جهان
آخرت تنها عقايد و گفتار و کردار تجسم پيدا نميکند بلکه روابط نيز چه با اولياء
الله و مقربان درگاه خداوند و چه با طاغوت و اشخاص فاسد و ستمکار مجسم ميشود و
بصورت عيني در ميآيد.

مثلا در صورتي که يک انسان سبب هدايت انسان ديگر ميشود و نور وجودش او را
و راه او را روشن ميگرداند همين رابطه رهبري و پيروي در ميان آنها روز رستاخيز
بصورت عيني در ميآيد و هادي بصورت پيشوا و امام، و هدايت يافته و استفاده کنند از
نور آن رهبر بصورت مأموم و پيرو ظاهر ميشود و او را بسوي بهشت و سعادت مي‌کشد و
رهنمون مي‌گردد.

و اگر انسان دنبال گمراه کنندگان و يکي از طاغوتهاي زمان گام بردارد و بر
راه و رويه آنها صحه بگذارد اين رابطه نيز در جهان آخرت بصورت رهبر و رهرو مجسم و
آشکار مي‌گردد و او را بطرف عذاب ميبرد.

قرآن کريم ميگويد: «يوم ندعوا کل أناس بإمامهم».[2]

يعني روزي که هر گروه از مردم را با پيشواي ايشان ميخوانيم باين معنا هر
کسي با رهبر خود محشور ميشود.

قرآن مجيد تجسم پيشوائي فرعون و پيروي مردمش از او را با اين عبارت بيان
ميکند: «يقدم قومه يوم القيامة فاوردهم النار».[3]

يعني فرعون پيشاپيش اتباع و پيروانش در روز قيامت حرکت ميکند و آنها را
وارد آتش جهنم ميسازد.

فرعون چون شفيع و واسطه قوم خود در دنيا بوده است در آخرت نيز اين رابطه
محفوظ است او در دنيا وسيله و واسطه گناهان و ضلالتهاي قوم خودگرديد و آنها نيز با
اختيارخود راه و رويه او را پيش گرفتند و بازار او را رونق و جبهه او را قوت
بخشيدند تجسم اين رابطه در عالم آخرت اين استکه او واسطه رسانيدن آنها بدوزخ و آتش
باشد.

ولي کساني که در دنيا راه و رويه مناديان راه توحيد راستين يعني پيغمبران
الهي و ائمه هدي(ع) و اولياي خدا را پيش گرفتند و پشت سر آنها حرکت کردند و در
مزرعه دل بذر ولايت آنها را کاشته و از نور وجود و آثار آنها صحنه زندگي و صفحه دل
خود را روشن کردند ـ هر چند احيانا گناهان و لغزشهائي نيز از آنها صادر گرديد ـ
اين رابطه در روز قيامت مجسم و تجسم اين رابطه همان شفاعت آنها از اين قبيل افراد
و گذشت خداوند از اين قبيل لغزشها ميباشد.

اين نکته نيز روشن است همانطور که در اين جهان سلسله مراتب محفوظ و جبهه‌هاي
حق و باطل هر يک از انشعاباتي دارد در جهان ديگر نيز که جهان تجسم وتحقق کليه انچه
که در اين جهان وجود دارد ميباشد همين سلسله مراتب و انشعابات تجسم خواهد يافت و
کليه کساني که از نور هدايت حضرت محمد بن عبدالله(ص) استضائه کرده و از فيض وجودش
بهره گرفته و از شريعت ناب او بهره‌مند شده‌اند بدنبال او خواهند بود.

محمد کافرينش هست خاکش                                 هزاران
آفرين بر جان پاکش

سر و سر خيل ميدان وفا را                             سپهسالار
و سر خيل انبيا را

رياحين بخش باغ صبحگاهي                            کليد
مخزن گنج الهي

بمعنا کيمياي خاک آدم                                   بصورت
توتياي چشم عالمفلک را داده فلک را داده سروش سبزپوشي                              عمامش باد را عنبر فروشي

سرير عرش را نعلين او تاج                              امين
وحي و صاحب سر معراج

لواي حمد(پرچم ستايش و سپاگزاري حق) را بر دوش و کاروان انسانهاي پاک را
بدنبال خواهد کشيد و در اين معناي شفاعت(بمعناي وساطت و تکامل است) که هيچکس در
روز قيامت نيست مگر اينکه به شفاعت حضرت پيغمبر اسلام(ص) محتاج است چون همه حتي
ائمه معصومين(ع) نيز هر چه دارند بتوسط رسول اکرم(ص) ميباشد و در همين حساب است که
علماء از کساني که مورد تعليم و تربيت آنها قرار گرفته‌اند و شهدا از کساني که راه
آنها را پيش گرفته‌اند شفاعت ميکنند و بالأخره يک سلسله مرتبط و پر انشعاباتي
بوجود ميآيد که گروهها و دسته‌هاي کوچکتر به گروهها و دسته‌هاي بزرگتر مي‌پيوندند
و در رأس اين سلسله عظيم حضرت رسول اکرم(ص) پيشاپيش همه ميشتباد.

کريم السجايا جميل الشيم                             نبي
البرايا شفيع الامم

شفيع الوري خواجه بعث و نشر                                امام
الهدي صدر ديوان حشر

امام رسل پيشواي سبيل                               امين
خدا مهبط جبرئيل

کليمي که چرخ فلک طور اوست                       همه
نورها پرتو نور اوست

و بالأخره همانطور که بعدا بطور مبسوط خواهيم گفت پيغمبر اسلام(ص) داراي
مقام محمود و همه انسانها از آغاز تا انجام به شفاعت آنحضرت محتاج ميباشند.[4]

***

همانطور که در آغاز اين مقاله گفته شد بحث شفاعت قبل از هر چيز داراي ريشه
و اساس قرآن ياست و قرآن مجيد در طي آيات متعددي از ثبوت و تحقق آن سخن گفته است
ولي بايد دانست که آيات قرآن در اين مورد به 3 دسته تقسيم مي‌گردد:

1- شفاعت در روز قيامت را نفي ميکند مانند اين آيه: «انفقوا مما رزقناکم
من قبل ان يأتي يوم لا بيع فيه و لا خلة و لا شفاعة».[5]

يعني از آنچه که روزي شما کرديم پيش از فرا رسيدن روزي که در آن خريد و
فروش و دوستي و شفاعت وجود ندارد انفاق کنيد.

اين آيه چنانکه ملاحظه ميکنيد شفاعت در روز قيامت را نفي ميکند.

2- از غير خدا نفي و براي خداوند اثبات ميکند مانند آياتي با اين تعبير«ما
لکم من دوينه من ولي و لا شفيع»[6]
و«ليس لهم من دونه ولي و لاشفيع»[7]
يا«ليس لها من دون الله ولي ولا شفيع».

يعني غير از خداوند ياور و شفيعي در روز قيامت نيست.

و نيز«قل لله الشفاعة جميعا له ملک السموات و الأرض».[8]

يعني بگو شفاعت بطور کلي از آن خدا است که سلطنت آسمانها و زمين از آن او
است و بازگشت همه به سوي اوست.

3- شفاعت را براي غير خداوند«منتهي» با اذن خداوند ثابت ميکند.

با اين قبيل تعابير:

«ما من شفيع الا من بعد اذنه».[9]

هيچ شفيعي نيست مگر بعد از اذن از جانب پروردگار.

«من ذا الذي يشفع عند الا بإذنه».[10]

هيچ شفيعي نيست مگر بعد از اذن از جانب پروردگار.

«و لا يشفعون الا لمن ارتضي».[11]

فرشتگان خدا جز از براي کسيکه خدا از او راضي است شفاعت نميکنند.

«يومئذ لا تنفع الشفاعة الا من اذن له الرحمن و رضي له قولا».[12]

در آن روز شفاعت هيچکس سود نبخشد جز آنکس که خداي رحمان باو رخصت شفاعت
داده و سخنش مورد پسند او قرار گرفته است(مانند پيغمبران الهي و ائمه هدي و مؤمنان
خاصي که بعدا در اين مورد بحث خواهد شد).

بنابراين، با توجه به مفاد اين آيات، قرآن مجيد بدون ترديد شفاعت را ثابت
ميکند«منتهي» با توجه دادن به اين مطلب که اصل شفاعت از آن خدا است و زمام او بدست
خداوند است و تنها او است که بهر کسي که بخواهد اين موقعيت و مقام را عنايت ميکند
و به افراد مخصوصي نيز عنايت کرده است.

بنابراين آيات مربوط به شفاعت عينا مانند آيات مربوط به«علم غيب» است که
دسته‌اي از آنها علم غيب را مخصوص خداوند معرفي ميکنند و از غير خدا نفي مينمايند
و اين قبيل تعبير را بکار ميبرند.

«قل لا يعلم من في السموات و الأرض الغيب الا الله».[13]

بگو در همه آسمانها و زمين هيچکس غير از خدا غيب نميدادند، يا«و عنده
مفاتح الغيب لا يعلمها الا هو».[14]

خزائن غيب در نزد خدا است و جز او کسي نميداند.

و دسته ديگري براي غير خدا منتهي با تعليم و اعلام خدا ثابت مي‌نمايند
مانند: «ما کان الله ليطلعکم علي الغيب ولکن الله يجتبي من رسله من يشاء».[15]

خداوند شما را از غيب آگاه نميکند و براي اين موضوع هر يک از پيغمبران خود
را که بخواهد برميگزيند.

و يا «عالم الغيب فلا يظهر علي غيبه أحداً الا من ارتضي من رسول».[16]

يعني خداوند داناي غيب است و کسي را بر علم غيب واقف نميسازد مگر آنکس را
از پيغمبران خود که براي اين موضوع برگزيده است.

نتيجه اينکه دانستن غيب ذاتا مخصوص خداوند است و غير از او هيچکس بر آن
واقف نيست ولي هر کس را که مشيت او تعقل گرفته باشد علم غيب را در اختيار او قرار
ميدهد. و بنابراين علم غيب ذاتي و ازلي از آن خدا است و علم غيب غير آن ذات مقدس
عرضي و از جانب او و حادث است.

ادامه دارد

بمناسبت سومين سالگرد جمعه خونين مکه

کفار حجاز و صد عن سبيل الله

يکي از مسائلي که نبايد گذشت زمان، در آن تأثير منفي بگذارد و آن را به
حيطه فراموشي بسپارد، مسئله برائت از مشرکين و اذناب آنان و در رأس آنها عمال سر
سپرده آل سعود و اين خائنين به حرم امن الهي، لعنة الله و ملائکته و انبيائه
عليهم، است، و تا اين گروه فاسد و مفسد بر سرزمين وحي و بر خانه امن خدا و کعبه‌اي
که«قياماً للناس» است، مسلط هستند و غاصبانه آن را تصرف کرده‌اند، نبايد مسئله
برائت از اين اعداء الله فراموش شود و همانگونه که امام راحلمان ـ قدس الله نفسه
الزکيه ـ اعلام کردند: اگر ما از تمام دشمنان بگذريم، از اين خائنين نبايد گذشت و
اغماضي داشته باشيم، چه اينکه بالاترين گناه را در طول تاريخ مرتکب شده‌اند زيرا:

اولا: خاندان ناپاک آل سعود، حرمت حريم الهي را محفظو نداشته و به آن
بزرگترين اهانت کرده‌اند، و بي‌گمان کسي که به خانه خدا اهانت کند، از اسلام خارج
است.

در روايت است که امام صادق(ع) در حالي که به کعبه معظمه اشاره مي‌کرد،
فرمود:

«ما خلق الله تبارک و تعالي بقعة في الأرض احب اليه منها و لا اکرم علي
الله عزوجل منها، لها حرم الله الا شهر الحرم في کتابه يوم خلق السموات و الأرض».

(من لا يحضره الفقيه ـ ج 2 ـ ص 157)

خداي تبارک وتعالي هيچ قطعه‌اي را در زمين محبوبتر و گرامي‌تر نزد خود از
کعبه خلق نکرده است. و به خاطر کعبه خداوند چهار ماه حرام را در کتاب خود روزي که
آسمانها و زمين آفريد، حرام نمود.

و روايت‌ها و احاديث معصومين(ع) در حرمت کعبه و احترام مسجد الحرام و مسجد
النبي«ص» بسيار آمده است که اينک مجال ذکر آنها نيست و بر احدي مخفي نمي‌باشد که
اهانت به مسجد الحرام و خانه خدا، نابخشودني است خصوصا اگر در کنار آن خون بي‌گناهان
و زائران ريخته شود.

ثانيا: آل سعود احمق براي بدست آوردن رضايت آمريکا و براي جلوگيري از
تظاهرات برائت از مشرکين ـ که يک رکن اساسي در اعمال انسان مؤمن است ـ و بقول حضرت
امام قدس الله سره بايد اين مهم‌ترين و بزرگ‌ترين حرکت سياسي پيامبر(ص) زنده بماند
و تکرار شود اينکه حج مقبول را حجي مي‌دانند که در آن اعلام برائت از کفار و
مشرکين و خصوصا آمريکاي جنايتکار بشود، اين تظاهرات بحق و ضروري را با بدترين شيوه‌اي
به خاک و خون کشيدند و خاطره عاشورا را زنده کردند.

مخالف وهابيان از خدا بي‌خبر با تظاهرات برائت از مشرکين، مخالف صريح با
متن قرآن کريم است که در روز حج اکبر اعلام برائت از مشرکين نموده است: «و اذان من
الله و رسوله الي الناس يوم الحج الاکبر ان الله بريءٌ من المشرکين و رسوله» و در
اينجا«ناس» بطور مطلق آمده است و هرگز منحصر به زمان و عصر خاصي نمي‌شود، بلکه
براي تمام ادوار و ازمنه، جريان دارد. و چه جائي بهتر و مناسب‌تر از خانه خدا
که«خانه مردم» است و خداوند آن را براي«ناس» وضع کرده است، که در آنجا فرياد
کوبنده برائت از مشرکان وملحدان استکبار جهاني و در رأس آنان آمريکاي جنايتکار
طنين‌انداز شود. تازه اعلان برائت که سبب خشم استکبار و مزدوران سر سپرده‌اش مي‌باشد،
اولين گام در مبارزه است، و از سوي ديگر فرياد برائت از دشمنان ملل مستضعف و
محروم، فرياد همبستگي با آن محرومين است؛ اين فرياد برائت، انعکاس فرياد ملت مظلوم
لبنان و فلسطين و افغانستان و ساير محرومين آفريقا و آسيا است. اين فرياد همه
ستمديدگاني است که تحمل حضور سلطه طلبانه آمريکا را از دست داده‌اند و نمي‌خواهند
براي هميشه، صداي خشم و نفرتشان خاموش و افسرده در گلوها باقي بماند.

فرياد برائت يعني اعلام تنفر از تمام بت‌ها و طاغوتهاي جهانخوار و اعلام
پيوستن و عشق ورزيدن به تنها معبود و تنها پروردگار، ذات اقدس ذوالجلال.

بنابراين، تا وقتي که سلطه‌گران و ظالمان در دنيا حکومت مي‌کنند و تا وقتي
که کعبه معظمه گرفتار دست نااهلان و غاصبان مشرک از آل سعود است، بايد فرياد برائت
زنده بماند، هر چند خائنان نخواهند و اين فرياد منحصر به زمان و مکاني خاصي نيست
هر چند زمان حج اکبر و کنار خانه خدا، اولي‌تر از زمان و مکانهاي ديگر است.

در هر صورت، مخالفت وهابيان آل سعود با تظاهرات«برائت از مشرکين»، خود
گناهي نابخشودني و بزرگ است، چه رسد به اينکه در کنار خانه خدا، مرتکب چنان جنايت
هولناکي بشوند که روي يزيديان و حجاج بن يوسف‌ها را سفيد کنند.

جنايتي که دو سال پيش مرتکب شدند هرگز نبايد فراموش شود. سخن امام در اين
زمينه نيز بايد همچنان در گوش‌ها طنين‌انداز باشد که فرمود:

«ما باز خواب هستيم و دنيا هم خواب است که چه شد! در مسئله حجاز، مسئله
بزرگترين مقامات قدس اسلامي و دنيائي شکسته شد… شکستن کعبه، مسئله‌اي نيست که
بشود از آن، همين‌طور گذشت. اگر ما از مسئله قدس بگذريم، اگر از صدام بگذريم، از
همه کساني که به ما بدي کردند بگذريم، نمي‌توانيم از مسئله حجاز بگذريم. مسئله
حجاز يک باب ديگري است غير از مسئله چيزهاي ديگر. آنچه لازم است، زده نگهداشتن اين
روز است؛ آن روزي که خيانت شد به اسلام…

 بايد با همه قوائي که داريم،
مسلمين با همه قوائي که دارند بايد با اين مسئله محاربه کنند، هر طوري که خودشان
صلاح مي‌دانند. اين ننگ را نبايد ما بگور ببريم که ما بوديم، ديديم و در حضور ما
بزرگترين جنايت واقع شد و حالا هم آنها از ما طلبکار هستند».

راستي، اين چه مسئله‌اي بود که امام با آن همه صبر و تحمل در تمام مصيبت‌ها
و فاجعه‌ها و حادثه‌ها، تحمل خود را از دست داد و او را بي‌تحمل کرد؟

آيا گذشت زمان مي‌تواند، اين جنايت سهمگين را بي‌رنگ کند؟

آيا ملتي که در آن جمعه سياه، پدران و مادران و برادران و خواهران خود را
با آن وضع فجيع و توسط پليدترين و شقي‌ترين افراد روي زمين، از دست داد، مي‌توان
چشم‌پوشي و اغماض کند و تمام آن جنايت‌ها را ناديده بگيرد و از همه بالاتر زير پا
گذاشتن حرمت و قداست خانه خدا را ناديده بگيرد؟

ما که نمي‌توانيم عملا خانه خدا را از دست اين نااهلان و خائنان آزاد
کنيم، لااقل بايد با فرياد برائت از اينها و با قلم و بيان، مطبوعات و راديو و
ساير رسانه‌هاي گروهي، به دنيا بفهمانيم که در آن روز چه گذشت و چطور مقدس‌ترين
مقامات الهي شکسته شد و چگونه فرزندان خلف ابوسفيان اين روسياهان تاريخ، به جان
مؤمنين افتادند و با لب تشنه آنان را در آن هواي سوزان، با استفاده از وسائل مختلف
و ابراز گوناگون قتل، بي‌رحمانه قتل عام کردند و وقاحت را به جائي رساندن که حتي
مجروحين را در بيمارستانها مورد تهاجم قرار داده و به سوي آمبولانس حامل مجروحين و
شهدا، نيز تيراندازي کردند.

ما اگر نتوانيم با سلاحهاي آتشين، انتقام خون زائران خانه خدا را از خون
آشامان آل سعود بگيريم، لااقل بايد همواره با پيامها و مصاحبه‌هاي آتشين، پرده از
روي چهره کريه اين جنايتکاران تاريخ برداريم و کوس رسوائي فراموش ناشدني آمريکا
جنايتکار و عمال خبيث آن را در عالم به صدار درآوريم.

ثالثا: آل سعود، پس از ارتکاب اين جنايت وحشيانه بجاي عذرخواهي ـ هر چند
مقبول نخواهد بود ـ طلبکار نيز شدند، و اين نهايت بي‌شرمي است. و طلبکاري خود را
تا آنجا ادامه دادند که دو سال بعد و امسال نيز، صد عن سبيل الله کرده و از رفتن
حجاج ايراني به حج بيت الله، امتناع ورزيدند.

در قرآن(سوره حج ـ آيه 25) مي‌خوانيم«ان الذين کفروا و يصدون عن سبيل الله
و المجسد الحرام الذي جعلناه للناس سواء العاکف فيه و الباد و من يرد فيه بالحاد
بظلم نذقه من عذاب اليم» ـ آنان که به خدا کفر ورزيده و از راه خدا و مسجد الحرامي
که آن را براي مردم قرار داديم و براي شهري‌ها و باديه‌نشين‌ها يکسان قرار داديم،
مردم را منع مي‌کنند و همانا هر کس در آنجا اراده الحاد و ظلم به مردم کند، او را
عذابي دردناک مي‌چشانيم.

جالب است: که قرآن براي کسي که اراده صد عن سبيل الله کند، چنين عذاب
دردناکي را مقرر مي‌فرمايد، چه رسد به اينکه واقعا، مردم را از آنجا و از ورود به
مسجد منع کند و امسال سومين سالي است که مؤمنين را اجازه رفتن به حج نمي‌دهند. و
نه تنها از ايران، که به تمام کساني که علاقمند به انقلاب اسلامي هستند و طرفدار
خط ولايت فقيه مي‌باشند، چه در لبنان و ترکيه و فلسطين و چه در کويت و بحرين و
ساير کشورها اجازه ورود به حج را نمي‌دهند. و اين چه شرم‌آور است که سازمانهاي
اسلامي و سران کشورهاي اسلامي شاهد اين«صد عن سبيل الله» علني باشند و خم به ابرو
نياورند!

امام خميني رضوان الله عليه در تاريخ 29/4/67 فرمودند:

«آل سعود براي پرده‌پوشي جنايات هولناک سال گذشته خود، و همچنين توجيه صد
عن سبيل الله و منع حجاج ايراني از ورود به حج، زائران را زير بمباران شديد
تبليغات خود قرار خواهد داد و آخوندهاي درباري و مفتي‌هاي خود فروخته لعنة الله
عليهم ـ در کشورهاي اسلامي خصوصا حجاز، توسط رسانه‌ها و مطبوعات، دست به نمايش‌ها
و سخنراني‌ها زده و عرصه را بر تفکر و تحقيق زائران درباه فهم و درک فلسفه واقعي
حج و نيز پي بردن به ماجراي از پيش طراحي شده شيطان بزرگ در قتل ميهمانان خدا، تنگ
خواهد نمود و مسلم در چنين شرايطي، رسالت زائران بسيار سنگين است!!».

آيا وقت آن نرسيده است، ما که بر حقيم و براي دفاع از حق، چنين ظلمي بر ما
روا داشته‌اند، در اين ايام حج، با تبليغات صادقانه خود، تبليغات دروغين و سراپا
افترا و تهمت دشمنان خدا و دين را خنثي ساخته، آنها را در تمام دنيا رسوا سازيم؟

مگر خداوند در آن آيه شريفه نفرموده است که مسجد الحرام براي تمام مردم
وضع شده و همه چه شهرنشين‌ها و چه باديه‌نشين‌ها در آن يکسانند و نبايد مانع ورود
هيچ مسلماني به آنجا شد؟ مگر اين آيه صراحت ندارد در کفر کساني که مانع از ورود
مسلمانان به سرزمين امن خودشان مي‌شوند، پس چرا مهر سکوت بر لبان مسلمانان ساير
کشورها زده شده است و چرا فرياد اعتراض از کشورهاي مسلمان‌نشين بلند نمي‌شود؟.

اصلا خانه‌هاي مکه نبايد در و پيکر داشته باشد، بلکه بايد خانه‌هائي عمومي
و در اختيار حاجيان و زائران خانه خدا قرار بگيرد. امام صادق(ع) در تفسير آيه«…
سواء العاکف فيه و الباد» مي‌فرمايد: لم يکن ينبغي ان يصنع علي دور مکة ابواب، لأن
للحجاج أن ينزلوا معهم في دورهم في ساحة الدار حتي يقضوا مناسکهم. و ان اول من جعل
لدور مکة ابوابا معاوية».

(علل الشرايع ـ ج 2 ـ ص 396)

سزاوار نبوده استکه براي خانه‌هاي مکه در بگذارند، زيرا براي زائران خانه
اين اجازه داده شده است که با آنها در منازلشان وارد شوند و سکوت کنند تا وقتي که
مناسک و اعمال حج به پايان رسد. و همانا اولين کسي که در براي خانه‌هاي مکه ساخت،
معاويه بود.

حضرت امير(ع) از رسول اکرم(ص) نقل مي‌کند که حضرت نهي فرمودند اهل مکه را
که منازلشان را اجاره دهند و يا درها را بر روي زائران قفل کنند.

اگر حضرت رسول«ص» نهي فرموده‌اند که اهل مکه درب منزل خود را بر روي
حاجيان قفل کنند يا منزل را کرايه بدهند، آيا به اين جنايتکاران که درب ورودي مکه
را بر زائران مخلص و خالص خداوند بسته‌اند و سه سال است صد عن سبيل الله نموده‌اند،
چه خواهد فرموده؟

بي‌گمان حضرت رسول«ص» و تمام انبياء و اولياء و ائمه و معصومين سلام الله
عليهم اجمعين، از اين زمره خبيثه و از اين خائنين و ملحدين بي‌زار و متنفرند و
قطعا لعنت ابدي معصومان و اولياء و شهدا و صالحان و انبيا و ملائکه و تمام
مسلمانان، نثار آن ان شده و مي‌شود. ما هم براي اينکه در زمره برائت کنندگان از
مشرکين نوشته شويم، بر اين وهابيان ملحد، لعن و نفرين مي‌فرستيم.

سالروز جمعه خونين ملکه را که يادآور
شهادت بي‌رحمانه بيش از چهارصد زائر مظلوم خانه خدا ـ در کنار خانه خدا ـ است
گرامي داشته، به ساحت اقدس ولي الله الاعظم سلام الله عليه، و مقام معظم رهبري و
ملت سرفراز ايران و خانواده‌هاي معظم شهداي آن فاجعه فراموش ناشدني، خالصانه تسليت
عرض مي‌کنيم و از خداي بزرگ استمداد مي‌طلبيم که خود انتقام خون آن شهيدان و
هزاران شهيد ديگي از امت بزرگ اسلامي که توسط اين خاندان کثيف به شهادت رسيده‌اند
را از آنان بگيرد و شهداي عزيز و مظلوم ما را با شهداي کربلا محشور فرمايد. 

پيام مهم رهبر انقلاب بمناسبت نخستين سالگرد ارتحال حضرت امام خميني«ره»

بسم الله الرحمن الرحيم

«الله نور السموات و الأرض مثل نوره کمشکوة فيها مصباح، المصباح في زجاجه
الزجاجة کأنها کوکب دري يوقد من شجرة مبارکة زيتونة، لا شرقية و لا غربية، يکاد
زيتها يضيئي ولو لم تمسه نار، نور علي نور يهدي الله لنوره من يشاء و يضرب الله
الأمثال للناس و الله بکل شيء عليم. في بيوت اذن الله ان ترفع و يذکر فيها اسمه
يسبح له فيها بالغدو و الآصال رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع عن ذکر الله و اقام
الصلوة وايتاء الزکوة يخافون يوما تتقلب فيه القلوب و الأبصار ليجزيهم الله احسن
ما عملوا و يزيدهم من فضله و الله يرزق من يشاء بغير حساب».

(سوره نور ـ آيه 35-38)در تاريخ پر ماجراي انقلاب، هيچ روزي مانند دوازدهم
بهمن نبود که در آن مردي از دودمان پيامبران و بر شيوه آنان، با دستي پر معجزه و
دلي به عمق و وسعت دريا، در ميان مردمي شايسته و چشم به راه، چون آيه رحمت فرود
آمد و آنان را بر بال فرشتگان قدرتحق نشانيد و تا عرش عزت و عظمت پر کشيد.

و هيچ روزي چون چهاردهم خرداد نبود که در آن طوفان مصيبت و عزا بر اين
مردم، تازيانه غم و اندوه فرود آورد. ايران يک دل شد و آن دل در حسرتي گدازنده
سوخت، و يک چشم شد و آن چشم در مصيبتي عظيم گريست. درآن روز خورشيدي غروب کرد که
با طلوع آن هزار چشمه نور در زندگي ملت ايران جوشيده بود، روحي عروج کرد که با نفس
روح اللهي‌اش پيکر ملت را جان بخشيده بود، حنجره‌اي خاموش شد که نفس گرمش سردي و
افسردگي از جهان اسلام زدوده بود، لباني بسته شد که آيات الهي عزت و کرامت را بر
مسلمين فرواخوانده و افسون يأس و ذلت را در روح آنان باطل ساخته بود.

آن روز، روز عزاي بزرگ عالم است. سوزش آن غم به ملت ايران منحصر نماند؛ در
سراسر جهان، هر جا دل روشن و جان بيداري بود مصيبت زده شد، هر جا مسلماني آگاه از
انقلاب و مسائل آن بود خود را صاحب عزا شمرد پس در روي زمين جاني نماند که در آن
دلهائي از اين حادثه عظيم، از اندوه لبريز نشود و انسانهائي از اين فقدان بي‌جبران،
به عزا ننشينند.

و اما ايران يکسر عزا خانه‌اي شد که در هر شهر و روستايش، شيون حسرتبار از
يکايک خانه‌ها سرازير شد و کوي و ميدان و خيابان را پر کرد. هيچکس نتوانست اين
جرعه درد را خاموش فرو برد؛ از دلاوران ميدانهاي نبرد تا مادران و پدراني که غم
شهادت جوانانشان نتوانسته بود، گرد عجز و اندوه بر جبينشان بيفکند، تا بزرگ مردان
عرصه علم  و عرفان و سياست و تا يکايک آحاد
اين ملت عظيم القدر، همه و همه در اين مصيبت عظمي زار زار گريستند يا صدا به فغان
بلند کردند، يا بيصبرانه بر سر و سينه زدند. مصيبت فقدان امام، همان به بزرگي امام
بود. و جز خدا و اوليائش کيست که حد و مرز اين عظمت را بشناسد؟ آنجا که دلهاي بزرگ
بي‌تاب مي‌شوند آنجا که انسانهاي بزرگ دست و پا گم مي‌کنند، آنجا که صحنه، از
بيقراري ميليونها و ميليونها انسان پر است کدام زبان و قلم است که بتواند نمايشگر
و صحنه‌پرداز گردد؟ من که خود قطره بيتابي در اقيانوس متلاطم آن روز، و آن روزها
بوده‌ام چگونه خواهم توانست آن را شرح کنم…؟ و اما روي ديگر صحنه، يعني فضاي
ملکوت جهان در آنروز، تنها براي اصحاب بصيرت و معرفت مشهود بوده است. شايد چشم‌هاي
نافذي که حجاب ملک را مي‌گشايند و مرغ نگاه را تا ملکوت پرواز مي‌دهند شگفتي‌هاي
بيشتر و صحنه‌هاي تماشائي‌تري را آنروز، در آن عاشوراي خميني، ديده باشند:

عروج نفس مطمئنه‌اي را به قرارگاه لطف و رحمت خدا، صعود کلمه طيبه و نفس
راضيه و مرضيه‌اي را بسوي حق، رجوع جويباري را به دريا و وصال عاشقي را به معشوق،
استقابل خيل عظيم شهداء را از آن روح مطهر و خير مقدم ارواح طيبه اولياء را به آن
ميهمان تازه وارد… فوز فلاح جان مزکائي را که بر بال ملائک رحمت نشسته و شميم
حسنات بيشمارش مشام فرشتگان و خزه بهشت نعيم حق را معطر ساخته عمل صالحي را که
ردائي از نور گشته و بر پيکر ملکوتي آن روح مجرد پوشانيده شده و باران غفران و فضل
خداوندي گشته و بر سراپاي آن عبد صالح فرو ريخته، و دار السلام ابدي شده و آن
مشتاق رضوان حق را در خود جاي داده است.

افسوس که براي ما خاکيان از آن آئينه بندان جشن ملکوتي، بارقه تسلائي نمي‌درخشيد
و جز اشک ديدگان نمي بر آتش هجران آن قبله دلها افشانده نمي‌شد. شور عزا در غم پدر
مهربان، معلم دلسوز و مرشد حکيم و ديده‌بان هميشه بيدار و طبيب درد و درمان‌شناس و
سروش رحمت خدا بر امت و يادگار انبياء و اوليا در زمين، اهل زمين را مي‌گداخت و
غمي بي‌تسلي بر آنان فرو مي‌ريخت.

زمان يگانه‌ي خود را از دست داد و زمين گوهري يکدانه را در خود گرفت.
پرچمدار بزرگ اسلام پس از عمري مبارک که در راه اعتلاء اسلام سپري شده بود دنيا را
وداع کرد و قطب عالم امکان و ولي الله الاعظم ارواحنا فداه در مصيبت خليفه خود
سوگوار شد.

اکنون يک سال از آن روزهاي مالامال درد و رنج، مي‌گذرد. سالي که در آن،
ياد و حضور امام، لحظه‌اي ملت ما را ترک نگفته و زنده و برجسته و درخشان و در ذهن
و زندگي آنان و ديگر مسلمانان و مستضعفان در سراسر جهان بر جا مانده است. آنچه پس
از حيات پر برکت امام و در اين يکسال براي ما و همه دلسوزان امت اسلام بيشترين
اهميت را داشته، ميراث عظيم و تاريخي و بي‌نظير او: جمهوري اسلامي، و سلامت و توان
و شتاب و جهتگيري صحيح آن در راه و خط امام بوده است.

اين همان چيزي است که در دوران زندگي آن بزرگوار نيز مسئله اول براي ملت
ايران و دوستان آن در سراسر جهان بلکه براي هر مسلماني به حساب مي‌آمده که به مجد
و عظمت اسلام دل بسته بوده است. و حق نيز همين است.

جمهوري اسلامي که با پيدايش خود راه نويني در مقابله با زورگويان طراز اول
عالم باز کرد و به ملتهاي مستضعف مخصوصا مسلمانان، اميدي تازه بخشيد و در مدت ده
سال و اندي رهبري امام راحل عظيم، بارها قلدران زمان را عملا تحقير کرده و دروغ
شکست‌ناپذيري آنان را باطل ساخته است بايد هم بيشترين اهتمام امت اسلام و ملت ستم
کشيده ما را به خود جلب کند همچنان که آن پيشواي صالحان نيز هميشه بيشترين همت خود
را به همين دو مسئله مي‌گماشت: پاسداري از جمهوري اسلامي و مراقبت از جهتگيري راست
و درست آن. و آن فقيه عظيم القدر و اسلام‌شناس بي‌بديل، حفظ جمهوري اسلامي را بدتر
و با اهميت‌تر از هر واجبي مي‌دانست.

با رحلت امام خميني(ره) طيف وسيع دشمنان اسلام که در صفوف مقدم معارضه با
جمهوري اسلامي بودند، اين اميد را پنهان نکردند که جمهوري اسلامي در غياب پديد
آورنده و پروراننده خود نيروي دفاع و رشد را از دست بدهد و چون کودکي بي‌صاحب،
احساس ضعف و درماندگي کند، يا بکلي از پاي درآيد و يا بناچار به زير دامان اين و
آن پناه گيرد! در محاسبات تنگ نظرانه دشمنان که همه ‌بي‌استثناء اسير محاسبات صد
در صد مادي بوده و از فهم روابط معنوي و برکات ايمان و تقوا بي‌نصيب‌اند، نمي‌‌گنجيد
که معجزه الهي در طليعه قرن پانزدهم هجري يعني حکومت صلاح و دين و حيات دوباره
ارزشهاي اسلامي، آن قله مرتفعي باشد که دست آلوده بندگان هوا و هوس به آن نرسد و
ديپلماسي زر و زور از بدام افکندن آن، عاجز بماند!

اما اراده الهي اين بود، و همان شد که اراده الهي بود. نظام اسلامي رشد و
کارآئي خود را در اين مصيبت و ابتلاي عظيم الهي نشان داد و ملت عاليقدر و مسئولان
دلسوز و اهل حل و عقد بپاداش صبر بر اين مصيبت عظمي، استحقاق درود و رحمت حق را
يافتند و بکمک خداوند و توجهات حضرت ولي الله الأعظم ارواحناه فداه توانستند با
گشودن گره‌هائي که به طور طبيعي در صورت ارتحال امام پديد مي‌آمد. از امتحاني بزرگ
سر بلند بيرون آيند، نظام اسلامي که قلب تپنده خود را از دست داده بود به برکت
ايمان و توکلش و به برکت درسهاي جاوداني که مردمش از آن استاد و مرشد خود آموخته
بودند، نه فقط از حرکت و حيات و نشاط باز نماند، بلکه با نشان دادن کارآزمودگي و
حکمت و سرعت عمل، اعتبار خود را مضاعف ساخت. ابراز وفاداري ملت در آن عزاداري بي‌نظير
که در مقايس جهان و تاريخ فوق العاده بود، حل مسئله رهبري، اعلام حضور عاشقانه همه
جائي و همگاني مردم در دفاع از راه امام و از ميراث معنوي امام در برابر راهزنان
کمين گرفته و رستاخيز شگفت‌انگيز و به ياد ماندني چهل روزه ايران و آنگاه تصويب
ملي اصلاحات قانون اساسي و شرکت در انتخابات رئيس جمهور برگزيده و تشکيل دولت و
جريان يافتن همه امور کشور در عين تازگي و جاودانگي داغ رحلت امام و ياد ماندگار
او، همه و همه اعتباري افزونتر از پيش به ايران و ايراني و انقلاب و نظام اسلامي
بخشيد. درست در آن هنگام که از حادثه ارتحال امام، نفس دنيا در سينه‌اش حبس شده و
خواب از چشم دوست و دشمن در سطح جهان گرفته شده بود، ايران اسلامي نمايشي
قهرمانانه داد و با عنايت خداوندي سنگين‌ترين آزمون خود را بسرافرازي طي کرد و
کشتي انقلاب از گردابي خطير، با آرامش و اطمينان عبور کرد و اين خود آيت ديگري از
شمول الطاف الهي بر ملتي شد که قدم در راه خدا نهاده و به نصرت او قيام کرده است.
دوستان، يعني توده‌هاي مسلمان و مستضعفان بسياري از مناطق عالم، جاني و اميدي
دوباره گرفتند و به پايه‌هاي نظام سلطه‌ي جهاني، ضربه‌اي دوباره، پس از ضربه آغاز
پيروزي انقلاب، وارد آمد. يعني حادثه‌اي که مي‌پنداشتند انقلاب را در هم خواهد
پيچيد، به انقلاب اوج و حيات بخشيد، و امام، آن بر افروزنده مشعل انقلاب با رحلت
خود يکبار ديگر شعله انقلاب را بر افروخته کرد. فرحمه الله حيا و ميتاً و السلام
عليه يوم ولد و يوم قاد الامه و يوم ارتحل و يوم يبعث حيا.

در همه اين حوادث، و با نگاهي وسيعتر در سرگذشت يازده ساله نظام اسلامي و
اساسا در پيدايش اين نظام و مقدمات آن و مبارزاتي که به آن منتهي شد، صحنه‌پرداز
اصلي و عامل حقيقي همان اسلام، و عقيده و ايمان و تربيت اسلامي است. هم ملت ايران
که با قيام شجاعانه‌اش در برابر نظام سلطه جهاني و بر ضد ابر قدرتهاي شرق و غرب
کاري عظيم و بي‌سابقه انجام داد. هم رهبر و قائد عظيم الشأن اين انقلاب که مثل کوه
در برابر همه بادهاي مخالف ايستاد و هجوم طوفانها را شکست اما خود کمترين تکاني
نخورد؛ هم نظام نوين اسلامي که توانست کشور را بدون اندک تکيه‌اي به بيگانگان
اداره کند و جنگي را که محل تلاقي نيروهاي شرق و غرب بر ضد او بود و نزديک به سه
چهارم ساليان پس از پيروزي را فرا گرفت، بدون گرايش به هيچ طرف و فقط يا تکيه بر
خود، شرافتمندانه و با عزت و پيروزي به پايان برد.

همه و همه توان خود را از اسلام گرفته‌اند و اسلام جوهر اصلي اين حوادث
شگفت‌آور و مايه حقيقي قدرت و صلابت و عزتي است که ايران و ايراني، و ملت و رهبر،
و انقلاب و نظام ما در تاريخ معاصر از خود بروز داده‌اند. اسلام، دين توحيد است و
توحيد يعني رهائي انسان از عبوديت و اطاعت و تسليم در برابر هر چيز و هر کس بجز خدا.
يعني گسستن بندهاي سلطه نظام‌هاي بشري، يعني شکستن طلسم ترس از قدرتهاي شيطاني و
مادي، يعني تکيه ب راقتدارات بي‌نهايتي که خداوند در نهاد انسان قرار داده و از او
بکارگيري آنها را همچون فريضه‌اي تخلف ناپذير، طلب کرده است. يعني اعتماد به وعده
الهي در پيروزي مستضعفين بر ستمگران و مستکبران بشرط قيام، مبارزه و استقامت، يعني
دل بستن به رحمت خدا و نهراسيدن از احتمال شکست.

يعني استقبال از زحمات و خطراتي که در راه تحقق وعده‌ي الهي آدمي را تهديد
مي‌کند.

يعني مشکلات راه را به حساب خدا گذاشتن و خود را به پيروزي حتمي و نهائي
اميدوار داشتن. يعني در مبارزه به هدف عالي که نجات جامعه از هرگونه ستم و تبعيض و
جهل و شرک است چشم دوختن و عوض ناکامي‌هاي شخصي و ميان راهي را نزد خدا جستن. و
خلاصه يعني خود را مرتبط و متصل به اقيانوس لايزال قدرت و حکمت الهي ديدن و به سمت
هدف اعلي با اميد و بي‌تشويش شتافتن.

همه عزت و اعتلائي که به مسلين وعده داده شده در سايه چنين ايمان و درک
روشن و عميقي از توحيد است. بدون فهم درست و پايبندي عقيدتي و عملي به توحيد، هيچ
کدام از وعده‌هاي الهي درباره مسلمانان عملي نخواهد شد.

در دوران سلطه استکبار غفلت از توحيد ناب اسلامي و مفهوم زندگي شمول آن
بود که صحنه را براي بتنهاي استعمار باز گذارد و به خداوندان زر و زور فرصت تاخت و
تاز داد. دشمنان با نقشه‌هاي از پيش آماده شده دين را در کشورهاي اسلامي از صحنه
زندگي راندند و شعار جدائي دين از سياست را در اين کشورها تحقق بخشيدند؛ نتيجه اين
شد که پيشرفت علمي غرب، بتواند اين کشورها را يکباره بصورت تابعي از کشورهاي صنعتي
درآورد و سرنوشت سياسي و اقتصادي آن را براي مدتهاي طولاني و جبران‌ناپذير به دست
غارتگران غربي بدهد. امروزه غالب کشورهاي اسلامي پس از دهها سال که جيب کمپانيها و
دولتهاي غربي از منابع آنها پر شده هنوز در وادي عقب‌ماندگي سرگردانند و هنوز
محتاج صنعت و علم و کالاي غربي و هنوز در عالم سياست طفيلي و پيرو ناگريز آنان…
اين همان خسران عظيمي است که از روز اول بر اثر عدم توجه به اصل بنيادين اسلام
يعني توحيد اسلامي پيش آمد و هر چه زمان پيشرفته و علم کاملتر شده و دولتها و
کشورهائي را مجهزتر کرده، کشورهاي اسلامي ناتوان‌تر، وابسته‌تر، کم جرأت‌تر و بي‌ابتکارتر
شده‌اند.

راه علاج آن است که مسلمانان به اسلام ناب که در توحيد و نفي عبوديت غير
خدا از هر چيز بجسته‌تر و درخشنده‌تر است، بگردند و عزت و قدرت خود را در اسلام
بجويند، و اين چيزي است که طراحان توطئه‌هاي ضد اسلامي هميشه از آن بيمناک بوده و
در راه پيدايش آن موانع جدي مي‌نهاده‌‌اند. هنگاميکه انقلاب اسلامي در ايران پيروز
شد از آنجا که پيش‌بيني مي‌شد که جاذبه و محبوبيت انقلاب، ملت‌هاي مسلمان و حتي
بعضي غير مسلامانها را شيفته اسلام کند، همه دستهاي استعماري به کار افتاد تا از
نفوذ معنوي اسلام جلوگيري کند. تلاش وسيع و همه جانبه استکبار در برابر نفوذ
اسلام، هيچ موجبي جز اين ندارد که گسترش اسلام و مفاهيم اسلامي در هر نقطه جهان
بمعناي جمع شدن بساط استکبار و ايادي آن در آن نقطه است. همانطور که همه ميدانند
بلافاصله پس از پيروزي انقلاب که معناي درست توحيد و نفي عبوديت غير خدا و عزت در
برابر هر کس و هر چيز غير خدا را در عمل و واقعيت به همه نشان داد، مسلمانان در
نقاط بسياري از جهان احساس شخصيت و عزت نموده در مقابل قدرتمندان و زورگويان
ايستادند و سر فصل جديدي در مبارزات ملل مسلمان بوجود آمد، از جمله حرکت عظيم مردم
مسلمان در افغانستان و شروع مبارزات مردمي در سرزمين فلسطيني و ايستادن مردم
مسلمان و مبارز فلسطين در برابر احزاب معامله‌گر و شروع نهضت‌هاي اسلامي زيادي در
کشورهاي مسلمان آفريقائي و آسيائي و حتي در اروپا که همه براساس جاذبه اسلام و شوق
به تحقق احکام الهي به وجود آمده و اسلام را رهائي بخش و عزت بخش خود ميداند. تا
پيش از پيدايش جمهوري اسلامي به توده‌هاي عظيم مسلمان عالم تفهيم شده بود که اسلام
قادر نيست براي آنان عزت و عظمت بيافريند و آنان در جستجوي سعادت بايد يا بدنبال
الگوي غربي و فرهنگ اروپا و آمريکا بروند و يا به سمت تئوريهاي خيلي و پوچ
مارکسيسم گرايش يابند. اما پيروزي انقلاب سالامي و تشکيل جمهوري اسلامي در ايران و
عزت و عظمتي که تحقق اسلام به ملت ايران بخشيد همه يافته‌هاي ديرينه استعمار گران
غربي را باطل کرد و در عمل نشان داد که اسلام مي‌تواند ملتي را از ضعف و بيحالي و
انظلام نجات بدهد و به اوج عزت و شجاعت و اعتماد به نفس برساند و هم مي‌تواند
نظامي استوار و قادر بر زور آزمائي با قدرتهاي مادي جهان بر آنان ببخشد و دست
قدرتهاي ظالمانه و تحقير کننده استعمار و استکبار را از سر آنان کوتاه کند. و چنين
بود که جمهوري اسلامي ببرکت اسلام از پشتوانه مردمي نيرومندي در مقياس جهاني
برخوردار گشت و اين به نوبه خود بر توانائي و آسيب ناپذيري جمهوري اسلامي که همه
سلطه‌هاي بزرگ جهاني با آن سر ناسازگاري دارند افزوده است.

آثار پيروزي ملت ايران در زور آزمائي قدرتهاي جهاني با آن، به جهان اسلام
منحصر نماند بلکه در کشورهاي غير مسلمان و در نظام‌هائي که قفس آهنين استبداد حزبي
يا ستم قومي اجازه نداده بود که مسلمانان آن کشورها حتي مسلماني خود را احساس
کنند، نسيم هويت اسلامي وزيدن گرفت و ايمانهاي خفته بجوش آمد و گلبانگ مسلماني
خواب اهريمنان را برآشفت. و تري الأرض هامده فاذا انزلنا عليها الماء اهتزت و ربت
و انبتت من کل زوج بهيج.

(سوره حج ـ آيه 5)

پس در ماجراي عظيم اين ده سال گذشته، قهرمان اصلي اسلام است، و اين
رستاخيزي اسلامي است که جانهاي مرده را بيدار کرده و زمينه را براي روزي آماده مي‌سازد
که در پاسخ به سئوال «لمن الملک؟» در بسيط زمين از چهار گوشه عالم گفته شود: «لله
الواحد القهار».

امروزه گرچه مغزهاي عليل تحليلگران مادي، هنوز عاجز از فهم و تحليل حوادث
اسلامي در دهسال اخير است و آنان بدرستي نميتوانند بفهمند چه شد که پس از تلاش
دويست ساله استعمار در کشورهاي اسلامي و پس از هزاران شيوه موفق براي راندن اسلام
از صحنه زندگي و حتي از صفحه ذهن و دل مردم در اين کشورها و مهمتر از آن پس از
قرنها بدآموزي قدرتهاي استبدادي و ايادي آنان و پس از تحريف‌هاي بيشماي که بوسيله
وعاظ السلاطين و آخوندهاي درباري در دين پديد آمده و صفا و خلوص آن را مخدوش ساخته
و به دارويي بي‌اثر و جسمي بي‌جان، بدل کرده بود، امروز دوباره اسلام در قلب ميهن
اسلامي پر و بال گشوده و سايه رحمت خود را بر سرتاسر جهان اسلام گسترده چون
خورشيدي روشنگر در دل همه مسلمي تافته و به آنان روح و نشاط و اميد بخشيده است؟

و چگونه اسلام که بتدريج به دست فراموشي سپرده مي‌شد و هرگز هيچ اميدي را
در دل جستجوگر انسانهاي دردمند و بي‌تاب بر نمي‌انگيخت، اکنون به يگانه اميد روشن
ملت‌هاي مسلمان مخصوصا جوانان و بيدار دلان و دردمندان تبديل يافته است.

آري، فهم و تحليل درست اين حوادث شگفت‌آور اگر چه براي مغزها و ذهن‌هاي
بيگانه از حقيقت اسلام و بيخبر از سرگذشت واقعي اسلام، ناممکن است، ليکن براي
صاحبان بصيرت پاسخ در يک کلمه است: معجزه انقلاب.

نهضت اسلامي در ايران به رهبري منجي بزرگ دوران حضرت امام خميني رضوان
الله عليه به پيروي از شيوه نبي اعظم و رسول خاتم و قله آفرينش عالم و آدم حضرت
محمد مصطفي(ص) در قالب يک انقلاب تمام عليار ظاهر شد و اين، طبيعت انقلاب است که
اگر بر پايه‌اي درست و منطقي استوا باشد همچون آتشفشان، زلزله در تمام ارکان محيط
پديد مي‌آورد و همه چيز و همه جا و همه کس را از گرمي و اشتعال خود متأثر مي‌سازد.
مصلحان اسلامي متفکراني که در يکصد و پنجاه سال گذشته تحت تأثير عوامل گوناگون
قيام کرده و پرچم دعوت اسلامي را احياء و تفکر اسلامي را بر دوش گرفته از قبيل سيد
جمال الدين و محمد اقبال و ديگران با همه خدمات ارجمند و گرانبهايشان همگي اين نقص
بزرگ را در کارخود داشتند که بجاي بر پا کردن يک انقلاب اسلامي، به يک دعوت اسلامي
اکتفا کردند و اصلاح جوامع مسلمان را نه با قوت و قدرت انقلاب، که با لتاش
ورشنفکرانه و فقط با ابزرا قلم و زبان جستجو کردند. اين شيوه، البته ممدوح و مأجور
بوده و هست، اما هرگز از آن وقع نتائجي همچون نتيجه عمل پيامبارن اولوالعزم را که
سازندگان مقاطع اصلي تاريخ بوده‌اند، نبايد داشت. کار آنان در صورت صحت و مبرا
ماندن از عيوب سياسي و نفساني، تنها مي‌توانست زمينه‌ساز يک حرکت انقلابي باشد و
نه بيشتر… و لذا مشاهده مي‌شود که سعي و تلاش بيحد و حصر مخلصان اين گروه هرگز
نتوانسته حرکت معکوس و رو به انحطاط ملل مسلمان را متوقف کند يا عزت و عظمتي را که
آنان از آن نام مي‌آورده و در آرزويش آه و اشک مي‌افشانده‌اند و به مسلمانان
برگرداند و يا حتي اعتقاد و باور اسلامي را در توده‌هاي مردم مسلمان تقويت کرده و
نيروي آنان را در خدمت آن بکار گيرد و يا دامنه جغرافيايي اسلام را گسترش دهد و
اين بکلي از روش پيامبر عظيم الشأن اسلام(ص) جدا است و اين بر هر کس که اندکي
تاريخ بعثت و هجرت رسول معظم(ص) را بداند آشکار است.

امام ما براي حيات دوباره اسلام درست همان راهي را پيموده که رسول معظم(ص)
پيموده بود، يعني راه انقلاب را. در انقلاب اصل بر حرکت است، حرکتي هدفدار،
سنجيده، پيوسته، خستگي ناپذير و سرشار از ايمان و اخلاص.. در انقلاب به گفتن،
نوشتن و تبيين اکتفا نمي‌شود، بلکه پيمودن و سنگر به سنگر پيش رفتن و خود را به
هدف رساندن، اصل و محور قرار مي‌گيرد، گفتن و نوشتن هم در خدمت همين حرکت در مي‌آيد
و تا رسيدن به هدف يعني حاکميت بخشيدن به دين خدا و متلاشي ساختن قدرت شيطاني
طاغوت ادامه مي‌يابد.

«هو الذي ارسل بالهدي و دين الحق ليظهره علي الدين کله و لو کره
المشرکون».

(سوره صف ـ آيه 9)

در انقلاب اسلامي ايران چند خصوصيت مهم وجود داشت که همه منطبق بر حرکت
اسلامي صدر اول بود:

نخست: هدفگيري سياسي يعني اراده قاطع بر حاکميت دين خدا و اينکه قدرت از
دست شياطنهاي ظالم و فاسد گرفته شود و حاکميت و قدرت سياسي جامعه براساس ارزشهاي
اسلامي شکل گيرد.

دوم: آنکه براي تحقق اين هدف از توده‌هاي مؤمن و آگاه و دردمند و فداکار و
نه از احزاب و گروهها و سازمانهاي سياسي نيروي انساني لازم گرفته شود و رهبر حکيم،
نصرت را پس از توکل به خدا از نيروي لايزال مؤمنين جستجو کرد و در سايه مجاهدت
پانزده ساله جنود رحمان را از بندگان خدا به وجود آورد و در راه خدا به حرکت
درآورد:

«هو الذي ايدک بنصره و بالمؤمنين».

سوم: آنکه خطوط اصلي جامعه‌ي مطلوب يعني استقرار شريعت اسلامي که متصمن
عدل اجتماعي، استقلال سياسي و استغناي اقتصادي و رشد علمي و اخلاقي است در منظر
همگان قرا رگرفت و شعار«نه شرقي، نه غربي، جمهوري اسلامي» که به معناي تبديل واقعي
و همه جانبه بنيانهاي زندگي جاهلي به بنيانهاي اسلامي است مطرح گرديد.

چهارم: آنکه رهبر حکيم و فقيه که عبد صالح و الگوي مسلماني بود خود
پيشاهنگ اين حرکت در ايمان و عمل شد و اين ايمان، جان او را چنان لبريز کرده بود
که توانست دلهاي بي‌ايمان و ظرفهاي تهي را از فيضان ايمان خود در صحنه عمل، لبريز
و سيراب کند و فروغ ايمان و اميد او ديوارهاي قطور يأس و بي‌ايماني را بشکافد و
فضاي مبارزه وعمل را پر کند: «آمن الرسول بما انزل اليه من ربه».

پنجم: آنکه صدق و صفا و هوشياري رهبر، هرگونه کجروي و سازش و معامله با
دشمن و خلاصه هر آنچيزي را که موجب انحراف از هدف شود، ناممکن ساخت و صراط مستقيم
انقلاب به سمت هدف‌ها، استوار و بي‌اعوجاج باقي ماند.

اين آن چيزي بود که در اين اتفاق افتاد و رهبري که با تقوا و صدق عمل،
توانسته بود تأييد و هدايت الهي را جلب کند، حرکت خود را شروع کرد و در ظرف پانزده
سال مجاهدت و تلاش مستمر، توانست توده‌هاي عظيم مردم را بتدريج در خدمت هدف که
همان حکومت اسلامي، تشکيل نظام اسلامي و اجراي احکام اسلامي بود به حرکت درآورد و
حکومت طاغوتي و فاسد و وابسته حاکم بر ايران را که از سوي قدرتهاي استکباري و
غارتگر ثروتهاي کشور ما، حمايت هم مي‌شد ساقط کرد و در ظرف يازده سال پس از
پيروزي، با مجموعه پيچيده و بينظيري از توطئه و خصومت و خيانت و تهاجم و تحريم و
حمله نظامي و غوغاي تبليغاتي و غيره دست و پنجه نرم کرد و از اين مصاف تاريخي،
مظفر و منصور بيرون آمد و اکنون نظام جمهوري اسلامي ـ که محصول تلاش عظيم امام و
امت است در اوج اقتدراي که ناشي از مقاومت و سرسختي در برابر زورگويان و استغنا از
غارتگر است ـ چشم دوست و دشمن را به خود جلب و دلهاي مستضعفان و زجر ديدگان همه
مناطق عالم را مجذوب کرده است.

آري، راز بزرگ در اعتلاي امروزين اسلام و بيداري عمومي مسلمين، اين بود که
در کانون اين حرکت يعني ايران اسلامي، مولود مبارک انقلاب بار ديگر از شجره طيبه‌ي
اسلام بوجود آمد ومحصول آن يعني جمهوري اسلامي با بنيه مستحکمي که از ايمان اسلامي
رهبر و ملت يافته بود در راه و جهت درست پايدار ماند و وسوسه شيطانها و تيغ خشم و
کين آنان بر او کارگر نشد و با مظلوميتي قدرتمندانه و سرافراز، چهره منور خود را
در برابر چشم جهانيان قرار داد و با وجود و بقاء و استقامت و صلابت خود، مبلغ
اسلام شد. طبيعت اسلام ناب، طبيعتي پر جاذبه است و دلهائي را که آلوده غرض‌ورزي و
کينه‌توزي نباشد به خود جلب مي‌کند و اين همانست که انقلاب ما و امام ما دوباره در
جهان مطرح کردند و بر دلها و چشمهاي نيازمند و جستجوگر عرضه داشتند. در مدرسه
انقلاب که امام ما بنيان گذارد بساط اسلام سفياني و مرواني، اسلام مراسم مناسک
ميان تهي، اسلام در خدمت زور و زور و خلاصه اسلام آلت دست قدرتها و آفت جان ملتها،
بر چيده شده و اسلام قرآني و محمدي(ص) اسلام عقيده و جهاد، اسلام خصم ظالم و عون
مظلوم، اسلام ستيزنده با فرعون‌ها و قارونها و خلاصه اسلام کوبنده جباران و بر پا
کننده‌ي حکومت مستضعفان سر برکشيده است.

در انقلاب اسلامي، اسلام کتاب و سنت جايگزين اسلام خرافه و بدعت.

اسلام جهاد و شهادت، جايگزين اسلام عقود و اسارت و ذلت.

اسلام دنيا و آخرت، جايگزين اسلام دنياپرستي يا رهبانيت.

اسلام علم و معرفت، جايگزين اسلام تحجر و غفلت.

اسلام ديانت و سياست، جايگزين اسلام بي‌بند و باري و بي‌تفاوتي.

اسلام قيام و عمل، جايگزين اسلام بيحالي و افسردگي.اسلام فرد و جامعه،
جايگزين اسلام تشريفاتي و بي‌خاصيت.

اسلام نجاتبخش محرومين، جايگزين اسلام بازيچه دست قدرتها.

و خلاصه اسلام ناب محمدي(ص)، جايگزين اسلام آمريکائي گرديد. و مطرح شدن
اسلام بدينصورت و با اين واقعيت و جديت است که موجب خشم سراسيمه و ديوانه‌وار
کساني شده است که دل به زوال اسلام در ايران و در همه کشورهاي اسلامي بسته بودند.
و يا از اسلام فقط نامي بي‌محتوا و وسيله‌اي براي تحميق و اغفال مردم را مي‌پسنديدند.
لذا از روز اول پيروزي انقلاب تا امروز هيچ فرصتي را براي تهاجم و ضربه زدن و توطئه
و بدخواي نسبت به جمهوري اسلامي و کانون حرکت جهاني اسلامي يعني ايران، از دست
نداده‌اند.

ملت ايران بخوبي دانسته است که نقطه قوت و پايداري او درست همانست که دشمن
همه نيروي خود را در مقابله با آن مصروف مي‌کند يعني توکل به خدا و تمسک به اصول
اساسي انقلاب که همه از مباني اسلام سرچشمه گرفته 
در کلمات رهبر کبير انقلاب رضوان الله عليه بر آن تأکيد شده است.

خشم و غيظ عنادآميز که در بکار بردن واژه«بنياد گرائي» در اظهارات خصمانه
رسانه‌هاي دشمن از اول انقلاب تا امروز محسوس است ناشي از درماندگي و سراسيمگي
آنان در برابر پايبندي رهبر و ملت و نظام ما به اصول اساسي انقلاب است.

چقدر ساده‌لوح و سطحي‌اند کساني که گمان مي‌کنند دشمني آمريکا و جبهه
استکبار و دار و دسته وسيع صهيونيستي که اکثر خبرگزاري‌ها و رسانه‌هاي خبري و
تبليغي جهان را در اختيار دارند، ناشي از آن است که جمهوري اسلامي به موقع تلاش
لازم را براي کسب دوستان انجام نداده و يا در مسائل جهاني دچار تندروي شده است.
اين گمان حاکي از عدم تعمق در حوادث و جريانات داخلي و جهاني و عدم بصيرت در دشمن
شناسي است.

ابر قدرتها که دشمنان سوگند خورده انقلاب اسلامي‌اند هرگز علت دشمني خود با
جمهوري اسلامي را به صراحت بيان نکرده‌اند و نخواهند کرد. اگر آمريکا اعتراف کند
که انگيزه دشمني او با ايران، دشمني با اسلام است يک ميليارد مسلمان جهان را در
برابر خود قرار خواهد داد و اگر اعتراف کند که انگيزه او از اين دشمني آن است که
ايران اسلامي خواسته است مستقل و آزاد و بدور از دخالت آمريکا زندگي کند. همه
آزادگان و آزاديخواهان عالم را در برابر خود قرار خواهد داد. و اگر اعتراف کند که
دليل خصومت خباثت آميزش با ايران و مسدود کردن اموال ايران و توطئه دائمي‌اش نسبت
به جمهوري اسلامي آن است که انقلاب ايران دست او را از منابع غني اين کشور قطع
کرده و جلو ادامه غارت اقتصادي ملت را که از سوي رژيم خائن پهلوي سخاوتمندانه به
آمريکائي‌ها واگذار شده بود، گرفته است، همه ملت‌هاي مظلوم جهان و ستمديدگان غارت‌هاي
استعماري در کنار ملت ايران قرار گرفته و مبارزه با آمريکا خواهند پيوست.

بنابراين بسيار طبيعي و بديهي است که آمريکا و ديگر دولتهاي جبهه استکبار
و همه دار و دسته خبري تبليغي و رسانه‌هاي دست نشانده‌ي آنان ناگزير باشند که تمام
هم خود را به تحريف حقايق ايران و انحراف افکار عمومي جهان مصروف کنند که گاهي
بنام حقوق بشر و گاه با تهمت نقض آزادي و گاه به دشنام ارتجاع و واپس گرائي و
امثال آن ملت شجاع و آگاه و آزاده ايران و نظام مترقي و انقلابي جمهوري اسلامي و
مسئولان صالح و لايق آن را مورد اتهام قرار دهند و نفرت عمومي ملت ايران از سلطه‌گران
مستکبر و خبيث مخصوصا شيطان بزرگ را بدينگونه تلافي کنند.

اگرچه تجربه يازده ساله جمهوري اسلامي ثابت کرده است که استکبار و ارتجاع
و ايادي آنان در اين ترفند نيز موفقيتي کسب نکرده و نتوانسته‌اند نام نيک و چهره
روشن ملت بزرگوار ما را با اينگونه تلاش‌ها در جهان و بخصوص در ميان توده‌هاي
مستضعف عالم، مخدوش سازند و سرمايه‌گذاري گزاف آنان در استخدام قلمها و زبانهاي
مزدور و بکار افکندن صدها رسانه صوتي و تصويري و مطبوعاتي براي منزوي يا منفعل يا
بدنام کردن انقلاب اسلامي، دچار خسران شده است و هم اکنون علي‌رغم خواست آنان در
بسياري از مناطق عالم ملت‌ها با الگو ساختن حرکت نجاتبخش ملت ايران به مبارزات
مردمي با سلطه‌هاي شيطاني روي آورده و خواب از چشم ستمگران ربوده‌اند و قشرهاي
بيدار مسلمان در همه جا بخوبي تشخيص داده‌اند که علت دشمني رأس استکبار يعني
آمريکا و ايادي آن با ملت ايران دشمني آنان با اسلام است: «و ما نقموا منهم الا ان
يؤمنوا بالله العزيز الحميد».

(سوره بروج ـ آيه 8)

ولي ملت ايران بايد بدانند که حفظ انقلاب و بر پا نگاه داشتن پرچم
عزت  شرف و ادامه راه پر افتخاري که
مجاهدات اين ملت شريف در برابر ملتهاي جهان مخصوصا مسلمانان گشود و عنوان تنها راه
غلبه بر فشار ظلم قلدران شناخته شد، و تنها باطل السحر توطئه‌هاي دشمنان بر عليه
انقلاب و جمهوري اسلامي همانا حراست از اصول بنياني انقلاب و پاسداري از ارزشهاي
انقلاب است. اين آن نقطه روشني است که شعار ضديت با سلطه جهاني استکبار را عالمگير
ساخته و ارکان نظام سلطه جهاني را متزلزل کرده است و همين است که از اين پس نيز
ملت ايران را بر همه توطئه‌هاي دشمنان فائق خواهد ساخت.

و اين همان وصيت جاوداني است که امام راحل عظيم القدر ـ اعلي الله کلمته ـ
در بيانيه‌ها و اخيرا در وصيتنامه خود همه ما را بدا توصيه فرموده است.

اکنون يکسال پس از رحلت آن پدر لسوز و مرشد و معلم آگاه و حکيم، اينجانب
لازم ميدانم اساسي‌ترين معارف انقلاب را که همه در شمار بينات مکتب انقلاب و
برخاسته از اصول و احکام اسلام يکبار ديگر به برادران و خواهران خود تذکر داده،
همه ملت انقلابي و شجاعمان را به توجه و اهتمام روز افزون نسبت به آنها دعوت کنم:

1- پيش از هر چيز زنده داشتن ياد و راه و درس جاودانه امام خميني اعلي
الله کلمته است، که مشعل راه و ترسيم کننده خط اساسي حرکت و تعيين کننده شاخص‌هاي
اصلي و حياتي اين جاده مبارک و فرجام تابناک آن است. حيات و شخصيت خميني کبير،
تجسم اسلام ناب محمدي(ص) و تبلور انقلاب اسلامي بوده و او خود و سخنش و انگشت
اشاره‌اش خضر راه اين حرکت الهي ور وشنگر نقاط مبهم و برطرف کننده همه ترديدها
بوده و همچنان خواهد بود. ملت ايران و از همه بيشتر مسئولان کشور بايد اين درس
بزرگ را هرگز از ياد نبرند.

2- اين نهضت مردمي و انقلاب بينظيري که در منتهاي مبارزات پانزده ساله آن
پديدآمد و حماسه عظيمي که در عمر يازده ساله اين نظام به ظهور رسيد و شهادت نفوس
طيبه و تحمل آنهمه دشواريها و شکنجه‌ها و مصيبت‌ها از سوي ملت مؤمن و مبارزه‌ها،
همه و همه بخاطر اسلام بود اين ملت بزرگ و امام بزرگوارش سعادت را در پيروي حقيقي
از اسلام دانستند و حاکميت اسلام را وسيله نجات از سلطه شيطانها و طاغوت‌ها و
ستمگران ديدند و رضاي خدا را در پيگيري از حاکميت اسلام جستجو کردند. ملت‌هاي
مسلمان و مخلصان دلسوز در سراسر جهان اسلام نيز بخاطر اسلام بوده و هست که اين
انقلاب و اين نظام را متعلق به خود دانسته و از آن حمايت و دفاع کردند، و ميکنند.
از اين رو جمهوري اسلامي بزرگترين وظيفه‌اش آن است که اسلام را در زندگي مردم تحقق
بخشد و جامعه را بصورت يک جامعه نمونه اسلامي درآورد.

براي عملي شدن اين هدف، که گامهاي اساسي و بلند آن از آغاز پيروزي بوسيله
همه دست اندرکاران و با اشراف و اهتمام شديد امام ـ رضوان الله عليه ـ برداشته
شده، بايد قواي سه گانه کشور، همآهنگ و پيگير عمل کنند و حوزه‌هاي علميه و مراکز
فرهنگي و پژوهشي اسلامي به تلاش وسيع دست زنند و سرچشمه پايان ناپذير تفقه و
اجتهاد آگاهانه و بصير را در خدمت تعميق و گسترش معارف اسلامي بکار گيرند و دستگاه
فکري و عملي نظام جمهوري اسلامي با هم و در کنار هم جامعه را در راه اسلامي شدن
روز افزون و به سمت هدف‌هاي اسلامي پيش برند.

تماميآحاد ملت مسلمان، در حفظ و حراست از احکام نوراني آن، و سعي در گسترش
و تعميق آن در جامعه، داراي وظيفه‌اي بزرگ‌اند. امر بمعروف و نهي از منکر که يکي
از ارکان اساسي اسلام و ضامن بر پا داشتن همه فرائض اسلامي است بايد در جامعه ما
احيا شود و هر فردي از آحاد مردم خود را در گسترش نيکي و صلاح و برچيده شدن زشتي و
گمراهي و فساد، مسئول احساس کند. ما هنوز تا يک جامعه کاملا اسلامي که نيکبختي
دنيا و آخرت مردم را بطور کامل تأمين کند و تباهي و کجروي و ظلم و انحطاط را ريشه‌کن
سازد، فاصله زيادي داريم. اين فاصله بايد با همت مردم و تلاش مسئولان طي شود و
پيمودن آن با همگاني شدن امر به معروف و نهي از منکر آسان گردد. مساجد بعوان
پايگاههاي معنويت و تزکيه و هدايت، روبروز گرمتر و پر رونتقر شود و نشان ايمان و
عمل و اخلاق اسلامي در گوشه و کنار جامعه از جمله در مراکز دولتي و ادارات و
دانشگاهها همه را به پيروي از تعاليم نوراني قرآن تشويق نمايد. کتاب خدا را در
ميان مردم حضور واقعي بيابد و آموختن و تدبر و تعمق در آن براي همه بخصوص جوانان و
نوجوانان امري رائج و دائر گردد. در اين مورد مسئوليت علماء و آگاهان و نويسندگان
و گوبندگان و رسانه‌هاي عمومي بسي مهم و خطير است.

3- فوري‌ترين هدف تشکيل نظام اسلامي، استقرار عدالت اجتماعي و قسط اسلامي
است. قيام پيامبران خدا و نزول کتاب و ميزان الهي براي همين بوده که مردم از فشار
ظلم و تبعيض و تحمل نجات يافته در سايه قسط و عدل زندگي کنند و در پرتو آن نظام
عادلانه به کمالات انساني نائل آيند. دعوت به نظام اسلامي منهاي اعتقاد راسخ و
عملي پيگير در راه عدالت اجتماعي، دعوتي ناقص بلکه غلط و دروغ است و هر نظامي هر
چند با آرايش اسلامي، اگر تامين قسط و عدل و نجات ضعفا، و مرحومين، در سرلوحه
برنامه‌هاي آن نباشد غير اسلامي و منافقانه است. و از همينجاست که ادعاي سلاطين و
حکامي که با وجود داعيه مسلماني و شعار پيروي از قرآن، راه ديگر جباران را پيموده
و فاصله فقير و غني را بيشتر کرده و خود در صف اغنياء قرا رگرفته و از درد فقرا، و
پابرهنگان غافل مانده‌اند، چه در تاريخ و چه در زمان حاضر، همواره از سوي هوشمندان
آشنا به معارف قرآن و اسلام هر دو دانسته شده است.

در نظام اسلامي بايد همه افراد جامعه در برابر قانون و در استفاده امکانات
خداداد ميهن اسلامي يکسان و در بهره‌مندي از مواهب حيات متعادل باشند، هيچ صاحب
قدرتي قادر به زورگويي نباشد و هيچ کس نتواند بر خلاف قانون، ميل و اراده خود را
به ديگران تحميل کند.

طبقات محروم و پابرهنگان جامعه مورد عنايت خاص حکومت باشند و رفع محروميت
و دفع از آنان در برابر قدرتمندان، وظيفه بزرگ دولت و دستگاه قضايي محسوب شود. هيچ
کس به خاطر تمکن مالي قدرت آنرا نبايد که در امور سياسي کشور و در مديريت جامعه
دخالت ونفوذ کند و هيچ تدبير و حرکتي در جامعه به افزايش شکاف ميان فقرا و اغنيا
نيانجامد. پا برهنگان، حکومت اسلامي را پشتيبان و حامي خود حس کنند و برنامه‌هاي
آن را در جهت رفاه و رفع محروميت خود بيابند.

امام بزرگوار ما اين را يکي از اساسي‌ترين مسائل جمهوري اسلامي دانسته و
قوي‌ترين بيانات را در اين باره ايراد نموده‌اند و اين خصوصيت غير قابل تفکيک
جمهوري اسلامي است. هيچ حايلي نبايد بتواند مسئولين نظام و مديران بخشهاي مختلف آن
را از اين هدف اساسي غافل کند. پابرهنگان و کوخ‌نشينان و اکثريت مردم ما که بر اثر
سياستهاي خائنانه و خانه برانداز رژيم ستمشاهي در فقر و محروميت به سر مي‌برند،
همواره صادق‌ترين و با اخلاص‌ترين ياوران اين انقلاب و اين نظام بوده‌اند و هستند
و نظام اسلامي بايد رفع محروميت از آنان را در صدر برنامه‌هاي سازنده خود قرار
دهد.

4- وحدت کلمه، رمز پيروزي ملت ايران در مراحل مختلف بوده و امروزه نيز مهم‌ترين
وسيله ملت ما براي مقابله با تحريکها و توطئه‌ها است. با توجه به سرگذشت دوران ده
ساله و تأمل در حوادث آن که حاکي از آسيب‌ناپذيري جمهوري اسلامي در برابر انواع
توطئه‌هاي دشمنان داخلي و خارجي است اهميت وحدت و يکپارچگي ملت و مسئولان بيشتر
آشکار مي‌شود.

ملت ايران و مديران و گردانندگان کشور بايد بر گرد اصول اساسي نظام جمهوري
اسلامي مجتمع گشته و همه توان و نيروي خود را براي تحقق و حراست از آن متمرکز کنند
و هيچ خواسته و شعار و هيچ انگيزه فردي و گروهي و قومي و فرقه‌اي نتواند فرد و يا
جمعي را از تلاش براي آن اصول و رسيدن به هدفهاي نظام جمهوري اسلامي باز دارد.

همه ملت رشيد ايران مخصوصا آنان که سخن و عملشان در معرض قضاوت و توجه
ديگران است، بايد صفوف خود را متحد و مرصوص ساخته با وحدت وهمکاري و با گامهاي
استوار به سوي اهداف عاليه اسلام، قدرتمندانه حرکت کنند و دشمنان کمين گرفته را که
مترصد فرصت‌اند، مأيوس سازند.

رسانه‌هاي خبري بيگانه که مظهر تمايلات و سياستها و نيات خصمانه و اغراض
خبيث سردمداران سياست‌هاي جهاني‌اند بر روي هر کلمه و هر اشاره‌اي که از آن بوي
اختلاف و دو دستگي استشمام شود و يا بتوان چنين وانمود کرد شديدا حساسيت نشان داده
و باب زرگ کردن نکته هاي ريز و مطرح ساختن استنباط‌هاي دروغين از گفته‌ها و نوشته‌ها
در ايران بطور دائم در تلاشند که شايد بتوانند تصويري مشوش و آلوده به اختلافات و
زد و خورد داخلي از ايران اسلامي که بحمدالله برخوردار از وحدت و يکپارچگي کم‌نظيري
است، به مردم ايران و جهان ارائه دهند و زمينه دودستگي و نفاق را با اين وسوسه‌ها
به وجود آورند. اينها همه نشانه آن است که امروزه دشمن از همه راهها براي تضعيف
جمهوري اسلامي عاجز مانده و بدخواهانه در کمين اختلافات داخلي و شکست وحدت عمومي
نشسته است.

ملت رشيد ايران و مسئولان و متصديان امور کشور و نمايندگان محترم مجلس،
گويندگان و نويسندگان بايد مانند هميشه به اين طمع خام دشمن پاسخ مناس را بدهند و
وحدتي را که صنع الهي و رحمت شامله حق بر ملت ايران است با همه وجود پاسداري کنند.

5- حفظ عزت وک رامت انقلابي جمهوري اسلامي و ملت ايران در مناسبات بين
المللي يک ديگر از نقاط اصلي است. پيروزي انقلاب اسلامي در ايران تحولي ژرف در
ارتباطات بين‌المللي از دو نظر به وجود آورد:

اول ـ اينکه هيمنه دو ابر قدرت آن روز دنيا را در رابطه‌شان با دولتهاي
ضعيف جهان شکستي سخت داد و ابهتي را که به مرور در چشم ملتها و دولتها به دست
آورده بودند به شدت تضعيف کرد.

دوم ـ آنکه به ملتها دلگرمي و شجاعت بخشدي و جرأت و گستاخي در مقابله با
دولتهاي دست نشانده را به آنان تزريق کرد. گرچه اين تأٍيران عميق به دريج در جهان
ظاهر شد و امروز پس از يازده چهره سياسي عالم دگرگون کرده است اما همه چشم‌هاي
تيزبين از همان آغاز تشخيص دادند که با پيروزي اين انقلاب عظيم، عصر جديد در
مناسبات عالم پديد آمده است. اين عصر را بايد«عصر امام خميني» ناميد و ويژگي آن
عبارتست از بيداري و جرأت و اعتماد به نفس ملتها در برابر زورگويي ابر قدرتها و
شکستن بتهاي قدرت ظالمانه و بالندگي نهال قدرت قدرت واقعي انسانها. و سر برآوردن
ارزشهاي معنوي و الهي. امروز که با دفن مارکسيسم. و تلاشي بلوک شرق و قيامهاي
مردمي بر ضد حکومتهاي استبدادي کمونيست، پيش‌بيني‌هاي امام بزرگوار تحقق يافت و
يکي از دو ابر قدرت از صحنه‌ي سياست عالم حذف و به قدرت درجه دوم تبديل گرديده و
ابر قدرت ديگر هم از سوئي با اوج‌گيري مقاومتهاي مردمي در بسياري از نقاط عالم از
جنوب و شمال آفريقا و فلسطين اشغالي تا اقصي نقاط شرق آسيا و از سوي ديگر با گسترش
روز افزون فساد بي‌ايماني و بي‌بند و باري خلاء معنويت و تفکر مکتبي در داخل جامعه
آمريکائي و گسسته شدن رشته«مبارزه با کمونيسم» که همواره سردمداران آمريکا مي‌خواستند
با آن خلاء يک عقيده وحدت بخش را در ميان ملت خود پر کنند و نيز از سوي ديگر بر هم
ريختن محاسباتي که بر روابط اروپا و آمريکا حاکم بود موجب نفوذ دولت آمريکا حتي بر
کشورهاي اروپائي مي‌شد، به شدت احساس خطر ميکند و موقعيت خود را در جهان متزلزل مي‌بيند.
براي حفظ اين روند رو به اشتعال و تقويت روحيه ملتهاي اصيل و مظلوم، جمهوري اسلامي
موظف است کوچکترين تغييري در چهره با صلابت و موضع با عزت خود در مناسبات بين‌المللي
ايجاد نکند، با قلدران از موضع قدرت و با دولتهاي ضعيف از موضع حمايت و با ملتهاي
بپاخاسته از موضع رعايت و هدايت سخن بگويد و عمل کند. دولت آمريکا را به مثابه رأس
فتنه و استکبار و رمز غداري و شيطنت، و بخاطر ستمش به کشورهاي ضعيف و حمايتش از
صهيونيسم غاصب و دشمني‌اش با بيداري و آزادي ملتها و خصومت عميق و جنايت بارش با
ملت ايران محکوم و منفور و مطرود دانسته، هيچ فرصتي را براي افشاي چهره تزوير آلود
و رسوا کردن آن مدعيان آزادي و غيره و بيان اين حقايق از دست ندهد.

مسأله فلسطين مسأله اول بين‌الملل اسلامي است. امروز که مبارزات ملت
فلسطين زير پرچم اسلام خواب از چشم دولت غاصب صهيونيست و حاميانش ربوده است
بزرگترين وظيفه ملت و دولت ما و همه ملتها و دولتهاي مسلمان، حمايت از اين مبارزات
است. غده سرطاني اسرائيل را تنها از طريق همين مبارزات مي‌توان ريشه‌کن ساخت و
جهان اسلام را از خطرات مهلک آن نجات داد. سکوت و سازش خيانت آلود بسياري از
دولتهاي عربي و حتي تظاهر بعضي از آنان به بي‌تفاوتي و عدم حساسيت نسبت به سرنوشت
فلسطين کار را به جائي رسانده است که دولت غاصب صهيونيست پس از سالها کتمان وحتي
انکار اکنون دوباره داعيه اسرائيل بزرگ را علنا بر زبان مي‌آورد و با بي‌شرمي و
وقاحت، نيت پليد غصب سرزمينهاي جديدي از ميهن اسلامي را تکرار مي‌کند.

بعضي از پادشاهان و رؤساي عرب بخاطر جلب نظر معبودشان آمريکا حتي انگيزه
هاي عربي، و عرق قوميت را که دائما از آن دم مي‌زنند در برابر اسرائيل به فراموشي
مي‌سپارند و به جاي آن ميدان مسابقه با اسرائيل در گرفتن کمک از آميکا را هرچه
بيشتر گرم مي‌کنند. اين داغ ننگ را چه کسي از پيشاني ملت عرب خواهد زدود؟ و آيا
جوانان مسلمان بيدار در کشورهاي عربي اين خيانت را بر خود فروختگان خواهند بخشيد؟!

در نظر اين زمامداران خائن، قوميت و وحدت عربي فقط هنگامي بايد مورد
استفاده قرار گيرد که آمريکا بخواهد از آن در برابر ايران اسلامي و اسلام ناب
محمدي(ص) بهره‌برداري کند. اف بر وجدانهاي خفته و دلهاي ناپاکي که لطف و عنايت
آمريکا را به قيمت از دست دادن همه چيز، هم ثروتهاي خداداد طبيعي، هم شأن و کرامت
انساني و ايمان اسلامي و آبرو و اعتبار و تشخص ملت خود طلب کردند و با کفران نعمت‌هاي
خدا، خود و ملتهايشان را در سراشيب انحطاط و ابتلاء به غضب الهي دچار ساختند.

«ألم تر إلي الذين بدلوا نعمة الله کفرا و أحلوا قومهم دار البوار جهنم
يصلونها و بئس القرار».

(سوره ابراهيم ـ آيه 28)

چه شد آن شور هيجاني که در برابر اسرائيل غاصب ابراز مي‌شد؟ و چه شد تعهدي
که رؤساي عرب با ملتهاي خود درباره مبارزه با اسرائيل بستند؟ لعنت خدا و بندگان
صالحش بر آن دستي که اولين معاهده سازش با اسرائيل را امضاء کرد و زندگي سياه
دنيوي و سرنوشت اخروي خود را با فرعون قرين ساخت، و نفرين بندگان صالح و فرشتگان و
انبياء و اولياء بر آنان که آن راه را ادامه داده‌اند مي‌دهند، مخصوصا آنانکه اميد
کاذبي به ملت مظلوم فلسطين داده و آنگاه به بهاي سيه روزي آنان عيش ناپايداري براي
خود فراهم کردند.

ملت فلسطين نبايد و نمي‌تواند آزادي و حقوق حقه خود را در کنفرانس و
گردهمايي‌هاي سران عرب جستجو کند. اين نشست و برخاست‌ها اگر براي فلسطينيان مظلوم،
شوم و بدفرجام نباشد حداقل بي‌فايده و بي‌خاصيت است. رؤسائي که در اين ايام به
عنوان فلسطين گرد هم آمدند اگر صادقانه در انديشه نجات فلسطين بودند بايد در برابر
پيشنهاد مزورانه رئيس جمهوري آمريکا موضعي سخت و قاطع گرفته براي کمک مالي و
تسليحاتي و سياسي به مبارزان داخل فلسطين اشغالي تصميم‌هاي عاجل و واقعي مي‌گرفتند
و به شعارهاي پوچ اکتفا نمي‌کردند و اگر چنين نشود که نشده است و با وضع فعلي جهان
عرب و حکام آن نخواهد هم شد، مبارزان داخل بايد به خدا و به نيروي مردمي و اسلامي
تکيه کنند و بدانند:

«کم من فئة قليلة غلبت فئة کثيرة بإذن الله و الله مع الصابرين» (سوره
بقره ـ آيه 249).

6- تکيه بر مردم و حاکميت اراده و خواست و تشخيص آنان، رکن مهم ديگري است
که روزبروز بايد تحکيم و تقويت شود. مردم آزاده ما با اراده قاطع خود که از ايمان
عميق آنان به اسلام ناشي ميشود مبارزات را تا پيروزي ادامه داده و جمهوري اسلامي
را به وجود آورده و با فداکاري و ايثاري بي‌نظير از آن حراست نموده‌اند و از اين
پس هم در همه حال نظام اسلامي متکي به مردم و متعلق به مردم و در اختيار مردم
خواهد بود. مجلس شوراي اسلامي که در آزدي و استقلال رأي در جهان بي‌نظير است، مظهر
اراده مردم و رئيس جمهور، وکيل و برگزيده مردم و مديران کشور آحادي از مردم‌اند و
مردم داراي حق رأي و بيان و تصميم در کليه امور سياسي، اقتصادي و اجتماعي‌اند و
اين يکي از برکات بزرگ اسلام و  طرح منحصر
به فردي است که نظام‌هاي شرق و غرب از ارائه آن ناتون بوده‌اند و در هيچ يک از
سيستم‌هاي حکومتي عالم نمي توان نظير آنرا يافت، علاوه بر نظام‌هاي ورشکسته و
متلاشي شده کمونيستي که در آن حزب منحصر به فرد کمونيست به جاي مردم تصميم مي‌گرفت
و علاوه بر نظام‌هاي ارتجاعي مستبدانه که در آن سلطنت‌هاي موروثي و رياست‌هاي ناشي
از کودتاي نظامي، با آن زندگي‌هاي قاروني و ديکتاتوري‌هاي فرعوني، و بال جان و
زندگي مردم محسوب مي‌شوند، در کشورهايي هم که اسماً داراي نظام دمکراسي‌اند و
حکومتها علي الظاهر با رأي و انتخاب مردم بر سر کار مي‌آيند باطن کار چيز ديگري
است و زمام همه کار دست کمپانيها و سرمايه‌داران استثمارگر است و اين قدرت پول و
سرمايه است که با در دست داشتن رسانه‌ها و قدرت تبليغات، امر را بر خود مردم هم
مشتبه مي‌کند.

در همه جاي عالم فاصله ميان زندگي رؤساي کشور با مردم کوچه و بازار، فاصله
شاه و گداست و حتي حکومت‌هايي هم که داعيه توده‌اي داشتند، نتوانستند از زندگي
مسرفانه شاهان براي خود صرفنظر کنند، افتخار نظام اسلامي آن است که امام عظيم
الشأنش تا پايان عمر در زي طلبگي زندگي کرد. و مسئولان کشور بدون استثناء دامان
خود را از طرز زندگي‌هاي رايج مسئولان در ساير کشورها پاکيزه نگهداشتند و مانند
قشرهاي متوسط مردم خود زندگي کرده‌اند. مردم ميان خود و مسئولان آن فاصله عميقي را
که در همه جاي دنيا ميان مردم مسئولان هست مشاهده نکردند، حرف خود را بي‌محابا زده
و اگر انتقادي داشته‌اند به راحتي مطرح ساخته‌اند و مطبوعات حتي راديو و تلويزيون
همواره نظرات گوناگون را در مسائل کشور منعکس کرده و مردم را در معرض افکار و
سليقه‌هاي گوناگون قرار داده‌اند و اين موضوعي روشن و مشهود است ـ حتي ورشکستگان
سياسي و دستجاتي که در امتحانات متعددي از آغاز انقلاب، مردود و در نزد مردم
سرافکنده و به وسيله آنان مطرود شده‌اند نيز هنگاميکه به تحريک اجانب مقالات زهر
آگين و کينه‌توزانه بر عليه نظام اسلامي و مسئولان کشور مي‌نويسند، انواع اتهام را
به آنان مي‌زنند اين نوشته را بدون هيچ مانعي و رادعي به چاپ رسانده تا هر جا که
خواننده‌اي بيابند منتشر مي‌کنند و عليرغم ميل خود عملا وجود آزادي را اثبات مي‌کنند.

بعضي از اين نويسندگان و گويندگان که عمر باطل خود را غرقه در فساد و
آلودگيهاي اخلاقي و سياسي و انواع هرزگيها گذرانيده‌اند با حکومت اسلامي که راه را
بر اين تباهي‌ها و هرزگيها بسته است و اربابان خارجي آنها را بيرون رانده مخالف‌اند
و آنگاه اين مخالفت و عناد را که مخالفت با اسلام و استقلال و آزادي ملي و طهارت
اخلاقي است به حساب خرده‌گيري و انتقاد از اوضاع سياسي و اقتصادي مي‌گذارند و در
حالي که آزادانه هر چه خواسته‌اند گفته‌اند با وقاحت و بي‌شرمي مطالبه آزادي
ميکنند! خواست حقيقي اينها باز شدن پاي آمريکا و فروختن کشور به دشمنان است و خصم
آنان ملت رشيد و آگاه است. ملت ما حسرت بازگشت به دوران بردگي آمريکا را بر دل
آنان خواهد گذاشت و با همه وجود دستاورد بزرگ خود يعني نظام اسلامي و حاکميت اراده
و ايمان انسانها را حراست خواهد کرد.

نظام اسلامي هرگز نخواسته آزادي را که پرچمدار آن اسلام و قرآن است از
مدعيان دروغگوي آزادي در نظامهاي غربي بياموزد.

ما آزادي فساد بي‌بندوباري و هرزگي و آزادي دروغ و تزوير و فريب و آزادي
ظلم و استثمار و تجاوز به حقوق ملت‌ها را که غرب پرچمدار و مرتکب آن بوده است
صريحا و قاطعا رد مي‌کنيم.

ما آن آزادي را که به سلمان رشدي مرتد نابکار اجازه اهانت به مقدسات يک
ميليارد انسان را مي‌دهد اما به مسلمانان انگليس حتي حق شکايت از او را هم نمي‌دهد،
به دولت آمريکا حق تحريک و سردستگي او باشي مخالف با يک حکومت مردمي را مي‌دهد اما
به آن حکومت مردمي حق مقابله به آن او باش را نمي‌دهد، به سرمايه‌داران غارتگر حق
ورود نامشروع به کشورهاي ضعيف و چپاول هست و نيست آن ملتها را مي‌دهد و به آن ملت‌ها
حق مبارزه با آنان را نمي‌دهد، مردود و منفور مي‌شماريم و آن را ننگ بشرين مي‌دانيم.
آزادي در منطق ما آزادي‌اي است که اسلام به ملت‌ها مي‌بخشد و آنان را به کوه
استواري در برابر سلطه‌گران ظالم و غاصب تبديل مي‌کند.

همانطور که در مورد ملت ايران اتفاق افتاد و اين معجزه پديد امد. و اين
آزادي در کشور ما همواره هست وخواهد بود و همه آحاد ملت بايد آنرا حفظ کنند.  

مسئولان کشور باي مانند هميشه پاس حضور مردمي و تأثير تعيين کننده آن در
استقلال کشور را بدانند و بطور روز افزون مردم را به حضور فعاليت در صحنه‌هاي
سياسي و اقتصادي، فرهنگي و دفاعي و امنيتي تشويق نمايند.

7- همکاري دولت و ملت و پيوند عاطفي و عقيدتي مردم با مسئولان کشور يکي از
مظاهر اساسي حکومت مردمي است و تا کنون گره گشاي مسائل بسيار مهمي بوده است و بايد
هميشه با همان قوت و استحکام باقي بماند. امام بزرگوار ما رضوان الله عليه در دوره‌هاي
مختلف و نسبت به دولتهاي همه دوران ده ساله همواره مردم را توصيه به همکاري و کمک
نموده‌اند و امروز که دولت جمهوري اسلامي با مديريت يکي از چهره‌هاي شاخص انقلاب و
يکي از شاگردان و ياران ديرين امام امت با مجموعه‌اي از کارهاي بزرگ براي پيشرفت
کشور و رشد و توسعه ملي و دفاع از ارزشهاي انقلاب در سطح جهان ربرو است؛ اين پيوند
و صميميت از هميشه بايد مستحکم‌تر باشد و بحمدالله همينطور نيز هست. وقتي مديران
اصلي کشور مورد اعتماد مردم‌اند و مردم در کار آنان نشانه‌هاي لياقت و صداقت را مي‌بينند،
همه کارها آسانتر و روانتر انجام مي‌گيرد و وسوسه‌ها موجب کارشنکي و عدم همکاري
نمي‌شود. ممکن است بدخواهاني براي جلوگيري از پيشرفت کارها دست به شايعه پراکني
زده و دولت يا دستگاه قضائي را زير سئوال ببرند. ملت عزيز بايد بدانند اينگونه
تلاشها ناشي از حسن نيت نيست و انتقاد نابجا از مسئلان زحمتکش و مخلص و ناسپاسي در
برابر تلاشهاي توانفرساي آنان هرگز کمکي به پيشرفت امور کشور نکرده و نخواهد کرد.

دولت و دستگاه قضائي نيز بايد خود را به تمام معنا خدمتگزار مردم دانسته،
هدفي جز کسب رضاي خدا از راه خدمت به ملت مخصوصا قشرهاي مرحوم و زحمتکش و احقاق حق
آنان و رفع ظلم از آنان و بريدن دست متجاوزان به حقوق عمومي و سوء استفاده کنندگان
و زراندوزان از خدا بي‌خبر نداشته باشند. ملت وفادار ما در راه اسلام و انقلاب از
هيچگونه فداکاري دريغ نکرده است و جا دارد که هر کس در هر مسئوليتي، همه همت خود
را به گشودن گره‌ها رفع مشکلاتي که از سوي دشمنان کشور تحميل شده است بگمارد.

8- سازندگي کشور و آبادسازي اين سرزمين پر برکت و مستعد و جبران عقب‌ماندگيهاي
تأسف‌باري که در دوران حکومت طواغيت بر اين ملت با استعداد تحميل شده است، يکي از
هدفهاي اصلي جمهوري اسلامي است. ملت ما در بهترين فرصت‌هاي تاريخي يعني در دوراني
که جهان تازه به جاده دانش و صنعت قدم نهاده بود و ايران مي‌توانست با بيداري
وتحرک مناسب، سهم خود را در پيشرفت علمي و صنعتي بشريت ايفا کند و از نتايج آن
بهره‌مند شود در اسارت حکام ظالم و مستبد و بي‌خبر و وابسته، از قافله عقب ماند.
پادشاهان پهلوي و قاجار، به جاي سازندگي کشور وز نده کردن استعدادهاي خداداي بشري
و طبيعي آن ايران را به خارجيان سوداگر چپاولگ فروختند و منابع را به غارت
بيگانگان دادند و يا راکد و معطل گذاردند و استعدادهاي انساني را به هدر دادند و
به جاي مصلحت ملت، مصالح دولتها و کمپانيهاي خارجي را مقصد خود ساختند بطوري که خط
آهن وقتي با صد سال تأخير به کشور ما وارد شد در تعيين مسير آن به جاي رعايت مصالح
ملت و نيازهاي بازرگاني مصلحت نظامي دشمنان در نظر گرفته شد.

سياست وابسته و سوء تدبير و ضعف نفس و استبداد در رژيم پهلوي و قاجار در
ظرف دويست ساله، ايران را که روزي به برکت اسلام پرچمدار دانش جهان بود به ويرانه‌اي
محتاج بيگانگان و تحت سلطه آنان بدل ساخت؛ روستاها متروک، شهرها مصرف‌زده، مزارع
بي‌ثمر، صنعت مونتاژ و مغزها معطل شدند.

پس از پيروزي اسلام و تشکيل نظام مردمي و انقلابي جمهوري اسلامي، دشمنان
خارجي به خوبي تشخيص دادند که اين نظام انقلابي با پشتوانه مردمي نيرومند خود و با
اعتقاد راسخي که به نيروي ملي و مردمي خود دارد، خواهد توانست کشور را در جاده ردش
و پيشرفت مادي بيندازد و عقب ماندگيها را با برنامه‌ريزي جبران نمايد و دست
بيگانگان سودجود بدنيت را براي هميشه کوتاه کند، لذا از هر وسيله‌اي براي جلوگيري
از سازندگي کشور استفاده کردند که يکي از آنها جنگ ويرانگري بود که بر مردم ما
تحميل نموده و موجب شدند که همت مردم و مسئولان بجاي سازندگي و پيشرفت علمي و
عملي، صرف دفاع از تماميت و استقلال کشور شد.

امروز که آتش جنگ فرونشسته و برنامه سازندگي به وسيله دولت و مجلس تنظيم
شده و نيرهاي مخلص آستين همت بالا زده‌اند بر همگان واجب است که سازندگي کشور را
بسيار جدي بدانند و موانع را از سر راه آن بردارند، امروز آبروي اسلام در گرو آنست
که ايران اسلامي به کشوري آباد تبديل شود، کار و ابتکار در آن همه‌گير شود، زندگي
مردم سرو سامان يابد، فقر و محروميت ريشه کن شود، توليد داخلي با نيازهاي مردم
متعال گردد. کشور در صنعت و کشاورزي به خود کفائي برسد، دشمن از طريق احتياجات
زندگي مردم، راهي به اعمال فشار نداشته باشد و خلاصه دين در کنار معنويت زندگي
مادي مردم را نيز سامان بخشد. بعضي از رسانه‌هاي مغرض خارجي اصرار دارند وانمود
کنند که پاي‌بندي به صاول انقلاب، به معناي دوري از رفاه عمومي و علاج نکردن
مشکلات طبقات ضعيف و مستمند است؛ اين حرف از کساني صادر مي‌شود که ده‌ها سال جوامع
خود را در سايه سنگين تفکر کمونيستي به راهي بدبختي‌زا سوق داده‌اند، در حالي که
سران آن کشورها مانند کشورهاي سرمايه داري غرق در زندگي اشرافي بودند، طبقات پائين
جامعه در انواع سختي‌هاي مادي و معنوي به سر مي‌برند؛ در نظام اسلامي رفع فقر و
محروميت در شمار هدفهاي طراز اول است و پاي‌بندي به اصول انقلاب بدن مجاهدت در راه
نجات مستضعفان و محرومان سخني بي‌معني و ادعائي پوچ است.

دولت و ملت بايد سازندگي کشور را وظيفه‌اي انقلابي بدانند، با همکاري و با
بسيج همه نيروها و استعدادها و مغزها و بازوها، ايران را چنان آباد پيشرفته بسازند
که اميد را در دل ملتهاي مظلوم زنده کند و راه آسايش مادي و تعالي معنوي را به
آنان ارائه نمايد.

9- گسترش دانش و تحقيق و رشد علمي و شکوفايي استعدادهاي انساني و گسترش
آگاهي و معرفت عمومي، يکي ديگر از نقاط اساسي انقلاب است، جامعه مطلوب اسلام جامعه‌اي
است که در آن گنجينه‌هاي فکر و ذهن انسانها که گرانبهاترين ثروت ملي هر جامعه‌اي
است استخراج و به کار گرفته شود. بي‌سوادي ريشه کن گردد، مدارس در برگيرنده همه
کودکان و نونهالان، دانشگاهها و حوزه‌هاي علميه پر رونق، مراکز تحقيق فعال و
پيشرو، کتاب همه جا و نزد همه کس رايج، مطبوعات پر مغز و آگاهي بخش، دانشمندان و
اساتيد با نشاط و پر انگيزه، مبتکران و نوآوران و نويسندگان و هنرمندان دلگرم و
فيض‌بخش باشند.

فاصله امروزين ما با وضعي که مطلوب و مقبول اسلام مي‌باشد فاصله زياد امام
پيمودني است. ايران اسلامي بايد ثابت کند که امروز هم پرورشگاه نبوغ‌ها و
استعدادهاي علمي منحصر به فرد است. دو قرن سلطه استبداد و استعمار نتوانسته است
جوهر ذاتي اين ملت را نابود کند. اگر در دو قرن گذشته تسلط استعمار و استبداد مانع
شکوفايي استعدادها شده، امروز در دوران آزادي و بيداري ملت و به برکت انقلاب
اسلامي بايد عقب ماندگي جبران شود.

دانشگاهها بايد تلاش علمي و تحقيقي خود را با روحيه انقلابي و نشاط اسلامي
دنبال کنند وگرنه سرنوشت آنها بهتر از دانشگاههاي دوران طاغوت نخواهد بود که در آن
خود باختيگ علمي در برابر بيگانگان و تحقير ارزشهاي خودي راه را بر جوشش استعدادها
مي‌بست و مغزهاي مستعد را هم به گريز از مرز و بوم خود تشويق مي‌کرد. اساتيد عالي
قدر و دلسوز بايد فضاي انقلابي را براي تربيت نيروهاي مستعد مغتنم بشمارند و
دانشجويان ضمن تکريم و احترام به اساتيد که فريضه‌اي اسلامي است نبايد اجازه دهند
احيانا کسي بدخواهانه، از علم و تخصص، وسيله‌اي براي هموار کردن راه فرهنگ
استعماري در دانشگاهها درست کند و مانند دوران سلطه بيگانگان، دانشگاه را پرورشگاه
مغزهاي از خود بيگانه و بيگانه‌پرست سازد. روشنفکران دلسوز و صادق، بدانند که
امروز روز آزمايشي بزرگ است و تاريخ درباره آنان و رفتار امروزياشن قضاوتي دقيق و
افشاگر خواهد داشت، اگر کساني از وابستگان به قشر روشنکفر کشور، در دوران سلطه
بيگانگان و حکومت خود فروختگان توفيق آنرا نيافته‌اند که با اقتضاي مسئوليت
روشنفکران در صفوف ملت قرار گرفته و در جايگاه خود در جبهه مبارزه با آمريکا و
رژيم دست نشانده‌اش قرار گيرند، امروز که روز حکومت مردم و حاکميت ارزشهاي اسلامي
و انساني ور وز مبارزه با بيگانگان کينه‌ورز و خدعه‌گر است، بايد گذشته را جبران و
صفوف مبارزه ملت ايران را با آمريکا و استکبار و امپراتوري خبيث زرو زور جهاني به
سهم خود و به قدر نيرو و توان خود مدد برسانند زبان و قلم و هنر را در خدمت جهاد
عظيم اسلامي اين ملت قرار دهند.

زندگي در نظامي که بر پايه معرفت و فرهنگ و ارزشهاي الهي بنيان نهاده شده
براي همه افتخارانگيز است. نظامي که در رأس آن امام خميني؛ آن کينه مي‌ورزند، هيچ
کس اعتلاء معنوي او و زهد و پارسايي او و دانش و معرفت او، و صفاي روح بزرگ او را
انکار نمي‌کند، هيچکس در او کمترين شائبه‌اي از ضعف و تسليم در برابر دشمنان ملت
نمي‌شناسد و قله‌اي برتر از او در عظمت روحي، گمان نمي‌برد.

چقدر کوچک و زبون و بي مقدارند کساني که خود را دلبسته به نظامي بداند که
در رأس آن مردمي فاسد و فاسق و خائن مانند پادشاهان صد سال أخير قرار داشته باشد و
گردانندگان آن امثال رضا خان و محمدرضا و علم و اقبال و هويدا و زاهدي و منصور و
وابستگان بدنام و مجرمشان باشند و آمريکا و انگليس ارباب اين همه صاحل اختيار ملک
و ملت باشد.

آيا روشنفکر نماياني که در سايه آزايد اسلام فرصت و امکان آنرا يافته‌اند
که صفحاتي را به داعيه روشنفکري از سخاني خوشايند بيگانگان مطرود پر و منتشر کنند،
شهامت آنرا دارند که به صراحت اقرار کنند که داغ و غصه آنان نه براي علم يا آزادي،
بلکه بخاطر جمع شدن سفره ننگين فسق و فساد و کوتاه شدن دست مروجان فرهنگ تباه‌گر
غربي است؟ و دشمني آنان با نظام نه بدليل وجود عيب و نقيصه‌اي در آن، بلکه به
انگيزه بازگشت به همان دنياي شرم‌آوري است که بيگانگان براي آنان به وجود آورده و
از خود آنان در راه آن کمک گرفته بودند؟؟ از مسخ شدگان فرهنگ استعماري غرب هيچ
انتظاري نيست، اميد و انتظار از روشنفکران صادق و دلسوزي است که تعالي و عزت و
پيشفت معنوي و مادي ملت و کشو خود را مي‌جويند و سلطه بيگانه را در همه اشکالش
مردود مي‌شمارند. شايسته است که اينان نظام اسلامي را که مايه عزت ايران و حيات
دوباره ملت است قدر بدانند و مسئوليت خود را در آن بشناسند.

10- روحانيت، عنصر اصلي در مبارزات پانزده ساله منتهي به پيروزي انقلاب و
سپس در تشکيل نظام مقدس اسلامي و برافراشتن پرچم اسلام در جهان و در مقاومت پرشور
ملت ايران در برابر تهاجم‌هاي گوناگون دشمنان و پيش ازاينها و د طول قرنهاي
متمادي، عامل اصلي حفظ معارف اسلامي و ايمان عميق و صادقانه ملت ايران به مکتب
حيات‌بخش اسلام و رشد تفکرات ديني در همه جا بوده است. حضور روحانيون متعهد و
مبارز در مرکز مبارزه با رژيم دست نشانده آمريکا بود که قشرهاي گوناگون مردم را به
صحنه مبارزه کشانيد و مبارزه را شکل عمومي و مردمي مي‌بخشيد. در همه حوادث بزرگي
که ملت اين يکپارچه در آن شرکت جسته‌اند مانند نهضت مشروطيت و قيام تنباکو نيز
حضور علماء دين در پيشاپيش صفوف، تنها عامل اين حضور عمومي بوده است. استعمارگران
انگليسي با درک همين حقيقت بودکه انهدام جامعه روحانيت را مقدمه لازم براي ادامه
حضور استعماري خود در ايران دانستند و به وسيله عامل دست نشانده‌شان رضا خان، در
سالهاي 1313 به بعد نقشه محور روحانيت را شروع کردند و در آن سالها دست به فجايعي
نسبت به علماي عالي مقام و حوزه‌هاي علميه زدند که در تاريخ ايران پيش از آن هرگز
سابقه نداشت و متأسفانه شرح اين فجايع و ماجراي مقاومت مظلومانه علماء و طلاب در
آخرين سالهاي حکومت رضا خان قلدر بطور کامل تدوين نشده و در معرض اطلاع مردم قرار
نگرفته است و لازم است اطلاع شاهدان عيني که بحمدالله هنوز تعداد آنان کم نيست به
وسيله افراد و مؤسسات مسئول با هميت مردانه گردآوري شود.

آزادگي روحانيون وعلماء دين و عدم نفوذ قدرتهاي داخلي و جهاني در آنان
موجب آن بوده است که قلدران و حکمرانان خودسر، هيچ گاه نتوانند اين مجموعه رباني
را از سر راه مفسدجوئي‌ها و خيانتها خود بردارند و اگر جمعي از معممين سر سپرده و
آخوندهاي درباري به طمع حطام ناپايدار دنيا بر سر سفره ستمگران نشسته و قولا و
عملا آنان را تأييد کردند، اکثريت علما و روحانيون و فضلا وط لاب جوان در حصار
مناعت و پرهيزکاري و پاکدامني باقي ماند و اراده و توان مبارزه صادقانه و
قدرتمندانه را حفظ کردند و اعتقاد راسخ به روحانيت شيعه را در دل آحاد مردم زوال
ناپذير ساختند.

جامعه روحانيت به همين دليل، همواره آماج تيرهاي زهرآلود خصومت و غرض‌ورزي
دشمنان گوناگون و استعمارگران و بيگانگان و بيگانه‌پرستان بوده و به مثابه دشمن
درجه يک آنان تلقي شده است.

تبليغات خصمانه و برنامه‌ريزي شده حکومت پهلوي و سياست‌هاي ذينفوذ در
ايران در طول پنجاهس ال بر ضد قشر روحاني که ماهيتي صد در صد استعماري داشت، در
دوران رضاخاني و نيمه اول دوران محمدرضا آزمايش سختي براي علماي دين بود و جامعه
روحانيت بحمدالله از اين آزمايش سربلند بيرون آمد.

در دوران مبارزات پانزده ساله نيز حوزه‌هاي علميه قم و ديگر حوزه‌هاي
علميه و چهره‌هاي سرشناس روحانيت کانون‌هاي اصلي مبارزه و بالطبع هدفهاي اصلي
حملات وحشيانه دشمن بودند. ليکن اين شدت عملهاي بي‌حد و حساب، به اراده الهي موجب
آن نشد که روحانيت از راه پر افتخار خود که پيمودن آن وظيفه تخلف‌ناپذيري اسلامي
او بود قدم باز پس نهد. بلکه در اين دوران فکر اسلامي شکوفاتر، صيقل خورده‌تر و
فقه قرآن پربارتر و شخصيت روحانيون مبارز آبديده‌تر شد و زمينه براي تشکيل حکومت
اسلامي فراهم آمد.

پس از انقلاب تاکنون نيز روحانيت بخصوص عناصر برجسته آن که مستقيما در
خدمت نظام جمهوري اسلامي بوده‌اند، بي‌وقفه آماج حملات مسموم دشمن بوده‌اند چه در
عرصه تبليغات و چه در عرصه تروريزم خائنانه و آلت دست دشمن… و شهداي گرانقدري هم
در جبهه جنگ تحميلي و هم در جبهه‌هاي فعاليت‌هاي جهادي خود تقديم داشته‌اند و
محراب نماز جامعه و عرصه علم و سياست و تبليغ دين را با خون مطهر خود رنگين ساخته‌اند.

ملت عزيز ما مي‌دانند که انگيزه دشمن از اين حملات همه جانبه به علماي دين
جز اين نيست که به وضوح مي‌دانند روحانيت، نقش تعيين کننده و بي‌بديلي داشته و
دارند و آنان حمله به روحانيت را با هدف تضعيف و محو انقلاب انجام مي‌دهند.

امروزه قلم‌هاي مزدور و دست‌هاي فروخته شده به دشمن در کار آنند که اين
پشتوانه معنوي انقلاب را در چشم مردم تضعيف کنند. دشمن انقلاب، جامعه روحانيت را
در صورتي تحمل مي‌کند که روحانيون از دخالت در امور سياست و حضور در صحنه‌هاي
انقلاب کنار بکشند و مانند جمعي از روحانيون بي‌خبر و متحجر گذشته و حال به کنج
مدارس و مساجد اکتفا کنند و کشور و زندگي مردم را به آنان بسپارند و از جمله پديده‌هاي
پر معني آن است که در تمام مدت مبارزات و نيز سالهاي پس از پيروزي، علماي متحجر و
بي‌خبر از حوادث کشور و دور از جريانهاي سياسي، هيچگاه در معرض تهاجم دشمنان قرار
نگرفتند بلکه حتي گاه مورد ستايش و تمجيد نيز واقع شدند و حملات جسمي و تبليغي و
حتي تهمت ارتجاع و واپسگرايي از سوي روشنفکر نمايان عامل بيگانه، تنها متوجه علماء
و روحانيوني شد که از لحاظ انديشه سياسي و نوآوريهاي عرصه علم و عمل درخشيده و به
عنوان قشري پيشرو و مترقي و آگاه شناخته شده‌اند.

موضع‌گيريهاي دشمنان به درستي همان حقيقتي را براي مردم آگاه و جامعه
روحانيت متعهد وانقلابي آشکار مي‌سازد که امام حکيم و روشن‌بين ما بارها آنرا بيان
کرده‌اند. يعني اولاـ اين که قدرشناسي از روحانيون بزرگوار و تبعيت از آنان وظيفه‌اي
ديني و ملي و انقلابي است که هيچگونه غفلت از آن جايز نيست.

ثانياـ اين که تحجر و واپس‌گرايي در ميان روحانيون و يا خداي نخواسته توجه
به منافع شخصي و دنيا طلبي و روي آوردن به زيورهاي مادي و سوء استفاده از مکانت
اجتماعي خطرش براي روحانيت کمتر از حملات دشمن نيست، بلکه به مراتب از آن بيشتر
است. و ثالثاـ وضعيت دوران انقلاب و توجه روز افزون به اسلام در خارج از مرزهاي
کشور اسلامي ايجاب مي‌کند که علماي دين، با بينشي کاملا نو و با استفاده از ذخيره
بي‌پايان معارف دين و با اسلوب فقاهت سنتي و اجتهاد زنده و پويا، راه جامعه اسلامي
را هموار نمايند و حوزه‌هاي علميه با تحولي اساسي، خود را با نيازهاي امروز جهان
تطبيق دهند و نوآوري را جهت و سمت برنامه‌هاي خود قرار دهند و البته با اعمال وقت
لازم و برجسته کردن اصول و مباني فقاهت راه را بر التقاط و کج‌روي ببندند.

رابعاـ انزوا و دوري از فعاليت سياسي را که خواست دشمنان و خلاف وظيفه
اسلامي است به هيچ وجه در زندگي خود و حوزه‌هاي علميه راه ندهند و همواره مخصوصا
در مواقع خطر پيشاپيش صفوف مردم به تلاشي مخلصانه و خستگي ناپذير مشغول باشند. و
علم را با عمل و تفقه را با جهاد و معرفت را با تبليغ قولي و عملي همراه سازند و
هر سه سنگر: مدرسه، مسجد و جبهه را پر کنند.

11- در اين مقال لازم است بزرگداشت وفادارن فداکار نيز به عنوان يکي از نقاط
عمده معارف  انقلاب ذکر شود.

مقصود از وفاداران انقلاب، آنهايند که با نثار جان خود يا عزيزان خود يا
سلامتي خود پايه‌هاي انقلاب را استحکام بخشيدند و دست دشمنان را از کشور و نظام
اسلامي کوتاه کردند: خانواده‌هاي مکرم شهيدان، دلير مردان جانباز و اسير و مفقود و
خانواده‌هاي بزرگوار آنان، رزمندگان نيروهاي مسلح و عناصر پاکباز بسيج که عمر خود
را در جبهه‌ها گذرانيده‌اند، جهادگراني که نيروي خود را در دو جبهه جنگ و سازندگي
صرف کردند… و همه کساني که در اين امتحان الهي با سختي‌ها و ابتلائات بزرگش دست
و پنجه نرم کردند بايد مورد تکريم و قدر شناسي هميشگي ملت باشند.

12- ختام سخن آن است که دوران ده ساله حيات مبارک امام خميني رضوان الله
تعالي عليه الگو و نمونه حيات جامعه انقلابي ماست و خطوط اصلي انقلاب همان است که
امام ترسيم فرموده است. دشمنان خام طمع و کوردل که گمان کردند با فقدان امام خميني
دوران جديد با مشخصاتي متمايز از دوران امام خميني قدس سره آغاز شده است سخت در
اشتباهند. امام خميني يک حقيقت هميشه زنده است. نام او پرچم اين انقلاب و راه او
راه اين انقلاب و اهداف او اهداف اين انقلاب است، امت امام و شاگردان او که از
سرچشمه فياض آن موجود ملکوتي سيراب شده و عزت و کرامت اسلامي و انساني خود را در
آن جسته‌اند اکنون شاهد آنند که ملت‌هاي ديگر حتي ملت‌هاي غير مسلمان، نسخه تعاليم
انقلابي آن قائد عظيم را مايه نجات خود دانسته و آزادي و عزت خويش را در آن يافته‌اند،
امروز به برکت نهضت آن يگانه دوران، مسلمان در همه جا بيدار شده‌اند و کاخ
امپراتوريهاي سلطه ظالمانه، رو به ويراني نهاده است، ملتها، ارزش قيام ملي را
دريافته و غلبه خون بر شمشير را تجربه مي‌کنند، و همه در همه جا چشم به ملت مقاوم
و نستوه ايران دوخته‌اند.

بديهي است که براي آمريکا و ديگر سردمداران استکبار چيزي مهم‌تر از اين
نيست که ملت ايران از راه دهساله خود برگردد يا در آن ترديد کند، زيرا در اين صورت
نقطه درخشان اميد ملتها کور خواهد شد و غلبه خون بر شمشير مورد ترديد قرار خواهد
گرفت. ما صريحا به همه ملتهاي جهان اعلام مي‌کنيم که تفکر«خاتمه يافتن دوران امام
خميني» که دشمن با صد زبان سعي در القاء آن دارد، خدعه و نيرنگي استکباري بيش نيست
و عليرغم آمريکا و همکارانش امام خميني در ميان ملت خود و جامعه خود حاضر است و
دوران امام خميني ادامه دارد و خواهد داشت.

راه او راه ما، هدف او هدف ما و رهنمود او مشعل فروزنده ماست.

همه ملت و مخصوصا جوانان عزيز و نوجوانان، خود را سربازان امام محبوبشان
بدانند و با اتکال به خدا و استمداد از حضرت ولي الله الأعظم أرواحنان فداه با قوت
و قدرت به سمت هدفهاي عالي امامشان حرکت کنند و بدانند که پيروزي نهائي از آن ماست…

«کتب الله لأغلبن انا و رسلي».

دهم خرداد 1369 برابر با ششم ذي القعده 1410 علي الحسيني الخامنه‌اي

سخنان معصومين

سعي در بدست آوردن روزي

برخي خيال مي‌کنند، سعي و کوشش در بدست آوردن روزي حلال، دنبال دنيا رفتن
است و چندان ممدوح نيست و براي آنها اين تهم پيش آمده است که تلاش و حزمت در طل
مال حلال براي حفظ آبرو و حيثيت خويش، از زهد بدور است، لذا چند روايتي در اين
زمينه نقل مي‌کنيم تا مطلب روشن گردد.

* حضرت رسول اکرم(ص):

«العبادة عشرة أجزاء، تسعة أجزا في طلب الحلال».

(بحار ـ ج 103 ـ ص 7)

عبادت ده قسم است که نه قسمت آن در بدست آوردن روزي حلال نهفته است.

* حضرت رسول اکرم(ص):

«الکاد علي عياله کالمجاهد في سبيل الله».

(امالي صدوق ـ ص 289)

کسي که براي آسايش خانواده‌اش زحمت مي‌کشد و کار مي‌کند مانند کسي است که
در راه خدا جهاد مي‌کند.

* حضرت رسول اکرم(ص):

«من بات کالا من طلب الحلال بات مغفورا له».

(امالي صدوق ـ ص 289)

کسي که در راه بدست آوردن روزي حلال خسته شود. خداوند او را مي‌آمرزد.

* حضرت رسول اکرم(ص):

«من أکل من کديده حلالا، فتح له أبواب الجنة يدخل من أيها شاء».

(بحار ـ ج 103 ـ ص 10)

هر که با زحمت و تلاش، روزي حلال بدست آورد، خداوند درهاي بهشت را بر روي
او باز کند که از هر دري بخواهد، مي‌تواند وارد شود.

* حضرت رسول اکرم(ص):

«من أکل من کديده نظر الله اليه بالرحمة، ثم لا يعذبه أبدا».

(جامع الاخبار ـ ص 139)

هر که از تلاش دست خود، روزي بدست آورد، خداوند نظر رحمت به او بکند و
آنگاه هرگز عذابش نکند.

* امام باقر(ع):

«من طلب الدنيا استعفافا عن الناس وسعيا علي أهله و تعطفا علي جاره، لقي
الله عزوجل يوم القيامة و وجهه مثل المقر ليلة البدر».

(وسائل الشيعه ـ ج 12 ـ ص 11)

هر که دنيا را بخواهد براي اينکه محتاج مردم نباشد و آسايش خانواده‌اش را
فراهم کند و به هسمايگانش نيکي کند، در روز قيامت، خداوند عزوجل را ملاقات مي‌کند
در حالي که صورتش مانند ماه شب چهارده بدرخشد.

* امام صادق(ع):

«لا خير في من لا يحب جمع المال من حلال، فکيف به وجهه، و يقضي به دينه».

(ثواب الاعمال » ص 164)

هيچ خبري نيست در آنکس که جمع مال را در راه حلال دوست ندارد که از اين
راه آبرويش را حفظ کند و قرض را ادا نمايد.

* امام رضا(ع):

«ان الذين يطلب من فضل يکف به عياله، اعظم أجرا من المجاهد في سبيل الله».

(بحار ـ ج 78 ـ ص 229)

آن کس که خواهان روزي بيشتر است براي اينکه خانواده‌اش در آرامش و آسايش
باشند، اجر و پاداشش از کسي که در راه خدا جهاد مي‌کند، بالاتر است.

* امام صادق(ع):

فضل بن ابي قرة گويد: بر امام صادق(ع) وارد شديم در حالي که مشغول ساختن
ديواري بود. به آن حضرت عرض کرديم: جانمان به قربانت، اجازه بدهيد ما اين کار را
بکنيم يا بردگان و نوکران اين کار را به عهده بگيرند. حضرت فرمود:

«لا، دعوني فإني أشتهي ان يراني الله عزوجل أعمل بيدي، اطلب الحلال في أذي
نفسي».

نه، مرا رها کنيد، من ميل دارم که خداوند مرا ببيند که با دست خودم کار مي‌کنم
و با اذيت به خود، روزي حلال را مي‌طلبم.

(وسائل الشيعه ـ ج 12ـ ص 24)

دانستنيهائي از قرآن

جهاد و طلب روزي حلال

بسم الله الرحمن الرحيم

«ربکم الذي يزجي لکم الفلک في البحر لتبتغوا من فضله، انه کان بکم رحيما».

(سوره اسراء ـ آيه 66)

پروردگارتان کشتي‌ها را در رديا براي شما به حرکت مي‌آورد تا از فضل خدا
روزي بطلبيد، و همانا او به شما مهربان است.

خداوند بر ما منت مي‌گذارد که وسائل بدست آوردن روزي را براي ما مهيا و
آماده ساخت است، تا اينکه پس از تلاش و سعي در راه بدست آوردن آن، از روي مهرباني
و رحمت، بر ما ارزاني دارد و روزي خود را به ما برساند. بي‌گمان سعي معقول و تلاش
به اندازه لازم در اين زمينه لازم و واجب است؛ البته نه چنان کوشش و تلاشي باشد که
انسان را از عبادتهاي ديگر و خدمت به دين و ملت باز دارد و نه هم آنکه انسان، تنها
بهعبادت و نماز خواندن بپردازد و کل بر ديگران باشد، چه خود سعي کردن در طلب‌روزي
از عبادتهاي بزرگ است. روايتهاي زيادي از معصومين(ع) وارد شده است که دلالت بر اين
معني دارد حتي جائي که حضرت رسول(ص) عبادت را به هفتاد بخش تقسيم مي‌کند و مهمترين
آنها را طلب‌ورزي و سعي در بدست آوردن آن مي‌نمايد. و در ورايتهاي زيادي، مذمت
بسيار وارد شده است نسبت به کسي که خود کار و تلاش نمي‌کند و کل بر ديگران است
بلکه حضرت رسول«ص» مي‌فرمايد: اگر کسي خانواده‌اي دارد و در راه آسايش آنها زحمت
نمي‌کشد و حق آنان را ضايع مي‌کند، ملعون و نفرين شده است.

خداوند در آيات قرآن، ابتغاء فضل خود را در سعي براي بدست آوردن روزي حلال
مي‌داند و بر مردم منت مي‌گذارد که خداوند وسائل بدست آوردن روزي را هر چند در
مسافرت بر فراز درياها باشد، براي شما آماده کرده است تا اينکه در اين راه تلاش
کنيد و روزي حلال کسب نمائيد.

در آيه ديگري کسب روزي حلال را همگام با جهاد در راه خدا بيان کرده است.
در سوره مزمل آيه 20 به تفصيل در نماز بحث مي‌کند و در آخر آيه استثنا مي‌کند
افرادي را که نمي‌توانند نماز شب بخوانند که در اينجا بسيار جالب، بيماران را جدا
مي‌کند آنگاه مي‌فرمايد: «و آخرون يضربون في الأرض يبتغون من فضل الله و آخرون
يقاتلون في سبيل الله» ـ و برخي که در راه تلاش ومسافرت براي بدست آوردن روزي و
فضل خدا هستند و برخي ديگر که در راه خدا قتال مي‌کنند. در اينجا بسياري از مفسرين
بر اين عقيده‌اند که نکته لطيفي در اين بخش از آيه نهفته است و آن همگام نمودن و
با هم ذکر کردن تجارت پيشگان و مبارزان در راه خدا، گو اينکه در هر جا«ابتغاء فضل
الله» آمدهاست، غرض همان بدست آمدن روزي است گوئي جهاد و تلاش براي بدست آوردن
روزي، در يک مرتبه است.

و بهمين جهت است که حضرت رسول(ص) مي‌فرمايد: «طلب الحلال جهاد» ـ کسب روزي
حلال، جهاد است و يا در روايت ديگري مي‌فرمايد: «الکاد علي عياله کالمجاهد في سبيل
الله».

البته همانگونه که تذکر داديم، سعي در طلب حلال نبايد از اندازه متعارف و
معمولي خارج شود و نظر انسان در طلب حلال، تنها اين نباشد که پول را براي خاطر خود
پول جمع کند يعني، طلب دنيا براي خاطر دنيا نباشد بلکه بايد هدف و غرضي بالاتر در
نظر داشته باشد و گرنه بجاي مدح، مذمت مي‌شود و بجاي پاداش، کيفر به او داده مي‌شود.
پس انسان بايدب راي خاطر حفظ آبرو و حيثيت خويش و براي آسايش و آرامش خانواده‌اش و
براي خدمت به مستضعفين و فقرا، تلاش در راه بدست آوردن روزي حلال کند و از فضل
الهي استمداد جويد، آنجا است که خداوند سعادت دنيا و آخرت را به او مي‌دهد و در
تلاش و زحمتش، مأجور خواهد بود ان‌شاءالله.

پس هم بدست آوردن روزي عبادت بزرگ است و هم انفاق بر ديگران از مال بدست
آمده، عبادت بزرگي ديگر است که اگر در کسي جمع شود، هم در نظر مردم احترام دارد و
هم خداوند او را دوست خواهد داشت. و بي‌گمان، زهد واقعي هم در همين است که انسان
زحمت بکشد، روزي بدست آورد، و هم به اندازه کفاف مصرف کند و زياديش را در راه خدا
انفاق نمايد. نه اينکه در منزل بنشيند و تنها به عبادت خشک بپردازد و ديگران بر او
انفاق کنند که اين گناه ياست نابخشودني.

امام خميني ثابت و استوار از آغاز تا پايان

ليبرال‌ها

* اگر کسي توجه کند به مسائلي که در اين اواخر پيش آوردند، در روزنامه‌هاي
مختلفي پيش آوردند، يک جريان در کار است که انسان را از اين معنا مي‌ترساند که
بخواهد بطور خزنده اين کشور را باز هل بدهد به طرف آمريکا… آن وقت آمدند آقايان
پيش ما همين آقاي بازرگانان و رفقايش و گفتند: ما خيال داريم که اين مجلس(مجلس
خبرگان) را منحلش کنيم. من گفتم: شما چه کاره هستيد اصلش که مي‌خواهيد اين کار را
بکنيد؟ شما چه سمتي داريد که بتوانيد مجلس منحل کنيد؟ پا شويد برويد سراغ کارتان.
وقتي ديدند محکم است مسأله، کنار رفتند. مسأله انحلال مجلس خبرگان روي اين زمينه
بود… که ديدند مجلس خبرگان يک مجلس اسلامي، شد، يک مجلسي شد که اکثرش از علما
هستند. اينها از آنها مي‌ترسند.

24/3/60

* اين شهادت(هفتم تير) اسباب اين شد که همه با هم منسجم بشوند. اين اسباب
اين شد که مشت اين ادعا کن‌ها که ما براي آزادي و براي کذا مي‌خواهيم زحمت بکشيم و
بايد اين ملت آزاد باشد و کذا، مشت اينها باز شد که اينها از چه سنخ آزادي مي‌خواهند.
آزادي انفجار، اينها مي‌خواهند. اينها مي‌خواستند که اين منفاقين آزاد بيايند توي
مردم و بعد از يک سال ديگر بسياري از جوانهاي ما را منحرف کنند آزادانه و بسياري
از کارهائي که مي‌خواهند زير جلي انجام بدهند، آزادانه انجام بدهند…

(13/4/60)

* ملت عظيم الشأن ايران… لازم است مراقبت کنند و نگذارند دستهاي پليد
شيطاني و عمال سرسپرده استکبار جهاني در صفوف مقدس آنان وارد شده و به تفرقه افکني
قيام کنند. و هر وقت از اشخاص يا گروه‌هائي يک چنين خيانتهايي مشاهده کردند، بدون
وقفه و در اسرع اوقات در صدد جلوگيري برآيند و به مسئولين کشور اطلاع دهند و آنان
را معرفي نمايند و اين امر براي همه ملت اهميت دارد.

22/11/61

* اميدوارم آنها که امروز به فکر توطئه هستند، روزي چهره‌هايشان براي مردم
شناخته شود.

30/5/62

* در موضوع نهضت به اصطلاح آزادي مسائل فراواني است که بررسي آن محتاج
بوقت زيادي است. آنچه بايد اجمالا گفت آن است که پرونده اين نهضت و همين طور عمل
کردن آن در دولت موقت اول انقلاب شهادت مي‌دهد که نهضت باصطلاح آزادي طرفدار جدي
وابستگي کشور ايران به آمريکا است و در اين باره از هيچ کوششي فروگذار نکرده است و
حمل به صحت اگر داشته باشد آن است که شايد امريکاي جهانخوار را که هر چه بدبختي
ملت مظلوم ايران و ساير ملتهاي تحت سلطه او دارند از ستمکاري اوست بهتر از شوروي
ملحد مي‌دانند و اين از اشتباهات آنها است. در هر صورت به حسب اين پرونده‌هاي قطور
و نيز ملاقاتهاي مکرر اعضاء نهضت چه در منازل خودشان و چه در سفارت آمريکا و به
حسب آنچه من مشاهده کردم از انحرافات آنها اگر خداي متعال عنايت نفرموده بود و
مدتي در حکومت موقت باقي مانده بودند ملتهاي مظلوم بويژه ملت عزيز ما اکنون در زير
چنگاه آمريکا و مستشاران او دست و پا مي‌زدند و اسلام عزيز چنان سيلي از اين
ستمکاران مي‌خورد که قرنها سر بلند نمي‌کرند و به حسب امور بسيار ديگ نهضت باصطلاح
آزادي صلاحيت براي هيچ امري از امور دولتي يا قانوگزاري يا قضائي را ندارند و ضرر
آنها به اعتبار آنکه متظاهر به اسلام هستند و با اين حربه جوانان عزيز ما را منحرف
خواهند کرد و نيز با دخالت بي‌مورد در تفسير قرآن کريم و احاديث شريفه و تاويلهاي
جاهلانه موجب فساد عظيم ممکن است شوند از ضرر گروهکهاي ديگر حتي منافقين اين
فرزندان عزيز مهندس بازرگان بيشتر و بالاتر است. نهضت آزادي و افراد آن از اسلام
اطلاعي ندارند و با فقه اسلامي آشنا نيستند از اين جهت گفتارها و نوشتارهاي آنها
که منتشر کرده‌اند مستلم آن است که دستورات حضرت مولي الموالي اميرالمؤمنين را در
نصب ولات و اجراء تعزيرات حکومتي که گاهي بر خلاف احکام اوليه و ثانويه اسلام است
بر خلاف اسلام دانسته و آن بزرگوار را نعوذ بالله تخطئه بلکه مرتد بدانند و يا
آنکه همه اين امور را از وحي الهي بدانند که آنهم بر خلاف ضرورت اسلام است، نتيجه
آنکه نهضت باصطلاح آزادي و افراد آن چون موجب گمراهي بسياري از کساني که بي‌اطلاع
از مقاصد شوم آنان هستند مي‌گردند بايد با آنها برخورد قاطعانه شود و نبايد رسميت
داشته باشند.

امام خمینی ثابت و استوار(لیبرالها)

دانستنیهائی از قرآن(جهاد و طلب روزی حلال)

سخنان معصومین(سعی در بدست آوردن روزی)

پیام مهم رهبر انقلاب به مناسبت نخستین سالگرد
ارتحال حضرت امام خمینی(ره)

کفار حجاز و صد عن سبیل الله

اصول اقتصادی اسلام(شفاعت)                                آیت الله حسین نوری

وصیت نامه امام و اسم مستاثر الهی                          آیت الله محمدی گیلانی

گفته ها و نوشته ها

نگاهی به طرح جدید مبارزه با مشرکین                      حجة الاسلام محمدتقی رهبر

مبانی رهبری در اسلام                                        حجة الاسلام و المسلمین
محمدی ری شهری

رمز بقاء انقلاب                                                حجة
الاسلام والمسلمین اسدالله بیات

یادداشتها و خاطراتی از زندگی امام
خمینی(ره)              حجة الاسلام
رحیمیان

رابطه نتایج استفراض و قدرت سیاسی و
اقتصادی          محمدرضا حافظ نیا

پاسخ به نامه ها

مواجهه لیبرالیسم با انقلاب اسلامی از دوسو

نگاهی به رویدادها

رهنمودهای مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه
ای

رهنمودها

مقام معظم رهبری حضرت آیة الله خامنه ای :

*دراین ده سال درمناسبتها و جریانات زندگی وبرخورد باحوادث امام بزرگواران
اسلام رابرای ما روشن کرده است و برای هیچکسنقطۀ مبهمی باقی نگذاشته اند واین راهی
بسیار مطمئن ،امید بخش و روشن می باشد.

*هیجکس ،هیج حرکتی را کهموجباختلاف می شود نباید انجام دهد و اگ رکسی چنین کرد
دیگری نباید آن راتشدید کند این نیک وظیفۀ عمومی و تکلیفی همانند نماز وجهاد می
باشد وحفظ وحدتامروزخود یک جهادفی سبیل الله است.

*ازآنجا که انقلاب و نظام اسلامی ایران برای ملتها پرجاذبه می باشد ،استکبا ر
به ویژه امریکا خودرابه انجام تبلیغت زهر آگین ودروغ پراکنی علیه این نظام الهی
واسلامی محتاج تر ازهر زمان دیگری می بیند وعصبانیّت آاناز انقالب اسلامی بخاطر
افزایش بیداری اسلام درسراسر جهان است.

*به برکت رهبری امام وهدایت الهی ، فراز و نشیب های عجیبی را پشت سر گذاشتیم و
همانگونه که بارها امام بزرگوارمان فرمودند ا زآغاز نهضت دست هدایتگری مارا به پیش
می برد و راه را برایمان باز می کرد و این هدایت الهی بدون صفا ، مجاهدت وخلوص و
نورانیّتبهدست نمیآید.10/12/68

* عدالت یعنی آنکه تنظیم برنامه ها وحرکت کشور درجهت تأمین زندگی انسانی برا ی
مستضعفان باشدوکسانی که درزی راسۀ سنگین نظام قانونی ازحقوق خود محروم ماندند به
حقوق خویش برسند وعدّۀ خاصی برای خود حق ویژه ای قائل نباشند. 23/12/68

* اگر دراین دنیای بزرگ زشتی، بی عدالتی ،تبعیض، فقر،تلخی و نشانه ها
وخصوصیّات شیطانی را شاهد هستیم باید ردّ پای عامل این همه رادرو جودانسانها و
درشیطان درونی آنها بیابیم.

*باید به خودمان برگردیم و درخودمان تجدید نظر کنیم و حاکمیّت هوی وهوس را از
بین ببریم ،آن کسانی که باید کاری رابرای خدا می کردند وانجام نداند وکسانی که
کاری رادرجهت مخالف راه خدا وانقلاب کردند و نباید انجام می داند گذشته را اصلاح و
ازآنچه صادر شده استغفار کنند.

*عمل و رفتار این ملّت وقاطعیّت وهدایت قوی آن امام ملکوتی و رهبر بینظیر بود
که راه را باز کرده ،بهملّتها شجاعت داد،استکبار راکوچک کرد و به او احساس حقارت
داد. 1/1/69

*) ابرقدرتها ،شریز واقعی هستند و هیچکس دراینکه دولتی مانند دولت آمریکا مظهر
شرّ وفساد است شکنمی کند،هیچ عمل شرارت باری را دردنیا نمی توان سراغ گرفت که آنها
انجام نداده باشند.

*هرانسانی که با شیطان ضدیّتدارد باید با مشاهدۀ عداوت ورزی وصف آرائی شیاطین
،اشرار،قلدرهاودستگاههای منفورعالم دربرابر جمهوری اسلامی ایران از آن دفاع کند.
آنهائی که ادّعای شمّ سیاسی دارند و از اظهار مخالفت بااین نظام برحق خجالت نمی
کشند ،وجدانشان مرده وچشم دلشان کورشده است.

*اسلام ما ،اسلام ضعفاوپابرهنه ها است که به پائیندستهای جامعه آقایی و منزلت
می دهد وزورمندان ظالم رااز سریر قدرت به زیر می کشد.

*یک روحانی باید بیش از همه به اصلاح فکر،بینش ،سلیقه، مشرب فقهی و سیاسی خود
بپردازد وانسانها به ویژه طلاب علوم دینی باید به امام فقیدمان اقتداء کنند.

*بهترین مرجع برای وعاظ درماه مبارک رمضان قرآن مجید و احادیث دربا ب حاکمیّت
وجامعیت اسلام ونیزبیاناتامام عظیم الشّأن وفقید جهان اسلام است.

* برای اجرای عدالت باید حدودالهی و حقوق انسانی واجتماعی به طور یکسان برمردم
اجر شود،ونیز کسانی که باتکیه برفریب،زور وکارهای ناصحیح توانسته اند به آنجه که
حق آنها نبوده است دست یابند، فرصت ادامۀ این راه را پیدا نکنند وحرکت نظام
وتشکیلات باید دراین جهت  باشد. 23/12/68

نگاهی به رویدادها

جهان اسلام

*در پی تظاهرات عظیم مسلمانان کشمیر، مقرّرات منع عبور و مرو ردر22شهر ایالت
جامو و کشمیر به اجرا درآمد.

*مردم تونس با شعار (الله اکبر) درپایتخت این کشور دست به تظاهرات زدند.
12/12/68

*رژیم سعودی جمعی از روحانیون ناین کشور را بازداشت کرد.

*25تن ا زرهبران جنبش استقلال طلب مسلمانان کشمیر بازداشت شدند. 14/12/68

*گروه کثیری ازمردم مسلمان ترکیه نمایش یک سریال ضد اسلامی درشبکه اوّل
تلویزیون دولتی این کشور را بهشدّت مورد انتقاد قرار دادند.

*مجلس بلغارستان ممنوعیّت استفاده از اسامی اسلامی برای مسلمانان این کشور را
لغو کرد.

*تشکیل حزب سیاسی توسّط مسلمانان در یوگسلاوی ممنوع شد. 16/12/68

* دولت هند دریک عقب نشینی دربرابر 
حرکت مسلمانان کشمیر ،برای مذاکره با رهبران مسلمان کشمیر اعلام آمادگی
نمود.

*پلیس امنیتی مصر از حضور (شیخ عبدالرحمن)رهبر (الجهاد)مصر دردادگاه جلوگیری
کرد. 20/12/68

*پنج فلسطینی از زندان انصار 3درفلسطین اشغالی گریختند.

* نیروهای امنیتی رژیم مصر 27دانش آموز را به اتهام فعالیّتهای اسلامی دستگیر
کردند. 21/12/68

*رهبر  (جهاد اسلامی )مصرتوسّط پلیس
رژیم مبارک به شهادت رسید.

*وزیر امور مذهبی رژیم مصر:حرکتهای اسلامی درمصر با دشت آهنین سرکوب خواهد شد.
23/12/68

*زنان مسلمان کشمیر به منظور اعتراض علیه حکومت هند درسریناگاردست به تظاهرات
زدند و موردضرب و شتم نیروهای دولتی قرار گرفتند.

*146نظامی به جرم فعّالیّت مذهبی از ارتش ترکیه اخراج شدند.

*به دنبال تشنج های فزاینده و خشونت علیه مهاجران مسلمان ساکن فرانسه،بمبئی در
یک مسجد شهر(رن) فرانسه منفجر شد. 24/12/68

*دولت ترکیه ،ماهنامه اسلامی (گرشیم)را به دلیل مخالفت با رژیم لاتیک تعطیل
کرد. 26/12/68

*رژیم لاتیک ترکیه ،دهها تن از انقلابیون مسلمان را بازداشت کرد.

*عباس اما م جمعه )قاری ایرانی با کسب 92امتیاز از 100امتیاز به مقام اوّل
مسابقات بین المللی قرائت قران درمالزی دست یافت.

*ترکیه و تونس برای مبارزه با گروهههای اسلامی ،همکاری مشترکی راآغازکردند.

*نماینده ساق مجلس ایالتی جامو و کشمیربه اتهام خبرچینی برای دولت هند توسّط
یک گروه اسلامی ترور شد. 6/1/69

* درآستانه ماه مبارک رمضان،مسجد جامع گنجه آذربایجان شوروی پس از 70سال تعطیل
بازگشائی شد.

*سه دانشجوی دختر مسلمان و محجّبه آفریقائی درحال عبور از یکی ازخیابانهای
جنوب پاریس از سوی سرنشینان یک اتومبیل متعلق به گروههای نژاد پرست با سلاح گرم
مورد حمله قرار گرفتند.

*قطعنامۀ سنای آمریکا درباره بیت المقدس به عنان پایتخت اسرائیل با واکنش شدید
بین المللی مواجه شد.

(شیخ عمر عبدالله )استاد دانشگاه الهیات و رهبر گروههای اسلامی مصر با صدور
فتوائی اعلام کرد: 0علاحامد)نویسندۀ مصری کتاب کفرآمیز(سفری درفکر یک انسان)مرتد
است و مستحق قتل می باشد. 7/1/69

کارشناسان اداره فرهنگ  ترکیه شکل گیری
کلمه (سم الله )درپوسته یک تخم مرغ را مورد تأکید قرار دادند،درکنار(بسم الله )
کلمات(احمد) (محمد)، (اعوذ) و رقم1427نیز با حروف عربی نقش بسته است.

*درپی تهدید گروه جهاد اسلامی برای آزادی فلسطین مبنی بر حمله به کشورهائی که
درمهاجرت یهودیان شوروی به فلسطین اشغالی دخالت دارند مسکو تعداد دیپلماتهای خود
را در بیروت را کاهش داد.

*هفته نامه (نقطه)پر تیراژترین مجله ترکیه به اتهام اجام تبلیغات اسلامی توقیف
شد.8/1/69

*حسنی مبارک ضمن ابرازنگرانی ا زگسترش تظاهرات درشهرهای(المینا) و (بوقر قص)
خواستار تشدیدبرخورد با تظاهرات مسلمانان مصری شد.

*تدریس حقوق اسلام به عنوان یک واخد درسی دردانشکاه دولتی (باکو) آغازشد.

*حزب اسلامی یوگسلاوی اعلام موجنودیّت کرد.14/1/69

اخبار داخلی

*در پایان دیدار نخست وزیرترکیه  وهیئت
همراه ا زایران ،قرارداد 2میلیارد دلاری بین این دو کشور امضاء شد.

*تولید انبوده موشک زمین به زمین (فجر ـ 3) آغاز شد. 12/12/68

*موافقتنامه همکاریهای ایرانو شوروی درزمینۀ گاز ،ذوب آهن و نیروگاههای برق امضاء
شد.16/12/68

* مجلس کلّیات لایحۀ بودجه سال 1369را تصویب کرد.

*20مزدور مصری که درجنگ تحمیلی اسر شده بودند با وساطت شیخ سعید شعبان آزاد
شدند. 23/12/68

*119تن از محکومین دادگاههای انقلاب اسلامی ،با موافقت رهبری عفو
شدند.28/12/68

*رئیس جمهور :توقع ما از مردممان،ادامه همکاری بادولت ،پایداری درادامۀ راه
امام (ره)وآرمانهای انقلاب وقناعت درمصرف م ی باشد. 5/1/69

* رئیس جمهور درپایان دیدار خودم ازمناطق محروم جنوبشرق کشور به تهران بازگشت.

*مراسم غباررویی ضریح مقدس حضرت امام رضا علیه السّلام با حضور رهبر انقلاب برگزار
شد. 7/1/69

* جابجائی زمین دریک روستای لنگرود بیش از 60میلیون ریال خسارت به بارآورد.

*5هزار جلد قرآن کریم به مناسبت ماه مبارک رمضان از قم به آذربایجان شوروی
ارسال شد. 8/1/69

*دبیر کل وزارت خارجه فرانسه به منظور حلّ و فصل اختلافات مالی وارد تهران شد.
14/1/69

*طرح کنترل جمعیّت تقدیم هیأت دولت شد. 15/1/69

اخبار خارجی

*یک گروه کرد مخالف رژیم عرا ق از مقامات این رژیم خواست تا سرنوشت 353تن از
کردهای عراقی را که پس ا زدستگیری در 18ماه قبل تا کنون هیچ اطلاعی از آنهاغ
دردستنیست،روشن سازد. 12/12/68

* طرفداران(نوریه گاه) 16آمریکائی رابا پرتاب بمب مجروح کردند.

*تلاش مشترک عراقو انگلیس برای جلب افکارعمومی درلندن علهی ایران ناکام ماند.

*نیروهای امنیتی شوروی تظاهرات ازبکستان را به رگبار بستند. 14/12/68

* هواپیماهای ناشناس،درجریان تلاش برای کودتا ،کاخ ریاست جمهوری افغانستا ن را
بمباران کردند. مردم پایتخت از مرکز شهر قرار کردند و بخش عظیمی از کابل درخاموشی
فرو رفت.16/12/68

*سردبیر روزنامۀ حریّت ترکیه بهضرب گلوله به قتلرسید وی روز قبل از این
حادثه،درسرمقاله ای رژیم عراق را به خاطر فعالیّتهای خرابکارانه اش مورد حمله قرار
داده بود.

* دکوئیار،دستورکار پیشنهادی برای 
مذکرات صلح راتسلیم نمایندگانایران وعراق کرد.17/12/68

* در پیافشای شکست تلاشهای آمریکا برای تماس با ایران کاخ سفید درآستاه یک
بحران تازه قرار گرفت.

*رژیم بغداد ازسفرنمایندگان حقوق بشر سازمانملل به عراق جلوگیری کردند.
19/12/68

* خلبانان وفادار به (ژنرال شهنوز)یک انبار اسلح در مرکز کابل را منهدم کردند.

* جورج بوش به مقامات بلندپایه کاخ سفید و دولت واشنگتن دستور داد ا زگفتگو
دربارۀ ماجرایت تلفنقلابی وی خودداری کنند.

*اوّلین پرواز مستقیم بین دو آلمان انجام شد.

* درپی ناآرامیهای اخیر،رئیس جمهورهائیتی از کار برکنارشد. 20/12/68

* جمهوریلیتوانی پس ا ز72سال ،استقلال خود را از شوروی اعلام کرد.

* 50تن ا زروزنامه نگاران انگلیسی از جمله سردبیر نشریۀ (آبزرور) با مراجعه به
سفارت عراق درلندن خواستار لغو حکم اعدام خبرنگار انگلیسی شدند. 21/12/68

* کابینه ائتلافی رژیم صهیونیستی درپی شدّت یافتن اختلافات دو حزب حاکم سقوط
سکرد.

*آمریکا تحریم اقتصادی 6ساله علهی نیاکراگوئه را لغو کرد.

*پارلمان شوروی ضمندادن اختیارات بیشتر به گوراچف ،به 72سال انحصار قدرت حزب
کمونیست پایان داد.23/12/68

* آخرین مین روب های آمریکا خلیج فارس را ترک کردند.

*رژیم عراق خبرنگار نشریه انگلیسی آبزرور را اعدام کرد.

      گورباچف به عنوان رئیس
جمهوری شوروی انتخاب شد.24/12/68

آمریکااز نقش پاپ د رشکست (دانیل اورتگا) و تسلیم (نور به گا) تجلیل کرد.

مجلس اسرائیل با 60رای موافقدربرابر55رای مخالف،رأی عدم اعتماد به (شامبر)را
تصویب کرد.

تاچر ،اعدام (فرزاد بارفت)روزنامه نگار (آیزرور)توسّط رژیم صدام را وحشیانه
خواند.26/12/68

 هفته نامۀ لبنانی الکفاح العربی نوشت،
رژیم عربستان با برگزاری انتخابات پارلمانی جدید درکویت مخالفت کرده و طیّ دو هفته
اخیر فشارهائی به کویت جهت صرفنظر کردن دراین مورد وارد کرده است. 27/12/68

آخرین گروه سربازان هندی ،خاک سریلانکارا ترک کردند.

ـ بااعلام رسمی استقلال نامیبا،تسلط 75ساله آفریقا ی جنوبی براین کشور پایان
یافت.5/1/69

* شوروی  از کشورهای غربی خواست تا
دیپلماتهای خود را به دلیل وخیم شدن اوضاع لیتوانی خارج کنند.

*ارتش یوگسلاوی ایالت(کوزوو) را به محاصره خود دراورد. 6/1/69

* ارتش شوروی ساختمانهای عمدۀ پایتخت لیتوانی را اشغال کرد.

ـ مخالفان رژیم پرتوریا با نارنجک و مین بهمراکز دولتی حمله کردند.  7/1/69

* کمونیستها درا نتخاباتمجارستان شکست خوردند و یک حزب ضد کمونیست بیشترین
آراء اردراین انتخابات کسب کرد.

*سازمان ملل ا زپناهندگان افغانی خواست به میهن خویس باز گردند.8/1/69

* عربستان سعودی 60تن طلا دربورس لندن فروخت.

* کودتا درسودا ن کشف و خنثی شد و تعدادی از نظامیان دراین ارتباط بازداشت
شدند.

*جند چاشنی بمب اتمی ارسالی از آمریکا به بغداد درحال انتقال به یک هواپیمای
عراقی درفرودگاه لندن کشف شد.

*آمریکاا زکشورهای عرب خواست ،اسرائیل از به طور آشکار به رسمیت بشناسد.
9/1/69

* دو انبارمهمات درشهر کرکوک عراق منفجر شد و به دنبال اینانجارها ،سرهنگ یوسف
محمد فرماندۀ گردانسوم رادار که اینانجارها درمحدوده حفاظتی آن روی داده است
بازداشت شد.

*سنای آمریکا 400میلیون دلار جهت اسکان یهودیان شوروی دراراضی اشغالی فلسطین
اختصاص داد. 14/1/69

* کمک کمپانیهای آمریکا به عراق برای ساخت موشکهای بالستیک، از سوی شبکه
تلویزیونی (ای .بی .سی) آمریکا فاش شد .

هزاران تن از مردم آرژانتین به مناسبت هشتمین ساگرد جنگ (مالوپناس)پرچم
کشورهای آمریکا و انگلیس را به آتش کشیدند.

*انفجار بمب26کشته ومجروح درلاهور به جا گذاشت.

*دکوئیار:حق وتو راباید سرکوب کرد.

*قانون مشروز جدایی جمهوریهای شوروی توسّط پارلمان این کشور تصویب شد.15/1/69

جمعبندی اهم رویدادها  

پاسخ پاسدار اسلام به جوابیۀ وزارت خارجه

به امید تصحیح دیدگاه برگزار کنندگان کنفرانس

دریافت جوابیۀ وزارت امور خارجه کشورمان ا زاین جهت که تذکر و انتقاد دلسورانۀ
پاسدا ر اسلام نسبت به برگزاری کنفرانس به اصطلاح اسلامی درتهران تحت عنوان
(کنفرانس حقوق بشر دراسلام )به سمع ونظرمسئولین ذیربط رسیده موجب خوشحالی
گردید.امید بود که مسئولین محترم قسمت مربوطه دروزارت خارجه متوجّه منظور اصلی ما
شده و تدکر برادرانۀ ما را ـ گرچه دربعضی عبارات دارای لحن نه چندان ملایمی بودـ
پذیرا گردیده اند،لکن همانگونه که خوانندگا محترم مشاهده مینمایند جوابیۀ وزارت
خارجه نیزبگونه ای تنظیم شده و یا دیدگاهی به رشتۀ تحریر درآمده که میتوان مدعی شد
که به طور همه جانبه اصول وارزشهای انقلاب اسلامی وفرامین صریح و روشن امام خمینی
0قدس سره الشریف)مورد توحه قرار نگرفته است.البته ما درج مطالب ارسالی ازطرف داره
کلّ اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه دراین ارتباط به دلیل همین مغایرت آشکار
با معیارهای امام(ره) تضعیف این وزارتخانه می دانستیم وصلاح نمی دیدیم که با درج
آن آنهم درشرایطی که امام فقید ومقام معظم رهبری ،وزیرمحترم امورخارجه را مورد
حمایت وتایید وافر خویش قرار داده اند.خدای ناکرده موجبات تضعیف این وزارتخانه
رافره آوریم (هرچند وجود بعضی افکار ناصواب دربرخی رده ها ی وزارت خارجه خود به
خود مهمترین عامل این تضعیف تلی خواهد گردید که امیداست با بذل عنایت وزیرمحترم ،
تذکرات لازم به منظور منطبق نمودن آنان بامعیارهای انقلاب اسلامی و ملاکهای رهبر
کبیر انقلاب داده شود)،لیکن پیگیریهای ردۀ مربوطه دروزارتخارجه ازیکسو ونیز مرقوم
شریف یادگار گرامی حضرت امام (ره)،حجة الاسلام والمسلمینحاج سید احمد خمینی و نیز
برنامۀ آقایدکتر ولایتی و زیر محترم امور خارجه ما ناچار از درج ای مطب نمود .لذا
متن کامل جوابیه درج شد وتوضیحاتی را لازم دانستیم که ذیلا از نظر خواندگان می
گذرد.حقیقت اینست که درقسمت جمعبندی اهم رویدادهای پاسدار اسلام ،به دلایل گوناگون
این  اصل به عنوان تناه ملاک
ومعیاربرخوردبا رخدادها و جریانات مختلف سیاسی،اجتماعی ،فرهنگی واقتصادی داخل و
خارج کشور تعیین گردید که فرامین ، رهنمودها و نظرات امام خمینی (رضوان الله تعالی
علیه) را (حرف آخر) و(حجّتنهایی ) تمامی مسائل قرارداده و از چنین دریچه و دیدگاهی
به جریانات و وقایع عالم نگریسته شود تاموضع اسلام ناب محمّدی (ص) ـ البته درحدّ
توان و وسع ـ دراختیار خوانندگان ومخاطبین محلّه قرار گیرد .بدیهی است مطالب مندرج
درجمعبندی اهم رویدادها شمارۀ 98ـ بهمن ماه 1368ـ تحت عنوان (حقوق بشر درکدام
اسلام؟ اسلام ناب محمدی (ص)یااسلام آمریکایی ؟ )از این قاعد ه مستثنی نبوده و درا«
چارچوب وبا توجّه به فرامین ورهنمودهایصریح وعلنی آن امام عزیز(ره) طرح گردیده است
.اثبات این ادّعا را درج متن چند پبام وسخن اما (ره )درارتباط با موضوع مورد بحث
در همان مقاله کفایت مینماید .

اعتراض به نفس حضور نه محتوای سند

نگاهی اجمالی به آ ن مطلب،خواننده را به این نکته مهم واصلی میرساند که(پاسدار
اسلام ) به نقش برگزاری یا حضور درکنفرانس وابسته ای همجون سازمان ننگین کنفرانس
به اصطلاح اسالمی معترض است نه محتوای (سند مربوط به منشور حقوق بشر دراسلام) وبا
حتی سخنرانیهای که ا زتریبون آن سخن گفته اند.متأسفانه درجوابیۀ وزارت امورخارجه
به آین نکته اساسی و درحقیقت کلید اصلی مقالۀ مذکور توجه نشده است.لذا ما باهمان
دید حمل برصحّت برای رفع شبهۀ این برادران بار دیگر به زباین ساده ترو ملایم تر
تکرار می نمائیم ؛اینکه فقهای ما سند مربوط به منشور حقوق بشر دراسلام را از متن
کتاب و سنّتاستخراج نمایند نه تنها اشکال ندارد بلکه امری مستحسنو پسندیده و حتی
لازم است امّا اعتراض ما برر وی این مسأله آگاه به فریاد تبدیلمیشود که ثمرۀ این
تلاش ،مهرتأیید خود را از سران خود فروخته وملحد کشورهای اسلامی یعنی عناصر پلید و
مزدوری همچون فهد،حسنی مبارک ،حسین اردنی و حسن مراکشی و …و یا وزرای خارجه آنها
بگیرد.این توهین به فقهای ما نیست که دررسانه های گروهی اعلام گردد که سند تنظیم
یافته آنان به رأی و تأیید سران کنفرانس به اصطلاح اسلامی  یا وزرای خارجه آنان بستگی داشته و مشروعیت می
یابد؟! ما چگونه میتوانیم شاهد باشیم که حاصل زحمات شبانه روزی نیروهای ارزشمند و
ممتازی همچون استاد محمدتقی جعفری و کارناۀ ننگین وسیاه است و درجوابیۀ وزارت
خارجه (ماهیّت وسوابق) آن قابل هیچگونه دفاعی نبوده است ؟ بنابراین بخث اصلی
:نظرگاه و زاویۀ دید صحیح نسبت به اصل حضور 
یا عدم حضور درکنفرانس با صطلاح اسلامی است نه محتوای سند فوق الاشاره.

درباره جایگاه  طرح سند با محتوا

محتواتی (سند مربوط به منشور حقوق بشر دراسلام ) ازجهات مختلف قابل توجّه است
پاسداراسلام مبادرت به درج متن کامل آن درهمین شماره، هرچند که به موضوع مورد بحث
ربط مستقیم ندارد، نمود تا دراختیار طلاب ،فضلاء دانشجویان و امت حزب الله قرار
گیرد.متن این سند خود شان جداگانه ای از مسأله کنفرانس به اصطلاح اسلامی دارد و
قابل توجه و بحث و بررسی است .تأمل قضیه دراینجاست که عقل و واقعیات به ما حکم
مینماید یک موضوع را از جوانب گوناگون مورد ارزیابی قرار دهیم و به صرف محکم و
متقن بودن سند مذکورا اکتفا نمائیم زیرا بهترین و محکمترین سخنان و قوانین اگر
دراختیار طواغبت وعناصر فاسد و پلید قرار گیرد توجیه و تأویلهای ظالمانه شده
وهمانها اهمرمهایی جهت اعمال ظلمهاو فسادهای گسترده تر وموجه ترمیشوند.باران این
نعمت الهی وقتی درلجنزار ببارد جزبوی لجن را به مشام نمی رساند.یادمان نرود که
شیطان بزرگ آمریکا  و قدرتهای جنایتکار
عالم با تمسکبه چه قوانین و سخنان موجّهی اقدام به جنایت و تجاوز به حقوق ملتها
مینمایند. امریکا بزرگترین ناقض حقوق بشر دخاتهای خود درجهان را (دفاع از حقوق
بشر)میخواند! انگلیس انتشار کتاب کفرآمیز آیات شیطانی و توهین به مقدسّات یک
میلیاد مسلمان جهان را (آزادی قلم) تبلیغ مینماید!فرانسه دختران مسمان رابه اسم
(دفاع ازآزادی)ازحجاب منع میکند!رژیم آل سعود که امام راحلمان دروصیت نامه سیاسی
الهی شان بعد ا زبنی امیه جمله (لعنت الله و ملائکته و رسلهعیهم)را مستحق فهد
ورژیم او دانسته اند،زائران بیت الله الحرام را به بهانه دفاع از کعبه وبانا م
خادم الحریم الشریفین درکنا رحرم امن الهی به خاک و خون کشید.جنایات و کشتا
رمسلمانان درکشورهای اسلامی به دستحاکمان خائن آنهامگر نه اینکه غالبا با
فتوا(البته فتاوی آخوندهای کثیف درباری) صورت میپذیردوتوجیه می گردد؟ضد اسلامی
ترین حرکمت اینست که بدون ایجاد عدالت اجتماعی حدود الهی توسط حاکم جائر در
کشورهای اسلامیبه اجرا درآید.همه ما پیروان امام (ره)دراین نکته متفق القول وهم
نظر هستیم که دیدگاه ما با دیگاههای سران مزدورکشورهای اسلامی و رئوس سازمان
کنفرانس به اصطلاح اسلامی از اصل و رسشه مباینت دتاشتخه و متضاد است.این اختلاف
،فاصله و مسافتی به اندازه فاصلۀ میان حق یا باطل ،استقلال یا وابستگی و اسلام نبا
محمّدی (ص) یا اسلام امریکایی را شامل میشود واینراامام راحلمان (رض)بارها مورد
تاکید قرار داده اند که نمونه هایی از آن درمطلب(حقوق بشر درکدام اسلام
…)پیرامون کنفرانس به اصطلاح اسلامی ذکر شد.برداشت ما اسن است که امام فقیدمان
(ره)عقیده داشتند این فاصله را نمی توان به وسیله (دیپلماسی) پر کدر بلکه انقلاب
اسلامیباید دائما دستور کاراصی خود را که نجات انسانهای مستضعف ومسلمان جهالن
ازچنگال ابر قدرتها ومزدوران آنها می بشد مورد تأکید رار دهد و فارغ از دیپلماسی
حاکم برجهان درصدد تحقق فقه عملی اسلام برآید و روشها وبرخوردهای متناسب با اسلام
ناب محمدی (ص) را مقابله جریانات ضد اسلام درپیش گیرد که (و ماذا بعد الحق الا
الضلال) آنگونه که امام خمینی (ره)درمرد حکم عدام سلمان رشدی و دربارۀ آ ن
فرمودند: (…ترس من اینست که تحلیلگران امروز ده سال دیگر برکرسی قضاوت بنشینند و
بگویند که باید دید فتوای اسلامی وحکم اعدام سلمان رشدی مطابق اصول وقوانین
دیپلماسی بده است یا خیر؟! و نتیجه گیری کنند که جون بیان حکم خدا،آثار  و تبعاتی داشته است  و بازار مشترک وکشورهای غربی علیه ما موضع
گرفته اند پس باید خامی نکنیم و از کنا راهانت کنندگان به مقام مقدس پیامبر واسلام
و مکتب بگذریم. خلاصۀ کلام اینکه ما باید بدون توجّه به غرب حیله گر وشرق
متجاوز   فارغ ا زدیپلماسی حاکم برجهان
درصدد تحقق فقه عملی اسلام برآئیم  و الّا
مادامی که فقه درکتابها و سینۀ علما مستور بماند ضرری متوجّه جهانخواران نیست…)

(3/12/67(

دیپلماسی یامعیارهای امام کدامیک؟

تأسف عمیق ما از اینست که جوابیۀ وزارت امور خارجه درآنجا که به نقطۀ تضاد و
افتراق مابین رهنمودها وفرامین الهی سیاسی حضرت امام خمینی (ره) بابرخی اصول
دیپلماسی مثلا (مقبولیت سازمان کنفرانس با اصطلاح اسلامی از نظربین المللی  ) ـ مجددا رجوع شد به جوابیۀ وزارت خارج ـ
میرسد بدون توجّه به آن هشدارهای واضح امام(ره) درمورد کانامۀ سیاو ننگین این
کنفرانس،برخورد با سازمان کنفرانس به اصطلاح اسلامی راباکنایه ای بلیغ تر ازتصریح
(غیر واقع بینانه ) میخواند آیا می توان اینگونه برخورد با مواضع امام(ره) را دید
واعتراضنکرد؟اگر مردود دانستن کنفرانس باصطلاح اسلامی تجلیل نویسنده ای دریک مجلّه
بودگذشتن از اعتراض منصفانه نسبتبه آن هیچ اشکالی ایجاد نمی کرد ومی گفتیم آن یک
نظر بوده واینهم یکنظر، آن نظر می گوید که :سازمان کنفرانس به اصطلاح اسلامی
تشکیلاتی است وابسته به بلوکغرب وتمامی حرکات واقداماتش منطبق باخواست قدرتهای
غربی خصوصاشیطان بزرگ می باشد و شرکت و حضو رما دران مهر تأییدی برقبول کردن
اسلامی بودن آن تلقّی شده وچهرۀ انقلاب اسلامی را درنزد ملل محروم مستضعف و مسمان
عام مشوّه می نماید). این نظر می کوید هک :جدای اغزماهیّت وسوابق سازمان کنفرانس
اسلامی و دریک  دید واقع بینانه ،این
سازمان درحال حاضر یک سازمان معتبر بین المللی است…و ایران ازسال 1350درآنعضویت
داشت هاست و پس ازانقلاب اسلامی نیز با نظرمساعد مجلس شورای اسلامی به عضویت خود
دراین سازمان ادامه داده و در اجلاسهای 
مختلف آن شرکت نموده است ).این دو نظر و دو دیدگاه راجع هب سازمان کنفرانس
به اصطلاح اسلامی است،ما باید کدامیک را انتخاب نمائیم و به عنوان طریق صحیج
درسیاست خارجی اعمال نمائیم ؟ شرکت را با عدم شرکت؟ ما مدعی هستیم با دلایل بیّن و
روشنی که از امام(ره)قبلا ذکر نموده ایم و نمونه ای دیگر را نیز ذیلامی آوریم حضور
و شرکت درسازمان کنفرانس باصطلاح اسلامی و دیگر جلسات و تشکیلاتی که نام  اسلام را یدک می کنند و منظور و هدفی جزترویج
اسلام آمریکایی ندارند روانیست و این را از پیامها و بیانات  امام (ره) استنباط  میتوان نمود. فریادهای مظلومانۀ خمینی کبیر
(رحمة الله علیه) را در خون نامۀ پذیرش قطعنامه ،که به پیام استقامت شهرت یافت در
29/4/67اشاره ای آشکار دراین ارتباط دارد ایشان درآن پیام تاریخی فرمودند:

(…کشتار زائران خانۀ خدا توطئه ای برای حفظ سیاستهای استکبارو جلوگیری ا
زنفوذ اسلام ناب محمّدی صلّی الله علیه و آله و سلم است و کارنامۀ سیاه و ننگین
حاکمان بی درد کشورهای اسلامی حکایت از افزودن درد و مصیبت برپیکر نیمه جان اسلام
و مسلمین دارد.پیامبر اسلام نیازی به مساجد اشرافی و مناره های تزئیناتی ندار د
پیامبراسلام دنبال محد و عظمت پیروان خود بوده است که متأسفانه باسیاستهای غلط
حاکمان دستنشانده به خاک مذلت نشسته اند …مگر مسلمانان نمی بینند که امروز مراکز
وهابیّت درجهان به کانونهای فتنه و جاسوسی مبدّل شده اند که ازیکطرف اسلام
اشرافیّت ،اسلام ابو سفیان،اسلام ملاهای کثیف درباری،اسلام پول و زور،اسلام فریب
وسازش و اسارت ،اسلام حاکمیّت سرمایه وسرمایه داران بر مظلومین و پابرهنه ها و
دریک کلام اسلام آمریکایی ا رترویج  می
کنند و از طرف دیگر سر برآستان سرور خویش امریکایی را ترویج می کنند و از طرفدیگر
سر برآستان سرور خویش امریکای جهانخوا رمیگذارند؟مسلما نمی دانند این درد را به
کجا ببرند که آل سعود و خادم الحرمین به اسرائیل اطمینان میدهد که ما اسلحه خودمان
را علیه شما به کارنمیبریم و برای اثبات حرف خد با ایران قطع رابطه م یکنند.واقعا
چقدر با ید رابطۀ سران کشورهای اسلامی با صهیونیستها گرم وصمیمی شود نادر کنفرانس
سران کشورهای اسلامی مبارزۀ صوری و ظاهری هم با اسرائیل از دستور کار آنان و جلسات
آنان خارج شود.اگر اینها یک جو غیرت و حمیّت اسلامی و غربی داشتند حاضر به یک چنین
معاملۀ کثیف سیاسی و خود فروشی و وطن فروشی نمی شدند.آیا این حرکات برای جهان
اسلام شرم آورنیست وتماشاچی شدن گناه و جرم نمی باشد؟آیا از مسلمانان کسی نیست تا
بپاخیزد و این همه ننگ و عار را تحمّل نکند؟راستی ما باید بنشینیم تا سران کشورهای
اسلامی ،احساسات یک میلیارد مسلمان را نادیده بگیرند و صحّه برآنهمه فجایع صهیونیستها
بگذارند و دوباره مصر و امثال آنرا به صحنه بیاورند؟!…

براساس این اعلام موضع آشکار، حضور و شرکت درچنین کنفرانسی چه حکمی دارد؟ از
دیدگاه حضرت امام هرگونه مصوبۀ سازمانهای 
وابسته به استکبار جهانی همچون سازمان کنفرانس به اصطلاح اسلامی ،شورای
همکاری خلیج فارس و… درنزد ملتهای آزاده و مسلمان جهان(که باید مخاطبین اصلی ما
درسیاست خارجی محسوب شوند)نه تنها هیچگونه اعتباری نداشته و پشیزی ارزش برای آن
نمی توان قائل شد بلکه مخالفت و ضدیّت با آن را فریضه میدانند.و اقعیت موجود هم
حکایت ازمنفور بودن سران این کشورها دربین مردمشان دارد پس این چه دید غیر واقع
بینانه ایاست که دربعضی برادران ما دروزارت امور خارجه وجود دارد؟! که وقتی با
استناد به فرامین امام(ره)گفته می شود نقش حضور درچنین سازمانهای وابسته ای که
مروّج اسلام امریکایی هستند غلط است.پاسخ می شنویم که (حضورما دراین کنفرانسها
باعث غنی شدن مصوّبات و موافقت آنها با برخی مواضع و خواستهای ما خواهد شد)! خلاصۀ
کلام اینکه باید درسیاست خارجی به(خلاصۀ کلام) امام عزیزمان 0ره) عمل نمائیم(خلاصۀ
کلام اینکه نباید فارغ ازدیپلماسی حاکم…پیام استقامت) و مرعوب دیپلماسی ساخته
شده قدرتهای جاهنی نشویم که این راه نجات و صراط مستقیم الهی است .دیپلماسی اما
م(ره)نیزخاص خود ایشان است مثلاموردی را که بارها تذکر داده اند دربازه سیاست
خارجی چنین است: (من بارها می گویم.همه مسئولان نظام ومردم ایران باید بدانند که
غرب و شرق تا شما ار از هویت اسلامی تان به خیال خام خودشان بیرون نبرند آرام
نخواهند نشست.نه ازارتباط با متجاوزان خشنود شوید و نه از قطع ارتباط با آنان
رنجور. همیشه با بصیرت و باچشمانی باز به دشمنان خیره شوید و آنان را آرام نگذارید
که اگر آرام گذارید لحظه ای آرامتان نمی گذارند…) (از آخرین پیامهای امام خمینی
(ره) 2/1/68)

درپایان از انجاکه جملاتی ازوصیّت نامۀ سیاسی الهی امام خمینی راحلمان (رض)
درجوابیّه ادارۀ کل ّاطلاعات ومطبوعات وزارت خارجه به صورتی ناقص  تنها از یک بُعد مورد استاد قرار گرفته است
جملاتی را ازآن وصیّت نامه نورانی به منظور تکمیل آن مطلب با این امید ذکر
مینمائیم که این برادران برنامه های خود را جهت تحقق این وصایا منطبق با دیدگاه
امام عزیز(ره) قرار دهند انشاء الله تعالی : (…وصیت من به بهمه مسلمانان و
مستضعفان جهان این است که شماها نباید بنشینید و منتظر آن باشید که حکام و دست
اندرکاران کشورتان یا قدرتهای خارجی بیایند و برای شما استقلال  وآزادی را تحفه بیاورند .ماو شماها لااقل دراین
صد سال اخیر که به تدریج پای قدرتهای بزرگ جهانخوار به همه کشورهای اسلامی وسایر
کشورهای کوچک بازشده است.مشاهده کردیم یا تاریخهای صحیح بای ما بازگو کردند که
هیچیک ا زدول حاکم براین کشورها درفکرآزادی و استقلال و رفاه ملّتهای خود نبوده و
نیتنتد بلکه اکثریت قریب به اتّفاق آنان با خود به ستمگری و اختناق ملّت خود
پرداخته وهرچه کرده اند برای منافع شخصی یا گروهی نبوده یابرای رفاه قشرمرفّه
وعیّاش به کار گرفته اند و با آنکه دست نشاندگان

قدرتهای بزرگ بوده اند که برای وابسته کردن کشورها وملّتها هرچه توان داشته
اند به کار گرفته و با حیله های مختلف کشورها را بازاری برای شرق وغرب درست
کرده  ومنافع آنان را تأمین نموده اند و
ملّتها را عقب مانده و مصرفی بار آوردند و اکنون نیز با این نقشه درحرکتند. و شما
ای مستضعفان جهان و ای کشورهای اسلامی و مسمانان جهان بپاخیزید و حق را با چنگ و
دندان بگیرید و از هیاهوی تبلیغاتی ابر قدرتها و عمّال سرسپردۀ آنان نترسید و
حکّام جنایتکار که دسترنج شما را به دشمنان شما 
و اسلام عزیز تسلیم می کنند ،ا زکشورخود برانید و خود و طبقات خدمتگزار
متعهدزمام امور را بدست گیرید وهمه درزیر پرچم پر افتخار اسلام مجتمع و یا دشمنان
اسلام و محرومان جهان به دفاع برخیزید وبه سوی یک دولت اسلامی یا جمهوریهای آزاد
ومستقل به پیش روید که با تحقق آن همۀ مستکبران جهان رابه جای خود خواهید نشاند و
همۀ مستضعفان را به امامت و وراثت ارض خواهید رساند به امید آن رور که خداوند
تعالی وعده فرموده است…) (السلام علی من اتبع الهدی)

پاسخ به مقاله نشریه پاسدار اسلام

هیأت تحریریه محترم نشریه پاسدار اسلام

سلام علیکم

درشماره 98آن نشریه (بهمن ماه 68)درقسمت جمع بندی اهم رویدادها ، مقاله ای تحت
عنوانن (حقوق بشر درکدام اسلام ؟)

به جاپ رسیده است که نویسنده با دیدی غیرواقع بینانه و حتی می توان کفت
غیرمنصفانه مسائل مربوط به اجلاس حقوق بشر دراسلام (تهران ـ دی ماه 68) را ارزیاب
ینموده است .با توجّه به وجود بسیاری مطالب بی پایه درمقاله و لحن توهین امیز آن
نسبت به برگزار کنندگان این اجلاس آنجه موجب تعجب و شگفتی است چاپ این مقاله
درنشریّه وزین ومحترم (پاسدار اسلام )می باشد،نشریه ای که به چاپ مقالات مستدل و
منطقیو دفاع صریح از اصول و مبانی انقلاب اسلامی و اسلام ناب محمدی(ص)اشتها ر
دارد.از آنجا کهدراین مقاله تلاش مثمرثمر برپا دارندگان این اجلاس نادیده گرفته
شده و باقلب واقعیات یکی از نقاط مثبت دردیپلماسی جمهوری اسلامی ایران (انحراف از
اصول) قلمداد شده است ضروریست موارد زیر درارتباط با مقاله مورد توجّه قرار گیرد.

1ـ جای تعجب است که نویسنده محترم جهت گیری خود را درسرمقاله متوجّه موردی
نموده است کهنه تنها نقطه ضعف وزارت امور خارجه و مسئولین آن نیست بلکه حتّییکی
ازدستاوردهای مهم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به شمارمی رود که درنتیجه
تلاشهای شبانه روزی مسئولان دیپلماسی کشور حاصل شده است. برگزاری موفقیّت آمیز یک
اجلاس مهم بین المللی آنهم برای تدوین اعلامیه اسلامی حقوق بشردرمقابل اعلامیه
جهانی حقوق بشربا همه دیگاههای مادّی آن وا زآن مهمتر مطرح ساختن نظرات فقهای
جمهوری اسلامی درآن از افتخارات وزارت امور خارجه محسوب می شود که البته با همرهی
وتلاش برادرانبزرگواری چون حجت الاسلام جنابآقای تسخیری مسئول دفتر ارتباطات بین
المللی مقام معظم رهبری ،حجت الاسلام جناب آقی عمید زنجانی ریاست هیئت جمهوری
اسلامی ایران دراجلاس و استاد محمّدتقی جعفری که بیش زا یک ما ه متسمرا روی
اعلامیه کارکرده بودند،میسّرشده است.

2ـ خوانندگانمحترم توجّه دارند اعلامیه 
جهانی حقوق بشر که تقریبا 41سال پیش توسط کشورهای غربی و با دیدگاهی کملا
مادّی نوشته شده است هماره به عنوان یکی ا زمظاهر تمدت غربی قلمداد شده و به صورت
ابزاری دردست کشورهای غرب علیه کشورهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است لذا
طرح اعلامیه اسلامی حقوق بشر با امضای 46کشور حتی اگر نقایصی هم داشته باشد از
آنجا که درمقابل دیدگاههالی غربی مطرح  شده
است دارای ارزش زیادی است.

ازسوی دیگر جمهوری اسلامی ایران که خود ا زطرف کشورهای غربی دربرابر اتهامات
واهی نقض حقوق بشرقرار داشته است همیشه به مسئله تفاوت معبارهای اسلامی با ملاکهای
حقوق بشر غربی استناد کرده وعنوان نموده که خود را تنها ملزم به رعایت چارچوبهی
اسلامی میداند لذا تدویناقلامیه اسلامی حقوق بشر که نظرات جمهوری اسلامی تقریبا به
خوبی درآن لحاظ شده است یک مسئله محکم حقوقی برای ارائه درمقابل اتهامات بی اساس
نقض حقوق بشر خواهد بود.

3ـ درشرایطی که دنیای امروز به واسطه روابط گسترده چند جانبه و وجود سازمانهای
بین المللی و منطقه ای روز به روز کوچکتر شده و منافع دوتها درارتاط تنگاتنگ با
منافع سایرین قرار میگیرد حضور فعال در صحنه های بین المللی  جهت دفاع از منافع حیاتی ،خود یکی ا زاصول مهم
سیاست خارجی  کشورها بشمار می رود بنابراین
جدای ازماهیّت وسوابق سازمان کنفرانس اسلامی و دریک دید واقع بینانه ،این سازمان
درحال حاضریک سازمان معتبر بین المللی است که 46کشور مسلمان عضو آن هستند و همچنین
سازمانهای تخصصی و فرعی متعدّدی وابسته بدان وجود دارند مثل (مجمع فقه اسلامی ) ،
(موسسه اسلامی علوم و تکنولوژی  و توسعه )،
(کمیته بین المللی حفاظت ا زمیراث فرهنگی اسلامی )،(مرکز اسلامی آموزش فنی و حرفه
ای )، (مرکز تحقیقات و بررسی  تاریخ و هنر
وفرهنگ اسلامی )،بانک توسعه اسلامی)،(مرکز اسلامی توسعه تجارت)، (آژانس خبرگزاری
اسلامی بین المللی)، صندوق همبستگی 
اسلامی)،(کمیته اسلامی هلال احمر ) و… که درزمیه های مختلف مربوط به
کشورهای اسلامی به فعالیّت مشغولند.حال سئوال این است که آیا صرفا به خاطر وجود
چند کشور باید ازحضور درسازمانی که 46کشور عضو دارد خودداری نمود؟آیا حضور
قدرتمندانه درسازمان کنفرانس اسلامیو مقابله با نفوذ این چند کشور وتلاش برای
هدایت مواضع این سازمان درجهت آرمانهای اسلامی اصیل را میتوان مورد انتقاد
قرارداد؟آیا

حضور فعّال و همه جانبه درسازمان کنفرانس اسلامی مصداق این جمله حضرت
امام(رض)نیست که دروصیت نامه سیاسی الهی خود خطاب به روایت خارجه فرمود ه اند:

(کوشش داشته باشید که دربهتر کردن روابط با کشورهای اسلامی و دربیدار کردن
دولتمردان و دعوت به وحتت واتحاد کنید که خداوند با شماست. )

4ـ درمورد سند حقوق بشر دراسلام نیز بار سئوال قبلی مطرح است. وقتی قرار ایت
کشورهای اسلامی سندی را تحت عنوان (اعلامیه اسلامی حقوق بشر ) عرضه نماید آیا
براساس نظر نویسنده محترم باید اجازه داد تا بدون حضور  مؤثر جمهوری اسلامی ایران این سند تنظیم شود؟با
وظیفه اسلامی ما ایجاب میکنا تا برای گنجانیدن نظرات انقلابی و اسلامی خود دراین
سندوغنی کردن ان با مفاهیم و الای فقه جعفری نهایت تلاش خود را انجام برسانیم؟باید
توجّه داشت که رأی گیری درسازمان کنفرانس اسلامی به اجماع همه اعضاء است مگر اینکه
عضوی درجلسه حضور نداشته باشد که دراینصورت رأی او مثبت تلقی می شود.

5 ـ حضرت امام رضوان اله تعالی علیه در وصیت نامه سیاسی الهی خود دررابطه با
این وظیفه  خطیر یعنی شناساندن چهره نورانی
اسلاموطرح آن درصحنه های جهانی می فرمایند: (مسئله تبلیغ تنها به عهده وزارت ارشاد
نیست بلکه وظیفه همۀ دانشمندان وگو یندگان و نویسندگان و هنرمندان است. باید
وزارتخارجه کوشش کند تا سفارتخانه ها نشریّات تبلیغی داشته باشند وچهره نورانی اسلام
را برای جهانیان روشن نمایند که اگر این چهره باآن جمال جمیل که قرآنو سنت درهمه
ابعاد به آن دعوت کرده از زیر نقاب مخالفان اسلام و کج فهمیهای دوستان خود نمائی
نماید اسلام جهان گیرخواهد شد و پرچم پرافتخار آن

درهمه جا  به اهتزار در خواهد آمد.چه
مصیبت با روغم انگیز است که مسلمانان متاعی دارند که ازصدر عالم تانهایت آن نظیر
ندارد،نتوانسته اند این گوهر گران بها را که هرانسانی به فطرت آزاد خود طالب آن
است عرضه کنن بلکه خود نیز از آن غافل و هب آن جاهلند و گاهی از آن فراریند.) حال
با این فرمان صریح ،وزارت امور خارجه چگونه می تواند به خود اجازه دهد که ازطرح
ارزشهای والای اسلام انقلابی درمجامع بین المللی و ازجمله سازمان کنفرانس اسلامی
خودداری نماید.

6ـ برگزاری این اجلاس درتهران علیرغم مخالفت صریح عربستان و بعضی از دیگر
کشورهای مرتجع عرب،درسایه تلاشهای مستمر قبل زااجلاس میسّر شده بود و بالاخره نیز
کشورهای مزبور با تحریم اجلاس درآن شرکت نکردند ولی با این حال علی رغم عدم شرکت
آنان ،اجلاس با حضرو نمایندگان تعداد زیادی ازکشورهای اسلامی کارخود را با موفقیّت
به پایان رساند و این نشانه موفقیّت دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در مسدود نمودن
نفوذ کشورهای مرتجع درسازمان کنفرانس اسلامی است،و شکستی بزرگ برای تحریم کنندگان
اجلاس تهران محسوب می شود.

7ـ درحالیکه نویسنده محترم هیچ اشاره ای به محتوای (انقلاب اسلامی حقوق بشر)
ننموده اند.بدون هیچ دلیلی آن را مبتنی براسلام آمریکائی خوانده وازآن تحت
عنوان(معجونی )یاد کرده اند که مشارکت فرد یا افرادی از آیران اسلامی درتنظیم
آن(وجهه انقلاب اسلامی را مخدوش خواهد نمود).شایسته بود ایشان به جای نگارش چندینت
صفحه،تنها یک مادّه از اعلامیه اسلامی حقوق بشر ایراد اصولی و منطقی وارد کرده و
موارد ارتباط آن با اسلام آمریکائی را مشخص می فرمودتد.آیا ایشان مطلع هستند که
بسیار ی از اندیشمندان و فقهای برجسته جمهوری اسلامی مدتها روی این سند کارکرده و
نظرات آنان با تلاشهای زیاد وزارت امور خارجه وهیئت تمایندگی جمهوری اسلامی
دراجلاسهای کارشناسی مربوطه ،مدّ نظر قرار گرفته است؟لازم به اشاره است که جمهوری
اسلامی ایران درهر 28مادّه سند نظرات خود را با دلائل متقن مطرح و دربسیاری از
آنان موفق شده است تا نظر خود را درمادّه مربوطه منظور نماید.منجمله میتوان به
(لزوم جلوگیری از اهانت به مقدّسات ادیان الهی و کرامت انبیاء)ماده 23).(لزوم
جلوگیری از مفاسد اخلاقی )(ماده 18).(ممنوعیّت ربا)(ماده 15) و …اشاره کرد.

8ـ نویسنده محترم اعتراض نموده اتند که چرادراین سند نامی ا زامام خمینی (ره)و
انقلاب اسلای برده نشده است.باید توجّه داشت که دراسناد فقهی و حقوقی قاعدتا از
فرد یا کشوربخصوصی نام برده نمی شود.با این وجود جالب توجّه است که اجلاس طی دو
تلگراف به حضور حضرت آیة الله خامنه ای و حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای هاشمی
رفسنجانی نه تنها با تجلیل و اکرام ازحضرت امام خمینی(رض)یاد نموده بلکه حتی
درتلگراف تشکّر برای حضرت آیة الله خامنه ای ذکر دشه است:(ازخداوند تعالی سلامت و
استواری شما را درادامه راه امام خمینی کبیر رضوان الله عله مسئلت مینماید).

9ـ تکته دیگری که نویسنده محترم اشاره کرده اند ناینست که (تحمل حسین اردنیو
صدامو…و نمایندگان آنها غیرممکن و نشستن درکنا رآنها درطول یک اجلاس مشمئزکننده
است).این درست مثل آن است که رزمنده ای حضورسربازان دشمن را درجبهه جنگ غیر قابل
تحمل و مشمئز کننده دانسته و به همین دلیل ازحضوردرجبهه چنگ امتناع کند برای وزارت
امود خارجه جمهوری اسلامی ایران که به هریک از این اجلاسهای بین المللی به عنوان
یک صحنۀ رویاروئی با دشمنان و درعین حال همکاری با غیرمعاندان مینگرد موجب
افتخاراست که نه تنها بار این مسئولیّت ستگین را تحمل میکند بلکه سرسختانه
برایتشیح و تامین مواضع اصولی اسلام و انقلاب اسلامی پنجهدرپنجه قدرتهای استکباری
و عاملین آنها می اندازد.

10ـ حکم حضرت امام(رض) درمورد سلمان رشدی درتاریخ 25/11/67صادر و اجلاس هیجدهم
وزرای خارجه کنفرانس اسلام یطبق قرار قبلی درتاریخ 22/12/67یعنی درفاصله کمتر از
یک ماه تشکلیل گردید.درشرایطی که ترتیب یک اجلاس فوق العاده بنی المللی حداقل دو
ماه به طول می انجامد بدیهی است که عاقلانه ترین کار،طرح موضوع دراجلاس وزراء
بود.جمهوری اسلامی ایران با ارائه پیشنهادی 
خواستار شد که موضوعی تحت عنوان(بررسی چگونگی مقابله با هجوم فرهنگی سیاسی
علیه مکتب اسلام ،جهان اسلام و امت اسلامی و اتخاذ تصمیماتی جهت ایجاد وحدت عملی
از طرف کشورهای عضو) نیزدردستور کار اجلاس قرار گیرد.ازسوی دیگر درحالیکه کشورهای
غربی سعی داشتند مسئله سلمان رشدی را فقط به جمهوری اسلامی ایران مربوط سازند و نه
به کل کشورهایاسلامی و درحالیکه بعضی کشورهای مرتجع تلاش داشتند این مسئله را از
دستور کار خارجساخته یا حتّی المقدور به مسامحه برگزار کنند،به خاطر تلاشهای هیئت
جمهوری اسلامیایران و چند کشور دیگر مسئله به طور جدّی دراجلاس مطرح شده ونهایتا
به صورت یک بیانیه ویژه ازسوی اجلاس انتشاریا فت که نظرات جمهوری اسلامی ایران
درا« لحاظ شده و مؤلف کتاب آیات شیطانیبه عنوان مرتد اعلام شده است.عنوان این بیانیه
که انعکاس خبری ومطبوعاتی فوق العاده ای داشتعبارت است از :(بیانیه ویژه مربوط به
موضعگیری مشترک اسلامی درقبال اهانت به اسلام). بنابراین درمقایسه با سایر مواضع
سازمان کنفرانس اسلامی که بدون حضورجمهوری اسلامی ایران اتخاذ نموده است این موضع
گیری ،موضعی صریح وامیدوارکننده به شمار میرود و لزوم حضور بیشتر وهمه جانبه
ترجمهوری اسلامی دراین سازمان را گوشزد میکند. به عنوانیک نمونه دیگر ازاقدامات
مثبت سازمان کنفرانس اسلامی میتوان ازضاله و مرتد شناختن فرقه بهائیه درمجمع فقه
اسلامی یاد کرد.مجمع فقه اسلامی  یکی از
ارگانهای فرعی سازمان کنفرانس اسلامی است کهنمایندگان تمامی کشورهای مسمان و فرق و
مذاهب اسلامی درآن شرکت دارند و نماینده جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان تنها
نماینده شیعه درا« حضور دارد.

11ـ دربخشی از مقاله آمده است که :(مردم حزب الله به هیچ عنوان موافق حضور نمایندگان
رسمی و غیر رسمی جمهوری اسلام یدرسازمان کنفرانس به اصطلاح اسلامی نبوده و نگرانی
عمیق خود را نسبت به برخی اظهارنظرهای به دور از اسلام ناب محمّی (ص)از جمله شایعه
عضویّت ایران درسازمان کنفرانس به اصطلاح اسلامی و شورای همکاری خلیج فارس اعلام
مینمائیم).جهت اطلاع نویسنده لازم به توضیح است که ایران ازسال 1350عضو سازمان
کنفرانس اسلامی بوده است و پس ازانقلاب اسلامی نیز جمهوری اسلامی ایران با
نظرمساعد مجلس شورای اسلامی ،نماینده بحق امت حزب الله،بهعضویّت خود دراین سازمان
ادمه داده و دراجلاسهای مختلف آن شرکت نموده است. گذشته ازاین ،مردم حزب الله
کهنویسنده ،خود را تماینده آنان قلمداد نموده اند،جدّا و(قویّا )پیرو مقام معظم
ولایت فقیه بوده و ازآنجا که به مئولین خود دروزارت خارجه اعتماد داشته و مطمئن به
نظارت ولایت فقیه بر آن هستند،نه تنها نگران حضور نمایندگان جمهوری اسلامی دراین
سازمان و سایر صحنه های بین المللی نیتند بلکه براساس نظر حضرت امام خمینی(رض)حضور
فعّالتر وگسترده تر نمایندگان انقلاب اسلامی درآنهارا طلب می کنند.

12ـ همراهی وهم صدائی  نویسنده مقاله
با بوقهای تبلیغاتی غرب،رژیم عرا قو رژیم سعودی درضدیّت با این اجلاس موجب کمال
تعجب است روزنامه الشرق الا وسط چاپ لندن که نقطه نظرات رژیم سعودی را منعکس میکند
ضمن تکرار اراجیف و ادعاهای کذب رسانه ها یغربیدرمورد نقض حقوق بشر درجمهوری
اسلامی ایران،برگزاری این اجلاس درتهران رامحکوم کرده و دبیرخانه سازمان کنفرانس
اسلامی را به خاطر موافقت با برگزاری اجلاس درتهران مورد سئوال قرار داده
است.همچنین رژیم عراق طی یادداشتی رسمی از اینکه جمهوری اسلامی ایرانتوانسته است
موافقت مقامات سازمان را به برگزاری اجلاس درتهران جلب نماید شدیدا به دبیرخانه
سازمانکنفرانس اسلامی اعتراض کرده است.درخاتمه ضمن آرزوی توفیق برای مسئولین محترم
نشریّه پاسدار اسلام یک نسخه از(اعلامیه اسلامی حقوق بشر)مصوب اجلاس تهران را جهت
قضاوت خوانندگانمحترم مجله ارسال میدارد. با تشکر 
اداره کل اطلاعات ومطبوعات وزارت امور خارجه

بسم الله الرحمن الرحیم

طرح اعلامیه اسلامی حقوق بشر

(یا ایها الناس انّا خلقناکم من ذکروانثی وجعلناکم شعوبا وقبائل لتعارفوا،ان
اکرمکم عندالله انقاکم).(قرآن کریم)

دولت های عضو سازمان کنفرانس اسلامی با ایمان به الله پروردگار جهانیان
وآفریدگارکائنات وبخشنده نعمتها،خداوندی که انسان را به بهترین وجه آفرید و به او
حیثیت داده و وی را خلیفه خود درزمین گرداند ،خاوندی که آبادانی واصلاح زمین
رابرعهده بشر گذارده وامانت تکالیف الهی را برگردن او نهاد آنچه درآسمانهاو زمین
است را هنگی تحت تصرف وی قرار داد.و باتصدیق رسالت محمد(ص)که خداوند ایشان را با
هدایت و آئین راستین فرستاده و وی رارحمتی برای جهانیان و آزاد گری برای بردگان و
شکننده ای برایطاغوت ها و مستکبران گردانیده است،پیامبری که برابری را میانهمۀ
بشریّت اعلام نموده وهیچ اولویتی برای کسی بر دیگری جز درتقوی قائل نشده وفاصله ها
و اکراه رااز میان مردم برچید،مردمی که خداوند آنرا ازروح واحد آفریده است. و با
درنظر گرفتن عقیده توحید ناب که ساختار اسلام بر پایۀ آن استوار شده است،عقیده ای
که بشریّت را فراخواند تا جز خدا کسی را پرستش نکرده و شریکی برای او قائل نشوند و
هیچکس ،احدی را به عنوان خدا به جای الله نگیرند،عقیده ای که پغایه راستین آزادی
مسئولانه بشریت و حیثیت آنان را پی ریزی کرده ورهائی انسان ازبردگی انسان را اعلان
نموده است. و ا زبرای تحقق،آنچیزهائی که درشریعت جاودان اسلامی آمده است ازجمله پاسداری
از دین وجان وخرد وناموس و مال ونسل،و دیگر امتیازات چون جامعیّت و میانه روی
درکالیه مواضع احکام،این شریعت معنویّات و ماده را باهم درآمیخت و عقل و قلب را
هماهنگ ساخت و میان حقوق و وظایف موازنه به وجود آورد و میان حرمت فرد و
مصلحتعمومی تلفیقاتی به وجود آورد و میان حرمت فرد و مصلحت عمومی تلفیقاتی به وجود
آورد و معیارهای قسطس را میان طرفهای ذیربط برقرار کرد ا اینکه نه طغیانی باشد و
نه زیانی .ضمن تأکید برنقشتمدنیوتاریخی امت اسلامی که خداوند آن را بهترین امت
برگزید امتی که یک تمدن جهانی همگون را برای بشریّت تقدیم نماید،تمدنی که می تواند
دنیا را به آخرت ربط داده و علم و ایمان را به هم بپیوندد لذا ازچنین امتی
توقعاتیت میرود که باید!امروزه آنرا درراه هدایت بشریت گمراه درامواج و مسلکهایی
که درحالرقابت متضاد انجام داده و راه حلهائی برای مشکلات مزمن تمدن مبادی به وجود
آورده و به جهت ایفای سهم خود درتلاشهای بشری که مربوط به حقوق بشر اشت،حقوقی ـ که
هدفش حمایت بشر درمقابل بهره کشی و ظلم بوده 
تکید برآزادی و حقوق او درحیات شرافتمندانه ای است که با شریعت اسلامی
هماهنگ است.این ابهت با این اعتقاد،بشریتی که بهبالاترین درجات علم مادی رسیده است
پیوسته و درهرزمان نیازمندتکیه گاهی ایمانی جهت پاسداری از تمدن خود و عامل حمایت
کننده ازحقوق خویش میباشد. و با ایمان به اینکه حقوق اساسی و آزادیهای عمومی
دراسلام جزئی از دین مسلمین است س هیچ احدی به طوراصولیـ حق متوقّف کردن کلّی با
جزئی یا زیرپاغ نهادن یا چشم پوشی کردن ازاحکام الهی تکلیفی که خداوند ا زراه
کتابهای خود نازل نمده و خاتم پیامبرانش را فرستاده و به وسیله اش اتمامی واختتامی
برای رسالات آسمانی به عملآورده است ،ندارد. بنابراین مراعات آنها ،قبادت است و
کوتاهی از آنها یا تجاوز برآنها منکر است وهر ،انسانی به طور منفرد، مسئول پاسداری
و اجرای آن است وامت بگونه ای هماهنگ درتضمین(مشترک) درقبال آن،مسئولیت دارد.بدین
جهت دولتهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی براین اساس،مواد زیر را اعلام مینمایند.
ماده یک:الف بشر به طور کلی،یک خانواده می باشند که بندگی نسبت به خداوند و
فرزندینسبت به آدم آنها را گرد آورده وهمه مردم دراصل شرافت انسانی و تکلیف و
مسئولیت برابرند بدون هرگونه تبعیضیازلحاظ نژاد ،یا رنگی یا زبان یا منطقه یا جنس
یا اعتقاد دینی یا وابستگی سیاسی یا وضع اجتماعی و غیره.ضمنا عقیده صحیح ،تنها تضمین
برای رشد این شرافت از راه تکامل انسان میباشد.

ب:همه مخلوقات به منزلۀ عائله خداوندی هستند ومحبوبترین آنان نزد خداوند
سودمندترین آنها بههمنوع خود است.وهیج احدی بردیگری برتری ندارد مگر درتقوی و کار
نیکو.

مادّه دوّم:الف:زندگی موهبتی است الهی و حقی اس تکهبرای هرانسانی تضمین شده
است.و برهمۀ افراد و جوامع و حکومتها واجب است که از این حق حمایت نموده و درمقابل
هرتجاوزی علیه آن ایستادگی کنند.و جایز نیست کشتن هیچ کس بدون مجوز شرعی.

ب:استفاده از وسیله ای که منجر به از بین بردن سرچشمه بشریت به طور کلی یا
جزئی گردد،ممنوع است.

ج: پاسداری از ادامه زندگی بشریت تا هرجائیکه خداوند مثبت نماید،وظیفه ای شرعی
میباشد.

ماده سوم:الف ـ در صورت وقوع جنگ یا کشمکش های مسلحانه ،نباید آنانکه درآن
مشارکتی نداشته اند همجون پیرمردان و زنان و کودکان را کشت.و هرمجروح و بیماری حوق
مداوا و اسرا حق خوراک و پناهگاه و لباس دارند.ومثله کردن مقتولین ممنوع است و می
توان اسرا را مبادله و فیمابین خانواده هائی کهاوضاع جنگ باعثجدائی آنان شده
است،دیدارهائی به عمل آورد.

ب:قطع درختانیا از بین بردن کشت و زرع و جاندارشیرده یا تخریب ساختمانها و
مؤسسات کشوری دشمن به وسیله بمباران یا موشک باران وغیره جایز نمی باشد.

ماده چهارم:هرانسانی ،حرمتی دارد و میتواند ا زآوازه خود درزندگی یا پس ا زمرگ
پاسداری نماید و دولت و جامعه موظف است که از پیرک و مدفن او پاسداری کند. ماده
پنجم:الف ـ خانواده ،پایه ساختا رجامعه است وزناشوئی اساس ایجاد آن
میباشد.بنابراین مردان و زنان حق ازدواج دارند و هچ قید و بندی که برپایه نژاد یا
رنگ یا قومیّت باشد ،نمی تواند ا زاین حق آنان،جلوگیری کند.

ب:جامعه ودولت موظّف است موانع را از فرا راه ازدواج برداشته و راههای آنرا
آسان و از خانواده حمایت بعمل آورد.

ماده ششم:ال ـ درحیثیت انسانی ،زن یاغمرد برابر است ویه همان اندازه که زن
وظایفی دارد ،از حقوق نیز برخوردار است و دارای شخصیت مدنی و ذمه مالی مستقل و حق
حفظنام و نسبت خویش دارد.

ب ـ بار نفقه خانواده و مسئولیت نگهداری آن ،از وظایف مرد می باشد.

ماده هفتم: الف ـ هرکودکی از زمان تولد،حقی برگردن والدین خویش و جامعه و دولت
درمحافظت دوران طفولیت و تربیت نمودن و تامین مادّی و ادبی دارد.درضمن باید ا
زجنین و مادر نگهداری شود و مراقبت ها یویژه نسبت به آنها مبذول شود.

ب ـ پدران و کسانیکه ا زنظر شرع بمنزلۀ پدارنند حق انتخاب نوع تربیتی را که
برای فرزندان خود میخواهند با مراعات منافع و آینده آنان درپرتو ارزشهای اخلاقی و
احکام شرعی دارند.

ج ـ برطبقاحکام شرع فرزندان نسبت به والدین خود و اقوام نسبت به اقوام خود
حقوقی برگردن دارند.

ماده هشتم:هرانسانی حق برخورداری ا زتابعیتی را دارد و نمیتوان از طریق
زور،تابعیتی را از انسانی سلب نمود.

ماده نهم:هرانسانی ازلحاظ الزام و التزام از یک شخصیت شرعی برخوردار است و اگر
این شخصیت از بین رفت یا مخدوش گردید،قیم جای او را می گیرد.

ماده دهم: الف ـ طلب علم یک فریضه است و آموزش یک امر واجب است برجامعه و
دولت،وبردولتاست کهراهها و مسائل را فراهم نموده ومتنوع بودن آنرا به گونه ای که
مصلحت جامعه را برآورد،تأمین نماید وبه انسان فرصت دهد که نسبت به دین اسلام
وحقایق هستی معرفت حاصل کند و آنر برای خیر بشریت بکار گیرد.

ب: حق هرانسانی است که از مؤسسات تربیتی و توجّهی مختلف از خانواده و مدرسه
ودانشگاه گرفته تا دستگاههای تبلیغتی و خیره که کوشش درجهت پرورش دینی و دنیوی
انسان می نمایند،برای تربیت کامل و متوازناو تلاش کنند و شخصیتش را پرورش دهند
بگونه ای که ایمانش به خدا و احترامش به حقوق و وظایف و حمایت ا زآن فراهم
شود.ماده یازدهم: اسلام دین فطرت است،و بکار گرفتنهرگونه اکراه نسبت به انسان یا
بهره برداری ا زفقر یا جهل انسان جهت تغییر این دین به دینی دیگر یا به الحاد،جایز
نمی باشد.ماده دوازدهم:الف ـ انسان آزاده متولّد میشود و هیچ احدی حق به برده
کشدین یا ذلیل کردن یا مقهور کردنیا بهره کشیدن یا به بندگی کشیدن او را به غیر
خدای تعالی را ندارد.

ب/استعمار به انواع گوناگونش و به اعتبار این که بدترین نوع بردگی است ،شدیدا
تحریم میشود و ملتهائی که از آن رنج میکشند حق دارند ارآن رهائی یافته و سرنوشت
خویش را تعیین کنند. همۀ دول و ملل نیز موظّف اند از این گروه درمبارزه اس علیه
نابودی هرنوع استعمار واشغال یاری نمایند.همه املتها نیزحق حفظ شخصیت مستقل و سلطه
خود برمنابع و ثروتهای طبیعی دارند.

ماده سیزدهم:هرانسانی برطبقشریعت حق انتقال و انتخاب مکان برای اقامت درداخل
یا خارج کشورش دارد.و درصورت تخت ظلم قرار گرفتن می تواند به کشور دیگر ی پناهند
شود.وبرآن کشور پناه دهنده واجب است که با او مدارا کند،تا اینکه پناهگاهی برایش
فراهم شود.با این شرط که علتپناهندگی به خاط راارتکاب جرم طبق نظر شرع نباشد.

ماده چهادهم :کا رحقی است که باید دولت وجامعه برای هرکسی که قادر به انجام آن
است،تضمین کند.و هر انسانی آزادی انتخاب کار شایسته را دارد به گونه ای که هم
مصلحت خود وهم مصلحت جامعه برآورده شود.هرکارگری حق دارد از امنیّت وسلامت و دیگ
رتأمین های اجتماعی برخوردار باشد و نباید او را به کاری که توانش را ندارد و
اداشت یا او را به کلری اکراه نمود یا از او بهره کشی کرد یا به او زیان رساند و
هرکارگری بدون فرق میان مرد و زن حق دارد که مزد عادلانه درمقابل کاری که ارائه
میکند سریعا دریافت نماید واوحق استفاده از مرخصی ها و پاداشتها و ترفعات استحقاقی
را دارد درعین حال ازاو نیز خواسته می شود کهدرکارخود اخلاص و درستکاریداشته باشد
و اگر کارگران باکار فرمایان اختلاف پیدا کردند،دولت موظّف است برای حلّ این
اختلاف و ازبین بردن ظلم واعاده حق و پایبندی به عتدل بدون اینکه به نفع طرفی عدول
کند دخالت نماید.

ماده پانزدهم:انسان ح قدارد،کس مشروع بکند،بدون احتکا رو فریب یا زیان رساندن
به خود یا دیگران .و ربا شدیدا ممنوع م یباشد.م

ماده شانزدهم:الف؟هرانسانی حق مالک شدن از راههای شرعی دارد و او میتواند
ازحقوق مالکیّت به گونه ای که به خود و یا دیگر افراد یا جامعه ضررنرساند،برخوردار
باشد.ونمیتوان مالکیت رااز کسی سلب کرد مگر بنا برضرورت منافع عمومی و درمقابل
پرداخت غرامت فوری وعادلانه.

ب/مصادره اموال و ضبط آنها ممنوع است مگر برطبق شرع.

ماده هفدهم:هرانسانی حق دارد از ثمره های دست آورد علمی یا ادبی یا هنری یا
تکنولوژی خود سود برد.و او حق دارد ا زمنافع ادبی و مالی حاصله از آن حمایت
نماید،مشروط براینکه آن دست آورد 0اثر)مغایر با احکام شریعت باشد.

ماده هیجدهم:الف/هرانسانی حق دارد که دریک محیط پاک از مفاسد و بیماریهای
اخلاقی به گونه ای که بتواند درآن ،خود را از لحاظ معنوی بسازند،زندگی کند جامعه
ودولت موظفند این حق را برای او فراهم کنند.

ب/دولت و جامعه موظف است،که برای هرانساین تامین بهداشتی و اجتماعی راازطریق
ایجاد مراکز عمومی موردنیاز برحسب امکانات موجود،فراهم نماید.

ج/دولت مکلف است حق هرانسانی را درزندگی شرافتمندانه ای که بتواند از طریف آن
مایحتاج خود و خانواده اش را برآورده ساز د و شامل خوراک و پوشاک و مسکن و آموزش و
درمان و سایرنیازهای اساسی میشود را تضمین نماید.

مااده نوزدهم:الف /هرانسانی حق دارد که نسبت به جان ودین واهل و ناموس و مال
خویش ،درآسودگی زندگی کند.

ب/هرانسانی حق دارد که دراموز زندگی خصوصی خود(درمسکن و خانواده و
مالوارتباطات)استقلال داشته باشد و جاسوسی با نظارت بر او یا مخدوش  کردن حیثیت او جایز نیست و باید ا زاو درمقابل
هرگونه دخالت زورگویانه درشئون حمایت شود.

ج/مسکن درهرحالی حرمتی دارد و نباید بدون اجزه ساکنین آن با به صورت غیر مشروع
وارد آن شد و نباید آنرا خراب یا مصادره کرد یا ساکنینش را آواره نمود.

ماده بیستم:الف/مسئولیت دراصل شخصی است.

ب/هیچ جرمی یا مجازاتی نیست مگر به موحب احکام شریعت.

ج/متهم ،بیگناه است تا اینکه محکومیتش ازراه محاکمه عادلانه که همه تضمینها
برای دفاع ا زاو فراهم شود ثابت گردد.

ماده بیستم و یکم:دستگیری یا محدود ساختن آزادی یا تبعید ،یا مجازات هرانسانی
جایز نیست مگر به مقتضای شرع و نباید او را شکنجه بدنی یا روحی کرد یا با او به
گونه ای حقارت آمیز یا سخت یا منافی حیثیت انسانی،رفتا رکرد همچنین اجبار هرفردی
برای آزمایشات پزشکی یاعلمی جای زنیست مگر با رضایت وی و مشروط بر اینکه سلامتی و
زندگی او به مخاطره نیفتد.همچنین ،تدوین قوانین استثنائی که بهقوه اجرائیه چنین
اجازه بدهد، نیزجایز نمی باشد. م

ماده بیست ودوم: گروگانگیری با هرشکلی و بخاطرهر هدفی پ،ممنوع است.

مده بیست و دوّم :الف/هرانسانی حق دارد نظر خود را با هرشکلی که مغیر با اصول
شرعی نباشد آزدانه بیان دارد.

ب/هر انسانی حق دار برای خیر و امر به معروف ونهی از منکر دعوت کند و او می
تواند با دیگر افراد یا گروهها برای انجام این حق ،شرکت نماید.همه این امور باید طبق
شریعت اسلامی انجام پذیرد .دولت و جامعه نیز موظفند کمک و حمایت لازم رابرای او
فراهم کنند.

ج/تبلیغات یک ضرورت حیاتی برای جامعه اتس وسوءاستفاده و سوء استعمال آن و حمله
به مقدسات و کرامت انبیاء یا بکارگیری هر جیزی که منجر به ایجاد اختلال درارزشها
یا متشتت شدن جامعه یا متلاشی شدن آن یا زیان یا متلاشی شدن اعتقاد شود،ممنوع است.

د/برانگیختن احساسات قومی یا مذهبی ویا هرجیزی که منجر به برانگیختن هر نوع حس
تبعیض نژادی بگردد،جایزنیست. ماده بیست و جهارم:الف/ مردم دربرابر شرع مساوی
هستند،دراین امر حاکم و محکوم نیزبا هم برابرند.

ب/مراجعه و پناه بردن به دادگاه حقی است که برای همه تضمین شده است.

ماده  بیست و پنجم:الف/ولایت امانتی اس
که استبداد یا سوء استفاده ا زآن شدیدا ممنوع می باشد،زیرا که حقوق اساسی انسان
ازاین راه تضمین میشود.

ب/ هرانسانی حق دارد درادارۀ امور عمومی کشور خود به طور مستقیم یا غیر مستقیم
شرکت نماید.همچنین او میتواند  پستهای
عمومی را برطبق احکام شریعت متصدی شود.

ماده بیست و ششم: کلیه حقوق و آزادیهای مذکو ر دراین سند مشروطه به مطابقت با
احکام شریعت اسلامی می باشند.

ماده بیست و هفتم: شریعت اسلامی تنها مرجع برای تفسیر یا توضیح هر ماده از
مواد این سند می باشد.

ماده بیست و هشتم:کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی کلیه اقدامات لازم برای
اجرای احکام این اعلامیه بکارمیگیرند.

گفته ها و نوشته ها

اندیشۀ کا ربت پرستی

تا یک سرموئی از تو هستی باقیست  
اندیشۀ کا ربت پرستی باقیست

گفتی بت پندار شکستم،رستم   آن که
زپندار شکستی باقیست   (سعدی)

راز روز ازل

آن را ز که از روز ازل در دل ما بسود     
را ز دل گنجینۀ اسرار خدا بود

از گل نه اثر بود،نه ازنالۀ بلبل                کاین زمزمۀ عشق بی باد صبا
بود  (مخفی ،ریب النساء)

درد عشق را نهایت نیست

عشق بازیچه و حکایت نیست       درره
عاشقی ،شکایت نیست

حسن معشوق را چو نیست کران   درد عشّا
ق را نهایت نیست  (سنائی غزنوی)

حقگوی نترس

طاووس یمانی گوید:

مردی یمنی را دیدم که پیش حجا ج بن یوسف ایستاده بود و با او مناظره می کرد و
سؤالهای او را جواب مردانه می داد.حجاج حغال برادرخود رااز اوپرسید که درولایت یمن
حاکم بود.گفت:ای مرد،چونگذاشتی محمد بن یوسف را که حاکم شما است؟گفت:بهغایت فربه و
بزرگجثّه و ترو تازه!گفت:از بدن او نمی پرسم،ا زعدلو انصاف او می پرسم!گفت:بی رحمی
،ظالمی،فاسقی ،فاجری ،سفّاکی و بی باکی است.گفت: چرا شکایت او را به بزرگتر ازاو
نبرید تا ظلم ا ورا ازشمادفع کند؟ گفت:آن کس که از او بزرگتر است،هزار بار از او
ظالم تر است.گفت:مرامیشناسی؟گفت:بلی تو حجاج بن یوسفی و او برادر تو است!گفت:از من
نترسیدی که این سخنان درست دررویمن گفتی؟ گفت:هرکه ازخدای ترسد از غیر او نترسد
وهرکه حق گوید ا زباطل نیندیشد. گفت:از قبائل عرب ،کدام برتر است؟ گفت:بنی هاشم
زیرا که محمد رسول اله (ص) از آن قبلیه است.گفت:کدام قبیله بدتر است؟گفت:ثقیف که
تو و برادرت ازآن قبیله اید…

سرگذشتم این دو حرف است

هزاران سال با فطرت نشستم   به او
پیوستم و از خود گسستم

ولیکن سرگذشتم این دو حرف است   
تراشیدم،پرستیدم ،شکستم (اقبال لاهوری9

کعبه  ابرویت

ای کویتو قبله گاه ارباب قبول    بی
سجده تو طاعت مانا مقبول

محرا ب بلندکعبۀ ابرویت        کز دور
مرا به سجده دارد مشغول (محتشم کاشانی)

افراد یکه خود و دیگران را گرفتا ر می سازند

حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: ده نفرهسند که هم خود و هم دیران را
گرفتار می سازند:

1ـ کسی که اندک دانشی دارد و می خواهد به مردم دانش فراوانی بیاموزد.

2ـ مرد بردبار و حلیمی که دانشش بسیار است ولی با هوش نیست.

3ـ کسی که به دنبلا چیزی می رود که به دستش نخواهد رسید و شایستگی ان همه تلاش
رانیز ندارد.

4ـ زحمت کشی که صبر و حوصله ندارد.

5ـ انسان پرحوصله ای که از علم و دانش برخوردار نیست.

6ـ عالم و دانشمندی که نظر اصلاحی ندارد.

7ـ صلاح اندیشی که علم ندارد.

8ـ عالمی که دلبند دنیا است.

9ـ کسی که به مردم دلسوز است ولی ا زآنجه خود دارد بُخل می ورزد و ازکیسۀ
دیگران می بخشد.

10ـ دانش آموزی که با دانشمند تر از خود،ستیزه کند وچون مطلبی به او بیاموزد
از او نپذیرد.

هرکه هر چه ندارد می طلبد

روزی یکی از سرکردگان فوج  ژرمن به
(ناپلئون بناپارت) شاه فرانسه از روی فخریّه و مباهات اظهار داشت:عساکر ما برای
کسب شرف و بزرگی جنگ می کنند و عساکر فرانسه فقط برای تحصیل مال .ناپلئون جوا ب
داد: همین طور است که ملتفت شده ای .البته هرکس مایل است آنجه را که دارانیست ولو
به جنگ باشد.تحصیل نماید.سردار ژرمنی از این جواب ناپلئون خجل و شرمنده شد.

خرس قوی هیکل!

جهانگردی که خیلی تنومند و قوی بود ،تازه از جنگل بازگشته بود و با حرارات
زیادی برای یکیاز دوستانش مشاهدات خودرا تعریف می کرد.ضمن صحبت چینن می
گفت:بالاخره وقتی وارد اطاق شدم،بایک خرس قوی هیکل و مهیبی مصادف شدم! آیا حدس می
زنی  چه کردم؟ رفیقش با خونسردی جواب
داد:لابد آیینه را شکتی !

سربه کار انداختن

شخصی خسته ومانده به منزل آمد.همسرش به او گفت:چرا اینقدر خسته ای؟گفت:امروز
اینقدر سرم را به کارانداخته ام که خسته شده ام.گفت: مثلا چه کارکرده ای؟ کتابی
تألیف کرده ای یا مقاله ای درروزنامه ای نوشته ای؟گفت:نه !این کارها را نکرده
ام.ولی قریب صد کلاه را برسرم گذاشتم ،هیچکدام به اندازه ام نبود،این است که سرم
خیلی شده است!!

خدا را شکر

مردی گناهکار را از طرف حاکم احضار کردند تا به مجازات برسانند.گناهکار که
درباغ خود، درختهای به و انجیز بسیاری داشت،فکر کرد یک سبد به برای حاکم،تحفه برد
بلکه ا زمجازات رهائی یابد.امّا زنش او را منع کرد وگفت: به گزان است و نتیجههم
معلوم نیست ،بهتر است یک سبد انجیر ببری که اگر حاکم آدم مهربانی باشد،همانکفایت
می کند و اگر نه قیمت آن اقلا کم است.مرد دهقان همین کار را کرد ولی حاکم ـ که ا
زرشوه اوقاتش تلخ شده بود،حکم کرد دهقان را همان جا واداشته و انجیرها را دانه
دانه به صورت او بردند تا تمام شود.مرد دهقان درموقع اصابت انجیرها ،پیوسته خدا
درا شکر می کردو میگفت: الهی !الحمدلله !خدایا،هزار مزتبه شکر! حاکم پرسید: شکر
گفتن برا ی چیست؟ جواب داد:خدا را شکر می کنم که به حرف زنم گوش دادم و انجیرآوردم
،والاخودم می خواستم یک سبد به بیاورم و اگر به آورده بودم ، حالا از ضربات آن
صورتم له شده بود!

تندرستی طبیعی و تندرستی مصنوعی

دکتر الکسیس کارل درکتاب (انسان موجود ناشناخته )می نویسد: به طوری که می
دانیم دو قسم تندرستی وجود دارد:یکی طیعی 
دیگری مصنوعی، ما تندرتی طبیعی را که ا زمقاومت بافت ها دربرابر بیماریهای
عفونی و استحاله ا و تعادل دستگاه عصبی ناشی می شود،گرامی می داریم،نه سلامتی مصنوعی
را که بررژیمهای غذائدی وتزریق واکسنها و سرمها ومحصولات غدد داخلی و ویتتامینها و
آزمایشهای مکرّر طبی و پرستاریهای پرخرج پزشکان و بیمارستان ها متکی است.انسان
باید پچنان ساخته و پرداخهته شود که به این مسائل نیازمند نباشد.علم طب روزی به
بزرگترین پیروزی خود نایل خواهد شد که بتوانند آثار بیماری رااز میان بردارد تا
آدمیان ا زلذّت و مسرّتی کهمحصول تکامل اعمال بدنی وروانی است،برخوردار شوند.این
مفهوم تندرستی با انتقاداتی سخت مواجه خواهد شد یرا با طرز تفکر امروزین ما موفق
نیست.طب کنونی به ایحجاد تندرستی مصنوعی و با نوعی تندرستی فیزیولوژی ،سوق داده
شده وکمال مطلوب این علم دخالت دراعمال بافتها و اندامها ،به کمک مواد شیمیائی و
تحریک یا ترمیم اعمال نارسا و افزایش مقاومت بدن دربرابرعفونتها و تسریع واکنش
بافتها علیه عوامل بیماری زاست.ماهنوز بدن انسان 
را چون ماشینی می انگاریم که خوب ساخته شده و قطعات آن پیوسته نیازمند
ترمیم است!.

دکتر وظیفه شناس

یک دکتر جراح درخیابان ،یکی از دوستانش را دید که با چوبدستی را ه می رفت،زیرا
یک پایش را از دست داده بود.دکتر جراح گفت:چه شده است؟مرد جواب داد:از نردبان
افتادم ،پایم شکست و دکتر آن را برید! دکتر گفت:او برای عمل جراحی بریدن،

چقدر پول از تو گرفت؟ جواب داد:دو هزار تومان! دکتر گفت:آه! چقدر زیاد!من با
پانصد تومان حاضر بودم هر دو پای تو را قطع کنم!

دنبه بی چربی!

روزی سلطان محمود به دارالمجانین رفت،از دیوانه ای پرسید:چه میل داری؟گفت:دنبه
گوسفند! سلطان دستور داد تا ترب برایش بیاورید و گفت:این دنبه است!او هم بگرفت و
همی خورد وسرجنبانده به سلطان درنگریست. سلطان پریسید: سب سرجنباندن چیست؟ دیوانه
گفت:تا تو پادشاه شده ای ، از دنبه ها چربی رفته است!

ضمن شرط من بود!

بهلول عاقل برگروهی گذشت که زیرسایۀ درختی نشسته  بودند.آنها به خود گفتند:بیائید بهلول را به
مسخره بگیریم .به او گفتنتد :ای بهلول ،ده درهم بگیر و برفراز این درخت بالا برو
بهلول پذیرفت و ده درهم را گرفت.آنگاه به آنها گفت: بروید پلّه بیاورید تا بالا
روم !گفتند این ضمن شرط ما نبود.بهلول گفت :ولی ضمن شرط من بود.

طمعکارتر از اشعث

روزی  از اشعث پرسیدند،آیا از خودت
طمعکارت ردیده ای ؟ گفت:آری! روزی درکوچه ای می رفتم و بالای سرم مرغان زیادی را
دیدم کهپرواز می کنند. من هم دامن خود را به دست گرفتم و درپیش رو نگهداشتم.ناگهان
یکی از همسایگانم ا زپهلوی من گذشت و گفت:آقای اشعث !دامنت ار چرا به دست گرفته ای
؟گفتم:زیرا ممکن است،یکی از این مرعان درحین پرواز تخمی بیفکنند و اگ ردردامن من
بیفتد سالم بماند و نشکنند! بعدا چون به خانه رسیدم پس ا زلحظه ای دیدم درمی زنند
.در را گشودم ،دیدم پسر همان همسایه است .گفتم: چه می خواهی؟ گفت:پدرم می گوید:
چند دانه ازآن تخم مرغ ها را برای ما بفرستید!وانصاف دادم که او ازمن طمعکارتر
است.

پیش به سوی اتحاد اسلامی درجهان     

محمد رضا حافظ نیا

جهان اسلام ،این واحد یکپارچۀ ارضی و جغرافیائی  که ا زاقیانوس اطلیتا اقیانوس آرام و درکمربند
معتدله واستوائی برّ قدیم کشیده می شود،از وحدت وتجانس دینی واعتقادی  برخوردار بوده و بیش از یک میلیاردمسلمان جهان
را درخود جای داده است.ظهور فرهنگ استعمار ی غرب درقرون اخیر با هدف تسلط اروپا بر
جهان،منجر به شکل گیری سیاست انهدام یکپارچگی جهان اسلام شد و درراستای این سیاست
،برنامه ها ی مختلفی برای کم رنگ کردن و زدایش عنصر وحدت یعنی فرهنگ و ایدوولوژی
اسلای تهیّه و به مورد اجرا گذاشته شد ومحقیقین اروپایئ درجستجوی کشف زمینه ها
روشهای تضعیف جهان اسلام ،به تاریخ وهویتهای قومی مسلمانان دراقصی نقاط جهان اسلام
متوسل شده و ایدئولوژیهای ملّی گرایانه را به عنوان جایگزین به صحنه آروده و به
تدریج دربستر زمان،موزائیک واحدهای سیاسی ملّی گرا درعرصه جهان اسلام ایجادکردند و
با اتخاذ برنامه های فرهنگی ویژه ، تفکّر ملّی گرایانه را درو جود سکنۀ جهان اسلام
به صورت نهادی القاء نمودند .این ام ربه جغئی رسید که یک ملمان قبل از اینکه خود
را مسلمان بداند یک ملّی گر ی ترک،عرب،فارس،کرد، ویا افغان می دانست.با ایجاد
موزائیک سیاسی ایدئولوژیک ملی گرایانه درجهان اسلام ،امکان تفرّ قو چجند دستگی
واختلاف افکنی و جدال و درگیری به وجود آمد وبدینوسیله بزرگترین عامل و محور تضعیف
مسلمانان یعنی ملّی گرائی تقویت شد.همزمان،با تقویت ایدئولوژی ملّی گرائی و تاریخ گرائی
و بازگشت به هویت و سنتهای تاریخ وملّی ،اولا برنامه های مختلف تضعیف نقش
ایدئولوژی و ارزشهای اسلامی و کم رنگ کردن فرهنگ اسلا م دربین مسلمانان به اجرا
گذاشته شد.ثانیاـ لانیک گرائی و روحیۀ لامذهبی و صد مذهبی به منظور  زمینه سازی 
نشر فرهنگ مبتذل غربی واستعماری برای تضمین بلند مدت تداوم اسارت وسلطه
پذیری جهان اسلام به دست غرب،تقویت گردید. نتیجه فرآیند اسلام زدائی و استعما
رجهان اسلام وضعیتی شد که شاهد آن هستیم: سرزمینهائی عقب افتاده و وابسته به
قطبهای قدرت جهانی ،دولتهائی دست نشانده و عامل و کارگزار سیاستهای استکبرا جهانی،
فقر و بیچارگی و مرگ ومیرزود رس،اقتصاد تک محصولی و شکننده ووابسته ،تسلط سرمایه
ها و کمپانیهای جهانی ،ادغام دراتحادیه های سیاسی و نظامی جهانی یا منطقه ای که
درکنترل سران استکبار شرق و غرب می باشد. غرب زدگی و بی هویت ی فرهنگی ،حاکمیت
روحیۀ کم انگاری  و احساس حقارت در مقابل
هیبت کاذب غرب وشرق… و غیره ،درکی جمله باید گفت که نتیجۀ فرآیند اسلام زدائی
،ذلّت وخواری حقارت وبیهویتی و بدبختی مسلمانان درمقابل غرب بوده است.وضعیّت
نامطلوب مزبور باعث شد که مسلمانان متعهد ودلسوز درگوشه و کنا رجهان اسلام ،احساس
وظیفه نموده و حرکتها وجنبشهای آزادی خواهانه ای را درمقابل تهاجم فرهنگی وسیاسی و
نظامی غرب به وجود آورند.این نهضتها که عموما ا زسوی روحانیون ورهبران مذهبی هدایت
می شد،پس از پیروزی به چاله ملی گرائی متأثر از فرهنگ غرب فرو می غلطید و تربیت
شدگان بومی جهان اسلام که شخصیت فکری و ذهنی وسیاسی آنها درمغرب زمین شکل گرفته
شود،جریان نهضت اسلامی را ازمسیر اصلی منحرف نموده و حکومتی خو باخته ودلباخته
مغرب زمین تشکیل داده و خود ابزار دست غرب برای اسلام زدائی  واقع می شدند و هم اکنون ما شاهد وجود چنین
حکومتهائی درجهان اسلام هستیم.نهضت اسلامی درایران نیز،درانقلاب مشروطیت و بعداز
آن چنین تجربه هائی را آزموده است و داده های تجارب گذشته و دوراندیشی وآگاهی
رهبری انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی قدس سره الشریف  ،باعث شد که نهضت اسلامی برای اولین بار درسدۀ
اخیر،در مراحل پیروزی  و استقرا ر حکومت و
ادراۀ جامعه نقش واصالت اسلامی خود را حفظ نموده و از سپردن جریان نهضت به دست
تربیت شدگان بومی درمغرب زمین جلوگیری نماید.اگر نبود تیز بینی ودرایت رهبری
انقلاب اسلامی که هدایت فکری  اعتقادی
ومذهبی جامعه اسلامی را نیز به عهده داشت،فریفتگان وخود باختگان وتربیت شدگان بومی
درمغرب زمین ،که درکمین نشسته بوندن وهنوز هم نشته اند ـ یقینا نهضت اسلامی راعقیم
نموده و به سرنوشت تجارب گذشته دچا ر می نمودند. تجربۀ موفق نهضت اسلامی و تحکیم
مبانی حکومت اسلامی درایران به همراه تفکر اسلام ناب محمدی (ص) که ازسوی رهبر
انقلاب حضرت امام خمینی (ره)تعین گردید،باعث امیدواری مسمانان ناامید جهان شد و
خیزشها و جنبشهای اسلایم دراقصی نقاطجهان اسلام شکل گرفت و مسمانان آگاه و متعهد و
دلسوز و ایثارگر درنقاط مختلف ودرآرزوی تشکیل حکومت اسلامی از جان خود مایه
گذاشتند  سمبلهای انقلاب اسلامی را پرچم
مبارزه علیه استکبار جهانی و حکومتهای وابسته به آن نمودند.

اینک مسمانان حهان به تکاپوافتاده اند.خیزشها آغاز شده است و تداوم آن ارکان
ساختهای استعماری و استکباری را در واحدهای سیاسی جهان اسلام (کشورها) متزلزل می
نماید.جوانها پیشتاز حرکت شده اند. گمشدۀ خود ار یافته اند و نقش عملی آئین پویای
اسلام را دربالندگی وادارۀ جامعه وستم ستیزی و اجرای عدالت دیده اند،آنها درعصر
حکومت علم وتکنولوژی نقش سازندۀ مذهب و معنویت اسلامی را مشاهده کرده اند،آنها
دردرون خودنیازی اساسی را احساس میکنند،بازگشت به خویشتن اسلامی ،بازگشت به قرآن
واسلام.

زلزلۀ نهصت اسلامی

امواج زلزله تمام جهان اسلام را فراگرفته
است:کصر،مراکش،اردن،فلسطین،تونس،افغانستان ؛عربستان ،ترکیه، پاکستان
،هند،کشمیر،فیلیپین، اندونزی ،تاجیکستان، آذربایجان  به طور کلی از آفریقاتا شرق آسیا همه جا نهضت
اسلای رخ می نمایاند.حاملان فرهگ انقلاب اسلامی تنها بزرگسالان ومیانسالان نیستند
بلکه جوانها و نوجوانها نقش اصلی را به عهده دارند این قشر که بیش از دیگران
درمعرضتربیت فرهنگی غرب قرار داشته ودارند،از غرب و فرهنگ غرب سرخورده و به اصل
خویش بازگشته و به اسلام ناب محمدی (ص)چنگ می زنند.اینذخیرۀ عظیم درجهان اسلام
حکایت ا زوجود قابلیت انقلابی بالا را مینماید که به تدریج کانونهای نهضت به هم
پیوسته ونهضت یکپارچه اسلامی را شک لخواهد داد.جهان استکبار احساس حطر نموده
است.امواج زلزلۀ نهضت اسلامی شدیدترمی شود.نظام جهانی فرو میریزد واز نظر آنها
نظام ظالمانه حاکم برجهان پاسخگوی  برخورد
با نهضت فراگیر اسلامی نیست،ایدئولوژیهای متداول جهان ا زنوع غربی وشرقی ، به عقیده
صاحبنظران مسائل کنونی جهان، پاسخگوی نیاز فکری جوامع به ویژه جوانها نیست وخلأ
ایدئولوژیک برجهان حاکم می شود.مسیحیت رنگ باخته است، اقتصاد آزاد منفور شده
است،بازار کمونیست وسوسیالیزم سنّتی کساد شده و جاذبه نداشته و امکان تداوم فریب
خلقها را ندارد.ـ درچنین وضعیتی تفکراسلام انقلابی و اسلام ناب محمدی (ص)که
پاسخگوی نیازهای معنوی و مادّی عصرحاضر است، به شدّت جای خودرا با زمیکند ،مسمانها
را ازخواب گران بیدار نموده،و به حرکت درآورده است.سیادت استکبار جهانی به دلّت
تبدیل می شود و برای خروج از این بن بست علاوه برتداوم اجرای سیاستهای مقابله را
انقلاب اسلامی ،نظام جدیدی را برای جهان به وجود می آورند تا شاید بتوانند سیادت
خود را حفظ نمایند.

باید ارفرصت استفاده کرد

اینک بایدا زفرصت استفاده کرد،فرصت خلأ ایدئولوژیک درجهان،فرصت مرحلۀ انتقال
از نظام کنونی جهان به نظام جدید،که عدم کنترل دقیق ازمشخصه ها ی چنین دورانی
است،فرصت بهم خوردن ژئوپلتیک جهان و شکل گیری ژئوپلتیک جدید،فرصت آگاهی یافتن
ووجود زمینه های مناسب در بین امّت اسلام،فرصت شکل گیری و وجود هسته های مقاومت
حزب الله و مسمانان آزاده و انقلابی دراقصی نقاط جهان اسلام ،فرصت نیاز حیاتی
اقتصاد غرب و شرق به منابع جهان اسلام و فرصتهای دیگر .باید به سوی اتحاد و وحدت
مسلمانان جهان حرکت کرد.باید نهضتهای اسلامی سراسر جهان آنرا استراتژی خود قرار
داده و به صورت یک آرمان درنهاد مسلمانان جهان القاء نمایند.باید تفکّۀراسلام ناب
محمدی 0ص) کهمبیّن آن رهبرانقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) است تبلیغ شود وبه
صورت فرهنگ مسلّط دربینش و برداشت مسلمانان از اسلام درآید و باید بیش از همه
جوانان باآن مأنوس شوند و بالاخره باید به سوی یک بسیج عمومی برای نهضت و اتحاد
اسلامی مسلمانان درجهان حرکت کرد.مسمانان جهان باید فریاد اسلام خواهی و بازگشت به
خویش مسلمانان آذربایجان و آسیای میانی را که سالها رنج سفاکیهای رژیم کمونیستی
روسیه شوروی را تحمّل کرده اند جدّی بگیرند و با آنها هم صدا شوند.سرزمینهای مزبود
و منطقه مسلمان نشینن سین کیانگ پارۀ تن جهاناسلام هستند که بنا حق توسط روسیه و
چین تصرف شده و ازپیکر جهان اسلام جدا شده اند/باید صداها ونداها و آوازهای نهضت
اسلامی درمناطقمختلف بهم گره بخورند و فریادها به هم دیگر علامت بدهند و با هم اوج
بگیرند وباهم موضع اتخاذ نمایند،تا جهان اسلام یکپارچه نهضت شده و به وحدت اصولی و
استقلال از نظام سلطۀ حاکم برجهان برسد.دولتهای حاکم برکشورها و واحدهای سیاسی
جهان اسلام باید به خود آیند و غیرت آنها برانگیخته شود وا زدریوزگی و ذلّت و
وابستگی به استکبار جهانی احساس نفرت و شرم کنند و خود را با آرمان مردم مسمان
کشورشان هماهنگ وهمصدا نموده واز فرصتهای ایجاد شده دروضعیت کنونی جهان اسلام و
بریدن و قطع رگه های و ابستگی به اتحادیه های سلطه زای استکباری حرکت کنند و
بدانند که خیر دنیا و آخرت آنان درگرو چرخش به سوی اتحاد اسلامی درجهان است.

آنها تصور نکنند که نهضت اسلامی قابل کنترل یا ساقط کردن است،بلکه برعکس اوج
گیری نهضت اسلامی یک ضرورت ومرحلۀ اجتناب ناپذیر تکامل تاریخی است وضرورتا به سوی
عصرانقلاب اسلامی و احیاء دین ومعنویت ونظام حکومتی مبتنی برایدئولوژی اسلامی به
پیش می رویم .بنابراین بهتر است دولتها خود را با آرمان اسلام خواهی مردمشان هماهنگ
نمایند.علمای اسلام وظیفه ای سنگین به عهده دارند،وظیفۀ باروری و سازماندهی وهدایت
قابلیت انقلابی امّت اسلامی درجهان کاری است که بدست علمای اسلام عملی است ولی
وظیفۀ سنگین ترازآنان تبیین محتوای اسلام درمواجهه با مسائدل متنوّع جوامع بشری
وارائه سیستم تفکر دینی برای نسل جوان ونوتجوان است که به دلیل نوظهور بودن انقلاب
اسلامی مسائل متعددی وجود داردکه باید بااستفاده از متون اسلامی برای آنها پاسخ
تهیّه شود چنانکه حضرت امام خمینی (ره) موارد مختلفی را درمنشور برادری
(10/8/67)مشخص فرموده و مسئولیت آنرا به عهده فقها و علمای اسلام گذاشتند.با امید
به درک شرایط زمان و ضرورت حرکت به سوی اتحاد اسلامی درجهان توسط مسلمانان.

یادداشتها و خاطراتی از زندگی امام خمینی (قدس سره) 

حجّة الاسلام رحیمیان

قسمت هشتم

دوستان را کجا کنی محروم   تو که
بادشمنان نظر داری

حضرت امام تاآنجا که مربوط به شخص خود ودرتوانشان بود ودرچهارچوب عقل و شرع می
گنجید،هیچگاه ،درخواست و تقاضای کسی را جواب رد نمی دادند.هرروزصبح درضمن انجام
برنامه های روزانه ،کارهای متعددی را نیز دراین رابطه انجام می داند.وتا آخرین
روزقبل از انتقال به بیمارستان یعنی روز خرداد1368وعلیرغم کهولت سن وضعف متزاید
ومشاغل زیاد وسنگین مربوط به رهبری جهان اسلام ،بدون این که حتی دریک مورد ویک
بار!اظهار ملالت و گرفتگی و ناخرسندی کنند ،این نوع کارها را که به ظاه ربسیار
جزئی می نمود،انجام می دادند!

امضاء

روزانه چند قرآن و چند عغکس از حضرت امام را که بیشتر مربوط به خانوادۀ شهدا
وبچه های جبهه بود و به وسیله ما و دیرگ اعضاءأ دفتر نزدشان بده می شد،امضاء می
کردند و معمولا جند استخاره نیز که مورد درخواست مؤمنین بود انجام می دادند.تاچندی
پیش روزانه عکس شهداء را نیز که به وسیله خانواده هایشان برای امضاء  می آوردند،خدمتاشان می بردیم وحضرت امام علاوه
برامضاء دربسیاری از موارد جملاتی را نیز روی عکس شهدا می نوشتند و اکثرا این جمله
را می نوشتند:

(خداوند رحمت کند شهید سعید ما را )

دربسیاری ا زموارد،هنگام امضای عکس شهداء،آثارغم و اندوهی سنگین درچهره مبارک
ومهربانشان ظاهر می شدوگاهی از اسم و رسم صاحب عکس سؤال می کردند.ار جمله یک روز
که عکس شهیدغلامرضا رضائی را که درهگام شهادت هن زبه سن بلوغ نرسیده بود،وقتی برای
امضاء به دست مبارکشان دادم،حضرت امام لحظاتی به عکس خیره شند و سپس سؤال کردند
این عکس کیست؟!آقای رسولی گفت:اخ الزوجة آقای رحیمیان است .حضرت امام با آهنگی غم
آلود ذکر (لا اله الاالله)

رابه زبان آوردند و سپس  جملاتی را
همراه با امضاء زیر عکس نوشتند.به هرحال امضای عکس شهدا،زمانی متوقف شد که حضرت
امام دچار یک سته قلبی  مجدد شدند وپزشکان
توصیه کردند که چون دیدنعکس شهداء امام را متأثر و ممکن است رویقلب مبارکشان
اثربگذارد،از آوردن آنها برای امضاء خودداری شود که بدین ترتیب آن برنامه ترک شد
ولی درعین حال بعضی از افراد،باز هم گاهگاهی عکس شهداء را می آوردند وحضرت آمام
،با اشتیاق امضاء می فرمودند.قاب لذکر است که چندی قبل بریدۀ یکی  ازجرائد آمریکا را برای حضرت امام فرستاده
بودند که درآن گزارش شده بود که امضای حضرت امام به عنوان گرانترین امضاء دریکی
ازبازارهای بورس به فروض رسیده است که بهعرض امام رسید وهیچ اعتنائی نکردند.

اجرای صیغه عقد

از دیگر کارهائی  که حضرت امام تقریبا
به طور روزانه ـ بیشتر درروزهائی که ملاقات و برنامه دستبوسی برقرار ودـ انجام می
دادند، اجری صیغه عقد ازدواج بود که دربرخی از روزها تا چهار موردمی رسید،برنامه
اجرای عقد را حتی ترسردترین روزها ،با این که تقریبا درفضای باز و بی حفاظ می
نشتند،انجام می دادند.حضرت امام دراجرای عقد همچون سایرامور گذشته ازجهات شرعی
،سخت ملزم به رعایت مقررات قانونی بودند به طورییکه افراد ملزم بودند قبل از تشرف
برای عقد،تمام کارهای قانونی را انجام و ثبت کنند.دراجرای حضوری عقد حداقل زوجین
وپدر دختر حضور داشتندن و حضرت امام وکالت زوجه را به عهده می گرفتند و بعد ا
زاجرالی عقد به زوجین تبریک می گفتد و آنها را به رعایت اخلاق اسلامی وسازگاری با
یکدیگر توصیه و به آنها دعا می کردند.

دستبوسی

برنامه دستبوسی به جزروزهای جمعه و ایامی که به دلائلیمانند عوارض جسمی تعطیل
بود،به طور روزانه حدود ساعت هشت وسی دقیقه صبح و بعت ازاجرای عقدها درحالی که
حضرت امام روی صندلی لب ایوان می نشتند،انجام می رفت و به طورمعمول روزانه نزدیک
به سی نفر،نوفق و مشرّف به دستبوسی می شدند. صحنه های بدیع و بی مانندی که از شوق
و عشق وگریه مشتاقان که8 هررزو دراین لحاظات به وقوع می پیوست.با هیچ بیان و قلمی
قابل توصیف نیست.فضای کوچک حیاط این خانه ،جهانی بیکرانه ازعشق  محبت متقابل امام و امت را درخود جامی داد
وصدای گریه شوق بود که هرروز دراین لحظات استثنائی ،و از این کانون عشق تا شعاع
چندین خانه اطراف را پر می کرد و …

ملاقتاها

بخش دیگر از ملاقاتهای خضرت امام ،درحسینیه جماران بود که درسطحی گسترده
تر،امکان تلافی دو دریای پرخروش عشق اما مو امت را فراهم می کرد وعلی رغم آن که
بهطور طبیعی ،قسمت فوقانی وجایگاه حضرت امام درحسینیه درهنگام تراکم جمعیت هوای
خوبی نداشت،معظم له برحسب قدرت ومجال ،همواره ازانجغام برنامه ملاقات دریغ نمی
فرمودند.حدود نود درصد ملاقاتهای حسینیه،مخصوص خانواده شهدا وجانبازان وآزادگان
بود.همانگونه که دربرنامه دستبوسی نیز تقریبا به همین نسبت و از این قشر معزّز و
مکرم بودند واگر نبود ،رعایت بعضی از اولویت ها وتصیه پزشکان ،به خاطررعایت حال
امام شخص حضرت امام ازملاقت هرروزوحتی روزی چند باز ملاقات درحسینه ودیدا ربا امتی
که همواره به آنها عشق می ورزیدند،دریغ نداشتند. نموه آن ،یک بار که اینحانب از
تشرف به جبهه برگشته بودم درخواست رزمندگان را درمورد ملاقات با حضرتشان به
عرضرساندم واز این پیشنهاد که درهر هفته یک روز هم برای رزمندگان ملاقات حسینیه
برقرار شود،استقبال فرمودند که طی چند نوبت هزاراننفر از رزمندگان موفق شدند ولی
عوارض جسمانی آنحضرت مانع از ادامه این برنامه شد.قابل توجه است که حضرت امام
درحالی که همواره درشرائط متناسب درملاقاتهای حسینیه،به ایراد سخنرانی می پرداختند
ولی بعداز قبول قطعناه تا پایان عغمر مبارکشان ،علیرغم انجام ملاقاتها مثل گذشته
،دیرگ هیچ سخنرانی نکردند!ـ به هرحال خوشبختانه آنجه درحسینیه به وقوع پیوست،به
وسیله سیمای جمهوری اسلایم ضبط و پخش گردید وهمه ازنزدیک یا ازصفحه تلویزیون ،شاهد
صحنه های پرشکوه آن بودند.گر چه بسیاری از ابعاد آن نه قابل رویت با چشم ظاهر بود
و نه قابل توصیف با زبان وقلم .وبالاخره آنچه دررابطه با مردم وتفقد ونوازش
وخوشحال کردن آنها حائز اهمیّت وجالب توجه بود،خستگی ناپذیر و پذیرش و برخورد توأم
با رضامندی ،مسرّت وگشاده روئی حضرت امام نسبت به فرد،فرد امت حزب الله بود.امّتی
که امامتی همواره به آنان عشق ورزید وازآنها تعریفوتمجید کرد و حتی یک بار ودریک
مورد کلمه ای ا زآنان شکایت  شکوه نکرد.

تبرک ودعا

و بالاخره نمونه دیگر از ردخواستهای مؤمنین این بود که تقریبا به طورروزانه
،مقداری قند،نبات،پارچه ،سکه ،اسکناس امثال آنها را به منظورتبرک ب دست مبارک حضرت
امام و احیانا خواندن دعا به آنها بری شفای بیماران،رفع گرتاریها وبرکت،به دفتر می
آوردند که بدون استثناء به محضرشان میبردیم ومعظم له با صفائی خاص آنها را بادست
مبارکشن تبرکو چنانچه درخواست دعا هم داشتند دعا میکردند.دراین رابطه به مشیت و
لطف الهی و خلوص بندۀ وارسته اش و اعتقاد پاک مراجعه کنندگان ،قضایای شگفت
انگیزومعجز ه آسائی رخ داد،که ای کاش همه این موارد با ذکر خصوصیات ثبت شده بود ا
زمواردی که دراین زمینه به خاطرم مانده است ،یک نمونه را ذکر می کنم:

آنگاه که بی عقیده ها ،معتقد می شونتد!

یک روز آقای خلیلی که ازافراد متدین و شاغل درهلال احم راست،مضطربانه تلفن کرد
که یکی از برادران بسیار خوب به نام اقای اکبری که درجبهه مجروح و ترکش به مغزش
اصابت کرده ،حالش بسیار وخیم است ،پزشکان به او جواب درد داده اند و ا زبهبود او
مأیوسند تناه امید به خدا و دعای امام است و به این تربیب از حقیر مصرّانه خواست
که چند حبه قند،خدمخت امام ببرم تا با دست امام ،تبرک و به آن دعا بخوانند و برای
بهبود مجروح دعا کنند.مقداری قندخدمت حضرت امام بردم و مطلب را به عرض  رساندم .حضرت امام قندها را تبرک  وبه آن دعا خواندند و سپس برای سلامتی او دعا
کردند.وقتی به دفتر برگشتم ،آقای خلیلی خود را به دفتررسانده بود.قندها راگرفت وبا
عجله برگشت.چند روز بعد تلفن زد و ذوق زده و گریان،تشکر کرد و مژده داد که دوستش ا
زخطر گذشته و پزشکان از بهبود اومبهوت  شده
اند وچند ماه بعد مجددا تلفن زدو ضمن تشکر مجدد،برای مجروح شفا یافته درخواست کارت
بری تشرف به دستبوسی امام کرد که با نشاط و سلامت تشرف یافت و …

ایشان برایم نقل کرد که فلان پزشک متخصص معروف که درجریان معالجه من بود وبه
طور قطع از بهبودیم اظهار یأس کرده بود ،بعد ا زاین ماجرال صریحا به من گفت:(ما
دکترها به معجزه اعتقاد نداریم ولی وقتی ،مثل شما را میبینیم که بعد ازآن
وضعیت،ناگهان همه چیز عوض می شود و بعد ا زچند روز روی پای خود را ه می روید،ناچا
رمی شویم که به معجزه اعتقاد پیدا کنیم!)

پاسخ مثبت به درخواستهای هدیه

نموه دیگر از درخواستهای شخصی که از محضر امام می شد،موارد زیادی بود که افراد
به وسیله نامه وغیر آن ازخدمت امام تقاضا می کردند که دستمال ،زیرپوش ،پیراهن
،قطعه ای از عمامه ولباس یا سجاده و امثال آنها که مورد استفاده حضرتشان قرار
گرفته باشد را به عنوان تبرک به نها هدیه کنند.حضرت امام کلیه این موارد را بدون
استثناء ـ مگر آن که شیء مورد درخواست را نداشته باشند به مجرد این ک به عرض شان
میرسید،برمایخاستند و آن را می آوردند و تحویل می دادند تا برای درخواست کننده
ارسال شود.نمونه ای از این مورد طی نامه و پاسخ ذیل ملاحظه م یشود:

بسمه تعالی

خدمت پدر عزیز و بزرگوار و مهربان.بعد ا زعرض سلام و ارادت و اخلاص .رسم است
بزرگتر به گوچکت رهدیه می دهد وهمچنین رسم است جواب هدیه را با هدیه می دهند .حال
این فرزند کوچک شما به طمع آن که ا زپدر بزرگوار خود هدیه دریافت دارد،هدیه ای
ناقابل خدمت پدر عزیز خود فرستاده است .انشاء الله مورد قبول واقع شود.اگر میل آن
پدر مهربان بران قرار گرفت که فرزند کوچک خود را مورد مرحمت وتفقد قرار دهند،لطف
فرموده عبای کهنه ای از خوی شرا که ساله با آن ما زکذارده اید، مرحمت فرمائید تا
انشاء الله حقیر نیز با آن سالها نماز بگذارم،شاید به حرمت آن عبای مقدس ،نماز ما
هم مقبول درگاه ذات اقدس احدیت قرار گیرد انشاء الله .فرزند کوچک شما ،برادر شهید
امیر حسین آقاخانی ـ علیرضا آقاخالنی ـ زاهدان  
2/12/64

ارزشهای اسلام و انقلاب را پاسداری کنیم(12)

هنر متعهد آری ،ابتذال هرگز (5) حجة الاسلام محمّد تقی رهبر

این روزها سخن دربارۀ آهنگها و موسیقی ها و برنامه های هنری چه درصدا و سیما
وچه درجشنواره ها و تئاترها بسیار است.

اشکال و اعتراض

گروهی براین عقیده اند که برخی از آهنگها و برنامه های سمعی و بصری،هنری ،خالی
ازاشکال شرعی نیست و بدآموز ی هائی را به دنبال دارد.براساس چنین برداشتی است که
می بینیم دراین باره تدکراتی درخطبه های نما زجمعه و غیر آن مکرّر شنیده می
شود.جمعۀ 4/12/68بود که امام جمعۀ قم و ریاست مجلس خبرگان آیة الله مشکینی به
رادیو و تلویزیون تذکراتی دادند .ایشان با اشاشره به نارضائی متدینین از این رسانه
های همگانی فرمودند: (یک زمان بود مؤمنین و متدینین ما از رادیو و تلویزیون که یک
نعمت الهی است محروم بودند،زیرا تمام برنامه ها دراختیار هوسران ها و شهوت پرستها
بود،امّا امروز دیگر مؤمنین را از صحنه خارج نکنید،درکارهایتان دقتی کنید تا رضایت
ملّت را تحصیل نمائید.من از مسئولیتی که رادیو و تلویزیون زیر نظرشان اداره می شود
می خواهم تمام این مسائل را حل کنید،اگر برنامه ها حلال و بدون اشکال است به مردم
بگوئیدتا روشن شود و اگ راشکال دارد با تکرار آن متدینین را ناراضی و نگران
نسازید). دربرخی بیانیه های دانشجوئی که به منظور مقابله با فرهنگ مبتذل غربی و
بدحجابی منتشرشد آمده بود: (ضمن تشکر از زحمات مسئلین و کارکنان صدا و سیما
درارائه بعضی برنامه های سازنده،اعتراض خود را به آن دسته از برنامه های این
سازمان که جوانان ما را به اموری میخواند که درد کاذب مرفّهین بی درد است و سعی
درترویج تحتل گرائی دارد،اعلام داشته و از مسئولین محترم آن سازمان درخواست
مینمائیم ضمن تجدید نظر دربعضی برنامه ها،این نهاد راطبق فرمایشات حضرت امام (قدس سره)به
دانشگاهی جهت تبلیغ و ترویج افکار روشن گرانۀ اسلام محمّدی و معرّفی الگوهای زندگی
سازنده تبدیل نمایند). دریک جمعبندی می توان گفت:کسانی که نسبت به برنامه های هنری
چه دررسانه ها و چه درتالارها و جشنواره ها معترض اند و برخی ترانه ها و آهنگها و
نمایش ها و فیلمها را خلاف شرع و اخلاق میدانند و ازشنیدن و دیدن آن خودداری می
کنند و آن را با میانی مذهبی و روحیۀ انقلابی منافی می دانند،کم نیستند،دربین
علماء،حوزه ها ،خانواده ها و بسیجی ها و سایر متدینین که اینها اعتراض خود را
پنهان نم یدارند امّا می گویند صدایمان به جائی نمی رسد  روند این جریان را مع الافسف روز افزون و درحال
گسترش تلقی می کنند…این یک طرف قضیه است.

دردیدگاه دیگر

از سوی دیگر:کسانی هستند ه چندان حساسیّت نشان نمی دهند و می گویند:چون این
برنامه ها درنظام و فضای کشور انقلابی اسلامی تهیه و رسانه های رسمی آن را پخش می
کنند،اگر اشکال شرعی داشت با وجود اینکه فقها،علما و مسئولان متشرع،درسطوح مفتلف
مدیریّت کشور قرار دارند؛اینها اجازه نمی دادند چیزی که خلاف شرع و اخلاق و
ارزشهای اسلامی و انقلابی است،اینگونه درسطح گسترده رشد کند،و اگ راشکالاتی
باشد،آنقدردراولویت نیست که وقت صرف آن کنیم و مسائل مهمتری فعلاجلوی چشم ماست که
باید به حلّ آنها پرداخهت ،این هم دیدگاهی دیگر.

دیدگاه مسئلین رسانه ها

دراین میان نظریّۀ مسئولین صداو سیما نیز مطرح است؛آنها می گویند: آنچه
دررسانه ها پخش می شود چیزی نیست که خلاف شرع و رجهت مخالف انقلاب و فضای فکری
مردم مسلمان وانقلابی باشد.آنهامی گویند:حضرت امام (رضوان الله علیه )این برنامه
ها را می دیدند و اگر خلاف شرع بود ایشان سکوت نمی کردند و بنابراین نتیجه می
گیرند که آنچه قبلا تهیه شده و یا تهیه می شود،مخالف موازین شرعی و دیدگاههای فقهی
نبوده و نیست و اگ رمواردی را فقها به صراحت خلاف شرع اعلام کنند ما ا زپخش آن
خودداری خواهیم کرد…درپاره ای مصاحبه ها از سوی غیر مسئولین صدا وسیما نیز مشابه
این بیان مشاهده شده است.

ضرورت حلّ مشکل فقهی و تطبیقی مسأله

اینها نمونه هائی است از دیدگاههای مختلف درمسأله ،و ما دراین مجال برآن یستیم
مسأله را از دیدگاه فقهی مطر ح سازیم چرا که بررسی تخصّصی مسأله غنا و موسیقی و
تطبیق آن با موارد و همچنین فیلمها و نمایشهادرصلاحیت صاحبنظران است.
بنابراین،آنچه از دیدگاههای فقهی حضرت امام (قدّس سرّه)درمسأله غنا و حرمت آن استنباط
می گردید،می توان گفت:(غنا و موسیقی حرام آن چیزی است که مطرب و متناسب با مجالس
لهو و لعب باشد)با توجه به این تعریف که برای مقلّدین معظم له همچنان به قوت خود
باقی است،می توان موارد موسیقی هائی را که پخش می شود با تطبیق و تعیین مصادیق که
تشخیص عرف درآن معیاراست،تفکیک کرد. آیا واقعا برتمام آنچه امروزه ازرسانه ها
شنیده می شود می توان گفت تعریف غنا صدق نمی کند ؟آیا برخی  ا زاینها همانها نیست که متناسب با مجالس لهو و
لعب می باشد؟و اگر ادعّا شود که این موسیقها هیچکدام باب مجالس لهو و لعب نیست،آیا
این دعوی گزاف نیست!؟و اگر این دعوی قابل قبول نیست پس آن دسته از آنهگها که طرب
انگیز و متناسب با مجالس لهو و لعب می باشد،مصداق حرام خواهد بود که پخش و استماع
آن اشکال شرعی دارد،و باید این موارد مشخص شود و پیشنهاد ما این است که :هیئتی زیر
نظر فقها و علمای صاحب نظر براین ترنامه ها ننظارت دقیق داشته باشندن و موارد حلال
و حرام را تفکیک نمایند.از ذک راین نکته نیز غفلت نکنیم:ادعای اینکه امام فقید
(رضوان الله علیه)واقعا تمام برنامه های بیست و چهار ساتعته این رسانه ها را می
دیدند و رد یا امضاء می فرمودند و این برای ماسد برنامه های دوران حیات و دوران
بعداز رحلت ایشان باشد،این نیز دعوی غیر قابل قبولی است.ولی ایشان قسمتهائی را می
دیدن ومی شنیدند و بعضا نهی می فرمودند و بعضا نفی اشکال می نمودند،که علی ایّ حال
نباید هرآنچه درفضای هنر و موسیقی امروزه و بعد از آن تهیه و پخش می شودبا این
استدلال و خدای نخواسته به حساب حضرت امام(قدس الله روحه )گذاشت و به طور مطلق
لباس مشروعیّت پوشاند که قطعا روح مطّهر ایشان از این تفسیر راضی نیست و این رخلاف
امانت شرعی و رضای خداونداست و دشمنان و فرصت طلبان نیزا زای سوژه ها سوء استفاده
خواهند کرد و جهت انحرافی خواهند پیمود.

نقشهای مثبت و منفی هنر و موسیقی

امّا تفسیر ما ازروندی که درمسأله هن ربه چشم میخورد:

همانگونه که قبلا اشاره شد بحص فقهی مسأله و تطبیق و تعیین مصادیق را به عهده
فقها  و متخصصین مسأله نهاده و به بعد دیرگ
موضوع می پردازیم ،این بعد کهآنرا عنوان فرهنگیمی دهیم،به نظر ما کم اهمیّت تر از
اصل مسأله نیست.توضیح آنکه:هن ربه معنی صحیح کلمه آنگاه نقش اساسی خود را ایفا می
کند که درجهت ترویج و اشاعۀ ارزشها و اوج دهندۀ روانها به سوی فضائل و پلی به سوی
ساختار شخصیّت و تربیت و ارتقاء هویت دینی انسانها باشد.هنردربعد تبلیغ نقش بسیار
مؤثر دارد که درجای خود شایا ن توجّه است:نه تنها امروزه از هنر درنشر فرهنگها و
روشها و بینشها ـ اعم ا زبد یا خوبـ استفادۀ بسیار گسترده می شود ،که درهمۀ اعصا
ر،هنر به نوعی دراستخدام افکار و ایده ها قرار می گرفته و ازهروسیلۀ تبلیغی دیگر
نقش فعّالتری را را بازی می کرده است.ما نیزمعتقدیم درترویج فکرو فرهنگ الهی خویش
ناگزیریم بدون چون و چرا از شیوه ها ی صحیح هنری استفاده کنیم و درقالب شعر،آهنگ
،داستان،نمایش ،فیلم و امثال آن درچها رچوبه شرع و به دور از غنای محرّم و بدآموزی
های دیگر ارزشهای والای اسلامی و انقلابی و به عبارت دیگر هنرهای واقعی انسان را
بازگون کنیم چرا که طبیعت و خوی انسانی درنوعیت خود با این شویه ،انس بیشتری
دارد؛به ویژه درتبلیغ و تربیت کودکان ،نوجوانان و جوانان که اینجا نقش هنر سحر آسا
است… تا اینجا جای اعتراض نیست…

اسارت هنر درچنگال بی اعتقادی

امّا آنچه خطرناک است،رو آوردن به هنر اعم از موسیقی و غیره برای هنر و
سرگرمیهای مخدّر و خوا ب کننده و بی تفاوتی و پوچی و بیخیالی است.یعنی هنری که
دراستخدام احساسات صرف نفسانی درآید و اصل و هدف ومقصد درآن گم شود؛هنری که روی
همۀ هنرها را بپوشاندو معنویّات را بی رنگ سازد؛هنری که درچنگال بی اعتقادی اسیر
گردد و زمینۀ انحراف اخلاقی را فراهم سازد؛هنری که محفل انسانهای خوش گذران و لذّت
گرا را گرم کند؛هنری که مشتی مردان و زنان را که به فضائل و ارزشها بی
تفاوتند،درمحافل شادیهای کاذب جمع آوری نموده و کانونهای آنها را با آهنگ و ضرب و
تک نوازی و جمع نوازی ونغمه های (فعلا)دسته جمعی خانمها و سوت ها وکف زدنها به
سرگرمی و بی خیالیشان بیش از پیش تشویق کند و ارزشها را تحت الشعاع قرار دهد وارزش
آفرین ها را دلسر د نماید.حال با توجّه به اینکه بحث ما صرفا درصدا و سیما
مترکزنیست و با اعتقاد به اینکه ادرۀ این سازمان بسیار مهم ازحسّاسیّت و پیچیدگی
خاصّی برخوردار است و با اعترف به اینکه صدا و سیما درطول انقلاب و در تبلیغ
ارزشهای فرهنگی و انقلابی ومسألۀ جنگ وهنرهای سودمند،نقش مثبت و مؤثر داشته و
توقّعات گوناگونی درسطح مختلف جامعه وجود دارد که مهمتر از همۀ انتظارات مردم
مسلمان و فداکار این انقلاب است که باید پاسخ داده شود؛آری با اعترافات به تمام
این نکته ها و با حق دادن به معترضین،سرانجام چنینن به نظر می رسد که سرنوشت هنر
درجامعۀ ما درجهت نامطلوبی حرکت می کند گرچه گامهای نخستین آن چندان ملموس
نیست.امّا بادقّت و تأملمی توان این ادّعا ار مقرون به حقیقت دانست.شاید بسیاری از
دست اندکاران امور هنریدرسطوح مسئولیّتهاغافل از این جریان و احتمالا توطئه ها
باشند ولی با دست آنها وتشویق و تأیید و برنامه ریزی حواشی آنها این جریان راه خود
را می پیماید…

هنردرخدمت رفاه طلبان

دلیل عینی براین دعوی سنخ مشتریانی است که درجشنواره ها وتالارها حضو ریافته
وبرای تماشا شرکت دارند.اغلب اینان که فیلمهایشان را از صدا و سیما حتّی دردهۀ فج
رمشاهد کردیم،همان خانمهای بدحجاب و رنگ آمیزی شده و جوانان سوت زن و افراد
بیخیالی هستند که درمحافل دینی و نماز جمعه ها وراهپیمائیها وصحنه های انقلاب و
بسیج و جبهه و غیره ازآنها ردّپایی دیده نمی شود درخبرنامه ها آۀمده بود که درهوی
سرد و یخبندان زمستان همین امسال مردان وزنانی بودند که ساعتها در صف ایستادن برای
اینکه بتوانند برات و بلیط ورود به تالار وحدت(رودکی )راتهیّه وشرکت کنند!وبلیطهای
ورود به این تالاریا فلان سینما به صورت بازار سیاه دست به دست ردّ و بدل می شد ه
است .اینها کیانند ه این گونه مشتاقانه برای شرکت دراین مراکزسرو دست می
شکنند  ونقل این مجالس هستند؟! آن استقبال
کم نظیری که با آب و رنگ تبلیغتی از آن دم می زنند از سوی چه کسانی است:زجر
کشیدگان ،یامرفهین بی درد؟ از زلفها ولباسها و آرایشهای غلیظشان می توان شناخت.و
تازه آن برنامه ها که به اجرا درمی آمد چه بود؟و آنها که برندۀ مسابقۀ بهترین
فیلمهابودند چه کسانی  بودند؟وعملکرد فعلی
و گذشته تشان چه بوده است؟ دراینفیلمها ،نمایشنامه ها ،نمایشنامه نویسها،بازیگران
وبه قول شما آقایان (استادان)چه جلوه ای از فرهنگ اسلامی و انقلابی که این مردم
مستضعف و فداکار به پای آن عزیزانشان را قربانی کردند به چشم م یخورد؟و بالاخره
جوائزرا به کدام محتوا دادند؟!متأسفانه درخبرنامه هاخواندیم که برخی از این فیلمها
جدّا بی ارزش و مبتذل بوده و بازیگران و تماشا چیان به رقص و پایکوبی می پرداخته
اند… و این آقایان و خانمها که بازیگران این صحنه ها هستند و منافع هنگفتی از
پولاین مردم محروم را به صور گوناگون به جیبت می ریزند و جایزه هم ازحقوق حقۀ این
مردم می گیرند،میانه شان با انقلاب و مردم چگونه است؟!

بد آموزیهای غیرمستقیم

بدآموزی جنبی این گونه برنامه ها نیز به حدّی است که مشکل بتوان حدس زد درخدمت
انقلاب سیر می کند ،وقتی آن نوجوان شیرازی درجمع هزاران کودک نوجوان وزن و مرد
نغمه سرمی دهد و همزمان با حرکات پاو دست و انگشتان نقش یک آرتیست را بازی  می کند و انگاه با کف زدنهای ممتد حاضرین تشویق
می شود و لابد جایزه هم می گیرد وصحنه های آن درصدا و سیما دردهۀ فجر به نمایش
گذاشته می شود ؛فکرکنید روی اندیشه وروحیّه کودکان ونوجوانان چه اثری برجای می
نهد؟کودک نماشاگر تازه می فهمد ارزش و تشویق برای جه واز آن کیست؟هنر پیشگی و
آوازه خوانی و نوازندگی و به اصطلاح بازسازی شده اش(موسیقی اصیل ایرانی )! نه
خلاقیّت هنرانقلابی و دانش وفضیلت و اخلاقی و سازندگی .وقتی هنر دوستان،عنوان
(استاد)!را به تارزن و کمانچ9 نوازو نغمه های طرب انگیز می دهند و صدای کمانچه اش
را پرواز دهندۀ روح برعالمی دیگر!عنوان می دهند،جامعه اینچنین برداشت می کند که
این استادان افتخاری با نوازش کمانچه تا سرحدّ استاد دانشگاه،استاد تحقیق،استاد
قلم و … ارتقا می یابند!و فرداست که کلاسهای آموزش گیتار و کمانچه و تار دائر
شود(که شده)و جوانان پسر ودختر به دنبال اطلاعیه ها ابزارلهو ولعب را زیر بغل می
گذارند و اگر تاکنون مخفی می کردند،این بار آشکارا و بدون دغدغه به راه می افتد و
آلات لهو ولعب هم بازر سیاه پیدا می کند و موسیقی عصر طاغوت وموسیقی غربی درمرکز
شهر به بازار فروش عرضه می گردد که نمونه اش رامی بینیم ،این همان ترویج ابتذال
است که به دست هنر دوستان به اجرا در می آید.هنگامی که جوانا ن ترکمن را با آلات
ضرب و لهو که به دوش می کشند از منطقه شان به تهران می اورید تا برنامه اجرا کنند
و درصدا وسیا ارائه دهند ،مفهوم آنترویج همان هنری است که مفهومی جز هنر سرگرمی ندارد
ودیگر جوانان منطقه را به آموزش تار و طنبور تشویق می کند.موارد به رخ کشیدن
گروههای هنری آن چنانی درداخل و حتّی اخیرا درخارج به دینگونه که ذکر شد بسیار
است.نگرشی کلّی برروند رو به گسترش هنر وموسیقی و تئاترها وجشنواره ها و تشویق ها
و جایزه ها ،انسان تیزبین را به این اندیشه وا میدارد  که شاید ارزشها و خلاقیت ها به دیگر سوی می رود
وهنر ازروح اسلام و خدمت انقلابخارج می شود.

این همه صرف بودجه چرا؟..

الآن بودجه هائی که برای تهیۀ برخی فیلمهای نه جندان مفید وتهیۀ آرشیولباس جور
و واجور،از عهد قدیم و لباسهای زری بافت سلاطین پوسیدۀ عهد بوق و تاج و تخت  وخدم وحشم وملکه های هفت رنگ و دکورهای متنوع
با آذین های نوظهور که محتوای تعبیه شده دراین فیمها و نمایش ها ،ارزش این همه ساز
و برگ را ندارد و بلکه با بدآموزی و خلاف اخلاق نیز همراه است به حدّی است ک از
دههاه و صدها میلیون می گذرد ،آنهم برای کشوری که پاره ای از نقاط محروم آن مثل
سیستان وبلوچستان، فقرفرهنگی و مادّی و معنوی موروث روزگار پیشین عرصه را برای
نفوذ و هّابیها و باندهای قاچاق و دلّالان فساد وسوداگران مرگ و دشمنان دین و میهن
اسلامی فراهم می سازد و فردای آن معلوم نیست چه خواهد شد و ما حرکتی درحدّ انتظار
نه برای تبلیغات دینی  و نه درسای رزمینه
ها از خود نشان نداده ایم.قطعا اگر بخشی ا زاین بودجه ها که به پای هنر!قربانی می
شود را به منطقه هائی  از این قبیل می
بردیم ،کنار ما ارزش هنری وانقلابی بیشتری داشت تا این همه اسراف وافراط درفیلم و
دکورو نمایش فلان شاه وملکۀ غرق تجمل با آن مناظر فاسد دردیدگاه هموم که هیچ
محتوائی  ندارد جز سرگرمی وبه قول شما شادی
آفرین آن هم برای قشرهای بی درد. برادران مسئول درکارهای هنری !مردم ما انقلاب را
بااین نوع هنرنمائی ه ابه ثمر نرساندند که ادامه اش با آین ابزارها میسّر باشد.ملل
جهان هنر مردم فداکار ایران را درهنرهائی دیگر که آگاهی ،ستم ستیزی ،دفاع ا
زارزشهای الهی تاسر حدّ جان وحمایت ا زمستضعفان و صبر و جهاد شاخصۀ آن بود،می
شناختند نه نغمه های گل  بلبل که درگذشته
بیشتر وبالاترآن دراین مرز و بوم جاری و ساری بود؛بیائیم آن هنرهای غرور آفرین را
زنده نگه داریم و درقالب هنری مشروع همراه با احساسات توده های انقلابی به نسلها
تفهیم نمائیم ودریک سخن:شعار ما هنربرای ارزشها و اهداف انقلاب باشد نه هنر برای
هنر و یا هنر درخدمت ابتذال و بی دردی.بیم وهراس دلسوزان این انقلاب و مؤمنان غیور
این است که تدریجا و نه چندان دور،آن ارزشها که استخوان بندی انقلاب بود به مسخ
کشیده شود و بی رنگ گردد وبی تفاوتی و ابتذال وبی خیالی و پلاس شدن درهنر کده ها و
درکنا ران سایر عوامل چون مواد مخدّر ،مصرف گرائی ،بدحجابی ومدپرستی و فساد اخلاق
خزنده و به کمک باندهای فساد و عوامل خود فروخته وهزاران دام و نیرنگ دیگر که دشمن
درآستین دارد با دست خودمان ورسانه ها وجشنواره ها و با صرف بودجه های بیت المال
وقوت لایموت توده ها ی محروم ما را به جائی 
ببرد ومنجلابی بکشاند که بابهای بسیار گران از آن نجات یافته بودیم و آنگاه
دریک تحوّل چند ساله نزدیک که براین نسل می گذرد به ثمر رسیدن بذر خبیث ابتذال
فرهنگی را که تاعماق جان فرزندانمان نفوذ کرده نظاره کنیم و تجمّع پسر و دخترها
دراین برنامه ها یهنری بالاخره سراز جشن فرهنگ و هنر عصر طاغوت درآورد که رسوائیش  را از یاد نبرده ایم .پس باید بهوش باشیم به
دام ابتذال و بذله سرایان نیفتیم و با نغمه ها و جلوه های گلو بلبل به خواب
بیخیالی وخرگوشی نرویم که انحطاط یک ملّت با خواب وخیال وتخدیر و لذّت آغازمیشود
وصدای پای فتنه درگامهای نخستین به گوش نمی رسد امّا روزی از فضیحت ورسوائی سربرون
می کند.

جاودانگی راه امام 

قسمت دهم

اهمیّت انقلاب اسلامی

حجّة الاسلام و المسلمین اسدالله بیات

تا اینجاپیشگفتار امام رحیل ما بود که پایان یافت و با امضاء مبارکشان (روح
الله الموسوی الخمینی)قدّس سرّه سندیّت و صحّت مطالب مندرج را گواهی و مورد تأیید
قرار داده اند و این سنّت را درتمام اوراق وصیّت نامه سیاسی الهی انجام داده اند
بنابراین همۀ آن ازصحّت کامل و سندیّت بالاتری برخوردار بوده وروی تک تک کلمات آن
میتوان استناد و استدلال کرد و به عنوان نظرو اندیشه و فکر حضرت امام(قدّس
سرّه)مطرح نمود.تا اینجا مطالبی مطرح شد که به عنوان پیش گفتار حضرت امام قدّس
سرّه عنوان فرمده بودند از این پس وارد اصل وصیّت نامه می شویم و با همان ترتیب که
حضرت امام عزیزمان جلو رفته اند و روی آن تکیه فرموده اند ،بررسی و توضیح را انجام
داده ودراختیار علاقه مندان به انقلاب و نهضت اسلامی و نظام جمهوری اسلامی
درسراسرعالم میگذاریم،بهامید اینکه خدای عالم توفیق ادامه این حرکت علمی و انقلابی
را عنایت فرماید وازهدایت معنوی روح بلندشان بهره مندان نماید و توفیق عینیّت
بخشیدن به پیام و محتوای آن را عطاکند.

اهمیّت انقلاب اسلامی درنظر حضرت امام (رض)

انقلاب اسلامی جزء واژه ها وکلماتی است کهنقش خاصّی دردید امام انقلاب و سخنان
و پیامهای ایشان دارد.شاید هیچ کلمه ای به اندازۀ قداست و اهمیّت این واژه و کلمه
درنظر ایشان جایگاهی نداشته باشد؛علّت آن این است که انقلاب به طو رمطلق وانقلاب
درچهارچوب ارزشهای الهی واسلامی درنظرشان چیزی جز پیام و اهداف بلند رسولان خدا و
صالحان روی زمین وانسانهای آزاده توحقیقت جوورهائی طلب ا زقید وبند اسارت و بردگی
درعالم ماده وطبیعت نمیباشد.اگرانسانانقلابی زندگی نکند و دارای فکرو اندیشه
انقلابی نباشد و به طورهمیشه درفکرواندیشه حفظ وضع موجود باشد وبهتعبیرروایات
اسلامی طوری زندگی را طراحی نماید که هردوروز وی یکسان بوده و هیچگونه تغییر و
دگرگونی درمسیر زندگی خویش به وجود نیاورد،مطمئنا چنین انسانی درمسیر اهداف خویش
توفیق به دست نیاورده واز آرمانهای مقدّس الهی باز می ماند و به تدریج سیر قهقرا
را شروع و شرایط هبوط و سقوط خود را فراهم میسازد ومرگ واقعی انسان همین است.و
رواقع انسان فطری و سالم از نظر خلقت همیشه باسد درحال انقلاب وجوشش وزایش باشد
وجامعه انسانی نیز این حالت ووضعیّت را درخود ذخیره ودر بازتابها وبرخوردها ورفتار
وکردارها باید نشان دهد زیرا کمالو رشد او درسایۀ انقلاب وشیوه های انقلابی است
وانقلاب ودگرگونی از مقتضیات طبیعت عالم ماده و لازمه جوهره او است و انسان دست
نخورده وسالم انسانی است که هماهنگ با طبیعت درحال عوض شدن و نو شدن وتحوّل عمیق
بوده وهرروز وضعیّت جدید و نوی را درسایۀ مقرّرات الهی به دست آورده و مرحله به
مرحله به عالم بی نهایت و کمال مطلق نزدیک گردد.حضرت امام (قدس سرّه)اعتقادشان این
است که دنیای اسلام خصوصا و بشیرّت مظلوم عموما دراثراینکهاز طبیعت خدادادی خویش
تهی گردیده تو درمسیر دیگری که برخلاف طبیعت وفطرت آنها است قرار گرفته اند وازمرکزیّت
و مبدأ خویش جدا شده اند ،درنتیجه اینهمه گرفتاریها و بدبختی ها دامنگیرشان شده
است.برای اینکه زندگی سالم و طبیعی برای انسان فقط و فقط درسایۀ حاکمیّت احکام
الهی امکان پذیراست و اگر حاکمیّت دین درکار نباشد و مردم بدون تعلّق ووابستگی به
ارزشهای دینی به حیاتشان ادامه دهند،زیان وخسارتهای آن دامن همگان را
دربرخواهدگرفت و زندگی برای همگان ضنک[1]خواهد
شد زیرا که امکانیّات انسان درزوایای مختلف فقط با حاکمیّت دینی و الهی ،زمینۀ
ظهور و بروزرا پیدا مینمایند و راحتی جسم و روان آدمی منحصرا درظل حکومت حقّه
الهیّه به دست می آید(ألا بذکرالله تطمئن القلوب)[2]
فقط با یاد خدا دلها ی انسانها آرامش میپذیرندو بدون یاد خدا اطمینان و
آرامش،مفهوم و معنی درستی نخواهد داشت.این جمله یک موضوع اتفاقی و تلقینی و تعبّدی
محض نیست،بلکه ارشاد بیک حقیقت واقعی و خدادادی است چون ساختمان آفرینش انسان این
چنین است وانسان اینگونه خلق شده است.انقلاب اسلامی تنها یک حرکت و دگرگونی
درظواهر زندگی و صورت بیرونی ارتباط انسانها نیست و تنها جایگزین کردن یک سیستم
درجای سیستم دیگری نمیباشد وتنها عوض شدن افراد حاکم وتصمیم گیر درنظام نمی باشد
،بلکه عوض شدن همه جیزها و مسایل حاکم که قبل از تحقق انقلاب بارز و آشکار بود و
جایگزینی ارزشهای والای انسانی و الهی درابعاد مختلف زندگی است و لذا دارای اهمیّت
بالا است و هیچ چیز  نمی تواند با آن
برابری کند و یا با آن درمیدان تزاحم،قابل رقابت باشد.و برای همین تحلیل است کهدر
راه انقلا ب اسلامی،ازهمه چیز می شود گذشت و برای تحقق آن فدا کرد؛و قربانی داد
امّا برای هیچ چیزی ولواینکه خیلی هم مهم و ارزشمند باشد،نمی توان از انقلاب
اسلامی کوتاه آمد،و از آن صرف نظر کرد و انقلاب اسلامی خودش عین ارزش بوده و با
هیچ ارزش دیگری قابل مقایسه و ارزیابی نمی باشد وهرچیزی درمیدان مقایسه با اصل
انقلاب اسلامی ،فرعی و جنبی بودن خودش را بازگو می نماید این معنا آن قدر واضح و
آشکار است که هیچ گونه نیازی به استدلال و اقامه برهان ندارد و مقتضای متون اسلامی
و قانون اهم و مهم همیناست.ولذا اهمیّت انقلاب اسلامی همیشه مذّنظر مقام معظّم
رهبری انقلاب اسلامی و بنیان گذا رجمهوری اسلامی قرار گرته و درهر فرصت مناسبی
،امّت اسلامی را متوجّه موضوع نموده و روی آن درمقاطع مختلف تکیه کرده است و کمتر
موردی بوده که باملّت صحبت کرده باشد امّا سخنی از انقلاب اسلامی و اهمیّت آن ته
میان نیاورده باشد و مردم را برای حفاظت از دست آوردهای آن دعوت تکرده باشد،و هرگز
موردی نبوده است که امام به تشریح زوایای مختلف آن نپرداخته باشد.گاهی سخن از
زمینه های به وجود آمدن انقلاب اسلامی به میان آورده است و گاهی ویژگیهای آن
رامورد بررسی و تحلیل قرار داده است و گاهی دست آوردها وثمرات و برکات آنرا
برشمرده و ملّت اسلام را به قدر دانی و پاسداری از حریم آنها خواند ه است .ولذا
برای بیشتر روشن شدن موضوع به سخنان حضرتشان درموارد مختلف اشاره می شود
؛علاقمندان می توانند تفصیل آن را درجای خود مشاهد نمایند.(شما میدانید که این
انقلاب بهترین انقلابها است وبزرگترین انقلابها بوده است از حیث محتوی محتوای این
انقلاب،اسلام و اخلاق اسلامی است و اخلاق انسانی وتربیت انسانها برموازین انسانیّت
بوده است .بنابراین است ه به واسطه این انقلاب متحوّل بشود یک انسانهایی که دررژیم
سابق هم به آن وضع بودند به یک انسانهائی که از صدر اسلام و دررکاب رسول
اکرم(ص)مشغول فداکاری یا ترویج احکام بودند بشوند).[3]

و درجای دیگری می فرماید:(ملّت ایران ،خواهران و برادران عزیز می دانند که
انقلاب عظیم ایران که درنوع خود کم نظیر یا بی نظیر است.از ارزشهای بزرگی برخوردار
است که بزرگترین آن مکتبی بودن و اسلامی بودن آن است،همان ارزشی که پیامبراین عالی
مقام درپی آن قیام نمودند.امید است که این انقلاب جرقه و بارقه ای الهی باشد که
انفجاری عظیم درتوده های زیر ستم ایجادنماید وبه طلوع فجر انقلاب مبارکحضرت بقیة
الله ارواحنا المقدمه الفداء منتهی شود).[4]باز
درموردی دیگر می فرمایند:(طبع یک انقلاب فداکاری است.لازمۀ یک انقلاب ،شهادت و
مهیّا بودن برای شهادت است قربانی شدن وقربانی دادن درراه انقلاب و پیروزی آن
اجتناب ناپذیر است به ویژه انقلابی که برای خدا است و برای دیدن او؛برای نجات
مستضعفان است و برای قطع امید جهانخواران و مستکبرین،مادرهر جمعه و درهرجماعت و
درهرمحفل اسلامی و درهر گردهمائی برای یاری الله درانتظار قربانی هستیم و درانتظار
شهادت؛قربانیبرای یک انقلاب بزرگ نشانۀ یک پیروزی و نزدیک شدن به هدف است)[5]
.حضرت امام معماراصلی انقلاب درهر محفل و مجتمعی که آمادگی برای شنیدن سخنان
امامشان داشتند وبرای بهره گیری از هدایتهای پیامبرگونه حضرت امام(قدّس سرّه)به
حضورش میرسیدند ،ایشان راجع به انقلاب اسلامی و اهمیّت آن مطالبی را گوشزد فرموده
و به وظایف خطیر آنان درباره انقلاب اسلامی تأکید میکردند وازجهات مختلف ذهنیّت
آنان را نسبت به اینکه درباره انقلاب بیاندیشند و تحوّلیکه دردنیای ظلمت امروز
درسایه انقلاب اسلامی به وجود آمده است و جهانیان رادرمقابل عظمت خودش متعجب و
متحیّر ساخته است ،قدرش را دانسته ودرحفظ و حراست آن بکوشند و از همه امکانات
دراین راستسا استفاده نمایند و محتوای بزرگ و بلند آن رابرای جهانیان تشنه معارف
حقه الهی تبیین وتشریح سازند و با هوشیاری و بیداری مواظب توطئه ها وشیطنتها
باشند،وبه همین جهت دراین رهنمود جاودانه که راه سعادت بشریّت را به صورت
(وصیتنامه سیاسی الهی )مشخص نموده است  ؛پس
از پیشگفتار اوّلین موضوع مهم را که دارای جایگاه بسیار رفیع وبلند است ونسبت به
تمام موضوعات و مسایل مطروحه بعدی واساس است عظمت و اهمیّت انقلاب را مطرح فرموده
ودراین باره چنین عنوان می نماید.

بسمالله الرحمن الرحیم

(اهمیّت انقلاب شکوهمند اسلامیکه دست آورد میلیونها انسان ارزشمند و هزاران
شهید جاوید آن و آسیب دیدگان عزیز،این شهیدان زنده است و مورد امید میلیونها
مسلمانان و مستضعفان جهان است،به قدری است که ارزیابی آن ازعهدۀ قلم و بیان والاتر
و برتر است،اینجانب روح الله موسوی خمینی که از کرم عظیم خداوند متعال با همۀ
خطایا مأیوس نیستم و زاد راه برخطرم همان دلبستگی یکرم کریم مطلق است به عنوان یک
نفرطلبۀ حقیر که همچون دیگر برادران ایمانی امید به این انقلاب و بقاء دست آوردهای
آن و به ثمر رسیدن هرجه بیشتر آن دارم به عنوان وصیت به نسل حاضر و نسلهای
عزیزآینده مطالبی هرچند تکراری عرض مینمایم و ازخداوند بخشاینده میخواهم که خلوص
نیّت دراین تدکرات عنایت فرماید.

1ـ ما میدانیم که این انقلاب بزرگ که دست جهان خواران و ستمگران را از ایران
بزرگ کوتاه کرد با تأییدات غیبی الهی پیروز گردید.اگر نبود دست توانای خداوند
امکان نداشت یک جمعیّت سی و شش میلیونی با آن تبلیغات ضد اسلامی و ضد روحانی خصوص
دراین صد سال اخیر و با آن تفرقه افکنی های بی حصاب قلم داران و زبان مردان
درمطبوعات و سخنرانیها و مجالس و محافل ضد اسلامی و ضد ملّی به صورت ملیّت و آن
همه شعرها و بذله گوئیها و آن هممه مراکز عیاشی و فحشاء و قمار و مسرکات و موادّ
مخدّره که همه و همه برای کشیدن نسل جوان فعّال که باید درراه پیشرفت وتعالی و
ترقّی میهن عزیز خود فعّالیّت نمایند به فساد و بی تفاوتی درپیش آمدهای خائنانه که
به دست شاه فاسد و پدر بی فرهنگش و دولتها و مجالس فرمایشی که ازطرف سفارتخانه های
قدرتمندان برملّت تحمیل می شد وازهمه بدتر وضع دانشگاهها و دبیرستانها ومراکز
آموزشی که مقدارت کشور به دست آنان سپرده می شد با به کار گرفتن معلّمان و استادان
غرب زده و یا شرق زدۀ صد درصد مخالف اسلام و فرهنگ اسلامی بلکه ملّی صحیح با نام
ملیّت و ملی گرایی گرتچه دربین آنان مردانی متعهد ودلسوز بودند لکن با اقلیّت فاحش
آنان و درتنگنا قراردادنشان کارمثبتی نمی توانستند انجام دهند و با این همه و
دههها مسایل دیگر از آن جمله بانزوا رو عزلت کشین روحانیان و با قدرت تبیلغات هب
انحراف فکری کشیدن بسیاری ازآنان،ممکن نبود این ملّت با این وضعیّت یک پارچه قیام
کنند و درسرتاسرکشور را ایدۀ واحد و فریاد اله اکبروفداکاریهای حیرت آور ومعجزه
آسا تمام قدرتهای داخل و خارج را کنارزده وخود مقدرات کشور با به دست
گیرد.بنابراین شک نباید کرد که انقلاب اسلامی ایران ازهمه انقلابها جداست،هم
درپیدایش وهم درکیفیّت مبارزه و هم درتنگیزه انقلاب وقیام وتردید نیست ه این یک
تحفۀ الهی و هدیۀ غیبی بوده که ازجانب خداوند منّان براین ملّت مظلوم غارت زده
عنایت شده است.).آری این انقلاب درتمام مراحل با دیگر انقلابات دنیا متفاوت
است.کدام انقلاب است که از اوّل انگیزه و هدفی جز احیاء ارزشهای الهی و حاکمیّت
احکام الله و امامت مستضعفان و صالحان نو متقیان نداشته باشد؟و تمودار این انگیزه
و تبلور آن همان شعارها و ایثارها و فداکاریها و شهادت طلبیها است.هرانسان منصفی
با کمترین دقّت این معنا را به خوبی درمی یابدو اثرات عینی وملموس آن را مشاهد
میکند.تکدام انقلاب است که اینهمه مردم از هرقشر و گروهی و بدون کوچکترین داعیه و
تظاهری به صروت سیل خروشانی و با وحدت بی نظیر درمقابل دشمنان خدا بایستند و برای
احساس وظیفه و تکلیف الهی پشت سررهبری قرار گرفته واز اصول و آرمانهای امامشان
دفاع و حمایت نمایند؟و نبود ایمان خالص مردم وباورشان به قدرت مطلقه الهی و اگ
رنبود باورآنان به حیات پس ا زمرگ و اگ رکشته شدن درراه آرمانهای مقدس الهی را
حیات جاودانه و (عند ربّهم یرزقون)نمیدانستند،بدون تردید اینگونه پیروزی نصیب آنان
نمیگشت و چنین انقلابی صورت نمی پذیرفت.این انقلابی که از15خرداد سال 1342با رهبری
حضر ت امام (قدس سرّه)وهدایت و روشنگری روحانیون پیرو راستین حضرت امام و فداکاری
مردم تحقق پیدا کرد و پس از آن مدتی به علل گوناگونی این حرکت کند گشت و شرایط
رهائی برای امت اسلام فراهم نشد ولی درباطن به صورت ریشه ای امام است.با توجّه به
زمینه هاغی خدادادی که دراکثریّت قاطع مردم بود و همه ازوضعیت نابسمان حاکمیّت رنج
برده و ناراحت بودند و اعتقاد به اسلام و ارزشهای الهی درعمق جانشان بود.به تربیت
نسل انقلاب پرداختند ونهال بلند انقلاب اسلامی و نهضت مقدّس خدایی را کاشتند و به
تدریج رشد دادند و در22بهمن سال 1357به ثمر رساندند وانقلابی را که درطول تاریخ با
هیچ انقلابی جز انقلاب مقدس پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله قابل مقایسه و
ارزیابی نبوده و با تحلیلهای معمولی و رایج انقلابات جهانی قابل تحلیل نمی باشد،به
وجود آوردند ومنشأ بروز وظهور حرکتهای دیگری درسراسرجهان شدند که بدون شک قبل از
وقوع این حادثه عظیم الهی و به تعیین حضرت امام (قدس سرّه)معجزه خداوندی و تحفۀ
الهی و هدیّه غیبی است که ازجانب خداوند منان براین ملّت مظلوم و غارت زده عنایت
شده است انقلابی است سکعدرعناصرمحوری زیر با همه انقلابات دنبا متفاوت است:

الف ـ مکتبی بودن و الهی بودن انقلاب

اوّلین مشخصه این انقلاب مکتبی بودن والهی بودن آن است و از اوّل درتمام زوایا
روی اصول مکتب اسلام و مقرّرات دین خداوند تکیه داشت و رهبری و مردم به صرت یکدل
ویکنواخت ازاسلام ومعیارهای اسلامی سخن میگفتند وذرّه ای از آن حاضر نبودند کوتاه
بیایند واز مواضع عدول کنند.

ب ـ رهبری الهی

دوِّمین مشخصه آن رهبری الهی و پیامبر گونه امام امت اسلام (قدس سره)بد که
باتوجّه به شرایط خاصّ فکری و خصایل بالا و والیای انسانی و الهی که مقام ولایت
دارا بودند و از قاطعیت و عمل معرفت وشناخت مجتهدانه نسبت به اسلام و مکتب الهی
داشتند و دارای محبوبیّت و مقبولیّت درحدّ مقدس ترین چهره های عالم درقلوب
مسلمانان عالم و محرومان تاریخ بودن و زمان و مکان وجریانات گوناگون داخلی و خارجی
را به خوبی و بادقّت ارزیابی فرمده بودند 
ودهها و صدها خصوصیّت عالی که درایشان به نحو کامل وجود داشت و آنچه خوبان
عالم به صورت مجموعه داشتند او به تنهائی داشت و بیشتر هم داشت؛طبعا توانست حرکت
عظیمی را درتاریخ معاصر به وجود آورد که حیرتوتعجب زراندودان عالم رابرانگیزد و
آنان را درموضع انفعال قرار داده و اصول اسلامی را به صورت تهاجم بعد از انزواء
برای جهانیان عرضه نماید.

ج ـ مردم خدا دوست ومقاوم

سوّمین مشخصه انقلاب اسلامی مردم و خصوصیاتی است که دراین مردم خدا دوست
ومقاوم و آگاه وجود دارد کدام انقلاب است درعالم که این نوع مردم و با این وضعیت و
گسترگی درتمام شئون و درراه به ثمر رسیدن آن ازهمه چیزشان گذشت نموده و ایثارگرانه
عزیزانشان را قربانی کنند و با هوشیاری کامل همه نوع توطئه ها را خنثی سازند و
ریشه های شیطنت و خیانت را بخشکانند و درمقابل همه دوست داران دنیا و تجاوزات
متجاوزین بایستد وازغیرخدا نهراسند وجز برای پیاده شدن احکام خداوند و آزادی واقعی
انسانها برای چیز دیگری نیاندیشند وباکمال شهامت درمقابل قدرتهای بزرگ جهانی که در
مقابل دینشان ایستاده اند و نمی خواهند دین خدا درزمین حاکم وجاری گردد و نمی
خواهند مردم درسایۀ احکام الله آزدانه و بدون اسارت و بردگی زندگی نمایندو بلکه
میخواهند برتمام مقدّرات سیاسی و مالی و اقتصادی آنان مسلّط و برسرنوشت انان چیزه
گردند و ذخایرشان را ظالمانه مورد غارت وچپاولگری قرار دهند،مانند بنیان مرصوص و
استوار ایستادگی کرده و باکمال صراحت و جرأت درتحقیر و برخورد تهاجمی با آنان از
همه نوع امکانات بهره برداری نمایند.این نوع فداکاری و آمادگی برای مبارزه با
قدرتهای بزرگ جهانی و مستکبران جهان که مردم بزرگ ما دراین عصر از خود نشان دادند
و درمیدانهای مختلف صلاحیّت و توان غیرقابل توصیف و حیرات انگیزی را به مرحله بروز
و ظهور اوردندبرکسی پوشیده نیست وبه صورت تاریخ هم نمی باشد.آیا حضورشان درصحنه
های گوناگون سیاسی و نظامی بالخصوص دوران هشت ساله جنگ نابرابر و ظالمانه برکسی
پوشیده و پنهان است؟آیا مادرانی  نبودن که
لباس رزم برتو فرزندان نوجواتن و جوانشان میپوشاندند و برای شهادت درراه خدا
اعزامشان می نمودند؟آیا فرزندان این ملّت نبودند که وقتی به زیارت امام امّت اسلام
(قدس سره )مشرّف می شدند با هزاران شوق و امید و بایک دنیا صفا و روشنایی دل و
نورانیّت دل ونورانیّت قلب چیزی  که
ازامام(رضوان الله علیه)می خواستند دعا برای شهادتشان بود؟آیا این ملّت و فرزندان
این ملّت نبودند که درمیدان شهادت مسابقه می دادن وبرای عبور از میدانهای مین
گذاری شده ازناحیّ دشمن،از همدیگر سبقت میگرفتند؟و آیا زنان قهرمان و شجاع این
مردم و ملّت نبود و نیست که دوشادوش مردان درتمام صحنه ها حضور داشته و باقدرت
وکرامت بی نظیر یاد فاطمه (ع) و زینب(ع)را زنده کرده اند و الگوئی برای زنان دنیا
به این زیبائی و شرافت ارائه نمودند؟و اکنون نیزدراین عصر قلب حقایق وارزشها،با
فرهنگ عفن غربی به مبارزه برخاسته وعملا نشان دادند که می توانند فرهنگی نو و جدید
ار دردنیای کنونی با تکیه برارزشهای الهی و انسانی عرضه کنند و دنیای تازه ای را
به روی جهانیان و زنان مظلوم عصر انحطاط ارزشهای اخلاقی و عصر هجوم فرهنگ مبتذل
غرب و سرمایه داری نشان دهند و با شیوۀ نوی زندگی ارزشمندی را آغازنمایند که هم
کرامت اسانی را باشند وهم از آلودگیها وفساد رهائی یابند؛هم بنوانند ازعرضه خدمات
اجتماعی بهره مند گردند وهم ازکیان شرافت و حرمت خودشان حراست نمایند.

مدیریت اسلامی

قسمت هیجدهم

شرح صدر 

حجّة الاسلام و المسلمین محمّدی ری شهری

چگونه مشکلات مدیریّت آسان می شود؟

بحث دربارۀ عوامل آسان شدن مشکلت مدیریّت ا زنظر قرآن مو حدیث بود،درمقالۀ
هفدهم نخستین عاملرا توضیح دادم و اینک دوّمین عامل.

ب:نش تقوا درآسان کردن مشکلات مدیریّتی !

حتما خیلی ها ازشنیدن این حمله فوق العاده شگفت زده می شوند،که چه رابطه ای
میان تقوا و حلّ معضلات مدیریّت است؟و آیا اینگونه تحلیلها تحمیل یک نظیّه برقرآن
نیست؟ لذا لازم است ابتدا به اختصار نمونه ای از آیات و احادیثی که نقش تقوا را
درآسان کردن سختیها بیان کرده اندذ ذکر کنیم و بعدتوضیح دهیم که تقوا چگونه می
تواند مشکلات را آسان نماید. قرآن کریم تصریح فرموده که :(و من یبّق الله یجعل له
من امره یُسرا).[1]
کسی که تقوا پیشه کند خاوند سختیهایی که برای او پیش می آید را آسان می نماید.
یعنی یکی از آثارتقوا درزندگی انسان،آسان کردن شدائد و مشکلات است و هرکاری که
توأم با تقوا با شد برکارگردان سهل و آسان می گردد. امام علی علیه السّلام دراین
زمینه می فرماید: (فمن أخذ بالتقوی عزبت عنه الشّدائد بعد دنّوها ، و احلولت له
الأمور بعد مرارتها وانفرجت عنه الأمواج بعد ترکمها وأسلهت له الصعاب بعد
إنصابها).[2]
هرکس که چنگ به دامن تقوار زند سختیها و شدائد بعد از آنکه به او نزدیک شده اند
ازاو دورمیشوند و کارها که برذائقه او تلخ آمده اند برایش شیرین می گردند و موجهای
متراکم که میخواهند او را به کام بکشند از او کنار می روند و امو رمشقّت آفرین
براو آسان می گردند.قرآن کریم درآیه ای دیگر میفرماید: (و من یتق الله یجعل له
مخرجا.)[3]
هرکس تقوا پیشه کند خداوند برای خارج شدن او ازسختیها راهی بازمی کند. و
امیرالمؤمنین علیه السّلام درتوضیح این آیه کریمه میفرماید: (من اتقی الله سبحانه
جعل له من کل همّ،فرجا و من کل ضیق مخرجا).[4]
کسی که تقوا پیشه کند خداوند برای او ازهرغم گشایشی و ازهرتنگنا،راه خروجی قرار
خواهد داد. اکنون باید دید مقصودازآسان شدن سختیها،شیرین شدن تلخیها،زایل شدن غمها
و باز شدن تنگناها به وسیلۀ تقوا چیست؟و چگونه تقوا می تواند این نقش مهم را
درزندگی فردی و اجتماعی انسان و در حلّ معضلات مدیریّت ورهبری ایفا نماید؟آیا
مقصود اینست که به وسیلۀ تقوا حوادث تلخ و سخت تغییر ماهیّت می دهند؟مثلا درزندگی
فردی ،تقوا موجب می شود که فرزند مردۀ انسان زنده گردد؟و یا درزندگی اجتماعی،تقوا
سبب می شود که رقابتهای دشمنان برداشته شود،بدبینی های دوستان تبدیل به خوش بینی
گردد،جنگ تبدیل به صلح گرددو…؟ قطعا پاسخ منفی است،بلکههمانطورکه قبلا درتوضیح
جملۀ (یسّرلی امری) گذشت ،مقصود این است که تقوا سب می شود که حوادث سخت نسبت به
متّقی آسان گردد.[5]
دراین تعبیرهای دقیق وزیبای امام مجدّدا دقّت کنید: (عزیت عنه الشّدائد بعد
دنوّها). یعنی شدائد و مشکلات به اهل تقوا نزدیک می شود،ولی او را لمس نمی کند
،درعین اینکه مشکلات نزدیک متّقی است از او دوراست! (و احلولت له الامور بعد
شدائدها). امو رپس از سختی و تلخی برای فرد با تقوا شیرین می گردد. این تعبیرات و
امثال آن درکلام امام دررابطه با تبیین نقش تقوا د رآسان کردن مشکلات همه نشان
دهندۀ آن است که آسان شدن تلخیها برای اهل تقوا نسبی است،به این معنا که تقوا وقتی
ضمیمۀ جان شد به انسان توان می دهد که درسایۀ آن اموری که برای دیگران توانفرسا
است،برای او آسان می گردد و حوادثی که برای دیگران تلخ است درکام او شیرین می شود.

ج: توکّل و نقش آن درمدیریّت

ازنظر اسلام توکّل به خدا درحلّ معضلات مدیریّتی نقشی اصولی دارد و تجربه نیز
این نظر را تأیید می کند.درمعنای توکّل و آثار فردی و اجتماعی آن،ازجمله نقش آن
درمدیریت و رهبری سخن بسیار است،برای رعایت اختصار تنها به ذکر دو روایت یکی
درمعنای توکّل و دیگری دربارۀ نقش آن در آسان کردن مشکلات اکتفا میکنیم.

توکّل چیست؟

این سئوال را پیغمبراسلام صلّی الله علیه و آله ازجبرئیل کرد،و اودرپاسخ گفت:
(العلم بأنّ المخلوق لایضرّولاینفع ولا یعطی و لا یمنع و استعمال الیأس من الخلق
،فإذا کان العبد کذلک لم یعمل لأحد سوی الله ،ولم یرجُ و لم یخف سوی الله ،ولم
یطمع فی  أحدسوی الله،فهذا هو التّوکل).
توکّل عبارت است ازباو رکردن این معنا که مخلوق (به طور مستقل )نه می تواند زیان
آور باشد ونه سود آور،نه می تواند چیزی بدهد و نه می تواند چیزی را منع کند.و به
کار بردن نومیدی از خلق،وقتی انسان به این باور نرسد و تنها امیدش درزندگی خدا
باشد،برای کسی جزخدا عمل نمی کند،امیدی جزبه خدا ندارد،واز کسی جز خدا نمیترسد و
درجز خدا طمع نمی بندد،این همان توکّل است. اگر کسی به این مرتبۀ از ایمان و
اعتقاد به خدا ونقش او درزندگی برسد نه تنها مشکلات مدیریّتی بلکه همۀ سختیها
براوآسانن می گردد،امام علی علیه السّلام تصریح می کندکه :(من توکّل علی الله ذلت
له الصحاب و تسهّلت علیه الأسباب).[6]
کسی که توکّل بر خدا کند ناهمواریها و سختیها براو هموار،و دست یابی به ابزار
وامکانات رسیدن به هدف،برای او آسان می گردد.

د:تکلیف الهی و امدادهای غیبی

یکی دیگراز اموری که ازنظرروایات اسلامی موج بمیشود دشواریها برانسان آسان
گردد تکلیف الهی است ،اگر خداوند باری را بر دوش انسان گذاشت،توان بردن آنرا نیز
عنایت می کند،امام علی علیه السّلام در این زمینه میفرماید:(انّ لکم عند کلّ طاعة
عونا من الله).[7]
تحقیقا درانجام هرتکلیف ازتکالیف الهی از جانب خداوند به شما کمک می رسد. بنابراین
پذیرفتن مدیریّت درهر سطحی اگر برمبنای اطاعت خدا و انجام تکلیف باشد،خداوند
درسختیها به مدیر،یاری می رساند و با امدادهای غیبی مشکلات کاربرانسان هموار
میگردد،و اگ ربراین مبنا نباشد خداوند او را به توان خود وا میگذارد. براین اساس
درورایات اسلامی تأکید شده است که به مصلحت شما نیست دنبال ریاست بروید، بگذارید  ریاست دنبال شما بیاید تا از امدادهای غیبی
برخوردار باشید. شخصی به نام عبدالرّحمن بن سمُره می گوید که پیامبر اسلام به من
گفت: (لاتسأل الأمارة فانّک إن اعطینها عن مسألة وُکلت إلیها وإن أعطینها عن غیر
مسألة اعنت علیها ).[8]
ریاست و فرمانروائی مخواه،زیرا اگر با درخواست خود به آن نائل شوی ،به آن واگذار
خواهی شد واگر بدون درخواست به تو داده شود امدادهای الهی تورا یاری خواهد کرد.

به همین دلیل اولیاء خدا وبزرگان دین تاتکلیف الهی نباشد زیر بارهیچ نوع ریاست
ومسئولیّتی نمی روند.نقل است که وقتی فرشتگان ا زجانب خداوند برای لقمان حکیم
،پیشنهاد نمایندگی خدا وحکومت میان مردم را آوردند،ازآنها پرسید کهآیا این یک
تکلیف است و یا یک پیشنهاد؟ پاسخ دادند صرفا یک پیشنهاد است.لقمان گفت:نمی
پذیرم!ودرتوضیح این پاسخ فرمود: (إن خیِّرنی ربی قبلت العافیة ولم اقبل البلاء و
إن عزم علیّ فسمعا وطاعة فإنّی اعلم أنه إن فعل بی ذلک أعاننی و عصمنی ) .[9]

اگر درانتخاب مخیّرباشم ،عاقبت را اختیار می کنم و بلا را نمی پذیرم!و اگر
تکلیف است،اطاعت میکنم زیرا میدانم که دراینصورت قطعا خداوند مرا کمک خواهد کردواز
لغزشها مصون خواهد داشت.

ه: مشکل گشائی دعا

دعا ودرخواست ازخداوند نیز،درکنارسایرعوامل یُسر،درزدودن مشکلات مدیریّت و
آسان نمودن نسبی امور،اثر قطعی دارد. درتفسیردرّالمنثور از امام علی علیه السّلام
روایت شده که پیامبراسلام صلّی الله علیه و آله فرمود: (اکثر دعائی و دعاء
الأنبیاء قبلی بعرفة… اللّهم اشرح لی صدری و یسّرلی امری ،وأعوذبک من وسواس
الصدور و تشتّت الأمور).[10]
بیشترین دعای من و دعای انبیاء پیش ا زمن درعرفه این بود که :…خدایا بهمن شرح
صدربده و کارم آسان کن وبه تو پناه می برم ا زوسوسه های درون و پرکندگی امور.وقتی
ملاحظه میکنیم که نخستین درخواستهای خضرت مخوسی از خدا پس از مأموریت یافتن برای
رهبری،شرح صدروآسانی امر رهبری و مدیریّت است،ووقتی میبینم بیشترین دعای همۀ
پیامبران ازآدم تاخاتم درحسّاسترین اوقاتی که امید اجلابت هست.تکرار همین خواسته
است،بهاین نتیجه میرسیم که دعا یکی از مؤثرترین عواملی است که به مدیران جامعه
اسلامی ،توان مدیریّت وبرخورد با مشکلات ناشی از این مسئولیت ار میدهد،و مدیران
جوامع اسلامی برای اینکه بهتر و آسانتر مدیریّت کنند. درکنار سایر اقدامات
ضروری  ،نیاز مبرم به دعا ونیایش
دارند.بنابراین درمجموع، عوامل آسان شدن امر مدیریّت درپنج عنوان خلاصه می شود،این
عناوین عبارتند از : بکارگیری همۀ توان،تقوا،توکّل، تکلیف و دعا. و دریک جمع بندی
کلّی می توان گفت آنچه موجب شرح صدراست ،عامل آسانی امر مدیریّت نیز هست ،و شاید
قرار گرفتن جملۀ (یسر لی امری) درسورۀ طه ، و جملۀ (ووضعنا عنک وزرک) درسورۀ
انشراح اشاره به همین نکته باشد.

3ـ قابل فهم بودن سخن

حضرت موسی علیه السّلام برشرح صدر و آسانی نسبی امر رسالت و امامت،برای اینکه
بتواد به خوبی عهده دار مدیریّت قوم خود شود،تقاضای دیگری از خداوند متعال داشت و
آن اینکه سخنش برای عموم مردم قابل فهم باشد،متن درخواست او این است:(و اخلُق
عُقدةُ من لسانی یفقهوا قولی ).[11]
و گره از زبانم باز کن تاسخنم را بفهمند. از این تقاضا دو تکته معلوم میشود:

نکتۀ اوّل اینکه تحضرت موسی علیه السّلام ازفصاحت لازم برخوردار نبود،حال منشأ
این امر چه بود،آیا او طبیعتا زبانی گویا نداشت ،و یا سوختگی زبانش درکودکی [12]
موجب گره دار شدن سخنش شده بود؟ مسأله مهمی نیست.نکتۀ دوّم اینکه قابل فهم بودن
سخن برای عامۀ مردم،یکی از شرایط مدیریّت و امامت و رهبری است،و کسی می تواند
مدیری موفّق باشد که علاوه بر شرایط دیگر،دارای زبانی توانا و بیانی گویا ورسا
باشد.هرچه دائره مدیریت و رهبری گسترده تر باشد،نیاز مدیر به گویاتر بودن زبان و
رساتر بودن سخن بیشتر است و لذا امیرالمؤمنین علی عله السّلام دربارۀ شرایط کسی که
دربالاترین سطوح مدیریّت جامعه  قرار دارد و
امامت امّت به عهدۀ اوست میفرماید: (یحتاج الأمام الی قلب عقول،ولسان فوول،وجنان
علی اقامة الح قصول).[13]
امام نیازمند به ذهنی فعّال و درّاک و زبانی بسیار توانا درسخنوری و دلی پر جرأت و
گستاخ دراقامۀ حق است. همۀ کسانی که خداوند آنها را برای امامت و رهبریجامعه برگزیده
،از نعمت زبانی گویا و بیانی رسا وشیوابر خوردار،بلکه درفنّ سخنوری سرآمدمردم
معاصر خود بوده اند،امام علی علیه السّلام دربارۀ توانمندی خود و خاندان رسالت
درفنّ سخنوری میفرماید: (و انّا لأمراء الکلام ، وفینا تنشّبت عروقه ،و علینا
تهدلت غصوته).[14]
ما فرماندهان سخن هستیم،ریشه های سخن درما فرورفته و شاخه هایش برما گسترده شده.

4ـ معاون شایسته

یکی از رازهای موفّقیّت مدیر،داشتن معاون وهمکاران ویاران توانا و شایسته
است،مدیر هرچه توانمند و باتدبیر باشد،اگرهمکاران شایسته ای نداشته باشد کارآئی
چندانی ندارد و به اهداف خهود نمی تواند برسد.آخرین تقاضای حضرت موسی عله السّلام
از خداوند متعال جهت تصدّی مدیریّت و رهبری قوم خود،یار وهمکار شایسته است ،متن
تقاضای موسی این است:(و اجعل لی وزیرا من اهلی ،هارون اخی اشدد به أزری واشرکه فی
أمری).[15]و
وزیری از خاندانم برایم معیّن کن ،برادرم هارون را به وسیۀ او پشتم را محکم نما و
او را درکار من شریک گردان. چهارمین تقاضای موسی علیه السّلام این بود که خداوند
برادرش هارون را وزیر او قرار دهد.(وزیر)ازریشۀ (وزر) به معنای بارسنگین است و از
آنجا که وزراء بار سنگین امانت حقوق مردم را بردوش دارند،این نام برآنها گذارده
شده است،کلمۀ وزیر درلغت به معنای معاون نیزاستعمال می شود. حضرت  موسی علیه السّلام برای معاونت خود برادرش
هارون را به عنوان وزیر به خدا پیشنهاد می کند ،دراین پیشنهاد دو تکته قابل توجّه
است: نکتۀ اوّل اینکه هارون شایسته ترین فرد برای معاونت موسی بود،او سه سال از
موسی بزرگتر،دارای قامتی بلند و رسا وزبانی توانا وا زدرک و هوشی سرشار برخوردار
بود،شناختی که موسی از توانائیهای جسمی و روحی هارون داشت موجب شد که او را به
عنوان معاون به خدا پیشنهاد نماید،نه صرفا برادر بودن او،زیرا درمکتب انبیاء،ملاک
برای احرازموقعیّتهای اجتماعی شایستگی است،نه پیوند خانوادگی و لذا وقتی حضرت
ابراهیم علیه السّلام برای فرزندان خود تپیشنهاد امامت و رهبری به خداوند
میدهتد،پیشنهاد او رد می شود وپاسخ (لاینالُ عهدی الظالمین)می شنود،ولی دراین مورد
خداوند پیشنهاد موسی را پذیرفت. نکتۀ دوّم اینکه معاون وهمکارشایسته اگر پیوند
خانوادگی با مدیرداشته باشد درپیشبرد اهداف مدیریّت مؤثر است،زیرا پیوند روحانی و
جسمانی دو همکار، هماهنگی بیشتری درتصمیم گیریها و برخورد با موانع و مشکللات و
طبعا درپیشبرد کاره اایجاد خواهد کرد.

هدف درمدیریّت اسلامی

حضرت موسی علیه السّلام برای اینکه بتواند مدیریّت الهی جامعۀ خود را به عهده
گیرد از خداوند خواست که اوّلا بهاو شرح صدر دهد،ثانیا این امر سنگین وسخت را به
طور نسبی براو آسان کند،ثالثا زبان و بیان او را رسا نماید و رابعا فردی شایسته را
به سمت معاونت او منصوب نماید.و درپایان دربارۀ فلسفۀ درخواستهای خود خطاب به خدا
چنین می گوید:(کی نسبّحک کثیرا و نذکرک کثیرا انّک کنت بنا بصیرا).[16]
تا تو ار بسیارتسبیح کنیم و تو را بسیار یاد نمایئم ، که تو همیشه ا زحال ما آگاه
بوده ای . خداوند با همۀ تقاضای موسی با این جمله موافقت کرد: (قال قد اونیت سؤلک
یا موسی).[17]
فرمود: آنچه خواستی به تو داده شد،ای موسی! و بدین ترتیب حضرت موسی علیه السّلام
کارخود را شروع کرد.بنابراین فلسفۀ مدیریّت اسلامی یاد خدا به صورت گسترده است و
دراین رابطه دو نکته باید مورد توجّه قرارگیرد:نکتۀ اول اینکه مقصود از یاد خدا که
فلسفه مدیریّت اسلامی است ذکر با زبان نیست بلکه پیاده شدن حقیقت ذکر به صورت
گسترده و فراگیر درجامعه است،قطعا منظور حضرت موسی علیه السّلام این نبود که خدایا
اینهمه ابزار و امکانات برای مدیریّت و رهبری میخواهم تا خود وبرادرم هارون بنشینم
ومرتب ذکر بگوئیم و بازبان ترا تسبیح وتقدیس کنیم،یا د خدا به این معنا نیازی به
مقدّمات مدیریّت ورهبری ندارد ،هدف او تحقّ قدادن حقیقت ذکرو تسبیح خدا درجامعۀ
آلوده آن زمان و تلاش برای تکامل مادّی ومعنوی مردم معاصر خود بود.نکته دوّم اینکه
تنها مدیری می تواند ارزشهای الهی و یاد خدا را درمحیط مدیریّت خود تحقّقعینی دهد
که هرچند به صورت نسبی واجد ویژگیهایی باشد که موسی ازخداوند خواست یعنی دارای شرح
صدر،زبانی گویا،توان لازم برای برخورد با مشکلات و یار و همکاری شایسته باشد،هرچه
صحنۀ مدیریّت گسترده تر،نیازمدیر به این ویژگینها افزونتر است.ولذا پیغمبر اسلام
صلّی الله علیه و آله با آنهمه عظمت و بزرگی نیاز خود را به این خصلتها پنهان نمی
کند  دقیقا همان درخواستهای حضرت موسی علیه
السّلام را تکرارمینماید:السماء بنت عُمیس روایت کرده که رسولخدا صلّی الله علیه و
آله را دیدم که درمقابل کوه ثبیر ایستاده بود ومیفرمود:(…اللهم انی اسألک بما
سألک أخی موسی:آن تشرح لی صدری و أن تیسّرلی امری و أن نحل ّعقده من لسانی یفقهوا
قولی واجع لی وزیرا من اهلی علیا أخی اشدد به أزری و أشرکه فی امری کی نسبّحک
کثیرا و ندکرک کثیرا إنک کنت بنا بصیرا).[18]خدایا
از تو آن میخواهم که برادرم موسی خواست،که مرا شرح صدردهی،و کارم آسان سازی ،وگره
اززبانم بگشائی تا سخنم را بفهمند،وازخاندانم برادرم علی را وزیرم سازی ، وپشتم را
هبوسیلۀ او محکم کنی،و او را درکارم شریک نمایی،تا تو را بسیار تسبیح کنیم وتو را
بسیا ریاد نمائیم که به ما بینا و آگاه بوده ای.به امید آن که مدیران جامعه اسلامی
ما ا زراهنمائیهای قرآن و رهنمودهای رهبران الهی بهره گیرند وجهت تحقّق دادن عینی
یاد خدا و اسلام ناب درجمهوری اسلامی،برای تحصیل صفاتی که مدیرشایسته نیازمند آن
است تلاش نمایند. پایان 13/1/69ـ رمضان 1410.

قسمت نهم

وصیت نامۀ امام (قدس سرّه ) و اسم ممستأثر الهی  آیت الله تمحمدی گیلانی

*خلاصۀ نظرعارف کامل قاضی سعید قمی (ره)در صفات ذادیۀ خداوند متعال و ارجاع
آنها به سلب نقائض درشرح توحید صدوق(ره).

*نقل خلاصۀ بیان آن عارف،درکتاب اربعین:درذیل شرح (حدیث ثانی)انکار آن
مرحوم،عینیّت صفات را با ذات مقدسه و نسبت هذیان دادن به قائلین به (عینیّت)و
ودرذیل شرح (حدیث دوازدهم)روایات واردۀ در(عینیّت) را تأویل می کند و برمعانی
سلبیه حمل می کند!

*بیان حضرت امام قدس سره درجمع بینروایات ثافیۀ صفات و مثبته که نافیه برمقام
احدیّت و مثبته برمقام واحدیّت حمل میشود.

*ردّ امام قدس سره برقاضی علیه الرحمه که ایشان از تشبیه به تنزیه پناه بردند
ولی نفس این فرار خود ارتکاب تشبیه است و بیان آن.

حاصل رأی عارف کامل جناب قاضی سعید شریف قمی علیه الرحمه درشرح توحید صدوق
رضوان الله علیه راجع به صفات ذاتیۀ خداوند متعال این شد که صفات ذاتیۀ خداوند
متعال به سلب نقائض آنها ا زذات اقدس برمی گردد ،و انصاف خدایتعالی مثلا به علم و
قدرت یعنی عالم و قادر به معنی سلب جهل وعجزاست وخدا عالم و قادر است یعنی جاهل و
عاجزنیست وبا این توصیف،جهل وعجز که نقیض علم وقدرت اند از ذات اقدس باریتعالی
،سلب میشوند،و درحقیقت این توصیف،تنزیه حق سبحانه و تعالی از نقائص است نه توصیف
او مبه صفات ثبوتیه جنانکه نظر رائج اهل برهان است.انگیزۀ آن عارف ربانی دراتّخاذ
این رأی و عقیده آن هم با اصرار اکید،قرار از تشبیه صفات حضرت واجب تعالی به صفات
خلق است،و می پندارد که درصورت ثبوتی بودن این صفات ،مشابهت و مشارکت میان واجب
الوجود و ممکن الوجود لازم می آید،چنانکه درترجمۀ عبارتشان که به تلخیص گذشت
ملاحظه فرمودید.آن عارف معظّم همین نظر و رأی خویش را درکتاب شریفو نفیس
اربعین،مصرّانه،متکررا بیان کرده،و درتبین نظر خود لحن قاطعی را اتخاذ فرموده
کهحتّی ازتعریض و تجهیل به مخالفین این نظر و رأی احتراز نجسته است،که ترجمۀ نمونه
ای از آن نگاشته می شود.آن جناب درضمن شرح حدیث ثانی تخت عنوان:(تحقیق  عرفانی )چنین می گوید: (اما

عینیّت صفات کمالیّه با ذات:صفات، یا وجودیّه هستند،یا سلبیّه ،درصورتیکه صفات
سلبیه اند مطلوب ما ثابت است و با اعتراف به سلبیّت صفات مضایقه و نزاعی دراطلاق
(عینیّت)نداریم زیرا با اعتراف به سلبی بودن صفات،معنی عینیّت این می شود که هیچیک
از این صفات (جز ذات بسیطۀ احدیّه ) ثبوت و وجود ندارند و امّا اگرصفات مفروضه،
ثبوتی ووجودی باشند،محذورات:(مشابهت و مشارکت)با زوائدی عودت می نمایندزیرا امتناع
اتّخاددو موجود و دو مفهوم از اموری است که عقل وارسته از اوهام بدان گواه است و
ایضا بدیهی اس که موصوف ،بر وصف تقدّم دارد،زیرا وجود شیءفی نفسه متقدّم بروجو د
آن برای غیریا وجود غیر برای آن.پس با فرض تقدّم موصوف بروصف (که همین تقدم و
تأخّر حاکی ازاثنینیّت )تعبیر(عینیّت)هذیانی بیش نیست که هیچ فایده ای را دربر
ندارد،پس اینکه میگویند صفات کمالیّه اگر چه به حسب مفاهیم مغایر با ذات متعالیه
اند،ولی بحسب وجود عین ذات متعالیه اند کلامی است باطل، سوگند به جانم که این رأی
ونظرناشی از سوء فهم قوم به معنای (وجود و شی ء)است،وگرنه قول به اینکه این مفهوم
غیر آن مفهوم است و درعین حال با هم یگانه و متحد الوجودند قولی است متناقض که
براحراز و وارستگان از اوهام غلط انداز پوشیده نیست.و درشرح حدیث دوازدهم،پس از
پرداختن به تأیید نظر و رأی مزبور تحت عنوان:(اوهام و تنبیهات )اشکلی برخود ایراد
فرموده و گفته:شاید بگوئی: دراخبار مستضعفه از ائمه اطهار صلوات الله علیهم وارد
شده:(خدایتعالی همواره بوده و علم ذات او بوده درصورتیکه هیچ معلومی نبوه و سمع
ذاتش بوده ،وهیچ مبصری نبوده) و این مطلب ازآن بزرگواران به عبارات مختلف نقل شده
است،پس بین آنها چه آنها فرموده اند و بین آن چه که شما گفتید فرق بسیاری است و
ایضا برهانی که قوم برای اثبات:(کلّ مجرّد قائم بنفسه عالم بذاته) اقامه  کردند،در بار یتعالی جاری است زیرا واقعیت علم
همانا حصول شی ء مجرّد برای ذات مجرّد است به گونه ای کهازآن غایب نباشد،و
خدایتعالی ذاتش برای خود حاصل و از خود غایب نیست،مضافا به اینکه این مطلب نزد
ارباب ملل وعقلاء از قبیل اموری است که برآن انفاق دارند،و چگونه مثل شمائی با
چنین اجماع روشنی به مخالفت برخاسته اید که برخلاف سیرۀ صالح است! د رپاسخ این
اشکال هشدار می دهم که شما هنوزگرفتار زنجیر تقلید گذشتگان هستید،و توفیق هجرت به
مدینۀ علم مؤمنین را نیافته اید،برحذر باشید،برحذر باشیدذ که ازگرفتاران سنّت
(انّا وجدنا ئین) باشید که درکتاب الله تعالی از آن تحذیر شده،زیرا مبتلایان به
این سنّت نهایتا به ذارخسران شدید ساقط میگردند ،مگر آیۀ:(لایمسّه
الاالمطهرون)وکریمۀ :(و ما یؤمن اکثرهم باالله الاو هم مشرکون)را نشنیده ای ؟خدا
ما را از لغزش حفظ فرماید… این اخباری که به آنها اشاره شد،همانا دربیان مرتبۀ
که متأخّر از مرتبیۀ احدیّت است وارد شده و مرتبۀ واحدیّت را مرتبۀ آلهیّت نیز می
نامند که جامع همۀ اسماء و صفات و مدلول لفظ جلالة(الله )است.و وحدت(مرتبۀ
واحدیّت)وحدت جمعیّه لایزالیّه است،وحاصل آنکه آن چه که ازاسماء وصفات ،شریعت
مقدّسه به آن ناطق است و حکماء از آنها نام برده اند مرادشان همین مرتبۀ واحدیّت
است،ولی مختار من اسن است ه این روایات شریفه نیز درمرتبۀ احدیت وارد شده به این
تقریب که مراد از جملۀ :(العلم ذاته)یعنی ذات مقدّسۀ سبحان نیاز به علمی که عارض
او شود ندارد،یا به علمی که با ذات متّحد یا عیم او باشد به هر معنائی محتاج
نیست،بلکه ذات او قائم مقام همۀ صفات ذاتیه استوجز ذدات چیزی دیگرنیست وهمین است
مراد ما ازرجوع صفات ذاتیّۀ خداوند عزّوجلّ به سلوب که قبلا دربارۀ ۀآن تحقیق نمودیم…)
همانطورکه درصدر این مقاله گفتم:عمده باعث براتّخاذ این رأی و نظیر و تکلّف
درتأویل رووایات براین مسلک همانا فرار آن عارف عظیم القدر از تشابه بین صفات
خداوند متعال و بین صفات خلق است که به پندار آن عارف تشابه مستلزم ترکّب درذات
اقدس می شود و مآلا سر از احتیاج و امکان به درمی آورد،و ظاهرا لحن شدید وگزنده ای
که نسبت به مخالفین ابراز داشته و تعریض به اشراک و تصریح به جهل آنان داشته، از
برقغیرت توحید آن جناب نشأت گرفته است وجنانکه ملاحظه گردید،روایاتی را که درصفات
ذاتیه ازائمّۀ اطهارصلوات اله عیهم وارد شده بود و صریح درعینیت با ذات متعالیه
بوده به عنوان اشکال برنظر خویش ایراد کردند،ابتداء آنها ار برمقام واحدیّت حمل
نمودند،سپس به تکلّف اسف بار آنها را برمقام احدیّت حمل کردند و گفتند:مراد از
جملۀ (العملذاته)یعنی ذات مقدسۀ سبحان نیاز به علمی که عارض او شود ندارد و این
تهافت گوئی و تأویلی که تحمیل برعبارت حدیث است ازمثل جناب ایشان به هیچ وجه قابل
توجیه نیست، و اینک وقت آن رسیده که ترجمۀ کلام امام قدس سره با مراعات تلخیص
ازکتاب(مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایة) دررفع اشتباه جناب قاضی علیه الرحمه
نقل شود. (وقتی که برآثاری ا زمعادن حکمت وگنجینه هغای معارف حقتعالی برمیخورید که
ا زحضرت ذات و واحد من جمیع املجحهات ،نفی صفات می کنند،بدان که مراد نفی صفات
ازهمین هویّت غیبیّۀ احدیّه است که درساحتش همۀ اسماء و صفات مقهورند،و هنگامی که
میبینید برذات مقدّسه درتیزیل عزیز حکیم از جانب علیّ عظیم و دراحادیث ائمۀ
معصومین صلوات اله عیهم اجمعین اسماء و صفاتی واقع می شوند،بدان که حمل این صفات و
اسماء به ملاحظۀ ظهور ذات به وسیلۀ فیض اقدس در حضرت واحدیّتو مقام جمعیّه الهیّه
است. و من ازعارف مذکور یعنی قاضی سعید تعجب میکنم با آن علو شأن و قوّت سلوکی که
داشت،چگونه ا زاین مقامی که مورد نظر عرفاء عظام است غافل گردیده و حکم به نفی
صفات ثبوتیه ازحق جلّ شأنه کرده است و معتقد شده که همۀ صفات حقتعالی به معانی
سلبیّه برمی گردد، و از عینیّت صفات با ذات،شدیدا تحاشی فرموده است؟! وعجیبتر آنکه
حکم به اشتراک لفظی بن اسماء و صفات الهی و خلقیه نموده است وعجیب ترازآن ،سلوکی
است ه درطلیعۀ اولی ازکتاب بوارق ملکوتیّه کرده تو گفته است که هرجیزی که به وصفی
موصوف شود برای آن صورتی است ،زیرا وصف در باب معانی بزرگترین حدّبرای شی ء است
ودرعلویات احاطه ای واضح تر از احاطۀ صفت نیست و پنداشته که همین است راز آن چه
درخبر آمده که خداوند متعال موصوف نمی شود…به گمانم که اختیار

چنین مذهبی از جناب قاضی سعید درباب صفات به سبب عدم توانائی او درجمع بین
اخبار بوده که درچنین ورطه ای واقع شدند (آنگاه امام قدس سره خلاصۀ کلام قاضی را
از شرح توحید صدوق می آورد که ما قبلا به تفصیل نقل کردیم سپس می فرماید) که جا
دارد که کسی به سعید شریف خطاب کرده و بگوید: ای شیخ عارف،خدایتعالی دراعلی درجات
النعیم قرارت دهد،تو آنی که ا زاشتراک معنوی بین حق وخلق فرار کردی و تنزیه را
ملاذ تشبیه ساختی ،ازشما می پرسم چه چیز وادارت کرد که قائل شویبه اینکه صفت به
چیزی گفته میشود که ذات با آن ،حالدیگری دارد،واین تفسیر از صفت را به همۀ موجودات
درهمۀ مواظن تعمیم دهی؟ درصورتی که صفت درخلق آن هم نه مطلق خلق،بلکفقط در خلق عام
ماده و هیولی چنین است آیا تعمیم معنای مذکور به همۀ موجودات حتّی ذات اقدس واجب
الوجود،خود تشبیه نیست؟همین تشبیه است که اخبار صحیحه ا زاهل بیت عصمت و طهارت
برنفی آن وارد شده بلک کتاب الله عزیز نیز بر نفی آن دلالت دارد،وشما هم ازآن فرار
کردید به گونه ای که حتّی واقع شدید درورطۀ نفی صفات ازحقتعالی که درحقّ آن صفات
می فرماید:(ولله الاسماء الحسنی فادعوه بها و ذروالّذین یلحدون فی اسمائه سیجزون
ما کانوا یعملون) و قال تعالی شأنه: (قل ادعوا الله أو ادعوا الرحمن ایّاماتدعوا
فله الاسماء الحسنی) . و آیا می پنداری آن طایفه ازحکماء عظام و اولیاء گرام رضوان
الله علیهم که قائل به عینیّت صفات با ذات شده اند به همان معنائی است که شما ذکر
فرموده اید؟ و آیا مراد این عظماء ازعینیّت صفات با ذات مقدسه جز این است که وجود
حقیقی به احدیّت جمع،همۀ متغایرات درآن یگانه وکثرتها درآن به هویّت وحدانیّۀ
جمعیّه که منزّه ا زشائبۀ کثرت است با هم مجتمع اند؟ولسان حکماء متألّهین به این
امر عظیم به تعبیر(عینیت) ناطق گردیده که علم به آن ازاجلّ معارف الهیّه است واین
همان است که به عبارت:(بسیط الحقیقة کلّ الاشیاء بالواحدة الجمعیّة الالهیّه )
آمده است) (پایان ترجمه و تلخیص کلام امام قدس سره) .استاد امام قدس سره الشریف
درکتاب کم نظیر اربعین درشرح حدیث سی وششم به این رأی و نظر قاضی علیه الرحمه
اشاره فرموده اند که عین عبارتشان نقل می شود: (بعضی ی،صفات حق را به امور عدمیّه
ارجاع کردند وعلم را عبارت ازعدم جهل و قدرت را عدم عجز دانسته اند و دراهل معرفت
کسی را که دیدم اصرار به این معنی دارد مرحوم عارف جلیل قاضی سعیدقمّی است ه تبعیت
ازاستاد خود که ظاهرا مرحوم ملارجبعلی است نموده به بیانی که درشرح توحیدمذکور است
وما درسالف زمان،جواب برهان او را وهمین طور جواب تمسّکات او را به ظواهر اخبار به
وجه برهانی دادیم). ظاهرا مراد استاد امام ازسالف زمان که درآن اوقات جواب مرحتوم
قاضی (ره )داده اند زمان تألیف رسالۀ (مصباح الهدایة الی الخلافۀ و الولایه)است که
تاریخ فراغ از آن بیست وپنجم شهر شوّال المکرّم سنۀ هزار و سیصد وچهل و نه هجری
قمری بوده و تاریخ اختتام کتاب اربعین روزجمعه چهارم محرم الحرام سنۀ هزار و سیصد
وپنجاه و هشت هجری قمری بوده است.

( به مناسبت
12اریبهشت سالروزشهادت استاد مطهری وروزمعلم )

یادی از :معلّم دلسوز انقلاب استاد شهیدمطهری

هرچه سالها ازشهادت معلّمبزرگ و اسلام شناس عظیم الشأن حضرت آیة الله
مطهری(رضوان الله علیه)میگذرد،جلوه های نهفته ای از شخصیّت پرفروغش،پدیدار می گردد
و مقامو منزلت بلند پایه اشبیش از پیش مینمایاندزیرا مشعلی که درمکتب امام صادق
علیه السلام روشن شده،هرگزبه خاموشی نمی گراید و پاسدار اسلام و قرآنیکهسلاح علم
وایمان را دردست و ردایشهات را برتن داشته و سرانجام بههدف خویش دست یافته است،هیچ
وقت کهنه و ازیاد رفته نمیشود؛و این مائیم که باید با یا د او،رهخود را بیابیم و
ازآن روح بزرگ ،توشه ای بگیریم.مطهری آن دانشمند فرزانه ای که با شهادت درراه خدا
و قرآن ،به والاترین مقام نائل آمد،کسی نیست که بتوان با این قلم و بیان او را
معرّفی کرد و ما بسی کوچکتر از آنیم که دربارۀ انسانی سخن بگوئیم کهامام عزیزمان
(قدس الله سرّه)درباره اش فرمود:(…شخصیّتی که عمرشریف و ارزندهۀ خود را درراه
اهدف مقدّس اسلام صرف کرد و با کجرویها انحرافات مبارزه سرسختانه کرد…مردی که
دراسلام شناسی و فنون مختلفۀ اسلا و قرآن کریم،کم نظیر بود).و انگاه که سخن ا ز(ثُلمه)می
شود امام ازرفتن او ،اظهار میدارد که :(دراسلام عزیز با شهادت این فرزند برومند و
عالم جاودان ،ثلمه ای وارد شد که هیچ چیزجایگزین آن نیست). و با اینکه نمیتواند
تأثر و تألم عمیق خود را از فقدان این فرزند بسیارعزیزش ،پنهان دارد،با این حال از
تربیت چنین شخصیت والائی ،افتخار میکند و می فرماید:(من درتربیت چنین فرزندانی که
با شعاع فروزان خود ،مردگان را حیات می بخشند وبه ظلمت ها ،نور می افشانند ،به
اسلام بزرگ ،مربی انسانها و به امّت اسلامی ،تبریک می گویم .من گرچه فرزند عزیزی
که پاره تنم بود ازدست دادم ،لکن مفتخرم که چنین فرزندان فداکاری دراسلام وجود
داشته ودارد).و درسالگرد شهادتش با اعلام اینکه نمی تواند احساسات و عواطف خود را
نسبت به این شخصیت ارجمند،ابراز کند،هب شدّت تأکید می کند که باید ا زآثار و
کتابهای این پشتوانۀ محکم اسلام ،بیشترین بهره برده شود و با تأکید براینکه تمام
آثارش بدون استثنا مفید وانسان سازاست ،میفرماید:من به دانشجویان وظیفۀ روشنفکران
متعهد،توصیه می کنم کهکتابهای این استاد عزیزرا نگذارند با دسیسه های غیراسلامی
فراموش شود).درهرصورت ،کسی که امام درفقدانش آنچنان متأثربود ودربارۀ مقام علمیش آنچنان
داد سخن داده بود،برای ما میسّر نیست که چیزی درباره اش بگوئیمولی با این
حال،دریغمان آمد که درسالرزو شهادتش ،و به افتخار یاد آن معلّم گرانمایه ،کهعمری
را درسنگر پاسداری و دفاع ازارزشهای والای مکتبسپری کرده و با اندیشه های ناخالص و
کژیها و انحرافها و عقیده های سُست ،مبارزه نموده ،و با زبان و بیان خودـچه درحوزه
و چه دردانشگاه ـ لحظه ای از خدمت به آرمان مقدّسش ،فروگذار نکرده و تا دم شهادت،
پرده های جهلو غفلت راازجلوی روی جویندگان راه خدا و تشنگان آب زلال معرفت، پس زده
ومعارف قرآن را د رشیرین ترین بیان و جاودانه ترین آثار،به ما و نسلهای آینده
آموخته است،سخنی نگوئیم .هرچند برای معرّفی او،بهتراست از خودش استمداد کنیم و از
او بپرسیم ،چه انگیزه ای تو را به این همه فعالیّت درراه دین واداشت؟(این بنده
ازحدود سال 1330که قلم به دست گرفته ،مقاله با کتا بنونشته ام تنها چیزی که درهمه
نوشته هایک آن راهدف قرارداده ام ،حلّ مشکلات و پاسخگوئی به سئوالاتی است
کهدرزمینۀ مسائل اسلامی عصر ما مطرح است.نوشته های این بنده برخی فلسفی ،برخی
اجتماعی برخی اخلایقی ،برخی فقهی و برخی تاریخی است و با اینکه موضوعات این نوشته
ها کاملا با یکدیگر مغایر است،هدف کلّی ازهمۀ اینها یک چیز بوده و بس.دین مقدّس
اسلام،یک دین ناشناخته است،حقایق این دین تدریجا درنظر مردم واژگونه شده است و
علّت اساسی گریز گروهی از مردم،تعلیمات غلطی است؛کهبه این نام داه می شود…این
بندۀ ناتوان وظیفۀ خود دیده است هدرحدودتوانائی دراین میدان انجام وظیفه
کند…البته این بنده هرگز مدّعی نیست که موضوعاتی که انتخاب کرده تو دربارۀ آنها
قلمفرسائی کرده است،لازمترین موضوعات بوده،تنها چیزی که ادعا دارد،این است که به
حسب تشخیص خودش ازاین اصل تجاوز نکرده است که تا حدّی که برایش مقدو راست،د رمسائل
اسلامی (عقده گشائی )کند و حتّی الامکان،حقایق را آنجنان که هست،ارائه دهد.فرضا
نمی تواند جلو انحرافات عملی را بگیرد،با ری حتی الامکان با انحرافات فکری مبارزه
نماید و مخصوصا مسائلی را که دستاویز مخالفان اسلام است روشن کند.و دراین جهت،الّا
هم فالأهم را لااقل به تشخیص خود،رعابت کرده است).[1]آری
!او به راستی به پیمان خود با (الله )تا لحظۀ وصال ،پایدار ماند و درمیدان نبرد با
انحرافهای فکری، محکم و استوار،مبارزه کرد و هرگز عقب نشینی ننمود تا آنجا که جان
خود را دراین راستا باخت.او دراین جبهه ای که مخالفات اسلام و قرآن از شرق و
غرب،برای مبارزه با اصول و فروع دین،گسترده بودند،درآن دوران غربت اسلام ،به پا
خاست و یکه و تنها دراین میدان رزم با دشمنان اسلام جنگید.بیگانگان که او را دشمن
شماره یک خود می دانستند ،دراوّلین بهار پیروزی انقلاب اسلامی،توسّط عوامل مزدو
ردست نشاندۀ خود،او را باز سرراه برداشتند،به این خیال که با ترور مطهری ، می
توانند اندیشه ها و افکار والایش را نیز ترور کنند،ولی امام بزرگوار درجوابشان
فرمود:(ایشان که شکست و مرگ خود را لمس نموده و با این رفتار غیر انسانی می خواهند
انتقام بگیرند یا به خیال خام خود،مجاهدین دررا ه اسلام را بترسانند،بد گمان کرده
اند،ا زهر موی شهیدی ازما و ازهرقطرۀ خونی که به زمین می ریزد،انسانها ی مصمّم و
مبارزی به وجود میآید).و چه جالب است که پاسخ دندان شکن به آن دشمنان ازخدا بی
خبررا از زبان خود آن شهید ،حاسه آفرین است،بزرگترین خاصیّت شهید،حماسه آفرینی او
است ،چون همیشه نبازمند به حماسه آفرینی است،حماسه های نو به نو و آفرینشهای نو به
نو.رابطه شهید با جامعه اش دوگونه است.یکی رابطه اش با مردمی که اگر زنده و باقی
بود،ا زوجودش بهره مند می شدند و فعلا از فیض وجودش محروم مانده اند.و دیگر رابطه
اش با کسانی که زمینۀ فساد و تباهی را فراهم کرده اند و شهید به مبارزه با آنها
برخاسته و به دست آنها شهید شده است…شهید چه می کنتد؟شهید تنها کارش این نیست که
درمقابل دشمن می ایستد

یا از دشمن می خورد.اگ رتنها این بود باید بگوئینم آن وقتی که از دشمن می خورد
و خونش را می ریزند،خونش هد ررفته؟نه!هیج وقت خون شهید هدر نمی رود.خون شهید به
زمین نمی رزید،خون شهید هرقطره اش تبدیل به صدها قطره و هزارها قطره،بلکه به
دریائی از خون می گردد و درپیکر اجتماع وارد می شود.لهذا پیغمبر (ص)فرمود:هیچ قطره
ای درمقیاس حقیقت و درنزد خدا ازقطرۀ خونی که درراه خدا ریختهخ می شود،بهتر
نیست…)مثل شهید مثل شمع است که خدمتش از نوع سوخته شدن وفانی شدن و پرتو افکندن
است تا دیگران دراین پرتو که به بهای نیستی او تمام شه بنشینند و آسایش بیابند و
کارخویش را انجام دهند.آری شهد شمع محلفل بشریّت اند،سوختند و محفل بشریّت را روشن
کردند.)[2]و
ایچنین بود که شهید مطهری ،پس از شهادت بیشتر درخشید و جامعه اش را بیشتر روشن
کرد.خون شهید مطهری اینقدر برکت داشت که درعرض چندماه پس از شهادتش صدها هزا رجلد
از کتابهایش چاپ و توزیع و پخش شدو میلیونها انسان تشنه حقایق از آن زلال
گوارا،سیراب شدند.کتابهای شهید مطهری بیشترین تأثیر درتربیت وپرورش افکرجوانان
گذاشت که از شرق وغرب دوری بجویند و رو به اسلام ناب محمدی (صلّی الله علیه و آله
)بیاورند و انقلاب اسلامی خود را بیمه کنند.این معلّم شهید،میراث گرانقدری از خود
به یادگار گذاشت که برای همیشه ،مانند خودش جاودانه بماند و نسلها و عصرها ازآن
استفاده کنند،بی آنکه ذرّه ای از این میراث گرانقدر کم وکاسته شود.باز هم از او
بشنویم که راه مبارزه با خطرات ناشی از نفوذ اندیشه های بیگانگان را تنهااز را ه
عرضۀ کتابهای اسلامی به زبان روز می داند وچنین می فرماید:(راه مبارزه ،عرضه داشتن
صحیح این مکتب درهمۀ زمینه ها با زبان روزاست.حوزه های علمیه ماکه امرو زاینچنین
شور و هیجان فعّالیّت اجتماعی یافته اند،باید به مسئولیّت عظیم علمی و فکری خود
آگاه گردند.باید کارهای علمی و فکری خود را ده برابر کنند.باید بدانند که اشتفال
منحصر به فقه واصول رسمی ،جوابگوی مشکلات نسل معاصر نیست.)[3]
و بدینسان د راین میدان گام برداشت و عملا جهادیفکری و قلمی و زبانی را با تمام
وجود، به راه انداخت و با عرضه نمودن کتاب وسخنرانی درزمینه های مختلف اسلامی با
استفاده از اسلام ناب،تشنگان حقیقت را که به دنبال سراب یا آب آلوده می رفتند،به
سوی منبع زلال و گوارا باز گرداند و راه را برمنحرفان و صاحبان اندیشه های غلط ـ
به نام اسلامـ بست و با آشنا نمودن مسلمانان متعهد به ویژه نسل جوان با تاریخ و
فرهنگ و ایدئولوژی اسلام ،دررا ه استقلال فرهنگی و فکری،گامی مؤثر و فعّا لبرداشت،
به این امید که ان شاء الله حوزه ها ی علمیّه و دانشگاه ها دراین راستا،گامهای
بیشتری بردارند وبه استقلال کامل فرهنگی دست یابین زیرا اگر دراین زمینه استقلال نداشته
باشیم،بی گمان انقلابمان را به ثمر نخواهیم رساند و خطر روی آوردن به فرهنگ آلوده
ومنحرف بیگانگان از جنگ  مسلّحانه به مراتب
بیشتر است و باید با دیدگانی بیدار مواظب این خطر جدّی باشیم.با گرامی داشت
دوازدهم اردیبهشت روز شهادت استاد مطثری رضوان اله علیه و روز معلّم ،یاد آن معلّم
دلسوزو متعهد انقلاب اسلامی را گرامی می داریم.

اصول اعتقادی اسلام معاد

میزان روز قیامت

موضوع حساب رو زقیامت درمقاله های قبل مورد بحث قرارگرفت و دراین رابطه مطالبی
با توفیق خداوند متعالمورد تذکرواقع شد اکنون دردنبالۀ آن بحث باید توجه داست که
انجام حساب دقیق درصحنۀپرشکوه قیامت درپیشگاه عدلالهی با این دو موضوع بستگی کامل
دارد:

1ـ تعیین کمیّت و مقدار اعمال نیک و بد انسان.

2ـ تعیین کیفیّت تو درجات اعمال .

موضوع دوّم یعنی روشن شدن کیفیّت اعمال ازاین نظرشایان اهمّت است که ایمان
واعتقاد انسانها به هریک ازاصول و مبانی اسلامیو تخلّق انسان به هریک از اخلاق نیک
و ملکات فاضله از قبیل سخاوت ،صبر،شجاعت تواضع و رأفت ونیزانجام هریک از اعمالنیکو
ازقبیل نماز،روزه ،انفاق،جهاد و حج ازلحاظ کمال و فضیلت دارای مراتب ودرجات
بسیارمختلفی است که درپیشگاه خداوند عادل همۀ اینها به حساب خواهد آمدچنانکه اخلاق
پست و اعمال بد نیزدارایدرجات مختلفی میباشند وهمۀ آنها درموقع حساب مورد نظر
خواهد بود. ودیگر مطلب مهمّ این است که برای تعیین و تشخیص مقدار و درجاتایمان و
اخلاق و اعمالوجود یک آلت و ابزار که به عنوان میزان برای سنجش با ید به کارگرفته
شود ضروری است ولذا یکی از موضوعاتی که جرء معارفاعتقادیما مسلمانان محسوب می شود
ایمان به (میزان روز قیامت)است یعنی همانطور که انسانها دراین دنیا برای اندازه
گیری هرچیزی میزانی که به وسیلۀ آن مقدار و اندازۀ آن چیزرا میسنجند و تعیین
میکنند مثلا برایسنجیدن مقدار حرارت، (گرما سنج )و برای اندازه گیری دایره و قوس
(پرگار) و برای سنجیدن خط عمود(شاقول) و برایتعیین مقدارفشارخون(دستگاه فشارخون) و
بهمنظوربه دست آوردن اوزان اشعار(علم عروض) و بالاخره برای تعین استحکام مطالب علم
فلسفه (منطق) ،ـ را به وجود آورده اند.خداوند متعال نیزدرآنجهانمیزانهائیقرارداده
است که به وسیله آن اعمال انسانها ودرجات و مراتب آنها مورد اندازه گیری قرار
میگیرد و تعیین میشود.البته برای ما اکنون ندراین جهان خصوصیّات آن میزانها روشن
نیست ولی به اصل وجود آنها به جهت اینکه قرآن مجید و احادیث و آثار اهلبیت عصمت
سلام الله علیهم ازآن خبرمی دهند ونقش آنها را درروز قیامت با زگو میکنند ایمان و
اعتقاد داریم.علامۀ مجلسی رضوان الله علیه میگوید:ما به میزان روز قیامت ایمان
داریم ولی علم به کیفیّت آنرابه ائمه (ع) وامیگذاریم.[1]قرآن
مجید درمواردی از وجود میزانها درروز قیامت و به کارگرفته شدن آنها سخن گفته است
ومخصوصا(حساب روزقیامت) را با به کا رگرفته شدن آنها ربط داده است:مثلا دریک مورد
فرموده است:(ونضعُ الموازین القسط لیوم القیمة فلاتظلمُ نفسُ شیئا و ان کان
مثقال  حبّة من خردل آتینا بها و کفی بنا
حاسبین)[2]یعنی
: ما میزانهای عدل را برای روزقیامت نصب می کنیم و یه هیچ کس ستم نخواهد شدواگرعمل
انسانها به اندازۀ دانه خردلیهم باشد به حساب می آوریم

وماخود برایحسابرسی کافی خواهیم بود.دراین آیه همانطورکه ملاحظه میکنید موضوع
نصب وبه کارگرفته شدن میزانها را با حساب روز قیامت مربوط ساخته است.ونیز
میفرماید:(والوزن یؤمئذ الحقّ فمن ثقُلت موازینُه فأولئک هم المفلحون ومن خفّت
موازینه فاؤلئک الذین خسرُوا انفسهم بما کانوا 
بآیتنا یظلمون)[3]یعنی
:وزن درروزقیامت حق است و بنابراین ،آنانکه میزانهای آنها سنگین و وزین باشد
رستگار خواهند بود و آنانکه میزانهای آنان سبک باشد برخود زیان رسانیده و به آیات
الهیستم کرده تاند.دراین موردباید توجّهداشت که قرآن مجید همانطور که اصل وجود
میزان را برایروز قیامت و به کارگرفته شدن آنرا برای سنجش اعمالانسانها تثبیت
میکند گروهیرانیزازاین موضوع استثنا مینماید و میفرماید:(اولئک الذین کفروا بآیات
ربّهم و لقائه فحبظت اعمالهم فلانُقیمُ لهم یوم القیامة ورنا) یعنی:کسانی که نسبت
به آیات پرورگار کفرورزیده و ملاقات با خدا را (یعنی معاد و جزایاعمال را )قبول
ندارند اعمال آنها به طو رکلی باطل و بی اثرمی گرددو روزقیامت برای اعمال آنها
سنجشیبه عمل نخواهد آمد.استاد بزرگوارعلّامۀ طباطبائی رضوان الله علیه درتفسیر
المیزان میگویند:تنها اعغمال افرادی که گرایش به کفرندارند درروز قیامت مورد سنجش
قرار میگیرد منتها قرآن مجید درتعبیرات خود دربارۀاعمال نیک،ثقل و سنگینی و دربارۀ
اعمال بد،خفّت و سبکی را به کارمیبرد(همانطورکه درآیاتی کهذکرگردید ملاحظه
کردید)مثلا میگوید:(فاذا نُفح فی الصُّور فلا انساب بینهم یومئذ و لا یتسائلون فمن
ثقُلتموازینه فاولئک هم المفلحون ومن خفُت موازینُهُ فاولئک الذین خسرُوا انفُسهم
فی جهنّم خالدُون تلفحُ وجُوهمهُم النّار وهم فیها کالحون).[4]یعنی
هنگامی که تفخۀ صورقیامت دمید دیگر پیوندهای خویشاوندی به درد نمیخورد و کسی حال
کسی را نمیپرسد درآنروز کسانی که میزانهای اعمالشان سنگین باشد جزء رستگاران
خواهند بود وکسانیکهمیزان اعمالشان سبک باشد اززیانکاران خواهند بود و درجهنم
مخلّد خواهند گشت. و نیزمیفرماید: (فامّا من ثقُلت موازینه فهُو في عیشه راضیة و
امّا من خفّت موازینُهُ فامّهُ هاویةُ و ما ادریک ماهیة نارُ حامیهُ). [5]
یعنی :کسیکه میزانهای اعمالش سنگین باشد درزندگانی رضایت بخش به سرخواهد برد و
کسیکه میزانهایش سبک باشد جایگاه او (هاویه)است و توچه میدانی که هاویه چیست؟آتشی
سخت سوزنده وگذازنده است.بنابرآنچه ذکر شداین مطلب همانطورکه گفته شد مسلّم میشود
که قرآن مجید همواره دربارۀ حسنات(اعمال نیک) به ثقل یعنی سنگینی تعبیرمی کند و
درجانب سیّئات (گناهان )همیشه به خفّت یعنی سبکی تعبیر مینماید. براین اساس این
مطلب درنظر مورد تأیید قرارمیگیرد که درروز قیامت چیزی وجود دارد که اعمال انسانها
به وسیله آن مورد سنجش قرار میگیرد و سنگینی ذاتا تعلّق به آن دارد و درمیان اعمال
انسان آنچه کهخوب است با آن منطبقمیشود و مورد سنجش قرار میگیرد و آنچه که بد است
با آن منطبق نمی شود و مورد سنجش قرار نمیگیرد و از این موضوع به خفّت و سبکی
میزان تعبیرشده است چنانکه ما همین موضوع ا ردرموازین معمولی می بینیم مثلا یکی از
مقیاسهائی که واحد ثقل است و به آن وسیله سنگینی اشیاء را می سنجیم (مثقال)است و
آنرا درکفّه ای میگذاریم و متاعی را درکفّۀ دیگر قرار میدهیم اگر آن متاع معادل آن
مثقال باشد آنرا قبول می کنیم و گرنه آنرا کنا رمیگذاریم.و این نکته ار نیز
میدانیم کهدرحقیقت میزانی که به آن وسیله اشیاء سنجیده میشوند و وزن آنها معلوم می
شود همان (مثقال )است و ترازو و امثال آن مقدّمۀ سنجیدن است و نیزمثلا یکی از
میزانهائی که طول را با آن می سنجیم (متر)است ما موقعیکه چیزی را با آن می سنجیم
اگر معادل آن باشد به عنوان یک متر آنرا قبول میکنیم و گرنه کنا رمیگذاریم.به این
ترتیب برای اعمال نیز اعمّ از عقائد و اخلاق و کردار بلکه برای هریک ازاصول
اعتقادی و فضائل اخلاقی و اعمال نیک واحدهائی به عنوان مقیاس وجود دارد و هرآنچه
که با آن مقیاس منطبقشود مورد توجّه وقبول قرار میگیرد و گرنه مردود میشود.مثلا
برای (نماز)که یکیاز فرائض اسلام است میزانی هست کهباید نمازها با آن سنجیده شود و
آن (نمازکامل کهحقّ نمازاست)می باشد وهمچنین برای زکاة و انفاق درراه خدا وهمچنین
برای هریک ا زاعمال ارزنده میزانی وجود دارد که باید هریک ازآنها با میزان خود که حقّ
است سنجیده شود و آن گفتار(حق)است وهرگفتاری کهبا اسن میزان (گفتار حق)تطبیق کرد
دارایوزن است ومورد قبول واقع میشود و گرنه مردود خواهد شد.بنابراین،منظور خداوند
که درآیۀ 8سورۀ اعراف فرمود:(والوزن یومئذ الحقّ) این است که اعمال انسانها درروز
قیامت با میزان حق سنجیده میشود و به هر اندازه که مستملبرحق باشد به همان اندازه
اعتبار و قیمت دارد  وچون حسنات مشتمل برحق
میباشند ثقل و وزن دارند ولی چون گناهان همگی باطل میباشند وازاشتمال برحق خالی
میباشند ثقل و وزنی ندارند.و منظور از آیۀ 69سوره زمر نیزکه فرموده است:(واشرقت
الارضُ بنُورربّها ووُضع الکتابُ وجییّ بالنّبیین و الشُهداء وقُضی بینهُم بالحقّ
وهم لایُظلمُون)نیزهمین معنا است و معنای آیه این است که زمین با نور پروردگارش
روشن می گردد و کتاب مخصوصیگذارده میشود و پیغمبران و گواهان اعمال انسانها نیزبه
آن صحنه آورده میشوند و میان آنها قضاوت براساس حق صورت میگیرد وآنها هرگز مورد
ظلم قرار نمیگیرند و مقصودا زکتاب دراین آیه کتاب مخصوصی است که حق را از باطل
درهمه امور و اینکه چه اندازه ازهمر عملی مشتمل برحق میباشد معیّن میکند و سنجیدن
اعمال با آن ،مشخّص می کند که این اعمالچه اندازه مشتملبرحقمیباشند تا بههمان
مقداردارا ی ثقل و وزن باشند.بنابرآنچه که ذکرگردید کلمۀ 0وزن)درآیۀ 8سورۀاعراف به
معنای ثقل است نه به معنای (مصدری وزن)و تعبیر به (موازین)به صیغه جمع درموارد
متعدد قرآن کریم که فرموده است:(من ُثقُلت موازینُهُ)و (من خفتُ موازینُهُ)براین
مطلب دلالت دارد که برای هرفردی میزانهای متعدّدی به کار گفرته میشود واین تعدّد
ازاین جهت است که اعمال نیک انسانی ازقبیل نماز،زکوة،تقوا روزه ،جهادزیاد استو
برای هریک از آنها به شرحی که گفته شد میزان مخصوصی وجود دارد که باید با آن
سنجیده شود و محک زده شود.[6]

به این مطلب نیز با ید توجّه داشته باشیم که درکتبتفسیر و حدیث ازحضرت صادق
علیه السلام نقل شده است کهحضرتش موازین روزقیامت را به پیغمبران و اوصیای آنها
سلام الله علیهم تفسیرکرده اند[7]
و این تفسیرنیز با آنچه که دربارۀ میزان روزقیامت گفته شد منافات ندارد زیرا مقصود
از موازین اعمال همانطور که گفتیم موازین حق است وپیغمبران و ائمّه علیهم السلام
نیز میزانهای حقمیبا شند که اعمال نیک انسانها با آنان سنجیده می شود  و مورد تشخیص قرار میگیرد و لذا درزیارت
معصومین علیهم السلام نیز(السّلام علیک یا میزان الاعمال) آمده است.

ادامه دارد

به بهانه عید فطر

فرارسیدن عید سعید فطررا به تمام مسلمانان به ویژه رهبرمعظم انقلاب و ملت
متعهد ایران تبریک و تهنیت عرضمیکنیم.

عید سعیدفطر،یکی ازخجسته ترین روزهای سال وعید رسمی مسلمانان است.مسلمان روزه
داریکه یک ماه تمام ،برایرضای خدا،و برای تقرّبجستن به حضرت دوالجلال،ازخوردن و
آشامیدن وبسیاریازکارهایمباح دیگر،ازآغاز فجرتا آخرین لحظۀ روز،امتناع ورزیده و
امساک کردهاست،اکنون درنخستین روزازماه شوّال ،اجرو پاداش خود را از خداوند
میطلبد؛البته اجریکه خداوند،خود براوتفضّلکرده است و گرنه ،اگرانسان تمام روزها را
روزه دارد و شبهارابه عبادت ومناجغات،قیام کند،نمیتواند یکی از نعمتهای الهی را
شکرکند.این لطف بیپایان خدای سبحان است که شاملحالمؤمنینروزه دار میشود،و پس ازسی
روز روزه وامساک ازخوردن وآشامیدن،مزد انجام عمل را ازربّ الارباب دریافت می
دارد.(عید)دراصل(عود )بوه که واو آن قلب به یاء شده است به معنای با زگشت و تکرار
و شاید این روز را عید مینامند به اعتبار اینکه هرسال عود می کند وتکرار میشود.ابن
اعرابیگفته است:عید را به این لحاظ (عید )مینامند که هرسال با یک فرح و سرو
رمجدّدی،تکرار می شود .درقرآن آمده است:(اللهم انزل علینا مائدة من السّماء تکون
لنا عبدا لأولنا و آخرنا و آیة منک)(سوره مائده ـ آیه 114) ـ بارالها مائده ای را
ازآسمان برما نازل فرما که قیدی با شد برای امروز وفردایما و آیتی ازسوی تو
باشد.دراین آیه نیز،حضرت عیسیاز خداوند درخواست سفره ای آسمانی وغذائی سماوی کرد،وامدن
غذا ازآسمان را به عنوان عید تلقّی فرمود.

عیدهای رسمی اسلام

درهرصورت عیدهایرسمی اسلام که خداوند آنها رارسما برای مسلمانان عید قرارداده
است دو روزاست:1ـ عیدفطر2ـ عید اضحی .عید فطررا به این معنی (فطر)خوانده اند که
دراین روز،أمرامساک و صوم ازخوردن و آشامیدن برداشته شده ورخصت داده شده است که
مؤمنین درروزنیزافطارکنند و روزۀ خود را بشکنند.فطر و فطرو قطوربه معنای خودرنو
آشامیدن است و گفته شده است به معنای آغازخوردن و آشامیدن است یعنی پس ازمدّتی
ازنخوردن و نیاشامیدن،ابتدای خوردن و آشامیدن را (افطار )مینامند وازاین رو است که
پس از اتمام روز و هنگامی که مغربشرعیدرروزهای ماه رمضان،شروع می شود،انسان

افطارمیکند یعنی اجازه خوردن پس ا زامساک ازخوردن به او نداده می شود.به
هرحالفطرمصدرفطر و نقیض صوم است.(عید اضحی )یا قربان ،به روزدهم ذی حجّه گفته می
شودکه حاجی پس از اعمال حج،ازاحرام بیرون می آید و به او اجالزه داده میشود که
ازآنچه براو حرام بوده،استفاده کند،وچون وقت آن پس ازبرآمدن آفتاب ،و ذبح گوسفند
قربانی است،لذا به اعتباروقتش که (ضحی )نامیده میشود ،این روز را (اضحی )مینامند و
به همین مناسبت گوسفندی را که حاجی دراین روز،زبح می کند،(اضحاة)یا
(اضحیه)میگویند.خداوند این روز خجسته رانیز برای تمام مسلمین عید رسمی قرارداده
است.

اهمّیت عید فطر

بنابراین ،این دو روز(عید فطروعید قربان)دو قد حقیقی و واقعی اسلام است که
مسلمانان مکلّف اند دراین دو روزنماز عید بخوانند وروزه گرفتن درآنها حرام
است،واعمال وعباداتی دارد که درکتابهای ادعیه ذکرشده وهمه دلالت برآن دارد که مورد
احترام وقداستمیباشند و دارایارزش ویژه ای هستند.پس لازم است ازسوی مسلمانان ،مورد
تقدیرو احترام فراوان قرارگیرند وبا این دو روز،معامله ،(عید)شود،نه اینکه بی
اهمیّت ازکنا رآنها بگذرند.با اینکه درکشورهایاسلامیوعربی ،برای این دوعید،ارزش
واهمیّت فراوانی قائلاند ومردم خود را آماده ومهیّای آنمیکنندو دراین دو
روزلباسهاینو میپوشنتد،عطرمیزنند،با یکدیگرمعانقه وروبوسی می کنند،به زیارت عمدیگر
می روند،شیرینیوشربت درمجالس و محافل و منازل،به وفورپیدا می شود،به کودکان عیدی
می دهند،به مستمندان ومحرومان کمک میکنند که با دل خوشو شادیدرعید شرکت جویند،به
عیادت بیماران ومرضی می روند به یکدذیرگتبریک عید میگویند وخلاصه چهرۀ شهرها رنگ
زیبای عید به خود میگیردو با سه روز ،تعطیلی،شادی وسرو رآن ،از هرنظر تکمیل م
یشود،ولیمتأسفانه درکشوراسلامیمان ،چندان با اهمّت تلقی نمی شود وکشورچهرۀ عیدبه
خود نمیگیرد و آثار عید به چشم نمی خورد واین وظیفۀ مسئولین محترم جمهوری
اسلامیورسانه های گروهی وصدا و سیما است که به این دو عیت بزرگ اسلامیبا دید دو
عید حقیقی بنگرندو لااقل همان مراسمی که درعیدهای سنّتی و ملّیبرگزار می
گردد،دراین دو روزنیز برگزار شود،هرجند توقّع بیش ازآناست.ازاینها که
بگذریم،روزعید فطر،روزگرفتن پاداشت است وبا ید اسنان مؤمن با انجام عبادتها واعمال
مخصوص عید،پاداش معنوینیزارخداوند بگیرد وتنها به مسائلمادّیاکتفا
نکند.ازامیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده است که دریکیاز اعیاد فطر فرمود :(انما
هو عبد لمن قبل الله صیامه و شکرقیامه). امروزفقطبرایکسی عید است که خداوند روزه
اش را قبولکرده وعبادتهایش را پذیرفته است.

عید فطر،عید گرفتن پاداش

ازامام مجتبی سلام الله علیه نقل شده است که درروزعید فطر برگروهیاز مردم گذر
می کرد که میخندیدند و بازی می کردند ،حضرت برسرآنها ایستاد و فرمود: (ان الله جعل
شهررمضان مضمارا لخلفه فیستبقونفیله بطاعته الی مرضاته ،فسبق قوم ففازو ا،وقصّر
أخرون فخابوا،فالعجب کلّ العجب من ضاحک لاعب في الیوم الذي یثاب فیه المحسنون
ویخسرفیه المبطلون و أیم اله لوکشف الغطاء لعلموا أن المحسن مشغول باحسانه والمسی
ء مشغول بإساءته ).(تحف العقول ـص 170)

همانا خداوند ماه رمضان را ماه مسابقه برای بندگانش قرار داده که با اطاعتش
،به سوی رضایتشاز یکدیگر سبقت جویند،پتس گروهی سبقت جستند و رستگار گشتند و گروهی
کوتاهی کردند و ناالمید شدند.بسیار تعجّباست ازکسی که دراین روزکه نیکوکاران
پاداشگرفته وگنهکاران نومید می شوند،به خنده و بازی بگذرانند،به خدا قسم اگرپرده
ها بالا رود،همه میبینند که نیکوکارپاداش نیکیش را دریافته وگنهکار گرفتار بیدهایش
است.البته واضح است که مقصودامام این نیست که دراین روز کسی شادی ومسرو نداشته
باشد ولی اگر مشغول بازی ولهو و لعبی باشد کهاو را ازخدا دور وغافل دارد،آن
نکوهیده است و گرنه صرف شادی و سرور،درروزعید نه تنها نکوهیده نیست که پسندیده
نیزمیباشد،به ویژه اگر رضایت الهی ،منظورنظر باشد و برایخدا  دراینروزمبارک ،قلوبمؤمنان را شاد وخرم نمایند  که آن خود بزرگترین احسان ونیکوکاری است.دریکی
ازخطبه های امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است که :حضرت درروز عید فطرفرمود
:(ایهاالناس ،انّ یومکم هذا یومُ، یثاب فیه المحسنون ویخسرفیه المبطلون وهو أشبه
بیوم قیامکم،فاذکروا یخروجکم من منازلکم الی مصلاکم ،خروجکم من الأجداث الی
ربّکم،و اذکروا بوفوفکم في مصلاکم،و قوفکم بین یدي ربکم ،و اذکروا یرجوعکم الی
منازلکم،رجوعکم الی منازلکم في الجنة…).

(تنبیه الخواطرـ ص 392)

ای مردم!این روز شما روزی است که محسنین ونیکوکاران درآن پاداش میگیرند و
زیانکارانوتبهکاران ،درآن مأیوس و ناامید میگردند و این شباهتی زیاد به
روزقیامتتان دارد،پس با خارج شدن ازمنازلورهسپار مصلّاها شدن، به یاد
آورید،خروجتان ازقبرها ورفتنتان به سوی پروردگار،وبا ایستادن دربرابر  پروردگارتان و با بازگشت به سوی منازل
خود،متذکر شوید بازگشتتان به سوی منازلتان دربهشت برین. ای بندگان خدا!کمترینچیزی
که به زنان و مردان روزه دار داده می شود این است که فرشته ای درآخرین روز ماه
رمضان به آنان ندا می دهد ومیگوید:هان،بشارتتان باد،ایبندگان خدا که گناهلان گذشته
تان آمرزیده شد،پس به فکر آینده خویش باشید که چگونه بقیه ایام زندگی را بگذرانید.

عیدالهی

از سخنان معصومینعلیهم السلام استفاده می شود که روز عید فطر،روزگرفتن مزد
است،ولذا دراین روز مستحب است که انسانبسیار دعا کند و به یاد خدا باشد و روزخود
را به بطالت و تنبلی نگذراند و از خداوندخیر دنیاو آخرت را بطلبد.در قنوت نماز عید
میخوانیم: (…اسئلک بحق هذا الیوم الذي جعلته للمسلمین عبدا ولمحمّد صلّی الله
علیه و آله ذخرا و شرفا و کرامة ومزیدا،ان تُصلّی علي محمّد و آل محمّد وان تخلني
في کل خیر أدخلت فیه محمدا وآل محمد و أن تخرجني من کل سوء أخرجت منه محمدا و آل
محمد،صلواتک علیه وعلیهم.اللهم اني أسألک خیرما سألک عبادک الصالحون وأعوذ بک ممّا
استعاذ منه عبادک المخلصون). بارالها،به حق این روزی که آن را برای مسلمانان عید
وبرای محمد صلّی الله علیه و آله و سلم ذخیر ه و شرافت وکرامت و فضیلت قرار دادی
،از تو می خواهم که برمحمد و آلمحمد درود بفرستی ومرا درهرخیری وارد کنی که محمد و
آل محمد را درآن وارد کردی و از هر سوء و بدی خارج سازی که محمد و آل محمد را خارج
ساختی ،درود وصلوات تو براو و آنها.خداوندا،از تو می طلبم آنجه بندگان شایسته است
ازتو خواستند و به تو پناه میبرم از آنچه بندگان خالصت به تو پناه بردند.وازاین
دعای شریفنیز استفاده می شود که این روزبا سعادت را خداوند،برای مسلمانان عید قرار
داده ،و لذا باید از ویژگیهای بیشتریبرخوردار باشد و به عنوان عیدی الهی تلقّی
شود.وچه جالب و ارزنده است که مؤمنین دراینروز،هم به عبادت فردیوهم به عبادت
اجتماعی بپردازند،هم درمحراب عبادت ،دعا کنند و هم همراه با مؤمنین نماز عید را
اقامه کنند.هم به سازندگیخویش بپردازند وهم با خوشروئی به روی برادران مؤمن خود
بنگرند و حاجتهای حاجتمندان را رفع کرده و به محرومانومستضعفان کمک ویاری کنند.

فرازی ازصحیفه سجادیه:

درخاتمه برایتیمن و تبرک به فرازی از صحیفه سجّادیه که به مناسبت وداع ماه
مبارک رمضان و استقبال عید سعید فطروارد شده است اشاره ای می کنیم:(اللهم صلّ علی
محمّد و آله واجبُر مصیبتنا بشهرنا وبارک لنا في یوم عبدنا و فطرنا و اجعله منخیر
یوم مرّعغلینا،أجلبه لعفو امحاه لذنبواغفرلنا ما خفي من ذنوبنا و ما علن…الهم
انّا تنوب الیک في یوم فطرنا الذي جعلته لمؤمنین عبدا وسرورا ولأهل ملّتک مجمعا و
محتشدا،من کل ذنب أذنبناه أو سوء أسلفتاه أو خاطرشر اضمرناه توبة من لاینطوي علی
رجوع الی ذنب و لا یعود بقدها في خطیئة…(دعای 45ـ صحیفه سجادیه)
پروردگارا!برمحمد و آل محمد درود فرست ومصیبت ما را دراین ماه جبران کن و روز فطر
را برما عیدیمبارک و خجسته بگردانو آن راازبهترین روزهائی قرار ده که برما گذشته
است که دراینروزبیشترما را مورد عفو قرار دهی و گناهانمان را بشوئی و خداوندا برما
ببخشای آنجه درپنهانی و آشکارا گناه کرده ایم…خداوندا!دراینروزعید فطرمان که
برای مؤمنین روز عید وخوشحالی و برایمسلمانان روز اجتماع وگردهمائی قرار
دادی،ازهرگناهی که مرتکب شده ایم وهر کار بدی که کرده ایم وهرنیت ناشایسته ای که
درضمیرمان نقش بسته است،به سوی تو، باز میگردیم وتوبه میکنیم،توبه ای که درآن
بازگشت به گناه هرگز نباشد وبازگشتی که درآن هرگز روی آوردن به معصیت نباشد…
بارالها،اینعید رابرتمام مؤمنین،مبارک گردان و ما را توفیق بازگشت به سویت و تو به
از گناهان درآن عطا فرما.

سخنان معصومین

اذّیت و آزار مؤمنین

*رسول اکرم صلّی الله علیه و آله وسلم:

(من آذی مؤمنا فقد آذانی ،ومن آذانی الله، و من آذی الله فهو ملعون في التوراة
و الانجیل ،والزّبورو الفرقان ) ( بحارالانوارـ ج 72ـ ص 150) هرکه مؤمنی را آزار
دهد مرا آزده است،وهرکه مرا بیازارد، خدا را آزرده است ،وهرکه خدا را بیازارد
درتورات وانجیل وزبور و قرآنلعنت شده است.

*رسول اکرم صلّی الله علیه وآله و سلم: (الا ومن لطم خدّ مسلم أو وجهه، بدّد
الله عظامه یوم القیامه ،و حشرمغلولا حتّی یدخل جهنم الّا ان ینوب) (امالی صدوق ـ
ص 250) هان !هرکه سیلی به گونه یا صورت مسلمانی بزند،خداونددرروز قیامت
استخوانهایشرا درهم میشکند واورا دست وپابسته به جهنم میاندازد،جزآنکه توبه نماید.

* رسول اکرم صلّیالله علیه و آله وملّم : (قال الله عزّوجل :من استذلّ عبدی
فقد بارزنی بالمحاربة) (کافی ـ ج 2ـ ص 354)

خدای عزّوجل می فرماید:هرکه بندۀ مومنم را ذلیل کند همانال به جنگ با من
برخاسته است.

*امیرالمؤمنین علیه السّلام : (انّ الله أخفی ولیّه فی عباده فلا تستصغروا
شیئا من عباده ، فربّما کان ولیّه و أنت لا تعلم). (بحارـج 72ـ ص 155)همانا
خداوندولیّ خود را درمیان بندگانش پنهان کرده است،پس هیچ یک ازبندگانش را کوچک
مشمارید، چه اینکه ممکن است آن شخص ولیّ خدا باشدو تواو را نشناسی.

* امام صادق علیه السّلام ـ ( من روی علی مؤمن روایة یرید بها شینه وهدم
مروّته لیسقط  من أعین الناس،أخرجه الله من
ولایته الی ولایة الشیطان ، فلا یقبله الشیطان ). (کافی ـ ج2ـ ص 358)

هرکه مطلبیرا در رابطه با مؤمنی نقل کند ه رسوائی او را خواسته باشد وبخواهد
آبرویش را ببرد تا از چشم مردم بیافتد،خداوند ناو را از ولایت خویش بیرون آورد و
به ولایت شیطان بسپارد ولیشیطان نیزاو را نپذیرد.

*امام صادق علیه السّلام :

(من حقّر مؤمنا مسکینا لم یزل الله عزّوجلحاقرا له ماقتا حتّی یرجع عن حفرته
ایّاه).  (کافی ـ ج 2ـ ص 351)

هر که مؤمن فقیری را تحقیر و اهانت کند،خدی عزّوجل او را همجنان تخقیرکند و
دتشمن بدارد تا اینکه از اهانتش با زگردد.

*اما مصادق عله السّلام :

(من روّع مؤمنا بسلطان لیصیبه منه مکروه فلم یصبه فهو في النّار ،ومن روع
مؤمنا بسلطان لیصیبه منه مکروه فأصابه فهو مع فرعون و آل فرعون في النار). (کافی ـ
ج 2ـ ص 368)

هرکه مؤمنی را با توسل به قدرتمندی بترساند کهبه او آزاری برساند،پس اگر او
آزاری هم به آن مؤمن نرساند،د رآتش جهنّم است و اگر کسی مؤمنیرا با توسّل به
قدرتمندیبترساند که به او آزاری برساند،و او هم به آن مؤمن آزاررساند،همانا او
درجهنم همراه با فرعون و آل فرعون خواهد بود.

*امام صادق علیه السّلام:

(من أعان علیمؤمن بشطر کلمة،لفي الله عزّوجل یوم القیامة مکتوبُ بین عینیه
:آیسُمن رحمتي). (کافی ـ ج2ـ ص 368)

هرکه علیه مؤمنی فعّالیتی کند و لو به نصف کلمه ای هم باشد،درروزقیامت بگونه
ای با خداوند مواجه میشود که مابین دو چشمش نونشته شده است(مأیوس ازرحنت من (خدا
)است).

*اما م صادق علیه السّلام:

(قال الله تبارک و تعالی:من أهان لی ولیا فقد أرصد لمحا ربتی ). (کافی ـ ج 2ـ
ص351)

خدای تبارک و تعالیمی فرماید:هرکه یکی ازاولیاء و محبین مرا اهانت کند،پس برای
مبا رزه با من کمین کرده است.

*امام صادق علیه السّلام :

(…لایقبل الله من مؤمن عملا،وهو مضمرُ علی أخیه المؤمن سوءا). (کافی ـ ج2ـ ص
361)

خداوند ازمؤمن هیج عملی را نمی پذیرد ،درصورتی که نسبتبه برادرمؤمنش قصد سوئی
داسته باشد.

هدایت درقرآن 

قسمت سی ویکم 

تفسیر سورۀ رعد       

احتجاج با مشرکین  

آیة الله جوادی آملی

(قل من ربّ السّموات و الأرض قل الله قل أفاتّخذتم من دونه أولیاء لا یملکون
لأنفسهم نفعا و لا ضرّا قل هل یستوي الأعمی و البصیر،أم هل تستوي الظلمات و النّور
أم جعلوالله شرکاء حلقوا کخقه فتشابه الخلق علیهم قل الله خالق کلّ شی ء و هو
الواحد القهّار).  (سوره رعد، آیه 16)

بتها مساوی خدانیستند.

در مقام سوّم که بیان توحید ربوبی خدای سبحان بود،ادلّه  ی اقامه شد که دلالت می کرد ربّ العالمین و
پروردگار جهانیان ، همان (الله ) است و لا غیر،آنگاه به وسیلۀ رسول خدا صلّی الله
علیه و آله و سلّم از مشرکین می خواست که درمورد عبادت و پرستش اصنام ،سندی عقلی
یا نقلی ارائه دهند ،زیرا اگرکسی کاری را انجام دهد که نه دلیلی عقلیو قاطع برآن
دارد و نه دلیلی قاطع از وحی و نقل،پتس آن عمل کورکورانه است.لذا در این آیات می
فرماید به اینکه همانطور که نابینا و بینا مساوی نیستند و همانطورکه تاریکی و
نورمساوینیستند،پس بتها هم مساوی خدا نیستند زیرا خداوند مالک زمین و آسمان است و
ملک و نفوذ سماوات و ارض به دست او است(تبارک الذی بیده الملک)[1]متعالی
و عظیم است خدائی که قدرت و سلطنت مُلک وجود به دست قدرت او است.(فسبحان الذی بیده
ملکوت کل شی)[2]
منزّه است خدائی که ملکوت هرچیز وهرموجود درقبضۀ قدرت او است.ولی بُتها نه تنها
سود و زیانی به شما نمی رسانند که مالک سود و زیان خود هم نیستند. بنابراین ،مالک
و غیر مالک یکسان نیستند ،چه اینکه اعمی و بصیریکسان نیست؛ ظلمت و نور یکسان نیست.

درسورۀ نحل می فرماید:(افمن یخلق کمن لا یخلق أفلا تذکّرون)[3]
آیا او که خلقت می کند با آن که خلقت نمیکند ،یکسان است؛ پس جرا متذکّرنمیشوید؟!و
درجائی دیگردرهمین سورۀ نحل دربارۀ آن بتها میفرمالید:(امواتُ غیراحیاء)[4]ـ
اینها مردگانی هستند که ازحیات و زندگی بهره این ندارند.درحالی که خدای سبحان زنده
ای است که هرگز موت و نیستیدرساحت مقدّسش راه ندارد (هوالحي الذی لایموت )[5]و
درجای دیگر می فرماید:(وما ستوی الاحیاء ولا الأموات ) [6]
مرده با زنده یکسان نیست.و خلاصه به تعبیرهای مختلف ، قرآن مجید متذکر می شود که
بت با خدا یکسان نیست، همانگونه که مرده با زنده ، خالق با غیر خالق و نور با ظلمت
همسان نیست و …

واحد قهّار شریک ندارد

درهمین آیه مورد بحث می فرماید: (ام جعلو الله شرکاء خلقوا کخلقه) .آیا برای
خدای سبحان شریکهالئی قرارداند که آن شرکلء مانند خدا چیزی را آفریده اند و این
آفرذیدن ،امر را برآنها مشتبه کرده است،لذا بتها را پرستیدند؟! آیا کاری نظیر  کار خدا ازاین بتها سرزده است که امر خلقت
برآنها مشتبه گشته و لذا آنها را عبادت کردند؟! هرگز چنین نیست .(قل الله خالق کلّ
شی ء)ای پیامبر ، به اینها بگو، همانا خداوند خالق همه چیز است و هیچ چیز را نمی
توانند بیابند که مخلوق خدا نباشدهرجه در جهان سهمی از شیئیّت و و جود داتشته
باشد،فعل خدا است.چرا؟زیرا او واحدی قهاراست و هیج شریکی ندارد.واحدی میتواند ثانی
داشته با شدذ که وحدتش قاهره نباشد،تمام موجودات عالم هستی ،واحخدهائی هستندن که
ثانی بردارندن و هیچکدام ازاینها ،واحد قهار نیستند.واحد قهّارآن است که جمیع
ماسوی را تحت قهرش قرار بدهد و چیزی دربرابر او نباشد.اگر وحدت قاهره بود و همه
ماسوی را مقهور کرد،دیگر جائی برای شریک نمی ماند.اگر خدای سبحان موجودی بود
نامحدود،جا برای غیر نمی گذارد ،اگر به همه چیزمحیط و علیم بود ،می شود موجودی
نامحدود و اگر موجودی نا محدود شد،جا برای غیر نمی گذارد و لذا وحدتش قاهره است،و
خداوند با همین نام مبارک درقیامت خوانده می شود :(لمن السلک الیوم ،لله الواحد
القّهار)[7]پس
خالق کلّ شیء او است، زیرا او واحد قهّار است و وحدت قاهره جا برای  شریک نمی گذارد که شریک بیاید گوشه ای ازکار را
به عهده بگیرد!

بیان ساده وعمیق درقرآن

قرآن کریم این معنی را ازساده ترین بیان شروع کرده وتا عمیق ترین بیان دنبال
نموده است.درسوره اعراف میفرماید که این بتها دست و پا ندارند که راهی بروند
،چرااینها را می پرستید؟این بک بیان ساه است ولی درسوره حج مثلی زده است و ازمردم
میخواهاذ که آن مثل را استماع نمایند و توضیح می دهد که این بتها قدرت آفرینش یک
مگس را هم ندارند.و امّا درسوره فاطراینچنین برهان اقامه می کند(قل أرایتم شرکاء
کم الذین تدعون من دون الله أرونی ماذا خلقوا من الأرض ام لهم شرکُ في السّموات ام
أتیناهم کتابا فهم علی بیّنت منهُ بل ان بعد الظالمون بعضهم بعضا الا غرورا)[8]ـ
درباره این بتها گزارش بدهید که اینها جه کاره اند ؟ این بتهائی که آنها را به جای
خداوند میپرستید ،آیا درزمین چیزی آفریده اند یا درآسمانها سهمی دارند ،یا اینکه
ما وحی فرستادیم و درکتابی آسمانی به شما گفتیم که بتها را پرستش کنید که حجّت
الهی داشته باشید؟پس اگر دلیل عقلی ندارید واگربرهان نقلی ندارید،چیزی جز فریب و
نیرنگ نیست و ظالمان یکدیگر را فریب می دهند.این سخن مربوط به ضعافیا اوساطس از
مردم نیست،چون دراینجا استدلال شده است و برای مردم عادی و معمولینمی شود تحلیل
کرد که برای هرادّعائی که می کنند با ید دلیلی عقلی و یا نقلی قطعی بیاوردند،این
استدلال برای اندیشمنان ومتفکّران مطرح شده است.

استدلال مشرکین،باطل وواهی است

درسورۀ زخرف همین معنی بیان شده است ،میفرماید:(و قالوا لوشاء الرّحمن ما
عبدناهم مالهم بذلک من علم ان هم الا یخرصون ،أم آتیناهم کتابا من قبله فهم به
مستمسکون)[9]ـ
مشرکین گفتند که اگر خدای رحمان می خواست ، ما بتها را نمی پرستیدیم!سخن آنهااز
روی علم و دانش نیست بلکه اوهام و پندارهای باطل و سخنان یاوه است،آیا ما قبلا
برایآها کتابی فرستادیم و آنها به آن کتاب ،استدلال می کنند؟

درسوره شوری بعد از آنکه دراصل توحید و نبوّت بحث میکند ،می فرماید:(والذین
یحاجّون فی الله من بعدما استجیب له،حجّتهم داحضةعند ربّهم وعلیهم غضبو لهم عذاب
شدید)[10]
سخنی برای این بت پرستها که با خدا(دردین خدا)احتجاج کردند نمانده است و
استدلالهایشان نزد پرودگار روشده است و برآنها غضب و خشم خداوندفرود آمده و
عذمابیشدید درانتظارشان است،اینهاجهاستدلالی داشتند؟بت پرستها استدلالی جز پناه
بردن به آثار ملّی بودن یا تکیه کردن به مذهبهای خودساخته نداشتنتد،آنها یا عبادت
بت را به عتوان نآثارباستانی خود که پدران و نیاکانشان ـ مثلاـ برای آنها حرمتی
قائل بودند و ماهم تابع آثار نیاکانیم،می پذیرفتندو یا به مکتب مشئوم جبر که آن هم
جزء دسیسه های عدّه ای بود،تکیه می کردند.درسورۀزخرف می فرماید وقتی ما از اینها
می پرسیم:جرا بتها را می پرستید؟دو جوواب به ما می دهندـ که ظاهرا این دو جواب از
دو گروه است نه یک گروه زیرا بین این دو جواب ،اختلاف زیادی وجود داردـ به هرحال
یک جواب این است که می گویند:(و قالوا لو شاء الرحمن ما عبدناهم) ـ این خواست خدا
است که ما بت ها را بپرستیم !و اگرخواست خداوند نبود،او که برهمه چیز قادر و توانا
است، میتوانست جلو ما را بگیرد ونگذارد کهاین بتها را بپرستیم ،پس وقتی خداوند ما
را آزاد گذاشته است ،دلیل این است که خودش می خواهد که ما بتها را عبادت کنیم!!
درجواب آنها می فرماید:(مالهم بذلک من علم ان هم الا یخرصون) ـ آنان هیچ علمی
ندارند و تنها روی تخمین و گمان سخن می گویند،یا اینکه ما درکتابی آسمانی چنین
مطلبی را بیان کردیم که آنها به آن تمسّک می جویندو ازآنپیروی می کنند(ام آتیناهم
کتابا من قبله فهم به مستمسکون)ـ آیا آنهابه سخن وحی تکیه میکنند که بگوینددرفلان
کتاب آسمانین، این کارمرضیّ خداوند است؟

حجّت جبری دراستدلال مشرکین

ولی این حرفهادربین نیست،زیرا گروهی از آنان تنها به عنوان مسائلیکه
از=درانشان باقی ماندهاست،به آن تمسّک می جویند.(بل قالوا انّا وجدنا آباءنا علی
امّة و انّا علی آثارهم مهتدون)[11]ـ
ولی گفتند ما پدران خود را براین عقیده استوار دیدیم و لذا ما هم راه و روش
پیشینیان را ادامه می دهیم.بین این دو بیان خیلی فرق است.عدّه ای می گویند.چون
نیاکان ما این روش را داشتند،ما دنباله رو آنها هستیم؛این درتحلیل یک سنّت ملی می
آید و لا غیر،اما آن استدلال اوّل به صورت یک قیاس استثنائی ویک حجّت چیزی است که
اگر خدان نمی خواست ،جلوی ما رامیگرفت !درسورۀ نحل می خوانیم:(لو شاء ما عبدنا من
دونه من شیء نحن ولا آباؤنا و لا حرّمنا من دونه من شیء)[12]
اگر خدامیخواست ما و پدرانمان چیزی را جز او نمی پرستیدیم و چیزی را جز آنجه او
تحریم کرده است،تحریم نمی کردیم.این سخن یک بت پرست متفکّراست که کار خود و نیاکان
خود را و مکتب دستبافت خود را به نام(جبر) توجیه می کند .ولی تودۀ بت پرست می
گویند:چون پشینیان می پرستیدند،ما هم دنباله رو آنان هستیم.خداوند به آنها پاسخ می
دهد(الله أذن لکم ام علی الله تفترون )[13]
ـ آیا خداوندبه شما چنین اجازه ای داده است با اینکهبرخدا افترا و تهمت می
بندید؟این افتراها و تهمت ها که می بندید که چه حرام ماست و چه حلال است،کی به شما
گفته است؟این متفکّر ینشان برای اینکه میخواستنند سرپوشی روی مرام باطل خود
بگذارند ،لذا هم کار مردم را وهم کار خود و نیاکان خودرا روی مکتب جبر توجیه می
کردند.درآیۀ مورد بحث(سورۀ رعدـ آیه 16)که سخن ازنابرابر بودن بینا و نابینا و
نابرابر بودن نور و ظلمت است،این مطلب روشن می شود که خالق با غیرخالق یکسان
نیستند و مشرکین اینها را یکسان قرار می دادند،لذا درقیامت ازآنها سئوال می کنند
که چه کردید؟و آنها بجرمشان اعتراف می کنند و وقتی گرفتارعذاب شدید شدند،به بتها
میگروینند:(اذ نسوّیکم برب العالمین)[14]
ـ ما شما را به خداتئی که پروردگار جهانیان است،مساوی قرار دادیم !یعنی ما باید
خدا را می پرستیدیم ولی شما را پرستیدیم.

مقصود ازتسمیه بتها چیست؟

بنابراین بتها باخدا یکساننیستند،همانگونه که بت پرست هم با مؤمن یکسان
نیست/.درهمین سوره رعد،راجع به طرزتفکّر یک مادّی و بت پرست که به جائی تکیه نمی
کند،آمده است :(أفمن هو قائم علی کلّ نفس بما کسبت)[15]
ـ آن کسی که قیّم هر انسان است و قیّم همۀ اعمال اوست و همۀ اعمال او را حفظ می
کند و یه =ایان می رساند،خدا است .آن کسی که قیّم مردم است،با جمیع شئونی که برای
مردم است،او خدا است.ولی مشرکان کارشان این بود که بتها را شریک خدا قرار می
دادند،خدای سبحان به رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: (قل سمّوهم )
ـ بگو به آنها که این بتها را تسمیه کنند .یعنی نشانها ها و اوصاف و علائم
بتهایشان را ذکر کنند تامعلوم شود که آیا این بتها شایستگی خالقیّت و ربوبیّت
دارند یا خیر؟اوصاف و کمالات این بتها را بگویند تا معلوم شود چه نقشیدرعالم خلقت
دارند؟درادامه آیه میفرماید:(ام تنبونه بما لا یعلم فی الارض)ـ بلکه خدا را با
خبرمی کنید از چیزی که درجهاننیست.یعنی شما مطلبی را می گوئید که خدا نمی داند؟!پس
خلاصه حرفتان دربت پرستی و جعل شرکاء چیست؟ (ام بظاهر من القول)ـیا اینکه یک سخن
ظاهری است وحقیقت و واقعیت ندارد.اگر سخنی نه به برهان عقلی تکیه کرد و نه به
برهان نقلی ،آن سخن ظاهرالقول و قول ظاهر بدون باطن است. این مضمون درسورۀ نجم نیز
آمده است میفرماید:(افرأیتم اللات و العزّی و مناة الثالثه الأخری )این بتهائی که
می پرستید ،این لات و عزّی و منات که بت سوّمی است ،بگوئید اینبتها چه کاره
اند؟آنگاه پس از چند آیه میفرماید:(ان هی الا أسماءُسمّینموها  انتم و آباؤکم) ـ اینها فقط نامهائی است کهشما
به این چوبها داده اید و جز اسم چیز دیگری نیست.آنها میگفتند که روش نیاکان خود را
باید ادامه دهیم،قرآن هم آنها و هم نیاکانشان را تخطئه میکند و میفرماید: شما و
نیاکانتان نامهای بی معنی به این چوبهای خشک دادید. (ما انزل الله بها من سلطان )ـ
هیچ برهانی ازطرف خدا نیامده است.سلطان همان برهان است که بروهم وخیال،مسّلط است
.دلیل وقتی بروهم وخیال مسلّط شد،به آن سلطان می گویندـ درقرآن این تعبیرات هست که
شما سلطان ندارید یعنی حجّت و برهان ندارید.دراین آیه کریمه هم فرمود :خدا سلطان
وحجّتی نازل نکرده و آنها تابع میل و گمان خود هستند و هرچه میلشان خواست،انجام می
دهند.

عقلنظری و عقل عملی

انسان یک بعدی دارد که با آن بعد می اندیشد و فکر میکند و یک بعدی هم دارد که
با آن بعد گرایش دارد و به اصطلاح یکی را عقل نظری و دیگری را عقل عملی میگویند.به
ما گفته اند:درمسائلی که مربوط به عقل نظسریاست با قطع یقین کار کنید نه با ظن و
گما ن ،درمسائل عقل عملی هم بکوشید که خیرو حق ر ااطاعت کنید و به دنبال خیر حرکت
کنید نه به دلخواه.درمسائل نظریهم با یقین و قطع کارکنید نه با ظن وگمان .این دو
فضیلت برای موحدین است و برای مشرکین نیست.زیرا مشرکین درمسائل نظری هب مظنّه و
وهم اکتفا می کننندو درمسائل  عملی هم به
دلخواه خود رفتا رمینمایند نه اینکه تابع حق و طالب خیرباشند،لذا فرموده که
درمسائل نظری کارشان ،اتّباع ظن است.(ان بتّبعون الاالظن ) و درمسائل عملی هم به
دلخواه خود عمل میکنند(وما تهوي الأنفس).پس این دو خصیصه ای که باید برای انسان
کامل باشد،برای بت پرست نبود،چون بت پرست درمسائل اعتقادی به گمان عمل میکند نه به
یقین و درمسائل عملی به دلخواه کارمیکند نه تابع حق و خیر(ان یتبعونت الا الظن وما
تهوی الأنفس و لقد جاءهم من ربهم الهدی )[16]
ـ آنها پیروی از ظن میکنند و به دلخواه خوود عمل مینمایند درحالی که ازسوی
پروردگارشان هرگونه هدایتی برای آنها رسیده بود که باید درمقام علم و عمل،تابع آن
هدایت با شند.

پیام حضرت آیه الله خامنه ای رهبراهنقلاب اسلامی به مناسبت روز جهانی قدس

بسم الله الرحمن الرح-یم

برادران مسلمان درسراسر جهان،ملت عظیم الشأن ایران فرارسیدن روز جهانی
قدس،وظیفه مردم پشتیبانی و دفاع ازملت مظلوم فلسطن را بار دیگر با تأکیدی از همیشه
بیشتر هب مسلمانان غیور جهان یاد آوری می کند.اکنون درحالیکه ملت ها دراروپا
توافعهای اسارت بار ناشی از جنگ دوّم جهانی را نقض کرده حق حاکمیّت و ارادۀ ملی
امروز خود را به خواسته قدرتهای فاتح دیروز مقدم می شمارند.ملت فلسطین روز به روز
فشار و ظلم و تعدّی بیشتری را ازناحیۀ غاصبین و هم ازناخیه حامیان رسمی و غیر رسمی
آنان تحمّل می کنند. درهمین روزهای ماه مبارک رمضان مردم روزه دار فلسطین درخانۀ
خود انواع سختی را از دشمن غاصب می کشند.خیابانهادراراضی اشغالی به خون جوانان
فلسطینی آغشته و زندانها از آنان پرشده است و دولتهای غربی این مدعیان دروغگو ی
دموکراسی و حقوق بشر نه فقط کمترین اعتراضی نمی کنند بلکه احیانا غاصب متجاوز را
حکایت و تشویق نیز می کنند.و حادثه بسیارمهم و تکان دهنده اخیریعنی انتقال دسته
جمعی و مستمر یهودیان شوروی به فلسطین به مسئله فلسطین ابعاد جدیدی می بخشد و
اهمیّت این مسئله را درتوافقهای پنهانی آمریکا و شوروی نشان می دهد سکوت رضایت
آمیز اغلب سران کشورهای غعربی که درمواردی حتی با خیانت صریح همراه است به اضافه
مواضع ذلت بار وخائنانه مدعیان رهبری ملّت فلسطین ،حلقه های پیوسته زنجیرند و ظلم
وتعدی و خیانتی است که میخواهد سرزمین اسلامی فلسطین را همیشه مغصوب و ملت مجروح و
مظلوم آن را همیشه اسیر و ازاده بدارد.

جنجال دروغین معارضع با اسرائیل که از طرف رؤسای رژیم عراق به را ه اافتاده و
دررسانه های صهیونیستی غرب هم با آب و تاب مطرح می شود،مکمل نقشه های استکباری و
وسیله ئی است برای =وشاندن خیانتی که با سکوت دولتهای غربی نسبت به مسئله فلسطین
انجام گرفته و نیز برای تحت الشعاع قرار دادن مسئله مهم انتقال یهودیان شوروی به
فلسطین اشغالی .آنچه درمدت چهل سال اخیرازسوی رژیم غاصب برکشورو ملت فلسطین وارد
آمد،برای تجربه کافی است کافی است نا ثابت کند که ازراه توّل به قدرتهای مسلّط
عالم و وابستگان آناه درمنطقه هیج امیدی به نجات فلسطین نیست.

انقلاب بزرگ اسلامی ما نشان داد که کلید حل مشکلات بزرگ دردست خود ملتها است و
ارادۀ انسانها است که درصورت تکیه به خدا و اعتماد به وعدۀ الهی برتدبیر و خواست
قدرتهای مسلط غلبه خواهدکردو امروز با حوادثی که درنقاط متعددی از جهان رخ داده
نقش ملتها بیش ا زپیش به اثبات رسیده است.در برابردرنده خوئیرژیم صهیونیستی غاصب
فلسطین ،تنها ارادۀ ملت فلسطین است که میتواند بایستد و با مقاومت مردانۀ خود دشمن
را به عقب نشینی و قبول شکست وادار سازد. دولت اسرائیل با اعمال جنایتکارانه خود
درفلسطین و لبنانو بمباران وحشیانۀ اردوگاهها و دزدی و آدم ربایی،فساد درداخل و
خارج مرزهای فلسطین نشان نداه است که به هیج اصل انسانی و هیچ قانون بین المللی
پای بند نیست .آنها که گذشته ها را فراموش می کنند چگونه میت توانند جنایات روزمرۀ
صهیونیستها در فلسطین و لبنان را که بی وقفه ادامه دارد نادیده بگیرند.خوشبختاه
بیداری اسلامی ملت فسطین افقهای آینده را تا حدود زیادی روش ن کرده است.امروز نسل
نوین ملت فلسطین با نام خدا و تمسّک به ایمان اسلامی مبارزه میکند و این مبارزه ئی
بسیار امید بخش است و چنانکه مشهود است دشمن ،حکام صهیونیست چه آمریکا و
دیگرپشتیبانان اسرائیل و جه خیانتکارن منطقه از این حرکت جتدید کاملا سراسیمه و
دهشتزده است و برای لوث کردن و پوشاندن جهت اصلی مبارزه به هرشیوه ئی متوسّل که
آخرین آن همین شعار تو خالی و دروغین حمله به اسرائیل است که حکام دست نشاندۀ عراق
برزبان آوردند.هه میدانندکه رژیم بعثی عراق سلاحهائی را که ازابرقدرتها گرفته هرگز
به ضد اسرائیل که خود  درزیرسایه ابرقدرتها
زندگی می کند به کار نخواهد گرفت و ازآن جز درخدمت هدفهای استکباریا برای باجگیری
از ثروتمندان منطقه استفاده نخواهد کرد.راه صحیح مبارزه با حکومت غاصب همان
است  که امروز خود فلسطینیان آن را یافته و
قدم استوار خود را درآن گذاشته اندو وظیفۀ همۀ مسلمانان است که آنان را در این
مبارزۀمقدس یاری کنند. امروز هیچ عذری از دولتهای مسلمان دربی تفاوتی نسبت به مسئله
فلسطین پذیرفته نیست. دولت غاصب ،وحشیگری و ددمنشی را به اعلی درج8ه رسانده و ثابت
کرده است که درراه هدفهای توسعه طلبانه و خطرناک که خود آمادۀ دست زدن به هرجنایتی
هست.قیام اسلامی ملت فلسطین نیز حجت را برهمه تمام می کند و نشان میدهد که علیرغم
فشارهای همه جانبه دشمن و غدرو خیانت مدعیان دوستی،نهال مقاومت نخشکیده بلکه ریشه
دار و پربار نیز شده است،لذا برهمه ملتها و دولتها و اجب است که مسئله اسلامی
فلسطین را صادقانه درزمرۀ مسائل درجتۀ اوّل خود دانسته و به قدروسع خود به آن کمک
کنند. اکنون جمعۀ آخر ماه مبارک رمضان که ازسوی امام راحل عظیم ما رضوان الله علیه
روز قدس نامیده شد درپیش روی ما است و درالین ماه رمضان کاملا مجاور لیالی قدر ما
باید همانطورکه شب قدر را تا صبح به بیاری می گذرانیمو با دعاو تضرّع خود به
درگاهالهی می خواهیم که آیندۀ مطلوب برای ما رقم زده شود،روز قدس را وهمۀ این ایام
حساس را که لیلة القدرتاریخ اسلام است به بیداری و هشیاری بگذرانیم و تا مطلع
الفجر نجات ملتهای مسلمان و مخصوصا ملت شجاع و مظلوم فلسطین دست از تلاش نکنیم.
اینجانب امیدوارم ملت بزرگ  ما دراین روز
قدس نیز مانند همیشه با حضور یکپارچه خود درخیابانها و راهپیمائی تا محل نمازهای
جمعه فریاد رسا و غریور رعدگون خود را به گوش جهانیان برساندو تکرارکند که امت
امام خمینی عظیم همواره درکنار فلسطین و عصم دشمنان آن خواهد بود.  و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته علی حسینی
خامنه ای ـ24/1/69

دانستنیهایی از قران

بسم الله الرحمن الرحیم

فطرت الهی  (فأقم وجهک للذین حنیفا
فطرة الله الّتي فطرالناس علیها لا تبدیل لخلق اله ،ذلک الذین القیّم و لکن اکثر
الناس لا یعلمون). (سوره رومـ آیه 30)

پس تو ـ ای پیامبرـ روی به سوی دین پاک (اسلام ) آو رکه این همان فطرت الهی
است که مردم را برآن آفرید است،و هیج تبدیل و تغییری در خلقت خدا نیست ؛این همان
دین استوار است ولی بسیاری از مردم نمی دانند. پس از اینکه آیاتی درباره کفارآمده
و آنان را ستمکارانی معرفی کرده که بدون علم و ادراک، به هواها وهوسها ی خود روی
آورده و آنها را مورد پرستش قرار می دهند،و آنگاه خداود آنان را سرزنش و توبیخ می
کند و اقلام می کند که فریاد رسی و ره نمائی ندارند،سپس خطاب به پیامبرعزیزش می
کند و می فرماید: تو ای پیامبر ما ،آهنگ و روی خویش را به سوی دین و آئین =اک
خداوند آرکه است آئین مطابق فطرت و نهاد خداوندی است،همان فطرتی که خلقت برآن
استوار است و دگرگونی درخلقت خداوند روانیست ؛اسن همان کیش مستقیم و دین محکم و
متین است ولی بیشتر مردمان نمی دانند و علم بدان ندارند.

فطرت چیست؟

دینی که باید به سوی آن روی آورد،همان دینی است که خلقت و آفرینش ،آهنگ آن را
دارد و به سوی آن ،انسان را راهنمائی می کند. درروایت است که پیامبر اسلام صلی
الله علیه و آله فرمود: (کل مولود بولد علی الفطرة فابواه یهودانه و ینصرانه …)

ـ هر مولودی برفطرت ـ که همان توخید است ـ متولّد می شود و این پدرو مادرش
هستند که او را یهودی یا نصرانی بارمی آورند. درمحاست آمده است که زراره ازامم
باقر سلام الله علیه می پرسد از معنای قول خدا( فطرة الله التی فطر الناس علیها )
ـ امام می فرماید: ( فطرهم علی معرفة انه ربهم و لوال ذلک لم یعلمو اذا سئلوا من
ربّهم و من رازقهم) ـ خداوند آنان را برشناخت و معرفت خودش آفرید و اگر این نبود،
هرگاه از آنها سئوال شود، پروردگارتان کیست؟ یا رازقتان کیست؟پاسخ نتوانند بدهند.

دین چیزی جز سنت زندگی و راهی که انسان برای سعادت خود میپیماید نیست پس انسان
هیچ آرزو وامیدی جز سعادت و خوشبختی ندارد، و خداوند هرموجودی را به سعادت خود که
همان آرزویش است،هدایت و راهنمائی کرده و آنچه مناسب آرزویش هست ،دروجودش آمده
ساخته است.خداوند میفرماید: ( ربنا الذی
أعطی کلّ شی ء ثم هدی ) (سوره طه ـ آیه 50)

پروردگار ما خدائی است که هرچیزی را آفرید،آنگاه آن را هدایت کرد.بنابراین
،انسان مانند دیگر موجودات خداوند ،برفطرتی استوار گشته است که او را ، سوی کمال
هدایت می کند و نفع و زیانش را به او می فهامند(و نفس و ما سواها فأنهما فجورها و
تقواها) _شمس ـ آیه 8)ـ و قسم به نفسی که او را آفرید و آنگاه به او نفع و زیان و
شرو خیرش را لالهام کرد.

تپس انسان را فطرتی و یژه و راهی مشخص است که جز آن راهی برای پیمودن ندارد و
آن همان (فطرة الله) است و دراین فطرت، هیچ دگرگونی و تغییری روانیست،یعنی نه
زمانها و نه مکانها می توانند او ر از این فطرت با ز دارند زیرا سیرانسان به سوی
کمال مستلزم این است که برفطرت الهی سیرکند و ازآن سرپیچی ننماید.پس اقتضای آفرینش
انسان این است که از اصول و سنتها و قوانین و احکامی که اجرای آنها ضامن رسیدن به
سعادت حقیقی است ،پیروی نماید واز این روی ، حتی بت پرستان نیز، سنّت خود را
درتپرتش و کرنش بتهایشان ،رسیدن به سعادت دنیوی دانسته ،همانطور که خداپرستان و
معتقدان به مبدأ و معاد ،زندگی خود را براساس سعادت دردنیا و آخرت تنیم می کنند ،
و دررسیدن به سعادت ،هیچج اختلافینیست، چیزی که هست آنان راه را گم کرده اند و
اینها از را ه پیروی انبیا، راه را یافته اند و سعات را منحصرددردنیا نم یدانند.
به هرحال اسلام ،دینی است که مطابق با فطرت الهی است زیرا درآن تسلیم محض بودن
انسان دربر ابر ارادۀ خدای سبحان منظور شده است:(انّ الذین عنداالله الاسلام )،
چیزی که هست،عقل به تنهایی نمی تواندذ انسان را هب اسلام هدایت کگند،بلکه عقل
انسان را به وحدت و خداشناسی می رساند که همان فطرت الهی است ، و خداشناسی مستلزم
این است که انبیا و مرسلین را که ازسوی خدا برای سعادت رساندن به بشرآمده اند،
اطاعت و پیروی کرد تا به هامن سعادتـ که9 بقیه و آرزوی هرانسانی است ـ رسید و
دسترسی پیدا کرد.

از امام جواد علیه السلام نقل شده است که فرمود:(فطرة الله التی فطره الناس
علیها، هو لا الا الله و محمد رسول الله و علیّ امیرالمؤمنین ولیّ الله ،الی ههنا
التوحید)ـ فطرة الهی که مردم را برآن آفریده است شهادت به وحدانیّت خدا و رسالت
محمّد (ص) و ولابت امیرالمؤمنین علی علیه السلام است، و توحخید تا اینحا است واضح
است  که رسالت و ولایت ، لوازم وحدانیّت
هستنند و گرنه هرانسانی ، با ولادت و بدون اندیشدین به این دو پی نمی برد و تنها
به پروردگار و خالق خود ایمان دارد،این است که ضرورت ارسال انبیاء و رسل و کتاب
الهی به چشم میخورد.

امام خمینی ثابت و استوار از آغاز تاپایان

حبّ نفس

(آنچه که خطربرای هر انسانی وهر متصدی امری هست حب نفس است .راس همۀ خطاهائی
که انسان می کند ،حبّ نفس است.هر بلائی سر انسان خودش می آید با جامعه ازدست
قدرتمندان می بینند،انس دراثرهوای نفس و خود خواهی است . د رروایات ،ائمه  مافرموده اند)راس کل خطیئة ،حبّ نفس)یعنی همۀ خطاهائی که ازانسان صادر می شود دراثرهمین
خودخواهی و غفلت از خداست).(همۀ اینهائی که فاسد هستند به تدریج فاسد شدند،هیچ کس
یکدفعه فاسد نشده است وهیچ یک از ما هم با یدتصوّرنکنیم که مامون ا زاین دست به گریبان
شیطان است و خصوصا شیطان نفس،همه گریبانمان به دست اوست،هیچ کس هم از ابتدا فاسد
نبوده است و هیچ کس هم مامون نیست ازاینکه به فساد و به دام شیطان نیفتد).

(6/3/60)

(انگیزۀ بعثت این است که ما را ا زاین طغیان ها نجات دهد و ما تزکیه کنیم
خودمان را ،نفوس خودمان را مصفّا کنیم و نفوس خودمان را ازاین ظلمات نجات
بدهیم.اگراین توفیق برای همگان حاصل شددنیا یک نوری می شود نظیرنور قرآن و جلوۀ
نور حق،تمام اختلافاتی که بین بشرهست،اختلافاتی که بین قدرتمندان هست ریشه اش همان
طغیانی است که درنفس است.

(11/3/60)

(شما مجاهده کنید تا هرچه دردل دارید زدوده شود که اگر برای خدا خالص شدید
درپیروزیتان موثّر است. باید اتّکائتان فقط به خدا باشد و این نمی شود مگر اینکه
ازنفسانیّات بکاهید.منشأ اختلافات ازهوای نفس است.هرکجا اختلاف بین خودتان دیدید ،

مطمئن  باشید که ازهوای نفس سرچشمه
گرفته است.). (29/6/62)

(توجّه کنید که غرور پیروزیها و شهرتها و جوانمردیها درقلب شما رخنه نکند،که
این مرض نفسانی ا زدامهای شیطان است که بندگان خدا را ا زتوجّه به او باز می دارد
و از مکاید نفس امّاره بالسّوء است که انسان ها را به شرک و عبودیّت بت ها و خصوص
ما در بت ها نفس است،می کشاند).(31/6/62)

(آنها که اسیر هواهای پست نفسانی وحیوانی بوده و هستند برای حفظ یا رسیدن به
آن به هر ذلّت و خواری تن می دهند و درمقابل زور و قدرتها ی شیطانی خاضع و نسبت به
توده ها ی ضعیف،ستمکار وزورگو هستند،ولی وارستگان به خلاف آنانند،

چرا که با زندگانی اشرافی و مصرفی نمی توان ارزشها ی انسانی ـ اسلامی را حفظ
کرد). (7/3/63)

(اگ رجهات معنوی به فراموشی سپرده شود ،گمان نکنید که بتوان ا زچنگال شیطان
نفس رهایی یابید،وتا در بند خویشتن خویش و هواهای نفسانی خود نباشید،نمی تواندی
جهاد فی سبیل الله و دفاع از حریم الله نمائید).(7/6/63)

(تمم مفسده ها یی که در عالم پیدا می شود،از این بیماری خودبینی است .چه در
کنج خانه کسی نشسته باشد و به عبادت مشغول با شداگر خودبینی بکند،ارث شیطان را
دارد و چه درجامعه با شد و با مردم تما س داشته باشد ،این هم اگر فسادی از آن حاصل
بشود،از خود خواهی و خودبینی خودش است وچه حکومتها یی که درعالم حکومت می
کنند،ازاوّلی که حکومت دردنیا تأسیس شده است تا حالا ،هر فسادی واقع  شده از این خصیصه است).(14/11/63)

(خود خواهی همیشه اسباب این است که انسان را به فساد بکشد.تمام فسادهایی که د
رعالم پیدا م یشود،ا زخود خواهی پیدا می شود ،ا زحبّ جاه ،ا زحبّقدرت،از حبّ مال
،از امثال اینهاست و همه اش برمی گردد به حبّنفس و اسن (بت) از همه بزرگتر است و
شکستنش هم ازهمه مشکل تر است).  (16/2/64)

(شماها هم اگر بخواهید انسان باشید،ارزش انسانی داشته باشید ،برای شکم
نباشد،برای شرف باشدکارهایشان ،برای انسانیّت با شد،برای خدا باشد،اگر بخواهیدکه
کارهایتان که برای خدا باشدبه نتیجه برسد،اگربخواهید که کارهایتان که برای خدا با
شد به نتیجه بسد،باید دست ازهواهای نفسانی بردارید.شیطان ازانسان دست بردارنیست).  (21/11/64)

امام خمینی ثابت و استوار(حب نفس)

دانستنیهائی از قرآن(فطرت الهی)

پیام حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی
بمناسبت روزجهانی قدس

احتجاج با مشرکین                                            آیت
الله جوادی آملی

سخنان معصومین(اذیت و آزار مومنین)

به بهانه عید فطر

اصول اقتصادی اسلام(میزان روز قیامت)                  آیت
الله حسین نوری

یادی از معلم دلسوز انقلاب استادشهیدمطهری

وصیت نامه امام و اسم مستاثر الهی                          آیت الله محمدی گیلانی

چگونه مشکلات مدیریت آسان میشود؟                       حجة الاسلام و المسلمین
محمدی ری شهری

اصول انقلاب اسلامی                                          حجة
الاسلام والمسلمین اسدالله بیات

هنر متعهد آری، ابتذال هرگز

یادداشتها و خاطراتی از زندگی امام
خمینی(ره)              حجة الاسلام
رحیمیان

پیش به سوی اتحاداسلامی در جهان                             محمدرضا حافظ نیا

گفته ها و نوشته ها

پاسخ به مقاله نشریه پاسدار اسلام

به امید تصحیح دیدگاه برگزارکنندگان کنفرانس

نگاهی به رویدادها

پاسخ به نامه ها

رهنمودهای مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه
ای

رهنمودها

مقام
معظم رهبری حضرت آیة الله خامنه ای:

*
ما در پایگاه اسلام تلاش داریم تا راه نجات ملتهائی را که در زیر سایه ی سنگین و
خبیث حاکمیت استکبار بر عالم رنج می برند و روز به روز به بدبختی نزدیکتر می شوند
نشان دهیم.

14/11/68

*
تا زمانیکه دشمن از خود انصاف نشان ندهد و پشیمانی از تجاوز در او مشهود نباشد
باید او را دشمن بدانیم و از او برحذر باشیم.

*
تمامی عناصر فعال در نیروهای مسلح باید نقش خود را در حفظ آمادگی و افزایش قدرت و
توان دفاعی کشور ایفا کنند.

16/11/68

*
انقلاب ما از خانه ی مذهب، یعنی از مسجد و مدرسه دینی آغاز شد و روز به روز    جهت گیری مذهبی در انقلاب افزایش پیدا کرد و
نقش مذهب و ارزشهای معنوی آن به قدری قوی شد که دیگر کسان را هم به میدان کشاند.

*
پس از پیروزی انقلاب، حکومتی که براساس انقلاب بوجود آمد یک حکومت اسلامی بود. به
چپ و راست حرکت نکرد، بلکه در خط مستقیم دین و اسلام باقی ماند.

*
در کشور و انقلاب ما از روز اول همه ی نقش ها در همه ی امور به مردم داده شده است
یعنی مجلس را که محل قانونگذاری است مردم تشکیل می دهند و هیچ کس حق ندارد چیزی را
بمردم تحمیل کند.

*
دستورات الهی را حفظ کنیم، در این صورت هیچ قدرتی نخواهد توانست که این ملت را از
راهی که انتخاب کرده است، منحرف سازد.

*
ما اعلام می کنیم که حتی یک روز و یک ساعت با دولت غاصب و غیرقانونی و خبیث
اسرائیل دوستی و محبت و کوچکترین رابطه را نداشته و نخواهیم داشت.

23/11/68

*
اگر روحانیون با چشم باز و بسیط به آینده بنگرند و با آگاهی و آمادگی برخورد کنند
بدون هیچگونه تردیدی اسلام روز به روز قوت و قدرت بیشتری پیدا خواهد کرد و اگر با
عدم برنامه ریزی و برنداشتن آفات از سر راه، از آینده غفلت کنند بدون هیچگونه
تردیدی به دنبال آن ضربه خواهد بود.

*
هنوز هستند کسانی که در حوزه ها در کسوت روحانیت به جای کینه ی آمریکا و دشمنان
اسلام، قلبهای آنها جایگاه کینه مجاهدان فی سبیل الله و پرچم داران حقیقت است لذا
ضرورت دارد حوزه های علمیه در مسیر ساختن انسانهایی منطبق با معیارهای اسلامی قرار
گیرند و نمونه های کامل امام بزرگوارمان را بوجود آورند.

3/12/68

*
پیروزی انقلاب اسلامی، قرآن را به ما باز گرداند و راه قرآن را به روی ما باز کرد
و ما باید عقب ماندگیهای خود را در فراگیری جامع این کتاب الهی جبران کنیم و علاوه
بر متن قرآن، با ترجمه ی آن نیز کاملا آشنا شویم.

*
در کشوری که براساس اسلام اداره می شود همه ی مردم باید قادر به خواندن درست قرآن
کریم باشند.

*
دفاع از نظامی که رستگاری انسان و نجات بشریت از همه رنجها و ناراحتی ها را هدف
خود قرار داده است بسیار را ارزش تر از تنها دفاع از مرزها است. جلب رضای خداوند و
عمل به تکلیف الهی و انسانی هدف نهائی است و پیروزی ما در انجام وظیفه و تکلیف
الهی نهفته است.

5/12/68

*
مهم این است که تمسک به اسلام را حفظ کنیم و از دشمنان خدا و اسلام نهراسیم و راه
امیرمومنان علی علیه السلام و فرزند شایسته اش امام عزیز را ادامه دهیم و همچنین
باید وحدت و تقوی و رعایت دستورات الهی را حفظ کنیم، در این صورت هیچ قدرتی نخواهد
توانست که این ملت را از راهی که انتخاب کرده است، منحرف سازد.

23/11/68

نگاهی
به رویدادها

جهان
اسلام

·       
مبارزان مسلمان مصری
طی چند روز گذشته با توزیع اعلامیه هائی در قاهره خواستار مبارزه مسلحانه علیه
رژیم حسنی مبارک شدند.

·       
در جریان یک تهاجم
کماندوئی در خاک مصر (اسماعیلیه) 9 اسرائیلی کشته و 17 نفر در این حادثه زخمی
شدند.

·       
در جریان تیراندازی
نیروهای ارتش هند به سوی نمازگزاران در کشمیر حداقل 6 نفر کشته و تعداد دیگری
مجروح شدند.

 16/11/68

·       
تیراندازی عوامل
وهابیون به سوی شیعیان شهر «گلگیت» که بمناسبت میلاد حصرت علی علیه السلام اقدام
به چراغانی کرده بودند دو کشته و چهار زخمی بر جای گذاشت.

·       
یک جوان دانشجوی مصری
با کوبیدن اتومبیل خود که قصد ورود به محل اقامت مبارک داشت با شلیک گلوله مأموران
امنیتی به قتل رسید.

23/11/68

·       
یک استاد دانشگاه
انگلیسی، سلمان رشدی را بخاطر تزویر و دغلکاری محکوم کرد.

·       
اعلام حالت فوق
العاده و ناآرامیهای جمهوری اسلامی مسلمان نشین تاجیکستان شوروی تاکنون 43 کشته و
150 مجروح داشته است.

·       
پنج تن از فعالان
اسلامی مراکش به جرم وابستگی به یک سازمان غیرقانونی به زندان محکوم شدند.

25/11/68

·       
در سالروز صدور حکم
تاریخی امام خمینی قدس سره، مسلمانان جهان خواستار  اجرای حکم اعدام «سلمان رشدی» شدند.

·       
جبهه ی دمکراتیک برای
آزادی فلسطین، با انجام یک عملیات نفوذی 9 سرباز رژیم صهیونیستی را در جنوب لبنان
کشته و زخمی کردند.

26/11/68

·       
مجلس اردن از عراق و
سوریه خواست که باهم آشتی کنند و جبهه ای در مقابل اسرائیل تشکیل دهند.

·       
دامنه ی ناآرامی در
جمهوریهای شوروی به ازبکستان کشیده شد.

·       
در پی افزایش عملیات
نفوذی انقلابیون مسلمان، رژیم صهیونیستی به ساخت یک دیوار امنیتی در مرز مصر اقدام
کرد.

·       
اعتصاب عمومی سراسر
کشمیر را فرا گرفت.

·       
رژیم کویت گروه دیگری
از شیعیان این کشور را به اتهام واهی مشارکت در حوادث انفجار بمب در مکه دستگیر و
زندانی کرد.

29/11/68

·       
رژیم عربستان ضمن رد
درخواست سازمان عفو بین الملل برای آزادی مسلمانان مبارز، فشار خود را بر آنان
بیشتر کرد.

30/11/68

·       
عفو بین الملل نسبت
به وضعیت شیعیان زندانی در زندانهای کویت ابراز نگرانی کرد.

3/12/68

·       
پلیس هند دیروز، بر روی
تظاهرات دهها هزار نفری مسلمانان در کشمیر تیراندازی کرد.

·       
دولت تونس اعتراف
کرد، صدها تن از دانشجویان این کشور را بجرم مشارکت در اعتصابات نشسته اعتراض آمیز
دستگیر کرده است.

·       
حزب الله کویت به نقض
حقوق مسلمانان و بازداشت عده ای از شخصیتهای مذهبی جامعه ی شیعیان در این کشور
اعتراض کرد.

·       
دهها هزار تن از زنان
کشمیر در حالیکه کفن بر تن داشتند طی تظاهراتی خواستار استقلال از هند شدند.

6/12/68

·       
در جریان درگیری
خشونت بار نظامیان صهیونیستی با فلسطینی ها در نوار غزه 92 نفر زخمی شدند.

·       
دو فروند هلی کوپتر
نظامی ارتش کابل در حوالی فرودگاه قندهار مورد حمله انقلابیون مسلمان افغانی قرار
گرفت و سرنگون شد.

8/12/68

·       
یک کتابفروشی در
یوگسلاوی بدلیل عرضه ی کتاب آیات شیطانی مورد حمله قرار گرفت.

10/12/68

اخبار
داخلی

·       
پس از پیروزی انقلاب
اسلامی، 66 درصد روستائیان کشور صاحب برق و 64 درصد دارای آب آشامیدنی سالم شده
اند.

·       
تولید انبوه
هواپیماهای پرستو و یک نوع توپ پرقدرت ضدهوائی در داخل کشور آغاز شد.

16/11/68

·       
کوره تونلی شماره 2
کارخانه ذوب آهن اصفهان مورد بهره برداری قرار گرفت.

18/11/68

·       
کلیه محکومان
دادگاههای عمومی، نظامی و انقلاب اسلامی به مناسبت 22 بهمن مشمول عفو قرار گرفتند.

·       
9 ایرانی که دولت انگلیس دستور اخراج آنها را
از آن کشور داده بود بامداد روز جمعه وارد تهران شدند.

·       
سیل 50 روستای چابهار
را محاصره کرده.

·       
100 هزار شماره تلفن جدید در دهه فجر راه
اندازی شد.

24/11/68

·       
هیئت دولت لایحه ی
بودجه سال 69 را تصویب کرد.

·       
مدرنترین کارخانه ی
نساجی کشور در بروجرد افتتاح شد.

28/11/68

·       
متخصصان ایرانی برای
اولین بار در تاریخ صنعت هواپیمایی کشور، یک هواپیمای آسیب دیده «فالکون» را
بازسازی کردند. کشور فرانسه سازنده ی هواپیما، تعمیر و بازسازی هواپیما را در
ایران غیرممکن دانسته بود.

30/11/68

·       
ناوچه گشتی-رزمی ساخت
ایران در خلیج فارس به آب انداخته شد.

·       
کارخانه لوله سازی
تبریز با ظرفیت 147 کیلومتر در سال راه اندازی شد.

1/12/68

·       
سمینار بررسی شخصیت
«زن» از دیدگاه امام خمینی آغاز بکار کرد.

·       
واحد تولید روغن
پالایشگاه آبادان با ظرفیت 500 هزار بشکه در سال راه اندازی شد.

·       
بهره برداری
پالایشگاه تصفیه گاز بیدبلند با ظرفیت کامل روزانه ی 15 میلیون متر مکعب گاز آغاز
شد.

·       
اجرای مانور «ظفریک»
به منظور تداوم مبارزه قاطع با قاچاقچیان در سطح کشور آغاز شد.

5/12/68

·       
نخستین کنگره سراسری
علمی-فرهنگی بسیج در زنجان آغاز بکار کرد.

·       
نخست وزیر جدید ترکیه
در راس یک هیئت بلندپایه سیاسی-اقتصادی وارد تهران شد.

8/12/68

·       
دکتر محمود امین لاری
استاد دانشگاه شیراز بخاطر موفقیت در روش جدید اندازه گیری «انزیم کرتیه فوسفو
کنیار» بعنوان برجسته ترین مخترع، مدال طلای جهانی گرفت.

·       
فرستاده ی ویژه ی
سازمان ملل، گزارش خود از وضع حقوق بشر در ایران را کاملا آگاهانه و صادقانه توصیف
کرد.

10/12/68

اخبار
خارجی

·       
ممنوعیت احزاب سیاسی
در آفریقای جنوبی پس از 30 سال لغو شد.

·       
آمریکا یک طرح سه
مرحله ای پیرامون مسائل افغانستان به شوروی ارائه داد.

·       
امیر قطر در ملاقات
با رئیس جمهوری فرانسه، هماهنگ خواندن مواضع فرانسه و قطر در مورد مسایل اعراب
بوِیژه در زمینه ی حمایت فرانسه از عراق در جنگ با ایران ستایش کرد.

15/11/68

·       
حسنی مبارک در ماه
گذشته بطور پنهانی از دمشق دیدن کرد و با حافظ اسد و تنی چند از مقامات بلندپایه
دمشق گفتگو کرد.

·       
دهها هزار نفر از
مردم شوروی با انجام تظاهرات، خواستار اصلاحات دموکراتیک در حزب مسکو شدند.

·       
گورباچف: دوره ی
انحصارطلبی حزب کمونیست برای اداره ی امور کشور پایان یافته است.

16/11/68

·       
بزرگترین نیروگاه آبی
شمال آذربایجان شوروی منفجر شد.

18/11/68

·       
کمیته ی مرکزی حزب
کمونیست شوروی با برقراری سیستم چند حزبی موافقت کرد.

·       
35 ترک عراقی بدلیل مخالفت با رژیم بغداد
اعدام شدند.

·       
مجموع تلفات نبردهای
خونین شرق بیروت، بین نیروهای «مشیل عون» و      
«سمیر جع جع» به 488 کشته و 1050 تن مجروح رسید.

·       
«نلسون ماندلا» رهبر ملی گرای آفریقای جنوبی
و از بنیانگذاران کنگره ی ملی آفریقا و ضد رژیم پرتوریا پس از 27 سال از زندان
آزاد شد.

23/11/68

·       
کمک مالی آمریکا به
اردن از 160 میلیون دلار به 260 میلیون دلار افزایش یافت.

·       
معاون وزیر خارجه
آمریکا در بغداد با صدام ملاقات و مذاکره کرد.

24/11/68

·       
دولت آلمان غربی
تایید کرد که کارشناسان آلمان بعنوان بخشی از یک پروژه سری تولید موشک توسط
عربستان سعودی در این کشور مشغول بکار هستند.

·       
رهبران پارلمان شوروی
با جدایی جمهوری ها از دولت مرکزی موافقت کردند.

·       
رئیس تلویزیون دولتی
در جامو و کشمیر به قتل رسید.

25/11/68

·       
پارلمان شوروی تقاضای
«گورباچف» را برای گسترش اختیارات ریاست جمهوری رد کرد.

26/11/68

·       
رونالد ریگان رئیس
جمهور سابق آمریکا روز گذشته در دادگاه فدرال آمریکا حضور یافت تا به سوالات مربوط
به رسوائی ایران گیت پاسخ بدهد.

·       
آخرین مجسمه ی
استالین در مغولستان به زیر کشیده شد.

28/11/68

·       
اعتصابات آذربایجان
شوروی 750 میلیون روبل خسارت ببار آورد.

·       
یک نماینده ی مجلس
ترکیه «تورگوت اوزال» را به ارتباط با «سیا» متهم کرد.

30/11/68

·       
پارلمان کشمیر منحل
شد.

·       
کمیسیون حقوق بشر
سازمان ملل، تجاوز آمریکا را به پاناما محکوم کرد.

2/12/68

·       
نیروهای امنیتی مصر
مقادیری اسلحه و مواد منفجره از یک کاروان توریستی اسرائیلی کشف کردند.

3/12/65

·       
رهبر وهابیون پاکستان
توسط چهار مرد مسلح ترور شد.

·       
هند 12 لشکر نظامی به
مناطق مرزی خود با پاکستان اعزام کرد.

·       
یک نفتکش کویتی دارای
پرچم آمریکا در خلیج فارس منفجر شد و ناخدای آمریکائی و معاون وی در این انفجار
کشته شدند.

·       
موشک اروپائی «آریان»
در آسمان منفجر شد و باعث از بین رفتن دو ماهواره ژاپنی گردید.

·       
دولت آرژانتین بدنبال
بحران اقتصادی-اجتماعی در پایتخت این کشور وضعیت اضطراری اعلام کرد.

·       
از سوی گروه چریکی
«چه گوارا» سه بمب قوی در بانکهای امریکائی و شرکتهای چند ملیتی در پایتخت
آرژانتین منفجر گردید.

·       
صدها تن از یهودیان
شوروی طی هفته های گذشته از طریق قاهره پایتخت مصر به فلسطین اشغالی مهاجرت کرده
اند.

5/12/68

·       
تظاهرات گسترده علیه
حاکمیت کمونیست مسکو، پراگ پایتخت چکسلواکی، صوفیه و بخارست را فرا گرفت.

·       
دولت پاکستان آمریکا
را متهم به ایجاد بحران در این کشور کرد.

7/12/68

·       
اسحاق رابین: هر
رژیمی بجز رژیم شاه حسین در اردن بر سر کار آید به زیان اسرائیل خواهد بود.

·       
یک مقام وزارت خارجه
آمریکا فاش ساخت شکست ساندینیست ها در انتخابات نیکاراگوا، نتیجه ی تبانی آمریکا و
شوروی بوده است.

·       
لایحه مالکیت خصوصی
زمین در شورای عالی شوروی به تصویب رسید.

·       
هزاران دانشجوی مصری
علیه رژیم مبارک دست به تظاهرات زدند.

10/12/68

اختراع
و اکتشاف

·       
دو برادر شیرازی،
برای اولین بار در جهان، دستگاه نقش سنگ ساختند.

·       
برای اولین بار در
کشور، شیشه «سرامیکهای سرباره» در کارخانه شیشه قزوین تولید شد.

3/12/68

·       
دستگاه کنترل و هدایت
قطارها، در ایران ساخته شد.

5/12/68

ضد
انقلاب

·       
شبکه ی بزرگ جعل
اسکناس و دلار در 14 شهر کشف و متلاشی شد.

·       
در جریان یک سرقت
مسلحانه از بانک کشاورزی استان همدان، رئیس این بانک و همسر و دو فرزند خردسالش و
یکی از نگهبانان توسط سارقین بطرز فجیعی سربریده شدند.

24/11/68

·       
«بلوچ اسماعیل زهی»
سرکرده ی اشرار و قاچاقچیان مواد مخدر در منطقه ی شرق کشور به هلاکت رسید.

28/11/67

·       
30 قاچاقچی مواد مخدر
در تهران و 9 شهر اعدام شدند.

·       
6 هزار قلم داروی کمیاب در بروجرد کشف و ضبط
شد.

3/12/68

·       
یک دلال زمین در مشهد
طی سه ماه 70 میلیون تومان سود برد.

·       
گروه «سراج الدین
مولی» قاچاقچی معروف بین المللی به همراه 616 کیلو انواع مواد مخدر دستگیر شد.

7/12/68

پاسخ
به نامه ها

*
ورامین- برادر، الف-ج

1-
موسیقی و آوازی که طرب انگیز است و متناسب با محافل لهو و عیاشی است حرام است.
مضمون شعر معیار نیست البته اگر مضمونی باشد که موجب فساد است از دو جهت گناه می
باشد.

2-
امیرالمومنین علیه السلام می فرماید «قلة العیال احدالیسارین» کم بودن عیال و
نانخور یکی از دو راه وسعت و گشایش در زندگی است. و همچنانکه طلب روزی لازم است و
منافاتی با رازقیت خداوند ندارد کم کردن نانخور نیز یک راه صحیح برای تحصیل رفاه
در زندگی است و منافاتی با اعتقاد به رازقیت خداوند ندارد و جلوگیری از ازدیاد نسل
اگر مسئولان تشخیص بدهند که یک ضرورت اجتماعی است باید دقیقا رعایت شود.

3-
استفاده از امکانات دولتی باید طبق مقررات باشد و رعایت مقررات دولت اسلامی واجب
است.

*
گتوند-برادر، ج-ا-ز-300

1-
اگر یک سال در مجامع عمومی که احتمال پیداشدن صاحبان آن اشیاء گمشده است اعلام
کردید و صاحبان آنها پیدا نشدند می توانید برای خود بردارید و می توانید به فقیر
صدقه بدهید.

2-
تا حد مقدور باید ایستاده نماز بخوانید و اگر نمی توانید در جماعت شرکت کنید فرادی
بخوانید.

3-
بدگوئی از دیگران در غیاب آنها غیبت است و دروغ در موارد ضرورت جایز است ولی بهتر
است ضررهای مادی را تحمل کنید و دروغ نگوئید.

*
تهران- خواهر، الف-ر

1-
پدر شما خلاف شرع می کند و او هرگز چنین حقی ندارد که این گونه با زندگی و آینده-
ی شما بازی کند آن هم از روی هوی و هوس و جهالت، متاسفانه پدران و مادران حتی اگر
متدین هم باشند به دلیل نادانی و دخالتهای ناروا، آینده ی فرزندان خود را تباه می
کنند.

2-
ازدواج شما با او اشکالی ندارد و چون ازدواج دوم شما است نیاز به اجازه ی پدر
نیست.

3-
حضانت بچه ها با شما است چون پدرش فوت کرده و پدربزرگ فقط ولایت بر او دارد و نمی
تواند بچه را از دست شما بگیرد.

4-
یک هشتم اموال شوهر به جز زمین به ترتیب خاصی که در رساله آمده است به شما می رسد
و آن سخن نامربوط است به مقامات قضائی بالاتر شکایت کنید.

5-
اگر بچه نیازمند باشد و مستمری که دریافت می کنید به نفقه او نرسد بر جد پدری او
واجب است نفقه اش را بپردازد.

*
اصفهان-ز-ص

–
مراجعه به پزشک نامحرم و همچنین تزریقات و امثال آن اگر مستلزم نگاه به جاهای
غیرمجاز یا دست زدن به بدن باشد فقط در صورت ضرورت و بمقدار ضرورت جایز است این که
مشهور شده که پزشک محرم است سخن نادرستی است پزشک هم مانند دیگران نامحرم است و
رعایت حجاب در حد امکان لازم است بنابراین اگر دندان پزشک زن که از نظر مهارت در
پزشکی هم مورد اعتماد باشد وجود داشته باشد و مراجعه به او میسر باشد مراجعه ی زن
به دندانپزشک مرد جایز نیست ولی اگر میسر نیست یا اعتمادی به مهارت او نیست مراجعه
به پزشک مرد اشکال ندارد زیرا رعایت بهداشت دندان ضروری است.

*
تهران- برادر، ر-م-ب

توبه
کافی است به لطف خداوند امیدوار باشید.

*
قم- برادر محمد ناصر اکبرزاده

این
طبیعی است که نماز انسان را از بدیها باز دارد ولی به شرط آنکه واقعا نماز باشد
اگر نماز ما این اثر را ندارد بدون شک اشکال در نماز ما است. نماز بدلیل آنکه
بالاترین وسیله تقرب به درگاه الهی است و قرب الهی با گناه و بدی هرگز جمع نمی شود
پس حتما مانع گناه است. همین نماز بی خاصیت ما نیز در همان حد و اندازه ای که موجب
قرب است مانع گناه است بدون شک انسان نمازگزار از گناه دورتر از بی نماز است ولی
مانعیت مطلق آن متوقف بر اخلاص مطلق است تا نماز کامل باشد و آن کیمیای سعادت است.

*
سمنان-برادر، د-ک-م-م

اعتنا
به وسوسه حرام و گناه است شما باید به آن شکهای نامربوط بی اعتنائی کنید تا این
بیماری برطرف شود بهترین راه برای معالجه ی وسوسه 
همان بی اعتنائی است. اهمیت به این گونه شکها ندهید این وظیفه شرعی شما
است.

*
تهران- خواهر، الهام-الف-ز

1-
نمازها را می توانید تدریجا و بطوری که در مشقت نیافتید قضا کنید.

2-
استفاده از نوارها و فیلمهای خلاف شرع به هر دلیلی باشد حرام و گناه است چه تاثیر
منفی داشته و چه نداشته باشد.

3-
رعایت حجاب اسلامی کافی است ولی سعی کنید از لباسهای تحریک کننده استفاده نکنید.

4-
دوستانی انتخاب کنید که شما را به خدا نزدیک می کنند یا حداقل می توانید آنها را
به خدا نزدیک کنید و از گناه بازدارید.

5-
آن گونه ارتباطها به هر دلیل باشد حرام و گناه است.

6-
توبه از هر گناه پذیرفته می شود مشروط بر اینکه انسان واقعا پشیمان باشد و تصمیم
بر ترک گناه بگیرد.

*
آستانه اشرفیه- برادر، ع-ر

1-
به پدر پیشنهاد کنید.

2-
زن باید وقت نماز، بدن را بجز صورت و دستها و پاها تا مچ بپوشاند و چادر ضرورت
ندارد و شوهر حق دخالت ندارد.

*
ارومیه- برادر، ن-و-ب-1470

آن
ازدواج حرام و باطل است.

*
تهران- برادر، ح-ف

1-
نصیحت پدر را گوش کنید.

2-
قطع رابطه با ارحام نکنید و سعی در هدایت آنها داشته باشید البته صله ی رحم متوقف
بر رفتن خانه آنها نیست همین که از آنها تفقدی کنید و اظهار محبت نمائید کافی است.

3-
خجالت عذر نیست و باید غسل می کردید. روزه ی شما باطل است و قضا و کفاره دارد.

*
مشهد- برادر مظفر، پ-ب

مسائلی
که مشتمل بر مرافعه و نزاع است باید در دادگاه حل شود.

*
قم- برادر رحمت، ف-ع

1-
روزه آن روز باطل نیست و اگر می خواهید احتیاط کنید یک روز به جای آن روزه بگیرید.

2-
نگاه به نامحرم روزه را باطل نمی کند.

3-
پولهای مذکور به فتوای حضرت امام قدس سرّه خمس ندارد.

*
مازندران- برادر، غ-ب

ازدواج
در موارد مذکور حرام نیست.

*
رامهرمز- خواهر، آ-ک

اگر
شما حجاب و متانت خود را حفظ کنید بدون شک از تعرض نابخردان در امان خواهید بود.

*
تهران- برادر، ح-ص

می
توانید با تلفن (24803-قم) تماس بگیرید.

*
تهران- برادر، م-م-ک-سلطان آبادی

سئوالات
خود را از دفتر استفتا بپرسید.

*
همدان- خواهر، پ-1-777

توبه
کنید و به لطف خداوند مهربان کاملا مطمئن و امیدوار باشید. با شخص مزبور اگر مناسب
می دانید ازدواج کنید و با آن افکار و تخیلات واهی زندگی و آینده ی خود را تباه
نکنید.

*
تهران- خواهر، الف-؟

کتک
و خشونت و نفرین و امثال آن کارساز نیست بخصوص نسبت به نوجوانان که بدون شک بسیار
مضر و خطرناک است باید با روانکاوی ریشه ی انحراف آنها را به دست آورد و معالجه
نمود کتابهائی که در روش تربیت و برخورد با کودکان و نوجوانان نوشته شده است
مطالعه کنید.

*
مشهد- برادر حسین، م-223

1-
اگر عین آن کتابها باقی است باید به همان مرکز برگردانید هرچند ندانند از کجا است.
مثلا با پست بفرستید و اگر کتابها تلف شده مثل آن را تهیه کنید و بفرستید و اگر
مثل آنها پیدا نمی شود پول آنها را بفرستید.

2-
قسم دروغ حرام است ولی کفاره ندارد.

3-
می توانید با او ازدواج کنید ولی بهتر است مصلحت اندیشی پدر را احترام نمائید.

4-
در صورت شک اشکال ندارد.

*
اصفهان- برادر، م-ش-مهاجر

به
دادگاه مدنی شکایت کنید.

*
مراغه- خواهر، ز-ر200

خانواده
ی خود را قانع کنید که به او جواب منفی بدهند و اگر شما را در فشار قرار دادند به
دادگاه مدنی شکایت کنید.

*
قم- ر-ع-1396

روشی
که او دارد صحیح است و راهی که شما می روید افراط است. افراط در همه چیز بد است
حتی در دوستی.

*
بیدخت- گناباد- برادر احمد، ق 98916

*
کرج- دانشجو، برادر، تراب 2-3-65

*
تهران-پ-ر

آدرس
بدهید.

*
کرج- برادر، س-ر-س

نیازی
به اعتراف نیست در پیشگاه خداوند مهربان اعتراف و توبه کنید خداوند می پذیرد     ان شاء الله.

*
زنجان- برادر، مجید، م-ش

هر
گناهی با توبه پاک می شود ان شاء الله.

*
اصفهان-56-1344

1-
می توانید فتاوای حضرت مام قدس سره را از دفتر استفتای آیة الله العظمی اراکی   (دام ظلّه) جویا شوید و قید کنید که فتوای
حضرت امام را می خواهید.

2-
کتابهائی که در آن اسامی مقدس و آیات قرآن نوشته شده و قابل استفاده نیست می-
توانید در رودخانه یا چاه متروکه بیاندازید.

*
بهبهان- برادر، ن-د-ن

توبه
کنید و تصمیم بر ترک گناه بگیرید و گذشته را با عمل صالح جبران کنید و به لطف
خداوند امیدوار باشید.

*
اصفهان- برادر سید محسن- ث.ر

از
شما که دانشجویی هیجده ساله هستید بعید بود که چنین مطلبی را بدون ذکر آدرس بپرسید
و بخواهید که در مجله پاسخ داده شود. به هر حال اگر توضیح کافی نیاز دارید آدرس
بدهید و اگر ندارید در فرضی که نوشته اید اشکال ندارد.

*
زنجان- برادر، ر-ق-خ-ی-1350

شما
سالمید نگران نباشید.

*
ایرانشهر- برادر محسن-و-ب

آنها
دروغ گفته اند و شما سالم و طبیعی هستید اگر بازهم توضیح خواستید می توانید به
وسیله ی تلفن با ما تماس بگیرید.

*
خواهر- زهرا 579.

بدون
شک او اشتباه کرده و ممکن نیست چنین وضعیتی پیش آمده باشد اگر آدرس بدهید توضیح
خواهیم داد که هرگز مشکلی پیش نیامده مطمئن باشید.

*
خواهر، س-ر-م-ی

پاسخ
همان است که نوشتیم و اگر ایشان متشرع است و هوای نفس خویش را بر رضای خدا مقدم
نمی دارد و می خواهد که توضیح کافی داده شود نامه ای با ذکر آدرس بنویسد تا تفصیلا
پاسخ بگوئیم.

*
بندر خمیر- خواهر، س-ش-س-م-ن

1-
پدرتان بسیار کار خوب و بجائی انجام داده است.

2-
هدیه ای که به فرزند داده می شود ملک اوست و پدر نمی تواند از او بگیرد ولی اگر
مکلف نیست باید تحت نظارت پدر نگهداری یا مصرف شود.

3-
شیر ملک مادر است و می تواند از پدر اجرت شیر دادن را مطالبه کند.

4-
نقاشی گناه نیست ولی نقاشی انسان یا حیوان اگر کامل باشد کراهت دارد یعنی بهتر است
ترک شود.

5-
سید اصطلاحا به کسی می گویند که نسبش به امیرالمومنین علیه السلام می رسد.

6-
گوشت خرگوش حرام است.

*
تهران- برادر، رضا 7146

اگر
توانستید خودتان از انحرافات برادران خویش جلوگیری کنید و اگر موفق نشدید با پدر
درمیان بگذارید.

*
بجنور- برادر، ع-ی

توبه
برای این است که انسان از عقاب اخروی در امان باشد ولی واجباتی از قبیل قضا و
کفاره با توبه ساقط نمی شود البته لازم نیست خود را در عسر و حرج بیافکند بلکه
بتدریج روزه ها و نمازها را قضا کند و در مواقع قدرت کفاره را بدهد و اگر اصلا
تمکن از پرداخت کفاره ندارد بجای آن بمقدار ممکن صدقه و اگر هیچ امکان مالی ندارد
استغفار کافی است.

*
تهران- برادر، ب-ت-ع-تهرانی

1-
آن آب پاک است و غسل ندارد.

2-
در تنگی وقت می توانید تیمم کنید ولی لباس نجس را تعویض کنید.

*
برادر، ع-الف- ق

اگر
آدرس بدهید در مورد هر دو سئوال توضیح بیشتری داده خواهد شد که ممکن است راهگشا
باشد. در مجله امکان توضیح چنین مطالبی نیست.

*
همدان برادر ح-ک

1-
از قدردانی شما در مورد مقاله خطر اسلام زدائی و پیشنهادهای شما در این رابطه
بسیار متشکریم.

2-
نماز مستحبی که برای اموات خود می خواهید بخوانید می توانید از ابتدا به قصد نیابت
از میت بخوانید و می توانید به قصد قربت بخوانید و پس از آن ثوابش را به او هدیه
کنید.

3-
دست دادن به نامحرم گناهاست مگر این که از روی لباس باشد و خطر وقوع در حرام نباشد
خجالت عذر نیست. خشم خدا را با رضای مردم نباید مبادله کرد و رضای الهی بر هرچیز
مقدم است.

4-
روزه هائی را که سال گذشته عمدا خورده اید باید به احتیاط واجب تا قبل از رمضان
آینده قضا کنید و واجب است کفاره نیز بدهید. کفاره ی آن از این قرار است یا باید
برای هر روز 60 روز که 31 روز آن متوالی باشد روزه بگیرید یا 60 فقیر را غذا
بدهید. پول کافی نیست ولی می توانید پول را به کسی که مورد اطمینان است بدهید که
غذا تهیه کند و به فقرا بدهد.

5-
برای بقا بر تقلید حضرت امام قدس سره باید در اصل مساله بقا بر تقلید میت از مجتهد
زنده تقلید کنید می توانید از آیة الله العظمی اراکی تقلید کنید و بر تقلید حضرت
امام باقی باشید.

*
تهران- برادر سید تک تک

مسائل
خود را با پزشک متخصص در میان بگذارید.

*
باختران- برادر پ-ش

نیازی
به آن دیوانگی نیست به دادگاه مدنی شکایت کنید.

*
کاشان- خواهر، م-ژ-5287

1-
به احتمال قوی شما هیچگونه بیماری مهمی ندارید ولی برای اطمینان بیشتر حتما به یک
پزشک متخصص زن مراجعه کنید برای این کار مسافرت کوتاه به همراه مادر آسان است.

2-
نماز در ایام عادت ماهانه ساقط است و قضا ندارد ولی روزه ی ماه رمضان آن ایام را
باید قضا کنید.

3-
تصرف شما در آن پول جایز نبوده و باید از پدر اجازه بگیرید.

4-
آن ترشحات پاک است و غسل ندارد.

جمعبندی
اهم رویدادها

فاجعه
ی کشتار مسلمانان آذربایجان شوروی

حوادث
مهمی که طی دو ماه گذشته در آذربایجان شوروی بوقوع پیوست از جنبه های گوناگون
بعنوان اهم رخدادها و حوادث جهانی این مدت تلقی می شود اما از میان این جنبه ها،
دقت نظر بر روی مساله ای که عمیقا مورد توجه باید قرار گیرد ثبت وقایع این حادثه ی
تکاندهنده بمنظور نتیجه گیری و برداشت از آن بالاخص در زمینه ی نوع برخورد
سردمداران کرملین -و مجریان سیاستهای اصلاحی پرسترویکا و گلاسنوست- با مسلمانان
باکو بعنوان درک چگونگی احتمال وقوع برخوردهای مشابه با سایر مسلمانان در دیگر
نقاطی که انتظار پیاده شدن «اصلاحات شرقی» را در کشور و حاکمیت خود می کشند، می
باشد.

بدنبال
آرامش نسبی در رومانی و عادی شدن بحران (و یا به عبارتی اجرای پرسترویکا به ضرب
کودتای نظامی) در این کشور، زمان آن فرا رسیده بود که چشمان جهانیان شاهد نضج حرکتهایی
باشند که در داخل خاک اتحاد جماهیر شوروی از مدتها پیش (اواسط سال میلادی گذشته)
بصورتی کند اما پیگیر و مداوم، در حال تعمیم و گسترش اصلاحات حزبی بود.

در
«استونی» تغییرات قابل توجهی بوجود آمد. سردمداران کرملین در اواسط تیر ماه
سالجاری با تشکیل نخستین سازمان سیاسی مستقل در استونی بنام «جبهه ی خلق» موافقت
کرده و «واینووالاس» را که فردی معتدل و انعطاف پذیر است به رهبری حزب جمهوری
استونی برگزیدند و استفاده ی مردم از سمبل های زمان استقلال (مانند پرچم ملی
استونی. پیش از کمونیست شدن) را تحمل کردند.

«لیتوانی»
نیز آهنگ تغییرات را به سبکی مشابه استونی نواخت. در ابتدا حرکتهای سازماندهی شده
ای تحت عنوان سازمانهای سیاسی مردمی مستقل شکل گرفت که رهبری محلی حزب بشکل صوری
مبادرت به مخالفت با آن نمود. پرده ی دوم این نمایش با انتخاب یک رهبر جدید برای
حزب شروع شد و «الگیرداس برازوسکاس» در اوایل مهرماه امسال به رهبری حزب برگزیده
شد. وظیفه ی برازوسکاس، اتخاذ مواضع معتدل و کاهش دادن حامیان مردمی «جنبش برای
بازسازی» که در لیتوانی آن را «سایودیس» مینامند، بود.

انتخاب
«یانیس وارگیس» به رهبری حزب جمهوری در «لتونی» نیز آغازگر اجرای تغییرات در این
منطقه شد. امتیازاتی که مردم این منطقه می خواستند توسط «وارگیس» بصورتی سمبلیک به
آنان اعطا گردید. وی حتی احیای زبان لتونی را بعنوان یکی از محورهای کارها و
برنامه های خود اعلام نمود و به تاسیس رسمی سازمانی با نام «جبهه ی مردمی لتونی»
گردن نهاد.

این
برنامه ها بصورتی همآهنگ در جمهوریهای مذکور با نظارت و کنترل دقیق آنها از سوی
حکومت مرکزی پیاده می شد. نحوه ی برخورد کرملین با ناآرامیهای قومی- نژادی بوجود
آمده در این جمهوریها بگونه ای بود که گویی برای اکثر آنها راه حلهای مطمئنی از
قبل پیش بینی شده و امتیازات در نظر گرفته شده در موقع مناسب اعلام می گردید. حتی
بنظر می رسید دستگاههای تبلیغات عمومی بلوک شرق خصوصا خبرگزاری تاس و   روزنامه ی پراودا، مطالبی را از قبل برای پاسخ
به ایرادات رادیوهای رقیب آماده ی پخش کرده بودند. البته بدیهی مینمود که بلوک غرب
برای ایجاد اخلال در اجرای سیاستهای اصلاحی گور با چف، رسانه های گروهی خود را
موظف به بزرگ نمایی ناآرامیهای لیتوانی، استونی، لتونی و … نماید تا بدینوسیله
تا حدودی به اهدافش نائل شود. اهداف مقطعی و میان مدت غرب را در این ارتباط می
توان در سه محور عمده خلاصه نمود.

1-
کند نمودن حرکتهای اصلاحی گورباچف در داخل شوروی. که تزلزل (و یا حداقل، احتیاط)
کشورهای بلوک شرق را در اجرای سیاستهای مذکور موجب شود. مثلا کشورهایی همچون کوبا
و آلبانی.

2-
ایجاد اختلاف و دامن زدن به وجود شکاف و فاصله ای که ظاهرا میان گورباچف با برخی افراد
حزب که مخالف این برنامه ها میباشند. بعنوان مثال تبلیغ رسانه های گروهی غرب
درباره ی سفر «بوریس یلتیسن» سیاستمدار اصلاح طلب شوروی به ژاپن و انتشار گسترده ی
اظهارات وی مبنی بر اینکه: «… شوروی با یک بحران روبروست و ممکن است در مدت کمتر
از سه ماه خود را نابود کند، ما هرچه سریعتر به اصلاحات بنیادی و اساسی نیاز
داریم…».

3-
تغییر جهت بخشیدن به ناآرامیها و سوق دادن افکار عمومی به سوی نقطه نظر مطلوب غرب.
در این ارتباط دستگاههای تبلیغات عمومی غرب سعی در تحریک احساسات «ناسیونالیستی» و
تقدم دادن به مسئله «ملیت» را در دستور کار خود قرار داده اند.

4-
… اما با همه ی این احوال گورباچف و دیگر صحنه گردانان سیاست شوروی برخوردی
ملایم و حتی طرفدارانه با ناآرامیهای جمهوریهای غیر روسی داشته اند.

اجرای
پرسترویکا در آذربایجان شوروی

برای
اجرای اصلاحات نوین، نقطه ی بعدی جمهوری آذربایجان بود. لازمه ی دست زدن به این
جمهوری، به دلیل مرز طولانی مشترکی که با جمهوری اسلامی ایران دارد از حساسیت خاصی
برای حاکمان کرملین برخوردار بوده و ایجاد اطمینان نسبت به همکاری کامل مقامات
رسمی ما، بعنوان یکی از شرایط اساسی و لازم برای این اقدام و تبعات احتمالی آن به
حساب میآید.

جمهوری
اسلامی ایران که بدنبال تغییرات در طرز تفکر، کادر و عملکرد سران اتحاد جماهیر
شوروی در یکساله ی اخیر (خروج نیروهای شوروی از افغانستان، ایجاد آزادیهای نسبی
مذهبی در جمهوریهای مسلمان نشین، محکوم نمودن برخی از عملکردهای حاکمین قبلی و
…) با نظر و راهنمایی رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی (قدس سرّه الشریف) به
گسترش و تعمیق روابط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی با این کشور مبادرت ورزیده در آخرین
اقدامش که ابراز موافقت با پیشنهاد شوروی مبنی بر انجام مذاکرات اجرای قطعنامه آتش
بس بین ایران و عراق در مسکو بود، این اطمینان را به شورویها میداد که ایران
مخالفتی با اجرای صحیح اصلاحات نخواهد کرد.

بدین
ترتیب پیاده شدن پرسترویکا به سبک و سیاق جمهوریهای دیگر، در آذربایجان شوروی نیز
آغاز گردید. در این جمهوری نیز همانند جمهوریهای دیگر «گورباچفیستها» سیاستهای
«معتدل» را در پیش گرفتند. «جبهه ی خلق آذربایجان» هم مواضعی را اعلام نمود اما از
همان ابتدای این تحولات در آذربایجان شوروی، اتفاقاتی رخ مینمود که گویی کرملین
برای آنها حساب مشخص و جداگانه ای باز نکرده بود.

ماجرا
از اواسط آذرماه آغاز و تا اواخر دیماه 68 به اوج خود رسید. در سیزدهم آذرماه
گروههایی از اهالی شهر شاه تختی ضمن بر پایی تظاهرات به سردادن شعارهای اسلامی
پرداختند. از آن روز به بعد مناظر مشابهی در شهرهای مختلف این جمهوری بوجود آمد.
حاشیه ی رود ارس، شهرهای نخجوان، باکو، لنکران و … روزها شاهد ابراز احساسات
دینی و مذهبی مسلمانان و شیعیانی بود که از زخم خفقانی هفتاد ساله حکایتها داشتند.
سردرگمی نیروهای روسی در برابر این مساله نشانگر عدم پیش بینی طراحان بود. گویی
ارتش سرخ نحوه ی برخورد با مذهب و نیز مردم معتقد و مسلمان را در دستورالعملهای ابلاغ
شده ی گور با چف نیافته بودند لذا بسراغ دستورالعملهای رهبران پیشین خود رفتند و
عملا خط «درگیری نظامی با مردم مسلمان» که فاقد سلاح و تجهیزات نظامی بودند را
آغاز کردند.

بهانه،
حادثه ی مشکوک ناگورنه قره باغ در 10/10/68 خبرگزاری تاس گزارش داد که به تعدادی
اتوبوس آذربایجان که در قلمرو ارمنستان در حال سفر بوده اند حمله شده و در این
واقعه یکنفر کشته و چندین نفر زخمی شدند.

رسانه
های گروهی شوروی از این تاریخ به بعد یک «جنگ صلیبی» تبلیغاتی براه انداختند!
تلویزیون شوروی شروع به نشان دادن صحنه هایی میکرد که در آنها دختران، کودکان و یا
زنان ارمنی با حالتی که هر بیننده را متاثر مینمود خواهان برخورد با «آذریها»
میشدند.

دستگاههای
تبلیغاتی غرب نیز برای تشویق شوروی به ایجاد درگیری با مردم مسلمان جمهوری
آذربایجان از هیچ کوششی فروگذار نمی کرد.

تظاهرات
گروه کثیری از آذربایجانیهای شوروی در حالیکه مامورین نظامی و امنیتی روسی عکس
العملی در مقابل آنها انجام ندادند در 11/10/68 اقدام به برچیدن قسمتی از تاسیسات
مرزی نمودند. بدنبال این حرکت سخنگوی جبهه ی خلق آذربایجان اعلام نمود که این
خواست دیرین مردم این ناحیه بوده است که بتوانند برای دیدار و تماس با
آذربایجانیهایی که در جنوب مرز در آذربایجان ایران زندگی می کنند آزادی بیشتر
داشته باشند.

بدنبال
این حرکت و اظهارنظری اینچنینی، خبرگزاری تاس اعلام کرد:

«…
این تظاهرکنندگان افراطیونی بودند که میخواهند اوضاع متشنج جمهوری آذربایجان را متشنج
تر کنند. عده ای از آنها که مواد مخدر مصرف کرده و مشروب خورده بودند به پاسگاههای
مرزی حمله کردند و به تهدید نگهبانان مرزی و خانواده هایشان پرداختند و خسارات
فراوانی به بار آورده اند …»

همانگونه
که ملاحظه میشود تنظیم و پخش خبری بدین شکل آنهم توسط خبرگزاری تاس که غالبا اخبار
و گزارشهای داخل اتحاد جماهیر شوروی را بصورت مطلوب نظر سران کرملین «فرم» میدهد،
با این هدف انجام شده که زمینه سازی روانی حرکت قریب الوقوع نظامی را در افکار
عمومی صورت دهد، البته ما منکر حرکات مشکوک از جانب برخی گروههای آذری ملی گرا و قومی
گرا نیستیم. چنین حرکاتی وجود داشته و در جمهوری آذربایجان هم شاید برخی از
جریانات مشکوک از همین عناصر نشات گرفته باشد.

خبرگزاری
رویتر در 16/10/68 از مسکو گزارش داد که «… گروههای آذری دیروز باقیمانده
تاسیسات مرزی را در طول مرز شوروی با ایران تخریب کردند و نیروهایی که در منطقه
آشوب زده نخجوان آذربایجان مشغول گشت زنی بودند، مداخله نکردند …»

با
بازشدن نوار مرزی گروههای زیادی از مردم دو کشور بمنظور دیدار یکدیگر آزادانه برای
مدتی تردد کردند. مسلمانان آذربایجان شوروی این فرصت را مغتنم شمرده با حضور در
مراسم نماز جمعه، از برادران و خواهران ایرانی و ایمانی خود طلب مهر، تسبیح، قرآن
و عکس حضرت امام (ره) را مینمودند. و خوشحالی خود را از اینکه تغییرات در طرز تفکر
حکومت شوروی باعث شده که به مسلمانها این مختصر آزادی برای انجام عبادت داده شود،
با صراحت ابراز مینمودند.

اما
گذشته از خط مرزی در نقاط دیگر هم تظاهرات و ناآرامیهایی وجود داشت. تظاهرات   نیم میلیون نفری مردم باکو در 23/10/68 بطور
مرموزی به خشونت گرائید. در ارمنستان نیز، «قره باغ» دارای جوی ملتهب و ناآرام
بود. اما مساله بغرنج، سردرگمی نیروهای امنیتی روسی بود سردمداران کرملین بجای
اجتناب از درگیری در تاریخ 25/10/68 دستورالعملی بدین شرح صادر کردند: «هیات رئیسه
شورایعالی اتحاد جماهیر شوروی در قره باغ و سایر نواحی آشوب زده جمهوری آذربایجان
حالت اضطراری اعلام می کند. این تصمیم در جلسه ای به ریاست میخائیل گورباچف رهبر
شوروی اتخاذ شد. طبق قانون، نیروهای داخلی وزارت کشور در از بین بردن تبعات وضعیت
فوق العاده و واحدهای نظامی ارتش، نیروی دریایی و کا. گ. ب در حفاظت از تاسیسات
حیاتی وسایل حمل و نقل و از جمله راه آهن شرکت خواهند کرد…»

نیکلای
ریژکف نخست وزیر شوروی در ارتباط با حوادث آذربایجان شوروی آنرا یک جنگ داخلی بین
آذریها و ارامنه توصیف کرد و حل آنرا تنها بوسیله ی نیروهای نظامی ممکن دانست.

این
دستورها مبنای لشکرکشی ارتش سرخ به مسلمانان آذربایجان شوروی گردید. مسکو پس از
این فرمان بیش از /24000 (بیست و چهار هزار نفر) نیروی نظامی به آذربایجان گسیل
داشت. تانکها در ستونی به طول بیش از 7 (هفت) کیلومتر بر روی جاده های منتهی به
شهرهای مسلمان نشین آذربایجان هجوم بردند.

نیروهای
ارتش شوروی در نیمه شب 29/10/68 از زمین و دریا باکو را مورد حمله قرار دادند.
تمامی مردم برای دفاع از خود به خیابانها ریختند لیکن بگزارش خبرگزاریها هزاران
کشته نتیجه ی این عملیات سبعانه ی ارتش بود خبرگزاری یوگسلاوی تعداد شهدا را 3500
نفر اعلام کرد.

رادیو
باکو گزارش تکان دهنده ای اظهار داشت:

«…
واحدهای نظامی ارتش اهالی مسلمان و بی سلاح را به خاک و خون کشیدند و تانکهای آنها
از روی اجساد گذشته و آنها را له نموده و وارد باکو شدند و صدها تن را کشتند …»

در
این میان کاخ سفید از این حادثه به سادگی عبور کرده و طی اظهارنظری اعلام داشت:

«برقراری
نظم و حفاظت از شهروندان وظیفه و مسئولیت هر دولت است»!

بی
شک جنایت هولناک ارتش سرخ در باکو مانند لکه ی ننگی در کارنامه ی پرسترویکا و آقای
گور باچف باقی خواهد ماند. ما به سردمداران کرملین توصیه می کنیم برای جلوگیری از
تکرار این فجایع در نقاط دیگر به نامه ی تاریخی حضرت امام خمینی (ره) به آقای
گورباچف رجوع نمایند.

گرچه
فاجعه ی کشتار مسلمانان آذربایجان شوروی بدستور آقای گورباچف موید نظر امام
فقیدمان (ره) در برخورد با پاسخ آقای گورباچف به آن نامه ی تاریخی شان است. (امام
(ره) در دیدار با شواردنادزه فرستاده ی ویژه ی رهبر شوروی فرمودند: (نقل به مضمون)
آقای گورباچف منظور مرا نفهمیده است. این پاسخ من نیست. من میخواستم دریچه ی دیگری
را به روی ایشان باز کنم …) لیکن هنوز پیشنهاد نورانی امام (ره) برهبری شوروی
مبنی بر پرکردن خلا اعتقادی بلوک شرق با اسلام ناب محمدی (ص) در مقابل آقای
گورباچف قرار دارد.

سردمداران
کرملین برای ترمیم خلا ناشی از فروپاشی خیالات مارکسیسم هیچ راهی را در پیش ندارند
مگر پرکردن آن با اعتقاد مذهبی آنهم از نوع غیر امریکایی آن. اینکه روسها بعضا
تمایل خود را به پرکردن این خلا با ناسیونالیسم و فرقه گرایی ابراز نموده اند
آگاهانه یا ناآگاهانه در باتلاقی که غرب برای آنان تدارک دیده، فرو خواهند غلطید و
آنگاه خشم میلیاردها انسان دیندار و مستضعف دامن آنها را نیز در کنار شیطان بزرگ
در بر خواهد گرفت. بر رهبران شوروی است که از حوادث تلخ آذربایجان شوروی عبرت
گیرند و از          رو در رویی با دیگر مسلمانان
شوروی از جمله مسلمانان تاجیکستان و … اجتناب ورزند و بیش از این به سبک و
روشهای امریکایی و یا استالینیستی برای برخورد با مردم مسلمان متوسل نگردند.

والسلام

گفته
ها و نوشته ها

اگر
… چرا؟

شخصی
خدمت امام صادق علیه السلام رسید و عرض کرد: پدر و مادرم بقربانت، مرا پندی ده.

حضرت
فرمود:

1-
اگر خدای تبارک و تعالی عهده دار روزی است، پس چرا غم روزی را می خوری؟

2-
اگر روزی قسمت شده است، حرص ورزیدن برای چیست؟

3-
اگر حساب روز جزا حق است، پس جمع مال برای چیست؟

4-
اگر خداوند، عوض می دهد، پس بخل ورزیدن چرا؟

5-
اگر کیفر و عذاب را خدا می دهد، پس گناه برای چیست؟

6-
اگر مرگ حق است، شادی برای چه؟

7-
اگر نمایان بودن کارها بر خداوند حق است، حیله و فریب برای چیست؟

8-
اگر گذشتن بر صراط حق است، به خود بالیدن و تکبر بر مردم نمودن برای چیست؟

9-
اگر همه چیز بستگی به قضا و قدر الهی دارد، پس اندوه و غم برای چیست؟

10-
و اگر دنیا فانی و از بین رفتنی است، دلبستگی به آن برای چیست؟

علامتهای
تقواپیشگان

امیرالمومنین
علیه السلام می فرماید: تقواپیشگان را نشانه هایی است که با آنها شناخته می شوند:

1-
راستگوئی در حدیث و امانت را رد کردن.

2-
پیمان را به پایان رساندن.

3-
کمتر فخر و مباهات کردن.

4-
کمتر بخل ورزیدن.

5-
با خویشان پیوند نگسستن و صله ی رحم کردن.

6-
بر ضعفا و ناتوانان مهربان بودن.

7-
در کار نیک دست باز بودن.

8-
اخلاق نیکو داشتن.

9-
بسیار حلم ورزیدن.

10-
از دانستن آنچه به خدای عزوجل، نزدیک می کند، پیروی کردن.

طوبی
از آن آنها است و کارشان به نیکوئی خواهد انجامید و طوبی درختی است در بهشت که
ریشه اش در خانه ی پیامبر «ص» است و هیچ مومنی نیست مگر اینکه یک شاخه از شاخه های
آن، در خانه ی او است و هرچه از دلش می گذرد، آن شاخه، همان بر را به او می دهد.

جان
زنده دلان

به
جان بمیر و به دل زنده گردودائم مان                     که جان زنده دلان را زمرگ
ناید باک

دریغ
نیست که ضایع شود زتو عمری                   
     به جمع کردن مال و عمارت افلاک

«جمال
الدین اصفهانی»

خودبینی!

گویند:
اسبی را می خواستند از جوی آبی عبور دهند. آنچه می کردند، چون به نزدیک جوی می شد
و به آب نظر می کرد، به قهقرا بر می گشت. هر چه کردند نگذشت و از دیدن آب هراسان
می شد. عارفی به کنجی نشسته بود، فریاد کرد: این حیوان را نزنید، آبا را برهم زنید
تا گل آلود شود، آنگاه اسب خواهد رفت. چنین کردند، اسب به آسانی داخل جوی آب شد و
گذشت. از مرد عارف راز مطلب را پرسیدند، گفت: تا وقتی که خود را در آب می دید، بر
روی خود دست و پا نمی گذاشت؛ چون آب گل آلود شد، و خود از نظر او محو گردید، در آب
داخل شد و از آب گذشت.

بازشکاری

روزی
برای کریم خاند زند، یک بازشکاری آوردند. گفت: این مرغ چه هنری دارد؟ گفتند: کبک و
کبوتر شکار می کند. گفت: چه می خورد؟ گفتند: مرغ. گفت: آزادش کنید، بگذارید خودش
بگیرد و خودش بخورد.

بزرگترین
نعمت

ابوحنیفه
به ابوالعینا -که کور بود- گفت: در خبر است: خداوند هر کس را نابینا کند، در عوض
نعمت بزرگی به وی می بخشد، به تو چه داده است؟ ابوالعینا گفت: بزرگترین نعمت جهان
این است که از دیدن چون توئی معافم کرد!

هرگز
نرود مهر تو …

هرگز
نرود مهر تو پاک از دل من                                    گر نیز شود
زیر زمین منزل من

صد
سال برآید و بپوسد تن من                                     هم بوی
وصال تو دمد از گل من

«اوحدی
کرمانی»

علت
سفیدی موی ریش

شکم
پرستی از دوست دانشمند خود پرسید: چرا موهای ریش من زودتر از سرم سفید شده است؟

دانشمند
گفت: علتش این است که از چانه خود بیشتر از سر و مغزت کار کشیده ای، چون تا آنجا
که من به یاد دارم تو همیشه مشغول پرچانگی هستی یا پرخوری و این دو کار را بر عقل
و دانش خود ترجیح داده ای؟

خوردن
برای زیستن و ذکر کردن است                
تو معتقد که زیستن از بهر خوردن است

کرم
کدام بود؟

خاقانیا
به سائل اگر یک درم دهی           خواهی
جزای آن دوبهشت از خدای خویش

بس
نام آن که کرم کنی ای خواجه برمنه  نام کرم
به داده ی روی وریای خویش

دانی
کرم کدام بود؟ آنکه هرچه هست     بدهی به
هر که هست و نخواهی جزای خویش

«خاقانی
شردانی»

نخستین
ها

نخستین
کسی که «بسم الله الرحمن الرحیم» نوشت، حضرت سلیمان بود.

نخستین
کسی که ساعتهای دوازده گانه را وضع کرد، حضرت نوح بود.

نخستین
کسی که بر منبر خطبه خواند، حضرت ابراهیم بود.

نخستین
کسی که روزه گرفت حضرت آدم بود که سه روز در هر ماه روزه می گرفت.

نخستین
گناهی که در جهان شد، حسد بود که ابلیس بدان سبب برای آدم سجده نکرد.

نخستین
کسی که لباس دوخت، حضرت ادریس بود.

عطسه
چیست؟

عطسه
نوعی عکس العمل بدن است که بدون اراده و کنترل خود ما صورت می گیرد. عطسه بر اثر
تحریک اعصابی که در پرده ی مخاطی بینی قرار دارد، پدید می آید و با عطسه کردن
جریان سریعی از باد در بینی ایجاد می شود که بوسیله ی آن، مواد     تحریک کننده از داخل بدن به بیرون رانده می
شود. گاهی نیز از تحریک عصب بینائی که ناگهان در برابر نور شدیدی قرار گیرد، به ما
عطسه دست می دهد. گاهی بر اثر سرماخوردگی، در پرده ی مخاطی، تورم ایجاد می شود.
گاهی ذرات خارجی با آن برخورد پیدا می کند. گاهی هم وجود نوعی حساسیت، باعث تحریک
این پرده می شود. در تمام این موارد، عطسه نوعی عکس العمل و تلاش برای دفع مواد
ناسازگار از بدن می باشد.

رفتن
و بازگشتن آرزو

حضرت
عیسی پیرمردی را دید که بیل به دست مشغول کشاورزی است. عرض کرد: خداوندا، آرزو را
از او بگیر. ناگهان پیرمرد بیل را کنار گذاشت و به استراحت پرداخت ساعتی گذشت،
حضرت عیسی باز عرض کرد: خداوندا، آرزو را به او باز گردان. فورا پیرمرد از جا
برخاست و مشغول بیل زدن شد. سپس حضرت عیسی از او پرسید که چه بر او گذشت؟ پیرمرد
عرض کرد: هنگامی که مشغول بیل زدن بودم، در نفسم گذشت که: من تا کی باید کار بکنم؟
من که دیگر پیرمردم و عمرم رو به اتمام است! و لذا بیل را کنار گذاشتم و استراحت
کردم. آنگاه نفسم به من گفت: به خدا قسم، بر تولازم است که تا زنده هستی، به فکر
روزی خودت باشی و کار کنی. و لذا برگشتم و بیلم را بدست گرفتم.

چیزی
که عوض دارد، گله ندارد

شخصی
به منزل دوستی رفت. صاحب خانه کاسه ای شیر نزد او نهاد و گفت: میل بفرمائید که
ماست و پنیر و روغن و کره و غیره از شیر است. مهمان بخورد و دم نزد و رفت و صاحب
خانه را به خانه ی خود دعوت کرد. روز موعود، یک شاخه ی برگ انگور نزد وی نهاد و
گفت: میل بفرمائید که دوشاب و حلوا و شیره و کشمش و غیره از همین به عمل می آید!

ابلهان
شهر

پادشاهی
ندیم خود را گفت: نام ابلهان این شهر را بنویس: ندیم گفت: از این می ترسم که اگر
نام اشخاص را بنویسم، پادشاه را خوش نیاید. شاه گفت: مطمئن باش، هر که را ابله
یافتی، نام او بنویس و هیچ ملاحظه ای نکن. ندیم اول نام پادشاه را نوشت. شاه از
دیدن آن برافروخت و گفت: اگر ابلهی را بر من ثابت نکنی ترا شکنجه کنم. ندیم گفت:
تو صد هزار دینار طلا به فلان شخص ندادی که به فلان مملکت برود، چیزی خریده
بیاورد؟ گفت: آری! ندیم گفت: من آن مرد را می شناسم که در این ملک هیچ علاقه ای
ندارد. تازه از شر شما هم راحت شده و با مقدار زیادی پول به آن بلاد رفته، حال اگر
آن پولها را در آن جا صرف کند و خواهش ترا بجای نیاورد، چه خواهد شد؟ شاه گفت: اگر
خرید کرد و آورد، آن وقت چه می کنی؟ گفت آن زمان پادشاه را پاک کنم و نام ندیم ثبت
کنم!

بازتابهای
خطر اسلام زدایی

درج
مطلب انتقادی شماره ی 97 مجله که تحت عنوان «خطر اسلام زدایی» انتشار یافت عکس
العملهای مثبت و فراوانی را در جامعه ایجاد کرد. بازتاب این عکس العمل را در     نامه ها، تلفنها و مراجعات حضوری تعداد
کثیری از خوانندگان «پاسدار اسلام» شاهد بودیم. البته در میان نامه ها، اسامی
ناآشنایی هم دیده میشد که پس از دقت در محتوای آنها معلوم می گشت آن عزیزان این
مقاله را در روزنامه ی جمهوری اسلامی 13/10/68 به نقل از «پاسدار اسلام» مطالعه
کرده بودند. بهرحال هیئت تحریریه ی مجله ضمن تشکر و قدردانی از تک تک این خواهران
و برادران که متعهدانه، مراتب وفاداری خویش به انقلاب اسلامی و تداوم راه حضرت
امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) و صیانت و پاسداری از نظام مقدس جمهوری اسلامی
ایران را ابراز داشته اند، مقرر نمود تا از میان این نامه ها و در پاسخ به تذکرات
مفید و ارزنده ی آن، مطلبی در مجله درج گردد.

از
آنجا که مقاله ی «خطر اسلام زدایی» دارای محورهای خاصی بود لذا با اشاره به هر یک
از آن محورها، مطالب مربوط به آن را ذکر می کنیم همانگونه که در ابتدای مقاله ی
مذکور آمده بود … «هدف ما از این نوشتار، انتقاد از شخص یا اشخاص یا گروهی خاص
نیست بلکه جلوگیری از روند خطرناک و رو به افزایشی که در انحراف فرهنگی جامعه
مشاهده میشود بحکم وظیفه ی شرعی، انگیزه ی این هشدار است …» و با چنین مقدمه ای
به مساله بی حجابی و بدحجابی بخصوص در تهران اشاره رفته بود. در بین نامه های خوانندگان
مطالب و اطلاعات بسیاری ذکر شده بود که هر یک از آنها می تواند سندی و خبری برای
درک عمق فاجعه تلقی گردد. اما گذشته از ذکر دردها و نیز پیشنهاداتی برای درمان،
غالبا به طرح این سئوال ها پرداخته بودند که؛ چه کسی مسئول جلوگیری از       بی بند و باری است؟ آیا مسئولین نباید
مراقب بازتاب اعمال و سخنان خود در جامعه باشند؟ آیا …

بهتر
است بجای ذکر این سئوالات بصورتی کلی، نمونه هایی از آنها را با ذکر نام       سئوال کنندگان بیاوریم: برادر علیزاده
موحدی از قم:

«…
شاید غربیها به بعضی ها گفته اند اگر شما در برابر رشد فرهنگ غربی در کشور خود
سکوت کنید و دم بر نیاورید ما به شما امکانات میدهیم و یا شاید خود آنها خیال می
کنند که اگر در برابر رشد فرهنگ غربی سکوت کنند شاید غربیها با نظر عنایت به آنها
بنگرند؟! بله. این برداشت -غلط- نتیجه ی سکوت برخی از مسئولین در برابر رشد فرهنگ
غربی در جامعه ی ماست…».

برادر
لطیف زاده از مشهد: «… مسئولین مملکت گرمی سابق را در برخورد با مسائل نشان نمی
دهند… مسئولین نباید در این مرحله غفلت کنند، واقعا باید جدی بگیرند مساله را.
کسی که در زیر سایه ی این انقلاب تنفس آزاد میکند باید به قوانین آن احترام
بگذارد. آنها که نمی خواهند به قوانین اسلام احترام بگذارند دولت باید اعلام کند
که آنها نمی توانند از امکانات دولت استفاده کنند تا وضع خودشان را درست کنند.
همینطور از قطار، اتوبوسهای شهری و بین شهری، فروشگاهها، بانکها، بیمارستانها و
…».

خواهر
س. ل. از تهران: «… یک نفر نیست که بگوید آقا یا خانم چرا با این وضع مبتذل به
خیابانها می آیید؟ آخر این گشت ثارالله، گشتهای نهی از منکر چه شد؟ گشتهای خواهران
الزهراء کجا رفتند؟ آیاتمامی این افراد استعفا دادند؟ من نمیدانم چرا این گشتها از
کار افتاده اند؟ …».

درباره
ی محور دیگر مقاله -یعنی مطالبی که درباره ی ترویج بیش از حد شطرنج آمده است- قبل
از هر چیز، ذکر یک توضیح کوتاه ضروری بنظر میرسد. بحمدالله خوانندگان «پاسدار
اسلام» شیوه ی برخورد هیئت تحریریه ی مجله را با مسائل و رخدادهای مختلف طی این نه
سال گذشته که همانا اهتمام در پیروی و تبعیت محض از فرامین، رهنمودها و فتاوای
رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) میباشد، بخوبی دریافته اند. نویسنده
ی محترم مقاله که از اساتید حوزه ی عملیه قم و از مقلدین و یاران امام (ره)
میباشند، بدلیل همین اعتماد، لزومی به توضیح بیشتر درباره ی فتوای حضرت امام (قدس
سره) درباره ی شطرنج نمی دیدند اما گویا ذکر جمله «بر فرض که شطرنج حلال باشد، آیا
ترویج و اشاعه ی بیش از حد آن بنفع جامعه است»؟ و نیز عدم توضیح بیشتر درباره ی
خطر «ترویج بیش از حد آن»، این شبهه را در برخی اذهان ایجاد نموده که خدای ناکرده
در «پاسدار اسلام» مطلبی برخلاف فتوای امام (ره) درج و منتشر گردیده است. اگر چنین
شبهه ای ایجاد شده بدینوسیله آن برادران و خواهران را به شماره ی 83 مجله که در آن
مطلبی درباره ی تبیین فتوای امام (ره) درباره ی شطرنج از همین نویسنده درج شده است،
ارجاع میدهیم. منظور نویسنده «فرضی» بوده است که در متن فتوای امام (ره) درباره
شطرنج وجود دارد که پاسخ به آن فرض در حیطه ی نظر کارشناسان میباشد. اما مساله ی
مهمتر این است که فرض حلال بودن شطرنج چه ارتباطی با رشد سریع و اینهمه تبلیغ و
مبالغه پیرامون آن در جامعه دارد؟ و چه سود مادی و معنوی ای را این گسترش بی رویه
آنهم در مرحله ی سازندگی کشور نصیب ما میگرداند؟

البته
در مورد «بوکس» ما نظر مخالف داریم. اینکه دهها هزار انسان در یک سالن از خردشدن
بی هدف پیکر دو انسان بدست یکدیگر لذت ببرند، جز حالت درندگی و سبعیت و وحشیگری و
کشته شدن عواطف و احساسات انسانی که هدف غرب از اشاعه ی این ورزش است، هیچ حالت
دیگری در انسان ایجاد نخواهد کرد. ما معتقدیم که خط ورزشی جمهوری اسلامی ایران
باید در مسیر ورزشهای رزمی مانند کشتی، جودو، شمشیر بازی، تیراندازی، شنا، دو
-خصوصا ماراتون- و و … قرار گیرد و جوانان جامعه با هدف ایجاد آمادگی برای دفاع
از دین و میهن اسلامیمان به اینگونه ورزشها تشویق و تحریض شوند.

محور
سوم مقاله ی خطر اسلام زدایی به «اشاعه مفرط موسیقی و ترانه» در جامعه اختصاص
یافته بود. برادر محمد علی احمدی دانشجوی دانشکده ی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر
طی نامه ای در انتقاد به این محور مقاله نوشته اند:

«…
شما به پخش موسیقی های اصیل و ترانه های شاد و شادی برانگیز و اپراهای متنوع،
معترضید و اینها را دریچه های ورود فساد و فحشاء استعماری میدانید … اگر صدای
جمهوری اسلامی اقدام به ضبط و پخش اینگونه موسیقی های به قول شما شاد و در عین حال
«با محتوای صحیح» نکند هزارها بلندگوی استعماری هستند که جوانها را به سوی برنامه
های آنچنانی خود جذب کرده و ایشان را از هر معنا و مفهوم صحیحی دور کنند. شما،
خیال می کنید که اگر صدای جمهوری اسلامی صبح تا شام، قرآن و حدیث پخش کند، تمامی
مردم، تمامی جوانان و تمامی نونهالان و نوجوانان، حافظ قرآن و عامل به حدیث خواهند
شد؟ و دیگر فرهنگ جامعه، فساد و فحشاء را نخواهد پذیرفت؟! …».

در
پاسخ به این برادر ضمن پیشنهاد مراجعه ایشان به همان مقاله خصوصا جملاتی که از
حضرت امام (ره) در پیامشان به هنر و هنرمندان به آن استناد شده، متذکر می شویم که:
مراد و مقصود انقلاب اسلامی و نظام مقدس ما باید داشتن جهت گیری انقلابی و اسلامی
باشد که ما هم امیدواریم براساس دیدگاههای الهی حضرت امام در مورد صدا و سیما و
مبنا قراردادن پیام آنحضرت در رابطه با کاربرد هنر شاهد روند رو به رشد و تکامل و
جذابیت این دانشگاه عمومی باشیم.

محور
بعدی مقاله «خطر اسلام زدائی» مربوط به آزادی مطبوعات گمراه کننده بود. این مساله
نیز از ابعاد مختلفی مورد توجه خوانندگان مجله قرار گرفته است. برادر علیداد حیدری
افسر شهربانی اصفهان در نامه شان آورده اند: «… چگونه در کشور اسلامی و انقلابی
ایران یک نفر اینقدر گستاخانه به خود اجازه میدهد که بگوید و بنویسد: افکار دینی
آمیخته ای از مظنونات و وهمیات است و واقعیت قطعی ندارد؟ چرا کسی نیست مشت بر دهان
کثیف و لجن پراکن این نویسنده بزند؟ تا چه موقع باید دولت جلوی حزب الله را بگیرد
که شما دخالت نکنید … مگر نمی بینند آیات خدا به بازیچه گرفته میشود؟ …».

باید
به اطلاع این برادر و دیگر برادران و خواهرانی که با برنامه ها و مراجعات حضوری
خود در دفاتر مجله در قم و تهران و نیز تهیه ی طومار با بیش از هزار امضا و طرح
شکایت از دست اندرکاران تهیه مطالب مجله ی هنرهای زیبا خواستار جلوگیری از انتشار
آن مجله که درج کننده ی مقاله ی ضاله «آفات اندیشه دینی» است، شده بودند برسانیم
که بحمدالله مسئولینی که قانونا صاحب امتیاز آن مجله بودند به سردبیر پاسدار اسلام
اطلاع دادند. که با اطلاع از این مساله با آن برخورد جدی شده و با انجام اقدامات
اساسی از تکرار این نوع مطالب فاسد پیشگیری به عمل آمده است.

به
پایان آمد این دفتر، حکایت همچنان باقی است. مطالب پیرامون خطر هجوم فرهنگی غرب و
لزوم بیداری و هشیاری امت حزب الله بسیار زیاد است و این پاسخهای در حقیقت، سئوال،
تنها شروع ماجرایی است که جز با دقت و مراقبت هر لحظه ی حزب الله بیدار دلمان در
برابر رسوخ بی فرهنگی و فحشاء و منکرات در جامعه جوابگو نخواهد بود. همانگونه که
در بسیاری از نامه های خوانندگان دقیق «پاسدار اسلام» این دقت و هشیاری بوضوح دیده
میشود که ما به عنوان نمونه به چند عدد از این نامه ها در بالا اشاره کردیم و
اکنون برای عرض تشکر و قدردانی به گوشه هایی از چند نامه ی دیگر بصورت گذرا اشاره
می کنیم تا این مشت، نمونه ی خرواری از بیداری مستمر مردم متعهد و مومن به انقلاب
اسلامیمان باشد.

برادر
حسن محمدی از لارستان:

«…
ضعفها و نقصهای بسیاری از برنامه ها که انگشت انتقاد به روی آنها گذاشته بودید درد
دل قشر عظیمی از دلسوختگان اسلام و انقلاب است اما علاوه بر آنچه به رشته ی تحریر
درآورده اید مسائل حاد دیگری هم هست که می بایست بدانها اشاره می شد. در بسیاری از
فیلمهای تلویزیونی … ما شاهد فریادکشیدن زن بر سر شوهر و شوهر بر سر زن، خواهر
بر سر برادر و برادر بر سر خواهر، معلم بر سر شاگرد و اخم و تندی شاگرد نسبت به
معلم هستیم. نوجوان بر سر و صورت دوستش مشت حواله می کند و از او هم عمل متقابل می
بیند، فرزند با رفتار بی ادبانه خود حرمت پدر و مادر را می شکند و والدین با خشونت
با وی برخورد می کنند، اینها نمونه هایی از محتوای خیلی از فیلمهای ما است، آیا به
راستی کیفیت این برنامه ها در خور یک «دانشگاه» است؟ دانشگاهی که مورد نظر آن
بزرگوار نورالله مرقده بود؟ نسل جدید درس انسانیت و اخلاق و فضیلت را از کجا
بیاموزد؟ من سراغ دارم برخی از شخصیت های محترم، تلویزیون را از منزل خود جمع کرده
اند و معتقدند فرزندانشان به دام ابتذال می افتند. چرا از فرهنگ و تاریخ غنی
اسلامی استفاده نمی شود؟ … وقتی در شب میلاد عیسی مسیح (ع) تصویر        حضرت مریم را با سینه ی نیمه عریان و
موهای آرایش شده نشان میدهد که بی شباهت به زنان نیمه عریان دوران طاغوت نیست و
نوزاد او را برهنه ی مادرزاد که از نقاشیهای مبتذل … گرفته شده در معرض دید
بینندگان قرار می گیرد انسان بشدت متاثر می شود که قداست یک پیامبر اولوالعزم و
مادر ارجمندش اینگونه شکسته می شود. آیا بهتر نبود در داستان عیسی مسیح (ع) از
آیات قرآنی الهام بگیرند و براساس برداشت قرآن کریم   چهره ی منور آن پیامبر الهی را به مسیحیان
نشان دهند تا آنها بدانند قرآن مجید آن وجود مقدس و مادر پاکش را چگونه معرفی می
کند؟ …»

خواهر
فاطمه عالمیان از ساری:

«…
اینطور که شما در مجله صحبت می کنید یعنی نمی توانید جلوی انحرافات را بگیرید.
مسئولان آن (انحرافات) هر کس میخواهند باشند، مسئله این است که احکام در آنجا خوب اجرا
نمی شود. هر عامل انحراف را از مسند قدرت پایین بکشید و اینطور مظلومانه داد سخن
سر ندهید … خدا میداند اسرا که انشاءالله برگردند چه عکس العملی نشان خواهند داد
اگر یکی دو ساعت در ولیعصر تهران و بوعلی همدان راه بروند احتمال انفارکتوس قلبی
هست …»

«برادر
(بسیجی)! آیا فکر نمی کنی کمی از تفکر بسیجی ات که آنهمه امام (ره) به آن تاکید
داشت و دشمنان از آن در عذاب بودند عقب نشینی کرده ای؟ چرا پشت به مسائل اجتماع
مبارزه کردی و به حمد خداوند منان و بزرگ هر حرکتی که از سوی لشکر بسیجی- ها انجام
میشد پیروزی از آن شما بود. چرا در این سنگر فرهنگی دائم در حال عقب نشینی هستیم؟!
… ای بسیجی ها حال که در این اجتماع زندگی می کنیم باید مانند روزهای اول انقلاب
بپاخیزیم و شور انقلابی را در خود بیشتر کنیم. بدینوسیله ما محصلین، دبیران و
مسئولین مجتمع آموزشی کربلا از شهرستان شاهرود به هسته های مقاومت حزب الله در
سراسر کشور اعلام می داریم که آماده ی هر گونه مبارزه ی جدی با فرهنگ منحط غرب
هستیم و در کنار مسئولان دلسوز انقلاب به امید خدا تفکر بسیجی را در جامعه گسترش
می دهیم …».

از
ماهشهر برادر پاسدار محمد علی فرهانیان خانواده ی معزز چهار شهید انقلاب اسلامی:

«…
مقاله ی خطر اسلام زدایی را در شماره ی 97 خواندم. خدا را شاهد می گیرم گوشه ای از
سخن های غم انگیز را که بر دلم سنگینی می کرد عینا بیان کرده بود. از کلمه ی «گوشه
ای» به این خاطر استفاده می کنم که اعتقاد بر این است که مصائب مشابه آنچه نگاشته
شده بیشتر از اینها می باشد و مشکلی حائز اهمیت را در انقلاب اسلامی شامل می شود
… تا کی باید ببینیم آنچه را شهدا هرگز از دیدنش راضی نمی شدند و ضعفهایی که
ناراحتشان می کرد من پاسدار چه جوابی باید بدهم؟ به مادران دوستان شهیدم که بعد از
قریب ده سال به خانه هایشان در شهر بر می گردند و انتظار دارند لااقل آبادان با
شهادت فرزندانشان آباد فکری و فرهنگی شده باشد چه جوابی باید به خانواده ی شهدائی
که هنوز ارزشها را همانند روزهای اول انقلاب و جنگ حفظ کرده اند، داد؟ …»

برادر
محمد رحمانی راد از تاکستان:

«…
آن مقاله حرف دل میلیونها حزب اللهی بود که با دیدن و شنیدن حرکت خطر اسلام- زدایی
قلبشان پرخون و چشمشان پر اشک شده تا جایی که مورد تمسخر افراد بی درد و بی
مسئولیت قرار میگیرند … همیشه اینطور بوده افراد حزب اللهی یا باید خون بدهند یا
خون دل بخورند. ولی چه باید بکنیم ما پیرو ولایت فقیه و گوش به حرف مسئولین جمهوری
اسلامی هستیم و نمی توانیم خودسرانه دست به کاری بزنیم. نمی توانیم جلوی زنهای
بدحجاب و بی حجاب را بگیریم. نمی توانیم افرادی را که آزادانه نوارهای مبتذل گوش
می- کنند جلوی آنها را بگیریم. ما که جلوی تانکهای دشمن سینه سپر میکردیم باید
جلوی اینطور افراد سر خودمان را پایین بگیریم و به خودمان دلداری بدهیم که
انشاءالله درست خواهد شد … ولی افراد عیاش و بی درد بدانند که هنوز افراد حزب
اللهی و خط شکنان جبهه های نبرد هستند (زنده اند و منتظر) …

چرا
اسیر آزاد شده به مسئولین بگوید ما در عراق از ایران انتظار دیگری داشتیم خیال می-
کردیم زنهای ما همه با حجاب و برنامه های ما همه اسلامی است ولی به محض ورود به
ایران عکس انتظار ما مشاهده شد…».

البته
بدلیل کمبود جا، ادامه ی درجه گزیده ی نامه های خوانندگان را به فرصتی مناسب تر
واگذار می می نمائیم اما به اطلاع خوانندگان نیز می رسانیم که در میان نامه ها،
ورق پاره ای هم از یکی از وابستگان به تشکیلات ضد اسلامی و منحرف انجمن حجتیه
دریافت نموده ایم که طی آن منافقانه از شیوع برخی مظاهر فساد در جامعه و اعتراف ما
به آن اظهار خوشحالی کرده بود. باید به این فرد و دیگر وابستگان به این گروههای
منحرف متذکر شویم که امام خمینی (قدس سره الشریف) همچون جد بزرگوارش رسول الله (ص)
مسلمین جهان را به انجام تکلیف الهی و وظیفه ی شرعی و دینی دعوت میکرد و میفرمود
ما مامور به انجام تکلیف و وظیفه هستیم نه مامور به نتیجه. بر این اساس تکلیف الهی
امت حزب الله و مسئولین دلسوز و متعهد در شرایط کنونی حفظ انقلاب اسلامی و نظام
مقدس جمهوری اسلامی و برخورد با مظاهر کفر و شرک است مردم مسلمان ما به فرمان آن
امام مبین (ره) تا آخرین نفر و تا آخرین نفس و تا آخرین قطره خون برای اعلای کلمة
الله ایستاده اند و هیچ باکی از شهادت در راه آرمانهای امام و انقلاب اسلامی
ندارند. و این حرکت، زمینه سازی واقعی ظهور منجی عالم بشریت امام زمان (عج)
میباشد، نه بی- تفاوتی در برابر رشد و شیوع منکرات در جامعه و یا خوشحالی از گسترش
فساد و حتی تشویق آن. این افکار انحرافی بس بزرگ است. دست استعمار از یکطرف به
شیوع فساد در جامعه ی اسلامی دامن می زند و از طرف دیگر با درست کردن گروههایی
همچون انجمن حجتیه، مسلمان نماهای پیرو این گروههای انحرافی را از مقابله با
منکرات باز می- دارد.

والسلام
علی من اتبع الهدی

نفت
و ساختارها در جهان اسلام

(اجتماعی-
برنامه ریزی- اقتصادی- فضائی سیاسی)

محمد
رضا حافظ نیا

مقدمه

نفت
که به طلای سیاه مشهور شده نقش عمده ای را در تحولات جهان بویژه در یک قرن اخیر
داشته است.

به
مسئله ی نفت از زوایای مختلفی می توان نگاه کرد: 1- منشا 2- تکوین 3- مالکیت 4-
کاربری 5- کارکرد و نقش آفرینی و غیره که در یک مطالعه ی جامع جغرافیائی، می توان
به بررسی جنبه های مختلف آن پرداخت.

در
اینجا آنچه که موردنظر است، بررسی اجمالی کارکرد و نقش آفرینی نفت آنهم در جهان
اسلام است که سعی میشود جلوه های آفریده شده ناشی از روش بکارگیری نفت در جهان
اسلام، بیان شود.

در
ابتدا لازم است حوضه های فعلی نفت در جهان اسلام مشخص شوند که عبارتند از: منطقه
خلیج فارس، منطقه ی شمال آفریقا، منطقه ی خلیج گینه در غرب آفریقا، منطقه- ی جنوب
شرق آسیا و اندونزی، منطقه باکو و آذربایجان، منطقه ی سین کیانگ. توضیح این نکات
لازم است که:

اولا-
منطقه ی باکو در کنترل کشور شوروی و منطقه ی سین کیانگ در کنترل چین است.

ثانیا-
بخش عمده ای از ذخایر نفتی شناخته شده ی فعلی جهان، در سرزمینهای اسلامی قرار
دارند. بعنوان مثال 7/56 درصد ذخایر جهانی نفت فقط در خلیج فارس واقع است که در
حال حاضر به کشورهای اروپای غربی، آمریکا و ژاپن صادر میشود و در جنگ جهانی دوم
نیز خلیج فارس سوخت مورد نیاز ماشین جنگی متفقین را تامین نمود.

ظاهرا
اولین کانون کشف و بهره برداری نفت در جهان اسلام، کشور ایران می باشد که قرارداد
بهره برداری از نفت بین شاه قاجار با ویلیام نا کس دارسی در سال 1280 ه.ش به امضاء
رسید و اولین چاه نفتی در سال 1288 شمسی مورد بهره برداری قرار گرفت. پیدایش
موفقیت آمیز نفت در ایران آغاز تراژدی غم انگیزی شد که گویا نصیب ایران و جهان
اسلام شده است.

استعمار
غرب در جستجوی این عامل پویائی صنعت و تکنولوژی، اقدام به شناسائی و کشف و انعقاد
قراردادهای استعماری برای بهره برداری از ذخایر عظیم نفت در جهان اسلام نمود.

چپاول
نفت که در مالکیت مردم ایران بود، توسط انگلستان باعث برانگیخته شدن جو ضد
استعماری گردید و با رهبری روحانیت مبارز و حضور مردم در مبارزات مربوطه، نفت
ایران در سال 1330 ملی و تصمیم گیری در مورد آن بعهده ی دولت ایران گذاشته شد.
پدیده ی ملی شدن نفت در ایران به سایر نقاط جهان اسلام منتشر شد و آنها نیز یکی پس
از دیگری، نفت را به تملک خویش درآوردند. مسئله مالکیت نفت چه بصورت ملی شدن و چه
بصورت شکل گیری پیمانهای ویژه نظیر اوپک، تا اندازه ای حل گردید ولی تداوم کاربری
نفت بشکل رایج شده توسط دولتهای استعماری، یعنی صدور آن برای تامین سوخت ماشین
صنعتی غرب، باعث بروز ساختارهایی گردید که برای جهان اسلام مسئله آفرین شده اند.

نفت
و ساختار اجتماعی جهان اسلام

قبل
از پیدایش نفت، اقتصاد مناطق مختلف جهان اسلام بگونه ای بود که توزیع جمعیت و ثروت
از منابع طبیعی موثر در یک ساختمان اقتصاد کشاورزی و دامپروری و صنایع بومی تبعیت
می کرد. حضور نفت و درآمدهای آن در ساختمان اقتصادی کشورها باعث بروز عدم تعادل
گردید؛ این عدم تعادل منجر به خلق ساختار اجتماعی دو قطبی شد که فقر و محرومیت در
یک طرف و ثروت و برخورداری در طرف دیگر آن قرار دارد و بعبارتی جوامع اسلامی را
دچار ساختار طبقاتی نمود. با ظهور نفت در اقتصاد کشورها، مناطق محروم و انسانهای
محروم و کم درآمد در کنار مناطق ثروتمند و آدمهای ثروتمند بوجود آمد.

تزریق
عواید نفت به اقتصاد شهرها، مهاجرت بی رویه و اجباری روستائیان بداخل شهرها را
آفرید چونکه باعث متراکم شدن ثروت در شهرها نسبت به مناطق روستائی شد. وجود ثروت
در شهرها، باعث افزایش درآمد و خدمات و نتیجتا افزایش جاذبه در محیطهای شهری گردید
و بدنبال آن الگوی پخش جمعیت در جهان اسلام دچار تحول شده و جمعیت مناطق روستائی
به سوی شهرها سرازیر گردیده و در شهرها ترکیب جمعیتی و ساختمان اقتصادی و اجتماعی
گسیخته و آشفته ای را خلق نمود که امروزه شاهد مصائب عدیده ی آن در شهرهای جهان
اسلام می باشیم.

واریز
شدن ثروت ناشی از نفت به اقتصاد شهرهای جهان اسلام که فاقد زیر بنای صنعتی مناسب
بودند، باعث گسترش بخش خدمات اداری و بازرگانی در آنها گردید.

حضور
درآمدهای نفت در اقتصاد ملی و تزریق آن به بدنه ی جامعه از طرق مختلف، باعث پرورش
روحیه ی رفاه طلبی و زندگی لوکس مآبانه و در یک کلمه پرورش انسانهای مدعی و بی
تفاوت و آسایش طلب گردید و سیستم آموزشی نیز ضمانت تجلی این خصلت منفی را در جهان
اسلام بعهده گرفت که زایل کردن آثار این خصلت منفی، آن هم بشرط اهتمام جدی، به یک
دوره ی تاریخی قابل توجه نیاز دارد.

نفت
و ساختار برنامه ریزی

نفت
بعنوان منبع درآمد خدادادی و ثروت ذخیره شده ی جهان اسلام در فرآیند برنامه ریزی
کشورها -بویژه در تامین منابع ارزی برنامه ها- نقش محوری را پیدا نمود. داده شدن
نقش اصلی مزبور در ساختار برنامه ریزی مانع از شکل گیری منابع درآمد در درون
فرآیند      برنامه ریزی گردید. یعنی در
فرآیند برنامه ریزی، اجزا و عناصر درگیر در سیستم برنامه بسوی تامین منابع مورد
نیاز برنامه، جهت داده نشدند و نتیجه ی این فرآیند شکل گیری سیستم برنامه ریزی
برون زا بود که هم اکنون در کشورهای اسلامی وجود دارد و حتی با وجود پیروزی انقلاب
اسلامی در ایران متاسفانه ساختار برنامه ریزی برون زا متلاشی نشده است؛ البته منشا
این امر، نفس وجود نفت نیست بلکه روش بهره برداری از نفت است زیرا میتوان نفت را
در فرآیند برنامه ریزی درون زا نیز بکار گرفت و نقش و کارکرد منفی آنرا تبدیل به
نقش مثبت نمود. مفهوم برنامه ریزی درون زا، مفهوم ادراکی است که مبتنی بر دانش
جغرافیا است.

نفت
و ساختار اقتصادی

در
مناطقی که نفت پیدا شد و تلاش گسترده ای از سوی دول غارتگر و کارتلهای بزرگ نفتی و
نیز کشورهای دارنده ی نفت برای استخراج آن بعمل آمد، بتدریج در سهم درآمدهای ارزی
کشور نقش مهمی را پیدا کرد و ساختمان اقتصاد تک محصولی را در این کشورها بنا نهاد.
از طرفی دیگر چون ساختمان اقتصادی این کشورها اجازه ی رشد سایر بخشهای ارزساز را
نمی دهد، بنابراین وابستگی کشور به درآمد نفت و نظام اقتصاد جهانی بیشتر میشود و
آرمانگرائیهای برنامه های توسعه ی کشورها در خصوص بکارگیری نفت بعنوان موتور محرکه
ی رشد سایر بخشها و تبدیل اقتصاد کشور به اقتصاد چند محصولی، فقط در لابلای اوراق
برنامه های توسعه باقی مانده و به تاریخ سپرده می شود. نقش نفت در ساختار برنامه ریزی
و ساختار اقتصادی این کشورها حتی فضای فکری و تفکر و اندیشه ی کادرهای برنامه ریزی
و کارشناسان اقتصادی و صاحبنظران دانشگاهی را به سوی خمودگی و نگرش برنامه ریزی
برونزا کشانده است.

سهم
نفت در صادرات کشورهای جهان اسلام بسیار بالا است. در کشورهای حوزه ی خلیج فارس
بیش از 90% و در سایر جاها بیش از 80% صادرات و درآمد ارزی کشورهای اسلامی را نفت
تشکیل می دهد.

نفت
باعث آفرینش سیمای اشتغال دوگانه ای در این کشورها شده است. ابزار کار بسیار
ابتدائی با ابزار کار بسیار پیشرفته در کنار همدیگر مشاهده می شوند (گاو آهن و
کمباین -چرتکه و کامپیوتر- مسافرت با الاغ و هواپیما و اتومبیلهای سوپر لوکس بنز و
غیره -شبانی عشایری و دامداری مکانیزه- مساحی سنتی و نقشه برداریهای مدرن -پست
تصویری و نبود راه و ارتباط در بسیاری از روستاها- معماری با ابزار ابتدائی و
ابزار مدرن) نفت باعث خلق اقتصاد مصرفی بر مبنای کالاهای تولید خارج و وارداتی و
یا تولیدات صنایع مونتاژ شرکتهای چند ملیتی در درون کشورهای اسلامی شده است. اتکاء
به بیرون مرزها در خوراک، پوشاک، ابزارکار، بهداشت، مسکن و غیره پیوندهای وابستگی
و اسارت اقتصادی و ادغام در نظام ظالمانه ی اقتصاد جهانی را وسیعتر و عمیق تر می
نماید.

اقتصاد
نفت بشکلی که در جهان اسلام حاکم شده است در تعارض با زیر بناهای تکنولوژی بومی و
سنتی بوده و بتدریج آنها را در عرصه اقتصاد ملی و مراکز علمی و دانشگاهی منقرض می
نماید.

نفت
و ساختار فضائی

درآمد
حاصل از نفت که بصورت ارز به اقتصاد کشورها میدهد، باعث خلق سیمای فیزیکی و فضائی
نامتجانس و دوگانه ای در پهنه ی جغرافیائی کشورهای اسلامی شده است. کوخ و کاخ در
کنار یکدیگر قرار گرفته اند. آپارتمانهای لوکس و سر به فلک کشیده در کنار
ساختمانهای سنتی و بومی، به شهرها مورفولوژی و سیمای مضحکی داده اند.

شبکه
ی ارتباطی کشورها و ساختار حمل و نقل در راستای واردات بیشتر بداخل کشورها شکل
گرفته است (بندرگاهها- وسایط نقلیه- انبارها- نهادهای بازرگانی- فرودگاهها- گمرکات
شبکه ی راهها و حتی آموزشهای مربوطه در دانشگاهها).

توسعه
ی قطبهای اقتصادی که از یک فرآیند آمایشی تبعیت نمی کند، منجر به شکل گیری فضاهای
دوگانه ی توسعه یافته و توسعه نیافته در کنار یکدیگر شده که بدنبال آن مسائل جدیدی
نیز بوجود می آید.

نفت
روابط فضائی بین شهر و روستا را در جهان اسلام دگرگون کرده است. قبل از نفت،
اقتصاد شهرها به روستاها وابسته بود و نیازهای غذائی شهر از روستاهای پیرامون
تامین می شد ولی پس از حضور نفت، رابطه ی مزبور دگرگون شده و روستاها -حتی در   ابتدائی ترین نیازهای خود- به شهر وابسته شده
اند و بدین وسیله استراتژی انهدام اقتصاد روستائی، بعنوان زیربنای اقتصاد مستقل
ملی در کشورهای اسلامی، و نیز      پایه
ریزی اقتصاد وابسته تحقق پیدا می کرد.

نفت
و ساختار سیاسی

نقش
روز افزون نفت در توسعه ی اقتصادی و تکنولوژیکی و نیازهای استراتژیکی دول
استعمارگر و قدرتمند جهانی، باعث جلب توجه خاص آنان به کانونهای نفت خیز جهان    من جمله ایران و کشورهای اسلامی گردید. آنها
برای اطمینان از تداوم جریان صادرات نفت به کشورهای خود در جستجوی ایجاد تضمینها و
برقراری امنیت لازم در پیرامون حوزه نفتی و مسیرهای حمل و نقل بودند. کم خرج ترین
و بهترین تضمین برای آنها، ایجاد نفوذ سیاسی در هیئت حاکمه ی کشورهای نفت خیز بود.
شرکتهای نفتی و دولتهای آنها درصدد تثبیت حکومت وابسته بودند و آنجائی که
نتوانستند از سلطه ی سیاسی استفاده نمایند، از سایر زمینه ها استفاده کردند.
بنابراین، در کشورهای نفت خیز، ساختهای سیاسی خاصی بوجود آمدند و کشورهای غربی
نیازمند نفت، در کشورهای نفت خیز، نظامهای سیاسی وابسته بخود را ایجاد و تقویت
نمودند و هر یک را به بهانه ای بدرون پیمانهای سیاسی و نظامی و اقتصادی منطقه ای
مربوط به خود کشیدند (گرچه ضرورتهای ژئوپلتیکی نیز در شکل گیری پیمانها نقش ویژه
ای داشتند.)

تجربه
ثابت کرده است که دول غربی در صورت احساس خطر در زمینه ی ایجاد وقفه برای تامین
نفت، نسبت به براندازی حکومتهای مستقل کشورهای نفت خیز اقدام می کنند.

آنچه
که بیان شد، کارکرد و نقش نفت در ساختار جغرافیای انسانی کشورهای اسلامی بود که از
روش کاربرد نفت که سیاست قدرتهای استکباری جهان آنرا ایجاد و تثبیت و تاکید نموده
است، ناشی میشود. نفت برای جهان اسلام دارای جنبه ی منفی ژئوپلتیکی بوده و علاوه
بر خلق ساختارهای نامتجانس و نامطلوب در کشورهای اسلامی، منشا تنشهای سیاسی و
امنیتی و نظامی در پرتو رقابت قدرتهای استکباری، در جهان اسلام بوده است و متقابلا
نفت برای کشورهای غربی و قدرتهای استکباری جنبه های مثبت ژئوپلتیکی را بهمراه
داشته است.

اینک
وقت آن رسیده است که جهان اسلام در روش بکارگیری نفت، این عنصر مهم ژئوپلتیکی
دگرگونی بعمل آورد و ایران اسلامی که در پرتو انقلاب مقدس اسلامی فرصتهای مناسبی
را بدست آورده است پیشگام این حرکت سازنده شود که یقینا الگویی را ارائه خواهد
نمود که برای جهان اسلام الهام بخش و مفید خواهد بود.

انشاءالله.

يادداشتهاي
و خاطراتي از زندگی امام خمینی (قدس سره)

قسمت
هشتم

حجه
الاسلام رحیمیان

حضرت
امام برای اطلاع از اوضاع و احوال جاری در داخل و خارج از تمام راهها و کانالهای
موجود و ممکن استفاده می کردند بگونه ای که اولا در حد ممکن از همه مسائل مهم مطلع
شوند و ثانیا اطلاعاتشان نه فقط از یک کانال بلکه از کانالهای متعدد و گوناگون بود
که می توان آنها را به محرمانه، غیرمحرمانه، داخلی، خارجی، دوست و دشمن تقسیم کرد.

گذشته
از اطلاعاتی که از طریق ملاقاتهای حضوری و نامه هائی که به طور باز و از همه
جناحها و حتی ضد انقلاب و غیر انقلابیها به امام می رسید تمام بولتنهای محرمانه
نهادهای جمهوری اسلامی مورد استفاده حضرتشان قرار میگرفت و در این میان بولتن ویژه
خبرگزاری جمهوری اسلامی از بولتنهائی بود که روزانه به محضرشان تقدیم می شد. ولی
ارسال آن همراه با بولتن روز شنبه بود که حضرت امام با سراغ گرفتن از آن در روزی
که واصل نمی شد ما را متوجه فرمودند که نباید تاخیر شود و با تماس با خبرگزاری
مقرر شد روزهای جمعه نیز طبق روزهای دیگر بولتن ارسال شود.

روزنامه
های صبح و عصر نیز در اولین فرصت ممکن به دست حضرت امام می رسید. و در میان
بولتنها، بولتنی که هرچند روز یک یک بار تهیه می شد و حاوی ترجمه مهمترین مقالات و
تحلیلها از روزنامه ها و مجلات خارجی بود، مورد توجه حضرت امام بود بگونه ای که
گاهی که چند روز فاصله می شد، سراغ آن را می گرفتند.

حضرت
امام گذشته از استماع مستمر اخبار از صدا و سیمای جمهوری اسلامی در نوبتهای متعدد
آن بسیاری از رادیوهای بیگانه را به طور مرتب گوش می دادند به طوری که اگر تغییری
در ساعت پخش یا فرکانس هر یک از آنها پیش می آمد اولین کسی بودند که متذکر می
شدند. یک روز اینجانب را احضار و فرمودند فلان ایستگاه دریافت نمیشود بلافاصله با مسئولین
فرکانس یکی از نهادهای خبری تماس گرفتم و موضوع را پرسیدم ولی او که مسئول و متخصص
این مساله بود، هنوز متوجه این تغییر نگردیده بود! و بالاخره بعد از کنکاش تماس
گرفت و گفت: ساعت جلو افتاده و حقیر ساعت اعلام شده را به عرض امام رساندم ولی چند
دقیقه بعد از ساعت اعلام شده مجددا حضرت امام بنده را احضار و فرمودند: «دریافت
نمیشود!» عرض کردم شاید اشتباه گفته اند ممکن است راس ساعت … و نیم باشد. در
حالی که مشغول قرائت قرآن بودند فرمودند: «پس شما بنشینید اینجا تا …» ساعت را
جلوی خود گذاردم و به انتظار موعد به نظاره جمال جمیل و منور او نشستم و در آخر
شاهد نکته عجیبی شدم. در اثناء قرائت قرآن مجید حضرت امام سرشان را بلند کردند و
فرمودند: ساعت … و نیم شده! نه ساعت را از جیبشان در آوردند و نه ساعتی جلوی
چشمشان بود بلکه همانگونه که گفتم غرق در قرائت قرآن بودند! به ساعت خودم نگاه
انداختم دیدم با محاسبه ثانیه دقیقا همان است که امام می گویند. بلافاصله صدای
رادیو را باز کردم ولی باز هم خبری نبود. به عرض رساندم حتما اشتباه دیگری در کار
است و مرخص شدم و بعد از پی گیری معلوم شد غیر از تغییر زمان، فرکانس هم تغییر
یافته و فردا صبح به عرض حضرتشان رساندم و سپس فرکانس را نیز اصلاح کردم.

(25/5/67)

رادیوهای
کوچک و خراب

مدتی
است که حضرت امام تنظیم رادیوی شان را به حقیر محول می نمایند. معظم له دو سه
رادیوی کوچک دارند که حسن آنها برای حضرت امام کوچک بودن و قابل حمل بودن آنها است
ولی بدی آنها این است که مرتب خراب می شوند و با مرور زمان ضعیف نیز       شده اند. در هفته های اخیر به طور مکرر
این رادیوها خراب شد و تقریبا یک روز در میان، حضرت امام یکی از آنها را می آوردند
و می فرمودند خراب است و این گذشته از مشکل دریافت روی این نوع رادیوها بود حقیر
به ذهنم آمد که کجای دنیا یک رهبر و حتی یک رئیس و پائین تر از آنها وجود دارد که
علیرغم تقید به رادیو و استفاده از آن تا این اندازه دردسر رادیو داشته باشد و
بالاخره به این نتیجه رسیدم که ابتداء و بدون اطلاع حضرت امام یک رادیوی مناسب و
قوی تهیه کنم و بهر طوری شده اجازه بگیرم و به خدمتشان ببرم. رادیو را تهیه کردم و
بعد از تنظیم و تسلط بر شیوه استفاده از آن، وقتی صبح به خدمتشان شرفیاب شدیم، بعد
از انجام کارها مجددا به خدمتشان برگشتم و عرض کردم این رادیوهای کوچکی که خدمتتان
هست هم ضعیف است و هم زود خراب می شود. اجازه فرمایید یک رادیوی بزرگ و قوی و با
آنتن خدمتتان بیاوریم. فرمودند: «بزرگ اینجا بوده به درد من نمی خورد، رادیوی کوچک
بهتر است». چون حضرت امام در بسیاری از حالات و حتی در حال قدم زدن و در اطاق
ملاقات و کار و اطاق زندگی شان از رادیو استفاده می- کردند لذا کوچک و سبک و قابل
انتقال بودن رادیو برایشان مطلوب بود و در حالی که در اطاق و هال قدم می زدند به
طرف اطاق خوابشان رفتند و دو رادیوی کوچک دیگر را برداشته و به من دادند و
فرمودند: «اینها هم خراب است ببرید». پرروئی کردم و مجددا عرض کردم حالا اجازه فرمایید
رادیوئی که آماده است بیاورم به طور آزمایشی یکی دو روز خدمتتان باشد اگر پسندیدید
باشد و الا بر می گردانم که با اصرار حقیر موافقت فرمودند: قبل از ظهر فردای آن
روز با آن که برف می بارید با کمک برادران آنتن را بالای درختهای چنار نصب کردیم.

(27/10/67)

جائی
باشد که دست علی نرسد!

حدود
ساعت 12 و بیست و پنج دقیقه ظهر به تصور این که حضرت امام از نماز فارغ     شده اند، دق الباب کردم و معظم له طبق معمول
و سنت همیشگی شان به جای بفرمایید فرمودند: «بسم الله» شرفیاب شدم ولی متوجه شدم
هنوز از نماز فارغ نشده اند و سر سجاده نشسته اند. عرض کردم: اگر اجازه بفرمایید
میخواهم این رادیو را راه بیندازم و مشغول شدم بعد از چند لحظه حضرت امام از سر
سجاده که در هال بود صدا زدند: آقای رحیمیان! جلو رفتم فرمودند: کجا می گذارید؟
عرض کردم … روی میز کنار دستتان. فرمودند: «نه. باید جائی باشد که دست علی نرسد»
آن بالا بگذارید و اشاره کردند به طاقچه نقابی بالای تخت شان و ادامه دادند:
«اشکالی ندارد. کتابهای روی آن را پائین بگذارید».

علی
نوه سه ساله حضرت امام و فرزند حاج احمد آقا است و انس فوق العاده ای با   معظم له داشت و بسیاری از اوقات را با حضرت
امام به سر می برد و بدینجهت       حضرت
امام برای آن که هم رادیو محفوظ باشد و هم مجبور نباشند مجال ترک کودکانه علی را
که هنوز معنای امر و نهی را درک نمی کند، محدود و سلب و او را آزرده خاطر کنند و
به تعبیر دیگر به منظور پیشگیری از رنجاندن طفل، به جای محدود کردن و دعوا نمودن
آن، امر فرمودند که رادیو دور از دسترس او باشد و این خود درس حکیمانه ای است برای
همه پدر و مادرها که روش پیشگیری در همه موارد به ویژه در کودکی که هنوز خوب و بد
و خیر و شر را درک نمی کند و از طرفی از دعوا کردن و کتک زدن هم چیزی نمی فهمد،
بهتر از درمان است!

5/1
ساعت نماز ظهر

بهرحال
حضرت امام همچنان مشغول نماز و دعا بودند و حقیر هم به کار خودم پرداختم و حضرت
امام در اثناء از سر سجاده برخاستند و جلو آمدند و فرمودند: «من راضی به این همه
زحمت شما نبودم. شما به زحمت افتادید. دو روز است که دارید زحمت می- کشید!».

حدود
نیم ساعت بعد دوباره جلو آمدند و با آهنگی دلنشین و تفقدآمیزتر شبیه همان جملات را
تکرار کردند. حقیر که از این همه مهر و بزرگواری ذوب شده و بر خود می لرزیدم، با
اظهار شرمساری تشکر کردم.

ساعت
نزدیک به 5/1 بعد از ظهر بود که کارم تمام و حضرت امام با آنکه طبق معمول از اول
وقت ظهر به نماز ایستاده بودند، علیرغم نقاهت و ضعفی که داشتند هنوز مشغول عبادت
بودن که خداحافظی کردم و مرخص شدم.

نوازش
کریمانه

دو
شب بعد در حالی که برف سنگین می بارید زنگ در خانه به صدا درآمد. یکی از برادران
بود که افتخار خدمتگزاری حضرتشان را دارند. پاکتی را داد و رفت روی پاکت نوشته شده
بود … مربوط به خودتان است! مبهوت از این همه بزرگواری و عظمت، میخواست قلبم از
جا کنده شود زانوهایم سست شد و اشک شوقم فرو ریخت …

بیش
از یک هفته گذشت و هر روز صبح هنگام تشرف می خواستم به عنوان سپاس سخنی بگویم ولی
احساس عجز می کردم و سرانجام مرقوم ذیل را همراه با گزارشها تقدیم محضرشان نمودم:

بسم
الله الرحمن الرحیم

سلام
الله علیک و روحی لک الفداءِ چون حیا و مهابتت زبانم را از سخن باز میدارد، ناچار
به قام شکسته ام متوسل شدم تا سپاس و شرمندگی خود را در برابر تفضل و کرامتت ابراز
دارم. بخدا قسم که لحظه ای در خدمت تو بودن را بر همه دنیا ترجیح میدهم و نثار
هستی ام را در پیش یایت که براه اوست کمترین وظیفه میدانم و چکنم که با این حال
رحمت در خدمتت بودن را زحمت می نامی و همراه لبخند زندگی بخشت با قری الضیف نوازشم
دهی و وای بر من بیچاره که خارم بر شاخه گل و شوره زارم در کنار چشمه هدایت و در
عینم گرچه پیش توام و اگر مفتخرم که خادم ناچیزم در بیت بنده ی پاکیاخته او، ولی
میترسم که شرالناس باشم. پس ترا قسم میدهم بر جده ات زهرای اطهر علیها السلام
دعایم کن و دستم گیر تا همراهت شوم که سخت وامانده و نیازمندم و بر تصددیم ببخش.

رحیمیان
26/10/67

درسی
حکیمانه

روز
پنجشنبه 20/11/67 برای تقدیم گزارشها مشرف شدم حضرت امام هدیه دیگری به من لطف
فرمودند، عرض کردم: مرا شرمنده میفرمایید فرمودند: مال خودتان است بعد فرمودند: این
رادیو -اشاره به همان رادیوی سابق الذکر- خیلی خوب است آنها بدرد     نمی خورند این خیلی رادیوی خوبی است. گفتم
الحمدلله انگار خدا دنیا را به من داد، خوشحالی سرتاپای وجودم را گرفت توانسته
بودم خدمتی ناچیز انجام دهم. یک قرآن امضاء شده و دو استخاره که برای مومنین
میخواستم انجام دادند. و هنگامی که خواستم مرخص شوم، دوباره اشاره کردند و فرمودند
آن را بردارید.

در
اینجا تذکر دو نکته را لازم میدانم: اول آنکه گرچه ما در دفتر حضرت امام خدمتگزار
بودیم ولی از آنجا که گوئی این نوع کارها از چهارچوب وظیفه محوله خارج بود و گوئی
این کار از جهتی جنبه شخصی برای معظم له میتوانست داشته باشد، علیرغم آن که یقین
دارم حضرت امام می دانستند که نثار جانمان را در پیش قدم مبارکشان افتخار می
دانیم، باز هم آنحضرت از مال شخصی خودشان آنهم متناسب با کرامت و شخصیت والایشان
حقیر را پاداش نیکو دادند و این باز درسی حکیمانه بود که هرگز هیچ کس نباید از زیر
دستانش گرچه او را به جان دوست داشته باشند بهره کشی کند و توقع کار شخصی و خارج
از محدوده وظیفه داشته باشد.

ثانیا-
باتوجه به این که تفقد معنوی و مادی حضرتشان بیش از حد انتظار و معمول بود و از
طرفی تا آنجا که اطلاع پیدا کردم، در طی یک سال اخیر از تمام کسانی که به نوعی
افتخار خدمتگزاری معظم له را داشتند به اشکال مختلف تفقدها و نوازش های فوق انتظار
و کم سابقه و حتی بی سابقه معمول داشتند. این همه می توانست بیانگر نکته ای عمیق و
زمزمه ای از سرود آزادی از قفس دنیا و پیوستن ایشان به لقاءالله باشد و این ما
بودیم که کور و کر در کنار سرچشمه آب حیات سالها سر کردیم و خواب آلوده و غافل از
دریای معرفت او قطره ای نچشیدیم.

اجازه
ی استخاره

یکی
از علمای مبارز و انقلابی فلسطینی که اخیرا به جمهوری اسلامی سفر کرده بود و همراه
با هیئتی به دفتر آمده بود -زمانی که ملاقاتهای امام تعطیل بود- یک جلد کلام الله
مجید را به منظور امضای حضرت امام به اینجانب داد و ضمنا به طور موکد درخواست نمود
که از حضرت امام برای ایشان اجازه استخاره بگیریم. در مورد امضاء مشکلی نبود ولی
در مورد اجازه، عذر خواستم و گفتم نمی شود. روحانی برجسته فلسطینی در حالی که به
کنایه و محترمانه سعی داشته به ما بگوید که شما هنوز امام را نشناخته اید و به
عظمت آنحضرت پی نبرده اید، گفت: شما به چه دلیل می گویید نمیشود؟ چون تا بحال چنین
مطلبی را خدمت امام طرح نکرده اید؟ یا آن که مطرح شده و معظم له نفی کرده اند؟
گفتم: تا به حال در این مورد چیزی از امام نشنیده ایم. گفت پس شما اطلاع ندارید؛
خواهش من این است که شما سلام مرا به امام برسانید و این درخواست را به عرض آنحضرت
تقدیم کنید، امام خود می دانند و می فهمند که چه خواسته ام و چه جواب بدهند.

روز
بعد 17/11/67 که مشرف شدیم ضمن انجام کارها با دوستان به طور نجوی مشورت کردیم
آنها هم نظر منفی داشتند ولی بالاخره درخواست مذکور به عرض حضرت امام رسید و
آنحضرت فرمودند: «مجازند». و ما از آنچه تا آن روز اطلاع نداشتیم و برای اولین بار
متوجه شدیم، متعجب گردیدیم.

عدم
تاخیر در انجام کارها

حضرت
امام هیچگاه کار امروز را به فردا موکول نمی کنند. کارها و زندگی و همه شئون و
امور ایشان منظم و شسته و رفته است در زندگی حضرتش هر چیز سرجای خود قرار دارد و
هر کاری دور از شتابزدگی و عجله و بدون دل بزرگی و تاخیر در موعد مقرر آن انجام
می- گیرد. با کثرت کارها و تعدد امور و گزارشها و چیزهای دیگر، هیچ نشانه ای از
شلوغی و تراکم و کارهای بجا مانده در زندگی حضرتش مشاهده نمی شود هیچ چیز در آنجا
گم شدنی نیست. لباس، کتاب، قلم، رادیو و سایر وسائل شخصی هر کدام جای معینی دارد و
در این میان اگر امانتی وجود داشته باشد و یا چیزی که باید به مسئول آن تحویل شود
در اولین فرصت و بدون فوت وقت و سریع به اداء و انجام آن مبادرت می ورزند.

بسیار
اتفاق افتاده است که حضرت امام که یک کتاب فقهی و غیر آن مورد نیاز معظم له قرار
گرفته و ما آن را فراهم و تقدیم می کردیم، فردا صبح انگار که مهمترین کار و اولین
کارشان این بود که کتاب را به آورنده باز گردانند با آن که صاحب کتاب اگر ما بودیم
یا هر کس دیگر افتخار داشت که یک کتابش به آن حضرت تقدیم شده باشد.

و
بسیار اتفاق افتاده که افرادی مانند آقای لواسانی که زود به زود به محضرشان تشرف
می یابند و وجوه شرعیه را طی چک بانکی مستقیما تقدیم می کنند حضرت امام آن را
بلافاصله در این فرصت جهت واریز به صندوق و حساب به ما تحویل می دهند و حتی گاهی
شده که هنگام تشرف ما، در اثر تعدد و کثرت کارهای دفتر فراموش کردند چک را به ما
بدهند و چند لحظه بعد از آن که مرخص شدیم مجددا با زنگ ما را احضار فرموده و چک را
تحویل داده اند و با آن که اطاق کار معظم له جای منظم و محفوظی است و امکان گم شدن
چیزی در آن وجود ندارد با این حال هیچوقت حضرت امام حتی یک چک یا یک امانت را بدون
دلیل برای یک روز پیش خودشان معطل نگذاشته اند.

بیخود
اینجا فرستاده اند

نامه
ای از دادگاه کیفری یک یکی از شهرهای آذربایجان خدمت حضرت امام ارسال شده بود که
بدلیل نقص در پرونده، تقاضا کرده بود حکم اعدام را لغو فرمایند! فرمودند: شما در
جریان این نامه هستید؟ عرض کردم: بله فرمودند: این را باید به دیوانعالی کشور
بفرستید: و با لحنی تند ادامه دادند «بیخود اینجا فرستاده اند. من نمی دانم اینها
کی هستند».

(21/5/64)

اهتمام
بر نتیجه ی آراء و نمایندگان منتخب

از
موارد بسیار معدود و استثنائی که حضرت امام بعد از خلاصه اخبار ساعت 8 صبح و با
چند دقیقه تاخیر زنگ مخصوص احضار ما را به صدا درآوردند، در دو روز 27 و 28
فروردین ماه 63 بود که نتیجه ی رای گیری و انتخابات مجلس شورای اسلامی اعلام می
شد. حضرت امام در این دو روز دقیقا همزمان با اعلام آخرین نتائج آراء و اسامی
نمایندگان، زنگ را به صدا درآوردند که این استثناء نشان اهتمام موکد آنحضرت به
مساله انتخابات و نمایندگان منتخب بود.

(27/1/63)

امام
خميني (ره) و ضيافة الله

بسم
الله الرحمن الرحیم

«با
حلول ماه مبارک رمضان، ماه عبادت و سازندگی، ماه تجدید قوای معنوی، شهرالله الاعظم
که در آن عموم مسلمانان در صف واحد متوجه به موضع قدرت لایزال و تجهیز در مقابل
قوای طاغوتی هستند، لازم است با توحید قدرت و قدرت واحده در مقابل طاغوت- های زمان
و چپاولگران بین المللی بپاخیزند و از ممالک اسلامی دفاع کنند، دست خائنان را
کوتاه و امید آنان را قطع نمایند».

(3/5/58)

«ضیافت
خدا در ماه رمضان یک شعبه اش روزه است، آن ضیافت خداست، یک شعبه اش روزه است و یک
کار مهمش که مائده ی غیبی و آسمانی است قرآن است. شما دعوت شده اید به مهمانی خدا
و شما در ماه رمضان مهمان خدا هستید. مهماندار شما، شما را وادار کرده است به
اینکه روزه بگیرید. این راه هائی که به دنیا باز است و شهوات هست و اینها را،
اینها را سدش کنید تا مهیا بشوند برای (لیلة القدر) ماه شعبان مقدمه است برای ماه
مبارک رمضان که مردم مهیا بشوند برای ورود در ماه مبارک رمضان و ورود در (ضیافة
الله)».

«…
این ادعیه در ماه مبارک رجب و خصوصا در ماه مبارک شعبان اینها مقدمه و آرایشی است
که انسان به حسب قلب خودش می کند برای اینکه مهیا بشود برود مهمانی، مهمانی خدا،
مهمانی ای که در آنجا سفره ای که پهن کرده است قرآن مجید است و محلی که در آنجا
ضیافت می کند مهمش «لیلة القدر» است و ضیافتی که می کند ضیافت تنزیهی و ضیافت
اثباتی و تعلیمی. نفوس را از روز اول ماه مبارک رمضان به روزه، به مجاهده، به ادعیه
مهیا می کند تا برسند به آن سفره ای که از آن باید استفاده کنند و آن «لیلة القدر»
است که قرآن در آن نازل شده است. این ضیافت الهی انسان را منقلب باید بکند از این
جهت حیوانی به آن جهت واقعی، انسانی؛ از آن ظلمت هائی که اطلاع به آن داریم منقلب
کند انسان را به آن نورهائی و آن نورها و نور مطلقی که همه ی عالم تبع اوست».

«اگر
راهمان بدهند در این ضیافت الله و مستعد شده باشیم که وارد بشویم در این ضیافت خدا
و در این ماه مبارک، امید است که انشاءالله یک هدایتی شامل حالمان بشود. خودتان را
تقویت کنید در این ماه مبارک، مهیا بشوید برای همه ی پیشامدها، در عین حالی که
معنویات بود آنکه می خواستند لکن باقوت معنویات اعوجاج هائی که در بشر بود و در
این قدرت های بزرگ بود این اعوجاج ها را می خواستند مرتفع کنند. یک چوپان با عصایش
پا می شد می رفت فرعون و آن بساط فرعونی را می رفت دعوت می کرد که بیا مسلمان شو،
بیا آدم شو، یک صغیر یتیم چوپان زاده یا چوپان از حجاز پا می شود همه ی دولت ها را
دعوت می کند که بیائید آدم بشوید. برای این است که آدم کنند همه را، مقصد این است
که ماها آدم بشویم و مع الاسف مشکل است».

«این
ماه رمضان و هر ماه رمضان دیگری مهیا کنید خودتان را، در این روز آخر فرضا آخر
شعبان است شاید، بیشتر مهیا کنید و مهیا کنیم خودمان را برای ورود در «ضیافة
الله»، در مهمانی خدا، که انشاءالله با سلامت نفس، با نور هدایت خدای تبارک و
تعالی وارد بشویم در این ماه عزیز معظم و فرق بکنیم، در این ماه فرق داشته باشیم
با سایر ماه ها و دنبال این باشیم که انشاءالله «لیلة القدر» را دریابیم، برکات
«لیلة القدر» را که قرآن در آن نازل شده است، همه سعادت عالم در آن شب نازل شده
است و از این جهت از همه ی شب- های عالم بالاتر است، این را بتوانیم ادراک بکنیم،
درک بکنیم».

(21/4/59)

«من
باز هم عرض می کنم با آقایان که ماه مبارک رمضان است و درهای رحمت خدای تبارک و
تعالی به روی همه گناهکاران باز است و شما تا دیر نشده است در این ماه رمضان
خودتان را اصلاح کنید، ما همه باید خودمان را اصلاح کنیم، ما هیچ کداممان یک آدم
درست حسابی نیستیم. پناه به خدا باید ببریم و خودمان را اصلاح کنیم.

(13/4/60)

در
ماه مبارک رمضان قضیه ای اتفاق افتاد که ابعاد آن قضیه و ماهیت آن قضیه در ابهام
الی الابد مانده است برای امثال ماها و آن نزول قرآن است. نزول قرآن بر قلب رسول
الله در   لیلة القدر، کیفیت نزول قرآن و
قضیه چه بوده است و روح الامین در قلب آن حضرت قرآن را نازل کرده است و از طرفی
خدا «اِنّا اَنزَلناهُ فی لَیلَةِ القَدرِ» این نزول قرآن در قلب پیغمبر در لیلة
القدر کیفیتش چیست؟ باید بگویم غیر از خود رسول اکرم و آنهائی که در دامن رسول
اکرم بزرگ شدند و مورد عنایت خدای تبارک و تعالی، عنایت خاص او بودند، برای دیگران
مطلقا در حجاب ابهام است که مساله تنزل چی است، نزول در قلب چی است، روح الامین چی
است، کیفیت واردشدن روح الامین با قرآن در قلب رسول الله چی است،   «لیلة القدر» چی است؟ اینها مسائلی است که به
نظر سطحی یک مطالب آسانی است و گاهی هم یک حرفهایی گفته شده است لکن به شما عرض
کنم کیفیت نزول قرآن در ابهام باقی مانده است برای امثال ما و کیفیت نزول ملائکة
الله در لیلة القدر و ماهیت     لیلة القدر
و این دعوتی که خدای تبارک و تعالی به حسب آن چیزی که از رسول اکرم منقول است که
«دعیتم الی ضیافة الله» ضیافت چی هست و کی پذیرفته است این ضیافت را و برای مقدمات
پذیرش -این زیارت- این ضیافت چی هست و خود ضیافت چی هست، باید عرض کنم که غیر از
خود رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم کسی به این ضیافتی که خدای تبارک و تعالی
دعوت کرده است، آنطور که او اجابت کرده است کسی اجابت نکرده است. دعوت مراتب دارد،
اجابت هم مراتب دارد. آن مرتبه ی اعلاء اجابت آنی است که پس از حصول مقدمات و
ریاضاتی که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم کشیده اند منتهی شد به اینکه خدای
تبارک و تعالی از او ضیافت کرد به نزول قرآن. قرآن آن نعمتی است که در ضیافتی که
از رسول خدا شده است، آن نعمتی است که در آن سفره ای که از ازل تا ابد پهن است
پیغمبر اکرم برخوردار از آن بوده و مقدمات، آن 
مقدماتی است که سال های طولانی ریاضات معنوی کشیده است تا رسیده است به
آنجائی که لایق این ضیافت شده است و مهم قضیه ی اعراض از دنیاست».

(21/3/62)

«ماه
رمضان شما را دعوت کرده خدای تبارک و تعالی به مهمانی خودش. همانطور که   می بینید مهمانی خدا صوم است مثل میهمانی ماها
نیست که آنجور تشریفات را داشته باشد، پرهیزدادن است از آن چیزهائی که مربوط به
شهوات انسان است.

توجه
بکنید که ماه مبارک را به آدابش عمل بکنید یعنی آداب روحی اش. فقط دعا نباشد، دعا
به معنای واقعی اش باشد. خواندن خدا و تذکر خدا به معنای واقعی، آن تذکری که نفوس
را مطمئن می کند، آن ذکری که «بذکر الله تطمئن القلوب». یاد خدا واقعا و حاضر دیدن
خدا را در همه جا. ماه مبارک را به تذکر خدا، به ذکر خدا و به رحمت های خدا که به
شما عنایت کرده است شکرگزاری کنید و ذکر خدا را بگوئید، یاد خدا را بکنید که خدا
شما را موفق کند به اینکه دست هایی که می خواهند تشتت در این ملت ایجاد کنند، خدا
آن دست ها را موفق نکند.

و
از همه بالاتر این است که انسان خودش را اصلاح کند در ماه رمضان. ما محتاج به
اصلاح هستیم، محتاج به تهذیب نفس هستیم، تا آن دم آخر ما محتاجیم. پیغمبرها هم
محتاجند. انبیاء بزرگ هم محتاجند منتها آنها احتیاج خودشان را فهمیده اند و دنبالش
عمل کرده اند و ما از باب اینکه حجاب داریم نتوانستیم بفهمیم و به تکالیف خودمان
عمل نکردیم. امیدوارم که انشاءالله این ماه مبارک رمضان به همه ی شما مبارک باشد.
و مبارک بودن به این است که بنا بر این بگذارید که به تکالیف خدا عمل کنید. در این
ماه مبارک دعا کنید که خدای تبارک و تعالی شما را موفق کند به اینکه در این خدمتی
که متکفل او هستید، مطابق رضای او عمل کنید. از خدا بخواهید که ما را از عنایت
خودش محروم نفرماید. و این ضیافت خدا را قدر بدانید. این ضیافت خیلی لطافت و ظرافت
دارد، این را باید قدر بدانیم ما. این ادعیه ای که وارد شده است در ماه مبارک
رمضان و در ماه شعبان اینها راهبر ماست به مقصد، به تعبیر شیخ ما رحمة الله قرآن
صاعد است. ادعیه را ایشان تعبیر می کرد به اینکه، قرآن نازل است و این، قرآن صاعد.
در هر صورت ظرایفی در این ادعیه مبارکه هست که سابقه ندارد. اینها را توجه به آن
بکنید. انسان را این ادعیه می تواند حرکت بدهد. ماه مبارک می تواند که انسان را
موفق به بسیاری از امور بکند. ماه مبارک می تواند انسان را طوری بکند که تا ماه
مبارک دیگر یا تا آخر دیگر کنترل بشود و تخطی از آنکه رضای خداست نکند. من
امیدوارم که همه ما موفق بشویم به اینکه این ماه مبارک را با ذکر خدا و توجه به
خدای تبارک و تعالی به پایان برسانیم که خدای تبارک و تعالی در عید رمضان به ما
عیدی عنایت کند و آن استقلال تام ما، آزادی تام ما بیمه شده و جمهوری اسلامی بیمه
شده.

خدایا!
ما بندگان ضعیف هستیم، ما بندگانی هستیم که هیچ نداریم، ما هیچیم و هر چه هست
توئی. ما اگر چنانچه خلاف می کنیم نادانیم. تو بر ما ببخش. تو ما را به این ماه
مبارک رمضان وارد کن به طوری که با رضای تو وارد بشویم در او. خدایا! تو ما را
لیاقت بده که در این مهمانی که از ما کردی به طور شایسته وارد بشویم. خدایا! این
ایران که از همه اطراف به او هجوم شده است، برای اسلام، این ایران را تو تقویت
کن».

(9/3/63)

«…
اگر سرّ «لیلة القدر» و سرّ «نزول ملایکه» در شب های قدر -که الان هم برای ولی
الله اعظم حضرت صاحب سلام الله علیه این معنا امتداد دارد- سرّ اینها را ما
بدانیم، همه- ی مشکلات ما آسان می شود. تمام مشکلاتی که ما داریم برای این است که
ما محجوبیم از این که واقعیت را آن طور که هست و نظام هستی را به آن طوری که تنظیم
شده است، مشاهده کنیم، ما گمان می کنیم که حیات در این جا چیزی است و نبودن در این
جا نقصی است در صورتی که حیات در این جا نازله ی آن حقیقتی است که از عالم غیب
آمده است و موت -اگر چنانچه موت انسانی باشد- رجوع به همان مرتبه ای است که در اول
بوده است، و البته مراتب مختلف و شوون مختلف است. و ما امیدواریم که از فیض ماه
مبارک و فیض عید ماه مبارک -که عید وصال است- ما هم حظی ببریم که بتوانیم در این
مشکلاتی که بر ما وارد می شود، سرفراز بیرون بیاییم…»

(30/3/64)

قانون
و جايگاه رفيع آن در نظام اسلامي

قسمت
پنجم

نقش
شورای محترم نگهبان در حراست از قانون

قانون
گذاری در اسلام از ظرافت و پیچیدگی خاصی برخوردار است. در نظامات دموکراسی و
غیرالهی اگر پارلمانشان چیزی را تصویب کرد و برای مسئولان اجراء برای پیاده شدن
فرستاد، از اعتبار قانونی برخوردار بوده و حالت منتظره ای ندارد و کلیه احکام و
آثار قانون بر آن مترتب می گردد ولی در نظام اسلامی، قانونی وقتی از اعتبار حقوقی
برخوردار است و میشود آن را برای اجراء در اختیار مسئولان اجراء گذاشت و با شدت با
کسانی که از عمل بآن خودداری کرده و اعتناء نمی کنند، برخورد کرد، که مغایر با
اسلام و مقررات الهی نبوده و در چهارچوب احکام الهی قرار گیرد در صورتیکه نماینده
تشخیص دهد، مفاد فلان ماده و تبصره مخالف با اسلام و مقررات اسلامی میباشد،
نمیتواند طبق آن رای دهد و آن را مورد تایید قرار دهد، مگر در مواردی که موضوع
مورد بحث، از مصادیق تزاحم و اهم و مهم باشد و ضرورتهائی پیش آید و موجب گردد
بخاطر حفظ و بدست آوردن یک مصلحت اهم و بالاتر بصورت مقطعی و موقت از یک حکم شرعی
که مهم است صرف نظر گردد و از عنوان ثانوی که ضرورت آن را تحمیل نموده است استفاده
شود و حکم عنوان اولی و طبیعی کنار گذاشته شود البته خود این موضوع نیز از مسائل
بسیار زنده و پویای نظام بوده و دارای ضوابط و چهارچوب خاصی است که انشاءالله در
آینده در آن باره نیز بحث و بررسی بعمل خواهد آمد. آنچه که فعلا مورد بحث و بررسی
ما است این است که قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی، وقتی از اعتبار قانونی برخوردار
میگردد و دارای قداست و حرمت الهی میشود و مراعات کنندگان آن مستحق مدح و تشویق و
پاداش و تخلف کنندگان مستحق ذم و توبیخ و مجازات کیفری میشوند که از دو جهت کنترل
شده باشند.

الف:
در چهارچوب قانون اساسی باشند و از اصول و چهارچوب قانون اساسی عدول نشده باشد.

ب:
مغایر با شریعت مقدسه اسلامی نباشند.

در
هر صورت اگر مغایر قانون اساسی باشد و مطابق با اصول و چهارچوب قانون اساسی نباشد
و یا مغایر با احکام اسلامی باشد، قانون از اعتبار قانونی ساقط و فاقد همه گونه
ارزش حقوقی میباشد و این دو مسئولیت اساسی در محدوده قانون گذاری در عهده شورای
نگهبان است. در عین اینکه خود نمایندگان باید دقت لازم را بعمل آورند و طبق قسمی
که خورده اند، از حریم قانونی آن و اسلام دفاع نمایند. و قوانین مخالف           قانون اساسی و شرع را تصویب ننمایند
ولیکن در مواردی در اثر اختلاف در برداشتهای دینی و تشخیص ضرورتهای اجتماعی اختلاف
نظر حاصل میشود. بعضیها آن را خلاف     
قانون اساسی میدانند و بعضیها برخلاف آنها آن را مخالف قانون اساسی
نمیدانند زیرا که تفسیر حقوقی مختلفی دارند و همچنین در مواردی با توجه به بعضی از
معیارها مفاد لایحه و یا طرحی را مخالف شرع نمیدانند و بعضی ها برخلاف آنها آن را
مخالف میدانند برای اینکه این نوع اختلاف ها بصورت همیشگی و مستمر باقی نماند و در
یک جا مسئله بریده شود و دقت بیشتری در تطابق آنها با اصول قانون اساسی و احکام
شریعت اسلام بالاتر رود مصوبات مجلس مجددا باید در یک جمع کوچکتری که از علمیت و
آگاهی بیشتری نسبت باحکام اسلامی و حقوقی برخوردارند مطرح گردد و آن جمع کوچکتر در
قانون اساسی از 6 نفر فقیه و 6 نفر دیگر که حقوقدان میباشند، تشکیل میگردد. وقتیکه
شورای نگهبان آن مصوبه را مورد تایید قرار داد و اعلام کرد که مغایرتی با احکام
اسلامی نداشته و مطابق قانون اساسی است، در این صورت دارای اعتبار قانونی بوده و
بر همگان لازم است از آن پیروی نمایند و هیچکس حق ندارد با هر بهانه و توجیهی از
آن تخلف نموده و طبق آن عمل ننماید و هر کس تخلف نماید و از زیر بار عمل بقانون
فرار کند مستحق کیفر و مجازات خواهد بود. و از همین جا روشن میشود که نقش شورای
نگهبان در حراست از قانون احکام اسلامی چقدر بالا و تعیین کننده است و چون مهر
درستی و قانونین را شورای نگهبان میزند و در حقیقت چون مسئولیت حقوقی و مدنی و
الهی آن ها در عهده شورای نگهبان است و بدون امضاء آنان هیچ مصوبه ای حالت قانونیت
را ندارد، نقش نهائی را شورای نگهبان ایفاء مینماید و اگر آنان دقت کافی بخرج
ندهند و با تعمق کافی، اصول قانون اساسی و قواعد شریعت را مورد مطالعه قرار ندهند
و با اظهارنظر سطحی مصوبه- ای را رد و یا مورد تایید قرار دهند و در نتیجه موجب
تقویت مصالحی در جامعه گردند و در عمل مشکلات و معضلات همین طور بصورت لاینحل باقی
بماند میدانید که چه بار سنگین مسئولیت الهی را باید بدوش بکشند و در پیشگاه الهی
باید پاسخگو باشند مخصوصا امروز که اسلام مدعی است که میتواند همه ی مشکلات جامعه
را برطرف نموده و راه حل ارائه نماید وداعیه رهبری دنیای اسلام بلکه دنیای بشریت
را بطور عالی دارد و تنها الگویی که در ابعاد وسیع و گسترده سیاسی و اقتصادی و
قانون گذاری و غیره تاکنون ارائه نموده است همانا نظام جمهوری اسلامی ایران
میباشد. طبعا اگر در این ارائه الگو موفق باشد امید است در جاهای دیگر نیز توفیق
حاصل نماید و اگر در این محدوده از جغرافیای عالم نتواند الگوی زیبا و موفقی ارائه
نماید، در آن داعیه جهانی بودن نیز زیر سئوال قرار گرفته و زمینه های زیادی از دست
خواهد داد و لذا شورای محترم نگهبان با همه جایگاه رفیع و بلندی که دارند و بدون
تردید بدون وجود و حضور آنان مجلس نمیتواند نقش قانون گذاری خویش را ایفاء نموده و
قانونین داشته باشد، دارای رسالت سنگینی و وظایف زیادی میباشند و نمیتوانند در
ایفاء آن رسالت سنگین و وظایف گسترده از توجه بمصالح جامعه و شرایط خاص زمانی و
مکانی و موقعیت انقلاب اسلامی و الگوبودن جمهوری اسلامی غفلت نمایند و تنها با
الفاظ و عبارات و کلمات جمود نمایند و در همان محدوده اظهارنظر کنند در صورتیکه
فقه و احکام اسلامی برای تامین سعادت و مصالح جامعه و حل معضلات و مشکلات آنان
است. در همین جا خوب و زیبا است ملاحظه کنیم که امامت امت اسلام قدس سرّه درباره
نقش و وظایف شورای محترم نگهبان در وصیت نامه خویش چه فرموده است:

«و
از شورای نگهبان می خواهم، و توصیه می کنم، چه در نسل حاضر و چه در نسل های آینده
که با کمال دقت و قدرت، وظایف اسلامی و ملی خود را ایفاء و تحت تاثیر هیچ قدرتی
واقع نشوند و از قوانین مخالف با شرع مطهر و قانون اساسی، بدون هیچ ملاحظه جلوگیری
نمایند و با ملاحظه ضرورات کشور که گاهی با احکام ثانویه و گاهی به       ولایت فقیه باید اجراء شود توجه نمایند.»

در
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چنین آمده است: اصل نود و یکم: بمنظور پاسداری از
احکام اسلام و قانون اساسی از نظر عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با آنها،
شورائی بنام شورای نگهبان با ترکیب زیر تشکیل میشود:

1-
شش نفر از فقهای عادل و آگاه به مقتضیات زمان و مسایل روز، انتخاب این عده با مقام
معظم رهبری است.

2-
شش نفر حقوق دان، در رشته های مختلف حقوقی، از میان حقوقدانان مسلمانیکه بوسیله
رئیس قوه قضائیه به مجلس شورای اسلامی معرفی میشوند و با رای مجلس انتخاب میگردند.

اصل
نود و سوم- مجلس شورای اسلامی بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد مگر در
تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان.

اصل
نود و چهارم- کلیه مصوبات مجلس شورای اسلامی باید به شورای نگهبان فرستاده شود و
شورای نگهبان موظف است آن را حداکثر ظرف ده روز از تاریخ وصول از نظر انطباق بر
موازین اسلام و قانون اساسی مورد بررسی قرار دهد چنانچه آن را مغایر ببیند برای
تجدید نظر به مجلس باز گرداند. در غیر این صورت مصوبه قابل اجراء است.

اصل
نود و ششم- تشخیص عدم مغایرت با مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام اسلام با اکثری
فقهای شورای نگهبان و تشخیص عدم تعارض آنها با قانون اساسی برعهده اکثریت همه
اعضاء شورای نگهبان است.

بوضوح
دیده میشود امام عظیم الشان امت اسلام قدس سرّه و قانون اسلام با یک شیوه و همسو و
همسان درباره جایگاه و نقش شورای نگهبان سخن گفته اند و شرائطی که قانون اساسی
برای فقهاء معتبر دانسته است و روی آگاهی فقهاء به مقتضیات زمان و مسایل روز تکیه
نموده برای تامین همان هدفی است که امام در وصیت نامه سیاسی الهی متذکر شده اند و
بدون آن اصل فلسفه وجودی شورای نگهبان که پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی
است قابل تحصیل نمیباشد و احکام اسلام تنهام احکام اولیه نمیباشد و احکام ثانویه
نیز جزء احکام اسلامی است و باید مورد توجه و مد نظر قرار گیرد و احکام اسلامی و
فقه اسلامی که همانا فلسفه زندگی بشری است، بدون نظام و حکومت که با ولایت فقیه تحقق
پذیر است، یقینا قابل اجراء و پیاده شدن نبوده و اگر هم پیاده شود با اسلام ناب
محمدی (ص) که در سایه رهبری آن شخصیت عظیم الهی متبلور میگشت و عینیت می یافت
تفاوت زیادی خواهد داشت و اساسا اسلام اصیل نبوی و علوی با ولایت و امامت و حکومت
صالحه و عادله قابل تحقق و خارجیت یافتن است در قانون گذاری مجلس شورای اسلامی و
شورای نگهبان هر دو علاوه بر اینکه باید بعناوین اولیه و احکام اولیه اسلامی توجه
نمایند بعناوین ثانویه و ولایت فقیه عادل و جامع شرایط نیز توجه نمایند و در صورت
چنین دید و توجهی قانون گذاری جامع الاطراف و دقیق و موفقی امکان پذیر است و در
غیر اینصورت خدای نخواسته ممکن است چنین ذهنیت برای خیلیها بوجود آید …

جاودانگی
راه امام

اصول
انقلاب اسلامی (3)

قسمت
نهم

حجة
الاسلام و المسلمين اسدالله بيات

آری
هر کدام از زوایای عمیق اسلام مورد دقت و تعمق قرار گیرد و جهات گوناگون آن مورد
توجه واقع شود، در متن آن اصالت و استقلال و استحکام و تهاجم بر مکتبها و فرهنگهای
دیگر اعم از شرق الحادی و یا غرب مزور و کافرانه دیده می شود و کوچکترین تشابهی
میان این دو فرهنگ وجود ندارد و سیاست اسلامی مانند همه برخوردهای دیگریکه در محیط
اسلامی با همسایگان و مخالفان و موافقان انجام می گیرد و هر انسان معتقد به اسلام
از انجام آنها ناگزیر است، از این فرهنگ غنی و مستقل، نشئت گرفته و رابطه این دو،
مانند رابطه هر فرعی با اصل خویش می باشد و قطع این رابطه به معنای واقع کلمه،
عدول از اصل اسلام و مبانی مستحکم آن بحساب می آید پس در سیاستها و         برنامه ریزیهای داخلی و در سیاستها و
برخوردهای بین المللی و خارجی باید به آن ریشه و اساس و پایه توجه بعمل آید و از
آن غفلت نشود و برخوردها و تعارفات دیپلماسی امروز جهان که بر پایه زور و مکر و
نیرنگ است نباید با زرق و برق دروغین، چشم و گوش مسئولان را بسته و نگذارد سیاست
متکی بر فکر و ایدئولوژی اسلامی و ارزشهای انسانی برنامه ریزی شده و در صحنه های
گوناگون دیپلماسی و روابط جهانی ظهور و بروز نماید، چون سیاست اسلامی متکی به
ارزشهای الهی و انسانی یا باید بصورت ناب و خالص صد در صد متکی باصول ارزشی اسلامی
پیاده گردد و در تمام میدانها توان مقابله خودش را با دیگر فکرها و اندیشه ها و
سیاستها ظاهر سازد و اگر با پیرایه و در حال ناخالصی و بصورت التقاطی و با رنگ
دیپلماسی و تعارفات جهانی مطرح گردیده و متلون شود، نه تنها در مقابل سیاستهای
استکباری نمی تواند از خود ایستادگی و مقاومت نشان دهد. بلکه با کمال ضعف و سستی
در مقابل تهاجمات آنها منهزم و شکست خورده صحنه را ترک نموده و میدان را برقیب
بلامنازع خود تحویل مینماید و این معنا را تمام کسانیکه علاقمند به نهضتهای اسلامی
هستند و باورشان این است تنها ره رهائی انسانها از قید و بند رقیتهای مدرن دنیای
صنعتی و تکنیکی امروز تمسک به اسلام و ارزشهای اسلامی می باشد، بیشتر از دیگران
باید مورد توجه قرار داده و لحظه ای از آن غفلت ننمایند. و بدانند که اگر هم خدای
ناخواسته اینان غافل باشند، دشمنان قسم خورده اسلام و انقلاب اسلامی غفلت ننموده و
همیشه در توطئه و کارشکنی دست بکار بوده و از هر امکانی برای ایجاد مشکل و مانع در
مقابل انقلاب اسلامی بهره برداری می- نمایند.

استعمار
از هویت خود دست بر نمی دارد

و
توجه داشته باشند که ایادی تجاوز کار بصورت مترتب دنبال دوچیزند:

یک-
شکست اسلام و نهضت مقدس اسلامی تا این معنا را که قرنها بذهن افراد داده بودند و
افراد ساده و غیر مطلع را هم باورانده بودند که در دنیای امروز اسلام قابل عرضه
کردن نبوده و امکان پیاده شدن ندارد و اگر افرادی بخواهند حرکتی را بوجود آورند و
در آن حرکت هم بخواهند موفق باشند باید بسراغ مکتبها و ایسمهای دیگری بروند. دوم-
اگر ملتی هم در حرکتی و نهضتی موفقیتهائی بدست آورد و مخالفان اسلام نتوانند بطور
رسمی جلو آن حرکت را بگیرند و بزانو درآورند، کاری می کنند که اسلام بصورت ناب و
خالص مطرح نشود و این تحرک رهائی بخش و انقلابی بنام اسلام تمام نشده و اسلام
بعنوان نیروی محرک و قدرت محرکه شناخته نشود و بالاخره مردم دنیا فکر نکنند که می-
توانند بدون اتکاء به یکی از قدرتهای بزرگ جهانی نهضتی را بوجود آورده و انقلابی
را رهبری نمایند و از زیر سلطه آنان بیرون آورند و بسیار سخت است برای زورمداران
عالم مشاهده نمایند در یکی از گوشه های دنیا مردمی منسجم گشته و در سایه رهبری خاص
الهی و با تکیه بر اصولی که از متن مکتب الهی و آسمانی نشئت میگیرد، انقلابی را
بوجود آورده اند و در سایه انقلاب توانسته اند راه جدید و تز مشخص و نوینی را برای
جهانیان ارائه نموده و الگوی قابل عرضه و ارائه ای را برای همه ی مظلومان و
ستمدیدگان نشان دهند و در این راه نیز موفق شوند و لذا در این مسیر از هیچ توطئه و
خیانتی دست برنداشته اند و بهر نوع مکر و نیرنگی دست زده اند و قطعا چندیکه انقلاب
هویت مکتبی و اسلامی خویش را داشته و دارد و ملت بحرکت انقلابی می نمایند، این
مقابله وجود خواهد داشت و آنان دست از شیطنت خودشان برنخواهند داشت مگر آنکه
انقلاب را از حالت اسلامی بودنش بیرون آورده و مسیر آن را بتوانند تغییر دهند و
اسلام را با         پیرایه هائی از صحنه
بیرون سازند. و یا اینکه بصورت ساده لوحانه باور شود که دشمنان انقلاب اسلامی
تغییر ماهیت داده و ممکن است واقعا به منطق برگردند و طبق ارزشهای انسانی و اسلامی
عمل نموده و از مسیر زورگوئی و قلدری که در ماهیتشان هست، بازگشت نموده و در راه
مستقیم وارد شوند. حاشا که استعمار و استعمارگران براه مستقیم درآیند.

حاشا
که آمریکای مفسد از افساد فی الارض و اهلاک حرث و نسل بشریت دست بردارد و حاشا که
آنان فکر کنند که امت اسلامی اینقدر ساده اندیش باشند و در شناخت ماهیت دشمنان
اسلام راه خطا بروند و گمان نکنند ما می توانیم با دشمنان اسلام روابط حسنه و
دوستانه داشته باشیم و آنان در فکر تجاوز و تعدی بحریم امت اسلامی نخواهند افتاد.
آنانیکه اینگونه می اندیشند نه اسلام و مکتب را خوب می شناسند و نه ماهیت سلطه
طلبانه دشمنان اسلام را بخوبی دریافته اند و لذا حضرت امام که در مکتب اسلام ناب
محمدی صلی الله علیه و آله و صراط مستقیم علوی علیه السلام ذوب گردیده و با تمام
وجود خود را فانی در اسلام نموده است، و بهیچ وجه حاضر نیست از احکام و معیارهای
اسلامی چشم پوشی کند و در ارتباط با آنها کوتاه آید و معتقد است «سیاست ما عین
دیانت ما» و متخذ از متن شریعت اسلامی ما است و ارتباط نظامی اسلامی با دنیای
بیرون در چهارچوب مکتب اهل بیت علیهم السلام باید صورت پذیرد و عدول از این اصل را
به تمام معنی الکلمه، عدول از صراط مستقیم اسلام و وحی می داند و آن را خیانت به
مصالح اسلام و امت اسلام و ارزشهای الهی می شمارد، طبعا در مورد سیاست خارجی و
ایجاد ارتباط با ملل عالم، تعارفات دیپلماسی رایج را مردود و خطا دانسته و با
صراحت بمردم مسلمان ایران انقلابی و اسلامی و به تمام امت اسلامی در سراسر جهان
توصیه می فرماید که اگر میخواهید سیادت اسلامی خودتان را بدست آورید و با استقلال
و مجد و عظمت بزندگی خویش ادامه دهید و از شر و توطئه صاحبان زر و زور در امان
بمانید و ارزشهای اصیل انسانی و الهی را حفظ کنید در سیاست گذاری و روابط خارجی از
این اصل تخطی و عدول نکنید و سیاست اهل بیت (ع) را راه و رسم خود قرار دهید.

حضرت
امام «قدس سرّه» چنین می فرمایند:

«و
با کمال جد و عجز از ملتهای مسلمان می خواهم که از ائمه اطهار و فرهنگ سیاسی،
اجتماعی، اقتصادی، نظامی این بزرگ راهنمایان عالم بشریت بطور شایسته و بجان و دل و
جان فشانی و نثار عزیزان پیروی کنند. از آن جمله دست از فقه سنتی که بیان گر مکتب
رسالت و امامت است و ضامن رشد و عظمت ملتها است، چه احکام اولیه و چه ثانویه که هر
دو مکتب فقه اسلامی است، ذره ای منحرف نشوند و به وسواس خناسان معاند با حق و مذهب
گوش فرا ندهند و بدانند قدمی انحرافی، مقدمه ی سقوط مذهب و احکام اسلامی و حکومت
عدل الهی است. و از آن جمله مراسم عزاداری ائمه اطهار و بویژه سید مظلومان و سرور
شهیدان حضرت ابی عبدالله الحسین صلوات وافر الهی و انبیاء و ملائکة الله و صلحاء
بر روح بزرگ حماسی او باد هیچگاه غفلت نکنند و بدانند آنچه دستور ائمه علیهم
السلام برای بزرگداشت این حماسه ی تاریخی اسلام است و آن چه لعن و نفرین بر
ستمگران آل بیت است تمام، فریاد قهرمانانه ملتها است بر سردمداران ستم پیشه در طول
تاریخ الی الابد. و می دانید که لعن و نفرین و فریاد از بیداد بنی امیه       لعنة الله علیهم با آنکه آنان منقرض و به
جهنم رهسپار شده اند، فریاد بر ستمگران جهان و زنده نگهداشتن این فریاد ستم شکن
است. و لازم است در نوحه ها و اشعار مرثیه و اشعار ثنای از ائمه حق علیهم سلام الله،
بطور کوبنده، فجایع و ستمگریهای ستمگران هر عصر و مصر یادآوری شود و در این عصر که
عصر مظلومیت جهان اسلام بدست امریکا و شوروی و سایر وابستگان به آنان و از آن جمله
آل سعود، این خائنین بحرم بزرگ الهی   لعنة
الله و ملائکته و رسله علیهم است، بطور کوبنده یادآوری و لعن و نفرین شود. و همه
باید بدانیم که آنچه موجب وحدت بین مسلمین است، این مراسم سیاسی است که حافظ ملیت
مسلمین بویژه شیعیان ائمه اثنی عشر علیهم صلوات الله وسلم».

حضرت
امام «قدس سرّه» در این فراز بمطالبی بسیار بلند و بالا و نو اشارت فرموده اند که
هر کدام از آنها در جای خودش با تفصیل بیشتر باید مورد بررسی و تحلیل و تشریح قرار
گیرد. از جمله اینکه فقه عمیق و جامع شیعه که عهده دار سلامت و عدالت در جامعه
است، و ضامن رشد و عظمت ملتها است، همان فقه سنتی است و منحصر باحکام اولیه نمی
باشد، بلکه با توجه بجامعیت آن و دارا بودن فقه باحکام اولیه و ثانویه که هر دو از
متن مکتب اسلام متخذ می باشد. می تواند عهده دار مجد و عظمت مسلمین گردیده و پاسخ
گوی نیازهای گوناگون جامعه بشری باشد و بالطبع نادیده گرفتن احکام ثانویه اسلام و
تنها احکام اولیه را دیدن از مصادیق بارز ایمان ببعض و کفر ببعض که کفر مطلق است،
خواهد بود و از جمله فلسفه اقامه نماز سیاسی عبادی جمعه که در تثبیت پایه های نظام
عدل الهی و حضور مردم در صحنه های گوناگون مبارزه و وحدت امت اسلامی و ملت مقاوم
ایران نقش بسیار بالا و والائی داشته که حضرت امام «قدس سرّه» آن را یکی از عنایات
حضرت حق بر جمهوری اسلامی ایران دانسته است.

و
از آن جمله فلسفه بزرگداشت نهضت حسینی و قیام خونین کربلا و عزاداری برای اهلبیت
علیهم السلام و ابراز انزجار و لعن و نفرین بر دشمنان خدا و بشریت از آغاز تا
انجام والی الابد می باشد که در حرکتهای رهائی بخش ملتها و حفظ ملیت و هویت            امت اسلامی و افشاگری علیه تبهکاران
و جباران عالم و تحریک و بسیج همگانی برای قیام و یورش و تهاجم علیه مستکبران جهان
و صاحبان قدرت باطل و دهها مصالح و جهات دیگر اجتماعی و فکری و فرهنگی که بر همگان
واضح و آشکار است. و در عبارات بلند حضرت امام «قدس سرّه» طوری عنوان و طرح شده
است که از عذوبت و طراوت خاصی برخوردار بوده و با شکل حماسی و زنده و متحرک طراحی
شده تا در صحنه زندگی روزمره انسانهای ستمدیده تاریخ، بطور همیشه و جاودانه بصورت
ملموس، مشهود گردد.

و
نیز تحلیلی که از لعن و اعلان بیزاری و دوری از بنی امیه «لعنهم الله» ارائه
فرموده اند و از آن حماسه ای ساخته اند که راه برخورد قهرآمیز را با هر جریان و
حرکتی که در راستای اهداف جنایتکارانه بنی امیه «لعنة الله علیهم» قرار می گیرد و
با همان شیوه و هدف می- خواهند حاکمیت های جور و ظلم را بر ملتهای مظلوم تثبیت
نموده و تحکیم بخشند، نشان داده و تعلیم فرموده است و هریک از این عناوین چون
دارای زوایای مختلف و گوناگونی بوده و در ضمن متن وصیت نامه مجددا مورد تاکید قرار
گرفته است در آنجا که رسیدیم به تفصیل به تشریح ابعاد مختلف آن خواهیم پرداخت و با
الهام از بیانات حضرتشان در موارد دیگر که در مناسبتهای مختلف فرموده اند در تکمیل
بیشتر مطالب اینجا خواهیم کوشید.

بهرحال
این وصیت نامه، مانند وصیت نامه های دیگر و معمولی نمی باشد و در زمان و مکان خاصی
محدود نمی گردد و برای افراد مخصوص خطاب نشده است بلکه وصیت و توصیه از مقامی است
الهی و بالاتر از افق تنگ و مقید عالم طبیعت که در آن زمان و مکان و دیگر قیودیکه
محدودیت آور است ملحوظ نبوده و محیط بر همه آنها می باشد و می تواند در همه زمانها
و مکانها و با توجه به همه قومیتها و زبانها و نژادها در تمامی اعصار و قرون و با
همه خصوصیات و ویژگیها دعوت و رسالت خویش را انجام دهد زیرا که پیام پیام الهی و
پیامبر گونه میباشد و مخاطبین آن ایرانی و لبنانی و افغانی و امثال اینها نمی باشد
بلکه تمام کسانی است که دارای روح لطیف و درک عمیق و دلی پردرد و رنج از حوادث تلخ
و دردناک تاریخ و زورگوئیها و ظلمها و حق کشیهای قلدران عالم بوده و بوضوح و روشنی
میداند که تنها راه حل و پایان بخشیدن باین جنایتها بازگشت انسان بسوی خدا و
حاکمیت عبودیت الهی و رهائی از قید و بند و اغلال مادیت و اهواء و تمایلات نفسانی
میباشد و در این وصیت نامه سیاسی الهی هم دردها بخوبی و ریشه ای مورد تحلیل و
بررسی قرار گرفته و هم راه حلها ارائه شده است و هر انسانی به تناسب درک و معرفت
خویش می- تواند از آن حظی برده و توشه ای برای فرا راه خویش بردارد و از آن، شیوه
ی برخورد با سیاست بازان بین المللی را آموخته و با هوشیاری و توجه دقیق جلو
نیرنگها و فریبهای آنان را بگیرد و در مقابل نفوذ نامشروع آنان سدی آهنین و محکم
بوجود آورد و لذا یکی از وظایف سنگین مسئولان سیاسی و فرهنگی نظام الهی ما این است
که بکوشند و تمامی امکانات خودشان را روی هم بریزند و از نیروهای متعهد و با سواد
و اهل ذوق و سلیقه و آشنا بزبانهای گوناگون و زبان غنی فارسی که توان دریافت و فهم
مطالب بلند و بالای حضرت امام «قدس سرّه» را نیز داشته باشند، استفاده نموده و این
وصیت نامه را بصورت کامل و دقیق بزبانهای زنده دنیا برگردانند و در اختیار همه
افرادی که از بی عدالتیها و خیانتها و نابرابریها و بردگیهای مدرن دنیای تکنولوژی
رنج می برند و بسراغ نورانیت آزادیها و کرامتها و شرافتها و ارزشهای انسانی و دینی
می روند و برای انقلاب و حرکتهای    
دگرگون سازشان راه و شیوه ای را می طلبند، بگذارند و زمینه رجعت انسان به
خویشتن خویش را فراهم سازند.

حضرت
امام «قدس سرّه» در این زمینه اینطور می فرمایند:

«و
آنچه لازم است تذکر دهم آن است که وصیت سیاسی الهی اینجانب اختصاص بملت عظیم الشان
ایران ندارد. بلکه توصیه به جمیع ملل اسلامی و مظلومان جهان از هر ملت و مذهب
میباشد. از خداوند عزوجل عاجزانه خواهانم که لحظه ای ما و ملت ما را بخود واگذار
نکند و از عنایات غیبی خود باین فرزندان اسلام و رزمندگان عزیز لحظه ای دریغ
نفرماید.»

مديريت
اسلامي

شرح صدر

قسمت هفدهم

حجة الاسلام
والمسلمين محمدي ري شهري

مدیریت،
آسانی و تکامل

بحث درباره ی
دومین درخواست حضرت موسی علیه السلام از خداوند در ارتباط با رهبری «آسانی امر
مدیریت» بود، توضیح دادم که از این تقاضا چند نکته استفاده می شود:

1-
آسانی امر مدیریت برای مدیر یک ضرورت است. 2- آسانی و سختی امور نسبی است. 3-
آسانی در اسلام مطلوب است. در تبیین نکته ی سوم سخن به اینجا رسید که چگونه میشود
اسلام، دین آسانی و آسایش باشد و در عین حال تکامل انسانرا در سایه- ی سختیها
بداند؟ اینک ادامه ی بحث و پاسخ به این سئوال:

مدیریت،
آسانی و تکامل

آن
دسته از آیات و روایات اسلامی که دلالت دارند اسلام دین آسانی و آسایش است با دسته
ای دیگر که تکامل انسان را در پرتو سختیها می دانند متناقض نیستند بلکه هر دسته
بعدی از ابعاد یک واقعیت را بیان می کنند.

واقعیت
این است که اسلام برنامه ی تکامل انسان است و در این برنامه مادیت و معنویت، دنیا
و آخرت تواما مورد توجه قرار دارند، لذا مادیت و آسایشی که اسلام برای انسان می-
خواهد با معنویت و سختیهایی که برای تکامل معنوی، انسان باید تحمل کند منافات
ندارد.

به
عبارت دیگر اسلام آسایش انسان را می خواهد ولی نه هر آسایشی، بلکه آسایشی که مقدمه
یا نتیجه ی تکامل انسان باشد و بر این مبنی مقصود از آیات و احادیثی که اسلام را
دینی آسان معرفی می کنند قطعا این نیست که فلسفه ی اسلام آسایش مطلق انسان است،
بلکه مقصود یکی از معانی ذیل یا همه ی این معانی است:

الف:
مقررات اسلامی متناسب با توان انسان است

در
اسلام تکلیف مالایطاق نیست، قرآن صریحا اعلام می کند که:

لا
يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلا وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ
رَبَّنَا لا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلا تَحْمِلْ عَلَيْنَا
إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلا تُحَمِّلْنَا
مَا لا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلانَا
فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ[1]

خداوند
هیچ کس را جز به اندازه ی توانائیش تکلیف نمی کند.

از
نظر اسلام تکالیف الهی، علاوه بر اینکه منطبق با خواستهای فطری و تامین کننده ی
نیازهای واقعی انسان است، متناسب با توان او نیز هست. در اسلام قانونهای          دست و پاگیر و مشکل آفرین و به تعبیر
قرآن حرجی نیست.[2]

شخصی
از امام صادق علیه السلام پرسید که: زمین خوردم ناخنم شکست و برای درمان انگشتم را
با دارو بسته ام، برای وضو تکلیفم چیست؟

مقصودش
این بود که برای وضو در شرایطی که ذکر شد لازم است با مشقت باند و دارو از دست باز
شود تا آب به پوست برسد یا وظیفه چیز دیگری است؟

امام
در پاسخ او یک قانون کلی بیان کرد و فرمود: پاسخ این سئوال و امثال آن را از قرآن
می توان استنباط کرد، زیرا خداوند متعال فرموده: «ماجعل علیکم فی الدین من حرج»:
در دین اسلام تکلیفی که حرجی باشد نیست.

و
بعد اضافه فرمود که بر همان باند مسح کن.[3]

نه
تنها در اسلام تکلیف مالایطاق و مقرراتی خارج از توان انسان و بیش از قدرت او وجود
ندارد، بلکه برای رعایت آسایش انسان قوانین الهی بگونه ای است که توان انجام آن
کمتر از قدرت اوست، امام صادق علیه السلام در این زمینه می فرماید:

«خداوند
بندگان را امر نفرموده مگر به آنچه که کمتر از توان آنها است و لذا هر آنچه را که
به مردم فرمان داده انجام دهند برای انجام آن قدرت دارند و هر تکلیفی که در وسع
آنها نیست از آنها برداشت شده است».[4]

ب:
اجراء مقررات اسلام آسایش انسان را به دنبال دارد

تردیدی
نیست که انجام بخشی از مقررات اسلام برای بسیاری از مردم خصوصا در آغاز کار، دشوار
است.

انفاق
برای افراد بخیل، نهی از منکر و جهاد برای افراد ترسو و علاقمند به زندگی و …
دشوار و سخت است، ولی تحمل این سختیها مقدمه ی آسانی و آسایش بهتر و کاملتر و
بادوام تر است.

در
اسلام اموری تحت عنوان گناه ممنوع شده است، خویشتن داری از این امور در آغاز، برای
انسان سخت می نماید ولی تحمل این سختی، آسانی و خوشی زندگی را در پی دارد، چشم
پوشی از چهره ی زیبا مشکل ولی مقدمه ی راحتی است و بر عکس     چشم پوشی نکردن از هوسها لذتبخش است لکن یک
لحظه هوسرانی گاه یکعمر پشیمانی را به دنبال دارد، به گفته ی امام علی علیه
السلام:

«من
اطلق طرفه کثر اسفه»[5]

کسی
که چشمش را آزاد بگذارد، تاسف او بسیار خواهد بود.

و
به گفته ی امام صادق علیه السلام:

«کم
من نظرة اورثت حسرة طویلة»[6]

چه
بسا یک نگاه موجب حسرت طولانی انسان است.

وقتی
چشم دید، دل می خواهد:

زدست
دیده و دل هر دو فریاد                                        که هرچه
دیده بیند دل کند یاد

دل
در تعقیب هوس نامشروع خود، گاه انسان را به جنایاتی وا می دارد که در همه ی عمر
آسایش و خوشی را از او سلب می نماید، کسی که به دستور اسلام لذت چشم چرانی را بر
خود تحریم می کند، آسایش و آرامش بیشتری را برای خود تامین کرده است، به فرموده ی
امام علی علیه السلام:

«من
غض طرفه اراح قلبه»[7]

کسی
که از نگاههای نامشروع چشم فرو پوشد دل خود را راحت ساخته است.

ج:
اسلام انسان را به گونه ای می سازد که سختیها بر او آسان می گردد

این
تفسیر از آسان خواهی اسلام برای انسان، در مدیریت و رهبری کاربرد فرهنگی دارد، با
عنایت به ضروری بودن آسانی امر مدیریت برای مدیر، و نسبی بودن آسانی و سختی، اسلام
باید مدیران جامعه ی اسلامی را به گونه ای تربیت کند که کارهای سنگین و دشوار بر
آنان آسان باشد، چگونگی این امر در توضیح نکته ی چهارم خواهد آمد.

4-
آسان شدن امور بدست خدا است

چهارمین
نکته ای که از درخواست موسی علیه السلام در مورد آسان شدن امر رسالت و رهبری از
خدا، استفاده می شود این است که آسان شدن کارهای سخت برای انسان بدست خداست، اوست
که با نازل ساختن آرامش به جان آدمی، او را به گونه ای می- سازد که از امواج
مشکلات احساس اضطراب و سختی نمی کند و آنچه برای دیگران سخت و ناگوار می نماید،
برای او آسان و گوارا می گردد.[8]

مساله
ی مهم در این رابطه توجه به این معنی است که خداوند حکیم کاری را بی جهت و به گزاف
انجام نمی دهد و در حقیقت کلید آسان شدن مشکلات بدست خود انسان است، بنابراین باید
دید که عوامل و عللی که در صورت تحقق، خداوند دشواریها را بر انسان آسان می کند
چیست و مدیران جامعه ی اسلامی از کدام طریق می توانند زمینه- ی عنایت الهی را در
آسانتر نمودن مشکلات مدیریتی خود فراهم سازند.

زمینه
های آسان شدن مشکلات

در
بررسی اجمالی که درباره ی زمینه های آسان شدن نسبی مشکلات از نظر قرآن و حدیث
داشتم، در مجموع به پنج عامل برخوردم که این عوامل در واقع مکمل یکدیگرند، و با
تحقق آنها خداوند متعال توان و آرامشی به انسان عنایت می کند که برخورد با
بزرگترین امواج مشکلات برای او آسان است، توجه به این عوامل در حقیقت بهترین درس
مدیریت و رهبری در بحرانها و شرایط سخت و دشوار است:

الف:
بکارگیری همه ی توان

نخستین
شرط آسان شدن دشواریها بر انسان تصمیم و تلاش خود اوست هزار بار اگر دعای موسی را
تکرار کنی و «یسرلی امری» بگویی و از خداوند تقاضای آسان شدن مشکلات کار خود را
بنمایی تا همه ی توان برای حل آن مشکل بکار نگیری، نتیجه ندارد.

امام
رضا علیه السلام می فرماید:

«من
سال الله التوفیق و لم یجتهد فقد استهزء بنفسه»[9]

کسی
از خدا توفیق بخواهد ولی تلاش نکند خود را مسخره کرده است.

وقتی
انسان مصمم می شود که خود را به امواج مشکلات بزند براساس سنت آفرینش، خداوند
دشواریها را بر او آسان می نماید، در این زمینه روایتی از امام رضا علیه السلام
نقل شده که خیلی جالب است، متن روایت این است:

«خداوند
به یکی از پیغمبران وحی کرد که فردا صبح اولین چیزی را که در راه دیدی بخور …

فردا
صبح پیامبر بیرون آمد «در عالم مکاشفه» سر راه خود کوهی بزرگ و سیاهرنگ مشاهده
کرد، متحیر ایستاد که چه کند، با خود می گفت که خداوند به من دستور داده این کوه
را بخورم! مگر می شود؟! ابتدا نمی دانست به این تکلیف دشوار بلکه محال چگونه عمل
کند ولی با قدری تامل به این نتیجه رسید که خداوند هیچگاه تکلیف مالایطاق نمی کند
بنابراین در این کار رازی باید وجود داشته باشد و خوردن این کوه باید ممکن و     در توان باشد.

مصمم
شد کوه را بخورد! و با این تصمیم به سمت کوه حرکت کرد، در نزدیکیهای کوه، دید کوه
کوچک شد! چون به کوه رسید دید آن کوه عظیم تبدیل به یک لقمه گردید! لقمه را به
دهان نهاد، آنرا لذیذترین غذاها یافت!

به
منزل بازگشت، در عالم رویا به او گفته شد: ماموریت خود را انجام دادی ولی فهمیدی
معنای آنچه دیدی چیست؟

پیغمبر
پاسخ داد: نه.

کوه
عظیمی که دیدی، خشم بود، وقتی انسان عصبانی می شود، خود را نمی بیند و کوه قدر و
منزلت خود را از شدت خشم فراموش می کند، اگر خود را کنترل کند، و قدر خود را
بشناسد و خشمش آرام شود، عاقبت کار کوه عظیم خشم، مانند لقمه ی لذیذی در کام جان
او می گردد».[10]

این
مکاشفه که مثل برخورد یک انسان با اراده با همه ی توان، با یک دشواری اخلاقی است،
قابل تطبیق در برخورد با همه و یا اغلب مشکلات اخلاقی و اجتماعی و از جمله مشکلات
مدیریت جامعه است.

بحرانهای
اجتماعی و مشکلات بزرگ مدیریتی همیشه از دور چون کوهی عظیم سد راه حرکت مدیر و
رهبر در تعقیب اهداف خویش است ولی وقتی یک مدیر مصمم خود را با همه ی توان برای
گذشتن از آن موانع آماده نماید بتدریج آن موانع در دیده ی او کوچک   می شوند و گذشتن از آنها بر او آسان می گردد و
در نهایت به آسانی مشکلات را در خود هضم می کند و موانع را پشت سر می گذارد در
حالی که لذت معنوی فائق آمدن بر مشکلات کام جانش را شیرین نموده است.

قرآن
کریم تصریح می کند که:

«والذین
جاهدوافینا لنهدینهم سبلنا»[11]

آنها
که همه توان خود را در راه ما بکار گرفتند قطعا ما آنها را به راههای خود هدایت
می- کنیم.

جهاد
به معنای استفراغ وسع یعنی بکارگیری همه ی توان است، از نظر قرآن اگر انسان همه ی
توان خود را در راه خدا بکار گیرد خداوند او را برای گذشتن از موانع و مشکلات
راهنمایی می کند، این هدایت که معلول جهاد و بکارگیری همه ی توان است، ارائه طریق
نیست، نشان دادن راه نیازی به جهاد ندارد، بلکه ایصال به مطلوب است یعنی بکارگیری
همه ی توان در راه خدا زمینه ی گذشتن از موانع و وصول به هدف است، اگر انسان این
زمینه را ایجاد کرد خداوند او را به هدف خواهد رساند.

ادامه
دارد

درس هايي از تاريخ تحليلي اسلام

قسمت بيست و هفتم

حجة الاسلام و المسلمين رسولي محلاتي

فراهم شدن مقدمات هجرت به مدینه

باتوجه به بحث گذشته اینک بدنباله ی آن که
موجب اسلام مردم مدینه و هجرت رسولخدا (ص) و مسلمانان به آن شهر گردید توجه کنید،
و این قسمت را ما قبلا در شرح حال رسولخدا (ص) بطور مشروح نگاشته ایم که ذیلا از
نظر شما میگذرد:

در شهر یثرب -که بعدها به مدینه موسوم گردید-
دو قبیله بنام اوس و خزرج زندگی می- کردند و در مجاورت ایشان نیز تیره هائی از
یهود سکونت داشتند که بکار تجارت و سوداگری مشغول بودند و تدریجا سرزمینها و
مزارعی در اطراف شهر خریداری کرده و محله هائی مخصوص بخود داشتند، و تاریخ مهاجرت
این یهودیان به یثرب به سالهای زیادی قبل بر می گشت و طبق برخی از روایات، نخستین
گروهی که بمنظور مجاورت به یثرب آمدند چند تن از بزرگان و دانشمندان یهود بوده که
چون در کتابهای خود دیده بودند که آخرین پیامبر الهی بدان شهر هجرت می کند ولی
زمان آنرا نمی دانستند برای دیدار آنحضرت و ایمان بوی به یثرب مهاجرت کرده و در
آنجا ماندند، و تدریجا فرزندان ایشان       
رو بتزاید گذارده و بکار تجارت و زراعت مشغول شدند.

میان قبیله ی اوس و خزرج سالها آتش جنگ و
اختلاف زبانه می کشید و هر چند وقت یکبار بجان هم می افتادند و گروهی را بخاک و
خون افکنده و گاهی بدنبال جنگ آنکه پیروز می شد خانه و نخلستان قبیله ی شکست خورده
را ویران کرده و به آتش می کشیدند، و بحث در اینکه آیا ریشه ی این اختلاف چه بوده
و از کجا سرچشمه گرفته بود ما را از وضع تدوین این مختصر خارج می کند، و بعید نیست
-چنانچه برخی از مورخین نوشته اند- این جنگ و خونریزی به تحریک و دسیسه ی یهودیان
ساکن یثرب صورت گرفته و آنها برای آنکه به آسودگی بتوانند بکار تجارت و اندوختن
پول و ثروت و تشکیل دادن بانک زمین       
وقبضه کردن اقتصاد و بازار کشاورزی و محصول مردم مشغول باشند صاحبان اصلی
سرزمین یثرب را بجان هم انداختند و این سرگرمی خانمان برانداز را برای آنها فراهم
ساختند و خودشان با آسایش خاطر به تعقیب هدفشان پرداختند. و با اینحال گاهی هم
متعرض یهود میشدند و با آنها نیز بجنگ و ستیز می پرداختند.

یهودیان که اهل کتاب بودند و مژده ی ظهور
پیغمبری را در سرزمین حجاز و هجرت او را بشهر یثرب از علماء و دانشمندان خود شنیده
و در کتابها خوانده بودند، گاهگاهی در بحثها و نزاعهائی که میان آنها و اعراب یثرب
پیش می آمد بآنها می گفتند پیغمبری ظهور خواهد کرد و چون او بیاید ما بدو ایمان
آورده و بدستیاری او شما را نابود خواهیم کرد.

اوس و خزرج روی اختلافات قبلی، خود را برای
جنگ تازه ای آماده می کردند و هر دو دسته می کوشیدند قبائل دیگر عرب را نیز با خود
هم پیمان کرده نیروی بیشتری برای سرکوبی و شکست حریف پیدا کنند تا در هنگام برخورد
و جنگ از قدرت بیشتری برخوردار باشند.

این جنگ که دو سال پیش از هجرت رسولخدا (ص) به
مدینه اتفاق افتاد همان جنگ «بعاث» بود که افراد بسیاری از دو طرف در آن کشته شده
و خانه ها و نخلستانهائی ویران و به آتش کشیده شد.

دو قبیله ی اوس و خزرج بسوی قبائل مکه متوجه
شده و هر کدام درصدد برآمدند تا آنها را با خود هم پیمان و همراه کرده و از نیروی
آنها علیه دشمن خود کمک گیرند.

و طبق نقل ابن اسحاق در سیره، اوسیان زودتر از
قبیله ی خزرج به این فکر افتاده و چند تن از افراد آن قبیله که در راس آنها شخصی
بنام «انس بن رافع» بود بمکه آمدند تا با قریش علیه خزرج پیمان ببندند.

رسولخدا (ص) چنانچه پیش از این گفتیم پیوسته
مترصد بود تا افراد تازه ای را بدین خود دعوت کند، و بخصوص هنگامی که می شنید از
قبائل اطراف و مردم شهرهای دیگر    جزیرة
العرب افرادی بمکه آمده اند خود را بنزد آنها رسانده و اسلام را برایشان عرضه می-
کرد، و بگفته ی ابن هشام: برای حرکت آنحضرت کافی بود که بشنود مرد محترمی           -یا افراد تازه ای- از روسای قبائل یا
گروهی از افراد معمولی آن قبیله بمنظور زیارت یا منظورهای دیگری بمکه آمده که
رسولخدا (ص) بمحض آنکه مطلع می شد از جای برمیخاست و بدنبال آنها میرفت و ایشانرا
بدین خود دعوت کرده و از آنها یاری می طلبید.

وقتی پیغمبر خدا از ورود قبیله ی اوس به مکه
با خبر شد بنزد آنها آمده و پیش از آنکه آنها را به اسلام و ایمان بخدای تعالی
دعوت کند فرمود: من کاری را بشما پیشنهاد می کنم که از آنچه بخاطر آن به این شهر
آمده اید بهتر است.

پرسیدند: آن چیست؟

 فرمود: بخدای یگانه ایمان آورید و اسلام را
بپذیرید، سپس جریان نبوت خویش را به آنها اظهار کرده و چند آیه از قرآن نیز بر
آنها تلاوت کرد.

در میان افراد مزبور جوانی بود بنام ایاس بن
معاذ که چون سخنان رسولخدا (ص) را شنید رو بهمراهان کرده گفت: بخدا سوگند! این مرد
راست می گوید و اینکار بهتر از آنی است که شما برای انجام آن به این شهر آمده اید،
ولی انس بن رافع مشت خاکی برداشته به دهان او زد و او را ساکت کرده گفت: ما برای
اینکار به مکه نیامده ایم، و بدین ترتیب آن مجلس بهم خورد، ولی ایاس در باطن
برسولخدا صلی الله علیه و آله ایمان آورد و با اینکه پس از ورود بمدینه چندان زنده
نبود و بدنبال همان جنگ «بعاث» از دنیا رفت، ولی هنگام مرگ، نزدیکانش دیدند زبانش
به ذکر «الله» گویا است و «لا اله الا الله» و «الحمد لله» می- گوید و همه دانستند
که او در همان دیدار مکه به رسولخدا ایمان آورده و مسلمان شده است.

ولی بر طبق نقل دیگران نخستین کسی که از مردم
یثرب برای پیمان بستن با قریش به مکه آمد دوتن از قبیله ی خزرج بودند بنامهای
اسعدبن زراره و ذکوان بن عبدالقیس. و این در سال دهم بعثت و قبل از شکسته شدن
محاصره ی اقتصادی بنی هاشم بود.

داستان اسعدبن زراره و ذکوان …

طبرسی (ره) در اعلام الوری می نویسد: دو تن از
افراد قبیله ی خزرج بنام اسعدبن زراره و ذکوان بن عبد قیس به مکه آمدند و چون با
عتبة بن ربیعه سابقه ی دوستی و رفاقت داشتند یک سر بخانه او رفته و منظور خود را
بدو اظهار کرده از او خواستند بر ضد اوس با ایشان پیمانی منعقد کند، عتبه در جواب
آنها گفت:

اولا- سرزمین شما از شهر ما دور است و فاصله ی
زیادی میان ما و شما وجود دارد.

و ثانیا- پیش آمد تازه ای در شهر ما اتفاق
افتاده که همه ی فکر ما را بخود مشغول ساخته و مجال هر گونه فکر و کار و تصمیم
گیری را از ما گرفته است و ما را مستاصل و درمانده کرده!

اسعد پرسید: چه کار مهمی است که شما را نگران
کرده با اینکه شما در حرم خدا و محل امن و امانی بسر می برید؟

عتبه گفت: مردی از میان ما برخاسته و مدعی شده
که من رسول و فرستاده ی خدایم. این مرد خردمندان ما را بسفاهت و بی خردی نسبت
داده، به خدایان ما دشنام میدهد، جوانان ما را از راه به دربرده و جمع ما را
پراکنده ساخته است!

اسعد پرسید: چه نسبتی در میان شما دارد و
نسبتش چیست؟

عتبه- او فرزند عبدالله بن عبدالمطلب و از
اشراف و بزرگترین خاندان شهر مکه است!

اسعد که این سخن را شنید به یاد حرف یهودیان
یثرب افتاد که می گفتند: زمان ظهور پیغمبری که از مکه بیرون آید و به یثرب مهاجرت
کند همین زمان است و چون بیاید ما بوسیله ی او شماها را نابود خواهیم کرد! از این
رو تاملی کرده و از عتبه پرسید:

– آن مرد کجاست؟

عتبه گفت: در حجر (اسماعیل) می نشیند.

و چون احساس کرد که اسعد مایل به دیدن او شده
بلافاصله دنبال گفتار خود را گرفته و ادامه داد:

– اما موظب باش با او تکلم نکنی و سخنش را
نشنوی که وی جادوگر است و با جادوی کلام خود، تو را سحر می کند! اسعد گفت: من بحال
عمره وارد مکه شده ام و بناچار برای طواف خانه ی کعبه باید بمسجد بروم پس چه بکنم
که حرف او را نشنوم؟

عتبه گفت: در هر دو گوش خود پنبه بگذار!

اسعد بدستور عتبه پنبه در گوشهای خود گذارده
وارد مسجد شد و به طواف مشغول گردید.

در شوط اول[1]
رسولخدا (ص) را دید که در همان حجر (اسماعیل) نشسته و گروهی از بنی هاشم نیز
اطرافش را گرفته اند، اسعد از آنجا گذشت و چون در شوط دوم به آنجا رسید با خود
گفت: راستی که کسی از من نادان تر نیست آیا می شود که چنین داستان مهمی در مکه
اتفاق افتاده باشد و من بدون اطلاع و تحقیق از حال این مرد بشهر خود باز گردم، چه
بهتر آنکه نزد او بروم و از حال او مطلع گردم و خبر آنرا برای قوم خود در یثرب
ببرم!

بهمین منظور پنبه را از گوش خود بیرون آورده و
بکناری انداخت و نزد رسولخدا (ص) آمده و بعنوان تحیت به رسم مردم آنزمان و بت
پرستان بجای سلام گفت: «انعم صباحا» رسولخدا (ص) سربلند کرده و بدو فرمود: خداوند
بجای این جمله تحیت بهتری را برای ما مقرر فرموده و آن تحیت اهل بهشت است: «السلام
علیکم».

اسعد گفت: ای محمد ما را بچه چیز دعوت می کنی؟

فرمود: شهادت به یگانگی خدا و نبوت خویش و سپس
قسمتی از دستورات اسلام را بر او خواند.

اسعد که این سخنان شنید گفت: «اشهد ان لا اله
الا الله» گواهی می دهم به یگانگی خدا و اینکه توئی رسول خدا، سپس اظهار کرد ای
رسول خدا! پدر و مادرم بفدایت، من از اهل یثرب و از قبیله ی خزرج هستم و میان ما و
برادرانمان از قبیله ی اوس رشته های بریده بسیار هست که امید است خداوند بوسیله ی
تو آن رشته های بریده را پیوند دهد و بدست تو این جدائی و دشمنی بر طرف گردد و
آنوقت است که کسی نزد ما عزیزتر و محبوبتر از تو نخواهد بود …

اسعد سخنان خود را ادامه داده گفت: یکی از
مردان قبیله ی من نیز همراه من آمده و اگر او نیز مانند من این آئین را بپذیرد
امید آن میرود که خدای تعالی بدست تو کار ما را سرانجامی عنایت فرماید.

اسعد پس از این ماجرا بنزد ذکوان آمد و او را
نیز به اسلام دعوت کرد و با سخنان    
تشویق آمیزی که گفت او را نیز بدین اسلام درآورد.

سال یازدهم بعثت و اسلام شش یا هشت تن از مردم
یثرب

طبق برخی از روایات یکسال از ماجرای اسلام
اسعدبن زراره گذشت موسم حج فرا رسید و اسعدبن زراره با پنج تن و یا هفت تن دیگر از
مردم یثرب بمکه آمد و رسول خدا را در عقبه دیدار کرده و به آنحضرت ایمان آوردند،
که در اسامی آنها اختلاف است، و نام             
جابربن عبدالله و عوف بن حارث، و رافع بن مالک در آنها دیده شود.

و اینان پس از این ماجرا به یثرب باز می گردند
و با نزدیکان خود در آن شهر موضوع را در میان گذاشته و آنها را به اسلام دعوت می
کنند و جمعی را به دین اسلام در می آورند.

سال بعد فرا میرسد، و باز هم اسعدبن زراره با
جمعی دیگر در موسم حج بمکه آمده و اینبار با نیرو و جسارت بیشتری نزد رسولخدا (ص)
آمده و قرار دیداری را با آنحضرت در عقبه گذاردند که آنرا عقبه ی اولی مینامند.

پیمان عقبه ی اولی و آمدن مصعب بن عمیر به
یثرب در سال دوازدهم

سال دوازدهم بعثت بود و همانگونه که اشاره شد
اسعدبن زراره با یازده تن دیگر که دوتن آنها نیز از قبیله ی اوس بودند بمکه آمدند
و طبق قراری که گذاردند در عقبه ی منی خدمت رسول خدا (ص) آمده و آنها که ایمان
نداشتند نیز ایمان آورده و با آنحضرت پیمانی بستند که آنرا «بیعة النساء» گفته
اند.

و من پیمان اینگونه بود که «شرک نورزند، و
دزدی و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند، بهتان نزنند …»

و هنگامی که خواستند به شهر خود «یثرب» باز
گردند از رسول خدا درخواست کردند تا کسی را برای تعلیم قرآن و تبلیغ اسلام بهمراه
ایشان به یثرب گسیل دارد.

در میان جوانان مکه که به اسلام گرویده و با
شوق و شور فراوانی قرآن و دستورات دین را فرا گرفته بودند جوانی بود به نام «مصعب
بن عمیر» که بیشتر قرآنی را که تا به آنروز به رسول خدا (ص) نازل شده بود حفظ کرده
و بیاد داشت، و بخاطر پذیرفتن اسلام نیز رنجها و سختیهای زیادی را تحمل کرده بود،
زیرا پیش از آنکه مسلمان شود در خانه ی خود و پیش پدر و مادر از همه محبوبتر و
عزیزتر بود و در وضع مرفهی زندگی می کرد، اما پس از اینکه مسلمان شد مورد بی مهری
پدر و مارد قرار گرفت تا آنجا که او را از خانه ی خود بیرون کردند و چون مسلمانان
به حبشه هجرت کردند با آنان بحبشه رفت، و با گروهی که پس از چندی بمکه بازگشتند
بمکه آمد، و چون رسولخدا (ص) و بنی هاشم در شعب ابی طالب محصور گشتند مصعب نیز با
آنها بود و همه ی آن دشواریها و گرسنگیها و رنجها را در طول آن چند سال تحمل کرده
و به چشم مشاهده کرده بود.

باری رسول خدا (ص) مصعب بن عمیر را برای رفتن
به شهر یثرب انتخاب کرده، و خود همین انتخاب می تواند معرف شخصیت والای مصعب بن
عمیر باشد، و جریانات بعد نیز شایستگی و لیاقت او را در این انتخاب ثابت کرد!

مصعب بن عمیر بهمراه اسعد و همراهان بمدینه
آمد و چند روزی از ورود او بشهر یثرب نگذشته بود که گروهی از جوانان خزرج به اسلام
گرویدند و کمتر خانه ای بود که چون افراد آن خانه گرد هم جمع می شدند سخن از دین
اسلام و رسول خدا (ص) بمیان نیاید.

اسعد بن زراره هر روزه مصعب را با خود برمی
داشت و به هر کجا انجمنی از خزرجیان میدید او را می برد و آنها را به اسلام دعوت
می نمود تا روزی بفکر قبیله ی اوس افتاد و بمصعب گفت:

دائی من «سعد بن معاذ» از روسای قبیله ی اوس[2]
و مردی خردمند و بزرگوار است و در میان تیره ی «عمروبن عوف»نفوذ و سیادتی دارد و
اگر بتوانیم او را بدین اسلام وارد کنیم کار ما تمام و کامل خواهد شد اکنون بیا تا
بمحله ایشان برویم، مصعب پذیرفت و بهمراه اسعد بمحله سعدبن معاذ امد و سر چاهی (که
معمولا محل اجتماع مردم بود) نشست و جمعی از نوجوانان گردش را گرفته و مصعب برای
آنها قرآن میخواند. این خبر بگوش سعدبن معاذ رسید و او شخصی را که نامش «اسیدبن
حضیر» و از بزرگان قبیله (ودلاوران) ایشان بود. خواست و بدو گفت: خبر بمن رسیده که
اسعدبن زراره بمحله ی ما آمده و جوانی قرشی را با خود آورده و جوانهای محله ی ما
را از راه بدر کرده اینک بنزد او برو و از اینکارش جلوگیری کن.

«اسید» حرکت کرد و چون چشم اسعد به او افتاد
به مصعب گفت: این شخص مرد بزرگی است و اگر به آئین ما درآید در پیشرفت کار ما
تاثیر بسیاری دارد، و چون اسید بنزد آنها رسید گفت: ای ابا امامة (لقب اسعد بوده)
دائی تو مرا فرستاده و می گوید: بمحله ی ما میا و جوانان ما را از راه بیرون نبر و
از خشم قبیله اوس بر جان خویش بیمناک باش!

مصعب رو به اسید کرده گفت: ممکن است قدری
بنشینی تا ما مطلبی را بتو عرضه داریم اگر دوست داشتی آنرا بپذیر و اگر دوست
نداشتی ما از اینجا دور خواهیم شد.

اسید پذیرفت و نشست، مصعب نیز یک سوره از قرآن
را برای او خواند … آیات جانبخش قرآن (که لابد بالحن و صوت حجازی مصعب همراه
بوده ) چنان در دل اسید اثر کرد و روح او را جذب کرد که بی اختیار پرسید:

هر کس بخواهد به این دین درآید چه باید بکند؟

مصعب گفت: باید غسل کند و دو جامه ی پاک بپوشد
و شهادتین را بر زبان جاری سازد و نماز بخواند.

اسید که شیفته آئین مقدس اسلام شده بود و می
خواست هر چه زودتر در زمره ی پیروان قرآن درآید در کنار خود آبی که در آن غسل کند
جز همان چاهی که بر سر آن نشسته بودند ندید از این رو خود را با همان لباسی که در
تن داشت بدرون چاه انداخت و سپس از چاه بیرون آمد و جامه اش را فشار داده پیش مصعب
آمد و گفت:

– اکنون بگو چه باید بگویم؟ مصعب شهادتین را
به او یاد داد و اسید گفت:

«اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمدا
رسول الله».

آنگاه دو رکعت نماز هم به او یاد داده و اسید
انجام داد، و چون خواست برود رو به اسعد کرده گفت: من هم اکنون دائیت سعد را هم
پیش شما می فرستم و کاری می کنم که او به نزد شما بیاید، این را گفت و بطرف خانه ی
سعد حرکت کرد.

سعدبن معاذ در خانه نشسته و چشم براه اسید بود
که ناگاه اسید را دید می آید اما وضع حال او دگرگون است.

سعد به نزدیکانش گفت: سوگند می خورم که اسید
غیر از آن اسیدی است که از پیش ما رفت، و عوض شده! و چون از ماجرا مطلع شد خودش
بلند شد و بنزد مصعب آمد، مصعب نیز سوره ی مبارکه ی «حم تنزیل من الرحمن الرحیم
…» را برای او خواند.

مصعب گوید: بخدا سوگند همینکه آن سوره را گوش
داد پیش از آنکه سخنی بگوید ما اسلام را در چهره اش خواندیم (و دانستیم که آن سوره
کار خود را کرده و نور قرآن در دلش تابیده است).

سعد -با شنیدن همان سوره- کسی را بخانه اش
فرستاد و دو جامه ی پاک برای او آوردند آنگاه غسل نموده شهادتین را بر زبان جاری
کرد و بدنبال آن، دو رکعت نماز خواند، آنگاه دست مصعب را گرفت و بنزد خود برد و
گفت:

– از این پس آزادانه آئین خود را بر مردم
آشکار و ترویج کن و از کسی بیم نداشته باش.

سپس بمیان قبیله ی عمروبن عوف آمد و فریاد زد:

ای بنی عمرو بن عوف! هیچ مرد و زن و پیر و
جوانی در خانه نماند و همگی بیائید. و چون همه آمدند گفت: مقام و مرتبه من در نزد
شما چگونه است؟

همه گفتند: تو بزرگ ما و فرمانروای ما هستی و
هرچه دستور دهی انجام خواهیم داد.

سعد گفت: سخن با شما: مردانتان و زنانتان و
بچه هایتان بر من حرام است مگر اینکه این دو جمله را گواهی دهید: «لا اله الا
الله، محمد رسول الله» و سپاس خدایرا که ما را به این آئین، گرامی داشت و این محمد
همان پیغمبری است که یهود از ظهورش خبر می دادند.

و چون بازگشتند خانه ای نبود که پس از شنیدن
سخنان سعد مرد مسلمان یا زن مسلمانی در آن وارد نشود و بدین ترتیب آئین مقدس اسلام
بسرعت در مدینه انتشار یافت و پیروان بسیاری از هر دو قبیله ی اوس و خزرج پیدا
کرد، و مصعب بن عمیر نیز با قدرت و نیروی بیشتری شروع به تبلیغ دین اسلام کرده و
جریان کار خود را نیز مرتبا به رسول خدا (ص) گزارش میداد، پیغمبر خدا نیز به
مسلمانانی که در مکه بودند و تحت شکنجه و آزار مشرکان قرار داشتند دستور داد به
مدینه مهاجرت کنند و تدریجا مقدمات هجرت فراهم می شد.

ادامه دارد

وصیت نامه ی
امام «قدّس سرّه» و اسم مستاثر الهی

قسمت هشتم

آيت الله
محمدي گيلاني

* اشاره ای
به قسمت اول کلام قاضی سعید «ره».

* قسمت دوم
کلام آن مرحوم مهمترین مقصد او در این باب است.

* فرار از
تشبیه به سنگر تنزیه مطلق.

* استناد
قاضی بحدیث مروی از امام باقر علیه السلام که عقلاء در توصیف خدایتعالی بصفات
کمالیه، قیاس بنفس می کنند.

* پناه امام
علیه السلام از چنین توصیفی بخداوند متعال.

* کلام یکی
از نویسندگان معاصر: اینگونه خداسازی و بت گری را فیلسوفان از دیرباز شناخته اند.

* بیانی از
«گزنوفانس» در این باره!

* رسیدن از
نفی صفات، بخدا در هند باستان، و در غرب، قرنها قبل از میلاد مسیح.

* ظهور لاهوت
سلبی در قرن پنجم میلادی، نوافلاطونیان و لاهوت سلبی.

* مرجع دوم
در نفی صفات بنظر قاضی.

* بحث در دو
مقام، مقام اول اثبات اشتراک لفظی، مقام دوم ارجاع صفات ذاتیه به سلب نقائض.

در قسمت پیشین در رابطه بحث از اسم مستاثر
الهی و اجهار بحق امام «قّدس سرّه» گفتیم که قدوه ی اهل معرفت و سلوک الی الله
تعالی عارف کامل آقای قاضی سعید قمی در شرح کتاب توحید صدوق الطائفه رضوان الله
علیهما، متصدیان بحث در صفات و اسماء الله تعالی را اجمالا بطوائف و احزابی تقسیم
نموده اند، که آراء برخی از آن طوائف و احزاب در آن قسمت، بیان گردید، و اینک بقیه
ی کلام ایشان «که مهمترین هدف آن مرحوم همین قسمت است، زیرا در این قسمت است که با
تمهید مقدماتی، تنزیه حقتعالی را از مشابهت با مخلوقین، به پندار خویش استنتاج می
کند و بدینوسیله در لوای تنزیه مطلق از تشبیه فرار کرده و معتقد می شود، باینکه،
صفات ذاتیه حق سبحانه و تعالی به سلب نقائض آنها از ذات متعالیه بر می گردد، یعنی
مثلا علم و قدرت ذاتی به سلب جهل و عجز برمی گردد و اتصاف ذات باریتعالی باینکه
عالم و قادر است بدینمعنی است که جاهل و عاجز نیست و بهمین قیاس است اوصاف دیگر».

: «و اما حزب دیگری که حزب الله اند «فان حزب
الله هم الغالبون» معتقد باشتراک لفظی «و نه معنوی» در جمیع صفات و کمالات «اعم از
وجود و غیره» میباشند، و گفته اند: هیچگونه مشابهتی در هیچیک از صفات و معانی بین
خالق و مخلوق نیست، و خدایتعالی منزه از مشارکت و مشابهت مخلوق است، و این طائفه
محقه که برخلاف ائمه         علیهم السلام
در معارف گامی برنداشته اند معتقدند که هیچیک از صفات کمالیه ای که بر ذات احدیه
حق سبحانه اطلاق می شود، ممکن نیست دارای معنی ثبوتی باشد، و براین دعوی، براهین
عقلی و نقلی موجود است.

در حقیقت مرجع این رای و مذهب «طائفه محقه»
روایتی است که از مولانا امام محمد باقر علیه السلام روایت گردیده که فرمودند: «هل
هو عالم قادر الّا انه وهب العلم للعلماء والقدرة للقادرین؟».

مرحوم شیخ المحدثین و العارفین مولانا الفیض
الکاشانی علیه الرحمه، استاد قاضی سعید، این روایت لطیف را اینگونه نقل فرموده
اند: «هل سمّی عالما وقادرا الا انه وهب العلم للعلماء والقدرة للقادرین؟ وکلما
میز تموه باوهامکم فی ادق معانیه، مخلوق مصنوع مثلکم مردود الیکم، والباری تعالی
واهب الحیاة و مقدّرالموت، ولعلّ النّمل الصّغار تتوهّم انّ لله تعالی زبانیین
فانّهما کمالها و تتصوّر انّ عدمهما نقصان لمن لا تکونان له، هکذا حال العقلاء
قیما یصفون الله تعالی به فیما احسب والی الله المفزع».

(علم الیقین- ص 18).

– آیا نامیده شدن خدایتعالی به عالم و قادر جز
باین علت است که به علماء، علم و به قادرین، قدرت موهبت فرموده است؟ و هر امتیازی
را که به اوهامتان در دقیق ترین معانی، برای خدایتعالی بر می گزینید، مخلوق و
مصنوعی همانند خودتان است و به خودتان، مردود میگردد، و باریتعالی واهب حیاة و
تقدیرکننده ی مرگ است و شاید مورچگان خرد می پندارند که برای خدایتعالی دو شاخک
است، چون آن دو شاخک برای مورچه ها کمال است و تصور می کنند که فقدان شاخکها برای
کسی که فاقد آنها است، نقصان است، حالا عقلاء در آنچه خدایتعالی را به آن، موصوف
می نمایند، چنین است در پندار و  محاسبه ی
من، پناه بخداوند متعال.

وجهه ی این حدیث شریف، نفی اوصافی است که
عقلاء با قیاس به نفس، بخدایتعالی نسبت می دهند و بدینوسیله خدائی می سازند که
مخلوق و مصنوع خود آنها است، یکی از نویسندگان معاصر می نویسد:

«این کیفیت «خداسازی» و بت گری و بت پرستی، و
خودساخته پرستی را فیلسوفان از دیرباز شناخته اند، یکی از فلاسفه ی یونان باستان،
«گزنوفانس» (480-570 ق م) در سده ی ششم قبل از میلاد با اشاره باین میکانیسم می
گوید: اگر جانوران نیز می- توانستند نقاشی و پیکر تراشی کنند، خدایان خود را به
شکل خود ترسیم و تجسیم می- کردند.

در شرح حال رسیدن «گزنوفانس» به چنین نظری می
نگارند: « … وی ظاهرا شاعری سیاح بوده است. تصورات و تجسمات مختلف مردم را از
خدایان، در نواحی مختلف ملاحظه کرده است، در «تراس» خدایان مردم آبی چشم و سرخ
موی، و در آفریقا، سیاه               و
ستبر بینی بوده اند در نظر وی، این کیفیت، حاکی از آن بوده است که مردم خدایان خود
را شبیه خویشتن می پنداشته اند و در خداشناسی خود قیاس بنفس میکرده اند.

براساس این تجربه «گزنوفانس»، اظهار می دارد
که اگر اسب ها و گاومیش ها هم می- توانستند به تصور ذهنی خود از خدایان شکلی عینی
و خارجی بدهند، حتما آنها را شبیه زیباترین اسبها و گاومیش ها می ساختند از این رو
«گزنوفانس» مطمئن می شود که چنین کیفیتی، هرگز نمی تواند پندار واقعی از خدا باشد،
خداوند تنها می تواند، یکتا بوده، شبیه هیچ موجود مشخص و محدودی اعم از انسان یا
حیوان نباشد …».

رسیدن از نفی صفات بشری، بخدا که در هند
باستان نیز وجود داشته است، و در غرب، نیرومندترین نماینده ی آنرا هم اکنون در
وجود «گزنوفانس» در سده ی ششم پیش از میلاد مسیح یافتیم، بعدها بنام «لاهوت سلبی»
برای نخستین بار در قرن پنجم میلادی    
-یک قرن قبل از تولد پیامبر اسلام- در آثار «پرکلوس» واپسین معلم بزرگ مکتب
نو افلاطونیان می یابیم، اندکی بعد، در قرن پنجم میلادی، یک سلسله آثار … تحت
تاثیر شدید آموزشهای نو افلاطونیان برای ایجاد هماهنگی میان تعالیم مسیحیت و
فلسفه، به زبان لاتین انتشار یافته است، در فصل پنجم یکی از این آثار -عرفان الهی-
به شیوه «لاهوت سلبی» یعنی خداشناسی منفی، چنین می خوانیم:

«… ما می گوئیم، خدا، نه روح، و نه عقل است.
نه خیال، نه تصور، نه ادراک، و نه عقل دارد … نه وصف می شود و نه بتصوری در می
آید، او نه عدد است، نه نظم است و نه شکوه و نه بزرگی است …».

در هر حال اندیشمندان موشکاف، هر نوع تصور از
خدا را، چه به شیوه ی سلبی، و چه به شیوه ی اثباتی در تحلیل نهائی یک نوع قیاس
بنفس، یک نوع خود ساخته پرستی، و      بت
گری انسانی می شمارند …

این بود، تلخیصی از کلام نویسنده ی معاصر که
بمناسبت ارتباط با حدیث مروی از باقرالعلوم علیه السلام نقل نمودم.

و مرجع دیگر برای این رای و مذهب، همان نظری
است که شهرت یافته است: «توحید، نفی صفات از باریتعالی و اثبات مثمرات است» یعنی
صفات، نه ولی آثار صفات، آری! و این همان طریقه ی مورد اذعان و قبول در نزد اهل
البیت علیهم السلام و کاملین از اصحابشان بوده، و عقیده ی مختص به افاضل حکماء
متالهین می باشد.

و در نزد من «قاضی سعید» انگار که این طریقه،
طریقه ی مورد اعتراف در زمان ائمه علیهم السلام و زمان قریب به عصر غیبت امام زمان
علیه السلام پیش از اختلاط اصحاب اخبار باهل کلام بوده است، چنانکه از کتاب کافی
ثقة الاسلام کلینی «رضوان الله علیه» بر می آید، زیرا بابی از ابواب کتاب توحید
کافی را بهمین عنوانی که مصنف «صدوق» عنوان کرده، معنون نموده است، رضی الله
عنهما.

با توجه به آنچه گفتیم، ناگزیر از بحث در دو
مقام هستیم: مقام اول، اثبات اشتراک لفظی بین معانی اسماءالله و اسماء مخلوقین،
مقام دوم ارجاع همه ی صفات ذاتیه به سلب نقائض و مقابلات آنها از ذات باریتعالی،
بدون آنکه قیام معنی صفتی از این صفات، برای ذات مقدسه ثابت شود، اعم از اینکه
بطریق عینیت باشد بهر معنی یا بنحو غیریت و زیادت باشد بهرگونه، یا بوجوه دیگری.

باری، با اثبات مقام اول، مذهب جمهور علماء از
هر طبقه ای که هستند باطل می گردد و با اثبات مقام دوم، اصول متصوفه و اذواق
المتالهین، پاشیده و تباه می شود، با این دو ابطال، حق برای ذوالعینین، روشن و
منکشف خواهد شد.

مقام اول که در اثبات اشتراک لفظی صفات بین
خالق و مخلوق است برای ما در این مقام براهین بی شماری است که بهترین آنها را در
اینجا ذکر می کنیم و خلاصه ی آن، چنین است:

بدیهی است که ذات به چیزی گفته می شود که خود
آن چیز و عین آن است، و صفت به چیزی گفته می شود که ذات با آن، حال دیگری دارد، چه
قائل بعینیت صفات با ذات، شویم یا به زیادت و غیریت، و در هر صورت، صفت بیرون از
ذات و عارض بر آن است و با فرض اشتراک معنوی صفت بین خالق و مخلوق، لازم می آید که
ذات واجب تعالی مرکب باشد از ما به الاشتراک و ما به الامتیاز، زیرا در کتاب برهان
ثابت گردیده که «کل ما بالعرض لابدّ و ان ینتهی الی ما بالذّات» و چون صفات خارج
از ذاتند پس محمولات عرضیه می باشند و بحکم قاعده ی: «کل ما بالعرض …» هر محمول
عرضی مشترک، لازم است که به ما بالذات، مستند شود و نهایتا اشتراک ذاتی لازم می
آید و چون اشتراک معنوی، مستلزم چنین تالی فاسد است پس ناگزیر از پذیرفتن اشتراک
لفظی می باشیم، وگرنه لازم می- آید که ذات واجب تعالی مرکب باشد، «تعالی عن ذلک
علوا کبیرا».

مقام دوم که در ارجاع صفات ذاتیه به سلب نقائض
و مقابلات آنها از ذات واجب تعالی است دو برهان برای این هدف نهائی ذکر می کنیم:

برهان اول آنکه، همانگونه که در مقام اول
گذشت، صفت به آن چیزی گفته می شود که ذات با آن، حال دیگری دارد، بناچار غیر ذات
مبدء تعالی است، و هر چیز موجودی که غیر مبدء متعالی است یقینا معلول و مخلوق آن
ذات است، پس همه ی این محمولات، مخلوقات حضرت باریتعالی می باشند، بدیهی است که
خداوند سبحان، بوسیله آفریدگانش توصیف و تکمیل نمی گردد، زیرا لازم می آید که بجهت
واحده فاعل و قابل باشد و ایضا اگر این صفات، واجب باشند، تعدد واجب الوجود، لازم
می آید و اگر ممکن باشند، مستلزم جهت امکان در ذات حضرت واجب الوجود می گردند.

برهان دوم، آنکه در صورت ثبوتی بودن این صفات،
یا معانی آنها مشترک بین خالق و مخلوق است یا نیست، در صورت اشتراک معنوی، بین
خالق و مخلوق، ذاتی مشترک لازم می آید، و لازمه ی این لازم، ترکب در ذات واجب است،
که در مقام اول گذشت، و در صورت عدم اشتراک معنوی و انتفاء ذاتی مشترک، ناچار صفت
مفروض، بیرون از ذات و معلول آن می باشد و این توالی فاسده از آن جهت لازم می آید
که صفات را وجودی و ثبوتی اخذ کنیم و گرنه با رجوع آنها به امر سلبی، یعنی سلب
نقائض و مقابلات آنها از ذات حقتعالی، توالی فاسده ای پدید نمی آید.

«این بیانات تا اینجا که ذکر نمودیم، جملگی
براهین عقلیه بر این مدعا بوده است و اما دلیل نقلی بر آن متضافر است».

(ج 3 از شرح توحید صدوق مخلوط)

ادامه دارد

اصول اعتقادي اسلام

معاد

حساب روز قیامت

آيت الله حسين نوري

روز قیامت دارای مواقف و مراحل متعددی است که
در هر موقفی اعمال انسانها از جنبه ی خاصی مورد رسیدگی و نتیجه گیری قرار می گیرد
و یکی از این مواقف که هم اکنون مورد بحث ما است و بسیار خطیر و سرنوشت ساز است
«موقف حساب» است.

در این موقف ماموران مخصوصی پرونده هائی که در
ارتباط با عقاید و بینش و همچنین کردارها و گفتارها و اخلاق انسانها تشکیل گردیده
و همه چیز خرد و بزرگ در آن ثبت و ضبط و بایگانی شده است را زیر ذره بین قرار می
دهند تا بر آن اساس سرنوشت آنان را از لحاظ پاداش ها و کیفرهای اخروی و دست یافتن
به مدارج بهشتی و جوار قرب حضرت حق و یا سقوط بدرکارت دوزخ معین کنند.

آیاتی از قرآن کریم که درباره ی حساب روز
قیامت آمده است و با هشدار دادن و بیان حساسیت این موقف رابطه دارد در مقاله ی پیش
مورد تذکر قرار گرفت و اکنون باید توجه داشت که قسمتی از احادیث اهلبیت عصمت سلام
الله علیهم اجمعین نیز با موقف حساب روز قیامت ارتباط دارد و تعبیرات هشداردهنده
ای که حاکی از حساسیت و عظمت این موقف است در آنها وجود دارد:

حضرت امیر مومنان علیه السلام فرمودند:

«ایها الناس ان اخوف علیکم اثنان اتباع الهوی
وطول الامل فاما اتباع الهوی فیصد عن الحق واما طول الامل فاما اتباع الهوی فیصد
عن الحق و اما طول الامل فینسی الآخرة الا و ان الدنیا قد ولت حذاء فلم یبق منها
الا صبابة کصبابة الاناء اصطبها صابها الا وان الآخرة قد اقبلت ولکل منهما بنون فکونوا
من ابناء الآخرة ولا تکونوا من ابناء الدنیا فان کل ولد سیلحق بامه یوم القیمة و
ان الیوم عمل ولا حساب وغدا حساب ولا عمل».[1]

ای مردم! ترسناکترین چیزیکه از آن بر شما
میترسم دو چیز است:

1- پیروی از هوای نفس.

2- آرزوی دراز.

اما پیروی از هوای نفس، انسان را از راه حق
باز میدارد و آرزوهای طولانی آخرت را از یاد میبرد آگاه باشید دنیا به شما پشت
کرده و بسرعت از شما دور میشود و باقی نمانده از زندگی شما در آن مگر ته مانده ای
مانند باقی مانده ی آب در ته ظرف پس از ریخته شدن.

آگاه باشید که آخرت روبسوی شما شتابان میآید و
برای هر یک از دنیا و آخرت فرزندانی است پس شما فرزند آخرت باشید و از فرزندان
دنیا نباشید (توجه و هدف شما فقط مادیات و لذائذ دنیوی نباشد) زیرا در قیامت هر
فرزندی بمادرش ملحق خواهد شد بدانید امروز روز عمل و کار است و حساب و بازخواستی
در بین نیست و فردا روز حساب و بازخواست است و موقع عمل و کار نیست.

در مقاله قبل گفته شد که انسانها در رابطه با
حساب روز قیامت بطور کلی به 4 دسته تقسیم میشوند:

1- کسانی که از لحاظ ایمان و اذعان به اصول
دین و حقایق اسلام و همچنین از جهت اعمال و انجام وظائف دینی و از نظر تهذیب اخلاق
بسرحد کمال رسیده و از اولیای خدا و مقربان درگاه حضرت احدیت میباشند اینها بدون
حساب اهل بهشت میباشند.

2- مشرکین و کفار و منافقین که به انکار حقایق
دینی برخاستند و در مقابل دین و قوانین الهی سر تسلیم فرود نیاوردند و احیانا
موضعگیری های خصمانه ای نشان دادند و بلکه به استضعاف بندگان خدا پرداختند و در
زمره ی ستمگران قرار گرفتند این قبیل افراد بدون حساب اهل جهنم میباشند.

3- افرادی از مسلمانان که هرچند از آنها
احیانا گناهانی صادر شده است ولی پرونده ی اعمال نیک آنها آنقدر سنگین و رضایت بخش
است که آثار تقوا و سعادت و فلاح از همان لحظه ای که سر از قبر برمیدارند در قیافه
و وجود آنها منعکس و چون در روز قیامت اعمال نیک انسان قبل از هر چیز در سیما و
بدن او تبلور مییابد با قیافه نورانی و درخشان و وضع خاصی که نمایانگر تجلیل و
تکریم از آنها است قدم بعرصه ی محشر میگذارند اینها مصداق کامل «فَسَوْفَ يُحَاسَبُ
حِسَابًا يَسِيرًا» [2] هستند
و به آسانی به حساب آنها رسیدگی میشود و راهی بهشت میگردند.

احادیث فراوانی که حاکی از تجلیل و تکریم بعضی
از افراد در روز قیامت است بیانگر امتیاز همین افراد است.

مثلا: حضرت رسول اکرم فرمودند: «بسعة یظلهم
الله تعالی فی ظل عرشه یوم لا ظل الا ظله امام عادل وشاب نشا فی عبادة الله عزوجل
ورجل قلبه متعلق بالمسجد اذا خرج منه حتی یعود الیه ورجلان کانا فی طاعة الله
عزوجل فاجتمعا علی ذلک وتفرقا و رجل ذکرالله عزوجل خالیا ففاضت عیناه و رجل دعته
امراة ذات حسن وجمال فیقال انی اخاف الله تعالی ورجل تصدق بصدقة فاخفاها حتی
لاتعلم شماله ماتصدق بیمینه»[3].

یعنی: هفت گروه را پروردگار متعال در روزی که
سایه ای جز سایه ی عرش الهی وجود ندارد در سایه ی عرش خود جای میدهد:

1- پیشوایان عادل.

2- کسانی که از آغاز جوانی در عبادت و بندگی خداوند
رشد و نمو کرده اند.

3- کسانی که علاقه ی قلبی مخصوصی بخانه ی خدا
یعنی مسجدها دارند بطوری که هرگاه که از مسجد خارج میشوند باز در اشتیاق آن هستند
که بزودی به مسجد برگردند.

4- افرادی که فقط برای جلب خشنودی خداوند
اجتماعاتی را تشکیل میدهند تا در سایه- ی اجتماع کارهای مفید را بانجام برسانند.

5- اشخاصی که آنقدر بخداوند متعال محبت دارند
که هر وقت نام خدا را میبرند با اشک چشم آن نام مقدس را بدرقه میکنند.

6- کسانی که تنها از ترس خدا از شهوتهای حرامی
که در زندگی برای آنها پیش میآید چشم میپوشند و صرف نظر مینمایند.

7- افرادی که انفاق در راه خداوند را بطوری
مخفیانه و دور از تظاهر انجام میدهند که دست چپ آنها از بخشش دست راستشان آگاهی
پیدا نمی کند.

4- گروهی از مسلمانان که از جهت بکار بستن
وظائف اسلامی چه از لحاظ انجام فرائض الهی از قبیل نماز و روزه و جهاد و انفاق …
و چه از نظر ترک محرمات از قبیل دروغ و غیبت و ظلم … مقصر میباشند و یا از لحاظ
اخلاق ناپسند از قبیل تکبر و بخل و حسد و خودپسندی دارای آلودگیهائی هستند و روشن
است همه ی اینگونه افراد نیز در یک سطح نیستند برخی از آنها از حقایق اسلامی
باندازه ای فاصله گرفته و در ورطه تخلف و گناه افتاده و در وادی معاصی فرو رفته
اند که اگر توبه نکنند و به ندای نجات بخش اسلام تا پایان عمر پاسخ مثبت ندهند در
مقام حساب با کمال سرشکستگی مردود میشوند و از بهشت و سعادت محروم و بعذاب الهی
محکوم میگردند و چقدر خوب است که این قبیل افراد به آغوش اسلام باز گردند و از
رحمت و لطف پروردگار مهربان غفارالذنوب و ارحم الراحمین که درب توبه را بروی همه
گشوده است استفاده کنند و با شرائط توبه کنند که:

بازآ بازآ هرآنچه هستی بازآ                                            گرکافر و گبر و بت پرستی
بازآ

کاین درگه مادرگه نومیدی نیست                                     صدبار اگر
توبه شکستی بازآ

ولی بعضی دیگر در برابر گناهانی که مرتکب شده
اند پرونده ای یا پرونده های متعددی نیز در رابطه با حسنات و انجام کارهای نیک از
قبیل خدمت های معنوی و مادی به جامعه ی بشری تعلیم و تربیت مردم، ارشاد و هدایت،
تالیف کتابهای مفید و نوشتن مقاله هائی در راهنمائی و جلب افراد بسوی خیر و صلاح،
جهاد و کوشش در راه اعلای کلمه ی حق و اعتلای اسلام … این دسته از افراد چون
اعمال نیکشان بر سیئات و گناهانشان فزونی و غلبه دارد از موقف حساب بالاخره سربلند
بیرون میآیند.

چنانکه اشخاصی که گناهان زیاد دارند و پرونده
ی حسناتشان سنگین نیست اگر با انجام توبه صحیح همانطور که گفتیم گناهان خود را
شستشو بدهند یا شایستگی شفاعت شافعین روز قیامت از قبیل حضرت رسول اکرم (ص) و قرآن
مجید و حضرت صدیقه ی کبرا و حضرات ائمه علیهم السلام و علمای بزرگ و شهدای راه خدا
را داشته باشند در نتیجه به سعادت میرسند و به جوار قرب حضرت حق راه مییابند.

حضرت صادق علیه السلام فرمودند: «ان الدواوین
یوم القیمة ثلثة دیوان فیه النعم و دیوان فیه الحسنات و دیوان فیه السیئات» یعنی
برای هر کسی در روز قیامت 3 پرونده وجود دارد:

1- پرونده ای که در آن نعمت هائی را که خداوند
به انسان عنایت کرده است ثبت شده است.

2- پرونده ای که محتوی کارهای نیک انسان است.

3- پرونده ای که محتوی گناهانی است که انسان
در دنیا انجام داده است.

سپس فرمود: «فیقابل بین دیوان النعم ودیوان
الحسنات فتستغرق النعم عامة الحسنات ویبقی دیوان السیئات فیدعی ابن آدم المومن
للحساب».

یعنی میان پرونده ی نعمت ها و پرونده ی کارهای
نیک مقابله ای صورت میگیرد و جمع و تفریقی بعمل میآید و چون تعداد نعمت های خداوند
بسیار زیاد است. حسنات انسان هر قدر هم زیاد باشد در برابر این نعمت ها ناچیز جلوه
میکند و چیزی باقی نمیماند در این موقع فرزند آدم که از حسناتش چیزی باقی نمانده
است برای بررسی حساب گناهانش به پیش خوانده میشود.

«فیتقدم القرآن امامه فی احسن صورة ویقول یا
رب انا القرآن و هذا عبدک المومن قد یتعب نفسه بتلاوتی ویطیل لیله بترتیلی وتفیض
عیناه اذا تهجد فارضه کما ارضانی».

یعنی در این هنگام که انسان در موقف حساب
مانده است و گناهانش، «قرآن» با نیکوترین صورت پیش میآید و میگوید:

پروردگارا! من قرآن هستم و این بنده ی مومن تو
در دنیا خودش را برای تلاوت من بزحمت میانداخت و شبها با تانی و تفکر مرا میخواند
و در هنگام شب زنده داری با خواندن من اشک از چشمانش فرو میریخت پروردگارا او چون
در دنیا مرا از خود خشنود ساخت اکنون تو هم امروز او را خشنود بگردان.

در این هنگام خداوند عزیز جبار آن مومن را
مشمول لطف خاص خویش میگرداند و رضوان و رحمت خود را شامل او میسازد.[4]

در پایان، تذکر دو مطلب نیز لازم بنظر میرسد:

1- بطوریکه از بعضی از احادیث استفاده میشود
در رسیدگی به حساب، رسیدگی به «نماز» در درجه ی اول قرار دارد که حضرت باقر (ع)
میفرماید: «اول ما یحاسب العبد به الصلوة فان قبلت قبل ما سواها»[5].

یعنی: نخستین چیزیکه مورد محاسبه قرار میگیرد
نماز است و اگر آن قبول درگاه خداوند گردید اعمال دیگر نیز مورد قبول قرار خواهد
گرفت.

2- لازم است هر انسانی پیش از آنکه بآنجهان
منتقل شود و در موقف حساب روز قیامت حضور بیابد، به حساب خود برسد دفتر زندگی خود
را بگشاید و درباره ی معارف اعتقادی خود و همچنین اعمالی را که روزانه انجام میدهد
اعم از اینکه مربوط به حق خداوند یا حق مردم باشد تحت مطالعه قرار بدهد تا اگر
کمبود و تقصیری در آنها وجود دارد جبران کند و به عواقب گناهان خود نیز توجه نماید
تا از آنها توبه کند که:

حضرت امیرمومنان (ع) فرمودند: «عباد الله زنوا
انفسکم من قبل ان توزنوا وحاسبوا من قبل ان تحاسبوا»[6].

یعنی: بندگان خدا خودتان را بسنجید پیش از
آنکه شما را بسنجند و خود را محاسبه کنید پیش از آنکه شما را مورد محاسبه قرار
بدهند.

حضرت کاظم (ع) فرمودند: «لیس منا من لم یحاسب
نفسه فی کل یوم فان عمل حسنا استزادالله و ان عمل سیئا استغفرالله»[7].

یعنی: از ما (منظور پیروان کامل است) نیست
کسیکه روزی یک مرتبه بحساب خود نرسد که اگر کار نیکی انجام داده است از خداوند
توفیق اضافه کردن و افزودن بر آنرا بخواهد و اگر مرتکب کار زشت گردیده است توبه
کند.

ادامه دارد

سخنان معصومين

آداب ماه مبارک رمضان

* پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

«تسحروا ولو علی شربة ماء وافطروا ولو علی شق
تمرة وقال صلی الله علیه و آله: السحور برکة ولله ملائکة یصلون علی المستغفرین
بالاسحار واکلة السحور …».

(مستدرک- جلد 7- ص 356)

سحری میل نمائید گرچه با جرعه ای آب باشد و
افطاری بخورید هرچند با اندکی خرما. و فرمود: سحری مایه برکت است و خداوند را
فرشتگانی است که برای استغفارکنندگان و سحری خورندگان، طلب رحمت می نمایند.

* پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

«ان للصائم
عند فطره دعوة لاترد، فیقول اذا افطر: اللهم انی اسالک برحمتک التی وسعت کل شیء ان
تغفرلی».

(درراللئالی- جلد 1- ص 16)

روزه دار را به هنگام افطار دعائی است مستجاب،
پس چون قصد افطار نماید عرضه دارد: خداوندا! برحمت واسعه و فراگیرت بر تمام اشیاء
از تو می خواهم که مرا بیامرزی.

* پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

«انه کان اذا قدم الیه الطعام وفیه التمر بدا
بالتمر و کان یفطر علی التمر فی زمن التمر و علی الرطب فی زمن الرطب».

(مستدرک- جلد 7- ص 364)

سیره پیامبر خدا (ص) چنین بود که چون غذا نزد
آن حضرت حاضر می شد و در میان آنها خرما بود، غذای خود را با خرما آغاز می نمود، و
در فصل خرما با خرما و در فصل رطب (خرمای نورس) با رطب افطار می فرمود.

* پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

«الصوم جنة من آفات الدنیا و حجاب من عذاب
الآخرة، فاذا صمت، فانوبصومک کف النفس عن الشهوات، واقطع الهمة عن خطوات الشیاطین
وانزل نفسک منزلة المرضی، ولاتشتهی طعاما ولا شرابا وتوفع فی کل لحظة شفاءک من مرض
الذنوب وطهرباطنک من کل کدر و غفلة و ظلمة یقطعک عن معنی الا خلاص لوجه الله».

(مصباح- ص 133)

روزه سپری است از آفات دنیا و مانع و حجابی
است از عذاب آخرت، پس چون روزه گرفتی باید نیت روزه ات بازداشتن نفس از شهوات، و
تصمیم نداشتن بر پیروی از شیاطین باشد، و خویشتن را چون بیماری قرار ده که اشتهای
خوردنی و آشامیدنی نداشته باشی، و در هر آن، بهبودی و شفایت را از بیماری گناهان
انتظار داشته باش و باطن خود را از هرچه که موجب تیرگی و غفلت و سیاهی قلب است، و
ترا از معنای اخلاص در راه خدا باز دارد پاکسازی نما.

* پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

«من فطر صائما کان له مثل اجره من غیر ان ینقص
منه شیء».

(تهذیب- جلد 1- ص 409)

هر کس روزه داری را افطار دهد، از برای او
ثوابی مانند ثواب روزه او باشد بی آنکه از ثواب روزه او چیزی کاهش یابد.

* پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

«الصائم فی عبادة ما لم یغتب وان کان نائما
علی فراشه».

(درراللئالی- جلد 1- ص 230)

روزه دار در حال عبادت است گرچه در رختخوابش
خفته باشد ولی تا آنگاه که غیبت کسی را ننماید.

* پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

«ان الله اختار من الایام الجمعة ومن الشهور
شهر رمضان ومن اللیالی لیلة القدر».

(مستدرک- جلد 7- ص 460)

خداوند از میان ایام، روز جمعه و از میان
ماهها، ماه رمضان، و از میان شبها، شب قدر را انتخاب کرده است.

* امیرمومنان علیه السلام:

«الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من
الطعام والشراب».

(الغارات- جلد 2- ص 503)

روزه پرهیز از محرمات است، همانگونه که شخص از
خوردنی و آشامیدنی خودداری می- ورزد.

* حضرت فاطمه علیها السلام:

«ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه
وسمعه وبصره وجوارحه».

(دعائم- جلد 1- ص 268)

روزه ی روزه داری که زبان و گوش و چشم و بقیه
اعضاء و جوارحش از محرمات الهی بازندارد، به چه کار آید؟

* امام صادق علیه السلام:

«اذا صمت فلیصم سمعک وبصرک وفرجک ولسانک وتغض
بصرک عما لا یحل النظر الیه، والسمع عما لا یحل سماعه واللسان من الکذب والفحش».

(هدایة- ص 46)

چون روزه بگیری باید که گوش و چشم و دامن و
زبانت روزه گیرند، چشمت را از آنچه نگاه به آن مشروع نیست و گوش را از آنچه شنیدنش
حلال نمی باشد و زبان را از دروغ و ناسزا و فحش باز دارد.

هدايت در قرآن

تفسير سوره رعد

روش جدال در قرآن

قسمت سي ام

آيت الله جوادي آملي

قُلْ مَنْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ قُلِ
اللَّهُ قُلْ أَفَاتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ لا يَمْلِكُونَ لأنْفُسِهِمْ
نَفْعًا وَلا ضَرًّا قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الأعْمَى وَالْبَصِيرُ أَمْ هَلْ تَسْتَوِي
الظُّلُمَاتُ وَالنُّورُ أَمْ جَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ خَلَقُوا كَخَلْقِهِ فَتَشَابَهَ
الْخَلْقُ عَلَيْهِمْ قُلِ اللَّهُ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَهُوَ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ
(١٦)